EERSTE BLAD
Belangrijkste Nieuws
VRIJDAG 14 MEI 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 188
De dienst der Posterijen.
Buitenland.
Ontploffing op Britschen
jager.
Af. Polderman
Binnenland
- I I V,
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28,
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling, Onder letter of motto f 0,85.
Bij contract belangrijke korting,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Gunstige uitkomsten. Verdere
verlaging van het briefport?
Sinda lang toestaat bij het hoofdbestuur
der P. T. T. het streven om de grondtarie-
ven voor de verschillende diensten te ver
lagen. Een streven, dat voor een deel
reeds in daden is omgezet; men denke
b.v. aan de verlaging van telefoon- en te
legramtarieven en aan die van het locale
port.
De gunstige uitkomsten van den dienst
over de gëheele linie maakten dit moge
lijk.
In 1936 heeft P. T. T. aan de schat
kist een 'bedrag aan winst kunnen af
dragen van ongeveer f 7.5, een winst wel
ke het loopende jaar op f 8.5 millioen ge
schat wordt. In enkele jaren tijds is deze
bijdrage meer dan verdubbeldin 1934
bedroeg de bedrijfswinst 4 millioen. Zij
werd verkregen in weerwil van extra af
schrijvingen en nadat voortdurend ta
riefsverlagingen waren ingevoerd.
Dit winstcijfer is geenszins overdreven
te noemen. Er zijin in het P. T. T.-bedrijf
geweldige bedragen belegd; de voornaam
ste takken van dienst paraiseeren op de
balans met een totaal van f 130 millioen.
Maar het is reeds een heel belangrijk
ding, dat een staatsbedrijf op zulk een
stevige basis is gebracht, dat het goed
rendeert. Het winstcijfer krijgt nog meer
reliëf als men in het oog houdt, dat er
tekorten zijn geweest van ettelijke milli-
oenen.
Thans heeft men in principe besloten
een zeer belangrijken stap verder te doen,
namelijk het interloeale briefport te ver
lagen van zes tot vijf cent. D© prachtige
bedrijfsresultaten van het eerste kwartaal
welke wij dezer dagen publiceerden heb
ben den doorslag gegeven voor dit besluit.
Zijin wij wel ingelicht, zegt de „Maas
bode", dan kan de invoering van deze
verlaging, zeker nog dezen zomer worden
tegemoet gezien. (Het „Hdbl." vernam
echter bij informatie ter bevoegder plaat
se, dat 'deze verlaging voorloopig niet zal
plaats vinden.).
Hiermede zal dan de toestand van vóór
den oorlog voor het interloeale briefport
zijn hersteld.
Voor heit postvervoer komt op 22 Mei
a.s. bij 'het ingaan van den zomerdienst
■voor de spoorwegen ook nog een verbete
ring. Dan zal namelijk de post, welke met
de naohtposttreinen wordt verzonden,
over het geheele land in de ochtendbe
stelling worden opgenomen.
Op het oogentolik is1 zulks reeds1 verre
weg in het grootste deel des lands het
geval, doch eenige kleinere plaatsen, in
het bijzonder in Westelijk Noord-Brabant
en Zeeland vielen daarbuiten. Over een
week zal men daar nu ook van de instel-
stelling der naobtposttreinen kunnen pro
fiteered
Acht dooden en vier-en-twintig gewonden.
Aan boord van den Britschen torpedo
jager „Hunter", die in verband met de
uitoefening der non-interventie-controle
voor Almeria buiten de territoriale wate
ren patrouilleerde, heeft een ontploffing
plaats gehad, ter hoogte van de waterlijn.
De oorzaak van de ontploffing is niet be
kend. De Britsohe torpedojagers „Hardy"
en „Hyperion" haastten zich naar het
Schip, dat door den torpedohootjager van
de Spaansohe regeering „Lazaga" naar
Almeria werd gesleept.
Tengevolge van de ontploffing werden
acht leden van de bemanning gedood en
24 gewond!.
