De gebeurtenissen in China
Buitenland.
De gevechten tusschen
Japanners en Chineezen.
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
DONDERDAG 19 AUGUSTUS 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 270
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorckoning 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f0,20. Losse nummers 5 cont.
Advortontiën 30 cent per rcgol. Ingezonden
medcdcollngcn GO cent per regel. Kleine
Advertcntiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Ontaarding van het strandleven.
Het is toch wel ver gekomen, als bad
gasten aan den Minister moeten vragen
aan den burgemeester van een badplaats
te gelasten de hand te houden aan be
staande verordeningen en verder maat
regelen te treffen, dat men behoorlijk als
fatsoenlijke menschen aan het strand kan
vertoeven.
Iets dergelijks heeft plaats gehad te
Egmond aan Zee.
In hun request aan den Minister wijzen
badgasten den Minister op de ontaarding
van het strandleven in bovengenoemde
badplaats.
Zij maken er ernstig bezwaar tegen,
dat de bestaande verordeningen, waar
van er één luidt: „Het is voor kinderen
en volwassenen verboden, zich in bad-
costuum op 't gereserveerde strandgedeel-
te te begeven" niet worden nageleefd;
dat praktisch geen strandgedeelte blijkt
gereserveerd te zijn, daar langs het ge-
heele strand badtenten zijn geplaatst,
van waaruit men zich vrijelijk over het
geheele strand kan bewegen;
dat de badkleeding zoowel van man
nen als van vrouwen in vele gevallen
zeer veel te wenschen overlaat en beslist
aanstootgevend is;
dat eenige politie-ambtenaren mede
deelden, geen opdracht tot bekeuren te
hebben, temeer waar er badgas
ten zijn die juist omdat men
inEgmondaanZeezoovrij was,
deze plaats bezochten
dat zij van meening zijn, dat juist door
streng aan zedelijke beginselen de hand
te houden, een badplaats kan opleven;
als voorbeeld noemen zij gaarne Wijk
aan Zee, waar gedurende het badseizoen
streng wordt opgetreden en het politie
corps wordt versterkt, en desondanks
deze badplaats door een steeds grooter
aantal christelijke gezinnen wordt be
zocht;
dat zij beleefd verzoeken den burge
meester als hoofd der politie te willen
gelasten aan de bestaande gemeentelijke
verordeningen de hand te houden en zorg
te dragen, dat een bepaald gedeelte van
het strand voor het baden wordt aange
wezen.
Dit Egmondsche adres heeft o.i. ook
wel wat te zeggen voor de burgemeesters
en gemeenteraden van sommige onzer
Zeeuwsche badplaatsen.
Op grond van wat wij zelf hebben
waargenomen en van wat anderen ons
hebben meegedeeld, durven we wel te
zeggen, dat het ook in enkele gemeenten
in ons gewest niet is, zooals dat behoort
te zijn.
Terecht mag toch geëischt worden, dat
voor het baden en zwemmen en het
nemen van een zonnebad, een duidelijk
aangegeven deel van strand en zee wordt
bestemd, zoodat er althans een deel van
het strand is, waar men als fatsoenlijk
bezoeker kan verblijven, zonder zich te
moeten ergeren aan gedeeltelijk of groo-
tendeels ontkleede personen, die blijk
baar op het strand het gevoel van wel
voeglijkheid kwijt zijn geraakt en de
normen der zedelijkheid zijn vergeten.
Een gemeentebestuur, dat hierin niet
voorziet, schiet o.i. in zijn roeping tekort.
SUCCESSEN VOOR DE CHINEEZEN.
DE JAPANNERS KRIJGEN
VERSTERKINGEN.
De Japanners hebben gisteren bij het
aanbreken van den dag hun offensief
hervat.
Het vlaggeschip „Itsumo" en andere
Japansche oorlogsbodems hebben een 'he
vig bombardement geopend op de Ghinee-
sche posities. De Ghineesehe kanonnen
beantwoordden het vuur.
