Steinbus-profetieën.
Buitenland.
De Chineezen trekken terug
Het accoord van Nyon.
De bomaanslagen te Parijs.
De nieuwe minister van
Buitenlandsche Zaken.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 292
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Teleloonnummor 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advortontiën 30 cent por regol. Ingezonden
medcdcclingcn 00 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
In een beschouwing over „De Kabinets
formatie 1937" herinnert het orgaan van
het Verband van A.-R. Propagandaclubs
aan enkele passages uit de rede van den
heer Albarda bij het begrootingsdebat in
November 1930.
„De tijd is Voorbij, aldus toen de leider
van de sociaal-democratische fractie, dat
de drie groote Christelijke partijen in
Nederland op een meerderheid konden
rekenen; zij kunnen tegenwoordig zelfs
niet meer op een meerderheid hopen.
Bij de Kamerverkiezingen van 1929 be
haalden zij nog tezamen 51.7 pet. van
alle uitgebrachte stemmen. Bij de Kamer
verkiezingen van 1933 was, ondanks de
crisiswinst van den heer Colijn, die niet
uit den kring der Christelijke kiezers
werd verkregen, het percentage tot 50.4
gedaald, nog net even met de hakken
over de sloot. Maar bij de Statenverkie
zingen van 1935 daalde het gezamenlijk
aandeel van de drie rechtsche partijen
tot 48.3 pet. Welke grond bestaat er voor
de verwachting, dat deze neerwaartsche
beweging tot stilstand zou zijn gekomen?
Welke grond zou er bestaan voor de nog
veel stouter verwachting, dat deze neer
waartsche beweging door een opwaart-
sche beweging zou worden afgewisseld?
Ik zie daarvoor geen enkelen grond. Op
het oogenblik kan men slechts met den
allergrootsten twijfel, als men voorzich
tig wil zijn, spreken over de mogelijkheid,
dat de drie rechtsche partijen in 1937
boven de 50 pet. zullen komen, wat toch
op zijn allerminst noodig zou zijn, om
een min of meer wankele regeering op
een zwakke basis te doen verrijzen.
Ik begrijp wel, althans ik meen wel
te begrijpen, wat een van de beweegrede
nen is, waardoor de voorliefde voor haar
coalitiepolitiek bij de rechtsche partijen
nu wordt bepaald. De rechtsche partijen
gaan de verkiezingen, laat ik het maar
ronduit zeggen, niet met een gerust hart
tegemoet. Zij zijn beladen, elk voor haar
deel, met de mede-verantwoordelijkheid
voor het beleid van het Kabinet-Colijn,
dat zij hebben gesteund of hebben ge
duld. De kiezers hebben voldoende ge
heugen om, ook als de heer Goseling
niet napleiten wil, zich hun ontstemming
over dat beleid te herinneren, een ont
stemming, die gedurende deze jaren zeer
groot en uitgebreid is geweest. Daaren
boven maakt het nationaal-socialisme
onder de kiezers der rechtsche partijen
zijn proselieten, of laat ik liever zeggen:
zijn slachtoffers. Onder de beginselvaste
Calvinisten vermoedelijk het minst, maar
onder de Katholieken en Christelijk-His-
torischen vrij zeker in belangrijke mate.
De vooruitzichten op een stembusover
winning voor de rechtsche coalitie, zoo
verklaarde hij verder, zijn zeer gering.
Het streven naar die overwinning zal niet
anders dan nadeelige gevolgen achter
laten. De prediking van de oude anti
these zal den afstand tusschen rechtsche
en linksche partijen dermate vergrooten
en de tegenstellingen tusschen hen zoo
danig verscherpen, dat het dientenge
volge zeer moeilijk kan worden na de
verkiezingen een parlementaire meerder-
heidsregeering te vormen.
Niet ten onrechte waarschuwde toen
Mr de Geer den socialistischen redenaar
voor het gevaar, dat hij zich zou ver
gissen.
