Weet een ongeluk mot een Marine-vliegtuig in India. Vijf dooden. BRIL GEENSE - GOES Dagblad voor de Provincie Zeeland EERSTE BLAD B E R T E LS' BERTELS' VOORRECHT EN PLICHT. De strijd in China. De oorlog in Spanje. Belangrijkste Nieuws KUNSTKORREL ZATERDAG 16 OCT. 1937 52e JAARGANG - No. 14 De lijken van vier slachtoffers geborgen. UW BETERE NAAR OOGARTS RECEPT TEL. 6. in de praktijk steeds bovenaan. Uitgave: N. V. Uitgever» - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, doe» Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs i2.SS per kwartaal Weekabonnementen voor MiddeSsurg Goes en Vüssingen f 0,20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeeiingen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder ietter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Wanneer wij; eeni vergelijking maken tusschen het staatkundig en maatschap pelijk leven zooals dat izich in ons land heeft ontwikkeld en wat er zich op dit gebied in andere landen voordoet, dan wordt ons hart vervuld met dank aan God voor de zegeningen, die Hij ons land en volk heeft willen schenken. Ongelooflijk veel is er gebeurd en ver anderd gedurende de laatste eeuw. Donker zag het er uit in ons vaderland nu honderd jaren geleden toen Lobman en Kuyper geboren werden en gedurende nog vele tientallen jaren later. De revolutiebeginselen heerschten op permachtig. En bij dat deel van het volk een verdwijnend kleine minderheid dat naar Gods Woord begeerde te leven, was er geen kracht tot aanval en verweer, omdat Ihet geen oog had voor de alles- baheerschende taak en kracht ivan het Christendom. 'Het Reveil, de geestelijke opwekking in de eerste helft van de vorige eeuw, is voor ons volksleven ongetwijfeld van groote beteekenis geweest. Terecht is gezegd, dat met het Reveil het v o 1 k s g e 1 o o f, dat geheel ingeslui merd scheen, weer tot ontwaking kwam. Zonder die opwekking zou een man als Groen van Prinsterer geen klankbodem hebben gevonden, waardoor zijn stem, zij 't dan aanvankelijk in kleinen kring, werd geboord en de door hem ontwikkel de denkbeelden invloed kregen op ons volk. Maar bet Reveil zelf, vrucht van buitenlandschen bodem, die weinig paste bij, de geaardheid van ons volk, en sterk eenzijdig georiënteerd, was niet in staat de oogen der Christenen te openen voor hunne roeping ten opzichte van de ver schillende levensterreinen. Het hield geen rekening met den eisch door God® Woord aan zijn belijders ge steld, om te zaaien langs alle wateren, om te zijn een stad op den berg, een licht op den kandelaar, het zoutend en bederf werend zout voor de wereld. De mannen van het Reveil sloten zich bij1 voorkeur op in gezelschappen; zij .ver genoegden zich met een boekje te zitten in een hoekje en lieten de zondige „wereld" aan zichzelf over. Zij leefden bij het woord van Christus: „Mijn Koninkrijk is niet van deze we reld", en vergeten werd aandacht te schenken aan het woord„Mij is ge geven alle macht in hemel en op aarde". Voor de universeele beteekenis van het Christendom had men geen oog. Voor het kerkelijke vraagstuk was wei nig belangstelling en de politiek werd be schouwd als „van de wereld", een ter rein waarop men zich hij' voorkeur niet diende te begeven. „Wil men eerlijk en onpartijdig zijn, aldus de heer W. van Oosterwijk Bruyn in zijn boek over het Reveil, dan moet men erkennen, dat de theologie van Cal- vijn, door de Nederlandsche godgeleerden der 17e eeuw verder ontwikkeld en toe gepast, in de kringen van het Reveil slechts in zeer gewijzigden vorm en veel al onder groot voorbehoud werd aan