EERSTE BLAD
Belangrijkste Nieuws
DONDERDAG 22 JULI 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No, 24S
13, 16, 13, 12, 14, 17.
Buitenland.
Binnenland
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Tclofoonnummcr 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f 0.20. Losse nummers 5 coni.
Advorlonilën 00 cent por regel. Ingozondcn
mcdedeelingen 00 cent per regel, Kloine
Advertcntiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Oit nummer bestaat uit 2, bladen.
Van verschillende kanten en ook wel in
Antirevolutionaire kringen, ,wordt steeds
weer betoogd, dat de Antirevolutionaire
partij met haar 17 Kamerzetels, ver boven
haar kracht leeft, daar zij, wanneer ze op
eigen kiezers was aangewezen, slechts
recht zou hebben op 12 zetels.
De rest zou dan slechts aanhangsel zijn,
en bestaan uit menschen, die niet om
prinoipiëele, maar om bijkomstige rede-
nen, op> de candidaten van de A.-R.-partij
hun stem uitbrachten.
Nog dezer dagen schreef een der libe
rale bladen, dat 200.000 kiezers eigenlijk
niet op de Antirevolutionaire lijst, maar
op den persoon van Dr. Golijn hadden
gestemd.
Is deze opvatting juist?
Naar onze meening niet.
Wij hebben hierboven geplaatst de cij
fers, die aangeven het aantal zetels dat de
Antirevolutionaire partij: in de Tweede
Kamer heeft bezet sinds de invoering van
de evenredige vertegenwoordiging.
Het begon met 13 zetels in 1918, de eer
ste verkiezingen onder het nieuwe kies
stelsel.
In 1922, toen de vrouwen voor de eer
ste maal aan de stembus kwamen, klom
dit getal tot 16, wat mede een gevolg was
van de wijze, waarop toen gebruik werd
'gemaakt van de mogelijkheden, die de
Kieswet bood.
Drie jaar later, in 1925, moest onder
zeer ongunstige omstandigheden de strijd
worden aangebonden. Toen Dr. Golijn in
1923 minister werd, en zich genoodzaakt
zag diep-ingrijpende bezuinigingsmaatre
gelen te nemen, was het te voorzien, dat
dit aan de A.-R partij', die ook toen haar
leider trouw bleef, stemmen zou kosten,
maar toch kwam het aantal Kamerzetels
nog op 13.
In 1929 was de uitslag minder gun
stig, hoewel toen het stemmencijfer een
flinke avans vertoonde, en moest met 12
zetels genoegen worden genomen. Maar
in 1933 klom het aantal zetels tot 14 en
in 1937 zelfs tot 17 zetels.
Nu zit in deze laatste uitslag ongetwij
feld een aantal stemmen van kiezers, die
daardoor van hun vertrouwen in de lei
ding van Minister Golijn wilden blijk ge
ven.
Maar er is aan den anderen kant geen
enkele reden om aan te nemen, dat juist
in 1929 de werkelijke sterkte van de A.-R.
groep het best tot uitdrukking zou zijn
gekomen.
Wel het tegendeel.
Er is bijl de linksche partijen de be
volkingsstatistiek wijst het uit een re
gelmatige en onafwendbare teruggang,
waardoor de positie van een behoorlijk
georganiseerde, -onder goede leiding
staande, en beginselvaste groep als de A.
R. partij wordt versterkt.
As de A.-R. partij' trouw blijft aan
haar beginsel, ais de jongeren blijven
drukken de voetstappen der ouderen, dan
is er geen enkele reden waarom wij 12
Kamerzetels als het normale getal voor
deze partij zouden moeten beschouwen.
Wij moeten ons wachten voor over
schatting.
Maar wij! mogen ook hier rekenen met
de werkelijkheid en mee daaruit kracht
putten en bezieling voor blijvende actie.
WAT GEBEURT ER IN HET VERRE
OOSTEN?
Trekken de Chineezen terug,
trekken zij niet terug?
De berichten, welke uit Noord-Cbina
binnenkomen, blijven een verwarden in
druk maJken en zijtn herhaaldelijk lijh-
recht met elkander in tegenspraak.
