De opbrengst der Rijksmiddelen
EERSTE BLAD
Samenwerking op breede
basis.
Proefvluchten van de
„Caledonia" en de „Glipper".
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
ZATERDAG 17 JULI 1?37
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No, 242
Buitenland.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Tolefoonnuinmer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vüssingen 10,20. Losse nummers 5 cent,
Advertcntlön 30 cent. per regel. Ingezonden
mededeelingen 00 cent per regel, Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Hit nummer bestaat uit 2 bladen.
Het behoeft niet al te zeer te verwon
deren, dat het oorspronkelijke plan van
Dr Galijn om een Kabinet op breedere ba
sis te vormen, op den onwil van de vrij
zinnigen ia afgestuit.
Blijkbaar beeft de heer Colijn gehoopt,
dat de vrijzinnigen, er toe zouden ko
men een positief Christelijke basis voor
bet regeeringsbe-leid te aanvaarden.
Maar deze hoop is niet verwezenlijkt.
D'e vrijzinnigen bleken nog op precies
betzelfde standpunt te staan als in 1928,
toen de samenwerking van de Christelijke
partijen met de liberalen ter sprake
kwam.
Door D'r de Visser, die toen bet initia
tief nam, was als algemeene voorwaarde
van aamenwerking gesteld, dat de libera
len de objectieve normen van het Chris
tendom die historisch zijn vastgegroeid
in de zeden en de rechtsbeginselen van
ons volk en in de opvatting van bet gezag
zouden aanvaarden.
Deze voorwaarde, boe ruim ook gesteld,
weid echter door de vrijzinnigen in be
leefde maar besliste termen afgewezen.
Mr S. van Houten verklaarde dat men
wel zou willen samenwerken, mits onder
liberale vlag.
Eb. het H d b 1. stelde zich op hetzelfde
standpunt.
D'oor de voorwaarde van D'r de Visser
te accepteeren, aldus dit orgaan, zouden
wij niet 's menschen wil, maar Gods
wil eikennen ook in het Staatkundig
leven.
Maar dat willen en kunnen de libera
len niet.
„Aanvaarding van de objectieve nor
men van het Christendom, als historische
pioducten. Dat kunnen en dat moeten wij.
Onvoorwaardelijk. Maar hij (D'r de Vis
ser) wil dat we die normen ook zullen
handhaven en verdedigen. E-n dat kunnen
we slechts onder voorbehoud. Onder dit
voorbehoud namelijk, dat niet de natuur
lijke evolutie vein ons volk zich van de
normen af beweegt. Want gebeurt dat,
dan is dat óók historie en als zoodanig
als het wordende precies even eer
biedwaardig als het gewordene....
dat immers ook eenmaal het wordende is
geweest.
Wij moeten, wanneer we iets zien op
komen, dat we verkeerd achten-, zeker
trachten het te 'keeren, maar blijft het
des ondanks groeien en wordt het einde
lijk tot een nieuwe norm, dan moeten
we het opvangen en zien te leiden, maar
het als nieuw stuk historie aanvaarden.
Want het wezen van het Libe
ralisme lilg't fin ide 'erkenning
van de gestadige evolutie."
Geen 'vaste normen dus.
Niet wat Gods Woord eischt is be
slissend, maar de gestadige evolutie.
De bestaan-die normen kunnen goed
zijn, maar ze zijn het alleen zoo-lang de
natuurlijke evolutie van ons- volk zich
niet in een andere richting gaat bewe
gen.
Het spreekt vanzelf, dat we op die ma
nier op een glijbaan terecht komen en dat
alle vastigheid ontbreekt.
Dat er geen kracht is om de verderfe
lijke stroomingen van dezen tijd tegen te
gaan.
Als daar allerlei verkeerde denkbeelden
opkomen omtrent gezin en gezag, die ons
volksleven in -den grond dreigen te ver
woesten, en het blijkt dat -zulke denk
beelden bij ons volk ingang vin-den, dan
kan men -dat betreuren, maar dan heb
ben we dat -t-och als 'historisch feit te
erkennen en te aanvaarden.
