Buitenland.
Gespannen toestand in het
verre Oosten.
De bezetting van Santander
door Franco's troepen.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
cbcbbbbp&HAAQJ
VRIJDAG 27 AUGUSTUS 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. m
Britsch ambassadeur ernstig gewond.
RISKEERT
BLUF
üitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 80 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
DeiBritsohe ambassadeur
in China, sirHughKnato fa
ll u 11 Hugesaen is door mi
trailleurkogels, afkomstig
uit een vliegtuig, getrof
fen, toen hij zich per auto
van Nanking naar Sjang
hai b e g a f.
Hij was op weg naar Sjanghai, waar
hij aan een belangrijke conferentie van
Britsche autoriteiten zou deelnemen.
De ambassadeur werd op 45 km van
Sjanghai gewond, toen een Japansch
vliegtuig den weg, waarop zijn auto, die
van de Britsche vlag was voorzien, reed,
met machinegeweervuur bestookte, waar
na het een bom neerwierp.
De toestand van den ambassadeur is
ernstig, doch niet 'kritiek. Hij blijkt door
een kogel in de maag te zijn getroffen.
Er bestaat echter geen onmiddellijk
levensgevaar.
Tengevolge van de bloedtransfusie is
de Britsche ambassadeur weer bij kennis
gekomen.
Een deel van de wervelkolom is be
schadigd, doch het ruggemerg is niet ge
troffen. De genezing zal op zijn minst
verscheidene maanden duren.
Omtrent den aanval, waarbij de ambas
sadeur werd gewond, wordt nog gemeld,
dat het gezelschap reisde in twee auto's.
Plotseling verschenen twee vliegtuigen, 't
Gezelschap, dat gevaar vreesde, verliet de
auto's en zocht dekking. Een der vlieg
tuigen daalde snel en opende het vuur
met den mitrailleur, waardoor de am
bassadeur werd getroffen, doordat bij zich
niet snel genoeg terug trök.
Reuter seint uit Sjanghai, dat het voor
gevallene met den Engelschen ambassa-
sadeur nog tragischer wordt, wanneer
men weet, dat deze op weg was naar den
ambassadeur van Japan om overleg te
plegen over de middelen tot herstel van
den vrede in Sjanghai.
De Japansche minister van 'buitenland-
scbe zaken beeft den Japanschen ambas
sadeur opdracht gegeven onmiddellijk zijn
sympathie te betuigen met den Engel
schen ambassadeur en heeft den Japan
schen consul-generaal opdracht gegeven
zich naar den Engelschen consul ad in
terim te begeven en zijn spijt tegenover
hem tot uitdrukking te brengen.
'Men is te Londen van oordeel, dat het
wel aardig is, dat de JapansChe autori
teiten te Sjanghai uitdrukking hebben ge
geven aan hun spijt tegenover den Engel
schen consul ad interim over het gebeur
de met den ambassadeur, maar, zoo doet
men opmerken, Groot Brittannië heeft de
Chineesche en Japansche regeeringen er
reeds van in kennis gesteld, dat zij ver
antwoordelijk geacht zullen worden voor
de sChade of de verwondingen, die Brit
sche onderdanen van den kant der C'hi-
neezen of Japanners hij de vijandelijk
heden zouden kunnen oploopen.
Ofschoon men aanneemt, dat de am
bassadeur slechts het voorwerp is gewor
den van een aanval tengevolge van een
zuiver ongeval, moet toch ernstig blaam
uitgesproken worden over het bombarde
ment van een civiele auto, terwijl de staat
van oorlog zelfs nog niet is verklaard.
Een ongemeen scherp hoofd
artikel van de Times.
Onder het opschrift: „Een JapansChe
uittarting", schrijft de Times in 'n hoofd
artikel:
Dat een Britsche ambas
sadeur kan worden aan
gevallen en ernstig gewond
door indringers op het ge
bied van het land waarbij
hij ie geaccrediteerd, is
een schanddlaad, waarvoor
geen parallel is te vinden.