vaard, terwijl men vroeg naar het een voudig en duidelijk onderricht der Hei lige Schrift, dat men. aannam en opvolg de zonder zich verder veel rekenschap te geven van een bepaald theologisch stand punt. Onder de Christelijke vrinden wer den de theologische en kerkelijke lijnen niet scherp getrokken." Deze beschouwing is juist. Maar toch is het Reveil van beteekenis geweest, omdat mee daardoor de oogen weer geopend werden voor de volstrekte souvereiniteit Gods, zoodat de stem van Groen en anderen straks weer weerklank vond. Aanvankelijk het moet toegegeven in zeer kleinen kring. Groen van Prinsterer was een strijder Op een eenzame post. Hij werd niet als in latere jaren de voormannen in Antirevolutionairen en Ohr. Historischen kring, gedragen door den steun en het vertrouwen van zijn medestanders. Telkens weer stond hij geheel alleen. Meer dan eens werd hij in hachelijke mo menten door hen, die hij. zijn vrienden waande in den steek gelaten. Met eenig recht kon een Wintgeris hem bespotten als een veldheer zonder 1 eg e r. Maar de moeizame arbeid van Groen van Prinsterer, .die slechts als e v a n - g e 1 i e b e 1 ij d e r staatsman wilde zijn, heeft tenslotte rijke vruchten gedragen, BATAVIA. Aneta A. N. P. Het Marine vliegtuig T 1 is bij Banda neer gestort. Er zijn 5 dooden. Door het Departement van Marine is bericht ontvangen, dat de T 1 bij de start op de reede van Banda bij de ingang van straat Loentor is neer gestort. Het is van een geringe hoogte gevallen. De slachtoffers zijn de Luitenant ter zee le klas van de Marine reserve F. van Haften, de Majoor telegrafist-vlieger G. J. Radstaat, de sergeant-vlieger G. v. d. Hooft, de korporaal vliegtuigmaker P. L. Bogert, de zee-milicien telegrafist E. F. Nolten. Het toestel wordt door de „Zuiderkruis" geborgen. Nader wordt vernomen, dat de lijken van alle slachtoffers zijn geborgen met uitzondering van dat van Luitenant van Haften. De begrafenis der slachtoffers zal op de Banda-eilanden plaats hebben. vruchten, die vooral in onze dagen open baar worden. Want dat ons volk niet alls andere vol ken is meegesleurd door de kokende re- volutiegolven, het is voor een niet gering deel te danken aan den pioniersarbeid door 'Groen .van Prinsterer op politiek ge bied verricht. Scheen Groen 'n veldheer zonder leger, thans hebben wij' de Antirevolutionaire partij' en de Chr. Hist. Unie, die wat de hoofdpunten betreft dicht naast elkaar staan en die samen in het Parlement en in besturende colleges vaak beslissenden invloed uitoefenen. Nu een leger van bladen, .die ieder op eigen wijze de beginselen, waarvoor Groen van Prinsterer streed, zoeken te verbrei den. Nu op maatschappelijk gebied krachtige organisaties van patroons en arbeiders, die ook oip dat terrein het Koningschap van Christus willen erkennen. Toen Groen de strijd begon stond de zaak naar het scheen bijkans hopeloos. Maar terugziende blijkt op het achter ons liggende tijdperk van toepassing wat D'r Fruin van onze vaderen schreef „'Het volk, dat in den strijd voor het geloof zijn geestkracht had geoefend en versterkt, heeft volgehouden, en aan de leidslieden, die zich aan zijn spits stelden, zijn eigen heldengeest meegedeeld, en zoo ten laatste de overwinning op de overmacht behaald." Wij hebben veel reden tot dank. Maar daarnaast ook de heilige ver plichting om voort te arbeiden, om te strijden onverpoosd voor de doorwer king van de Christelijke beginselen, in het waarachtig belang van land en volk. China's offensief in Noord-Sjansi. Het groote Chineesche offensief in 'het Noorden van Sjansi