De opvatting van den heer Albarda,
dat de drie rechtsche partijen wel niet
boven de 50 pet. zouden komen, is on
juist gebleken.
De rechtsche partijen behaalden bijna
53 pet. van het aantal uitgebrachte stem
men, terwijl zij gezamenlijk 56 zetels
konden bezetten.
De voorspelling van den heer Albarda
was er totaal naast. En daarmee ver
vielen uit den aard der zaak ook de daar
op gebaseerde theorieën omtrent het ka
rakter van het komende Kabinet.
Een Kabinet als nu verkregen werd,
kan niet in strijd worden geacht met
den uitslag van de verkiezingen.
En dat te minder, omdat reeds bij het
begrootingsdebat in 1936 door de woord
voerders der rechtsche partijen niet werd
nagelaten aan te dringen op het voeren
van een positief Christelijke politiek.
Nu de voormannen der linkerzijde wei
gerden in die richting directe mede
werking te verleenen, kan het niemand
verbazen, dat een oplossing gezocht is
in de richting als nu verkregen werd.
H. M. DE KONINGIN NAAR
DEN HAAG.
H- M. de Koningin ia voornemens in
verband met de opening van de Staten-
Generaal dezer dagen Haar verblijf op
Het Loo te onderbreken en zich voor
eenigen tijd te D'en Haag te vestigen.
Hun stellingen ten Noord-Westen van
Sjanghai onhoudbaar geworden.
Gistermorgen verklaarde de woord
voerder van het Japansche leger aan het
Sjanghaifront, dat de Japansche strijd
krachten 5 km van Jang-Tsjang, 10 km
van Pausjan en 9 km van Woesoeng zijn
opgerukt. Hierdoor zijn de stellingen der
Chineezen ten Noord-Westen van Sjang
hai onhoudbaar geworden.
Het Ohineesche hoofdkwartier deelde
den correspondent van U. P. officieel me
de, dat de troepen zich zoo snel mogelijk
uit het gebied van Sjanghai terug trek
ken. Echter beteekent deze terugtocht
geenszins het einde van den strijd. Het
Chineesche leger voert slechts het plan
uit, zich op gereedgemaakte stellingen te
rug te trekken, ten einde buiten 'het be
reik der Japansche scheepskanonnen te
komen.
China heeft de wereld in de afgeloopen
weken getoond, vervolgt de verklaring,
hoe een leger, zonder over voldoende zwa
re kanonnen te beschikken om Japansche
oorlogsschepen te kunnen beschadigen,
toch de kust kan verdedigen en den vijand
zware verliezen toebrengen. Nu het doel
van de operaties is bereikt, is het niet
meer noodzakelijk te strijden binnen het
bereik van het geschut. Daarom hebben
de Ohineesche troepen zich op de eerste
groote verdedigingslinie terug getrokken.
DE OPERATIES IN NOORD-CHINA.
Tatoeng In Sjansi door de Japanners
bezet.
Uit Tokio wordt gemeld: D'e Japansche
troepen hebben Tatoeng in het Noorden
van Sjansi ingenomen. In militaire krin
gen wordt deze bezetting zeer gewichtig
geacht, omdat Tatoeng de operatiebasis
van het Chineesche leger in Sjansi is ge
weest.
Een andere afdeeling is, aldus de Ja
pansche berichten, doorgedrongen tot
Kwiangling ten Zuid-Oosten van Tatoeng.
Deze moet de Chineezen in de bergen ten
Zuiden van Kalgan omsingelen.
De overeenkomst zal vandaag worden
geteekend.
Het resultaat der conferentie van Nyon
is gisteren officieel ter kennis gebracht
van de Italiaansche regeering.
D'e vertegenwoordiger van Havas te
Genève meent, dat Italië er in principe
in zou toestemmen mede te werken aan
een optreden tegen zeerooverij in de Mid-
dellandsche Zee, onder het voorbehoud,
dat in de niet-inmengings-commissie te
Londen zal worden besproken welke rol
zijn vloot zal spelen en welk gebied haar
zal worden toegewezen.