Ter nadere toelichting van het liberale
standpunt merkte toen het Hdbl. onder
meer op
„Laat ons dit eene voorbeeld noemen.
Wij erkennen den Zondag niet slechts als
socialen rustdag, doch ook als een Chris
telijke dag van wijding. Maar het is -on
miskenbaar, -dat tien, ja honderdduizen
den in ons land er anders over gaan
denken. En daarmee moeten wij' rekening
houden en niet doen alsof de Zon-dags-
opvatting in ons volk nog die was van
anderhalve eeuw geleden. Hier is een
stuk evolutie, dat wij persoonlijk zeer be
treuren, maar -dat we als een historisch
feit 'hebben te aanvaarden."
Het is duidelijk wat 'hier bedoeld
wordt.
'Gods Woord leert ons den Zondag te
heiligen en dezen -dag als een rustdag
in eere te houden, maar -als de meerder
heid van ons volk het anders wensc'ht en
dezen dag steeds meer gaat zien als een
dag van vermaak, waarop allerlei wed
strijden worden gehouden en extra-trei
nen moeten rijden, -dan hebben we dat te
aanvaarden.
'Gods Woord vraagt van ons ontzag
voor -het Gezag. Maar als straks dat
gezag -terzijde wordt gesteld en de eer
bied voor het gezag wordt ondermijnd
en als dergelijke opvattingen in steeds
breeder 'kring ingang vin-den, dan heb
ben we die nieuwe orde te aanvaarden
en 'dan wordt ook dat wordende eer
biedwaardig.
Het huwelijk is een Goddelijke instel
ling, maar als de heiligheid van het hu
welijk wordt miskend en velen blijk geven
aan wat men dan de vrije liefde gelieft
te noemen de voorkeur te geven, nu ja,
-dan moet die Goddelijke instelling worden
losgelaten.
Wij zouden zoo door kunnen gaan.
Maar wij zouden dus doende, niet an
ders doen -dan illustreeren wat nu een
maal algemeene bekendheid heeft.
Duurzame samenwerking met vrijzin
nigen op de basis als -door Dr Go-lijn aan
gegeven is niet mogelijk gebleken en zal
steeds onmogelijk blijken, omdat -daar nu
eenmaal is de grOote tegenstelling, de
anti-these, die ook het staatkundige leven
beheeracht.
Soms schijnt er onder den druk der om
standigheden eenige toenadering te zijn.
Maar het is helaas, niet meer dan schijn.
Wij moeten dit betreuren.
Maar tegelijkertijd moet het ons prik
kelen tot verhoogde activiteit, tot een vol
hardende actie voor de verbreiding en de
toepassing van de op -Go-ds Woord ge
gronde beginselen.
Juni een goede maand voor de schatkist.'
In het eerste halfjaar f33 millioen
hooger.
De maand Juni is, blijkens den stand
van de Rijksmiddelen, een goede maand
•geweest vo-o-r de Ned-erl. schatkist. De
„overige middelen" brachten f40.410.768
op, 'hetgeen ruim 10 millioen meer is
dan de opbrengst in Juni 1936 en bijna
5V2 millioen meer dan die van Mei van
dit jaar.
In totaal is in -dit eerste halfjaar
f33.134.893 meer opgebracht tot nu toe
dan in dezelfde periode van 1936.
De omzetbelasting was iets
minder dan de vorige maand, maar het
opgebrachte 'bedrag (f 6.488.167) stemt
toch tot tevredenheid. Deze belasting -gaat
de totaal-raming '(f 62.500.000) verre
overschrijden. Zij heeft in -de eerste zes
maanden van dit 'jaar reeds f35.938.998
opgebracht.
De rechten op -den invoer kwamen
thans rui-m 1 millioen boven de raming
met een opbrengst van f 8.617.077.
'Ook de dividend- en tantièm-ebelasting
neemt een belangrijke plaats in onder de
overige middelen. Juni bracht f 3.930.874
op, hetgeen ruim 3 millioen meer is dan
de opbrengst in Mei.