'Men kan wel aannemen, dat zelfs de
meest roekei ooze Japansche vlieger den
aanval niet verricht zou hebben, als 'hij
wist wien hij voor zich had, maar dat
ontlast de Japansche regeering niet van
haar verantwoordelijkheid.
Verontschuldigingen alleen zijn niet
voldoende voor een „ongeluk" van deze
soort. De positie van den ambassa
deur is heilig en er is geen excuus voor
de schending ervan. Ondanks de invasie
van Japan in China op groote schaal,
heeft het nog niet eens den oorlog ver
klaard. Zonder waarschuwing is Japan
begonnen rechten te schenden, het zaken
leven te verstoren en het eigendom van
Engeland en andere landen_in China te
vernietigen. De schanddaad tegen een am
bassadeur onderstreept nog de verwikke
lingen van een onverdragelijke situatie.
De blokkade van de Chineesche
kust.
De Japansche vie e-a d m i-
raal Hasegawa heeft ver
klaard, dal de vloot, welke
ondeï zijn bevel is go-
plaatst, de blokkade langs
de Chineesche kust hand
haaft. Tusschen de vast
gestelde punten wordt elk
Chineesoh schip aange
houden.
In Japansche diplomatieke kringen
wijst men er op, dat de blokkade alleen
geldt voor Chineesche schepen. De Ja
pansche marine zal den vreedzamen han
del van de buitenlandsche mogendheden
eerbiedigen en men gelooft niet, dat de
Jaipanscbe marine er toe zal overgaan,
de buitenlandsche schepen te visiteeren.
Volgens het internationale zeerecht
moet een blokkade, wil zij geldig zijn,
voorafgegaan worden door een oorlogs
verklaring, terwijl de overige mogendhe
den er officieel van verwittigd moeten
worden.
Japan en de wapenleveringen
aan China.
De woordvoerder van de Japansche
marine heeft op de vraag, welke houding
de Japansche autoriteiten zouden aanne
men tegenover de levering van wapens
aan China door 't buitenland, verklaard,
dat de Japansche politiek in dit opzicht
nog niet was bepaald, doch dat Japan
hoopte, dat het buitenland zich zal ont
houden van levering van wapens aan
China.
Gevraagd naar de redenen, waarom
deze hoop gerechtvaardigd zou zijn, ver
klaarde hij', dat de oorlog weliswaar niet
is verklaard, doch dat de vijandelijkhe
den in feite toch bestaan. Spr. weigerde
te antwoorden op de vraag, of Japan de
levering van wapens aan China als een
onvriendelijk gebaar zou beschouwen.
Chineesch oorlogsschip In den
grond geboord.
Uit Japansche bron te Sjanghai Wordt
gemeld, dat de Japiansche Marine gister
avond een Chineesch oorlogsschip op de
Jangste in den grond heeft geboord. Het
oorlogsschip had twee Japansche sche
pen beschoten.
De consulaat-generaal van Japan te
Tsingtau heeft gisteravond de evacuatie
bevolen van alle Japansche burgers. Het
personeel van het consulaat zal de stad
op 1 September verlaten.
De burgemeester heeft op zich geno
men de verlaten Japansche bezittingen te
beschermen.
De stad zag er vervallen en vervuild uit.
De eerste afdeelingen van het leger
van Franco rukten gistermorgen Santan
der binnen, voorafgegaan door tanks.
Hoewel geen enkel schot werd gelost,
rukten de troepen in kleine groepen de
nauWe straatjes voorzichtig binnen.
Eten Reutercorrespondent meldt uit
Santander dat de stad een zeer verarm
den indruk maakt. In de winkels zijn
heelemaal geen voorraden meer. Er is
weliswaar niets verwoest maar de stra
ten zien er allertreurigst en vervuild uit.
