Deze dame deed
ons blozen.
Beginsel tegen beginsel.
Buitenland.
De strijd in China.
De strijd in Spanje.
Plechtige sluiting van de
Staten-Generaal.
Belangrijkste Nieuws
Dobbclmaitn
lekker... man!
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 287
Deze dame zei„Ik
heb 't land aan veel
rookwolken in huis; ik
houd niet van pijpen-
lucht en tabaksgeuren,
maar wanneer mijn
man IBIS SHAG rookt,
zit ik er van méé te
genieten, zóó fijn en
zóó geurig is IBIS."
Wij hebben gebloosd
over zóóveel lof uit
zóó'n lieven mond
Binnenland
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advortcntiün 30 cent por regel. Ingezonden
modcdcolingen 00 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
De bekende A. B. K. geeft in „Het
Volk" een nabetrachting op het Nat. So
cialistisch partijcongres, hetwelk onlangs
te Neurenberg is gehouden.
Ein hij geeft daarin blijk een beteren
kijk op deze beweging te hebben, dan de
schrijver van het dezer dagen bij Voor
hoeve verschenen boek.
„Wil' men zoo zegt hij het optre
den van Hitier verstaan, dat bij hem de
zielkundige factoren ontspruiten aan een
eigen geloof, een eigen leer, een eigen
dogmatiek. Wie niet beseft, dat het
nieuwe Düitschland op een geloof be
rust, toont daarmee niet te hebben door
schouwd wat er eigenlijk daarginds ge
beurd is en wat daaruit voor ons als slot
som voortvloeit."
„Het nationaal-cocialisme, zoo ver
volgt hij, is een geloof, een leer, een dog
matiek, in den wijdst-omvattenden zin.
Het moet, als elke ideologie, van deze
soort, het geheele eigen volk om te begin
nen, en vervolgens de heele wereld, van
zijn waarheid doordringen. Het moet
zich keeren tegen alle andere gelooven,
niet als uitvloeisel van hetgeen voor de
machtssfeer van een totalitairen staat
noodig is (dit is, hoezeer ook juist, toch
een betrekkelijke bijkomstigheid), maar
omdat de eigen belijdenis, zooala
Hitier het terecht noemt, geen vreemde
goden voor zijn aangezicht dulden kan."
Dit is zeer juist gezien.
Bij de uitreiking van den National-
preis in opdracht van den Fuhrer, toege
kend aan den feilen bestrijder van het
Christendom Rosenberg, als erkenning
van de hoogste verdiensten ten opzichte
van de idealen welke het Derde Rijk na
streeft, heeft Dr Göbbels zich in den
zelfden geest uitgelaten. Met groote na
drukkelijkheid heeft hij er op gewezen,
dat Rosenberg op de helderste en meest
omvattende wijze uitdrukking gaf aan de
Nationaal-Socialistische wereld
beschouwing.
Terecht merkt dan ook A. B. K. ten
slotte op, dat alleen andere belijdenissen
gegrond op een eigen Levenswaarheid,
in staat zijn, den strijd tegen deze leer
op te nemen, daarin te volharden en haar
te overwinnen op den dur.
Zoo is het. Dat moet ook in Christe
lijke kringen goed worden verstaan.
Het gaat hier voor of tegen de heer
schappij van den Christus.
Alleen door beginsel te stellen tegen
beginsel, zal het mogelijk zijn in den
strijd tegen het Nat.-Socialisme stand te
houden.
Bommen op Nanking.
Gisteren hebben tientallen Japansche
vliegtuigen, een aanval op Nanking ge
daan, eerst 's morgens en daarna nog
eens 's middags. De lezingen over de
resultaten en over gevechten met Ohinee-
sche vliegtuigen, welke daarbij zijn ge
leverd, loopen uiteen.
Het Japansche marine-commando
meldt, dat het bij den luchtaanval op
Nanking tot een gevecht met Ghineesc'he
vliegtuigen is gekomen. Twintig Chi-
neesche toestellen zouden neergescho
ten zijn. De vliegvelden zonden vernield
zijn. De Japanneezen zouden geen enkel
vliegtuig verloren 'hebben. Na dezen strijd
en na het neerschieten van zeven toestel
len in Sjansi aldus de Japanneezen kan
de Ghineesc'he luchtmacht als vernietigd
beschouwd worden.