Meldde aanvankelijk een Domei-tele
gram uit Tokio vol optimisme, dat de
troepen van bet Chineesche 29ste leger
vrijwillig terugtrokken, even later bericht
te hetzelfde pers-agentschap, dat zijn eer
ste mededeeling voorbarig was geweest,
en dat volgens de jongste berichten Pei-
ping opnieuw door het 29ste leger was
bezet.
Ook de troepen van de 37 ste Chinee
sche divisie die, hun stellingen bij Wang-
ping reeds hadden ontruimd, zijn Woens
dagmiddag plotseling teruggekeerd.
Zij hebben nieuwe loopgraven aange
legd, terwijl in den loop van den avond
trofepenversterkingen gearriveerd zijh.
De commandant heeft verklaard, dit
gebied niet te willen ontruimen, omdat
bet „heilige grond" is.
Men schat het aantal Ghineesche troe
pen, dat thans weer over een frontbreed
te van plm. 15 K.M., met als centrum Pa-
pausjan, gelegen is, op 5000 man.
Men vreest, dat deze gebeurtenissen
den toestand zullen verergeren.
Dfe voortdurende Japanscbe troepen
zendingen uit Mandsjoekwo en het op
trekken der Chineesche troepen naar Ho-
pei, toonen aan, dat het conflict nog lang
niet is opgelost.
De onrust en vrees in Sjanghai is nog
toegenomen bij het vernemen van het be
richt, dat te Peiping verscheidene per
soonlijkheden vermoord zijn, die gunstig
stonden ten aanzien van een „vrede tot
iederen prijs".
De Duitsche ambassadeur, heeft een
bezoek gebracht aan de Amerikaansche
ministers Huil en Welles ter bespreking
van den toestand in Noord-China.
Dieckboff weigerde een verklaring af
te leggen, doch uit betrouwbare bron ver
neemt men, dat bij1 den Amerikaanschen
staatslieden heeft medegedeeld, dat de
Duitsche regeering dezelfde neutrale hou
ding als de Vereenigde Staten zal aan
nemen.
DE STRIJD IN SPANJE.
De opstandelingen melden, dat hun
grootsch opgezet offensief in den Bru-
nete-sector ten Westen van Madrid,
voortdurend voortgang maakt.
Reeds vier dagen duurt nu onafgebro
ken de geweldige veldslag Veertigdui
zend man heeft de Valencia-regeering er
in den strijd staan en bet gevaar is niet
denkbeeldig, dat ze weldra door de gesta
dig links en rechts opdringende troepen
van Franco omsingeld, tot overgave of
een overhaasten aftocht gedwongen zul
len worden.
Nog nimmer is in dezen burgeroorlog
een veldslag geleverd met zooveel groot
oorlogsmateriaa.l
D'e vooruitgang der opstandefjngen op
beide flanken van de Valencia-troepen
wordt op 4 a 5 K.M. geschat.
DE IMPASSE TE LONDEN.
Grandi vraagt onderhoud met Eden.
De Italiaansche ambassadeur, Grandi,
beeft Eden een onderhoud verzocht,
waarschijnlijk voor de bespreking van 't
in de vergadering der ondercommissie ge
rezen vraagstuk over de procedure.
Ook de Fransche gezant heeft een be
zoek gebracht aan het Foreign Office.
In het Lagerhuis werd aan de regee
ring gevraagd, of niet eenige limiet was
gesteld voor de discussies van het Brit-
sche ontwerp inzake de niet-inmenging.
Eden antwoordde ontkennend. „Lord
Plymouth heeft er alleen op gewezen", al
dus Eden, „dat de Engelsche regeering
geen ongemotiveerd uitstel meer kon dul
den."
Indien, hetgeen zeer goed mogelijk is,
de Italiaansche bezwaren tegen de voor
genomen procedure in de sub-commissie
van het non-interventie-comité van fun-
damenteelen aard zijn, aldus Reuter, dan
zal het niet gemakkelijk zijn uit de im
passe te geraken.
