LUCHTVERBIHDING IKDlE-AUSTRUlE 7
Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten
DINSDAG 6 JULI 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
Verblijdende ordening.
Buitenland.
Een slechte gelaatskleur
Binnenland
Contlngenteerings-
overeenkomst.
Vergadering van de Afd. Zeeland.
Belangrijkste Nieuws
51e JAARGANG No, 112
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Yüssingon f0.20, Losse nummers 5 cent,
Advertontiën SO cent per regel. Ingc-scndes
mededeelingon 00 cent per regel. Kleine
Advertcntiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto fö.85.
Bij contract belangrijke korting.
Eenigen tijd geleden is er een nauwer
contact gelegd tussohen de drie Christe
lijke Patroonoentrale, n.l. die der boe
ren, middenstanders en werkgevers.
Uit deze eentrales is een Comité van
isameawerkingf gevormd ter bespreking
van de gemeenschappelijke belangen. Zoo
kon b.v. op een onlangs gehouden verga
dering breedvoerig van gedachten worden
gewisseld over de verhouding tusschen
Landbouw, Handel en Industrie, waarbij
o.a. ook het voorontwerp-Landbouw-Or-
deningswet 1937 aan de orde kwam.
Hierbij1 is bet echter niet gebleven.
De Christelijke Patroonscentrales heb
ben niet alleen getracht tot onder
linge samenwerking te komen, maar er
is ook contact gezocht met het Christelijk
Nationaal Vakverbond, met het gevolg,
dat besloten werd tot de oprichting van
een Convent der Christelijk Sociale Bon
den.
Een verblijdende ordeningt
„De Werkgever", het orgaan van het
Verband van Prot. Gbr. Werkgevers,
merkt in verband biermede op:
„Ofschoon de resultaten van een orga-
nisatorischen maatregel eerst door de er
varing komen vast te staan, kan toch
worden gezegd, dat de tot stand koming
van het Convent der Prot. Chr. Patroons
en Arbeiderscentralen in Nederland een
belangrijk evenement is in de geschiede
nis der Chr. Sociale actie. Primers, de
groote doelstelling daarvan, dat n.l. werk
gevers en werknemer® elkander vinden
op de basis eener gemeenschappelijke be
lijdenis vindt in dit Convent zijn feitelij
ken neerslag.Wij vertrouwen dat dit
Convent in de toekomst goede vruchten
zal afwerpen. Wij zullen 't. heusch niet al
tijd met elkaar eens zijn, maar 'n belang
rijke vooruitgang is reeds geboekt, indien
aan beide zijden een sfeer van wederzijds
waardeeren en begrijpen geschapen wordt
En daarvoor zijn thans alle voorwaarden
aanwezig!"
Nogeens: een verblijdende, wijl Chris
telijke ordening.
Inplaats van klassenstrijd, een pogen
om te komen tot o n t m o e t i n g, tot
samenwerking.
Toenadering eischt der tijden nood! Ja,
dat ook.
Maar toenadering eischt in de eerste
plaats Gods Woord.
En wij mogen dankbaar zijn, dat deze
eisch over en weer verstaan wordt.
LUCHTAANVAL OP VALENCIA
AFGESLAGEN.
Van drie zijden tegelijk hebben gister
morgen vliegers der opstandelingen ge
tracht een aanval op Valencia te onder
nemen. Hun opzet is echter niet ge
slaagd, ten gevolge van het hevige vuur
van het afweergeschut.
De dag begon juist aan te breken, toen
de bevolking door sirenengeloei werd op
geschrikt. Enkele oogenblikken later
weerklonk aan alle zijden het gedreun
van het luchtafweergeschut.
Uit het Noorden, Westen en Zuiden
naderden de vijandelijke bommenwerpers
de stad. Zij1 hadden voor hun aanval een
gunstig uur gekozen. De schemering
maakte het voor de artilleristen uiterst
moeilijk, de toestellen onder vuur te krij
gen en ook de zoeklichten konden niet
veel baten, daar hun stralenbundels nog
slechts een flauw schijnsel in het lucht
ruim verspreidden. Zoodoende moest de
artillerie zich er toe bepalen, een sper-
vuurgordel omhoog te slingeren.