Met de accijnzen vlot 'het nog niet al
te best. De accijns op bier kwam onge
veer 2% ton hoven de raming en bracht
ook meer op -dan in Juni 1936, maar de
accijns op het gedistilleerd kwam niet
aan -de raming toe.
Hoewel de activiteit ter beurze over
he-t algemeen niet bijzonder groot was,
heeft de groote activiteit op -de emissie-
markt een gunstigen -invloed gehad, zoo
wel op de opbrengst van 'het effecten-
no-ta-zegel als op -de opbrengst van de
zegelrechten op de binnenlandse!) e ef
fecten.
De opbrengst der loodsgelden bedroeg
in -dit halfjaar f405.860, tegen f250.000
in 'hetzelfde tijdvak van 1936.
Bij -de directe' belastingen
steeg het netto-kohierbedrag 'voor -den
dienst 1937 van f 44.191.681 tot
f57.775.374 (vorig jaar f52.021.379).
DE UITBARSTING IN CHINA NU
AANSTAANDE?
Onderhandelen.... doch tijdens de
onderhandelingen doorvechten
Gro-o-te onrust 'heeft te Nanking een
bericht teweeggebracht, volgens hetwelk
de Japanners eenden-dertig handels
schepen hebben gecharterd, waarmede zij
honderdduizend man Japansche troepen
uit het moederland naar Noord-Ohina
willen transporteeren.
Men ducht daarenboven nieuwe ern
stige verwikkelingen op grond van 'be
richten uit Tsing Tau. -dat Japansche
oorlogsschepen hebben getracht, 'in de
haven aldaar troepen te ontschepen. De
burgemeester van Tsing Tau heeft ech
ter geweigerd, -zijn toestemming voor de
ontscheping te verl-eenen, waarop de
commandanten der Japansche oorlogs
schepen althans voorlooplg van hun
voornemen hebben afgezien.
Uit Tientsin wordt gemeld, dat drie
vol geladen goederen-treinen met Japan
sche troepen in volle oorlogsuitrusting
de stad gepasseerd zijn op weg naar
Fengtai.
Voorname C'hineesche instanties te
Peiping hebben aan een Unipress-corres
pondent medegedeeld, dat „binnen de
eerste 24 uur ernstige verwikkelingen te
wao'hten zijn."
De Chineesch-Japansche onderhande
lingen in Tientsin vinden voortgang in
een gespannen atmosfeer.
Het gerucht is in omloop, dat de Ja
panners 'het voornemen zouden koeste
ren, een aanval te doen op Peiping.
Een woordvoerder van 't Japansche
leger heeft tegenover een vertegenwoor
diger van Havaa verklaard, er van over
tuigd te zijn dat het Japansche leger een
uitbreiding van het conflict tot geheel
China -zal kunnen verhinderen.
„Wij zijn vastbesloten aldus zeide
hij1 een zekere grens niet te oversohrij1-
den, wanneer wij' Noord-China gezuiverd
hebben. Wij' zullen niet vallen in den
strik van Nanking, dat zal trachten ons
in conflict met Moskou te brengen."
De veldtocht zal een maand
duren, als de omstandigheden
gunstig zijn, en twee maanden,
indien de Ghineezen weer
stand bieden.
Japan wil geen werkelijken oorlog voe
ren, doch een „feodalen oorlog" van zeer
bij-zonder karakter. In een dergelijken
oorlog streven de tegenstanders er naar,
zoo weinig mogelijk te vechten en hun
doel te bereiken -door mddde-l van onder
handelingen, die zelfs gedurende de ge
vechten voortduren.
In Duitsche diplomatieke kringen ver
wacht men, dat het Japansche leger er
in zal slagen, he-t conflict te localiseeren
ien verklaart men, dat de oorlog met
China in strijd zo-u zijn met den geest
van het Japansch-Duitsche accoord.
DREIGT GASOORLOG IN SPANJE?
