Oe strijd in bet verre Oosten.
EERSTE BLAD
De Arja.
De strijd in Spanje.
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. Z93
Billijke korting?
Buitenland.
Belangrijk bericht
voor onze lezers.
Koningin Alexandrine van
Denemarken ongesteld.
Nieuwe toestellen voor
de K. L M.
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Tolofoonnummor 11,
Postchöquo en Girorekening 44455,
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingcn f0.20. Losse nummers 5 cont.
Advortontiün 90 cent por regel, Ingezonden
mododoollngon 00 cont por rogol. Klclno
Advertontiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Pit nummer bestaat uit 2 bladen-
De Gouw Zeeland van de Anti-Revolu-
tionaire Jongeren Actie (ARJA) houdt
a.s. Zaterdag te Goes een vergadering,
waarop wij nog gaarne de aandacht
vestigen,
Reeds dadelijk na de verkiezingen is
er op gewezen, dat de actie niet mag
verslappen, maar dat we hebben voort
te varen.
Dit geldt van de actie van de oude
ren, de leden van de Kiesvereenigingen,
maar ook van de jongeren, georgani
seerd in Propagandaclubs of de A.R.J.A.
Nu heeft het Gouwbestuur tegen a.s.
Zaterdag te Goes een vergadering belegd
waarin als sprekers zullen optreden de
heer MrH. Bijleveld van Amsterdam
en Ds S. van der Molen te Rot
terdam.
Wij wekken in de eerste plaats de
jongeren op, deze vergadering bij te
wonen. De enthousiaste medewerkers-
(sters), maar niet minder hen, die tot
nu toe voor de jongeren-actie weinig
anders dan critiek hebben.
Maar daarnaast wekken wij ook de
ouderen op van hunne belangstelling
blijk te geven. En dit geldt ook weer
zoowel voor hen, die zich voor de actie
van de jongeren interesseeren en die zich
over alles wat er op dit gebied gedaan
wordt van harte verblijden, als voor hen,
die er meer sceptisch tegenover staan.
Allen zijn hartelijk welkom.
Laat het zóó zijn, dat de jongeren zich
bemoedigd gevoelen door de warme be
langstelling van de ouderen, terwijl de
ouderen zich verkwikken aan het laaiend
enthousiasme van de jongeren.
In de vergadering van het Christelijk
georganiseerde postpersoneel te Leeu
warden gehouden, is ernstig geklaagd
over de onbillijkheden van de classifi
catie.
Het rijkspersoneel wordt op de derde
klasse plaatsen 8 gekort, omdat het
leven daar zooveel goedkooper heet te
zijn.
Nu is er inderdaad verschil. De levens
standaard is in de steden ongetwijfeld
hooger dan op het platteland. Het leven
in een groote stad brengt allerlei uit
gaven met zich, die in kleinere plaatsen
vermeden kunnen worden.
Aan den anderen kant brengt het
wonen in een derde klasse plaats aller
lei moeilijkheden met zich mee, waar
van iemand, die zich in een eerste klasse
gemeente geplaatst zag, geen begrip
heeft.
Men denke slechts aan de uitgaven
voor onderwijs, ontwikkeling, ontspan
ning enz.
Nu verkeert echter het postpersoneel
althans een deel van dit personeel in
een zeer bijzondere positie.
De post heeft n.l. niet drie bezoldi
gingsklassen, zooals het rijk, maar vier.
En de korting loopt daar niet tot 8, maar
tot 18 pCt.
Wie het genoegen heeft tot de vierde
klasse te behooren, moet zich een extra
korting laten gevallen.
Omdat het werk minder inspannend
is? Dit is mogelijk als men alleen let op
het aantal der te behandelen stukken,
maar zeker niet als men let op de af
standen, die moeten worden afgelegd
en de omstandigheden waaronder moet
worden gewerkt.
Het is dan ook te verstaan, dat onte
vredenheid over deze regeling tot uiting
kwam.
En wij hopen, dat de heeren in Den
Haag aan de klachten hieromtrent ern
stig aandacht zullen schenken.
Het gaat niet aan te zeggen, dat het
platteland verwaarloosd wordt.
Ook wat dit betreft, moeten we ons
voor overdrijving wachten.
Maar wel is het de vraag of de be
langen van de plattelandbewoners, met
name van meer afgelegen streken wij
denken hier ook aan wat onze Cadzand-
sche briefschrijver de vorige week schreef
wel voldoende aandacht wordt ge
schonken.
Voor nadere bijzonderheden
verwijzen wij naar de 3e pagina
De Chlneezen houden opnieuw stand.
