Vergeet dit niet.
Amice,
Dr H. COLIJN.
De Rijksfinactiën.
Uit de Provincie
Onjuiste voorlichting.
MIDOEL.BURGSCHE BRIEYEN.
Geweldige optimisten voorspellen:
Colijn 18 zetels op 20 Mei a.s. Zoo'n vaart
zal het niet loopen, denk ik. Ik ben al
meer dan tevreden als we er 16 halen,
net zoo veel als 15 jaar geleden. Waar
om zou niet mogelijk zijn in 1937, wat
in 1922 wel kon. Toen haalden de 3
groote rechtsche partijen 60 zetels. Na
dien hebben we tijden van depressie ge
had voor rechtsche politiek, maar als ik
het goed zie hebben we thans de conjunc
tuur mee. Bovendien is er door de tech
nische wijziging der kieswet voor de
groote partijen meer kans op toegift en
kan het cijfer van het aantal zetels be
duidend liggen boven het cijfer van het
percentage der stemmen. Dat was trou
wens in 1922 ook zoo. Het percentage A.R.
stemmen was toen 13,5. Alleen door niet-
lijstenverbinding werd het aantal Tweede
Kamerzetels toen op 16 gebracht.
Sommige bladen maken zich zeer be
zorgd over de eventueele „overmaat", die
ze de A.R. partij toedenken. Ik geloof,
dat we daar niet al te bang voor moeten
zijn. Voor het tegendeel zouden we meer
bezorgd moeten zijn. Dat zou gebrek aan
vertrouwen in de partij bij de kiezers
beteekenen.
Ik zie het meer zoo, dat een eventueele
„overmaat" de kiesvereenigingen in het
algemeen een niet geringe taak in de
naaste toekomst zou bezorgen. Voorname
lijk gelegen op het terrein van propa
geering der beginselen aan den zelfkant,
en verdieping in het centrum.
De wijziging der kieswet heeft voorts
voor de A.R. partij nog een voordeel ge
bracht, doordat we een laag lijstnummer
hebben gekregen. Drie. Voor vele eenvou
dige kiezers heel wat minder aanleiding
tot vergissingen dan b.v, 33, wat we 4
jaar geleden hadden.
Dat cijfer hadden we nu wel niet kun
nen krijgen, omdat het aantal deelnemen
de partijen daar ver beneden ligt, ook
al weer een gevolg van wetswijziging.
Bij wijze van een grappenmakerij zal
men nu niet zoo licht aan een verkiezing
deelnemen, want dat kost duiten, als men
tenminste den kiesdeeler niet haalt.
Of evenwel de candidaatstelling daar
mede reeds met voldoende waarborgen
omgeven is, is ook nog de vraag. Zoolang
men nog niet verhinderen kan, dat door
middel van fooien en café-consumpties
het vereischte aantal handteekeningen
er komt, mankeert er nog iets aan. Of
dat iemand na eenige dagen zijn hand-
teekening publiekelijk herroept, met de
verontschuldiging van gemeend te heb
ben op een steunlijst voor een liefdadig
doel te hebben geteekend. Zooiets ge
beurt toch maar anno 1937 in onze goede
stad. Dat getuigt van een groot gebrek
aan ernst voor een zoo ernstige zaak,
als een Tweede Kamerverkiezing is.
Terwijl ik dezen brief zit te pennen,
komt er een merkbare versnelling in den
stroom van papieren propaganda. Het
houdt niet op. Van het kleinste vodje
slecht papier, tot keurig uitgevoerd druk
werk in brochurevorm toe. Velen schij
nen het vooral van de laatste dagen te
verwachten. Men vergeet, dat een groot
deel van het kiezerscorps reeds over
verzadigd is en ontzettend veel drukwerk
thans ongelezen den vuilnisbak ingaat.
De Middelburgsche A.-R. propagandis
ten hebben een drukken tijd achter den
rug. Het is een veldslag geweest met
mooie momenten van geestdrift en be
zieling er in. Er is op waardige wijze
gewerkt. Het goede voorbeeld van den
Generaal van het A.R. leger vond na
volging. Met rust kan de stembusuitslag
worden afgewacht. Veler arbeid zal dan
bekroning vinden.