De gevechten van gisteren waren uiter
mate verbitterd, doch verliepen voor de
Chineezen met tamelijk veel succes.
D!e Ghineesehe troepen zijn bezig de
Jang-T'se-Poe-wijk te omsingelen. Zij na
deren de electrische centrale van Shang
hai, waardoor de insluiting van Tsjapei
door de Chineesche troepen zoo goed als
voltooid is.
De verliezen zijn aan beide zijden zeer
hoog, echter het zwaarst aan Ghineesehe
zijde, wijl de Chineezen in het offensief
zijn.
Het Japansche luchtwapen ontwikkel
de Woensdag een zeer groote activiteit.
Verscheiden districten werden door de
Japansche toestellen met een groot aan
tal bommen bestrooid.
In den Jang-Tsesector begonnen de
Chineesche troepen Woensdagmorgen
vroeg een hevig offensief tegen de Ja
pansche stellingen, dat hun een geringe
terreinwinst braoht.
De Japansche soldaten verdedigden zich
hardnekkig, waarbij zij door het geschut
der Japansche oorlogsschepen krachtda
dig gesteund werden.
Van het front van Nankau wordt aan
den Japanschen staf gemeld, dat de Ja
pansche troepen in het bergachtige ge
bied van Nankau-T'sjen acht kilometer
zijn opgerukt.
Van Chineesche zijde wordt vernomen,
dat de Chineesche troepen aan het front
in Tsjahar naar het Oosten oprukken en
het hoofdkwartier van prins Teh te
Tsjasper hebben bezet. Verder hebben de
Chineezen de belangrijke stad Tsjang-Pe
bereikt.
De Japansche marine-attaché in Shang
hai gaf toe, dat een Chineesche brigade
er in geslaagd was, tot aan de Ward-
straat in de Japansche concessie door
te dringen. Na een hevig gevecht, dat
zestien uren duurde, werden de Chinee
zen echter weder uit het concessie-gebied
waar zich tal van katoenspinnerijen be
vinden, verdreven. Hierbij werden aan
beide zijden tal van soldaten gedood of
gewond.
De Japansche luchtbombardementen
hebben groote branden veroorzaakt.
In de kringen der Japansche admirali
teit acht men de poging, die is gedaan,
om het te Shanghai liggende Japansche
vlaggeschip te torperdeeren, van zekere
beteekenis. Men wijst er op, dat deze mis
lukte aanval het eerste optreden der Chi
neesche marine bij de vijandelijkheden
beteekent, zulks in tegenstelling met 1932,
toen deze marine bij het eerste incident
te Shanghai in het geheel niet is opge
treden.
De Japansche marine is vastbesloten,
de Chineesche vloot te vernietigen, in
dien deze zou doorgaan met tegen de
Japansche strijdkrachten op te treden.
Deskundigen van het ministerie van ma
rine schatten de sterkte der Chineesche
vloot op 111 eenheden van in totaal
70.000 ton.
Japansche versterkingen.
Uit Shanghai wordt te Tokio bericht
ontvangen, dat het hoofdkwartier der
Japansche landingstroepen heeft mede
gedeeld, dat om 1 uur een krachtige troe
penversterking is aangekomen.
Uit gewoonlijk goed ingelichte bron
wordt vernomen, dat in de Jangste, ter
hoogte van Ljoeho, zestien Japansche
transporten infanterie met tanks zijn
aangekomen, te zamen met het vliegtuig-
moederschip „Kga" met 80 vliegtuigen
aan boord. Het gerucht gaat, dat de Ja
panners op een niet nader genoemd punt
aan den kant van Tsjekiang aan land
zijn gezet.
Een Engélsch voorstel.
In verband met de besluiten van den
ministerraad hebben de Engelsche am
bassadeurs te Tokio en te Nanking in
structie gekregen stappen te doen bij
de Japansche en de Chineesche regee
ring met het oog op een neutralisatie van
het gebied van Sjanghai.