wordt voortgezet. De rechtervleugel der Chineesche troe pen heeft den grooten Muur gepasseerd en Lanjoean bezet. Bevestigd wordt, dat de Ping Sing Kwan-pas aan de grens van Sjansi en Tsljahar door de Chineesche troepen is hernomen. Brug vernield1. Zestien Japansche vliegtuigen hebben de Sjekloengbrug gebombardeerd en ver nield, tengevolge waarvan de spoorweg verbinding tusschen Hongkong en Kan ton is verbroken. Een trein, die in alle vroegte Hong kong verlaten had, passeerde de brug kort vóór het bombardement. Yier andere trei nen met in totaal 3500 passagiers, die in den loop van den morgen Hongkong ver lieten, moesten weder terugkeeren. 'Het Chineesche offensief aan het front van Sjanghai is gistermorgen gestaakt en in alle sectoren heerscht weder rust. Uit Soeij'oean wordt aan het Chineesche telegraafagentschap „Central News" ge meld, dat de Chineesche troepen op 13 October Mingoe heroverd en de Japan ners naar het Noorden teruggeslagen hebben. Volgens een mededeeling van de Japan sche militaire autoriteiten hebben de Ja pansche troepen Hsin'Hsien, dat 45 kilo meter ten Zuiden van Yoeanping ligt, be reikt. Vliegtuigen hebben een verwoestend bombardement uitgevoerd op Taiyoean en daar het grootste deel der .versterkingen verwoest. Volgens schatting van buitenlanders be loopt de schade in Sjanghai en omgeving 3 milliard yen. Dit is ongeveer tweemaal zooveel schade als de schade in 1932 was. Tachtig procent van den handel ligt stil en in de industrie is de werkloosheid ge stegen tot 90 procent. Gijon gebombardeerd. In Asturië duurt de verwoede strijd voort. Met ongekende hevigheid dreunt het geschut. De opstandelingen onderne men herhaaldelijk krachtige aanvallen, die volgens de mededeeiingen der re- g'eering worden afgeslagen. Bij het aanbreken van den dag hebben zeven rechtsche vliegtuigen een vlucht gemaakt boven Gijon en een honderdtal bommen neergeworpen. Het bombarde ment duurde ruim een half uur. B'e toe stellen daalden laag en namen de vluch telingen op straat onder mitrailleurvuur. Men weet nog niet hoeveel slachtoffers zijn gevallen. Later kwamen de toestellen terug en lieten een groot aantal brandbommen vallen die ernstige branden veroorzaak ten. Gisteren heeft het vuur der opstande lingen de hoofdstad weer onder vuur ge nomen. Gedurende bijna twee uur ont ploften de granaten in verschillende wij ken der stad. Het aantal slachtoffers zou onbeteekenend zijn, tengevolge van bet vroege uur van het bombardement. De opstandelingen hebben de belang rijke Asturische stad Arriondas ingeno men. Met den val van Arriondas zijn de na tionalisten in bet bezit gekomen van een uitstekende uitgangsbasis voor het thans volgende offensief in Westelijke richting tegen Oviedo en in Noord-Westelijke rich ting tegen Villa Viciosa. ENGELAND EN HET SPAANSCHE PROBLEEM. Rede van Eden. „De gebeurtenissen van het afgeloopen jaar hebben geen wijziging gebracht in onze meening, dat de interventie in Span je een fout is geweest van den kant der genen, die tot die interventie zijn overge gaan", aldus Eden gisteravond in een rede. „Wij hehb-en het non-interventie-ac- coord nageleefd, naar den geest en naar de letter, maar ik moet hier toch een duidelijk onderscheid maken tusschen niet-interventie en onverschilligheid. Wij staan niet onverschillig ten aan zien van de handhaving der territoriale integriteit van Spanje. Wij zijn niet on verschillig ten aanzien van de buitenland sche politiek van deze of gene toekomstige regeering van het Iberische schiereiland. Wij zijn niet onverschillig ten aanzien van de