Reuter's speciale correspondent bij de
tioepen van generaal Franco meldt, dat
het hoofdkwartier voor -de eerste maal in
den burgerkrijg tot in bijzonderheden de
lichtlijnen beeft vastgesteld, welke de
burgerbevolking moet volgen in geval vau
een aanval met gas.
„Ofschoon het op het oogenblik onwaar
schijnlijk is", aldus desbëtreffende mede-
deeling, „dat gasaanvallen op de burger
bevolking zullen worden gericht, is het
van essentieel belang, -dat alle burgers
volledig -op de hoogte zijn, hoe zij aan -de
gevaren van zulk een eventueelen aanval
kunnen ontkomen."
Er wordt dan op gewezen, dat dergelijke
aanvallen weinig schade doen, indien de
burgerbevolking weet, boe hiertegen op te
treden, waaraan wordt toegevoegd, -dat
gifgassen een geringere beteekenis in den
aanval hebben dan de gewone projectie
len.
De paniek, welke dergelijke gasaanval
len kunnen teweeg brengen onder de bur
gerbevolking, indien -deze niet op de hoog
te is van de middelen tot zelfverdediging,
b-eteekent een veel grooter gevaar dan de
werkelijke schade, welke zij veroorzaken.
Een der grootste kamers in ieder huis,
zoo mogelijk met slechts een raam en
deur, moet als „gezinsschuilplaats" wor
den ingericht, en bij bet eerste alarm
moeten alle bewoners zich derwaarts be
geven, en kalm blijven, zoo- weinig moge
lijk spreken, niet rooken en geen vuur
maken.
De mededeeling bevat verder nauwkeu
rige aanwijzingen, hoe deze schuilplaats
moet worden ingericht en afgesloten.
DE RAMP VAN DE HINDENBURG.
Na een arbeid van twee maanden heeft
de commissie van onderzoek, welke doo-r
het Dhitsche ministerie van oeconomische
zaken belast is met het b&studeeren van
de oorzaken van de ramp van het lucht
schip Hindenburg, haar rapport vrijwel
gereed.
Het omvangrijke rapport zal -de volgen
de week aan den minister van oeconomi
sche zaken, Roper, worden voorgelegd.
Naar verluidt wordt geen uitspraak ge
daan inzake de oorzaak van de ramp en
worden alleen -de verschillende theorieën
vermeld.
TS J EC H O-SLOVA A KSCHE
REGEERING AFGETREDEN.
Meeningsverschillen over de vaststelling
der graanprijzen de oorzaak-
Uit Praag wordt gemeld: De regeering
Ho-dza heeft besloten, bet collectief ont
slag van het Kabinet aan president Be-
nes, die momenteel met vaoantie vertoeft,
aan te bieden.
De president heeft ihet ontslag van het
Kabinet aanvaard.
Dit onverwachte aftreden vindt zijn
oorzaak in de meeningsverschillen in den
In twaalf uur en zeven minuten over den
Oceaan.
De Britscbe vliegboot „Caledonia" en
de Amerikaansohe vliegboot „Pan Ame
rican Glipper" hebben haar retourvlucht
over den Atlantisohen Oceaan op even
schitterende wijze als de beenvlucht vol
bracht.
Om 10.32 uur is gisteren de „Caledo
nia" van Botwood op New Foundland ko
mende, op de Shannon bij Foynes in den
Ierscben Vrijstaat neergestreken.
Om 11.49 uur daalde op New Found
land, van Europa komend, -de „Pan Ame
rican Clipper" in de baai van Botwood.
Dientengevolge heeft de „Caledonia"
de reis van New Foundland naar Europa
in 12 uur en 17 min. volbracht, hetgeen
nog een kwaitier korter is dan de tijd dien
de „American Clipper" op 6 Juli voor
deze vlucht noo-dig had, te weten 12 uur
en 20 miniuten.