Woensdagavond zal weer vele getrou
wen en belangstellenden in het Mil. Te
huis bijeenbrengen. Dat is de laatste ja
ren zoo de gewoonte. Overdag is daar het
A.R. verkiezingsbureau gevestigd. Wie
op dien dag met een of ander geen raad
weet, nog een wenk kan geven, moeilijk
heden heeft of met vragen zit, vervoege
zich daar om inlichtingen of raad.
En nu, tot volgende week D.V.
Als steeds je toegenegen
STENTOR.
1. Het stembureau is geopend a.s.
Woensdag 26 Mei, van des ochtends acht
tot :des namiddags vijf uur.
2. Maakt den arbeid der propagandis
ten gemakkelijk door vroegtijdig
te stemmen.
3. Wie geen oproepingskaart
voor de stemming ontving, ga zulk een
stamkaart op het stadhuis halen, of vrage
er anders een aan het stembureau.
4. Wie zonder geldige redenen zijn
stemplicht niet vervult, wordt ge
straft.
5. Mag men op het stembiljet slechts
één wit, puntje rood malleen, en wel dat
voor den naam van den candidaat.
6. Wie slechts een enkele krabbel,
of naam op het stembiljet plaatst, maakt
hét ongeldig.
7. Wie zich vergist heeft, kan één
maal een nieuw stembiljet krijgen.
8. Na het e o n e hokje voor den ge-
wenschten candidaat te hebben rood ge
maakt, vouwt men het biljet dicht, toont
het aan den voorziter van het stembu
reau en steekt het in de bus.
9. Den naam van den eersten can
didaat der A. - R. 1 ij1 s t, de heer
vindt men bovenaan, op lijst 3.
(naar aanleiding van een artikel
van Mr A. v. Doornick In de
„Economist" van April 1937.)
De oud-Thesaurier-Generaal, de heer
Mr A. van Doorninck, beeft in de „Eco
nomist" van April 1937 een uitvoerig ar
tikel geschreven onder den titel:„Reserve-
vorming en kapitaalintering in den Staats
dienst". De inhoud van dit artikel heeft
tot strekking te betoogen, dat de Staats
huishouding op dit ©ogenblik feitelijk een
tekobt beeft van f 178 millioen. Op dit
eenigszins alarmieerend betoog is heel
Wat af te dingen, doch wij hebben dit tot
nu toe niet gedaan, omdalt we aannamen,
dat de heer Van Doornick zijn artikel
met de beste bedoelingen had gepubli
ceerd en wel in hoofdzaak om de Regee
ring een ruggesteun te geven 'bij haar
streven om in de naaste toekomst te ko
men tot een meer reëel sluitend budget.
Het was echter te verwachten, dat min
der ingewijden in het vraagstuk van de
Staatsfinanciën door dat artikel op een
dwaalspoor zouden komen en dat ook de
bestrijders van de huidige Regeerings-
politiek dit artikel als een welkom wapen
tegen de Regeering zouden gaan gebrui
ken. Dit geschiedde dan ook reeds door
„Volk en Vaderland1' vau 23 April j.l. Wij
voudlen het toen nog niet de moeite waard
om op deze zaak in te gaan, omdat een
kritiek uit dezen hoek der samenleving
door geen enkel weldenkend miensch au
serieux wordt genomen. Nu blijkt echter
de N. S. B. een compagnon te hebben ge
kregen in de partij van Professor Dr
Hugo Visscher, welke partij in haar or
gaan „Gereformeerd Weekblad" van acht
Mei j.l. een artikel opneemt onder den
titel: ,,'s Lands finantiën". Ook in dat ar
tikel wordt het betoog Van Mr v. D. met
instemming aangehaald, terwijl op som
mige punten een merkwaardige overeen
stemming met het artikel van „Volk en
Vaderland" valt te onderkennen. Alvo
rens op de door Mr v. D. geleverde kri
tiek zelve in te gaan moet ons de opmer
king v,an het hart, dat be't artikel wel
zéér is toegespitst op het negatieve. In
dien Mr v. D. naast de door hem gecon
stateerde astronomische tekorten ook
astronomische reëele dekkingsmiddelen
had aangegeven, zou zijn critiek meer
waarde hebben gehad.