Het schijnt, dat deze eischen thans niet
kunnen worden ingewilligd zonder dat
de geheele onderhandeling opnieuw aan
de orde wordt gesteld, waaraan Italië
trouwens 'heeft kunnen deelnemen.
Daar alle vertegenwoordigde landen er
hun goedkeuring aan hebben gehecht, zal
de overeenkomst van Nyon heden zonder
wijziging worden onderteekend.
Te Berlijn wordt volgens het D. N. B.
officieel bekend gemaakt, dat de Britsche
en de Fransche zaakgelastigde het depar
tement van buitenlandsche zaken den
tekst van het accoord hebben medege
deeld.
Volgens goed ingelichte
kringen te Rome zij n de be
richten omtrent Nyon in
het paleis Ghigi zeerkoel
ontvangen, vooral wegens de be
perkte rol, die aan Italië bij de controle
wordt toebedeeld en ook wegens het feit,
dat de conclusies werden gepubliceerd
voor zij aan Mussolini werden medege
deeld.
Er zijn thans Duitseh-Italiaansche be
sprekingen aan den gang.
Ten slotte meldt het D. N. B. uit Rome,
dat de uitnoodiging aan Italië tot deelne
ming aan de controle na ruggespraak met
Berlijn ten spoedigste zal worden beant
woord.
Premies uitgeloofd tot opsporing van do
daders.
Naar verluidt, is de Parijsche regee
ring voornemens, een groot bedrag uit te
loven voor dengene, die aanwijzingen
geeft, welke leiden tot de opsporing van
den bedrijver of de bedrijvers der bom
aanslagen in de Rue de Presbourg en de
Rue Boissière.
D'e minister van binnenlandsche zaken,
d'Ormoy, heeft langdurig met den hoofd
commissaris van politie en den chef der
recherche geconfereerd.
Barrue, de rechter van instructie, heeft
een getuige gehoord, wiens naam geheim
wordt gehouden. Het is een handelaar
van buitenlandsche nationaliteit, geen
Spanjaard, van ongeveer 35 jaar.
Het verhoor duurde meer dan een uur.
Het onderzoek duurt voort.
Nader wordt nog gemeld, dat de tot nu
toe verzamelde gegevens wijzen in de
richting van buitenlandsche i niet com
munistische i terroristen.
GEVOLGEN VAN DEN TYPHOON
IN JAPAN.
Volgens te Tokio ontvangen berichten
zijn tengevolge van den typhoon die de
Zuid-Westelijke prefecturen van Japan
heeft geteisterd, 24 menschen om het le
ven gekomen en 98 gewond. Drie duizend
huizen zijn geheel, 24.000 gedeeltelijk
vernield of ondergeloopen. Honderden
visschersbooten zijn op drift geraakt.
EEN TELEGRAM VAN DEN NEGUS.
De negus van Abessynië heeft een nieuw
telegram aan den Volkenbond gezonden,
waarin hij mededeelt weliswaar geen de
legatie naar de achttiende volkenbonds
vergadering te hebben gezonden, doch
desniettemin zijn aanspraken op de volle
rechten van Abessynië als lid van den
Volkenbond te handhaven.
Dit telegram van den negus is vanzelf
niet in staat veel belangstelling te wek
ken. Interessant is echter wel, dat het
telegram vermoedelijk in het geheel niet
zal worden openbaar gemaakt, ofschoon
vroeger alle uitingen van den negus on
middellijk door het volkenbondssecreta
riaat ter kennis van de pers werden ge
bracht.
Men vraagt zich af, of deze thans ge
volgde methode van niet openbaarmaking
een eerste stap is in de richting van een
niet langer erkennen van het gezag van
den negus over Abessynië.
HITLER SPREEKT DE WEERMACHT
TOE.
Slechts sterke volken bezitten den vrede.
