Positief Christelijke politiek.
MAANDAG 12 JULI 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No, 237
Buitenland.
Binnenland
De nieuwe Radio Minister.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, C-oes en
Vlissingon f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advortontiön 90 cont per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent, per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
De pogingen van D'r Colijn om ook het
Liberale en Vrijz. Democratische element
in het Kabinet te doen vertegenwoordigen
zijn naar het schijnt mede afgestuit om
dat de Kabinetsformateur de werkzaam
heden van het te vormen ministerie in de
eerste plaats gericht wilde zien op de be
veiliging van de positief Christelijke
grondslagen van ons volksleven.
Door dat woordje positief is, naar
van vrijzinnige zijde verklaard werd, sa
menwerking op hreede basis onmogelijk
gemaakt.
In verband hiermede verdient de aan
dacht wat dezer dagen de (liberale)
„Avondpost" schreef:
„Wie zich in onzen tijd verklaart voor
een Christendom boven geloofsverdeeld
heid en op dien grond samenwerking tus-
schen orthodox- en vrijzinnig-godsdien-
stigen bepleit, zal dienen te bedenken, dat
het universeele Christendom, hetwelk hij
voorstaat, niet identiek mag zijn aan een
zekeren vorm van het vrijzinnige chris
tendom.
En toch is dit heel dikwijls bet geval
geweest. Het christendom boven geloofs
verdeeldheid kwam maar al te vaak neer
nog niet eens op het „moderne" christen
dom, op een vrijzinnig christendom, maar
op een verslapping of een vervaging
daarvan, op een algemeene ethiek, zon
der bepaald geloof.
Wat wij met christendom bedoelen zal
altijd moeten zijn geloof, en mag niet ver
vagen in humanisme of in ethiek.
(De centrale figuur ervan zal altijd moe
ten zijn: Jezus Christus, en wat Hij ons
leerde, en door Hem het geloof in God.
Wie van het christendom boven geloofs
verdeeldheid niet anders maakt dan een
zedeleer en haar toepassing, dan een sa
menstel van ethisch-humane opvattingen,
komt op verkeerd spoor.
Voor de staatkunde en voor de taak der
Overheid beeft dit standpunt zeer bepaal
de gevolgen.
Telkens en telkens hoort men in libera
len kring nog de stelling, dat de gods
dienst „buiten de politiek" moet blijven.
Wat beteefcent echter een geloof, wat eer
christendom, dat zijn eischen ook niet
stelt aan de staatkunde? De Overheid is
naar onze vaste overtuiging geroepen, de
groote eischen en geboden van het chris
tendom na te komen en te bevorderen, en
een christendom boven geloofsverdeeld
heid mag er nooit toe leiden, dat zij neu
traal blijft staan tegenover allerlei exces
sen en ontaardingen, die met de centrale
waarbeden en geboden van het christen
dom in strijd zijn..
Die eischen en geboden betreffen de
samenleving, het gezin, het huwelijk, de
publieke eerbaarheid, (ook de uitingen
der kunst), de rechtsverhoudingen, In dit
alles heeft de Overheid een actieve taak
op grond van het christendom, wat aan
de linkerzijde nog maar al te vaak niet
wordt beseft. Die taak betreft, tot op ze
kere hoogte, ook den christelijfcen rust
dag, al zou hier het particuliere initia
tief veel meer kunnen en moeten doen
(b.v. door verplaatsing van allerlei din
gen naar den Zaterdag) om dien dag te
eerbiedigen.
Het christendom boven geloofsverdeeld
heid mag nooit leiden tot een doode neu
traliteit der Overheid ten aanzien van de
geestelijke en zedelijke waarden in het
volksleven.
Juist omdat dit christendom geloof
moet blijven, en geen leer ter ontbonding
daarvan en tot bevordering van een alge
meene ethiek en van particulieren deugd
zaamheid, moet het zijn actieve taak voor
de Overheid meebrengen".
