Internationale Spanning.
Oe oorlog in het verre Oosten.
EERSTE BLAD
Buitenland.
Beroep van China op den
Volkenbond.
De strijd in Spanje.
BOTEAK
Fa. BRAND-DEKKER
Binnenland
Opbrengst Rijksmiddelen.
Belangrijkste Nieuws
Nieren
Uit de Provincie
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 205
De TEAKDEUR met goede reputatie.
Lange Vorststraat 60 - GOES.
Zorg Voor Goede Doorspoeling
der
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Tololoonnummcr 11.
Postchèque en Girorekening 41155.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnomonton voor Middelburg, Goes en
Vllssingon f 0.20. Losse nummors 5 cont.
Advcrtcntiün 30 cent por regel, Ingczond.on
medcdcolingcn 00 cent per regel. Kleine
Advertcntiön Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
G TE KOOP:
iuurtje en erf,
108 te Bieze-
9 c.A., voorzien
rleiding.
van Pienbroek
pfo
k 1 Mei 1938.
September a.s.
en in te leve-
ieptember 1937,
iris J. C. KRAM
e Ham 413,
lirgeau 919,
ex. Lucas 7i
s per 100 kg.
10—26, Dit-
limen 1012,
ramen 3545,
r. hoonen 8
jche Spekboo-
L'omaten 47,
4, Spinazie 3,
jol 3.20—4.40,
per 100 kg.;
eiden per 100
sla 0.70—1.10,
m 0.601.10,
4.20, alles per
in 15 Sept.
>nferance 8
Hardy 7'12,
►leon 56, B.
iau 45, Pre-
Williams Dh-
67, Herzo
Poiteau 58,
45, Peren
57, Vlaam-
jenappels 5
insesseboonen
alles per kg.;
er 10 stuks.
IBERICHT.
van 17 Sept.:
t Z. wind be-
met tijdelijke
regenbuien,
,g 3 uur:
De toestand zeer ernstig, maar
niet hopeloos.
Twee ministers van Buitenlandsche Za
ken, die van Denemarken en Noorwegen,
hebben in een gesiprek met een corres
pondent van „Het Volk" bij den Volken
bond bun groote bezorgdheid uitgespro
ken over den internationalen toestand.
Deze is naar bun oordeel ernstig, of
schoon nog niet alle hoop verloren is.
Een lichtpunt meenen -zij te zien in de
conferentie van Nyon, waardoor bet
practisch onmogelijk zal zijn koopvaar
dijschepen op volle zee te torpedeeren,
zonder in strijd te komen met de gel
dende voorschriften, dat een duikboot
zich eerst moet bekend maken, schip en
lading moet doorzoeken en de bemanning
gelegenheid dient te geven zich te red
den.
Beide ministers waren van oordeel, dat
de houding ;van Nederland om oorlogs
schepen naar de MMdellandsche Zee te
zenden goede resultaten heeft gehad.
De strijd om Lotien. Tegenstrijdige
berichten.
De woordvoerder van het Chineesche
hoofdkwartier heeft officieel medege
deeld, dat Lotien hij het aanbreken van
den dag door de Ghineesche troepen is
heroverd.
Daarentegen heeft de woordvoerder der
Japansche marine categorisch ontkend,
dat Lotien door de Chineezen zou zijn
heroverd. Hij wees er oip, dat een lucht
aanval der Chineezen op Lotien was af-
3 u.: 749.
ifsen:
In de streek van Poetoeng blijven de
Ohineezen het Japansohe consulaat en
de oorlogsschepen aanvallen. Hun stel
lingen 'zijn echter opnieuw door water
vliegtuigen gebombardeerd.
De Chineesche troepen bij Sjapei 'heb
ben, naar Reuter seint, een vruchtelooze
poging ondernomen, ©en wig te 'drijven
in de Japansohe stellingen bij' Hongkioe.