Wij willen thlans overgaan tot ©en be
spreking v'an de door M. v. D. gemaakte
becijfering Van bet enorme tekort van
f 178 millioen.
Mr v. D. neemt bij deze becijfering tot
uitgangspunt bet geraamde tekort
op den gewonen dienst '1937, zooals dat
in de Millioenennota werd opgenomen,
n.l. f 47.700.000. Hij merkt dan op', dat
dit tekort gunstig is 'beïnvloed door de
ma'atregelen tot uitgavenverlaging, vaste
gesteld in de Bezuinigingswet 1935, waar
onder er verschillende zijn, waarvaln de
Regeering zelve in de Memorie van toe
lichting erkend heeft, d)at zij slechts als
tijdelijke noodmaatregel aanvaard kunnen
worden.
Verder wijst Mr v. D, op de gevolgen
van de totaal gewijzigde zienswijze der
Regeering met betrekking tot de vraag,
welke uitgaven op den kapitaaldienst mo
gen voorkomen en tenslotte zijn er naar
zijn oordeel bij de berekening van het te
kort uitgaven buiten beschouwing gelaten
welke daarin niet hadden mogen onte
brefcen. Verkort kan de specificatie van
bet bedrag van f178 millioen 'als volgt
Worden weergegeven:
I. Ger'aamd tekort op den gewonen
dienst 1937 f 47.700.000.
n. Posten, welke slechts t ij d e 1 ij k
als dekkingsmiddel mochten worden aan
vaard f 47.070.000, waarin o.m. begrepen:
a. Stopzetting van de res'erveering voor
de Staatsbedrijven (f 6 millioen en f 1.72
millioen) f 7.720.000; b. Te niet doening
van een reserveering terzake Van de Wo-
ningbouwvoorsehotten f 2.500.000; c. Ach
terwege laten van stortingen in de sociale
verzekeringsfondsen f 33.600.000.
Hl. Overbrenging van posten naar den
kapita'ald'ienst, welker overbrenging naar
de meening van Mr v. D. ongeoorloofd
Was f 10.300.000.
TV. Te laag geraamde uitgaven
f 68.070.000, waaronder te laag geraamde
uitgaJven wegens gewone aflossing op de
geconsolideerde Staatsschuld f 46.000.000.
V. Overige onvolkomenheden in de be
grooting, welke worden becijferd op
f 4.200.000.
Te samen f 177.340.000.
Betreffende deze opstelling kunnen vele
opmerikingen worden gemaakt, doch wij
me enen te kunnen vols taan met drie sail
lante punten.
Ie. Mr V. .D heeft het tekort van den
gewonen dienst 1937, waarmede hij zijn
berekeningen aanvangt, bij vergissing
11.800.000 te hoog aangenomen. Door
hem is n.l. uit het oog verloren, dat een
viertal heffingen, aanvankelijk alleen voor
1936 toegestaan, zijn verlengd bij de wet
van 28 Dlecemb'er '1930 (Staatsblad no.
407). In zijn ge'dachtengang had hij dus
uit moeten g'aan van een tekort vain
f35.900.000 (zie blz. 10 der Millioenenr
no'ta 1937) en niet van f 47.700.000.
2o. Mr de D. heeft in zijn berekening
©en bedrag van f 10,220,000, namelijk
f 7.720.000, vtermeld onder H, letter a, en
f2.500.000, vermeld onder II, letter b,
tweemaal verwerkt. Dit kan blijken uit
het volgende:
Het bedrag Vain f 10.220.000 is ten ba
te van den 'gewonen dienst 1937 verwerkt
door het in mindering te 'brengen van den
post Gewone aflossing, opgenomen in
Hoofdstuk VHa „Nationale Schuld".
Hiermede is Mr V. D. het niet eens en dus
telt 'hij 'dit 'bedrag Van f 10.220.000 bij het
geraamd© tekort 1937. Dit is zijn goed
recht, maar hij merkt later op, dat het t
hedrag der gewone aflossing f 46 millioen
te laag is geraamd (zie onder IV) en telt
di't bedrag dan wederom bij het tekort,
doch dan had het in zijn gedaohtengang
gepast, dat hij van het bedrag ad f46
millioen eerst de som van f 10.220.000 had
afgetrokken. Door dit te verzuimen neemt
hij 'het bedrag van f-10.220.000 tweemaal
op.