Hitier heeft gistermiddag te Neuren
berg na het einde van de manoeuvres der
weeimacht een groote troepenparade ge
schouwd; generaal-veldmaarschalk von
Blomberg marcheerde aan het hoofd der
formaties voorbij.
In een korte toespraak tot de weer
macht heeft Hitier o.a. verklaard: Het
is door de zich ontwikkelende Duitsche
weermacht niet slechts mogelijk gewor
den het Duitsche rijk naar buiten de vrij
heid te waarborgen, doch ook het groote
werk aan te vangen en te voleinden, dat
gij allen thans in Duitschland ziet. Bui
tendien is het ons daardoor mogelijk ge
worden ons volk in een tijd van onrust
en algemeene onveiligheid den vrede te
schenken. Nog nooit zijn de volken met
vrede gezegend die zwak waren, doch
altijd slechts die, welke sterk waren".
ZWARE STORM IN CANADA.
Appelen-oogst vernield in Nieuw-
Schotland.
Oost-Canada is gisteren geteisterd door
een buitengewoon zwaren storm.
In geheel Niéuw-Schotland is de groo-
tendeels voor export bestemde appelen-
oogst vernield.
De provincie is van alle electrische
stroomvoorziening afgesneden. Ook de
telegrafische en telefonische verbindin
gen zijn verbroken.
JAPANSCHE TORPEDOJAGER IN
DEN GROND GEBOORD.
Het hoofdkwartier der Chineescho
luchtstrijdkrachten deelt mee, dat Chi
neesche vliegtuigen gisterochtend een Ja-
panschen torpedojager hebben gebom
bardeerd en tot zinken gebracht in de
voorhaven van de baai van Kwangtsjau
in het zuiden van China. De vliegtuigen
kwamen uit Kanton en troffen vijfmaal
den torpedojager, die terstond zonk.
NA HET AFTREDEN VAN
Dr SCHACHT.
Goering en Walter Funk aan
economische zaken?
Uit betrouwbare bron wordt te Berlijn
vernomen, dat na het aftreden van dr
Schacht geen opvolger als minister van
economische zaken zal worden benoemd.
Als leider van het vierjarenplan zou
Goering eveneens het departement van
economische zaken overnemen.
Als staatssecretaris wordt Walter Funk
genoemd, tegenwoordig secretaris van
het ministerie van propaganda.
Gedurende acht jaar was Funk hoofd-
ïedacteur van een leidend Berlijnsch fi-
nancieel-economisch nieuwsblad. Sinds
1930 is hij Hitler's speciale adviseur op
economisch gebied.
Benoeming van Mr Patijn per 1 October
verwacht.
Als vaststaand wordt in bevoegde krin
gen aangenomen, dat Mr J. A. N. Patijn,
thans H. M.'s gezant te Brussel, per 1 Oc
tober a.s. tot Minister van Buitenlandsche
Zaken zal worden benoemd, welk depar
tement thans door Dr Colijn ad interim
wordt beheerd.
Men herinnert zich, dat Mr Patijn in
den voorzomer bij de vorming van het
vierde Kabinet-Colijn ook reeds door den
formateur voor de portefeuille van Bui
tenlandsche Zaken was aangezocht. Na
eenige besprekingen met Dr Colijn was
Mr Patijn echter niet bereid voorshands
zijn gezantschapspost te Brussel voor het
departement aan het Plein te verlaten.
Minister Colijn heeft sedert dien eenige
andere personen gepolst, doch is blijk
baar tot Mr Patijn teruggekeerd, van wien
hij wist, dat hij bereid zou zijn een even
tueel later aanzoek nader in overweging
te nemen, wanneer ten slotte niet een an
der bereid zou worden gevonden de por
tefeuille van Buitenlandsche Zaken onder
zijn beheer te nemen.
Zoo zal dus Mr Patijn als tweede „par-
tijlooze" naast Mr Dr Ir Van Buuren tot
het Kabinet toetreden.