In het station staan eenige verroeste lo
comotieven. Er groeit gras tusschen de
rails. Gedurende een paar maanden heeft
de stad honger geleden; vleesch was niet
te krijgen; er was gebrek aan brood; al
leen rijst was er voldoende.
De troepen van Franco worden over
het algemeen met vreugde begroet. Er
waren opgewonden vrouwen die huilden
van geluk. Er waren echter ook nog dui
zenden militairen van het regeeringsleger
Over het algemeen was men verbaasd
over de kracht van het leger der opstan
delingen.
Naar Havas seint, zijn er gisteren onge
veer 25.000 man in Santander binnenge
trokken.
Woensdagavond zijn de militaire en
civiele gouverneurs van Santander onder
republikeinsch bewind per duikboot uit
de haven vertrokken. Men schat dat meer
dan 10.000 regeeringssoldaten de stad
over zee hebben verlaten. Meer dan 80
pet. van hun officieren konden aldus
ontkomen.
De Italiaansche vreugde.
De verovering van Santander blijft voor
de dagbladen van Rome aanleiding tot
het plaatsen van heele bladzijden berich
ten daarover. De strekking van dit ge
schrijf komt er op neer dat het vooral
een overwinning van Italië is geweest, zij
het behaald in broederlijke samenwer
king met de strijdkrachten van generaal
Franco.
Daarom moet volgens de Tribuna
niemand zich verbazen over het feit, dat
Italië deze overwinning zoo opgewekt
viert. Er stonden twee Ita
liaansche divisies voor
Santander, naast de troe
pen van Franco.
Naar de Tribuna nog verduidelijkt, ko
men door het gebeurde bij Santander
100.000 man troepen van de opstandelin
gen vrij, die nu op andere fronten, en in
het bijizonder bij Madrid, kunnen worden
ingezet, terwijl bet effectief der regee-
ringstroepen vele tienduizenden is ver
minderd.
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND.
Door het Zwitsersche persbureau wordt
medegedeeld, dat de groep Gereformeer
den die aan de zijde van Dr Niemöller
staat en hoofdzakelijk in het Wuppertal
woont, door de inhechtenisnemingen
thans grootendeelsi van leiding beroofd
is. Superintendent Albertz zit thans reeds
vier weken. Ds MMdendorff is wel vrij
gelaten, maar de langdurige veïhooren
hebben hem zoo afgemat, dat bijl voor-
loopig geen dienst kan doen. Ds Karl
Immer te Barmen zat drie weken. Vol
gens Zurich kreeg hij door de zware ver-
hooren op den Alexanderplatz te Berlijn
een beroerte en werd toen vrijgelaten; hij
ligt thans in een ziekenhuis te Berlijn.
Vorige week is ook de voorzitter van den
Geref. Bond Dr Hermann Hesse gevan
gen genomen.
Voor de rechtbank werden tot dusver
enkele predikanten vrijgesproken. Eén
echter werd veroordeeld, nl. Ds Kellner
uit Tiefenfnrt. Tegen dien werd een
maand gevangenisstraf geëisc'ht. Het
vonnis luidde inplaats van gevangenis
straf 150 Mark boete. Dte motiveering
voor het vonnis was, dat hij' in zijn preek
gezegd had, dat dn het tegenwoordige
Duitschland de predikanten en gemeen
teleden om der wille van het evangelie
vervolgd worden. De rechter oordeelde,
dat dit verwijt aan den staat onwaar is
en niet geduld kan worden.
MUSSOLINI'S REIS NAAR
DUITSCHLAND!.
De huisbazen Unter den Linden te Ber
lijn hebben, naar het „Vad." meldt, aan
zegging gekregen, dat zij er zich op moe
ten voorbereiden, dat in de tweede helft
van September de huizen over den heelen
voorgevel bevlagd zullen moeten wezen.
Voorts heet het, dat decorateurs aaD
het werk zijn in het Hindenburgpaleis.