In den afgeloopen nacht hebben zij een
aanval ingezet over een front van twee
mijl lengte, met het doel de kaden in het
Oosten van 'dit district te bereiken, ten
einde de verdere ontscheping va.n Japan
sche troepen te verhinderen. Japansche
mariniers, die dit district bezetten, heb
ben den aanval afgeslagen.
Aan den strijd in Noord-China
hebben naar schatting 100.000 man, deel
uitmakende van de achterhoede van het
terugtrekkende Chineesche leger, deelge
nomen. Zij streden hardnekkig, doch
stonden machteloos tegenover de Japan
sche tanks, zware artillerie en vliegtui
gen, die hun ontbreken. 'Geheele compag
nieën verkozen algeheele vernietiging ho
ven den aftocht. De Japanners beweren,
dat zij in een kleinen sector duizend ge-
doode Chineezen vonden.
Volgens een Chineesoh bericht uit
Tsinan hebben de Chineesche troepen een
algemeen offensief ingezet aan de spoor
lijn TientsinPoekau.
Op 1500 meter ten Zuiden van Hsing-
tsji zijn bloedige gevechten geleverd. Het
schijnt dat de Ohineezen daar in het
voordeel zijn.
„Rekening gehouden met hetgeen
mogelijk is".
De Volkenbondsiraad heeft in een gister
middag gehouden besloten bijeenkomst
besloten de documenten, die de Ghinee
sche regeering in zake het Ghineesch-Ja-
pansche conflict aan Genève beeft voor
gelegd en de rede, welke Wellington Koo
gisteren voor de Assemblée gehouden
beeft, te verwijzen naar de commissie van
23. Wellington Koo deelde mede, dat hij
deze procedure aanvaardde, daar bij er
prijs op stelde, „rekening te bonden met
hetgeen mogelijk is".
Tevoren had men er zoowel van Fran-
sche als van Britsche zijde bij de Chi
neesche gedelegeerden op aangedrongen,
de Chineesche eischen tot onmiddellijke
toepassing van art. 17 van het Volken
bondspact tegenover Japan, op te schor
ten. De ministers Eden en Dölbos had
den, naar United Press verneemt, gister
morgen met den Chineescben ambassa
deur een langdurig onderhoud, waarna
laatstgenoemde verklaarde, in de beslo
ten vergadering van hedenmiddag niet op
de onmiddellijke toepassing van art. 17
te zullen aandringen.
Hevige strijd om het bezit van den berg
Los Colleros.
Den geheelen dag heeft gisteren de
opmarsch der troepen van Franco, wier
doel de berg Los Gollerois is, voortge
duurd. Gistermiddag werden de eerste
toppen ten Westen van de Sierra del
Oueto Negro bereikt.
Hier werd echter zeer krachtig tegen
stand ondervonden en na de inneming
van den hoogsten top (1835 meter) had
den de opstandelingen tegenaanvallen te
verduren van de* regeeringstroepen, die
versterking hadden ontvangen. De recht-
sche artillerie verdreef hen echter weer
en de Asturiërs vluchtten in wanorde,
waarna de troepen van Franco den op
marsch naar de Los Colleros in het moei
lijke terrein voortzetten.
De regeeringstroepen beschikken niet
over herggeschut, zoadat de verliezen der
opstandelingen zeer gering zijn.
MADRID GEBOMBARDEERD.
De artillerie der opstandelingen bom
bardeerde gisteren de hoofdstad. D'e
granaten vielen in 'het centrum.
In officieels Britsche kringen wordt
medegedeeld, dat het stoomschip „Gibel
Zerjon", door 'de regeering gecharterd
voor het vervoer van in de Britsche am
bassade te Madrid geherbergde vluchte
lingen, gisteren op zijn eerste reis 400
vrouwen, kinderen en ouden van dagen
van Valencia naar Marseille gebracht
heeft.
AMERIKA EN DE STRIJD IN HET
VERRE OOSTEN.
Verbod van het vervoer van katoen en
schroot?