3o. Ook de opmerking van Mr v. D.
over het hedrag van f 46 millioen wegens,
naar zijn meening, te weinig geraamde
gewone aflossing, is niet juist.
De gedaehtengang van Mr v. D. is
deze. Het Rijk heeft een vaste schuld
van circa f3 milliard. Het Rijk lost als
regel zijn leeningen in 40 jaar af. De
jaarlijksche aflossing moet dus bedragen
f 75 millioen. Er is een aflossing op den
gewonen dienst geraamd een bedrag van
rond f29 millioen. Daar ontbreekt dus
f46 millioen aan. Mr v. D. vergist zich
hier. De leeningen ten laste van bet Rijk
worden vrijwel allen met rente afgelost
in 40 annuiteiten, dat wil dus zeggen,
dat gedurende 40 jaar gelijke bedragen,
wegens rente en aflossing tezamen, op
den gewonen dienst moeten worden ge
bracht. Een bekende eigenschap van an-
nuiteitsleeningen is, dat 'bet rentebe-
i standdeel van jaar tot jaar daalt, terwijl
het aflossingsbestanddeel met een gelijk
bedrag toeneemt. Het is dus om een af
lossing in 40 jaar van de uitstaande
schuld ad plm. f 3 milliard te doen
plaats hebben, niet noodig het bedrag
der gewone aflossing met f46 millioen
te verboogen en het is dus onjuist
om in de door iMr v. D. opgestelde be
rekening een bedrag van f46 millioen op
te nemen.
Van bet gebeele betoog van Mr v. D.
blijft feitelijk alleen over zijn opmerking
tegen 'bet achterwege laten van stortin
gen in de sociale verzekeringsfondsen
f33.600.000, die onder II, letter c). Nie
mand acht dezen maatregel erg fraai,
maar de maatregel zelf is getroffen, in
afwachting van een beslissing over de
vraag, of in de toekomst zal worden ge
kozen bet omslagstelsel (het stelsel, waar
bij de Regeering jaarlijks het tekort van
de exploitatierekening zal moeten bijpas
sen i dit stelsel wordt op het
oogenblik voorloopig gevolgd
of wel het kapitaaldekkingstelsel
het stelsel, waarbij 'het tekort van de wis
kundige balans in een aantal annuiteiten
wordt aangezuiverd (dit stelsel is bet oor
spronkelijk systeem der desbetreffende
wetten), dan wel een combinatie van
beide stelsels.
De Regeering zal in overleg met de
Staten-Generaal los van de vraag, welk
stelsel budgetair bet gemakkelijkst is
moeten beslissen welken weg men in de
toekomst te dezer zake wil inslaan. Het
is, op zijn minst genomen, voorbarig van
kir v. D. om nu het stelsel der kapitaal
dekking dooT hem blijkbaar voorge
staan als bet eenig ware aan te prij
zen.
Wij -vreezen met dit betoog reeds teveel
aandacht van onze lezers te hebben ge
vraagd. Intussc'ben zouden wij ter sta
ving van onze meening nog vele bewijs
gronden kunnen aanvoeren. Hoofdzaak is
evenwel, dat- men heeft kunnen ontwa
ren, dat in het betoog van Mr v. D. ver
schillende onjuistheden schuilden, dat
tegenover de beweringen van Mr v. D.
een andere meening kan worden ge
plaatst en -dat dus de schrijvers in „Volk
en Vaderland" en in bet „Gereformeerd
Weekblad" zonder kennis van za
ken 'bet betoog van Mr v. D. als de
eenig juiste opvatting aanvaarden, waar
schijnlijk ook wel omdat dit bij hun po
litieke actie bet beste te pas kwam.
N.S.B.-MANIEREN.
Uit bet verslag van een N. S. B.-ver-
gadering, te Arnhem gehouden, voorko
mend in de „Arnhemsche Courant" van
14 Mei, blijkt ons, zegt de Standaard,
dat door een der sprekers, den beer Ber-
lage uit Amsterdam, verteld is, dat Dt
Colijn het jeugdig elan, blijkend uit het
groot aantal spreekbeurten, dat hij houdt,
te danken beeft aan.... den beer Mus-
sert.