Men stelt voor, dat Japan en
China hun land- en vloot-
strijdkrachten uit dit gebied
zullen terugtrekken en dat in
ruil daarvoor Groot-Brittan-
je zich zal belasten met de ver-
antwoordelijkheid voor de be
scherming der Japansche in
gezetenen, op voorwaarde, dat
de andere mogendheden, d. w. z.
Frankrijk en de Vereenigde
Staten, daarbij behulp za am
zij n.
Men is van meening, dat dit voorstel
de Japansche bewering op de proef zou
stellen, dat de Japansche strijdkrachten
slechts te Sjanghai opereeren, teneinde
de levens en eigendommen der Japan
ners te beschermen.
Chineesche kringen te Lon
den zijn van meening, dat het
voorstel weinig kans van sla
gen heeft, omdat het Japan en
China gel ij k behandelt en om
dat in het voorstel aan China
gevraagd wordt zijn troepen
terug te trekken uit een ge
bied, dat deel uitmaakt van
zijn territorium.
Men acht het ook onwaarschijnlijk, dat
de Japanners er in zouden toestemmen
zich uit Hongkioe terug te trekken, dat
zij versterkt hebben als militaire basis.
Ofschoon men verwacht, dat de beide
regeeringen het voorstel behoorlijk zul
len bestudeeren, is het uiterst onwaar
schijnlijk, dat het eenigerlei practisch
gevolg heeft.
Eden is weer met vacantie gegaan,
maar zal in contact blijven met Halifax,
die op het Foreign Office blijft. Het wordt
steeds duidelijker, dat, tenzij de voor
naamste Westelijke mogendheden, die
belangen in China hebben, bereid zouden
zijn tot geweld haar toevlucht te nemen,
zij weinig actieven invloed kunnen uit
oefenen op de Japansche politiek in
China.
Economische mobilisatie in Japan.
De Japansche minister, van oorlog, Soe-
giyana, heeft in den kabinetsraad gewe
zen op de noodzakelijkheid, het tegen
woordige nationale bedrijfsleven te trans-
formeeren in een op oorlog ingesteld be
drijfsleven.
De ministers van financiën
en handel werken de maat
regelen uit, welke moeten wor
den genomen met het oog op
de algemeene mobilisatie, wel
ke tijdens de a. s. buitengewone
landdagzitting zal worden af
gekondigd.
Zij bestudeeren de oprichting van ver
scheiden diensten voor de controle der
hulpbronnen van grondstoffen, de pro
ductie en het verbruik, het vervoer, de
financiën en den buitenlandschen handel.
Verschillende bureaux zullen worden
opgericht.
Amerika blijft handel drijven
met China en Japan.
Uit Washington wordt gemeld:
„De toestand is zoo ongelijk in den
strijd tusschen China en Japan, dat de
toepassing van de neutraliteitswet ons
zou kunnen dwingen, één land te begun
stigen en dat willen wij niet", aldus heeft
Roper, de minister van handel verklaard.
De eerste maanden van 1937 bedroeg
de waarde van den Amerikaanschen uit
voer naar China 26 millioen dollar en
van die naar Japan 140 millioen. De uit
voer naar Japan bestaat hoofdzakelijk
uit katoen, olie en benzine en een belang
rijk punt is, in hoeverre deze producten
als oorlogsmateriaal moeten worden be
schouwd. Roper veronderstelt, dat de
Amerikaansche zakenlieden met volledige
kennis van de belemmeringen en de om
standigheden, die zich kunnen voordoen,
met China en Japan handel zullen blij
ven drijven.
DE STRIJD IN SPANJE.
Franco's offensief tegen Santander.
Een bijzondere correspondent van Ha-
vas op het front van Santander meldt:
D'e eerste phase van het offensief der
opstandelingen op Santander is geëindigd.
De linkervleugel van Franco's troepen
hébben na de bezetting van Reinosa hun
front vooruitgeschoven tot op de hoogten,
die de vallei Besaya beheerschen. Het zijn
daar stevige stellingen. Enkele legereen
heden zetten den opmarsch naar 't Noor
den voort.