Uit dit een en ander wordt geconclu
deerd, dat Mussolini na aanvankelijke
aarzeling zijn bezoek toch tot Berlijn zal
uitstrekken.
De tarweprijs In Frankrijk.
Dte ministerraad heeft gisteren een
decreet goedgekeurd, waarin de prijs van
het koren voor het oogstjaar 1937/38 be
paald wordt op 180 fr. per quintaal. Ver
leden jaar bedroeg deze prijs 140 francs
In landbouwkringen werd een prijs van
200 fr. noodzakelijk geacht.
Hoewel de boeren dus niet hun zin
hebben gekregen en de prijs 20 fr. bene
den den door hen gevraagden blijft, is
een verhooging van de broodprijzen hier
door toch onvermijdelijk.
Korta Berichten.
De politie-perfect van het district
Gleiwitz in Opper-Silizië heeft last gege
ven 22 koffiehuizen, welke door Israëlie
ten werden gedreven, te sluiten. Ook te
Peiskretsoham, Rattihor en Oppeln zijn
er verscheidene gesloten.
In de te Aken gehouden bijeenkomst
van DteitsChe geologen heeft Prof. Dr
Breddin van de technische hoogeschool te
Aken inzake de bruinkoolvoorraden in 't
Rijnland meegedeeld, dat in aansluiting
op het bruinkolen gebied van het voorge
bergte, een 50 tot 100 m dikke kolenlaag
is aangetroffen over een oppervlakte van
215.000 ha.
1 Te Lodz is een staking uitgebroken
onder de werklieden van de openbare be
drijven. Ongeveer 4000 arbeiders hebben
het werk neergelegd. Zij eiscfaen een
loonsverhooging van 2025 pet.
H. M. DE KONINGIN BEZOEKT DE
TENTOONSTELLING TE VARSSEVELD
Hl. M. de Koningin is gistermiddag om
half drie met Haar gevolg te Varsseveld
aangekomen om een bezoek te brengen
aan de Landbouw- en Nijverheidsten
toonstelling Lanijto.
De burgemeester, de heer J. J. Boot,
heeft B. M. op het perron verwelkomd.
Voor het stationsgebouw stonden alle
schoolkinderen van het dorp opgesteld,
die het Wilhelmus zongen.
Hierna maakte de Koningin, begeleid
door den burgemeester en den voorzitter
der Lanijto, den heer L. Levy, een rond
gang langs de stands. Na de bezichtiging
nam de Koningin op de eeretribune
plaats. Het publiek was zeer geestdriftig
en zong spontaan het Wilhelmus. De
geestdrift was zoo groot, dat de omras
tering werd doorbroken, doch de politie
had spoedig de aanwezigen weer in be
dwang.
Hierna werden de bekroonde paarden
en koeien voorgeleid, terwijl de landelijke
rijvereeniging een défilé hield.
Om half vijf vertrok de Koningin per
trein naar Apeldoorn, nadat Zij nog per
auto een rit door bet dorp had gemaakt.
PRINSES ARMGARD HEEFT HET LOO
VERLATEN.
Prinses Armgard is gistermorgen elf
uur van het paleis Het Loo per auto naar
haar woonplaats in Duitschland terug
gekeerd, vergezeld van Prins Aschwin.
Naar verluidt zal Prins Aschwin van
daag weer in ons land terugkeeren, om
nog een bezoek aan het paleis So est dijk
te brengen.
DE OVERDRACHT VAN DE
PIET HEIN.
De ontvangst van de Prinses en den
Prins te Muiden.
Zaterdagmiddag zal de Prinses en den
Prins een sobere, maar feestelijke ont
vangst te Muiden worden bereid. Het
paar wordt tegen kwart voor vier aan
de Veenkade verwacht, waar de burge
meester, de iheer T. Coops, zijn opwach
ting zal maken. Hij zal het Prinselijk
Paar begeleiden tot aan de Heerengracht
nabij 'het Muiderslot, waar de heer E:.