Nu is meteen verklaard, hoe de „af
geleefde man" in eens zoo sterk kon
worden.
Het is wel wonderlijk, omdat volgens
dezen spreker Dr Colijn een prachtige
boeman is tegen de N.S.B.
Volgens dezen redenaar behoeven de
belijders van den Christus niet te vree
zen voor Mussert. Zoo zouden de Roomsch
Katholieken zich rustig kunnen aanslui
ten bij de N.S.B., omdat zij dan „wan
delen in de schaduw Gods".
Na hem sprak de bekende Ds van
Duyl, die verklaarde, dat legaliteit niet
het hoogste is en niets beeft te maken
met moraliteit als richtsnoer voor het
leven.. Er kan een oogenblik komen, dat
om dar wille van het Goddelijke recht de
legaliteit verworpen wordt.
Ook nu werd Dr Colijn weer tegen
over Mussert geplaatst. Vertegenwoordi
gers van tegenovergesteld beginsel.
Dr Colijn zou een verstokte kanitalist
en materialist zijn.
Hitier geeft anderen kost aan zijn volk
dan deze Gereformeerde liberaal met een
nimbus van heiligheid.
Dit zijn zoo enkele gTepen uit dezen
verkiezingskost.
De sprekers achtten het noodzakelijk
den leden van hun partij op te wekken
niet te versagen, als de stemlbusuitslag
niet mee mocht vallen. Het kwam ook
niet op het aantal gekozenen, maar op de
kwaliteit aan. Begint men zelf te begrij
pen, dat ons volk de wezenlijke waarde
van de nationaal-socialistisohe beginse
len steeds meer leert doorzien?
De geloovige Christenen in Duitschland
hebben leeren verstaan hoe de „kost van
Hitler'' smaakt".
Het is ons een raadsel, boe er hier in
Nederland nog kunnen zijn, die door het
geen onze naburen ondervinden, nóg niet
geleerd 'hebben.
PROVINCIALE ZEEUWSCHE
VEREENIGING „HET GROENE KRUIS"
Gisteren had te Breskens de algemeene
vergadering plaats van de Provinciale
Groene Kruisvereeniging onder voorzit
terschap van den heer L. G. Gelderman
te Kortgene.
Dé voorzitter van de afdeeling Breskens
de beer J. de Groote, riep bet welkom
toe aan hoofdbestuur en afgevaardigden.
D;e beer A. ter Cock, vertegenwoor
diger van bet hoofdbestuur der Alg. Ned.
Vereeniging drukte alle afdeelingen op
het hart een Groene Kruisvlag aan te
schaffen en deze te ontplooien op natio
nale feestdagen, van eigen gebouw of bij
oen der bestuursleden. Het is goed de
Groene Kruisvlag' alom te zien wapperen.
Men mag niet rusten voordat 100 pet.
van ben, die lid kunnen zijn, dit ook wer
kelijk zijn.
Aan de orde kwam nu de samenwer
king op verschillend gebied met het Wit-
Gele Kruis, die dikwijls goed loopt. Thans
is verzocht te komen tot samenwerking
op het gebied der zorg voor de geeste
lijke gezondheid.
Na toelichting van een en ander door
den heer C. Dieleman, zette dr De Jong
ran Vrederust nader uiteen, hoe men
moet arbeiden inzake de zorg voor
geestelijk onvolwaardigen, o.a. ten op
zichte van hen, die niet in gestichten
vertoeven, doch in de gewone maat
schappij. Spoedig ingrijpen is ook bij
geesteszieken gewensebt en daarbij kan
het Groene Kruis met zijn vele afdee
lingen in heel de provincie goed werk
verrichten. De wijkverpleging kan op dit
terrein ook heel goed werk doen.
De heer Ter Cock voelde meer voor
een afzonderlijke commissie voor de
kwestie der geestelijke onvolwaardige
kinderen, waarin bijv. de predikant en
de onderwijzers zitting nemen. Spr. wees
op het goede resultaat dat het onder
wijs in deze kan doen bereiken, en wek
te op in ieder geval ten deze iets te
trachten te bereiken.
Dr De Jong zeide, dat men tot een
of meer consultatiebureaux zal moeten
komen, en er medewerking moet zijn
van de Groene Kruiszusters.