Hevige regens belemmeren den Japan-
schen opmarsch In het Noorden.
De terugtocht der Chineesche troepen
op de sterke verdedigingslinies by 'het
Noorderstation, Lioebang en1 Lotien vindt
naar ook van Japansche zijde wordt toe
gegeven, in volmaakte orde plaats en zon
der dat het den Japanschen troepen tot
nog toe 'gelukt is, het verhand tusschen
de Chineesche afdeelingen te verbreken.
Aanvallen van groote Japansche tank-
afdeelingen op verschillende plaatsen aan
het front werden door de Chineesche
troepen afgeslagen.
De opmarsch der Japanners in den
Noordelijken front sector tusschen Lotien
en Lioehang, schijnt tot staan gebracht
te zijn, terwijl in Kiangwan de spoor
lijn Shanghai-Woesoeng de Chineesche
achterhoede, welke den terugtocht der
overige Chineesche troepen 'dekt, den Ja
panners' het oprukken (belet.
De Japansche vliegers ontwikkelden
gisteren opnieuw een groote activiteit
aan het Shanghai-front en verkenden de
wegen, waarlangs de Chineesche troepen
zich voortbewegen.
Japansche oorlogsschepen op de
Wangpoe beschoten de Chineesche stel
lingen in het gebied van Poetoeng.
DO Chineesche troepen hebben, naar
Havas meldt, vóór hun terugtocht, tal
van huizen in brand gestoken in de
nabijheid van het station Tientsj oengang,
aan het eerste gedeelte van den spoorweg
Shanghai-Woesoeng, d.w.z. onmiddellijk
ten Westen van de Japansche kazernes
en de ten Noordwesten van Hcmgfldoe ge-
stationneerde vlootstrijdkraehten. Men
denkt, dat de bedoeling van dezen brand
is, een vrije oppervlakte te vormen, ten
einde beter van de teruggetrokken stel
lingen uit te kunnen schieten.
Op verschillende kaden van Jangse-
poe wordt de ontscheping van Japansche
troepen en oorlogsmateriaal intussc'hen
voortgezet.
Een woordvoerder der Japansche troe
pen heeft tegenover een vertegenwoordi
ger van de „United Press" verklaard, dat
de Japanners gedurende den opmarsch
van Maandag ongeveer duizend man
'hebben verloren.
Het Japansche offensief aan weers
zijden van de spoorlijn TientsinPoekau
vordert tengevolge van den hevigen re
genval, zooal® sinds twintig jaar niet
meer is voorgekomen, slechts1 uiterst
langzaam.
Een ernstig probleem voor de Japan
ners vormen bovendien de benden, die
in het etappe-gebied eien voortdurende
guerrilla voeren, zoodat sterke afdeelin
gen Japansche troepen moeten worden
gereserveerd, om den aanvoer van muni
tie en levensmiddelen te beschermen.
Verbitterde gevechten in de bergien
van Leon.
Van het front van Leon werd gisteren
gemeld
De artillerie-gevechten tusschen de na
tionalisten en de Asturiërs, die den ge-
'heelen dag hadden voortgeduurd, eindig
den 's avonds met de bezetting van den
Rozo-berg door de rechtschen. De Rozo-
berg is öenige duizenden meters1 'hoog,
maar haar ligging is zoo, dat men met
het bezit van den berg dat deel van de
provincie Leon, dat nog in handen is van
de republikeinen, beheerscht.
Inmiddels was vandaag bet weer in
dit gebied iets Verbeterd, zoo dat ook de
luchtstrijdkrachten weer aan de opera
ties konden deelnemen. Zij; steunden de
troepen, die van het Zuiden uit Asturië
binnendringen. Uit Oostelijke richting
rukken langs de kust eveneens afdee
lingen van het Noordelijk leger op, die
echter op verbitterde tegenstand stieten.
Een speciale verslaggever van United
Press meldt 'hieromtrent nog
Van mijn observatiepost was ik getuige
van de artilleriegevechten in de omge
ving van 'den Rozo-berg. Beide partijen
hadden de beschikking oiver berggeschut,
dat met pijnlijke nauwkeurigheid vuurde.
Zesmaal werd het duel, na een korte
onderbreking hervat. In den middag
kwam echter een wijziging in het beeld
van den strijd. Boven de bergtoppen ver
schenen nationalistische vliegtuigen, 'die
de batterijen van de linkschen bestookten
met bommen en mitrailleurvuur. Het vu
ren van het republikeinsc'h geschut .werd
toen steeds; minder, tot het ten slotte ge
heel zweeg.
Toen was de beurt aan het voetvolk.
