Op weg naar Algemeenen
Dienstplicht.
EERSTE BLAD
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1937
DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 2T8
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vliseingen 10.20. Losse nummers 5 cent.
AdvertentiSn 90 cent per regel. Ingebonden
mededeelingen 00 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Pit nummer bestaat uit 2 bladen.
Talrijk zijn de teekenen, die er op wij
zen, dat de Regeering binnenkort met
groote plannen voor den dag zal komen
om de weerkracht te verhoogen.
Zijl zou, volgens een medewerker van
het Vad., voornemens zijln een wetsvoor
stel aanhangig te maken tot verhooging
van de sterkte der jaarlijksche lichting
tot 32.000 man en tot verlenging van den
duur der eerste opleiding der onberede-
nen tot elf maanden.
Dit zijn plannen, waarmee groote uit
gaven en persoonlijke lasten gemoeid zijn.
Minister Colijn heeft het vorige jaar
vrijiwel dezelfde maatregelen reeds in uit
zicht gesteld en daarbij de kosten ge
raamd op 20 millioen in eens en 12 mil-
lioen per jaar. Deze raming is zeker niet
te ruim geschat en het zou niet te ver
wonderen zijn, indien de bedragen bij de
uitvoering nog moesten worden over
schreden. Het spreekt vanzelf, dat bij
dergelijke sommen ernstig overwogen
moet worden of het nut der maatregelen
opweegt tegen de kosten
Een uitbreiding der jaarlijksche lich
ting zal zeker noodig zijn. Het in de
Dienstplichtwet daarvoor vastgestelde
maximum van 19.500 jongelingen is se
dert lang onvoldoende gebleken voor onze
waarlijk niet overdreven sterke oorlogs
organisatie, zoodat bij een eventueelen
oorlog ons leger reeds vóór den aanvang
van den strijld mannen te kort zou komen,
voornamelijk bij! de infanterie.
Het is zeker niet te vroeg indien daar
in binnenkort voorzien zal worden.
Er is reden de vraag te overwegen, of
het geen aanbeveling zou verdienen, nu
de Regeering de Dienstplichtwet toch on
der handen wil nemen, daarvan gebruik
te maken om den algemeenen dienst
plicht in te voeren.
Het beperken van den dienstplicht tot
een door loting aan te wijzen deel der
weerbare mannen is waarlijk geen mooi
en geen billijk systeem.
Voor zoover wijl weten is Nederland het
eenige land, waar dit systeem nog be
staat. Alle ons omringende landen hebben
algemeenen dienstplicht.
De eenige reden, die o.i. het behoud
van dit systeem kan verklaren, is van fi-
nancieelen aard.
Dit maakt het begrijpelijk, dat de Re
geering, nu zij zich toch reeds gesteld
ziet voor de moeilijke taak om de defen
sie-uitgaven zeer aanzienlijk te verhoo
gen, er van terugschrikt om die verhoo
ging nog belangrijk te vergrooten door
den dienstplicht „algemeen" te maken.
De uitbreiding die zij
aan het contingent geeft,
zal intusschen niet ver
van algemeenen dienst
plicht verwijderd blijven.
Van de beschikbare jaar klasse, die
jaarlijks ongeveer 75.000 jongelingen telt,
plegen ieder jaar ongeveer 25.000 vrij
gesteld te worden voor broederdienst. Als
deze vrijstelling wordt afgeschaft, gelijk
in het voornemen ligt, zullen alle 75.000
voor de keuring verschijnen. Onze keu-
ringseischen worden echter zoo streng
toegepast, dat blijkens de ervaring gemid
deld 40 pet. als ongeschikt afvalt. Van de
75.000 zouden dus maar 45.000 kunnen
worden aangewezen. Echter vallen daar
van nog enkele duizenden af wegens
geestelijk ambt, als kostwinner, wegens
ziekte, wangedrag e.d. Het zal mooi zijn
indien er 42.000 a 43.000 overblijven.