De Amerikaansche minister van han
del, Daniël C. Roper, heeft in verband
met de crisis tusschen China en Japan
gisteravond de mogelijkheid ontvouwd,
dat de Amerikaansche regeering aan
baar koopvaardijschepen bet vervoer van
katoen en schroot naar de oorlogvoeren
de landen in het Verre Oosten zal verbie
den. De minister verklaarde, dat een
voortdurende studie gemaakt wordt van
de toeneming van de verschepingen, wel
ke van essentieel belang zijn voor de ver
vaardiging van oorlogsmateriaal.
De maritieme commissie heeft overwo
gen, welke maatregelen genomen kunnen
worden om te verhinderen, dat de „Wi
chita", een regeeringsvaartuig, dat zich
naar China op weg bevindt met een la
ding vliegtuigen aan boord, bet land in
een incident verwikkelt. Men heeft de
mogelijkheid onder het oog gezien, de la
ding over te doen op een particulier
vaartuig.
STALIN'S EENIGE ZOON ONTVOERD?
De gansche Gepoe op zoek naar de
daders.
De regeeringsgezinde „Kurjer Gzer-
wony" meldt, op gezag van welingelichte
kringen te Moskou, dat de eenige zoon
van Stalin, de twaalfjarige Wasil, door
onbekende daders is ontvoerd.
D'e ontvoering moet hebèen plaats ge
had, toen Wasil, in gezelschap van zijin
vriend, uit school naar het Kremlin te
rugkeerde.
Den ontvoerders zou 'het welslagen van
hun misdadig plan vergemakkelijkt zijn
doordat onlangs, bij gelegenheid van een
jeugd^ag, waaraan Wasil deelnam, de
foto van den jongen in alle Moskousche
bladen is gepubliceerd.
De geheimzinnige verdwijning van zijn
zoon heeft op Stalin een vernietigenden
indruk gemaakt.
Ofschoon het geheele politie-apparaat
van de Gepoe onmiddellijk aan het werk
is gezet, moet het tot dusver niet gelukt
zijn, een spoor ivan den jongen of zijn
ontvoerders te 'ontdekken.
DE AANSTAANDE MANOEUVRES IN
DUITSCHLAND.
Scherpe maatregelen tegen spionnage.
>it jaar zullen buitengewone maatre
gelen worden getroffen, ten einde bij de
aanstaande manoeuvres spionnage te
voorkomen.
In een officieel communiqué wordt
verklaard, dat klaarblijkelijk de buiten
landsche spionnage zal trachten de doel
matigheid der oorlogsuitrusting, waar
over Duitschland beschikt, te leeren ken
nen.
„Alle noodzakelijke maatregelen zijn
genomen", zoo zegt het communiqué, om
verraad te beletten en ons leger te be
schermen. Verraders kunnen verwachten
het hoofd onder de bijl van den beul te
vei liezen. Ieder die verdachte dingen be
merkt, moet deze ter kennis van de po
litie brengen".
TIEN IEREN LEVEND VERBRAND.
In hun slaap door de vlammen verrast.
Te Kirkintilloch bij Glasgow is een
boerderij, die als logement voor Iersche
landarbeiders dienst deed, gisternacht in
vlammen opgegaan.
Tien personen zijn hierbij om het leven
gekomen.
Slechts enkele bewoners der boerderij
slaagden er in zich in veiligheid te bren
gen. Zij trachtten hun kameraden te red
den, doch de vlammen grepen zoo snel om
zioh heen, dat al hun pogingen faalden.
De Iersche arbeiders waren naar Kir
kintilloch gekomen, om daar te helpen bij
het rooien van aardappelen.
TRIBUNE INGESTORT.
Bij gelegenheid van de militaire ma
noeuvres tusschen Keulen en Aken bij
Lommersum ils gedurende een troepen-
defilé een toeschouwerstribune ingestort,
waarop zich 5000 menschen bevonden.
Verscheidene toeschouwers braken een
arm of heen, of liepen andere kwetsuren
op.
Het propaganda-minlsterie meldt, dat
niemand werd gedood en slechts enkele
personen lichte kwetsuren 'hebben opge-
loopen.