Blijkbaar afgeschrikt door dezen ha
gel van projectielen, wierpen de vijande
lijke vliegers hun bommen in de omge
ving der stad neer waar zij grootendeels
op de akkers terecht kwamen, zoodat
maar weinig materieele schade is aange
richt. Slechts twee personen werden ge
dood; ook zijn eenige gewonden te be
treuren. Twee machines slaagden er nog
in door het spervuur heen te breken,
doch zij lieten geen bommen meer vallen.
AMELIA EARHART'S LAATSTE SEIN.
De machine in zinkenden toestand?
Een marine-station heeft een radio-
telegram ontvangen van de „Itasca",
meldend, dat Amelia Earhart zich op een
afstand van 281 mijlen Noordelijk van
het eiland Howland bevindt.
De „Itasca" z.et in volle vaart thans
koers naar de aangegeven positie.
Er schijnt gegronde hoop te bestaan,
dat men de vermiste aviatrice nog zal
kunnen redden.
Aan het Britsche vrachtschip „Moor-
by", dat zich op negentig mijlen afstand
bevindt van de plaats, waar men ver
moedt, dat Amelia Earhart met haar
machine is gedaald, is opdracht gegeven,
in allerijl derwaarts te stoomen.
Intusschen seint Reuter uit Honoloeloe,
dat het toestel van Amelia Earhart zin
kende zou zijn.
Officials van de Amerikaansche marine
te Honoloeloe hebben n.l. brokstukken
opgevangen van een radiogram, dat naar
zij meenen afkomstig is van Amelia Ear
hart. Zij lezen er uit, dat het toestel zich
bevindt op '281 mijl ten Noorden van
Howland en dat het vliegtuig langzaam
zinkt, hetgeen Amelia Earhart dwingt op
te houden met het zenden van radio
grammen.
HET KERKCONFLICT IN
DUITSCHLAND.
In Oost-Pruissen zijn weer elf evange
lische predikanten van de Belijdenisbe
weging in arrest genomen. Zij waren,
naar het Hbld. meldt, in overeenstem
ming met het besluit van den Pruisischen
Broederraad, voortgegaan met het vaa
den kansel bekend maken der namen van
hen die hun lidmaatschap van de kerk
hebben opgezegd, ondanks een desbetref
fend regeeringsverbod. Men kan wel aan
nemen, dat ook elders in de provincie
soortgelijke demonstraties in de kerken
zijn geschied.
Deze week worden eiken avond speciale
diensten in de kerken van D'ahlem ge
houden. Het is bekend geworden, dat de
politie zich niet heeft beperkt tot het in
beslag nemen van documenten bij de
huiszoeking bij ds Niemöller, maar dat
ook een som van 30.000 mark, afkomstig
uit een confessioneel fonds, in zijn wo
ning in beslag genomen is.
DE SPRONG OVER DEN OCEAAN.
Dé vliegboot „Caledonia" van de Impe
ria Airways is gisteravond om 19 uur 55
gestart voor de Atlantische proefvlucht
Foynes (Ierland)Botwood (New Found-
land), ter voorbereiding van den geregel-
den transatlantischen vliegdienst.
Tegelijkertijd zou, zooals men weet, te
Botwood een Amerikaansche vliegboot de
reis in tegenovergestelde richting, dus
naar Foynes, aanvaarden.
D'e Amerikaansche vliegboot is „Clip
per 111" van de Pan-American Airways.
Zooals gezegd, dienen deze vluchten
ter voorbereiding van den geregelden
luchtpost- en passagiersdienst tusschen
Londen en New-York. Voordat echter
passagiers vervoerd kunnen worden, moe
ten nog de noodige toebereidselen worden
getroffen. D'aarom zullen dezen zomer de
te maken vluchten het karakter van
proefnemingen dragen.
D'e Clipper is vanmorgen te Foynes ge
daald.
NIEUWE ONLUSTEN IN PALESTINA?
