De Marine-vliegramp in Indië.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De domste reclame
Dobbelmatift
lekker... man!
EERSTE BLAD
TE VEEL GEVRAAGD 7
De strijd in Spanje.
De strijd in China.
MAANDAG 18 OCT, 1937
52e JAARGANG - No. 15
maken zij, die spreken
over
De grootste film I
De geweldigste auto!
De prachtigste
Want er is immers
niemand, die het ge
lóóft en reclame» móet
jgist gebaseerd zijn op
vertrouwen in de
oprechtheid van hem,
die reclame maakt.
Daarom zeggen wij
alléén: IBIS is zoo
goed, zoo rijp, zoo
geurig, zoo lekker als
goede tabak móet zijn.
Uitgave: N. V. Uitgever* - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vor*t*traat 7 0, Goe*
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J, F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2M per
Weekabonnementen voor MiddteS&asg
Goe* en Viissingen f 0,20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regei
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaiing
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Binnenland.
De Marine-vliegrampen in Indië.
Staatscommissie Vaccinatie-vraagstuk.
Motorrijwielbelasting en tertiaire wegen.
De heer Bommel van Vloten aver de Lon-
densche Suiker-confrentie.
Oefening van het Nederl. Roode Kruis.
Buitenland.
Hevige gevechten in Spanje.
De strijd in China.
Dit is een nieuw bewijs, dat Engeland
de 'komende 'discussies van het allergroot
ste belang acht.
TOESTAND IN PALESTINA
GESPANNEN.
De groot-moefti gevlucht.
Uit Damascus wordt gemeld, dat de
groot-moefti van Jeruzalem, in het Fran-
sche mandaatgebied is aangekomen, doch
daar door de politie wordt vastgehouden.
Naar de Un. Press meldt, heeft de
groot-mloefti zich, voor zijn vlucht uit
Jeruzalem in een manifest tot zijn ge-
loofsgenooten en medepatriotten gericht.
Hij wekte hen op', niet te wanhopen en
den strijld voor de onvermijdelijke bevrij
ding uit de onderdrukking voort te zet
ten. Want deze bevrijding moet, volgens
hem, komen ondanks de groote strijd
macht der Engelschen en den invloed der
Joden. Dit mlanifest is in Jeruzalem ver
spreid. Het is de pers verboden het te
publiceeren.
Nader meldt Reuter, dat de Groot-
Moefti een dramatischen tocht, heeft ge-
maakt in een motorbarkas onder de kus
ten van Palestina en den Libanon nadat
hij in het geheim de Omarmloskee had
verlaten. De kapitein van de barkas heeft
geen rekening gehouden met de politie
van den Libanon, waar een auto op den
Moefti wachtte. Een Fransch kustwacht
vaartuig haalde de barkas in, een ambte
naar ging aan boord en vond een man,
die Bedoïenkleeren droeg, maar wiens
papieren uitwezen, dat hij de Moefti was.
Hdjl werd naar Beiroeth geëscorteerd,
waar hem werd verzocht den Libanon te
verlaten. Hij vertrok daarop naar Da
mascus.
In de groote steden van Palestina zijn
150 Arabische leiders en agitatoren ge
arresteerd.
Pit nummer bestaat uit 2 bladen
w.tff-yw.'.1
Wij eindigden ons artikeltje over een
te houden afdeelimgsvergadering van den
A, N. W. B. in Noord-Holland op Zon
dag, met te vragen: „Kan dat nu niet
anders? Het is toch niet te veel gevergd,
als gevraagd wordt dat met de beginselen
van het Christelijk volksdeel ten volle
rekening wordt gehouden."
De „Middelb. Crt.", hiervan melding
makende, zegt dat wijl hier inderdaad wat
te veel vergen.
„Te veel namelijk, omdat het blad door
de opvattingen van een numerieke min
derheid een veel grootere meerderheid
beperkingen wil opleggen, welke geen
steun vinden in de zedelijk-godsdienstige
opvattingen van die meerderheid.