Het aantal der „afvalligen" en z.g. mo
bilisatie-vrijstellingen is niet gering: bij
na 26.000 jongelingen moeten nu worden
aangewezen om er 19.500 te verkrijgen,
d.w.z. ongeveer 4/3 van het voorgeschre
ven maximum.
Naar deze verhouding zullen voor 't
nieuwe maximum van 32.000 ook 4/3 van
dat aantal aangewezen moeten worden
oftewel 42.000 a 43.000, d.w.z. de getal
len ten aanzien waarvan wij hierboven
de hoop uitspraken, dat zij zouden over
blijven.
Van „vrijjoten" lijfct bij deze getallen
geen kwestie meer te kunnen zijln. Eh het
bereiken van de 32.000 man lijkt zelfs
niet zeker.
Al zal de „loterij" voor den dienstplicht
gehandhaafd blijven, het zal er een zijn
met bijna uitsluitend „nieten".
DE STRIJD IN CHINA.
Hevige gevechten te Woesoeng.
Toestand te Sjanghai vrlji rustig.
De woordvoerder van het Ghineeache
hoofdkwartier heeft voor de pers ver
klaard, dat hevige gevechten, hebben
plaats gevonden te Woesoeng, waar bij
het aanbreken van den dag nieuwe Ja-
piansobe versterkingen zijn ontscheept.
Het meerendeel hiervan, werd terugge
drongen, doch een gedeelte wist zich in
de omgeving te verspreiden.
De Ghineesche autoriteiten schatten
het totaal der Japansohe troepen, die aan
den mond der Jangtse zijn aangekomen,
op 15.000 16.000 man, onder wie zich
volgens haar talrijke Japansche soldaten
met communistische neigingen zouden
bevinden.
Gisteren is in den militairen toestand
geen wijziging gekomen.
Ook in het 'gebied van Sjanghai is het
vrij rustig geweest. Vliegtuigen van beide
partijen hebben 'hier en daar hommen
gestrooid, doch veel uitwerking schijnt
dit niet gehad te 'hebben.
Un. Press weet te melden, dat de Ghi-
neezen aan het Sjanghai-front meer en
meer door de Japanners teruggedreven
worden.
Het blijkt thans, dat de Ghineesche
geregelde troepen in de nabijheid van
het stadscentrum huu stellingen hebben
moeten ontruimen en bezig zijn, nieuwe
verdedigingslinies aan te leggen op on
geveer anderhalven kilometer van de
grens der internationale concessie.
Vermoedelijk zijn de Japanners op an
dere plaatsen dan de Ghineezen ver
wachtten gelukkiger geweest met het ont
schepen van hun troepen, dan op de
plaatsen, waar de Ghineezen wel de Ja
panners opwachtten).
In het Noorden duren de gevechten ten
Zuiden van Peking zoowel als ten Zuiden
van Tientsin voort. Het schijnt dat de
Japanners daar veel moeite hebben om
tegen een overmacht van Ghineesche sol
daten verder te ruiklken in Zuidelijke
richting.
In een opwindend luchtgevecht, vlak bij
de internationale nederzetting zijn te
Sjanghai gisteren twee Japansche pilotan
gedood. De strijd vond op groote hoogte
plaats tusschen een Ghineesch en een
Japansch vliegtuig en eindigde eerst na
dat het Japansche toestel, een tweezitter,
was neergeschoten. Dertig Japansche ma
trozen trachtten tot het gevallen vliegtuig
door te dringen, om de inzittenden, indien
zij nog in leven mochten zijn, te redden.
Zij werden echter door Ghineesche solda
ten omsingeld en bijna allen gedood.
De Japansohe admiraliteit heeft aan
Domei medegedeeld, dat vliegtuigen van
de Japansohe marine gisteren drie keer
Nanking hebben gebombardeerd waardoor
verscheidene branden zijn ontstaan. Een
Japansch vliegtuig is hierbij verloren ge
gaan.
Britsche stap te Tokio.