Britsch slagschip derwaarts gezonden.
Het Ehgelsche slagschip „Repulse"
heeft order gekregen Malta te verlaten en
naar Haifa te stoomen.
Volgens niet-bevestigde berichten zou
hierin een voorzorgsmaatregel moeten
worden gezien, naar aanleiding van ge
ruchten, welke deden vreezen, dat bij de
publicatie van het rapport der koninklijke
commissie nieuwe onlusten in Palestina
zouden uitbreken.
Dit rapport moet deze week worden
gepubliceerd.
Palestina zou worden verdeeld in drie
zones: de eerste zone zou den Joodschen
staat vormen en bestaan uit het geheele
dal bij Galilea, de kustvlakte van E's-
draelon, een deel van het Zuiderdistrict
en de steden Haifa, Safad, Acre en Tibe
rias.
D'e tweede zone zou een gebied onder
Britsch mandaat vormen en Jeruzalem,
Bethlehem en Nazareth omvatten, bene
den een corridor langs den weg Jaffa
Jeruzalem, zoodat de Arabieren toegang
konden hebben tot de haven van Jaffa.
D'e derde zone, het Arabisch gebied,
zuu de rest van het land omvatten en met
Transjordanië vereenigd worden.
Met het oog op de aanstaande publi
catie van bedoeld rapport wovden zeer
omvangrijke strijdkrachten in Palestina
samengetrokken.
Reeds zijn de noodige proclamaties in
het E'ngelsch, Hebreenwsch en Arabisch
gedrukt, voor het geval onlusten de af
kondiging van den staat van beleg nood
zakelijk zouden maken.
GEEN VERSCH BROOD EN UITVER-
KOO'PEN MEER IN DUITSCHLAND.
Et zijn thans maatregelen gepubliceerd
ten behoeve van de waarborging van de
broodlevering aan het D'uitsche volk ia
het nieuwe oogstjaar.
Het wordt verboden zuiver tarwe- of
roggemeel te gebruiken voor het bakken
van koek of biood. Tevens is bet verbo
den tarwe, rogge, gerst, haver, boekweit,
mais of gerst te gebruiken voor bet dis-
tilleeren van geestrijk vocht. Ten verkoop
aangeboden brood moet 24 uur oud zijn.
In de maatregelen is nog geen wijziging
gebracht. Tarwe moet voor 80 pet. ver
malen worden. Het meel zal, evenals ver
leden jaar, tot een percentage van 7 pet.
vermengd worden met maismeel,
Teneinde een tekort aan roggemeel te
voorkomen zal dit eveneens gemengd
worden met maismeel, tot na den aard
appeloogst. Daarna zal aardappelmeel
voor dit doel worden gebruikt.
D'e Duitsohe huismoeders zullen dit
jaar geen koopjes kunnen halen bij de
groote zomer-uitverkoopen in de waren
huizen.
Krachtens een decreet van het depar
tement van economische zaken is het
winkeliers verboden, verschillende textiel-
goederen tegen gereduceerde prijzen aan
te bieden of den verkoop dezer goederen
op eenigerlei wijze gedurende de zomer-
uitverkoopen te stimuleeren.
D'e bedoelde goederen zijn de volgende:
banddoeken, servetten en ander tafellin
nen, lakens en sloopen, bontwerk, karpet
ten, vlaggedoek, parapluies en parasols.
Dit decreet is een gevolg van bet feit,
dat bet, gezien bet tekort in Duitschland
aan grondstoffen niet wenschelijk is, dat
de verkoop van textielgoedéren op kunst
matige wijze zou worden bevorderd.
Korta Berichten.
ii Te Recklinghausen zijn twee mijn
werkers in het ziekenhuis aan de beko
men verwondingen overleden, waardoor
het aantal slachtoffers van de ramp in de
mijn „Generaal Blumentbal" gestegen is
tot elf.
Purol geeft een gezonde huid.
(Adv.)
PRINS BERNHARD NAAR
HOOFDDORP?