D'aarentegen is de „Pan American Clip
per" bijna een uur langer onderweg ge
weest -dan begin dezer maand de „Gole-
donia", toen -deze naar New Foundland
vloog. D'e Amerikaansohe vliegboo-t heeft
16 uur en 24 min. gevlogen; de „Caledo
nia" had destijds vo-o-r -deze zelfde reis
maar 15 uur en 28 min. noodig.
De „Pan American Clipper" legde op
6 Juli het traject Botwood-Foynes langs
de 3200 km bedragende Noordelijke route
af met een gemiddelde snelheid van 259
km per uur. De „Caledonia" heeft kans
gezien, op de 3250 km lange Zuidelijke
route een gemiddelde snelheid van 268 km
te ontwikkelen.
Op de heenreis naar New Foundland
'haalde de „Caledonia" een gemiddelde
snelheid van 210 km per uur. De „Ame
rican Clipper" heeft den tocht naar New
Foundland met een gemiddelde snelheid
van 195 km per uur afgelegd.
boezem -der regeeringspartijën ten aan
zien van de vaststelling van de graan
prijzen.
ARABIEREN BETOOGEN TEGEN DE
VERDEELING VAN PALESTINA.
Meer dan 50.000 Arabieren hebben te
Bagdad gedemonstreerd tegen de voor
gestelde verdeeling van Palestina. In den
optocht werden doeken meegedragen met
anti-Joods-ohe opschriften en teksten,
waarin de Engelsche politiek wordt ver
oordeeld.
De te Bagdad wonende Joden 'hebben
hun zaken den geheelen dag gesloten ge
houden.
Noodweer in Engeland.
Donderdag werd Engeland door een he
vig noodweer geteisterd.
Weymouth werd bezocht -door een wolk
breuk, welke in weinige minuten ver
scheidene huizen en winkels onder water
zette, terwijl ook Bristol, Dorchester en
Darmouth van aanzienlijken regenval te
lijden hadden.
Op het cricketveld te Leicester werden
stoelen en tafels weggespoeld, terwijl in
Londen enkele huizen door den bliksem
werden getroffen.
Hevig noodweer in Oost-Japan.
Een hevig noodweer heeft boven het
Oostelijk deel van Japan en Hokkaido ge
woed.
De aangerichte schade is zeer groot.
Twintig personen werden in het dis
trict Hakone bedolven, terwijl veertien
personen vermist worden. Het spoorweg,
verkeer moest worden onderbroken.
Levensduurte in Frankrijk.
De kosten van het levensonderhoud in
Frankrijk zijn thans bijna zesmaal zoo
hoog als vóór den oorlog.
Indien men 100 aanneemt als de basis
in 1914, dienen de kosten van het levens
onderhoud te Parijs voor de eerste drie
maanden van 1937 op 58l te worden ge
raamd tegen 540 gedurende het laatste
kwartaal van 1936 en 504 gedurende het
derde kwartaal.
Het brood kost 11 procent meer dan
in 1930, welk jaar tot nog toe beschouwd
wordt als een record-jaar voor de prijzen.
De dranken kosten zeven procent en
fruit en groenten tien procent meer dan
in 1930.
Korta Berichten.
Alle zes en twintig leden van de
non-interventiecommissie hebben het
Britsche compromis-plan als basis van
bespreking aanvaard.
Vermoedelijk zal ds Niemoeller te
Berlijn in de week van 26 tot 31 Juli voor
den rechter moeten verschijnen.
Naar aanleiding hiervan zullen bid
stonden worden gehouden, waarvoor, naar
het plan is, de klokken van de evange
lische kerken geluid zullen worden. Als
het maar mag!
Binnenland.
De opbrengst der rijksmiddelen over Juni
is weer gunstig.
Die invoer van Deensch vleesch.
Buitenland.
Conflict tusschen Japan en China wordt
steeds dreigender.
De duurte in Frankrijk.
Een kleine advertentie in de rubriek
„Vraag en Aanbod" kost slechts 75 cent
bij vooruitbetaling.
OPLEVING IN DE HOOFDSTAD.
Sterke daling van de werkloosheid.