Ongeveer 100 personen hebben verwon
dingen opgeloopen.
De Köln. Zeitung meldt, dat de ver
wondingen niet van ernstigen aard zijn.
Slechts twee personen zouden ernstig ge
kwetst zijn.
De Jodenhaat In Duitschland.
Iedere Duitscher kan desgewenscht
weigeren levensmiddelen of gebruiksarti
kelen te verkoopen aan Joden. Hij kan
ook weigeren, hen een woning te verhu
ren.
Dit recht wordt den Duitschers uit
drukkelijk toegekend door de Partei-Kor-
respondenz.
Wenscht U Inlichtingen?
Adres voor Zeeland:
HET PRINSELIJK ECHTPAAR.
Naar gemeld wordt, is het Prinselijk
jacht Piet Hein gistermiddag den IJisel
af komen varen op weg naar Zutphen.
Het schijnt in de bedoeling te liggen,
dat het jacht gedurende de volgende
dagen in den IJsel of het Twente-kanaal
gestationneerd zal blijven. Zooals men
weet, is Prins Bernhard voornemens,
gedurende de volgende dagen de oefenin
gen van de lichte brigade en daarna de
legeroefeningen hij' te wonen.
Het schijnt in het voornemen te lig
gen, dat het Prinselijk echtpaar gedu
rende deze oefeningen den nacht aan
boord van de Piet Hein zal doorbrengen.
HET NIEUWE RAADHUIS TE
AMSTERDAM.
v 225 inzendingen.
De termijn van inzending voor de prijs
vraag voor het nieuwe Raadhuis van
Amsterdam sloot op 10 Augustus j.l. Op
dezen datum waren hij de jury 197 ont
werpen binnengekomen.
Zooals reeds werd medegedeeld, komen
de inzendingen van buiten Amsterdam
woonachtige architecten welke na ge
noemden datum zijn binnengekomen, nog
voor beoordeeling in aanmerking, mits
zij voor 10 Aug. 12 uur zijn afgezonden.
Na 10 Aug. zijn bij de jury nog 28 ont
werpen binnengekomen, zoodat het totaal
der inzendingen 225 bedraagt.
BEPERKING VESTIGING VAN
BEDRIJVEN.
K. v. K. te Groningen onthoudt zich
van actie.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken te Groningen heeft besloten zich van
actie te onthouden tegen 'het wetsontwerp
houdende regeling betreffende het beper
ken van de vestiging van bedrijven, waar
in eenige tak van nijverheid wordt uitge
oefend en van de uitbreiding van de
capaciteit van zoodanige bedrijven (Be-
drij'fs vergunningenwet)
Hoewel de Kamer zich in het alge
meen geen voorstander verklaart van
overheidsbemoeiing, vindt zij' toch geen
vrijheid tegen dit wetsontwerp actie te
voeren, daar het geheel in de lijn der
tegenwoordige regeeringspolitiek ligt en
In acht maanden ruim 04 mlllloen
boven 1938.
De „Staatscourant" van gisteren be
vatte het maandelijksche overzicht (Aug.)
van den stand der Rijksmiddelen.
Wat de directe belastingen
betreft, zoo was per ultimo Augustus in
kohier gebracht f 90.290.783, tegen ulti
mo Augustus vorige jaar f 81.628.031.
Van de overige middelen was
een twaalfde der raming f31.143.750; op
brengst Augustus 1937 f37.120.075 (Aug.
1936 f 31.465,036).
Opbrengst eerste acht maanden 1937
f289.952.636 tegen f235.592,528 in 1936.
zich aansluit hij de contingenteerings-
maatregelen en in zekeren zin ook bij
de Vestigingswet Kleinbedrijf.
Wanneer het wetsontwerp, destijds
door minister Gelissen ingediend, door
den tegenwoordigen bewindsman wordt
overgenomen, zou de Kamer de regee
ring de gelegenheid niet willen ontne
men, deze proef te nemen.
DRIE MAAL WEEKSCHE INDIE-
DIENST DER K. L. M.