Met de bajonet op het geweer stormden
zij voorwaarts' en wisten zich een weg
te banen naar de nog met kruitdamp
omgeven toppen van het Rozo-massief.
De toestand Is zorgwekkend.
Gisternacht is koningin Alexandrine
van Denemarken in het ziekenhuis te
Skagen geopereerd, waarheen zij wegens
een plotselingen aanval van darmkoliek
in allerijl was overgebracht.
Gisterochtend werd officieel medege
deeld, dat de toestand der koningin
„naar omstandigheden bevredigend" was,
de vorstin heeft een kalmen nacht gehad
In een ander vertrek van het provinciale
ziekenhuis heeft koning Christiaan den
nacht wakend doorgebracht.
Gisteravond werd gemeld: De toestand
van de koningin van Denemarken is nog
steeds ernstig. De patiënte heeft een rus-
tigen dag gehad, doch zij is zeer ver
moeid, aldus het bulletin, dat door den be-
handelenden geneesheer werd gepubli-
oeerd. Verder wordt in het bulletin ge
zegd, dat de toestand van de patiënto
overigens onveranderd is.
De beknopte vorm, waarin het bulletin
is gehouden, heeft te Kopenhagen eenige
bezorgdheid gewekt, die nog daardoor
verhoogd werd, dat de kroonprins, die
aan de vlootmanoeuvres in de Groote
Belt deelneemt, midden op zee door twee
watervliegtuigen is afgehaald en zich
aan boord van een hunner naar Skagen
begeven heeft. Hij kreeg echter geen toe
gang tot de ziekenkamer, waar alleen de
koning toegelaten wordt.
CONTROLE IN DE MIDDEL-
LANDSCHE ZEE.
Italië tot deelname bereid op voet van
volkomen gelijkheid.
Op het verzoek van de conferentie te
Nyon aan Italië om deel te nemen aan
de controle op de piraterij' in de Middel-
landsche Zee, heeft de Italiaansche re-
geering het volgende geantwoord
„Dó fascistische regeering heeft de
regeling bestudeerd, die aanvaard is door
de vertegenwoordigers der mogendheden,
welke deelgenomen hebben aan de con
ferentie te Nyon evenals het memoran
dum, 'gedateerd 13 Sept. en overhandigd
door de -zaakgelastigden van Frankrijk
en Groot-Brittannië. Uit -deze documenten
blijkt, dat ingeval van een toetreden van
Italië alleen de Tyrrheensche Zee aan
ItaJlië zou worden toevertrouwd om daar
de controlemaatregelen, vastgesteld ter
conferentie, uit te voeren, terwijl prac-
tisch dezelfde maatregelen in de geheels
MiddellandsChe Zee zouden blijven toe
vertrouwd aan de Fransche en de En-
gelsche vloot.
„De toestand, die hieruit voor Italië
zou voortvloeien, is onaanvaardbaar. Zijn
vitale belangen in de Middellandsche Zee
en het feit, dat langs zijn verbindings
lijnen 'het meeste verkeer gaat, eiscben,
dat Italië ivoorwaarden van absolute pa
riteit krijgt met elke andere mogend
heid in elke zone Ider Middellandsche
Zee."
DE VEREENIGDE STATEN EN HET
CONFLICT IN OOST-AZIë.
President Roosevelt heeft een bevel uit
gevaardigd, waarbij het vervoer van wa
pens en munitie met vrachtschepen in
dienst der regeering, naar China en Ja
pan verboden is.
Nader werd nog gemeld, dat de ver
klaring van president Roosevelt tevens
een waarschuwing inhoudt aan alle
niet-regeeringskoopvaardijschepen onder
Amerikaansehe vlag, dat een poging om
wapens te vervoeren naar China en Ja
pan slechts onder eigen risico moge
lijk is.
Deze nieuwe maatregel houdt niet in,
dat de Vereenigde Staten de neutraliteits-
wet afkondigen.
Het vraagstuk van de toepassing der
neutraliteitswet aldus de president
blijft nog onbeslist. De regeeringspolitiek
wordt van dag tot dag bepaald.
BEROEP VAN CHINA OP DEN
VOLKENBOND.
De Volkenbondsraad heeft gisteravond
in een bijeenkomst achter gesloten deu
ren zonder discussie besloten het beroep
van de Chineesche regeering op den Vol
kenbond op de agena van deze raadszit
ting te plaatsen.
DE JODENHAAT IN DUITSCHLAND.
Geel geverfde banken voor de Joden
in Berlijn.