Het gemeentebestuur van Amsterdam
verstrekte eenige cijfers, waaruit de ople
ving in den economiscben toestand vau
de gemeente blijkt.
Bij vergelijking met einde April 1937,
loen bet aantal werkloozen 49.211 be
droeg, blijkt, dat dit aantal aan het einde
van Mei 1937 1274 lager is, n.l. 47.937,
en einde Juni weder 84 lager, n.l. 47.853,
Vergeleken met de cijfers aan bet einde
van Juni 1936, toen 56.950 werkloozen
werden genoteerd, vertoont Juni 1937 een
daling van 9097 werkloozen.
TWEE MAANDEN SNELVERKEER.
Ruim 100 dooden, bijna 900 gewonden.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
publiceert tegenwoordig op korten ter
mijn cijfers betreffende de ernstige ver
keersongevallen in de afgeloopen maand.
Uiteraard zijn deze cijfers niet zoo
nauwkeurig als die van bet jaaroverzicht,
waarin b.v. ook worden opgenomen de
aantallen slachtoffers, die geruimen tijd
na het verkeersongeval aan -de gevolgen
daarvan zijn overleden. Onderling verge
leken geven de maandcijfers echter een
indruk van de ongevallen-frequentie op
den weg.
1937
Mei
Juni
gedood
61
41
ernstig gewond
446
453
In twee maanden tijds düs 100 dooden
en 900 ernstig gewondenl
WAAROM VLEESCH UIT
DENEMARKEN?
De heer Weitkamp stelt vragen aan
de regeering.
De heer Weitkamp, lid der Twee
de Kamer, heeft aan den Minister van
Economische Zaken gevraagd
Is het den Minister bekend, dat het in
landbo-uwfcringen groote bevreemding
heeft gewekt, dat na-dat eerst een -dras
tische teeltbeperking en een kostbare af
slachting van vee zijn toegepast, -de Re
geering voor 1937 een invoer van
3.600.000 kg. rundvleesch uit Denemar
ken heeft toegestaan?
Ia de Minister bereid mede te deelen
wat de oorzaak is, dat de Regeering -den
invoer van een -zoo groot kwantum
vleesch noodzakelijk acht
Heeft de Minister kennis genomen van
de jongste gegevens, verstrekt door het
Centraal Bureau voor de Statistiek, be
treffende den inhou-d der collectieve ar
beidscontracten, alsook van -de gegevens
der boeihoudbureaux van de verschil
lende landbouwmaatschappijen, waaruit
blijkt, dat -de landbouwarbeid tot den
laagst bezoldigden behoort
Zoo ja, is -de Minister dan niet tot d-e
conclusie gekomen, dat maatregelen, wel
ke de verdiensten in het landbouwbedrijf
in o-ngunstigen zin kunnen beïnvloeden,
niet -gerechtvaardigd -zijn
Indien de vorige vraag bevestigend
mocht worden beantwoord, is de Minis
ter, in aanmerking nemende, -dat de
koeien voor het eerst sinds 'lange jaren
den boeren een behoorlijken prijs op
brengen welk gunstig resultaat door
-die in -de eerste vraag bedoelde regee-
rrngsmaatregelen is verkregen dan
niet van oordeel, dat niet getracht moet
worden de bedrijfsresultaten van de sla
gers te verbeteren door maatregelen,
welke -de prijzen der ko-oien omlaag kun
nen drukken, te meer niet wijl de rand-
veeprijzen het niveau van vóór den oor
log nog niet bereikt hebben?
VERVOER VAN LANDVERHUIZERS.
Opheffing commissies van toezicht.
Bij Kon. besluit van 14 Juli zijn met
ingang van 1 September ingetrokken -de
Kon. besluiten van 2 November 1861 no
63, 26 November 1869 no. 14 en 7 Decem
ber 1874 no. 29, houdende instelling van
de commissies van toezicht over het ver
voer van landverhuizers, onderscheiden
lijk te Dordrecht, Vlissingen en Har-
lingen.