Bij de Britsohe ambassade zijn berich
ten binnengekomen, die doen vermoeden
dat de ontploffing te wijten is aan oorza
ken van buiten af. Het slagschip van de
Spaansohe regeering „Jaime Primero"
heeft de „Hunter" naar Almeria begeleid.
De officieren van de „Jaime Primero"
hebben alles gedaan om de bemanning
van de „Hunter" te helpen.
Volgens later ontvangen
berichten zou de ontplof
fing veroorzaakt zijndoor
een mijn of door d e* v ij a n -
delijke actie van een vlieg
tuig van Franco. In de ha-
Ten vaa Gibraltarheersoht
Electrotechnicus
Goes
Koeling
Tadema-Secvel
groote bedrijvigheid en
het is zeer waarschijnlijk,
dat verscheidene oorlogs
bodems in den loop van
den avond Gibraltar zul
len verlaten.
Volgens een radiobericht van de Spaan
sohe regeering is het schip door oorlogs
bodems van Franco getorpedeerd, waar
door het ernstige averij opliep.
De „Jaime Primero" snelde na het ver
nemen van het bericht der torpedeering
het Britsöhe schip te hulp en nam de ge
wonden aan boord, waarna hij bet schip
naar Almeria begeleidde.
Naar Havas uit Londen meldt heerscht
in de Britsohe hoofdstad groote opwin
ding over de ontploffing op de „Hunter".
In officie ele kringen bewaart men echter
het stilzwijgen over de oorzaken van de
ontploffing.
WAT DUCHT ITALIë VAN ENGELAND?
„Italië en Berlijn zullen niet passief
blijven".
Het is een algemeen verspreide mee
ning in Italië sinds eenige dagen, dat men
aan den vooravond staat van een belang
rijke, misschien zelfs ernstige gebeurtenis
op internationaal gebied en voor het eerst
gaf de „Giornale dTtalia" in een hoofd
artikel aan die meening openlijk uiting.
Het blad ziet dreigend gevaar van den
kant van Engeland en schrijft: „Brit
tan n i bereidt „iets" voor
tegen Italië: De anti-Italiaansche
perscampagne is hiervan een voorteeken.
De Britsche pers poogt echter vergeefs
de as RomeBerlijn te breken en beide
partijen tegen elkaar op te hitsen, ten
einde hen te isoleeren en ze des te ge
makkelijker te onderwerpen."
Het blad vraagt zich af, wat Engeland
wil. „Deze aanvallen duiden op een nieu
we Europeesche politiek en kunnen niet
worden toegeschreven aan de bitterheid,
welke is overgebleven na de sancties.
Men moet zich evenwel niet inbeelden,
dat Italië en Duitschland tegenover deze
manoeuvre passief zullen blijven."
KONINGSBEELD TE DUBLIN
VERNIELD.
Het ruiterstandbeeld van George II te
Dublin is gistermorgen te kwart over
acht door een bom volkomen vernield.
In November 1928 werd het stand
beeld ernstig beschadigd, eveneens door
een bomaanslag.
De ontploffing was mijlenver hoorbaar.
Talrijke ruiten in de buurt werden
vernield.
De gebouwen in het centrum van Du
blin schenen op hun grondvesten te tril
len.
Men denkt, dat de aanslag een uiting
is van wraak over het verbod, Dinsdag
door de regeering uitgevaardigd, dat het
Iersche republikeinsche leger zou de-
monstreeren. Er is niemand bij de ont
ploffing gewond.
De geschiedenis van de ontploffing is
een voorbeeld van laksheid van de zijde
der politie. De politie had bij bet aan
breken van den dag de mijn gevonden,
waaraan een langzaam opbrandende lont
verbonden was. Zij liet alles zooals het
was en zond een boodschap naar de ka
zerne om een militairen deskundige te
roepen. Deze kwam evenwel niet en de
politie bleef wachten, terwijl de hekken
van bet park gesloten werden. Om kwart
over acht ontplofte de mijn.