Volgens de Ohineesohe lezing 'hebben
46 JapansChe vliegtuigen deelgenomen
aan den aanval op Nanking. Niettemin
hebben, naar deze lezing, slechts elf toe
stellen de stad kruinen bereiken en daar
verscheidene bommen laten vallen 'zon
der al te iveel schade aan te richten.
Vier Japansche toestellen zouden neer
geschoten zijn.
Naar Reuter meldt werden de toestel
len ontvangen door een uiterst 'hevig vuur
uit luchtafweergeschut, terwijl Ghjinee-
sc'he vliegtuigen verbeten luchtgevechten
leverden.
Beide malen werden de Japansche toe
stellen teruggeslagen, aldus Reuter.
De Chineezen verklaren officieel, dat
de OhineesChe vliegers in het geheel zes
Japansche toestellen neergehaald hebben.
Voorts zeggen zij, dat de 'hoofdstad geen
schade van belang heeft opgeloopen.
Eigenaardig doet het volgende bericht
uit Sjanghai aan
De Japansche autoriteiten hebben alle
diplomatieke vertegenwoordigers en
vreemdelingen verzocht Nanking voor
den middag van den 21sten September
te verlaten, daar Nanking dan gevaar
lijke zone zal zijn geworden. Het was
dus gisteren nog niet gevaarlijk 1
De omsingelde Chineezen ontsnapt.
De berichten omtrent de ontsnapping
der in Noord China omsingelde 40.000
man OhineesChe troepen hebben, zooala
te begrijpen is, in welingelichte kringen
in Japan een gevoel van onbehagen ge
wekt.
De behendigheid der Chineezen, die
aan de Japansche omsingeling ontsnapt
zijn, ondanks de 'hoop, 'die de Japanners
hadden een „slag bij den Tannenberg" in
China te kunnen leveren, doet vreezen,
dat de Chineezen de Japansche troepen
meesleepen in verre operaties.
Sommige welingelichte kringen ver
klaren echter nader, dat de nieuwe „slag
bij den Tannenberg" binnenkort geleverd
zal worden in het gebied van Sjanghai,
wanneer de nieuwe Japansche verster
kingen er in geslaagd zullen zijn de ten
noordwesten van Sjanghai gelegen stel
lingen om te trekken.
De omsingelde Chineezen zijn dus de
Japanners te slim af geweest.
Wel geven de Chineezen
thans of f ioiëel toe,dat de
Japanners Lo-tjen heroverd
hebben.
D'e Clhineesche pers meldt, dat generaal
Ma Han-sjan, de held van het anti-Ja
pansche verzet in 1932, naar Mandsjoek-
wo is vertrokken, om de leiding op zich
te nemen van 100.000 vrijwilligers, die
voor China willen vechten en die voor
nemens zouden zijn de Japansche achter
hoede aan te vallen.
D'e Chineesche ambassadeur te Wash
ington Wang heeft een bezoek aan Roo
sevelt gebracht.
Uit Nanking wordt gemeld, dat de Chi
neesche regeering Wang instructies heeft
gegeven, om uiting te geven aan de diepe
ontevredenheid, die het verbod van Roo
sevelt voor schepen, toebehoorende aan
de regeering, inzake het vervoer van wa
pens naar bet Verre Oosten in China
beeft gewekt.
De opstandelingen melden successen.
Aan bet centrale front heerscht weinig
bedrijvigheid.! Tijdens enkele aanvallen
der rechtschen op zekere punten aan het
front van Guadalajara heeft men Itali-
aansche troepen in vrijl grooten getale
waargenomen.
Volgens een Havas-berioht uit Santan
der zijn de opstandelingen aan het front
in de provincie Santander de laatste drie
dagen 21 km. opgerukt, zoodat zijl deze
provincie thans geheel hebben bezet.
Bombardementsvliegtuigen van de op
standelingen zijn er in geslaagd, den be
langrijksten weg voor transporten uit
Frankrijk naar Barcelona te vernielen.
Be bombardementen, welke den laat-
sten tijd bijna dagelijks op het station
van Port-Bou, het eerste station op
Spaansch grondgebied aan gene zijde van
de Fransche grens, zijn ondernomen,
hebben tot resultaat gehad, dat het
rechtstreeksche spoorwegverkeer tus-
schen Frankrijk en Gatalonië is stilge
legd.
Wat Spanje wil.
Bijl de voortzetting van de algemeene
discussies in de volkenbondsvergadering
te Genève eindigde de Spaansche gedele
geerde, de minister-president Negrin,
zijn redevoering met het voorstel, dat de
Spaansche kwestie zal worden verwezen
naar de politieke, de zesde commissie van
de Volkenhonds vergadering, voor een
grondig debat.