En verder:
„Maar dan zullen die vrijzinnigen
dit beseffen wij zeer wel ook in een
werkelijk christelijk geloof hun levens- en
wereldbeschouwingen moeten vinden, en
niet in een zekere algemeene ethiek, die
men voor het gemak „christendom boven
geloofsverdeeldheid" noemt. Medewer
king van vrijzinnige groepen aan een be
leid op Christelijken grondslag onderstelt
een werkelijk geloof bij de vrijzinnigen
persoonlijk. En hieraan mangelt het dik
wijls.
Geen christelijke wimpel boven een neu
trale overheidsvlag. D'e vlag zélve vertoo-
ne de emblemen van het christendom".
Terecht heeft de „Nederlander" er op
gewezen, dat deze beschouwingen, belang
rijk zijn, omdat er uit blijkt, dat de po
gingen door Minister Colijn ondernomen
om een synthese van de partijen ter rech
ter. en linkerzijde te bewerkstelligen door
middel van zijn bekende nieuwe formule
haast wel moesten mislukken, omdat
vele vrijzinnigen niet uit konden komen
boven het 'Christendom boven geloofsver
deeldheid, dat hier zoo terecht wordt af
gewezen, omdat het niet veel meer is dan
een zaohtgekookte ethiek.
HET JAPANSCH-CHINEESCH
CONFLICT.
De strijd weer opgelaaid. Dreigende
situatie.
Zaterdagmiddag zijn opnieuw vijande
lijkheden uitgebroken tusschen Chinee-
sche en Japansche troepen in de omge
ving van Wang Ping. De gevechten zijn
den geheelen nacht voorgezet. Zondag in
den loop van den dag werd ook dichter in
de omgeving van Peking gevochten. Beide
partijen beschuldigen elkaar van schen
ding der voorloopige overeenkomst.
Het Japansche kabinet kwam Zondag
ochtend in spoedzitting bijeen. Aangekon
digd werd dat Japan troepen naar Noord-
China zal zenden.
Zondagavond laat werd een gerucht
verspreid, dat te Peking een nieuwe over
eenkomst tot stand was gekomen en dat
de strijd voorloopig was gestaakt. Dit
berichjt wordt evenwel van Ghineesohe
zijde tegengesproken. De toestand is door
deze nieuwe incidenten zeer verscherpt
en het gevaar van oorlog is sterk ver
groot.
Te middernacht was de toestand als
volgt:
Alle onderhandelingen
z ijl n afgebroken en de Ghineesche
onderhandelaars hebben nadrukkelijk
hun verklaring herroepen, dat zij met de
Japanners een overeenstemming hadden
bereikt.
De bevolking van Peiping heeft tot nu
toe haar kalmte bewaard.
Het Japansche consulaat-generaal te
Tientsin schijnt de Japansche burgerbe
volking in China te hebben gelast zich
naar de kust te begeven.
DE BURGEROORLOG IN SPANJE.
De internationale controle aan de
Fransch-Spaansche grens zal
Woensdag worden opgeschort.
D'e Fransche regeering heeft de niet-
inmengingscommissie ervan in kennis ge
steld, dat de internationale controle aan
de Fransch-Spaansche grens met ingang
van 14 Juli zal worden opgeschort.
De maatregel heeft ten doel, de Fran
sche grens in eenzelfde positie te plaat
sen als die, welke sinds eenige dagen
heerscht aan de PoPugeesche grens,
waar op initiatief van de regeering te
Lissabon, de controle der Engelsche waar
nemers niet meer wordt uitgeoefend.
Het besluit der Fransche regeering
beperkt zich tot de opschorting van de
controle der neutrale waarnemers,
De grens der Pyreneeën blijft ook nu
gesloten voor goederen, welke voor ver
voer naar Spanje door de Londensche
commissie zijn verboden.
D'e maatregel draagt overigen® een
voorloopig karakter.
TREINBOTSING IN FRANKRIJK.
Negen dooden en dertig gewonden.
Omstreeks zeven uur gisteravond is op
een kilometer afstand van het station te
Le Mans een trein, die het station ver
laten had, achter op een anderen trein,
die met verminderde snelheid reed, ge
botst. Twee wagons werden vernield. Er
zijn negen dooden en ongeveer dertig ge
wonden.