In dit geheele gebied, dat 25 km breed
is, schijnen nog slechts enkele geïso
leerde kleinere eenbeden van het republi-
keinsche leger aanwezig te zijn.
Een speciale correspondent van Reu
ter heeft den intocht van de troepen der
opstandelingen in Reinosa meegemaakt.
Hij vertelt, dat de regeeringstroepen
nog pogingen gedaan hebben om de ster
ke stellingen op de berghoogten te hou
den, maar dat zij onder het intensieve ar
tillerie- en luchtbombardement bezweken.
De verdedigers trokken zich terug met
achterlating van duizenden meters prik
keldraad, negen stukken veldartillerie en
veel ammunitie.
De bevolking haalde de troepen met
veel vreugdebetoon in.
Spoedig kwamen lange treinen vracht
auto's de stad binnen, met ammunitie en
levensmiddelen. D'e belangstelling hier
voor werd niet weinig verhoogd door het
feit dat van één van de vrachtauto's gratis
bier en van een andere speelgoed voor de
kinderen verdeeld werd.
Veel geleden heeft de stad niet; alleen
zijn in één straat drie huizen door eèn
luchtbom vernield.
In een snel tempo wordt de opmarsch
der opstandelingen naar Santander voort
gezet. Volgens een communiqué van het
hoofdkwartier te Salamanca waren de
troepen van generaal Davila gisteravond
om vijf uur reeds 18 km van Reinosa ver-
verwijderd.
Van regeeringszijde wordt door Havas
gemeld, dat er op de grens van de pro
vincies Palencia en Santander hevige ge
vechten zijn geleverd. De strijd schijnt
hier eenigszins in het voordeel van de re
geeringstroepen te zijn verloopen.
Zij hebben n.l. de hoog in de bergen ge
legen gehuchten Valdetorre en Gruz de
Marquez weten te heroveren. Tevens heb
ben zij bezit genomen van eenige loop
graven, die door de Italianen en Mooren
hardnekkig verdedigd werden. De op
standelingen hebben voorts een reeks heu
vels aan hun tegenstanders moeten prijs
geven en zouden bij dit gevecht gevoelige
verliezen geleden hebben. Een hernieuw
de aanval der opstandelingen heeft vol
gens dit bericht geen resultaat opgeleverd.
Franschen verlaten Santander.
De Fransche consulaire agent te San
tander heeft den Franschen ambassadeur
te St Jean de Luz een telegram gezonden,
waarin hij aan hem mededeelt, dat op
grond van den toestand in de streek van
Santander hij scheep is gegaan aan boord
EVACUATIE VAN NEDERLANDERS
UIT SJANGHAI.
Onder dagteekening van 17 dezer heeft
het Ministerie van Buitenlandsche Za
ken van den Nederlandschen waarn.
consul-generaal te Sjanghai telegrafisch
bericht ontvangen, dat per tender naar
het s.s. „Tasman" werden geëvacueerd:
De dames Gastmaken met kinderen,
De Wilde met kind, Tiernego met kin
deren, Lonsain, Van Senden met kinde
ren, Riem met kinderen, Van Gulik met
kind, Van Houten, Carrière met kind,
Mann, Aeyelts, Driessen, Semmelink,
Kleyn, Zoek, Van Someren met kind,
Lapaine, Buys, Van Woerkom, Faber,
Hekking met kinderen, Andrienga en
Van den Berg en de heeren Gastmaken,
De Wilde, Tiernego, Lonsain, Van Sen
den, Riem, Van Gulik, Van Houten, Car
rière, Mann, Aeyelts, Driessen, Semme
link, Kleyn, Zoek, Van Someren, Lapaine,
Buys, Van Woerkom, Faber, Hekking,
Andrienga en Van den Berg.
Er valt rekening mee te houden, dat
in het eergisteren vermelde totale aan
tal der geëvacueerden op de „Tasman"
ook begrepen zijn de leden der Hongaar-
sche kolonie te Sjanghai, welke onder
bescherming van het Nederlandsche con
sulaat-generaal staan.
van den treiler „Louisette", die zich, met
de leden der Fransche en Belgische ko
lonie aan boord, benevens lieden van het
internationale roode kruis naar Bayonne
begeeft.