Negrin verklaarde, dat Spanje van den
Volkenbond het volgende verlangen zal:
le. dat de Volkenbond erkennen ml, dat
Spanje het slachtoffer is van een aanval
van de zijde van Düitschland en Italië;
2e. dat met het oog op deze erkenning
de Volkenbond met den grootst mogelijl-
ken spoed zal nagaan op welke wijize een
einde aan dezen aanval kan worden ge
maakt;
3e. dat men zonder eenige beperking
aan de Spaansche regeering het recht zal
teruggeven om zich vriji al het oorlogsma
teriaal aan te schaffen, dat de Spaansche
regeering noodzakelijk acht.
4e dat de niet-Spaansche strijders uit
het Spaansche grondgebied worden te
ruggenomen;
5e. dat de veiligheidsmaatregelen in de
Middellandsche Zee uitgestrekt zullen
worden tot Spanje en dat men aan
Spanje de deelneming aan deze maatre
gelen verzekeren zal, die wettig aan
Slpanje toekomen.
De minister besloot zijp toespraak
aldus:
Wij verklaren dat Italië bezig is een
leger naar Spanje te zenden, dat twee
maal grooter is dan dat, hetwelk er zich
thans bevindt.
ENGELAND NEEMT KRACHTIGE
MAATREGELEN TEGEN DE
ZEEROOVERIJ.
De Britsche regeering stelt blijkbaar
alle pogingen in het werk, om de actie
tegen de zeerooverij in de Middellandsche
Met het traditioneele, sobere ceremo-
niëel, is Zaterdag de korte zomerzitting
van de Staten-Generaal, gedurende wel
ke de Kamers niet in het openhaar be
raadslaagd hebben, gesloten.
Te kwart voor drie is de vereenigde
vergadering, waarbij vrij wat leden ont
braken, in de zaal der Tweede Kamer
geopend door den weder herbenoemden
voorzitter der Fierste Kamer, mr W. L.
baron de Vos van Steenwijk.
De voorzitter benoemde in de commis
sie, welke den minister in bet gebouw
zou ontvangen en uitgeleide doen, de
Eerste Kamerleden Jhr van Gitters en
mr van Rappard en de Tweede Kamer
leden mevr. Bakker-Nort, en de heeren
Schouten, mr Kortenhorst en Krol.
De minister-president, die zich in een
hof rijtuig van het paleis Noordeinde
naar het Binnenhof heeft begeven, ont
ving bij den ingang van het Tweede-Ka
mergebouw de gebruikelijke militaire
eerbewijzen, en betrad te drie uur, voor
afgegaan door de commissie, de verga
derzaal. Hier hadden allen zich van hun
zitplaatsen verheven.
D'e leden der commissie van ontvangst
hadden zich achter den minister opge
steld, die hierna de volgende sluitings-
ïede uitsprak:
H.M. de Koningin heeft mij opgedra
gen, deze buitengewone zitting van de
Staten-Generaal in Haren naam te slui
ten. Sedert de opening zijn slechts en
kele maanden verloopen. De voorstellen
tot verandering in de Grondwet zijn op
nieuw in overweging genomen, deze over
weging is nog niet geëindigd. In naam
van H.M. de Koningin en daartoe door
Haar gemachtigd, verklaar ik deze bui
tengewone zitting van de Staten-Generaal
te zijn gesloten."
Begeleid door de commissie verliet dr
Golijn hierna de zaal om zich in het sta
tierijtuig naar het paleis Noordeinde te
rug te begeven.
Nadat de commissie in de zaal was te
ruggekeerd, heeft de voorzitter de korte
vergadering gesloten.
Zee zoo afdoend mogelijk te doen zijn.
De herfstmanoeuvres in de Middel
landsche Zee zijn afgezegd, terwijl de
verschillende bezoeken van Britsche oor
logsschepen aan 'de haven's in de Mid
dellandsche Zee zijn uitgesteld.
Op deze wijze krijgen de Engelschen
niet slechts 'hun vloot torpedojagers, doch
de geheele Middellandsche Zeevloot ter
beschikking van den patrouilledienst. Al
deze schepen zullen gereed zijn, om even
tueel® orders oogenblikkelijk uit te voe
ren.
Bovendien 'heeft het 209e vliegboot-
eskader Plymouth verlaten met bestem
ming naar de Middellandsche Zee. Bin
nenkort zal een tweede volgen.