IS ER OP DE HINDENBURG
GESCHOTEN?
In verband met het onderzoek naar de
ramp van den „Hindenburg" heeft de
politie in New Jersey desgevraagd be
vestigd, dat de laatste jaren herhaalde
lijk op vliegtuigen in een uitgebreid ge
bied rond Lakehurst is geschoten. Ook de
bekende Oceaanvlieger Clarence Cham
berlain verklaarde, dat kort geleden op
twee vliegtuigen aanslagen zijn ge
pleegd, de laatste op 2 Mei. Een der
vliegtuigen is met een doorschoten ben
zineleiding op het vliegveld Bendix aan
gekomen, Het andere had een gat in den
vleugel. Het vliegveld van Bendix ligt
op 100 K.M. van Lakehurst, en het vlieg
veld van Crifton, waar het andere aan
geschoten vliegtuig was geland, op 70 K.M.
Naar thans eveneens bekend geworden
is, is reeds in 1930 op het luchtschip „Los
Angeles" en in 1928, 1932 en 1933 op het
luchtschip ZMC 2 geschoten.
De luchtvaartautoriteiten hebben ook
meermalen klachten en anonieme tele
fonische waarschuwingen ontvangen,
waarin aan vliegers dfen raad werd ge
geven, niet laag over New Jersey te vlie
gen, daar zij anders door de vertoornde
bewoners met kogels doorboord zouden
worden.
STAKINGSONLUSTEN TE
PITTSBURGH.
Te Pittsburg heeft tusschen de sta
kende arbeiders van de staalfabrieken
van Jones Laugblin en de politie een
hevig gevecht plaats gehad. De politie
moest van traangas gebruik maken om
de stakers te verdrijven.
In de fabrieken van General Motors te
Detroit, Cleveland en Saginaw (Michi
gan) zijin opnieuw stakingen uitgebroken.
In bet totaal hebben 16.500 arbeiders der
General Motors het werk neergelegd.
SCHERPE DEBATTEN IN DE
BELGISCHE KAMER.
De Brusselsche burgemeester
scherp aangevallen.
De Belgische Kamer heeft gistermid
dag een debat gewijid aan de interpellatie
betreffende het door burgemeester Max
uitgevaardigde verbod der betooging ten
gunste van de amnestie, welke de Vlaam-
sche oud-strijders wilden houden.
De minister van binnenlandsche zaken,
in" het Nederlandsch sprekende, ver
klaarde, dat het besluit van burgemeester
Max wettig is, maar dat hiji hem den
maatregel ontraden zou hebben, wanneer
hiji door Max was geraadpleegd.
Deze slappe redeneering gaf aanleiding
tot kabaal. „Lafaard", werd er geroepen,
en een der r.-kath. afgevaardigden beet
den minister toe: „Een Waalsche mi
nister van binnenlandsche zaken zou niet
dulden dat zijin volk zoo door den Brus-
selschen burgemeester werd behandeld!"
De burgemeester, die ook Kamerlid is,
zat rustig en onbewogen te luisteren naar
den Vlaamsch nationalen afgevaardigde
Riomsee, die bet verbod een uitdaging van
bet Vlaamische volk noemde en erop aan
drong, dat de heer Max op grond van
art. 56 der gemeentewet onverwijld we
gens grove nalatigheid zou worden ge
schorst.
Even geïnteresseerd volgde de beer
Max het betoog van oud-minister Van
Cauwelaert, die het verbod een boon en
een smaad noemde, en de regeering op
den man af vroeg, wat zij1 denkt te doen
om het grondwettelijk recht van betoogen
te vrijwaren ook als de Vlamingen er
eens gebruik van willen maken.
Ook later, toen de Vlaamsch r.-kath.
afgevaardigde De Vleeschhouwer, ver
klaarde, dat Max aan België meer kwaad
berokkende dan alle separatisten teza
men, bleef de heer Max onverstoorbaar.