Dt Vaandrager vond aanleiding te wij
zen op het groote verschil tusschen stad
en platteland. Op het platteland is het
vertrouwen in den dokter zeker grooter
dan in de stad. Spr. voelt zeer veel voor
onderwijs aan de bier bedoelde kinderen.
Dr Dé Jong zeide, dat de grootste ge
vallen van verwaarloozing juist op het
platteland en niet in de stad voorkomen.
Besloten werd in principe de kwestie
der geestelijke volksgezondheid ter hand
te nemen.
Naar aanleiding van een schrijven
over de positie der wijkverpleegsters, be
pleitte de heer Ter Cock een goede sa-
larieering en pensionneering dezer zus
ters. Bij de kwestie van bet jaarverslag
deelde de secretaris mede, dat hij het
plan heeft dit uit te breiden met allerlei
gegevens, o.a. betreffende de wijkverple
ging en het leven in de verschillende af
deelingen en subcommissies.
Aan het jaarverslag ontleenen wij,
dat het aantal afdeelingen thans 59 be
draagt.
Het verslag werd goedgekeurd.
Biezelinge. De tuinders wil
len mee-r vrijheid. 'De tuinbouw-
vereeniging besloot pogingen aan te wen
den, om meer vrijheid te krijgen in bet
veilen der producten. Door verschillende
leden werd aangetoond, dat de eisöhen,
welke gesteld worden 'bij den verkoop der
producten veel te zwaar zijn.
De eisoh, dat alle producten over de
veiling moeten gaan werd geacht als een
nadeel voor het bedrijf te zijn. De voor
waarden van aanvoer en bemonstering
werden geacht als een groote belemmering
om op de voordeeligste wijze groenten en
fruit te verkoopen. Van veel belang wordt
geacht, om ook administratief over de
veiling te kunnen verkoopen.
Opgemerkt werd o.m., dat het beslist
met de waarheid in strijd is, dat de ver
koop op de veiling de beste prijzen zou
opleveren.
Algemeen hadden de leden ondervon
den, dat de wisselvallige pijzen der vei
ling en de vele moeilijkheden daarbij', 'be
nevens de grootere onkosten, niet altijd
de beste resultaten brachten.
Van mleoning waren 'deze le'den, dat de
vrije handel, ook al wilde men de veilin
gen niet uitschakelen, de beste uitkom
sten zouden 'geven.
Besloten werd dan ook
met algemeene stemmen
stappen te doen bij de be
voegde autoriteiten, om
meer vrijheid te krijgen,
en het streven van de koop
lieden in dezen te steunen.
Waarom 1912 en 1936?
Vanwege de S. D. A. P. is een strooi
biljet verspreid, waarin ook cijfers ge-
gaven worden omtrent 'dien stand van de
werkloosheid.
„In 1932, zoo heet het daarin, bedroeg
bet gemiddeld aantal werkloozen 270.000.
In 1936 Was het gestegen tot gemiddeld
415.000".
De vraag zal misschien bij deze en gene
zijn opgekomen, waarom 'bier de cijfers
van 1932 en 1936 zijn gegeven. "Waarom
niet die van 1933, toen bet Kabinet Colijn
optrad, en 1937?
Het antwoord is niet moeilijk te geven.
Als men de cijfers van 1933 had ge
geven, dan zou gebleken zijn, dat tóén
bet aantal werkloozen een kleine 100.000
hóóger was, dan bet roode staatje aan
geeft.
En wanneer men de cijfers van 1937
gegeven had dan zou gebleken zijn, dat
de laatste maanden een zeer sterke da
ling is ingetreden.
Maar dat kwam niet in de roode kraam
te pas.
De bedoeling, met de verspreiding van
dit pamflet is blijkbaar niet, goede
voorlic'htingte geven, maar een
onjuist beeld te geven van de
werkelijkheid.
Daarom verstrekte men cijfers uit de
jaren 1932 en 1930.
En daarom kan aan dleize wijze van
voorlichting niet de minste waarde wor-
'dien toegekend.
Het Kabinet heeft zeer veel gedaan
ter bestrijding van de werkloosheid. En
niet zonder resultaat.
Wij blijven daarom ons
vertrouwen schenken aan
G o 1 ij n.