Mlen neemt aan, dat niet minder dan
veertig Engelsche torpedojagers den pa
trouilledienst zullen waarnemen.
De Engelsche politiek van „Wait and
see" (Wacht af en zie toe) 'heeft plaats
gemaakt voor een meer energieke poli
tiek.
Italië boos.
Het ItaKaansche blad „La Stampa" is
van oordeel, dat er nu verder geen twij
fel meer mogelijk is omtrent de ware
beteekenis van de conferentie van Nyon;
'het is een manoeuvre, die uitsluitend
tegen Italië is gericht.
Drie nieuwe feiten karakteriseeren den
toestand
I. D'e uitbreiding van de maatregelen
tegen onderzeeërs tot een actie tegen an
dere oorlogsbodems en vliegtuigen.
2. De opheffing van de controle der
Spaansche kusten.
3. Het ter beschikking van de Britsche
admiraliteit stelen van de Fransche
vloothases in de Middellandsche Zee.
De verwezenlijking van deze laatste
aspiratie der Engelschen is voor ons de
bevestiging, dat de Engelsche politiek de
listige manoeuvres' van Nyon heeft ge-
inspireerd.
Andere bladen sparen Engeland nog
en richten de batterijen hunner verbol
genheid op Frankrijk.
Uit Gibraltar wordt gemeld
De Britsche kruiser Galstee en de tor
pedojager Forester Fortune Glowers zijd
vanuit Gibraltar vertrokken om zicb in
overeenstemming met de overeenkomst
van New-York, naar de Middellandsche
Zee te begeven.
ONBEHOORLIJKE HITLER-JONGENS.
Nederlandsch geestelijke in Heidelberg
beleedigd.
Het R.Kath. blad „Luxemburger Wort"
geeft 't volgende ooggetuige-bericht over
de beleediging van een Nederlandsohen
geestelijke in Heidelberg.
Binnenland.
Sluiting van de Staten-Generaal.
Mr P. J. Oud voorzitter van den Vrijz.
Dem. Bond?
Het fiasco der 3 pet. Indische leening.
Buitenland.
De Elngelsche maatregelen tegen de zee
rooverij.
Nanking gebombardeerd.
Wat de Spaansche regeering eischt.
Op het trottoir van een straat ging een
geestelijke rustig zijn weg. Van den an
deren kant naderde in marschtempo een
groepje Hitlerjongens.
Zoodra de leider van het groepje den
geestelijke in het oog kreeg, commandeer
de hiji halt en links-omkeer. Zij kwamen
nu bij den priester staan en spuwden
voor hem uit op den grond.
De geestelijke stond eerst verbluft, keek
de bruinhemden aan en kon geen woor
den vinden, om deze lummelachtige hou
ding te typeeren.
Eén van de jongens hielp hem uit zijn
verlegenheid en gromde zooiets van: „Is
dat nog niet genoeg? U bent zoo verwon
derd. Wacht je nog ergens op? Als je er
plezier in hebt, dan kunnen we nog meer.
Maak dat je weg komt."
„Ja," antwoordde de geestelijke rustig,
„daar wil ik nog wel eens meer van zien,
ik ben namelijk een Nederlandsche gees
telijke."
Het was kostelijk te zien, welk een ge
zicht de jongens toen trokkenl Zij! waren
er niet erg op gesteld, dat hun manieren
tegenover een niemand kwaad doenden
geestelijke ook buiten de grenzen hekend
zouden worden.
VRACHTGOEDERENVERVOER
IN BELG IE.
Controle op buitenlandsche ondernemers.
Zooals bekend mogen Nederlandsche
ondernemers geen goederenvervoer voor
rekening van derden in België meer ver
richten, indien zij niet in 'het bezit zijn
van een hiervoor vereischte door de Bel
gische regeering verleende vergunning.
Hoewel dit vergunningsstelsel reeds
eenigen tijd geleden in werking is getre
den, ondervonden Nederlandsche goede
renvervoerders 'bij het uitvoeren van
transporten naar of uit België tot dusver
geen moeilijkheden, omdat nog geen
strenge controle werd toegepast. Van he
den af zal echter, naar de B.B.N. ons
meldt, een controle stelsel in werking
treden, zoadat ondernemers, die geen ver
gunning bezitten, gevaar loopen gever
baliseerd te worden. Ondernemers, die
reeds een vergunning hebben aange
vraagd, doch wier aanvrage nog bij' de
Belgische autoriteiten in behandeling is,
zullen, althans voorloopig, niet worden
beboet.