NIEUWE AMERIKAANSCHE
KRUISERS MET 16 DUIMS
KANONNEN.
D'e Amerikaansche regeering heeft aan
gekondigd, dat twee thans in aanbouw
zijnde kruisers kanonnen zullen krijgen
van 16 duim. De regeering betreurt het in
hooge mate, dat zij dit besluit heeft moe
ten nemen, doch aangezien er van de on
derteekenaren van het verdrag van Was
hington 'niet de verzekering was te ver
krijgen, dat zij zich zouden houden aau
de limiet van 14 duim, heeft zij dit be
sluit moeten nemen.
HONGERSNOOD IN CHINA.
Ouders eten hun kinderen op.
In de provincies Szetsjoean en Honan
heerscht hongersnood. Er worden ver
schillende gevallen gemeld van menschen,
die in hun wanhopigen honger hun eigen
kinderen opaten, van kleine kinderen, dio
vermist worden en waarvan bleek, dat ze
als voedsel verkocht waren.
Verpulverde steen, modder, boomschors
en boomwortels worden gegeten. Verschil
lende menschen stierven aan de gevolgen
van het eten van witte klei.
Szetsjoean, China's rijkste en dichtst
bevolkte piovincie, waar 52 millioen men
schen wonen is zonder voedsel.
HITTEGOLF IN AMERIKA.
Vooral in de groote steden is de
temperatuur ondraaglijk.
De hittegolf in de Vereenigde Staten,
die reeds vier dagen voortduurt, heeft nu
al twee honderd zeventien slachtoffers
geëischt.
De meteorologische instituten kondi
gen inmiddels aan, dat nog geen veran
dering in de abnormaal hooge tempe
ratuur te verwachten is.
Vooral de inwoners van de groote ste
den hebben van de ontzettende hitte te
lijden. Velen hunner slapen op daken
en balcons, wijl de hitte zelfs des nachts
ondraaglijk is.
Tijdens het weekeinde zdjn 93 personen
verdronken.
In de staten van het Midden-Westen
doemt reeds het spook van een nieuwe
mislukking van den graanoogst op.
DE KONINGIN ZAL DE WERELD
JAMBOREE OPENEN.
Het staat thans vast, dat de opening van
de wereldjamboree op Zaterdag 31 Juli
d,s middags te 2 uur door de Koningin
zal geschieden.
D'e plechtigheid zal geschieden in de
groote arena en onmiddellijk gevolgd wor
den door een opmarsch van de meer dan
25.000 padvinders uit de geheele wereld.
D'ezen zullen langs de koninklijke tribune
trekken met hun nationale vlaggen en ba
nieren, ieder land voorafgegaan door
eenige verkenners met een schild waar
op de naam van het land.
D'eze opmarsch der naties geschiedt in
alphabetische volgorde naar de Ehgelsche
benaming, terwijl het groote Nederland-
sche contingent het défilé zal sluiten.
DE KONINGIN NAAR DEN HAAG
TERUGGEKEERD.
D'e Koningin is Zaterdagmiddag om
streeks half drie weder per auto van
Soestdijk naar Den Haag vertrokken.
PRINS BERNHARD OP DE MOK.
Zaterdagmiddag heeft Prins Bernhard
een bezoek gebracht aan het vliegkamp
de Mok.
Op het vliegkamp aangekomen, bracht
de gewapende eerewacht de eerbewijzen,
waarna de Prins door den commandant
van „De Mok" overste Pitlo werd ver
welkomd.
D'e Prins bracht een bezoek aan de
hangars, waar enkele bommenwerpers
stonden, waarvan er een naar buiten
werd gereden teneinde het toestel betei
te kunnen bezichtigen.
Nadat in de hall van het dienstgebouw
ververschingen waren aangeboden, wer
den de officieren, die niet aan het club-
diner hadden aangezeten, aan Z. K. H.
voorgesteld.