Na telefonische besprekingen met mi
nister-president Chamberlain, die vertoeft
in Schotland, heeft Eden beslist, welke
maatregelen zullen worden genomen naar
aanleiding van het incident met den Brit-
schen ambassadeur in China.
Ofschoon deze maatrege
len nog niet nader zijn om
schreven, kan aangenomen
worden, dat deze verder
zullen gaan dan een een
voudig protest.
Aan den BritsChen zaakgelastigde te
Tokio zullen instructies worden gezonden
betreffende den stap, welken hij bij de
Japansche regeering moet doen in ver
band met de verwonding van Sir Knattch-
bull Hugessen door Japansche vliegtui
gen.
Het standpunt van Japansche kringen,
dat de ambassadeur, alvorens de reis van
Nanking naar Sjanghai te ondernemen,
de Japansche militaire autoriteiten daar
van had moeten verwittigen, wordt als
onzinnig gekenmerkt. Men merkt
bovendien op, dat er geen enkele aanwij
zing bestond, dat de weg onder vuur ge
nomen zou worden.
Amerikaansche regieering Is
waakzaam.
In aansluiting op een gehouden be
spreking tusschen president Roosevelt
en den minister van buitenlandsche za
ken, Cordell Huil, inzake de ontwikke
ling van den toestand in het Verre Oos
ten, is het Amerikaansche kabinet bijeen
gekomen, dat besloten heeft ten aanzien
van het conflict tusschen China en Ja
pan eenhoudingvanwaakzaam
toezien aan te nemen en alles te
vermijden, waardoor de toestand, die
door de verwonding van den Britschen
ambassadeur reeds ernstig is geworden,
zich nog verder zou toespitsen.
Cordell Huil heeft verklaard
dat de regeering van de Ver-
eenigde Staten aan Japan en
China heeft medegedeeld, dat
zij zaleischen, datalhaarrech-
ten en belangen in het Verre
Oosten geëerbiedigd worden,
DE BURGEROORLOG IN SPANJE.
De troepen van Franco rukken
verder op.
De troepen van Franco hebben gister
ochtend hun opmarsch van Santander
naar het Westen voortgezet, en hun voor
hoeden bevonden zich om negen uur
reeds voor de poorten van San Vicente de
la Barquera, waarvan de val elk o ogen
blik kan verwacht worden Zij ontmoetten
op hun weg slechts weinig tegenstand.
Men verzekert, dat er te Gyon al betoo
gingen zijn gehouden om de overgave
van de stad te eischen.
- Vliegtuigen hebben Gyon gebombar
deerd, waarbij drie huizen zijln vernield
en vele dooden en gewonden zajln gevallen.
Twee Britsche schepen, de Marian
Moller en de African Trader zijn boven
dien gisteren gebombardeerd toen zij de
haven van Gyon verlieten. Een van beide
schepen zou geraakt zijn en water maken.
De Britsche torpedobootjager Foresight
zou zich in zijn nabijheid bevinden.
Gisterochtend schatte men het totale
aantal gevangenen, dat sedert het begin
van het 14 Augustus ingezette offensief
gemaakt is, op 40.000. Men gelooft, dat
niet meer dan 5000 man in de bergen
of in de dorpen in het binnenland over
gebleven zijn.
Men schat, dat de verdedigers van
Santander meer dan 200 bruggen en an
dere kunstwerken in de toegangswegen
tot Santander in de lucht hebben laten
vliegen.
De Italiaansche hulp.
Bij de gevechten voor Santander heb
ben de Italiaansche vrijwilligers van 14
tot 23 Augustus, naar Stefani meldt, de
volgende verliezen geleden:
16 officieren gesneuveld en zestig ge
wond; 355 minderen gesneuveld en 1616
gewond.