GROOTE LUCHTBESCHERMINGS
OEFENING TE BERLIJN.
Geheel Berlijn, bijna geheel Noord-
Duitschland, staat in het teeken der
luchtafweeroefeningen, die vandaag be
ginnen en duren tot 26 Sept. De boek
winkels doen uitstekende zaken met het
verkoopen van zwart papier.
Tot geruststelling van de bevolking is
een proclamatie bekend gemaakt van den
oppersten luchtmachtleider, dat Berlijn
slechts éénmaal zal worden „gebombar
deerd".
Het voorschrift luidt, aldus het Volks
blad, dat dertig minuten na het eerste
alarm Berlijn een uitgestorven stad moet
zijn. Trams, bussen, taxi's, particuliere
auto's en vrachtwagens zullen vereen
zaamd in de straten achterblijven; geen
levend7 wezen zal op straat zijh te zien.
Iedereen, op slechts heel enkele uitzonde
ringen na, moet op de een of andere ma
nier onder den grond zijn verdwenen. Dit
voorschrift geld* voor allen; zelfs aan de
klemmendste protesten hebben de autori
teiten zich niet gestoord.
Daar er te Berlijn niet voldoende anti-
gaskelders aanwezig zijn, zullen ook ge
wone kelders worden gebruikt, plaatsen,
die allerminst geschikt zijn voor het her
bergen van groote aantallen mannen,
vrouwen en kinderen. Het is voor de be
volking dan ook een opluchting geweest,
te vernemen, dat zij er niet langer dan
een half uur behoeft in te zitten.
Er zijn echter districten, waar de wer
kelijkheid van een bombardement zoo ge
trouw mogelijk zal worden nagebootst; de
bevolking zal daar misschien wel ver
scheidene uren ondergronds moeten blij
ven. De menschen hebben echter bericht
gekregen, dat er geen vrees behoeft te be
staan, want alle knallen en donderslagen
zijn maar namaak. De algeheels duister
nis tijdens den nacht en de avonduren is
daarentegen geen namaak. Zes nachteu
zal het in Berlijn pikdonker zijn, Kante- 1
ren en magazijnen hebben voor hun ra
men rollen zwart papier gehangen. Over
dag worden de rollen opgehaald. De bla
den staan vol raadgevingen aan de auto
mobilisten en fietsers, hoe zij het best
hun lichten kunnen doven. Ieder huis
heeft bezoek gehad van een deskundige,
die geadviseerd heeft, welke kamers in
geval van een bombardement het best
kunnen worden ontvolkt.
Weer Duitsche dominé's gevangen
genomen.
Dominee Fuellgrug, die optreedt
als plaatsvervanger van ds Niemoeller
in de St. Anna-kerk te Dahlem,
heeft bekend gemaakt, dat wederom op-
positioneele predikanten in Branden
burg gearresteerd zijn. In het geheel zijn
thans berichten ontvangen over 142 ar
restaties.
BETALINGSCONTINGENTEN VOOR
DÜITSCHLAND.
Voor het vierde kwartaal wederom
verhoogd.
D'e Regeeringsper'sdienst meldt: De
Nederlandsche en de Duitsche regeerings-
commissies. hebben van 15 tot 18 Septem
ber te Berlijn vergaderd voor de vast
stelling van de 'betalingsoontingenten voor
den uitvoer van Nederlandsche en Ned.-
Indisc'he goederen naar Düitschland ge
durende 'het vierde kwartaal van 1937.
In verband met de stijging van den
Duitschen uitvoer naar Nederland was
het mogelijk voor het ivierde kwartaal de
betalingsfcontingenten voor den Neder-
landschen uitvoer naar Düitschland we
derom te verhoogen.
D'aarbij' werd vanzelfsprekend met de
seizoenschommelingen rekening gehou
den.
VERHOOGING HEFFINGEN OP
MARGARINE, VETTEN EN OLIËN.
Met ingang van Zaterdag en met één
cent per K.G.
De heffing op margarine, vetten en
oliën wordt met ingang van 19 Septem
ber 1937 verhoogd met 1 cent per kg.
Aangezien door den minister van Eco
nomische Zaken de wensch was uitge
sproken, dat de per 29 Augustus 1.1.
plaats gehad hebbende verlaging van be
doelde 'heffing geheel aan den consument
ten goede zou komen en dit ten aanzien
van margarine en Vetten niet mogelijk
was, voorzoover deze producten in ver-