Men herinnert er aan, dat het door
Plymouth voorgestelde compromis van de
hand gewezen werd en men wijst er nog
maals op, dat het geduld dor
Britse he regeering niet
onuitputtelijk is.
REUSACHTIGE GOUDSCHAT IN
PANAMA.
Volgens te Panama (Stad) ontvangen
berichten hebben drie goudzoekers, een
Duitscher, een Franscbman en een Ame
rikaan, goud ter waarde van drie milli-
oen dollars gevonden in de afgelegen pro
vincie Chiriqui.
Deze ongeloofelijfce hoeveelheid van
6000 pond zuiver goud in baren is ont
dekt in een goudmijn, die honderden ja
ren geleden door Spaansche Conquista
dores is ontgonnen, doch later door hen
is verlaten.
Onder de bevolking der provincie gin
gen tot op heden geruchten over deze
goudmijn, welker juiste ligging echter
niet meer bekend was.
De drie schatzoekers begonnen gerei-
men tijd geleden met bet toenmaals hope
loos lijkende zoeken naar de mijn, waarin
zij thans geslaagd zijn.
GEHEIMZINNIGE DUITSCHE DUIK
BOOT VOOR DE ENGELSCHE KUST.
Er hebben te Londen gerechten de
ronde gedaan over een geheimzinnige
Duitsche duikboot, die zich tijdens ma
rine-oefeningen 'bij Portland Bill in de
nabijheid der Engelsche schepen had be
vonden. Het oorlogsschip Wolfhound
hield daar oefeningen, waaraan ook werd
deelgenomen door mijnenvegers en een
duikboot.
Door middel van de instrumenten
aldus 'luidde het verhaal had men de
aanwezigheid van een, onder de zee
oppervlakte varende duikboot ontdekt;
door signalen beval men de boot boven te
komen, doch de offficieren van de duik
boot, die een Duitsche bleek te zijn, gaven
aan het bevel eerst gevolg, toen losse
patronen boven het vaartuig tot ontplof
fing werden gebracht. Nadat de duikboot
ondervraagd was, mocht zij de reis voort
zetten.
De minister van oorlog, Duff Cooper,
beeft gistermiddag naar aanleiding van
een vraag van Attlee een rechtzetting
gegeven. Hij' verklaarde, dat Maandag
een Duitsche 'duikboot buiten de terri
toriale wateren ter hoogte van Portland
Bill aan de oppervlakte voer, waartoe zij
volkomen gerechtigd was.
De Valera herkozen.
De Dail heeft De, Valera herkozen als
president van den Uitvoerenden Raad
van den Ierschen Vrijstaat met 82 tegen
52 stemmen. De Valera is aldus voor de
derde maal tot het bekleeden van het
hoogste ambt in den Vrijstaat geroepen.
Cosgrave had zich tegen de herkiezing
van De Valera verzet, omdat naar zijn
meening de president den Vrijstaat schade
had toegebracht doordat het hem niet ge
lukt was een overeenkomst met Engeland
te sluiten.
Korte Berichten.
Volgens officieele berichten zal
Italië dit jaar 20 nieuwe onderzeebooten
op stapel zetten, waardoor het totaal der
Italiaansche onderzeebooten tot 108 stijgt.
Italië 'heeft dan de grootste onderzee-
vloot ter wereld. Frankrijk heeft, de sche
pen in aanbouw meegerekend, 92 duik-
booten, Japan 67, Engeland 67 en Ame
rika 104.
In bevoegde Duitsche kringen wordt
ernstig de ver'hooging van enkele belas
tingen in overweging genomen. De gun
stige jaarverslagen der Duitsche naam-
loo'ze vennootschappen zou deze kringen
hiertoe hebben bewogen. Er zou worden
gedacht aan een verhooging van de reeds
verleden 'jaar 'verhoogde vennootschaps
belasting, alsmede aan een verhooging
van de bedrijfsbelasting.
PRINSELIJK PAAR OP HET LOO.
Prinses Juliana en Prins Bernhard
zijh gisteravond omstreeks kwart voor 11
per auto van bet paleis -Soestdijk ten pa-
leize Het Loo aangekomen, waar zij1 en
kele dagen zullen verblijven.