Speciale enveloppen ten bate van het
Nationaal Luchtvaartfonds.
De aanstaande opening van den drie
maal per wedksche luchtdienst op Ne-
derlancLsch-Indië zal weer een mijlpaal
zijin in de geschiedenis van de luchtver-
binding van het rijk in Europa met het
rijk in Azië, alsmede in de kronieken van
de Nederlandsche burgerluchtvaart.
Ter gelegenheid van de eerste vlucht
in dezen nieuwen dienst, welke 2 Octo
ber zal worden uitgevoeid, geeft de K. L.
M. weder bijzondere luohtpostenlveloppen
uit, waarvan de opbrengst ten bate van
het nationaal luchtvaartfonds zal komen.
In Nederlandsoh-Indië zullen soortge
lijke enveloppen worden uitgegeven, welke
dan den 9en October naar Nederland
worden verzonden.
Men zal zich herinneren, dat ter ge
legenheid van de indienststelling van de
Douglas D.C. 3 op de Amsterdam-Bata-
via-route eveneens een speciale enveloppe
werd verzonden en uit de opbrengst de
zer uitgifte kon een aanzienlijk bedrag in
'het Nationaal Luchtvaartfonds worden
gestort.
DR COLIJN CONFEREERT MET EDEN
Minister Galijn en minister Eden heb
ben gisteren een onderhoud gehad. De
diplomatieke medewerker van de Daily
Telegraph verneemt, dat 'het gesprek be
trekking had op het Verre Oosten.
Beide ministers bevonden, dat zij in
hoofdzaak overeenstemmen nopens de
door hun respectievelijke landen te vol
gen gedragslijn met het oog op het ver
hinderen van een uitbreiding der vijan
delijkheden in het Verre Oosten tot een
openlijken staat van oorlog.
ONDERNEMERSOVEREENKOMST
IN HET BAKKERSBEDRIJF.
Gunstig antwoord van den minister.
De Nederlandsche bakkerijstichting
deelt mede, dat zij van den minister van
economische zaken antwoord heeft ge
kregen op het verzoek tot algemeen ver
bindend verkaren van een ondernemers
overeenkomst voor het bakkersbedrijf te
Amsterdam.
De minister deelt mede, dat hij in be
ginsel bereid is een overeenkomst van
de strekking als de ingediende als vol
doende aan de eischen der wet algemeen
bindend te verklaren.
Hij verbindt daaraan echter enkele
voorwaarden, welke in de eerste plaats
betrekking hebben op de organisatie van
het uitvoerend en controleerend orgaan.
Naast deze voorwaarden brengt de
minister verschillende bezwaren tegen
bepaalde artikelen der overeenkomst
naar voren, welke echter niet in het doel
en de strekking dier artikelen wijziging
brengen.
In de vergadering van het bestuur der
Nederlandsche bakkerij stichting werd
aan het moderamen opgedragen, de on
dernemersovereenkomst in samenwerking
met het departement nader te redigee-
ren en deze nieuwe redactie aan de
Nederlandsche bakkerijstichting ter be
oordeeling voor te leggen.
GEDENKTEEKEN MOERDIJKBRUG.
Door Minister Van Buuren onthuld.
Uit de afzonderlijke actie die eerst door
de Kamers van Koophandel te Breda,
Dordrecht en Rotterdam is gevoerd tot
verbetering van de verbindingen over den
Moerdijk is in Januari 1931 geboren een
Comité van Actie uit de Kamers te Breda
Delft, Dordrecht, Eindhoven, Den Haag,
Dien Bosch, Rotterdam, Tilburg, Venlo,
Vlaardingen, "Waalwijk en Middelburg,
dat zioh ten doel stelde de verkrijging van
een brug over den Moerdijk.
Na herhaalde vertoogen dezer Kamers
Binnenland.
De opbrengst der rijksmiddelen in Augus
tus.
D'r Golijn confereert met Minister Eden.
De regeering en de werkloozenzorg.
De resultaten van de Jaarbeurs.
Buitenland.
Bombardement van Madrid.