De gemeentelijke autoriteiten van de
wijk Wilmersdorf in het Westen van Ber
lijn, waar talrijke Israëlieten wonen, heb-
De Lockheed Super-Electra 14.
Maximum snelheid van 400 km. p. uur.
Nog slechts enkele maanden en de
klanten der K.L.M. zullen vliegen met de
tweemotorige nieuwe Lockheed Super-
Electra 14. Van dit type bestelde de K.
L. M. zes machines, waarvan drie voor
Indië, twee voor de West en één voor de
Nederlandsche binnenlandsche lijnen.
Binnenkort vertrekt piloot Geysendor-
fer naar Amerika voor het afnemen dezer
vliegtuigen hij de Lockheed-fabriek te
Burbank in Galifornië. Eind October
wordt de eerste machine afgeleverd. En
dan volgen met regelmatige tusschenpoo-
zen de andere.
Het voordeel, dat deze machine voor
de binnenlandsche lijnen oplevert is, naar
de Telegr. meldt, de economie en de
groote snelheid. Deze Lockheed Super-
Electra 14 is wel kleiner, maar toch
sneller dan de Douglas.
Mien heeft bij de proeftochten een ma
ximum-snelheid ontwikkeld van 400 km.
per uur, terwijl de 'kruissnelheid 360
kilometer bedroeg. 'Ook ivo-or den langen
afstand -zal deze machine dienst kunnen
doen, want zij; heeft een actieradius van
3200 kilometer. Zij biedt plaats aan elf
passagiers en twee leden der bemanning
of tien passagiers, een bestuurder, een
tweede bestuur'der-marconist en een ste
wardess.
Hoe veilig de Lockheed Super-Electra
14 is, bewees Dick Merrill, die in Mei
van dit jaar een goedgeslaagde Oceaan-
vlucht met deze 'machine maakte, name
lijk een 'heien- en retourvlucht over den
Noordelijken Atlantischen Oceaan.
ben, naar Havas meldt, besloten om op
de pleinen en andere publieke plaatsen
geel geverfde banken voor de Joden te
reserveeren.
De eerste gele banken zijn reeds ge
plaatst op het openbare plein nabij den
Kurfustendamm en het Preussenpark.
DUITSCHLAND'S VRAAG NAAR
KOLONIËN.
TeWater, de Zuid-Afrikaansche Ihooge
commissaris te Londen, heeft in een in-
tervieuw verklaard, dat Zuid-Afrika z.i.
bereid zou zijn aan een algemeene over
eenkomst tot teruggave van de Duitsche
koloniën deel te nemen, indien deze niet
af zou doen aan de veiligheid van Zuid-
Afrika.
Bij het huidige tempo van herbewape
ning en het feit, dat 'het op de eind-
crisis aangaat, moet men den moed heb
ben om met Duitsc'hland aan de confe
rentietafel te gaan zitten ter bespreking
van dit vraagstuk. Zuid-Afrika is bereid
dit te doen en TeWater was overtuigd,
dat het resultaat zoowel voor Duitsc'hland
als voor de mandaatmogendheden aange
naam zou zijn.
GEEN BEVESTIGING INZAKE EEN
DUIKBOOT-AANHOUDING.
Bij Engelsche admiraliteit niets bekend.
Uit Londen wordt gemeld
De admiraliteit weet niets omtrent het
bericht van een blad te Belgrado1, volgens
hetwelk een Engelsch oorlogsschip niet
ver van Volos een duikboot zou hebben
gepraaid, op het oogenblik, dat deze juist
een Rusisisc'h tankschip had getorpedeerd.
Overigens had reeds gisterochtend te
Londen een overeenkomstig gerucht ge-
l'oopen. Men zeide, dat het de „Malaya"'
zou zijn geweest, 'die de duikboot zou
hebben aangehouden.
De „Mlalaya" is te Moudros voor an
ker gegaan. Deze oorlogsbodem heeft de
admiraliteit in kennis gesteld van zijn
aankomst aldaar, doch verder van geen
enkel incident melding gemaakt.
Vliegtuig in de Noordzee gestort?
Verscheidene visschers beweren gister
morgen waargenomen te hebben, dat een
vliegtuig in de nabijheid van den Robin
H'ood-bocht in de Noordzee is gestort en
gezonken is.
Den geheelen dag hebben reddingsboo
ten en visschers nasporingen verricht. Zij
hebben echter niets gevonden. Ook kon
nog niet worden vastgesteld, of een En-
g'elsch toestel vermist werd.
Het bezoek van Mussolini aan
Duitschland.
Mussolini zal 25 dezer per trein naar
Duitschland vertrekken. Hij zal in den
morgen van den 25sten te Berchtesgaden,
het buitenverblijf van Hitier, aankomen.