Het is, en blijft, natuurlijk altijd de
moeilijkheid hier: dat godsdienstige, dus
geestelijk-zedelijke waarden, in hotsing
komen met getalswaarden. Maar, dunkt
ons, in de practijk des levens kan dat
nu éénmaal niet anders! De menschheid
en ook dat deel der menschheid het
welk 't Nederlandsche volk vormt is
nu eenmiaal van een groote verscheiden
heid op dit punt. Ein het gaat niet aan
te verlangen, dat iedere organisatie, wel
ke algemeen is, daarbij tot het uiter
ste alle „gevoeligheden" van ieder der
leden zoo streng in rekening zou brengen,
dat hetgeen een minderheid van haar
standpunt volkomen terecht overigens
zou eischen, dan voor allen dwingend zou
moeten gelden.
Dat kan niet, want dat zou dan toch
op dwang uitloopen.
Indirecte dwang dan. Maar niettemin:
dwang. Verbod, waar geen verbodsnood-
zaak gevoeld wordt."
De „Middelb. Crt." zou 'het niet juist
achten, als de A. N. W. B. voor de over
wegend rechtzinnige provincie Zeeland
de afdeelingsvergadering op een Zondag
ging houden. Maar in een provincie,
waar het meerendeel der leden geen be
zwaar heeft, vindt zij het niet zoo erg.
Wie dan in gemoede bezwaard is, moet
dan maar den volgenden dag zijn insigne
ontvangen. Een oprecht godsdienstig man
zal deze overigens erg aardige men-
schelijlke onderscheiding gaarne bij
zijn eeuwig zieleheil ten achter stellen.
De lezer zal hebben opgemerkt, dat
hier de hoofdzaak ontweken wordt.
Het spreekt vanzelf dat een minder
heid niet in alles haar zin kan krijgen.
Dat te eischen zou in hooge mate onbil
lijk zijn.
Maar daar gaat het hier niet om.
Dé vraag is niet wat een misschien
kleine minderheid verlangt, maar wat
Gods Woord van ons eischt.
En als nu een organisatie door haar
daden uitspreekt, dat zijl met dat Woord
geen rekening wil houden, dan handelt
zij niet alleen onbillijk tegenover haar
leden, die zich door dat Woord gebonden
gevoelen, maar dan geeft zij tevens haar
z.g. neutraal of algemeen karakter prijs.
En zöker, dan kunnen de bezwaarde
leden van dergelijke plechtigheden weg
blijven.
Maar dan hebben zij om te beginnen
het gevoel dat zij toch eigenlijk niet ge
heel volwaardige leden zijn, terwijl ze
voorts, krachtens hun lidmaatschap,
mede verantwoordelijk zdjn, voor wat
naar hun overtuiging in strijd is met
Gods gebod.
Daarom blijven wij vragen: Kan dat
nu niet anders?
Er wordt hevig bij Saragassa
gevochten.
De hevige strijd in de omgeving van
Saragossa duurt voort.
De troepen van de regeering blijlven
krachtige aanvallen doen op Saragossa.
Bij Puences de Ebro gingen de regee-
ringstroepen, die over een groote hoe
veelheid artillerie, tanks en vliegtuigen
beschikken, tot den aanval over. De troe
pen van Franco wierpen eveneens een
geweldige massa materieel in den strijd
en bij het vallen van den nacht Zaterdag
duurde het gevecht nog voort.
Volgens de laatste berichten van het
front hebben de regeeringstroepen moe
ten wijken voor de heftige aanvallen van
I ranco.
Er wordt hevig gevoohten.
Rust aan het Sjanghai-front.
Beide partijen melden succes
sen.
De Japansche troepen houden zich
langs het geheele front van Shanghai
rustig.
De Chineezen hebben tweemalen de
Japansche strijldkrachten bij den Joe-
kong-weg aangevallen. Zij werden even
wel door de Japanners met zware verlie
zen afgeslagen.