De Chineesche kwestie te Genève.
ALS GIJ DAGEN t8 bed most blijven, f
"gij last hebt van rugpijn, hoofdpijn,
gezwollen ledematen, stijve en pijn
lijke epleren, gij u vermoeid en tea
zenuwachtig voelt en uw nachtrust
verstoord wordt. Is het leven vaak
een last. Zorg dat het niet zoo ver komt. Vergeet niet,
dat zulke versohljnselen van kwaad tot erger kunnen
worden. GIJ kunt ze voorkomen door uw nieren gezond
te houden door het geregeld gebruik van FOSTER'S
RUGPIJN NIEREN PILLEN, sinds Jaren bekend als het
dluretlech middel bil uitnemendheid, ft.-, f.1.78 en IX-
van Koophandel, werden op de begrooting
van 1933 gelden uitgetrokken en werd in
Juli 1933 met het werk begonnen.
Later heeft het comité zich nog bezig
gehouden met de kwestie van de tolhef
fing.
Gisteren kwam het comité voor de laat
ste maal bijeen, nu niet meer om te agee-
ren, maar om een gedenkteeken aan te
bieden, dat door den minister van Wa
terstaat op de brug over den Moerdijk
onthuld is.
Bij deze plechtigheid werd het woord
gevoerd door den heer W. G. A. M. van
der Lugt, voorzitter van het Comité van
actie voor dp overbrugging van het Hol-
Iandsöh Diep en Minister van Buuren,
die na de onthulling het monument
namens de Nederlandsche regeering aan
vaard heeft.
Het monument, een bronzen reliefstuk,
vervaardigd door den beeldhouwer F. J.
van Hall, is tusschen de spijlen geplaatst,
in het midden van de brug, aan de west
zijde van den rijweg. Het bestaat uit een
groote vrouwenfiguur met uitgespreide
armen, de tot stand gekomen verbinding
voorstellende. Boven haar zijn op symbo
lische wijze de lucht en de wind aangege
ven, aan de voeten ziet men den stroom
met enkele vissehen. Het geheel is omge
ven met de wapens van de twaalf samen
werkende Kamers van Koophandel. Ge
heel onderaan bevindt zich een plaat,
waarop in sobere bewoordingen de aan
bieding van dit monument wordt aange
duid.
DE CONTINGENTEERING VAN
TRIPLEX EN MULTIPLEX.
Bij Kon. besluit van 13 September is
bepaald, dat de tijdelijke beperking van
den invoer van triplex en multiplex
wordt voortgezet tot 30 September 1938.
Voor bijzonderheden zie men de St.ct.
no. 178.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit van 10 September is
aan K. Slomp, op zijn verzoek, met in
gang van 1 November eervol ontslag
verleend als burgemeester der gemeente
Nijeveen, met dankbetuiging voor de
langdurige diensten, door bem in die be
trekking bewezen.
Bond van Geref. Meisjesvereenigingen.
Woensdag werd te Terneuzen in de
Geref. Kerk de druk bezochte Prov. ver
gadering gehouden van den Bond van
Meisjesvereenigingen op Geref. grond
slag.
In de morgenvergadering, die hoofd
zakelijk gewijd was aan de behandeling
van huishoudelijke zaken, werd door
mej. Jans Slegt het onderwerp behan
deld: „Luctor et Emergo", terwijl mej.
Sohl reciteerde.
Een Ter Neuzensch zangkoortje zong.
In de middagvergadering hield Ds W.
H. v. d. Vegt van Goes, een rede over
„Ons gebedsleven", terwijl mej. Sohl re
citeerde en het koortje zong.
Het slotwoord werd gesproken door
Ds G. W. van Houte van Terneuzen.
Vllssingien. Bij de directie van de Kon.
Mij „De Schelde" bestaat het plan, in ver
band met de drukke werkzaamheden in
drie ploegen te gaan werken, zoodat dag
en nacht gewerkt zal worden, waardoor
de nachtrust in de omgeving niet bevor
derd zal worden.