Bij terugkomst in D'en Helder gebruikte
de Prins ten huize van den vice-admi-
ïaal de lunch, waaraan verschillende ge-
noodigden, o.a. burgemeester Ritmeester
aanzaten.
Na afloop verrichtte Prins Bernhard
nog in het clubgebouw der marineofficie
ren aan de Hoofdgracht de prijsuitreiking
van de dezer dagen gehouden zeilwed
strijden.
PRINS BERNHARD NAAR
OLDEBROEK.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft, zooals
men weet, het voornemen te kennen gege
ven bij verschillende korpsen van de Ko
ninklijke Landmacht de opleiding en de
oefeningen te volgen. Naar de „Tel." ver
neemt zal de Prins tusschen 23 en 30
Juli schietoefeningen bijwonen van het
korps Rijdende Artillerie in het artillerie
schietkamp in Oldebroek.
PREMIE ONGEVALLENWET-1921.
Het bestuur der Rijksverzekeringsbank
deelt mede, dat bij beschikking van 8
Juli 1937, no. 1799 A. V., van den Mi
nister van Sociale Zaken de bijdrage over
het jaar 1936 is vastgesteld op 85 pCt.
van de voorschotpremie betreffende de
Ongevallenwet 1921. Er zal dus een ver
rekening of restitutie van 15 pCt. plaats
hebben van de over 1936 betaalde onge
vallenpremie.
NIEUWE GOLFLENGTE VOOR
NEDERLAND.
Voorloopig wordt van 8 uur 's avonds al
ook op de 415 M.-golf gezonden.
Nederland, gedwongen door de storing
die het van Brasov ondervindt, heeft de
415 g. golf (722 KCS) in gebruik geno
men.
Déze golf is, althans voor het oogen
blik, voor Nederland zeer gunstig, daar
zij, overigens slechts op verren afstand,
in. het Oosten van Europa (Kiev) in ge
bruik, hier te lande door de geringe ener
gie van dien zender niet kan worden ge
hoord.
Dit in gebruik nemen blijft gepaard
gaan met het handhaven en het gebruik
maken van de 1875 M. golf.
D'e uitzendingen geschieden van 8 uur
Over minister Van Boeyen, als voorzitter
van den radio-raad schrijft Q. de W. in
de „Katholieke Radiogids":
Hij verwierf zich daardoor een staat
van dienst, welke buiten radiokringeu
noch bij den luisteraar, voldoende bekend
is; des te beter echter -en dat bepaalt
de waardeering - bij personen en orga
nisaties, die met den Radio-Raad, zijn
college of commissies te maken hadden.
Altijd bleek de voorzitter op de hoogte
te zijn van de talrijke en soms zeer uit-
eenloopende problemen, waarvoor de Ra-
dio-Raad zich zag gesteld, waarin deci
sies moesten worden genomen en de Re
geering van advies gediend. D'at vereischt
een zich snel oriënteeren. een scherp
doorzicht, maar vooral ook tact en stuur
manskunst.
Wie met den heer Van Boeyen te ma
ken heeft gehad, weet dat hij de kunst
verstaat hoor- en wederhoor toe te pas
sen; uit discussies de kern te grijpen
en de heslissing te geven met groote be
zadigdheid en beslistheid. Zijn werk
zaamheden in de Nozema hij was
voorzitter van den Raad van Beheer
boden hem een nieuwe gelegenheid van
die kwaliteiten blijk te geven.
's avonds af te Kootwijk, en zijn, aange
zien de zandige Veluwe voor middelbare
golven als deze een niet geëigend terrein
is, voor de luisteraars in Nederland nog
niet van veel belang.
ZOMERPOSTZEGELS NOG TOT 31 JULI
VERKRIJGBAAR.
Het tijdvak van verkrijgbaarstelling der
Zvmerppstzegels, dat op 17 Juli zou ein
digen, is verlengd tot 31 Juli a.s.
Zooals men weet, is- de netto-opbrengst
boven de frankeerwaarde dezer zegels be
stemd voor sociale en cultureele doelein
den.
Heffing op boter.