Mussolini heeft van generaal Franco
het volgende telegram ontvangen:
„Op het oogenblik, dat de troepen van
het vreemdelingenlegioen in nauwe en
broederlijke samenwerking met-de natio
nale troepen Santander binnenrukken in
naam van de Westelijke beschaving tegen
het Aziatisch barbarisme, na een van
de schitterendste overwinningen van de
zen oorlog, ben ik verheugd, Uwe Excel
lentie te kunnen meedeelen trotsch te zijln
deze troepen onder mijn commando te
hebben. Ik bewonder hun moed en kun
nen, welke zij bij dezen snellen opmarscb
hebben getoond."
Mussolini heeft geantwoord, verheugd
te zijn,-dat de Italiaansche troepen zoo
hebben bijgedragen tot de overwinning.
De broederlijke samenwerking van beide
legers zal de eindoverwinning brengen
en zal Spanje en de Middellandsche Zee
bevrijden van iedere bedreiging tegen de
gemeenschappelijke beschaving.
De gevechten voor Saragossa.
Naar Havas uit Saragossa meldt, zou
het dubbel offensief van de regeerings-
troepen bij die stad volkomen tot staan
zijn gebracht.
Men neemt in de kringen der opstande
lingen aan, dat de aanval op Saragossa
is ondernomen om het moreele effect van
den val van Santander te verminderen.
DE BOERENSTAKING IN POLEN.
De politie te Warschau heeft 120 boe
ren gevangen genomen, voornamelijk uit
de districten Kielce en Lodz, die ver
dacht worden tijdens de boerenstaking de
politie met steenen en andere projec
tielen bestookt te 'hebben, toen zij ver
scheidene stakende hoeren wilde aanhou
den. Bij de relletjes, die daaruit voort
vloeiden, zijn verscheidene dooden en ge
wonden gevallen.
De onlusten op Mauritius.
Op de suikerplantages op Mauritius
zijn nieuwe onlusten uitgebroken, waarbij
weer dooden en gewonden zijn 'gevallen.
De stakers zijn naar de Zuidelijke dis
tricten getrokken en hebben daar de sui
kerrietplantages en de huizen van de
Britsch-Indiërs in brand gestoken.
De planters hebben de regeering ver
zocht krachtige maatregelen te nemen.
Andrew W. Mellon, t
Andrew Mellon, de bekende Ameri
kaansche financier en staatsman, die
van 1921 tot 1932 minister van finan
ciën en van 1932 tot 1933 ambassadeur
van Amerika te Londen is geweest, is op
82-jarig'en leeftijd overleden.
Hongarije gaat betalen.
De Hbngaarsche regeering heeft Was
hington ervan in kennis gesteld, dat zij
de gedeeltelijke betaling zal beginnen van
na den oorlog in de Vereenigde Staten
aangegane schulden.
ORANJEFEESTEN.
Het verblijdt ons zeer, zoo schrijft het
„Friesch Dagbl.", dat overal de nationale
feesten met groote animo worden ge
vierd. In tal van dorpen, waar vroeger
hoogstens de vlag van den toren werd uit
gestoken, is nu volop leven in de brouwe
rij. En in allerlei kringen, waar men zich
vroeger voor de nationale kleuren lichte
lijk geneerde, komt nu weer belangstelling
Natuurlijk viert men het in ieder dorp
op eigen wijze.
Maar twee dingen zouden we toch met
nadruk willen adviseeren. De blijdschap is
voor allen. Maar het geld worde in hoofd
zaak voor de kinderen besteed.
En dan zóó, dat élk kind in de vreugde
deelt.
Eh in de tweede plaats: men organi-
seere geen feestelijkheden, waar door het
heffen van hooge entreeprijzen de min
dere man wordt buitengesloten. Te vaak
beseft men niet, dat het gezinnen zijn,
die wenschen mee te doen. Al schijnt een
toegangsprijs op zichzelf niet te 'hoog, dan
wordt het toch nog een groot bedrag, als
men uitrekent, hoeveel het per gezin
wordt. Daarom zijn dergelijke entreeprij
zen beslist verwerpelijk.
(Want het moet een nationaal feest Zijn
voor allen.