Uit Nanking wordt gemeld:
30.000 a 40.000 man Japansche troe
pen zijn in de buurt van Yoean Ping, op
90 km ten noorden van Tau Yoean Foe,
door Chineesche strijdkrachten omsin
geld.
De Japansche troepen, die verwoed
strijden om een geheele vernietiging te
ontgaan, werden ingesloten na een
kraohtigen opmarsch van de Chineesche
vleugelafdeelingen, die daarbij goed
werden gesteund door hun artillerie en
hun luchtmacht.
Volgens berichten uit goede Chineesche
bron herstellen zich de Chineesche strijd
krachten ten westen van Hopei en ten
oosten van Sjansi. De troepen, in het
bijizonder het achtste leger, dat uit dee-
len van het vroegere roode leger bestaat,
leggen de laatste dagen een groote acti
viteit aan den dag en schijnen den Ja-
panschen opmarsch geremd te hebben
door een reeks tegenaanvallen op ver
schillende punten.
Maar ook de Japanners melden suc
cessen in Sjansi:
De Japanners hebben zich Zondag
meester gemaakt van den pas van Sjin-
koü kwan in het meest geaccidenteerde
deel van de provincie Sjansi. Dit is een
zeer belangrijke positie voor den op
marsch der Japanners van het oosten uit
naar Tai Yoean.
De gevechten om het 'bezit van dezen
pas, welke 30 K.M. lang is, waren zeer
hardnekkig.
Een Japansche woordvoerder ver
klaarde dat de Japansche troepen, ge
steund door Mongoolsche afdeelingen,
vermoedelijk verder naar het westen zul
len oprukken met het doel de Mongool
sche afdeelingen, welke nog met Nanking
samenwerken, te onderwerpen en de ver
binding tusschen China en de Sovjet
Unie te bemoeilijken.
D'e zevende groote luchtaanval der Chi
neesche luchtstrijdkrachten werd van
nacht tegen half drie ten uitvoer gelegd.
De Japansche oorlogsschepen en de
kusthatterijien schoten een enorme hoe
veelheid luchtafweerbommen en machi
negeweerpatronen af, toen de aanvallers
boven de stad vlogen.
De aanval was de meest gedurfde en
meest opzienbarende sinds het uitbreken
van de vijandelijkheden. De maan scheen
helder en de laag hangende wolken
maakten de omstandigheden voor een
luchtaanval zeer gunstig.
Meer dan twintig zoeklichten besche
nen de wolken, doch de vliegtuigen wer
den niet in de stralenbundels zichtbaar.
Projectielen, welke bestemd waren
voor de Izoemo, kwamen op het land te
recht en veroorzaakten een hevigen brand
in het door de Japanneezen bezette deel
der internationale nederzetting.
Het lawaai van het luchtdoelgeschut
en de ontploffing der bommen hebben de
stad wakker geschrikt.
DE N IET-IN MENGINGSCOMMISSIE
VERGADERT.
Morgen voortzetting.
De onder voorzitterschap van Lord
Plymouth Zaterdag gehouden zitting van
de non-interventie-commissie over 'het
vraagstuk der buitenlandsche vrijwilligers
in Spanje heeft geduurd van half elf tot
half een.
Namens de Fransche regeering 'heeft
ambassadeur Corhin een vijftal voorstel
len ingediend, waarin o.a. wordt aanbe
volen een gecontroleerde terugtrekking
der buitenlandsche vrijwilligers en het
verleenen van zekere belligerenten-rech-
ten aan de twee strijdende partijen in
Spanje, zoodra de terugtrekking der vrij
willigers op bevredigende wijze function-
neert.
De verschillende gedelegeerden hebben
daarna het woord gevoerd; namens Italië
deelde Grandi mede, dat zijn regeering
bereid was, als begin van tenuitvoerleg
ging van het Britsche plan, toe te stem
men in de terugroeping van een bepaald
aantal vrijwilligers, dat echter voor beide
partijen even hoog moet zijn.