Naar uit de kringen van Prins Bern-
hard vernomen wordt, is het niet onwaar
schijnlijk, dat Z.K.H., die steeds zoo'n
groote belangstelling voor de paarden
sport aan den dag legt, het Concours
Hippique te Hoofddorp, op Dinsdag 27
Juli a.s. zal bijwonen.
CARILLON LEIDSCHE STADHUIS.
H. K. H. Prinses Juliana heeft aan den
penningmeester van het comité voor het
carillon van het Leidsche Stadhuis een
belangrijke gift doen toekomen als bij
drage in de kosten van het geschenk der
Lfoidsche burgerij.
EIGENAARDIGE BURGEMEESTERS
BENOEMING.
In de R.K. pers wordt niet ten on
rechte verwondering uitgesproken over de
benoeming van den nieuwen burgemees
ter te Hengelo.
Er is daar een liberale burgemeester
benoemd, terwijl de liberalen nog slechts
één lid in den raad hebben. Eén lid op
de 23.
Men is bier, schrijft „Ons Noorden",
blijkbaar van hetzelfde standpunt uitge
gaan als in D'ordrecht! Met de 7 sociaal
democraten, 2 vrijz.-democraten, 1 com
munist, 2' neutralen en 1 liberaal heeft
men in Hengelo een z.g. linksche meer
derheid. Eien sociaal-democraat wil men
niet, dus moet het een liberaal worden,
al beeft deze groep in de gemeente ook
nagenoeg geen aanhang meer."
GOEDE MAAND VOOR DE
POSTERIJEN.
Mei is voor de Nederlandsche Poste
rijen een goede maand geweest: de op
brengsten waren in totaal f 73.147 hooger
dan in Mei 1936 en f461.511 boven de
raming.
Van Januari tot 31 Mei overtroffen
de opbrengsten die over hetzelfde tijdvak
van het vorige jaar met f 1.667.977 en
de raming met f2.722.576. De opbreng
sten in Mei luiden gedetailleerd
Omschrijving werkelijke Meer of minder dan
opbrengst 1936 begrooting
Posterijen 2.819.246 75.501 +207.546
Telegrafie 294.536 13.611 9.536
Telefonie 2.141.463 +141.456 +195.063
Postchèque-
en girodienst 654.066 20.803 49.366
HET INTERNEERINGSKAMP IN
BOVEN-DIGOEL.
De tijd tot opheffing nog. niet gekomen.
In de memorie van antwoord op de alge-
meene beschouwingen zegt de Indische
regeering o.m., dat zij den tijd nog niet
gekomen acht om het interneeringskamp,
in Boven-D'igoel op te heffen en om alle,
daar en elders, geïnterneerden terug te
zenden. EVenmin acht de regeering den
tijd gekomen tot opheffig van de internee-
rig van T'jipto, Koesoema Soemantri,
Soekarno, Mohammed Hatta, en Soetan
Sjahir.
Tegengaan van prijistorlngen voor den
tuinbeuw op de Belgische markt,
De regeeringsdienst deelt mede: Dezer
dagen is te Brussel een nieuwe oontin-
genteeringso vei eenkomst tussohen Neder
land en de Belgisch-Luxemburgsoh eco
nomische Unie onderteekend. Deze over
eenkomst komt in de plaats van de op 30
April j.l. afgeloopen overeenkomst van 6
Mei 1936. Dé nieuwe overkomst komt in
groote trekken met de oude overeen. Wij
zigingen van ingrijpende beteekenia zijn
er niet in aangebiacht.
In overeenstemming mej den huidigen
gang van zaken is, daar waar zulks ver
antwoord was, over en weer een aantal
contingenten verhoogd. D'e bestaande be
palingen over de wederzijdsche steenko-
leninvoeren werden aan de sindsdien ge
wijzigde marktsituatie aangepast.
Ten einde mogelijke te plotselinge prijs-
storingen voor enkele tuinbouwartikelen
op de Belgische markt te voorkomen, is
men overeengekomen, een gemengde com
missie in te stellen, die tot taak zal heb
ben, de belangen van de beide landen op
dit speciale gebied tegen elkander af te
wegen en met elkander in overeenstem
ming te brengen. De nieuwe overeenkomst
geldt tot 1 Mei 1938.