D'e heffing op boter is voor de week
van 11 tot en met 17 Juli, behoudens tus-
schentijdsche wijziging wederom vastge
steld op f0.70 per kg.
DE SCHELDEBEKER ZWEM
WEDSTRIJD.
Onverantwoordelijk doordrijven.
Ieder, die onbevooroordeeld heeft toe
gezien bijl den zesden Scheldebekerwed-
strijd, die Zaterdagmiddag tusschen
Breskens en Vlissingen plaats vond, zal
z|pker met ons overtuigd zijn, dat de
autoriteiten, die op dezen dag het door
gaan van den wedstrijd durfden gelasten
o'p zeer gevaarlijke wijze met mensohen-
levens hebben gespeeld. De woelige zee
leverde voor de zwemmers, maar ook
voor de inzittenden van de begeleidende
booten groote gevaren op. Wij' vragen ons
af of deze wedstrijden moeten worden
voortgezet tot er ongelukken gebeuren.
Daarbij komt nog, dat men zich af
vraagt of er nu zooveel mede gemoeid is,
dat een groot aantal personen aan het
werk moet worden gezet om 20 personen
te laten zwemmen, op een plaats, waar
aan men vroeger niet zou hebben gedacht,
terwijl men vlak in de buurt, n.l. in het
kanaal door Walcheren zonder groote ge
varen wedstrijden kan organiseeren.
Te 16.04 u. startten 20 zwemsters en
zwemmers nabij' den lichttoren te Bres-
kens met als doel het badstrand te Vlis
singen.
Reeds na een half uur had een viertal
het opgegeven.
Eerst-aankomende was de heer C. T.
Deane uit Londen in 1 uur 11 m. 43 sec.
Deze was ook verleden jaar nr 1, toen met
bete* weer in 1 u. 1 m. 52,2 sec. Hij komt
hierdoor blijvend in het bezit van den
beker.
Tweede was de heer J. Stender uit Hil
versum in 1 uur 18 m. 42 sec.; 3. J.
Guilini in 1 u. 23 m. 23 sec.; 5. M.
Schoenmaker, Den Haag 1 u. 27 m. 36
sec.; 6. P. van Steveninck, Vlissingen 1 u.
34 m. 20 sec.; 7. de 17-jarige mej. N.
Coenen, Bergen op Zoom 1 u. 35 min. 7
sec.; 8. mej. N. Roelans, Rotterdam 1 u.
1 m. 36 sec.; 9. A. Voorwinde, 'die zoo ver
moeid was, dat hij' per brancard naar de
Roode Kruistent moest worden overge
bracht in 1 u. 38 m. 20 sec; en 10. mej. T.
de Jong, Vlissingen 1 u. 40 min. Verder
zijn geen tijden meer opgenomen.
Des avonds had de prijsuitreiking
plaats hij! monde van burgemeester van
Woelderen.
RAMMEKENS VOOR DEN PRINS.
Fort Rammekens 'hij Ritthem wij
hier zeggen: Rammetjes zal volgend
jaar zomer, als alles goed gaat, enkele
dagen uit den slaap der eeuwen herleven.
Dan zullen de Spaansche krijgslieden er
Binnenland.
H. M. de Koningin zal de wereld-jam
boree openen.
De uitspraak inzake de Thorpehall.
Buitenland,
Het Japansoh-Ghineesch conflict ver
scherpt.
D'e controle aan de Fransch-Spaansche
grens.
Hongersnood in China.
Hittegolf in Amerika.
in hun kleurige (kleedij bezit van nemen,
tot de Geuzen ze onder kanongebulder en
in kruitdamp weer zullen verjagen, als
eeuwen geleden.
Want wanneer in Juli 1938, -het vierde
eeuwfeest vau Philips van Marnix, heer
van Sint Aldegonde, op Walcheren ge
vierd zal worden er wordt in België
ook reeds aan gewerkt en onze Zuiderbu
ren komen op Marnix' gedenkteeken op
Souburgs begraafplaats kransen leggen
en toespraken houden - dan zijn de Sou
burgers voornemens als onderdeel der
feestelijkheden in het oude fort Ramme
kens een groot openluchtspel op te voeren:
Rammekens voor den Prins getiteld.