Te Apeldoorn zijn de vorstelijke perso
nen over de Koningslaan door het Ko
ninklijk park naar het Loo gereden. On
danks het late uur van aankomst, viel 't
Prinselijk Paar een hartelijke begroeting
ten deel. Een meisjesvereeniging uit De-
demsvaart had er enkele uren wachtens
voor over gehad, om van de aankomst
van het Prinselijk Paar getuige te zijn.
UITBREIDINGSPLANNEN VAN
GEMEENTEN.
Mag een architect-inwoner ze niet
samenstellen?
Ged. Staten van Drenthe hebben aan
het gemeentebestuur van Goevorden me
degedeeld, dat zij het besluit van den
Raad van 31 Mei, waarbij het maken van
een uitbreidingsplan voor, die gemeente
werd opgedragen aan een ter plaatse ge
vestigd architect, ter vernietiging aan de
Kroon hebben voorgedragen, omdat zij
dat besluit strijdig achten met het alge
meen belang. Hangende het onderzoek
hebben zij schorsing van de uitvoering
aan de Kroon voorgesteld.
'Ged. Staten stellen zich met B. en W.
van Goevorden op het standpunt, dat een
architect, die een uitbreidingsplan moet
maken, een onpartijdig persoon moet zijn,
vanwege de groote particuliere belangen,
welke bij zoo'n plan betrokken zijn. Naar
de meening van B. en W. en Gedeputeer
den kan een ter plaatse gevestigd archi
tect buitengewoon moeilijk zoo objectief
zijn als noodig is, omdat bij van de par
ticulieren ter plaatse opdrachten op bouw
kundig gdbied ontvangt, althans er naar
streeft, die te ontvangen. De Raad meent,
dat Ged. Staten zich met deze aangelegen
heid niet 'hebben in te laten en bovendien,
dat hem argument niet steekhoudend is,
wanneer de aangewezen architect overi
gens voldoende bekwaam geacht mag
worden, wat hier het geval is.
Het is bekend, dat de Inspecteur voor
de Volkshuisvesting te Leeuwarden zich
op het standpunt stelt, dat B. en W. en
Ged. Staten innemen en dat de architecten
veel belangstelling hebben voor dit ge
schil, dat thans aan de Kroon ter beslis
sing is voorgelegd.
SPOORWEGVERKEER BELGIë EN
NEDERLAND.
Meer en snellere verbindingen.
Ten kantore der Nedèrlandsche Ka
mer van Koophandel voor België en
Luxemburg is een bijeenkomst gehouden
van de afgevaardigden der Belgische en
Nederlandsche spoorwegen teneinde de
mogelijkheid te bespreken van betere
verbindingen, wat betreft snelheid en
frequentie, tusschen beide landen.
Diverse verbeteringen werden over
wogen, met name van den dienst tus
schen Brussel en Rotterdam, D'en Haag,
Amsterdam, tusschen Brussel en
Utrecht, Twente en Groningen, tusschen
Brussel en Eindhoven, Maastricht en
vice versa.
Eventueels wijzigingen zullen echter
pas in werking treden met ingang van
de dienstregeling, welke van Mei 1938 af
zal gelden.
WEER MINDER WERK IN TWENTE.
Slapte op verscheidene textielfabrieken.
Terwijl eenige maanden geleden een
merkbare opleving in de Twentsche
textiel-industrie te constateeren viel, is
de laatste weken de productie van ver
schillende fabrieken teruggeloopen, als
gevolg van bet stroever worden van den
binnenlandschen afzet.
In enkele fabrieken, waar tot nu toe
in drie ploegen werd gewerkt, is de
nachtploeg afgeschaft, in andere, bijv. in
Deventer, waar moderne drukmachi-
nes waren ingevoerd, zijn die machines
stopgezet. Er zijn fabrieken, waar groe
pen arbeiders een of twee dagen per
week naar huis worden gestuurd en bij
de firma Blijdenstein Go. te Enschedé
zijn er zelfs, die maar drie dagen per
week werken. In andere fabrieken heeft
men de productie-beperking verkregen
door het ontslaan van arbeidskrachten en
van een en ander is natuurlijk het gevolg
geweest, dat de werkloosheid toenam, zoo
zelfs, dat in de afgeloopen uitkeerings-
week bij een der textielarbeidsorganisa-
.ties meer dan tien keer zooveel aao
werkloozensteun aan geheel- en gedeel
telijk werklooze leden is uitbetaald, dau
in de eerste Juni-week. D'e oorzaken?