Onderhandelingen verloopen vlot.
Dé heer H. Nieuwenbuis, vertegenwoor
diger van de K.N.I.L.M. in Nederlandsch-
Indië, die in April van dit jaar zijn bier
te lande doorgebracht verlof moest onder
breken om tegenwoordig te zijn bij de
besprekingen over de luebtverbinding
Indië'Australië, is met de „Nandoe"
van de K. L. M. bier te lande terugge
keerd, vol optimisme over bet welslagen
der nog in gang zijnde onderhandelin
gen.
Nadat hij door de heeren A. Plesman,
P. Guilonard, jhr B. Rendorp, J. F. van
Tyen en vele anderen hartelijk was ver
welkomd, heeft hu verteld van zijn in
drukken opgedaan op een inspectiereis
in Australië en de vei wachtingen, die hij
meende te mogen koesteren.
„Ik zie niet, zoo verklaarde hij aan een
verslaggever van de T e 1 e g r., dat zich
moeilijkheden zullen voordoen bij de on
derhandelingen, die thans nog in vollen
gang zijn.
Nu de tegenwoordige regeering zich in
principe bereid heeft verklaard vergun
ning te geven voor een luchtverhinding
IndiëAustralië, worden de verdere on
derhandelingen tusschen de beide regee
ringen direct gevoerd. Of de besprekin
gen tusschen de officieele instanties ge
voerd, spoedig resultaat zullen hebben, is
niet te voorspellen. Maar er zijn ver
schillende gunstige voorteekenen, die -de
verwachtingen op een voor Nederland
gunstig gevolg alleszins wettigen. D'e
stemming is goed en ik heb niet den in
druk, dat men de zaak op de lange baan
wil schuiven.
D'aarbij is men in Australië ons Hol
landers zeer goed gezind. D'at is mij' op
de reis, die ik langs de verschillende
luchtroutes maakte, wel duidelijk geble
ken. D'e exti a-vluchten naar Australië
door de K.N.I.L.M. ondernomen, hebben
voorts een uitstekenden indruk gemaakt.
Eén gunstige factor is verder bet feit, dat
men thanfc in Australië het belang van
een goede luebtverbinding begint in te
zien.
Jarenlang heeft men in dit land eigen
lijk op zichzelf geleefd. Maar nu de lucht
vaart in het spel komt, is bet uit mat. de
isolatie en kan men niet meer zoo afge
sloten leven. En men beeft zich terdege
gerealiseerd, dat wanneer een buurland
verlof krijgt op Australië te vliegen, zulks
aan Holland niet geweigerd kan warden.
In bet badhotel te Domburg vergaderde
Maandag de afd. Zeeland van de Vereen,
van Nederlandsche Gemeenten onder
voorzitterschap van den heer M. Fern-
hout, burgemeester van Middelburg, die
de vertegenwoordigers van 49 gemeenten
kon verwelkomen, toen hij! na een half
uur wachten op' een bus uit Vlissingen, de
vergadering opende. Spr. herinnerde aan
het jubileum der vereeniging en deelde
mede dat sedert dien weer 5 Zeeuwsche
gemeenten als lid toetraden. In totaal zijn
nu 78 gemeenten aangesloten. Men is dus
op den goeden weg, maar bet moet zoo
ver komjen, dat 100 pet. der gemeenten
lid zijn.
De heer F. Bisschop uit Vlissingen
bracht als secretaris het jaarverslag uit.
Naar aanleiding van de moeilijkheden,
MAAK ZELF JAM MET
NAfUUR-9»IMrm'
IN 10 MINUTEN
fM, Optfcl» MQ llnml 400. r5708» *w.i.nHm-C
Binnenland.
Luchtverhinding IndiëAustralië.
De 300.000ste rekeninghouder bij den
postcheque- en girodienst.
De Thorpehall te Vlissingen.
Buitenland.
Luchtaanvallen op Valencia afgeslagen.
Nieuwe onlusten in Palestina?