Dit plan is op touw gezet door de Sou-
burgsohe Oranjevereeniging, welke zich
den individueelen steun verzekerde van
een aantal bestuursleden der afdeeling
Middelburg e. o. van het Alg. Ned. Ver
bond, onder aanvoering van haar voor
zitter, Jhr F. Beelaerts van Blokland.
Het spel is ontworpen en geschreven
door Piet Blaauw en Wim Abeleven. Het
is ietwat vrij bewerkt naar gegevens uit
Da Geschiedenis van Rammekens, een
studie door den geschiedkundige B. J. de
Meij van Ritthem. Het openluchtspel
Rammekens voor den Prins bestaat uit
twee gedeelten, spelende in de rumor van
den Spaanschen tijd. Onderwerp der han
deling van het eerste gedeelte is de on
rust onder de Spaansche bezetting en de
fcrijgslistige inneming van Rammekens
door de Geuzen (4 Aug. 1573)het tweede,
wat vrijer ten aanzien der historische
feiten behandeld, speelt op 18 Februari
1574 en verbeeldt den overgang van Mid
delburg naar den Prins van Oranje,
waarvan ditmaal aangenomen-wordt, dat
Prins Willem kennis krijgt ten tijde van
een bezoek aan het veroverde fort. In dit
tweede gedeelte komt Marnix van Sint
Aldegonde ten tooneele en op den. voor
grond.
De Souburgers zullen onder Abelevens
aanvurende leiding de honderden kleuri
ge oostuums zelf maken en de spelers zul
len hoofdzakelijk zelf Souburgers zijn. Op
den Wlestelijken fortwal is een tribune
ontworpen, die meer dan duizend toe
schouwers kan dragen.
JEUGDMEETING TE KAPELLE.
In den mooien bongerd van den heer
W. de Groene, hiervoor welwillend afge
staan, werd Zaterdag de aangekondigde
openlucht-samenkomst gehouden, georga
niseerd door de Kringen en Ringen van
Geref. Meisjes- en Jongelingsvereenigin-
gen op Zuid-Beveland,
Het weer liet zich aanvankelijk niet
gunstig aanzien, maar het bleek toch mo
gelijk, in den bongerd te vergaderen.
De opkomst was goed te noemen. Eeni
ge honderden jeugdigen waren gekomen
om naar de sprekers te luisteren. Van den
kant der ouderen had do belangstelling
gxooter kunnen zijn.
Dë samenkomst werd geleid door den
heer W. van Wouwe te Goes; die een
kort openingswoord sprak, waarin hij zijn
blijdschap uitsprak over de goede op
komst en speciaal de sprekers verwelkom
de.
Daarna werd het woord gegeven aan
Ds P. N. Kruyswijk van Hilversum,
die tot onderwerp had gekozen Kerk en
Jeugd. In een pakkende toespraak tee-
kende spreker de beteekenis van de jeugd
voor de Kerk en van de Kerk voor het
jeugdleven, waarbij aan 'het slot gewezen
werd op de oneindige trouw Gods, Die
Zijn Kerk in stand houdt.
Ds J. Overduin sprak, nadat en
kele ©ogenblikken was gepauzeerd over:
„D'e bespottelijke wapenrusting". Spreker
wees er op hoe God ons roept tot den
strijd, waarbij Hij reeds van te voren de
overwinning in uitzicht heeft gesteld, het
„succes" verzékerd. In verband hiermede
werd stil gestaan bij' den strijd van Gide
on tegen de Midianieten, waarbij ondanks
de schijnbaar bespottelijke wapenrusting
van bazuinen en kruiken en fakkels toch
door God de overwinning werd geschon
ken. Spr. eindigde met een warme op
wekking om te strijden in den Naam des
Heeren; de overwinning is niet aan de
wereld, maar aan God en Zijn Christus.
Ds A. Soheele sprak een slotwoord,
waarin hij opwekte in deze dagen van