Namens Moskou protesteerde Maisky
tegen dit nieuwe beroep op de niet-inmen-
gings-commissie; volgens hem was de op
lossing, Valencia toe te staan, wapenen
te koopen, waar het ze krijrgen kon.
Morgenmiddag om 4 uur worden de
discussies hervat. Men hoopt, dat de ge
delegeerden dan over instructies van hun
regeeringen zullen beschikken, welke het
hun mogelijk 'zullen maken rnet de be
raadslagingen over de verwezenlijking der
Fransche voorstellen een aanvang te ma
ken.
Dé bijeenkomst van Dinsdag zal door
minister Eden gepresideerd worden.
Het tweemotorig marine-vliegtuig T 1, dat in Nederlandsch-Indië is verongelukt,waarbij vijf personen om het leven zijn
gekomen.
'G. J. Radistaat, le piloot van de T 1.
'perste instantie aan den commandant
van de zeemiacht zal worden uitgebracht,
die thans ter plaatse vertoeft.
De heer Kramer, chef van den tech-
nischen dienst op het vliegveld De Kooy,
verklaarde omtrent de eigenschappen
van de vliegtuigen, waarvan de marine er
24 heeft en waarvan er vorige week twee
zijn verongelukt:
„Het zijn vliegtuigen met uitmuntende
vliegeigenschappen; er wordt daar 7 jaar
G. van der Hooft, 2e piloot.
mee gevlogen. De eerste 12, genummerd
van 112, weden in 1929 of '30 door de
Fokkerfabrieken afgeleverd. De tweede
serie werd een meer moderne uitvoering,
genummerd T 13 tot 24, en werd in 1935
-1936 afgeleverd.
„Men heeft bij! de eerste serie bij de
marine zulke goede ervaringen opgedaan,
dat men nogmaals een serie van twaalf
vliegtuigen bestelde met sterkere mioto-
ren en in moderner uitvoering. Op het
oogenblik zijn nog twee vliegtuigen, T
23 en T 214 in Nederland. Op het vlieg
kamp De Mok worden er nog enkele
proefnemingen mede gemaakt."
■Omtrent de slachtoffers van deze
ramp1 werd nog gemeld
Het zijn jonge mjenschen die gevallen
zijn. De luit. ter zee eerste klasse van
de marine-reserve E. van Haften en
zeemilicien matroos-telegrafist E. T.
N o 11 e n zijn vermoedelijk stuurlui van
P. L. Bogert, korp.-vliegtuigmaker.
weken in Indië. Als bewijs van zijn be
kwaamheid mioge het feit gelden, dat hij
bij de vliegeropleiding genomen was,
waarvoor slechts de zeer geschikte jon
gens in aanmerking komen.
De korporaal-vliegtuigmaker P. L. B o-
g e r t zou dit jaar nog naar huis geko
men zijn. Zijn jonge vrouw, die een
kindje heeft van 3 maanden, hijl is pas
25 jaar telde de weken, die haar nog
van haar man scheidden.
Omtrent de oorzaak nog niets bekend.
Bijzonderheden omtrent de slachtoffers.
Omtrent de oorzaak van do ramp van
de T 1 is eenig definitief oordeel nog niet
beschikbaar. Het deskundigen-rapport is
nog niet te verwachten, aangezien het in
de K.P.M. en hebben in Indië gemon
sterd.
De majoor-telegrafist G. J. Rad
st a a t was ongeveer 36 jaar. Hiji was
ongeveer twee jaar in Indië en een van
de beste onderofficieren-vliegers, die be
kend stond om zijn veilig en beheersoht
vliegen.
De sergeant G. v. d. Hooft, tweede
bestuurder van de T 1, was pas opgeleid
voor het vliegbrevet en nog maar enkele