Het gat, dat door de devaluatie in de
winkelvoorraden in het binnenland is ge
slagen, blijkt gestopt te zijn, het werk,
dat voor heel lage prijzen is aangenomen,
kan afgeleverd heeten en nu de actie voor
loonsverhooging vastere vormen begint
aan te nemen dient men meer dan tot
dusverre rekening te houden met den fac
tor loonen.
D'e tegenwoordige gang van zaken
toont wel aan, dat de sinds verleden
jaar ingetreden verbetering in de be
drijven, geen hausse is tot eiken prijs en
niet alleen ten aanzien van bet Europee-
sche goed moet men voorzichtig zijn,
maar ook op de exportmarkt is alles
lang geen botertje tot den boom.
VERMINDERDE JEUGDWERKLOOS
HEID.
In de hoofdstad met 43 pet.
In de zitting van den gemeenteraad
van Amsterdam heeft wethouder Van
Meurs medegedeeld, dat het aantal jeug
dige werkloozen tot 24 jaar te Amster
dam van 11.500 in October 1936 is te
ruggeloopen tot 6500 in Juli 1937, d.i.
43 pet. D'e werkloosheid der volwassenen
loopt niet zoo sterk terug.
Verblijdend is het, dat vele werkgevers
jeugdige werkloozen te werk gesteld heb
ben. Van de 7800 jongere werkloozen van
het „Amst. Centraal Comité" heeft de
helft een plaats gekregen in het bedrijf.
BOND VAN SIGARENWINKELIERS.
In de te Dordrecht voortgezette verga
dering van den Nederlandschen Bond
van Sigarenwinkeliersvereenigingen is
het bondsbestuur herkozen.
Het vooistel om den minister van Fi
nanciën te verzoeken, de tabaksvergun
ning, die thans f 5 bedraagt, aanmerke
lijk te verheugen, werd niet aangenomen.
Het bondsbestuur werd opgedragen bij
de bevoegde autoriteiten er op aan te
dringen, dat enkele punten der Tabaks
wet zullen worden gewijzigd.
GENERAAL SEYFFARDT EN DE
N. S. B.
Wij lezen in het Nationaal Dagblad,
het orgaan van de N.S.B.:
D'e propagandaleider der N.S.B., de
heer G. van Geelkerken, verzocht opname
van het volgende:
„In den verkiezingstijd is van onze
zijde een pamflet uitgegeven, gericht tot
de militairen. Dit pamflet was voorzien
van het portret van generaal Seyffardt
en van een afbeelding van den heer Go
lijn.
Ik wil hierbij verklaren, dat dit pam
flet is samengesteld zonder medeweten of
voorkennis van generaal Seyffardt; even
eens is zijn portret gebruikt zonder zijn
goedkeuring.
De inhoud zou met voorkennis evenmin
de goedkeuring van generaal Seyffardt
hebben verkregen.
Het wordt mijnerzijds zeer betreurd, dat
in den verkiezingstijd dit pamflet onzer
zijds is uitgegeven,"
Binnenland.
Minister Romme wil overleg met werk
gevers- en werknemers-organisaties
over werkloosheidsbestrijding.
Weer minder werk in Twente.
Buitenland.
Tegenstrijdige berichten uit het verre
Oosten.
De impasse te Londen.
DE NIEUWE BRUG BIJ HEDEL.
Aanleg van de toegangswegen.
De A. N. W. B. meldt, dat den 3den
Augustus door den rijkswaterstaat te
's-Gravenhage volgens bestek no. 229 zal
worden aanbesteed het. afwerken van de
aardebaan en het maken van de verhar
dingen op de toegangswegen naar de
nieuwe brug over de Maas bij Hedel met
bijkomende werken.