Crone en Ir J. Loeff hunne Koninklijke
Hoogheden verder aan boord zullen be
geleiden.
De vereenigingen zullen langs den weg
in het dorp, waar de stoet zal rijden, met
vaandels zijn opgesteld.
OEFENINGEN VAN DE EERSTE
INFANTERIEBRIGADE.
Belangstelling van Z. K. H. Prins
Bernhard.
Dei regimenten grenadiers, jagers en
het vierde regiment infanterie keeren
morgen naar Den Haag en Leiden uit
de Harskamp terug, waar voor de ge
zamenlijke regimenten oefeningen plaats
hadden. De oefeningen van 24, 25 en 26
dezer werden bijgewoond door Z.K.H.
Prins Bernhard, die met groote belang
stelling de troepenbewegingen tg paard
volgde.
DE MOEILIJKHEDEN BIJ DE WERK
VERSCHAFFING TE EINDHOVEN.
De arbeid girootendeels hervat.
Als gevolg van de aanschrijving van
den Minister van Sociale Zaken, dat de
tewerkgestelden bij de werkverschaffing
te Eindhoven, die Dinsdag den arbeid
hadden neergelegd, geen steun zouden
kunnen ontvangen, terwijl de werkver
schaffing voor hen opengesteld bleef, heb
ben gisteren weer ongeveer 180 van de
200 stakers den arbeid hervat. De ar
beidsvoorwaarden zijn niet gewijzigd,
GELDSC H1ETERSW ET.
Treedt 1 September in werkingi.
Bij K. B. is bepaald, dat de wet van
22 April 1937' tot wijziging van de Geld-
schieterswet in werking treedt op 1 Sep
tember a.s.
DE VLEESCHVERGIFTIGING TE
HARENKARSPEL.
Harde woorden over den veearts.
Het was te voorzien, dat de gemeente
raad van Harenkarspel in zijn vergade
ring nog wel een en ander over de ge
ruchtmakende vergiftigingszaak naar vo
ren zou brengen, aldus de Tel. Harde no
ten zijn gekraakt.
De heer Doekes (S. D.) richtte scherpe
verwijten tegen den vleeschkeuringskring
Oudkarspel, die het geval veel te gemoe
delijk zou hebben opgenomen. De veearts
had direct oneervol ontslagen moeten wor
den!
Dte overige raadsleden waren het met
deze woorden eens.
Burgemeester Nolet deelde mede, dat
het niet bepaald gemoedelijk was toege
gaan en de veearts Wester een benauwd
halfuurtje had moeten doormaken. De
vergadering was echter geheim en spr.
kon geen nadere mededeelingen doen,
notih zijn eigen standpunt uiteenzetten.
Overigens is de zaak nog niet uit, want
het strafrechtelijk onderzoek is nog gaan
de.
VOGELS VOOR DE KOOI EN VOOR
DE JACHT.
Thans is verschenen 'het „Vogelbe-
sluit 1937", dat strekt ter uitvoering van
de Vogelwet 1936.
Niet tot de beschermde vogels in den
zin van de Vogelwet beihooren voor ombe
paalden tijld de zwarte 'kraai en de fauis-
musob.
Voorts kan de Minister van Econo
mische Zaken bepalen, dat een of meer
van de volgende vogelsoorten, voor be
paalde tijdvakken (elk tijdvak ten hoogste
twee jaar), hetzij voor 'het geheele rijk,
Binnenland,
Oogstresultaten op Z.- en N.-Beveland.
Buitenland.
Gespannen toestand in China. Dte Engelr
sche ambassadeur gewond.
De kerkstrijd in Duitschland.
De bezetting van Santander.