Offensief der regeeringstroepen
bij Madrid verwacht.
De correspondent van de United Press
meldt, dat naar de meening van militaire
waarnemers de terugkeer van Miaja naar
Madrid waarschijnlijk een groot offensief
der regeering aan 't Madrileensche front
aankondigt, dat tevens moet dienen als
tegenwicht tegen het offensief van Fran
co's troepen voor Santander.
Van de zijde der Valencia-regeering
wordt beweerd, dat de organisatie van
een zoogenaamd „volksleger" snellen
voortgang maakt. Reeds zou dit leger 300
duizend man tellen, welk aantal spoedig
tot een half millioen zal stijgen.
Het gereorganiseerde „volksleger" zou
uit 120 Spaansche brigades (ruim 300000
man), 12 internationale brigades (meer
dan 30.000 man) en 100.000 jonge solda
ten, die nog opgeleid worden, bestaan.
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND.
Rijksminister Kerrl, minister voor Ker
kelijke Aangelegenheden, had deDuitsche
Evangelische Kerk onlangs verboden een
afvaardiging te zenden naar de Oecume
nische Conferentie van Oxford. Nu heeft
hij de in internationale kringen welbe
kende dr Diestel, die lid is van de Belij-
deniskerk, verzocht de Düitsch-EVangeli-
sche Kerk te vertegenwoordigen op de
wereldconferentie voor Geloof en Orde
ning te Edinburgh. Tegelijkertijd gaan te
Berlijn geruchten rond, dat de meeste in
hechtenis genomen dominé's en leden
van de Belijdeniskerk, zonder behande
ling van hun zaak voor de rechtbank
weer in vrijheid zullen worden gesteld.
DE SOLDAAT MOET EEN DENKEND
WEZEN ZIJN.
„De soldaat moet gehoorzamen", heette
het vroeger. Maar de moderne Britsche
legerleiding is van oordeel, dat ook een
soldaat een denkend wezen is en dat het
van voordeel kan zijn, als met de intelli
gentie van de Tommies rekening wordt
gehouden.
Bij de manoeuvres, die thans aan En-
gelands Oostkust worden gehouden, is
daarom voor het eerst een proef geno
men met een methode, waarbij onderof
ficieren en soldaten in bijzonderheden op
de hoogte worden gehouden van het plan,
de campagne en het doel, dat men zich
daarbij stelde. Het resultaat was, dat bij
de operaties een grootere mate van effi
ciency werd bereikt, nu van de soldaten
verlangd wordt, dat zij hun hei sens ge
bruiken. (Telegr.)
Fraude onder de Nazi's.
Alexander Gondermann, de chef van
den nat.-socialistischen propaganda-
dienst in het district Mecklenburg-Lue-
beck, is van zijn functie ontheven in ver
band met onregelmatigheden in de boek
houding van zijn dienst.
De afzetting van dezen belangrijken
nazi-functionaris heeft onder de bevol
king van Mecklenburg levendige opwin
ding veroorzaakt. Medegedeeld wordt, dat
er 5000 a 8000 mark verduisterd zijn.
De invoer van boter in België.
Met het doel de toenemende stijging van
de boterprijzen tegen te gaan, heeft de
Belgische minister van landbouw beslo
ten, den invoer van buitenlandsche boter
Binnenland.
Regeeringsmaatregelen voor het slagers-
bedrijf.
De crisisraad weer ingesteld.
Recordproductie der mijnen.
De doodslag te Groede.
Evacuatie van Nederlanders uit Shanghai
Buitenland.
De Chineezen melden successen. Japan
voert versterkingen aan. Een Engelsc'h
■voorstel.
Successen der Spaansche opstandelingen.
Offensief der regeeringstroepen aange
kondigd.
toe te laten. Deze invoer blijft gecontin-
genteerd. Verder wordt de contingentee-
ïing van de margarine-productie ver
hoogd.
De boerenstaking in Polen.