verwikkelingen, welke in de Mid- dellandsche Zee ontstaan, .als gevolg van de interventie van anderen. Wij zijn niet onverschillig wat betreft de levensbelan gen van Groot-Brittannië in de Middel- landsche Zee. Er dient een duidelijk onderscheid te worden gemaakt tusschen non-interventie in datgene, wat een 'zuiver Spaansche aangelegenheid is en non-interventie daar waar de Britsohe belangen op het spel staan". In de eerstvolgende dagen zal 'blijken, of de landen een ernstige poging willen doen tot regeling van de Spaansche kwes tie in een geest van internationale samen werking. Wij willen dat in ieder geval. Wanneer die geest aanwezig is, zal men goed op weg zijn naar een oplossing. Als daarentegen de commissie geen vor deringen kan maken, vrees ik, dat het nutteloos is, ons te verhelen, dat de toe- stand ernstig is. De kenmerken van den tegenwoordigen toestand zijn openlijke inmenging en ver heerlijking van woordbreuk. In dergelijke omstandigheden kan niemand er zich over beklagen, indien het geduld van degenen, die er naar streven, 'hun verantwoorde lijkheid tegenover Europa voortdurend voor oogen te hebben, nagenoeg uitgeput is. De zou zeker geen critiek willen oefe nen op een staat, die zich dan gedwongen zou voelen, zijn vrijheid van handelen te hernemen". „Er is één factor, die tot volle tevreden heid stemt: de versterking ""Ier Britsohe betrekkingen tot Frankrijk. De situatie is in dit opzicht geheel verschillend van den toestand in 1935. Er is hier niet alleen een belangengemeenschap, doch deze twee groote Europeesche democratiën 'beseffen meer en meer, dat zij de bewakers zijn van een groote traditie, die verdient te worden gehandhaafd. De Vereenigde Staten, hoe ver zij ook van Europa verwijderd liggen, kennen eveneens deze zijde van den tosstand. Engeland 'bemoeit zich niet met den re- geeringsvorm in andere staten, doch deze verdraagzaamheid moet wederkeerig zijn. Indien wij zeggen, dat wij er niet naar streven van alle Europeesche staten de mocratieën te maken, moeten anderen niet trachten, alle staten fascistisch of communistisch te maken. FRANKRIJK KAN REKENEN OP ROEMENIë'S LEGER. Na een parade der troepen, die aan de manoeuvres hebben deelgenomen, heeft koning Carol van Roemenië, omringd door de leden der regeering en de leger leiders, te Sibiz een rede gehouden, welke eveneens werd aangehoord door generaal Gamelin, den chef van den Franschen generalen staf en 22 buitenlandsche mi litaire missies. Zich in het Fransch tot generaal Ga melin wendende zeide de koning „Het was voor mijn leger en mij' per soonlijk een groote vreugde, u gedurende de manoeuvres bij ons te zien. „Ik zal niet spreken van onze oude samenwerking en de zoo nauwe banden, welke tusschen onze legers bestaan, maar ik zou verheugd zijin, wanneer gij', in uw land teruggekeerd, met vertrouwen kunt verklaren hier te hebben gezien niet een geallieerd leger op papier, maar een leger, waarop gijl kunt re ken e n." HET TERRORISME IN PALESTINA. Een georganiseerde actie? Behalve de aanslag op den trein van Lydda naar Rassel-ein hebben zich nog daden van geweld voorgedaan op andere plaatsen in Palestina, in het bijzonder in Beisan, in Oost-Galilea en Beesjeba aan den rand van de woestijn van Sinai, waar de telefoondraden worden doorgesneden. 