Wsïïd tencftSpStfs rysspi «fcaurooBafr tmsdp$n
tóespfla «6 aao«tro<H*epQoe4>
VOOR NEDERLAND
DUT1M OÉOSTOeST
6U APOTHEKEN EN DROGISTEN]
IN POEDER-, CACHET-EN TA81ETVORM
Hoofdagentschap voor Zeeland:
Firma GEBRS MULDER, TeL 415, Goes,
betzij' voor bepaalde gedeelten daarvan,
niet tot de beschermde vogels 'zullen be-
faooren: schollevaar, blauwe reiger, sper
wer, slechtvalk, mantelmeeuw, zilver
meeuw, kokmeeuw, houtduif, bont© kraai,
ekster, vlaamsche gaai en spreeuw. Dit
zijn dte z.g. voorwaardelijk onbeschermde
vogels.
Vogels voor de kooi zijn volgens het
besluit: Zwarte lijster, kauw, vink, put
ter, sijs, kneu, groenling en geelgors.
Vogels voor de jacht zijn: havik, slecht
valk en klapekster.
De raapt ij d van kievitseie
ren begint met ingang van 1 Februari
en eindigt voor alle provinciën met in
gang van 20 April.
De raapt ij d van eieren van
meeuwvogels begint met ingang van
1 April en eindigt met ingang van 15
Juni. 1
DE SPERTIJD IN HET,
SLAGERSBEDRIJF.
Het is gebleken, dat in kringen van be
langhebbenden een niet geheel juist be
grip bestaat omtrent de practische be-
teekenis van de getroffen spertijdrege
ling voor het slagersbedrijf.
Vooreerst zij dan vastgesteld, dat de
maatregel betrekking heeft op de sla
gerij en derhalve niet op den
h,a n d el in vleesohwaren.
Het is nu met ingang van 19 Augus
tus verboden om een slagerijl te vestigen.
Onder het vestigen van een slagerij valt
niet alleen het openen van geheel nieuwe
zaken, ook tal van andere wijzigingen zijn
daaronder begrepen. Gemakshalve som
men wiji deze hier even op:
1. met vestiging is gelijkgesteld uitbrei
ding van bestaande zaken in een andere
bedrijfstak met een afdeeling slagerijl,
zonder toestemming van den minister
van economische zaken zal het thans niet
meer mogelijk zijn om filialen of slagerij-
afdeelingen te openen;
2. met vestiging wordt tevens gelijkge
steld wijziging in den ondernemings
vorm, b.v. omzetting van een persoonlijke
zaak in een naamlooze vennootschap. Ook
dit zal niet meer mogelijk zijn zonder toe
stemming van den minister;
3. voor bestaande filialen is het thans
verboden den beheerder van het filiaal
door een ander te vervangen, tenzij' met
toestemming van den minister;
4. tenslotte is de belangrijkste verbods
bepaling, welke in dezen spertijd is ge
legen, dat ook opvolging in bestaande za
ken niet meer mogelijk is zonder toestem
ming van den minister. Verkoop van een
besta'ande slagerij, opvolging van een va
der door zijn zoon en dergelijke zijn dus,
zoolang geen toestemming van den mi
nister van economische zaken is verkre
gen, niet mogelijk.
5. men houde goed voor oogen, dat on
der het vestigen van een zaak, behalve
het bovengenoemde, ook wordt verstaan
het heropenen van een zaak, welke op 19
Augustus 1937 niet meer werd uitge
oefend. Slagers, welke in den jongsten tijd
door de. moeilijkheden hun zaak hebben
gesloten, zullen thans, nu de lucht voor
hen een weinig opgeklaard is, niet zon
der meer hun winkels mogen heropenen.
Ook zijl hebben daartoe noodig de toe
stemming van den minister van econo
mische zaken.
Wanneer men meent een dergelijke toe
stemming te moeten aanvragen, dan zal
men goed doen de aanvrage van een zeer
uitgebreide motiveering te voorzien en
daarin op te nemen alles wat tot toelich
ting van de aanvrage kan dienen. Zijln