Hongarije had indertijd leeningen ge
sloten om meel te kunnen koopen. Sinds
het moratorium van 1931 had Hongarije
de terugbetalingen evenwel gestaakt.
Korts Berichten.
De Duitsche posterijen geven ter ge
legenheid van den partijdag te Neuren
berg dit jaar speciale feestprentbrief-
kaarten nit, op welke voor het eerst een
postzegel zal zijn afgedrukt met den beel
denaar van Hitier.
1 De Belgische syndicale kamer voor
den groenten- en fruithandel heeft pro
test aangeteekend tegen de voorgenomen
contingenteering van buitenlandsche ap
pelen en peren. Zij meent dat deze maat
regelen nutteloos zijn en alleen de specu
latie in de hand zullen werken.
Een blad uit Irkoetisk maakt mel
ding van de executie op 20 dezer van 32
leden van een Trotskistische bende, allen
personeel van een spoorweg in het Verre
Oosten, waar ziji zich schuldig maakten
aan spionnage ten behoeve van Japan.
Tengevolge van den zeer zwaren
regenval der beide laatste dagen is in
de staten New-York, New-Jersey, Penn
sylvania en Noord-Carolina hoog water
ontstaan. Op tal van wegen is het ver
keer verbroken, doordat de wegen onder
liepen. Op verscheidene plaatsen hebben
zich overstroomingen voorgedaan.
DE „PIET HEIN" THANS GEHEEL
GEREED.
Den geheelen middag is men gisteren
aan boord van de Piet Hein nog druk
doende geweest alles nauwkeurig te in-
specteeren, opdat heden aan de volko
menheid van het jacht niet het minste
zou ontbreken.
De salons vooral hebben de bijlzondere
aandacht en alles van het fraaie inte
rieur werd nog eens aan den roem der
Hollandsche kraakzindelijkheid getoetst.
De inrichting van deze salons treft door
haar voorname eenvoudigheid, vooral ver
kregen door het achterwege laten van
kleurschakeering. Het hout en de leer-
bekleeding van stoelen en banken is in
de zelfde lichte beige tint gehonden als
de wandbetimmering.
Hoe comfortabel alles is ingericht en
met hoeveel smaak tevens, steeds toch do
mineert de lichtheid, die zon, lucht en
water tot comparanten heeft.
De drukte, die er gistermiddag aan
boord heerschte, betrof ook nog enkele
huiselijke voorbereidingen, want de „Piet
Hein" jou voor een eerste vaartocht niet
gereed zijn, wanneer de kok niet over de
noodige ingrediënten beschikte. De leve
ranciers meldden zich zeer prozaïsch,
zooals zóji zich ook meldden bijl de andere
jachten.
Na lang werk, na vele inspecties en
vele herhaalde inspecties scheen ten
slotte niemand meer tekortkomingen aan
boord van de „Piet Hein" te kunnen ont-
'dekfceni. De perfectie was bereikt! De
„Piet Hein" was ten slotte boven alle cri-
tiek verheven, hetgeen ook een eisch is,
die men aan een nationaal huwelijksge
schenk mag stellen! (Hbld.)
DE VLOOTREVUE VOOR DE
„PIET HEIN".
Voor deelneming aan de vlootrevue
voor de Piet Hein, vanmiddag, hebben
zich in totaal bijna 700 jachten aange
meld.
Ook eenige Belgische jachten zullen van
de partij zijn.
Binnenland.
Onze verhouding tot de Spaansche op
standelingen.
Diefstallen op het Jamboree-terrein.
Vragen over uitvoer van varkens.
Het Koninklijk bezoek aan Zeeland.
Buitenland.
De strijd in China. Gevechten te Woe
soeng.
Een Britsche stap te Tokio.
De verdere opmarsch der opstandelingen
in Spanje.
De boerenstaking in Polen.
Aian de revue der roeiers op het bin-
nen-IJ zal een groot aantal wherries
deelnemen. Voorts komen er ongeveer 100
kano's, waarvan een groot contingent uit
de Zaanstreek.