Ook toen de leider der socialisten, oud
minister Van der Velde en de Vlaamscbe
socialist Balthazar zijn beleid hekelden.
Toen de beer Max zelf .het woord nam
om het verbod te motiveeren, regende
het interrupties. De verklaring, dat hij' de
betooging der oud-strijders had verboden
om bloedvergieten te vermijden, deed een
hoongelach van alle Vlaamsche banken
opgaan.
Ten slotte werd er een door vertegen
woordigers van alle partijen ouderteeken-
de motie ingediend, waarin de Kamer
verklaart, dat bet verbod van de betoo
ging der Vlaamscbe oudstrijders betreurd
wordt, en dat bet grondwettelijk recht
van betoogen onder alle omstandigheden
dient te worden gevrijwaard.
PRINS BERNHARD EN DE
JAARBEURS.
Naar wij vernemen zal Prins Bernhard
aan bet einde van de volgende week wor
den geïnstalleerd als Koninklijk Commis
saris bij de Koninklijke vereeniging1 tot
het houden van jaarbeurzen in Neder
land.
COMMISSARIS DER KONINGIN IN
GRONINGEN.
Naar het „Nieuwsblad van het Noor
den" meent te weten, moet de benoe
ming van mr J. Linthorst Homan, bur
gemeester van Vledder, tot commissaris
der Koningin in Groningen wel waar
schijnlijk worden geacht.
DALENDE WERKLOOSHEID.
Hel percentage weer lager.
De diiecteur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt mede, dat in de week van
19 tot en met 24 April bij een gesubsi
dieerde vereeniging met werkloozenkas
waren aangesloten 460.500 personen (de
•Jandarbeidersbonden met 74.600 leden
hierin niet begrepen):
Van deze 460.500 personen was in ge
noemde week 25.1 pet. geheel werkloos
(in de vorige verslagweek, 510 April
1937, was dit percentage 26,6).
Het werkloosheidspercentage was in de
tweede verslagweek van April in de laat
ste jaren als volgt: 1934: 23,6 pet.; 1935:
27,8 pet.; 1936: 30,2 pet.; 1937: 25,1 pet.
Aan het cultureele werk voor werkloo-
zen namen einde Januari deel hiji cur
sussen; 38.870 personen; werkobjecten:
2194 personen (gemiddeld); centr. werk
plaatsen: 2409 personen; kampen voor
jeugdige werkloozen: 1637 personen.
BEHEER FAILLIETEN BOEDEL.
En hei toezicht van den rechter
commissaris.
De procureur-generaal bij' den Hoogen
Raad beeft zich met een rondschrijven
gericht tot de arrondissementsrechtban
ken en de officieren van justitie, waarin
gewezen wordt op bet feit, dat van het
toezicht van den rechter-commissaris in
bet faillissement op het beheer van den
faillieten boedel (art. 64 per faillisse-
mentswet) in den regel niet veel terecht
komt.
Het tweede lid van art. 102 der wet
s c h r ij f t uitdruk kelijk voor, dat
gereede gelden, die voor het beheer niet
noodig zijn, door den curator ten name
van den boedel worden belegd op de wij
ze door den rechter-commissaris goed te
keuren. Over de aldus belegde gelden
mag de curator krachtens art. 103 niet
anders beschikken dan door middel van
door den rechter-commissaris voor ge
zien geteekende stukken. Daarnaast geeft
art 92 den curator de bevoegdheid
de gelden aan den ontvanger voor de ge
rechtelijke consignatiën in bewaring te
geven. Het reeds genoemde art. 64 geeft
den rechter-commissaris de gelegenheid
den curator periodiek een opgave van
den stand der rekening van den boedel te
vragen teneinde te controleeren, of het
voorschrift der wet is nageleefd en of
van de bevoegdheid van den curator in
de hiervoor in aanmerking komende ge
vallen is gebruik gemaakt. Ik meen ech
ter te weten, dat in den regel het voor
schrift niet wordt nageleefd en van de
bevoegdheid niet gebruik wordt ge
maakt, terwijl de controle geheel achter
wege blijft en de faillissementen zich
voortsleepen en zelfs niet zelden bij1 wis
seling van rechter-commissaris of cura
tor geheel in het vergeetboek geraken.