De Duce zal zich dan naar München be
geven, om vervolgens twee dagen te Ber
lijn door te brengen. Tenslotte zal hij' den
Binnenland.
Mr Patijn minister van Buitenl. Zaken.
Verhouding van industrie en landbouw.
Dienstweigeraars naar Rozenburg.
Tekort Werkloosbeidssubsidiefonds.
Dé sluiting van het siagersbedrijf.
Nieuwe toestellen voor de K. L. M.
Buitenland.
De Koningin van Denemarken ernstig
ziek.
Verbitterde gevechten in Spanje.
De strijd in bet Verre Oosten.
laatsten dag van de groote Duitsche ma
noeuvres bijwonen en, alvorens naar Ita
lië terug te keeren nogmaals een bezoek
aan Berchtesgaden brengen.
HET KABINET THANS COMPLEET.
Benoeming van mr J. A. N. Patijn tot
minister van Buitenlandsche Zaken.
De regeeringspersdienst deelt thans of
ficieel mede, dat tot minister van Bui
tenlandsche Zaken is benoemd mr J. A
N. Patijn, buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister te Brussel. Gelijk
reeds is aangekondigd gaat deze benoe
ming in met 1 October a.s.
MINISTER VAN BOEYEN.
De toestand van den minister van Bin
nenlandsche Zaken, den heer H. van
Boeyen, blijft gunstig. De patiënt begint
zich te herstellen van de gevolgen der
operatie.
KORTING OP DE INDISCHE
PENSIOENEN.
Geen voortzetting na 1 Januari 1938.
Naar „De Maasbode" uit goede bron
verneemt, kan worden aangenomen, dat
van een voortzetting der korting op de
Indische pensioenen na 1 Januari 1938
niets zal komen.
ALGEMEEN VERBINDEND EN
ONVERBINDEND VERKLAREN VAN
ONDERNEMERSOVEREENKOMSTEN.
De Minister van Economische Zaken
heeft aan de Tweede Kamer doen toe
komen het halfjaarlijksche verslag om
trent de toepassing van de wet op het al
gemeen verbindend en onverbindend ver
klaren van ondernemersovereenkomsten
gedurende het tijdvak van 1 Januari 1937
tot 1 Juli 1937.
Sedert de inwerkingstelling van dezo
wet op 14 October 1935 zijn in totaal 14
verzoeken tot algemeen verbindendver
klaring van ondernemersovereenkomsten
ingediend. Hiervan werden er 6 afgewe
zen en 1 ingetrokken, terwijl de behande
ling van 7 verzoeken nog niet is beëin
digd.
DE INDUSTRIEELE VERDEDIGINGS-
VOORBEREIDING.
Naar van bevoegde zijde wordt ge
meld, is binnenkort een Kon. besluit te
verwachten, waarbij Ir A. Groothoff, re-
geeringscommissaris voor de industrieele
iverdedi'gingsvoorbereiding, voor den' tijd
van één jaar wordt benoemd tot 'direc
teur, voorzitter der directie van het
staatsbedrijf der artillerie-inrichtingen.
De benoeming, van tijdelijken aard en
buiten bezwaar van de schatkist, is ge
schied met de bedoeling om de artillerie-
inrichtingen volkomen en snel aan te
passen bij' de industrieel-oeconomische
verdedigingsvoorbereiding van ons land.
Zoodra dit doel bereikt is, zal de aan
vulling van de directie der artillerie-
inrichtingen weder op de normale wijze
plaats vinden.
DE UITBREIDINGSPLANNEN VAN
DE K.N.I.L.M.
In verhand met de •uitbreidingsplan
nen ivan de K.N.I.L.M. met name de a.s.
opening van de luchtlijn naar Australië
en de aanzienlijke vermeerdering van
diensten, welke in Mei j.l. reeds is; in
gegaan, heeft de K.N.I.L.M. haar 'korps
vliegers met vijf vliegers uitgebreid, t.w.
de Iheeren L. J. Eritz, R. Ph. A. van
Rees, P. Badings, G. ten Katen en G. J.
Schipper.
Begin October zullen deze vliegers naar
Indië vertrekken.
Om dezelfde reden 'heeft de K.N.I.L.M.
vijf werktuigkundigen aangenomen, wel
ke deze week naar Indië zullen ver-
trekken
De K.N.I.L.M. heeft zich in alle op
zichten verzekerd van een vlotten gang
van zaken, zoodra tot definitieve ope
ning van de nieuwe lijnen kan worden
overgegaan.