De toekomstige minister van Buiten
landsche Zaken werd in 1911 benoemd tot
burgem. van Leeuwarden en in Sept. 1918
tot burgem. van Den Haag, welke func
tie hij tot Februari 1931 bekleedde. En
kele maanden daarna kwam vrij onver
wacht zijn benoeming tot gezant te Rome
af, welken diplomatieken post hij in Aug.
1936 voor dien van gezant te Brussel ver
wisselde.
De vijf goudlanden.
De vijf goudlanden hebben in 1936 de
volgende productie gehad: Transvaal
352,55 t., Sowjet-Rusland 228.6 t., Ca
nada 115.7 t., Vereen. Staten 115.50 t. en
Australië 36.1 t. De totale wereldproduc
tie was dus 848.45 t., terwijl van 1911
1915 de gemiddelde productie 701.8 be
droeg.
VOORZITTER EERSTE KAMER.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot voor
zitter van de Eerste Kamer, gedurende
de zitting wellke zal aanvangen op den
derdien Dinsdag in September 1937, de
heer Mr W. L. Baron De Vos van
S t e e n w ij k, lid van die Kamer.
MINISTER VAN BUUREN OP
SCHIPHOL.
De minister van Waterstaat, mr dr
ir J. A. M. van Buuren, heeft gistermor
gen een bezoek gebracht aan onderschei
dene afdeelingen der rijks- en gemeente
diensten op het vliegveld Schiphol.
Hij arriveerde omstreeks half elf op
het vliegveld en begaf zich daarna in ge
zelschap van den directeur van den
Rijksluchtvaartdienst, den heer H. Ch. E.
van Ede van der Pais, het hoofd van den
Rijksberichtendienst, den heer Seeles, en
den directeur der gemeentelijke handels
inrichtingen, ir Boogert, naar den onder
zijn departement ressorteerenden radio
dienst en de meteorologische afdeeling.
VERBRANDE MAIL VAN DE
„KOTA AGOENG".
45 Postzakken vrijwel waardeloos.
Het m.s. „Kota Agoeng", waarop nabij
Colombo brand is uitgebroken, is gister
morgen te half 7 te Tandjong Priok aan
gekomen. Men is onmiddellijk met de los
sing van het schip begonnen.
De postzakken, welke het sterkst door
het vuur zijn aangetast, in totaal 151,
zijn naar Bandoeng gezonden, ten einde
op het hoofdbureau nader op adressen en
aanwijzingen te worden onderzocht. Van
de rest van de post, welke naar Bandoeng
is feezonden, moeten waarschijnlijk 45
zakken als waardeloos worden afge
schreven, daar de inhoud als het ware
met een kolenschop bijeen moest worden
geschept. De overige zakken bevatten vele
gave stukken. Ook te Batavia is men nog
druk bezig met het uitzoeken van du
bieuze adressen.
MIJNWERKERS VRAGEN 10 PCT.
MEER LOON.
Het hoofdbestuur van den Algemeenen
Ned. Mijnwerkersbond heeft gisteravond
vergaderd tot vaststelling van zijn hou
ding ten aanzien van de voorgestelde wij
zigingen in de loonregeling en het col
lectief contract voor de mijnindustrie.
Hoewel het hoofdbestuur erkende, dat
de door de werkgevers toegezegde loons-
Binnenland.
Mr Patijn minister van Buitenl. Zaken.
Saneering van het slagersbedrijf?
Dalende werkloosheid.
Buitenland.
De bomaanslagen te Parijs.
Het accoord van Nyon geteekend.
De strijd tusschen China en Japan.
Zware stormen in Canada.
verhooging van 5 pet. eenige verlichting
in de positie der mijnwerkers zal bren
gen, meende men toch, dat, nu de werk
gevers bezwaar maken tegen de ver
strekking van een uitkeering ineens, ten
minste 10 pet. loonsverhooging noodig is
om den in de gezinnen der mijnwerkers
ontstanen achterstand in te halen en de
toenemende prijsstijging van levensmid
delen op te vangen.