De boerenstaking in Polen schijnt zich
eenigszins uit te breiden, o.m. in de pro
vincie Klein Polen, waar de Volkspartij,
die de beweging aan het rollen heeft ge
bracht, grooten invloed uitoefent in zeke
re plaatsjes. In de omgeving van Krakau
en Tarof zouden relletjes van weinig be
lang zijn ontstaan tusschen groepen stak
kers, die de wagens der boeren aanhiel
den, welke naar de markt wilden gaan,
en afdeelingen politie.
Korte Berichten.
Aan alle leden van de N.S.D.A.P. in
het Saargebied en de Pfalz is door
gouwleider Buerckel opdracht gegeven
roomsc'h-katholieke priesters aan te bren
gen, die van den kansel of bij andere ge
legenheden openlijk of bedekt aanvallen
richten op partij' of staat.
HET PRINSELIJK PAAR.
Prinses Juliana en Prins Bernhard
zijn gistermiddag omstreeks kwart over
één per auto van Soestdijk op het pa
leis Het Loo aangekomen, waar zij en
kele dagen zullen verblijven. De auto, die
door den Prins bestuurd werd, reed door
het Koninklijke park het Loo naar den
achteringang van het paleis, zoodat de
talrijke belangstellenden voor het paleis
zoo goed als niets van het Prinselijk paar
te zien kregen.
Dadelijk daarop verscheen echter do
Koningin die zich reeds geruimen tijd
bij den hoofdingang van het paleis had
opgehouden, met de Prinses en den Prins
op het bordes aan den hoofdingang, ter
begroeting, van het publiek. Luid jui
chend betoonde dit zijn dank voor deze
attentie.
Prins Bernhard z-al op 2 September te
Deventer een bezoek aan het garnizoen
brengen en op 11 September a.s. te Arn-
hem worden geïnstalleerd als kapitein
van het corps rijdende artillerie.
MINISTER WELTER STELT ZIJN
VACANTIE UIT.
Naar van zelf spreekt houdt onze Re
geering zich op de hoogte van de ge
beurtenissen in het Verre Oosten en van
de ontwikkeling van den toestand aldaar,
evenals trouwens de Ned.-Indische Re
geering, hetgeen wel is gebleken uit het
zenden van de Van Galen naar de Chi
neesche wateren.
Mede in verband met een en ander
heeft de Minister van Koloniën, de heer
Weiter, zijn vertrek met vacantie uit de
Residentie, vooralsnog uitgesteld.
DE AANVARING VAN HET S.S.
WILLEMSPLEIN.
Volgens een bericht uit Lissabon is het
schip, dat gistermorgen met het Neder
landsche s.s. „Willemsplein" in aanvat-
ring is geweest, het Grieksehe stoom
schip „Evdoxia". De „Evdoxia", die ern
stige schade opliep, is thans op weg naar
I eixoes, terwijl de eveneens beschadigde
„Willemsplein" koers zet naar Lissabon.
DE A.S. TARIEFSVERLAGINGEN VAN
BRIEVEN EN BRIEFKAARTEN.
Inwisseling van zegels van 6 en 21 ct. enz.
De directeur-generaal der posterijen,
telegrafie en telefonie maakt in verband
met de met ingang van 1 September a.s.
ingaande tariefsverlagingen van brieven
en briefkaarten het volgende bekend:
De bij het publiek voorhanden postze
gels van 6 cent en van 21 cent, briefom
slagen en postbladen met een zegelafdruk
van 6 cent, alsmede briefkaarten (enkele
en dubbele) met een zegelafdruk van 5 ct.,
kunnen, mits gaaf en ongeschonden, tot
en met 31 October a.s., rekening houden
de met het prijsverschil, op de postinrich-
tingen,- worden ingewisseld tegen respec
tievelijk postzegels van 5 cent en 20 cent,
briefomslagen en postbladen met een ze
gelafdruk van 5 cent en briefkaarten van
4 cent, c. q. 8 cent, eventueel met verre
kening van het overschietende bedrag in