Bijdrage van de Nederlandsche
huisvrouwen.
De bijdrage van de leden van de Ned.
Vereeniging van Huisvrouwen aan het
nationaal huldeblijk, dat vandaag aan het
Prinselijke Paar zal worden aangeboden,
bestaat uit de inrichting van de beide
keukens van de Piet Hein, welke passen
bij het op het jacht aanwezige theeservies,
benevens het proviand, dat voor den eer
sten tijd noodig is.
NEDERLAND EN DE SPAANSCHE
KWESTIE.
De regeering wil Franco niet reeds thans
erkennen.
Op 12 Augustus heeft het nat. soo.
Tweede Kamerlid De Marchant et d'An-
sembourg de volgende schriftelijke vra
gen aan den minister van buitenlandsche
zaken ai. gesteld:
„1. Heeft de minister kennis genomen
van het herderlijk schrijven van Spaan
sche kardinalen, aartsbisschoppen en bis
schoppen, waarbij wordt vastgesteld, dat
onder het bewind der Spaansche regee
ring van Valencia 20.000 kerken volko
men werden verwoest, veertig tot tachtig
procent van alle priesters werden ver
moord, meer dan 300.000 burgers alleen
wegens hun politieke opvattingen om het
leven werden gebracht en evenzoovele op
de gruwelijkste wijze werden verminkt?
2. Is de minister van meening, dat o.a.
op grond van deze mededeeling het hand
haven van diplomatieke betrekkingen tus
schen de christelijke Nederlandsche re
geering en het bewind van Valencia nog
gerechtvaardigd is?
3. Heeft de minister kennis genomen
van de „de jure" erkenning van de re
geering van generaal Franco door
D'uitschland, Italië en eenige Zuid-Ame-
rikaansche Staten?
4. Is de regeering bereid:
a. om de regeering van generaal Fran
co „de jure" te erkennen;
b. om onmiddellijk stappen te doen
teneinde zich bij de regeering van gene
raal Franco te laten vertegenwoordigen?
5. Zoo de minister niet bereid is tot
het nemen van stappen, als onder vragen
3 en 4 vermeld op grond van de mo
reele overwegingen, onder vragen 1 en
2 genoemd, is de minister dan bereid te
verklaren of, en zoo ja wanneer, hij op
grond van onze commerciëele belangen
bereid zal zijn te bevorderen, dat Neder
land, dat immers met het bewind van
Valencia officiëele betrekkingen onder
houdt, deze betrekkingen met de regeering
van generaal Franco die twee derden
van de Spaansche bevolking onder zijn
bewind heeft aanknoopt?"
Minister Colijn heeft daarop thans als
volgt geantwoord:
„1. Het antwoord luidt bevestigend.
2. De regeering verafschuwt de in den
Spaanschen burgeroorlog voorgekomen
excessen en heeft voor de opvatting der
onderteekenaars van het in vraag 1 be
doelde schrijven der Spaansche bisschop
pen al de achting, die dezen toekomt.
Niettemin acht zij het uit overwegingen
van internationale politiek en volken
recht gerechtvaardigd en met haar chris
telijk karakter niet in strijd, de tusschen
Nederland en de Spaansche republiek
bestaande diplomatieke betrekkin
gen te handhavea
3. Het antwoord luidt bevestigend.
4. a en b en 5. De regeeriag zou
de het om redenen van inter-
nationaal-politieken aard
niet juist achten de vraag 4,
sub a, reeds thans be vesti
gend te beantwoorden. Ten
aanzien van vraag 4, sub b, en
vraag 5 zij geantwoord, dat in
verband met bestaande com
merciëele belangen officieu
ze aanraking met die regee
ring bestaat."
MINISTER ROMME BEZOEKT
JEUGDWERKKAMPEN.
Gistermiddag heeft de minister van so
ciale zaken, vergezeld van den hoofdin-