Zooals bekend, wenschen de directies
5 pet. loonsverhooging te geven en willen
zij zich over toeslag voor gepensionneer-
den en verlofregeling nog nader beraden.
Verkorting werktijd wezen de directies af.
De vergadering was unaniem van mee
ning, dat een 5 pet. loonsverhooging zon
der meer niet kon worden aanvaard.
Vele leden wilden 10 pet. verhooging en
zelfs werden er stemmen gehoord, die
15 pet. verlangden, speciaal voor de
groote gezinnen.
KINDERTOESLAGFONDS IN LAND
EN TUINBOUW.
In de te Alkmaar gehouden districts
vergadering van den L.T.B. in het bis
dom Haarlem heeft de afdeeling Obdam
een voorstel ingediend, om in iedere af
deeling in overleg met de landarbeiders
bonden in het collectief contract in te
lasschen de bepaling, dat gevormd zal
worden een kindertoeslagfonds, waarin
de patroons een kleine bijdrage storten,
evenredig aan en boven het uitbetaalde
loon en waarbij door de arbeiders wordt
afgedragen een gelijk percentage van het
ontvangen loon.
De geestelijk adviseur sprak er zijn ge
noegen over uit, dat deze zaak thans in
deze organisatie wordt aangesneden. Met
alle kracht dient zij ter hand te worden
genomen en uitgewerkt. In de naaste
toekomst zal dit vraagstuk de bijzondere
belangstelling van spr. hebben. Nu het
gemiddelde van het kindertal reeds over
al vermindert, is bet noodig op de bres
te staan.
DE ONBEWAAKTE SPOORWEG
OVERGANG TE STEENWIJK.
De A.N.W.B. acht aanvulling van de
wettelijke bepalingen noodzakelijk.
De A.N.W.B. meldt ons: In de pers is
een mededeeling van de directie der Ne-
derlandsche Spoorwegen opgenomen,
waarbij als hoofdpunt het feit naar voren
werd gebracht, dat bij tellingen, gehou
den op den onbewaakten overweg bij
Steenwijk, van de 2169 motorrijtuigen er
7 niet stopten voor het roode flikkerlicht
van het automatische bewakingssein al
daar.
Inderdaad betreurt de A.N.W.B. het met
de directie van de Nederlandsche spoor
wegen, dat nog een zoo betrekkelijk groot
percentage motorrijtuigbestuurders van
zoo weinig verantwoordelijkheid in het
verkeer blijk geeft.
Evenwel valt niet te ontkennen, dat
hier ook een hiaat in onze wetgeving aan
wezig is, een hiaat waarop door den
A.N.W.B. reeds eenige maanden geleden
de aandacht van den minister werd ge
vestigd.
Het is n.l. op grond van onze huidige
verkeerswetgeving moeilijk op te treden
tegen bestuurders, welke de waarschu
wing van het roode licht in den wind
slaan en een bepaling, welke uitdrukke
lijk verbiedt bij verschijnen van het roode
flikkerlicht door te rijden, behoort naar
de meening van den A.N.W.B. dan ook
zoo spoedig mogelijk te worden opge
nomen.
Het automatische lichtsein voor de be
veiliging van den onbewaakten overweg
kan niet compleet geacht worden, zoo
lang deze bepaling er niet is.
In zijn bovenvermeld verzoek aan den
minister heeft het bestuur van den
A.N.W.B. dan ook destijds om bevorde
ring van de opneming van een dergelijke
bepaling gevraagd.
BEWAPENING DER LOODSBOOTEN.
Kanonnen aan den Hoek aangekomen.
Gisteren is van de Artillerie-inrichting
te Hembrug een vrachtauto te Hoek van
Holland aangekomen met een zestal ka
nonnen, waarmede de loodsbooten zullen
worden bewapend. Het zijn stukken ge
schut van 3.7 am.M., waarvan er op elke
loodsboot twee worden geplaatst.
t De loodsboot 17, die met de 18 in
dienst is1, was tijdelijk naar den Hoek