De noordelijke toegangsweg krijgt aan
sluiting aan den bestaanden rijksweg
naar Zaltbommel ten noorden van den
zijweg naar Kerkdriel en de zuidelijke
toegangsweg zal aan den bestaanden weg
naar 's-Hertogehboscb aansluiten ten
zuiden van den zijweg naar Empel nabij
Treurenburg.
Behoudens over een 'klein gedeelte bij
de zuidelijke aansluiting 'krijgen de toe
gangswegen een dubbele rijbaan elk breed
7.25 m. met inbegripi van de slipstroo-
ken; de rijbanen zijn gescheiden door een
2.5 'breeden middenberm. Aan beide bui
tenzijden van de rijbanen wordt een 2 m.
breed vrijliggend rijwielpad aangelegd.
De rijbanen krijgen een verharding ge
deeltelijk van beton, gedeeltelijk van Min-
kerkeien, terwijl de rijwielpaden met be-
tontegels worden bestraat.
Het geheele werk, dat is geraamd op
f280.000 zal negen maanden na den da
tum van aanvang moeten zijn voltooid,
zoodat mag worden verwacht, dat de
nieuwe brug bij Hedel het volgend jaar
opengesteld.
DE KIKVORSCHENWET.
Dertien in het netje.
Men schrijft aan de „N. R. Crt." uit
Alphen aan den Rijn: Slechts weinigen
zal het hekend zijn, dat ons land een
Kikvorsc'henwet rijk is en het dunkt ons
daarom niet oninteressant, melding te
maken van een zaak, welke in verband
hiermede voor het kantongerecht te de
zer plaatse diende.
Naar de ambtenaar van het O. M. in
zijn requsitoir meedeelde, zou deze wet
in het leven zijn geroepen om den uitvoer
van een niet nader te noemen lichaams
deel des kikkers, dat sinds menschen-
heugenis in het buitenland als een deli
catesse geldt, te voorkomen.
Een jongmensch uit Hazerswoude was
door den rij'ksveldwacht betrapt, toen hij
13 kikkers in een netje vervoerde. Het
was met deze kikkers als met hun soort-
genooten in het bekende kikkerliedje: ze
kwaakten niet en ze kwekten niet van
honger en verdriet, want kikkers voelen
zich nu eenmaal niet thuis in een netje
en bovendien hadden ze misschien een
vaag vermoeden van hetgeen hun boven
het hoofd hing.
Niet, dat ze voorbestemd waren den
disch van een of anderen buitenland-
sc'hen gastronoom den noodigen luister
bij te zetten, geenszins, zei de jongeman,
die zich wegens dit transport te verant
woorden had.Een heer in Leiden, die tot
zijn geregelde afnemers behoorde, 'had
hem verzocht eenige kikvorschen voor
zijn laboratorium te verzamelen en ten
bewijze van deze bewering legde hij den
kantonrechter een brief over, waarin de
order aldus was toegelicht: „Niet zulke
■dikken, maar ook niet zulke dunnen, dus
zoo'n beetje tusschen beiden."
De ambtenaar informeerde belangstel
lend naar de marktnoteering van aldus
op bestelling geleverde kikkers en het
jongmensch deelde daarop mede, dat deze
4Va a 5 cent per stuk 'bedroeg.
De zaak scheen voor den jeugdigen
verdachte dus nogal gunstig te staan,
toen de majoor van de rijksveldwacht
plotseling roet in het eten dreigde te
gooien. Naar verluidde, zou de vader van
den verdachte thuis wel eenige duizenden
kikkers in voorraad hebben en derhalve
lag de conclusie voor de hand, dat 'het
tenslotte toch alleen om de posteriora van
deze amphibieën te doen was, maar de
jongeman daagde de geheele rijksveld
wacht en 'het kantongerecht incluis uit
bij hem thuis te komen zien, of daar één
kikker gewelddadig van. zijn vrijheid
werd beroofd, zoo dat deze veronder
stelling, waarvan het wettig en overtui
gend bewijs op dit oogenblik niet te leve
ren. was, moest worden losgelaten.