'Omtrent den aanslag op den trein gisterennacht zijn nog eenige bij zonderheden bekend geworden. De terro risten hadden de bouten van de rails los geschroefd en een bom op den spoorweg gelegd. De trein derailleerde en locomotief en tender kwamen over de rails te liggen. Op de wagons werden vervolgens schoten gelost. Drie gewapende mannen trachtten een wagen binnen te dringen, maar de politieman, die zich in den trein bevond legde twee hunner met revolverschoten neer. De derde ontsnapte. Ondanks den schijn, dat de Arabieren geen leider zouden hebben, is uit de jong ste uitbarstingen, welke zich in het ge- heele land hebben voorgedaan, op te ma ken, dat men te doen heeft met een geor ganiseerde actie. Een bericht uit Beisan meldt, dat de pijpleiding van Irak op twee plaatsen is. ■doorboord. De olie werd in brand gestoken D'e brand heeft verscheidene uren ge duurd. De vlammen laaiden hoog op en Binnenland. Weer een ernstige vliegramp bij onze Marine. Vijf dooden. De opbrengst der Rijksmiddelen. Buitenland. Rede van Eden. De negen-mogenhedenconferentie te Brussel. Gyon gebombardeerd. De Heer Fr. Sterkens, Hoender park, Heusdenhout(N.Br.) schrijft ons dato 8 September 1937: Hierbij deel ik U mede, dat ik i80 W. Leghorns bezit, ge boren op 8 Maart 1937, en opgefokt met Bertels' Opfak- voer C.O. en daarna gevoe derd met Bertels' Kunstkorrel. Reeds half Juli legden de die ren 30 eieren, en toen deze Leghorns 5 maanden oud wa ren, kreeg ik reeds 100 eieren per dag. De toename van 30 tot 100 eieren ging met spron gen tegelijk, d.w.z. per dag een toename van gemiddeld 15 eieren. Nu heb ik reeds enkele weken iederen dag 116 eieren de dieren zijn in pracht conditie. Het is dus van zelf sprekend dat ik zeer tevreden ben." OLIEFABRIEKEN N.V., A'DAM (O.) waren op grooten afstand zichtbaar. De Britsohe regeering heeft de Noor delijke grens van Palestina doen sluiten en oefent een strenge controle uit. DUITSCHLAND VOELT ZICH BELEEDIGD. De Duitsche pers is hevig verontwaar digd over een tentoonstelling, welke de Praagsche kunMenaarsver-eeniging „Dter Neue Manes" heeft georganiseerd en waar verscheidene carricaturen, teeke- ningen en fotomontages te zien zijin, welke beleedigend worden geacht voor de na- tionaal-socialistische gevoelens. Onder den titel: „Schandaal in Praag" publiceert de „Berliner Lokalanzeiger" een artikel over deze aangelegenheid, waarin het nazi-blad er op wijst, dat staatspresident Benes het eerevoorzitter schap van deze expositie bekleedt, dat minister-resident Hodza en de minister van buitenlandsche zaken, Krofta, in het eere-comité van het tentoonstellingsbe- stuur vertegenwoordigd zijn en dat de expositie door dr Franke, minister van onderwijs, geopend is. Duitschland, aldus constateert het nazi-blad, is op de hevigste wijze aan gevallen. De Tsjechi-Siowaaksche regee ring dient officieel in deze aangelegen heid een verklaring af te loggen. Het Duitsche volk zal in geen geval met de tot nog toe aangenomen houding der Tsje- cko-Slowaaksche regeering genoegen ne men." D'e „Berliner Boersenzeitung" verklaart, dat de Duitsche openbare meening eisebt, dat „tot het laatste schandwerk toe" van de tentoonstelling verwijderd wordt. DE PACIFIC-CONFERENTIE TEGEN 30 OCTOBER TE BRUSSEL BIJEENGEROEPEN. Het staat thans definitief vast, dat de negen-mogendhedenconferentie te Brus sel zal worden gehouden. D'e eerste bij eenkomst der conferentie zal plaats vin den op 30 October a.s. De regeering van België heeft namelijk besloten, op verzoek van Groot-Brittannië en met toestemming van de regeering van de Ver. Staten, aan de staten, welke het nugen-mogendhedenverdrag hebben on derteekend, voor te stellen einde dezer maand te Brussel een bijeenkomst te be leggen, ten einde den toestand in het Verre Oosten te bestudeeren.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1937 | | pagina 1