Het lot van Amelia Earhart.
De Oceaan-vluchten.
welke worden ondervonden bijt de uitvoe
ring van de Landarbeiderswet, werd een
enquete ingesteld. De directie dor vereen,
drong er bij' den Minister van Financiën
op aan medewerking te verleenen voor
herschatting der plaatsjes en opschorting
van den aflossingsplicht zoowel van de
voorschotverleeningen van de plaatsjes
als van los land. In verband met a.rt. 12
van bet Gapitulantenreglement werden
besprekingen gevoerd door een commissie
waarin ook de secretaris der afdeeling
zitting bad. Een circulaire met modellen
werd aan de gemeentebesturen toegezon
den.
Medegewerkt werd aan de inlichtingen
aan de directie over wenscben inzake ver
eenvoudiging der gemeenteadministra
tie. Ten aanzien van het destructievraag-
stuk heeft het bestuur zich op het stand
punt geplaatst dat de gemeenten, indien
eenigszins mogelijk niet meer zouden
moeten bijdragen dan 2 cent per inwoner
en 2 cent per h.a., berekend naar de
grootte van elke gemeente. Het bestuur
beeft zich tot den Minister van Water
staat gewend met het verzoek om vrij
stelling van veerreebten te verleenen aan
degenen, die de destructie voor de ge
meenten ingevolge de wet zullen uitoefe
nen.
i Adhaesie is verleend aan bet verzoek
van bet Comité van actie tot bet behoud
van de Rijkskweekschool te Oostburg, om
de school niet op te heffen.
Het jaarverslag werd z.b.st. goedge
keurd.
Dit geschiedde ook met de rekening
van den penningmeester mr A. J. J. Mes,
die door ziekte afwezig was. De rekening
geeft aan inkomsten f 377,98, aan uit
gaven f 132,81, alzoo een goed slot van
f245,17, terwijl er nog een goed saldo is
van 1935 ad f 108,56.
Biji ontstentenis van Dr Mes deed de
voorzitter enkele mededeelingen inzake
den stand der destructie van vee. Spr.
zeide, dat vrijstelling van de vervoerkos
ten wel zal worden verkregen. E'r is een
aanbod aan de gemeenten Vlissingen,
Goes en Middelburg, die dan ook het
Werk' voor kleinere gemeenten kunnen
overnemen. Nadere mededeelingen en
een model-overeenkomst zullen ter zijner
tijd zeker verkrijgbaar worden gesteld.
Bij de rondvraag voerde bet woord mr
van der Veur, gemeentesecretaris van
Middelburg. Deze wees op de groote moei
lijkheden op financieel gebied voor vele
gemeenten, van welke vele hun zelfstan
digheid reeds kwijt zijn.
•S'pr. begrijpt het groote belang van een
goed beheer der gemeentefinanciën; maar
zooals het nu gaat ten opzichte van het
toezicht van Ged. 'Staten, en van een
commissie uit hun midden die alles be1-
haspelt, is er nog wel iets niet goed, om
het op zijn zachtst te zeggen. Spr. be
treurt het dat men niet meer met het
geheele college onderhandelt, en de com
missie veelal als intermedair van de Cen
trale regeering wordt gebruikt. Spr. is
het niet eens met Minister de Wilde, dat
dit de juiste weg is om de zelfstandigheid
der gemeenten te handhaven. Spr. zou
gaarne over dit onderwerp in een vol
gende vergadering een inleiding hebben,
teinieer, nu er eenige verbetering wordt
gevoeld.
De heer mr R. M. van Dusseldorp, bur
gemeester van Goes, zeide, dat biji nu
2V2 jaar een andere plaats innemende,
meende de beide zijden van bet vraagstuk
te kunnen beoordeelen. De commissie uit
Ged. Staten heeft ten doel de stem der
gemeenten te beluisteren en hen te hel
pen. Goes werd toch wel degelijk door den
Minister gehoord.
Spr. meende, dat men verschoond zal
blijven van bet verschijnen voor het vol
ledig college van Gedep. Staten. Men kan
beter onderhandelen met een kleine com-