Het komt mij voor, aldus de procureur
generaal, dat deze vicieuze toestand niet
mag voortduren en dat de rechtbanken
het in de hand en derhalve den plicht
hebben daaraan een einde te maken.
Ik meen, dat het oordeel, welk stelsel
zal moeten worden gekozen, het best aan
de rechtbanken zal kunnen worden over
gelaten, evenals de vraag, of in een be
paald faillisement de baten van dien aard
zijn, dat zij het nemen van een maat
regel wettigen.
Ik noodig daarom de rechtbanken uit
aan deze aangelegenheid bare bijzondere
aandacht te wijden, terwijl ik den offi
cieren van justitie opdraag mij over de
bij bet een of ander genomen besluiten
verslag uit te brengen.
EENHEID DOOR DEMOCRATIE.
Mussert noch Moskou.
Er blijkt in tal van plaatsen groote be
langstelling te bestaan voor de actie van
„Eenheid door Democratie", welk organi
satie zich stelt zoowel tegen het Commu
nisme als tegen de N. S. B., die beide de
demoratiscbe staatsinstellingen bedrei
gen.
In een gisteravond te 's-Graven!bage
gehouden vergadering, waar de heeren
Mr J. J. R. Schmall, Ds A. v. d. Heide,
D'r I. H. J. Vos, Dr H. Faber en Ds G.
Westmeyse het woord voerden, waren on
geveer 3500 belangstellenden aanwezig.
Het overgroote deel van ons volk blijkt
op een dictatuur van Mussert of Moscou
niet gesteld te zijn.
Dat zal ook op 26 Mei wel blijken.
DE EERSTE KAMERVERKIEZINGEN.
Bij de ingediende candidatenlijsten trok
de aandacht, aldus „De Vrijheid", dat de
heer De Marchant et d'Ansemtoourg als
nummer 1 op de lijst der N. S. B. in
Noord-Holland en Friesland is gebracht.
Ds Van Düyl, bij „besluit" van den heer
Mussert met een Eerste Kamerzetel ge
lukkig gemaakt, staat alleen op deze lijst
als nummer 2 en is dus tot invaller ge
degradeerd.
Men herinnert zich wellicht, dat de heer
De Marchant door zijn dictator an dus be
stemd was in de Tweede Kamer als
plaatsvervangend Führer op te treden.
De wijziging in de „aanwijzing" van de
Nat. Socialistische senatoren beteeken t
waarschijnlijk, dat de heeren in het hoofd
kwartier te Utrecht te laat hebben inge
zien, dat de verkiezing van den ex-Pruis
tot lid van de Tweede Kamer allerminst
zeker is, een nieuwe aanwijzing, dat de
leiding van de N. S. B. met een sterken
teruggang bij de stembus rekening houdt. 1
Binnenland.
Prinses Juliana en Prins Bernhard in
Engeland.
Veria,ging posttarieven?
Pensioenfonds voor druikersp&troons.
Nietig verklaring van goud-clausules
De stand der fruitteeltgewassen..
Buitenland.
Ontploffing op een Engelsch oorlogsschip.
De spanning tusschen Engeland en Italië.
Scherpe debatten in de Belgische Kamer.
Blijkbaar heeft de Führer willen voor
komen, dat zijn voormalige Duitsche offi
cier nocih in de Tweede Kamer zou zit
ting nemen, noch zijn zetel in de Eerste
Kamer zou behouden.
UIT HET BOEKDRUKKERSBEDRIJF.
Pensioenfonds voor patroons.
Dezer dagen vergaderde te Utrecht
de federatie der werkgevers-organisaties
in het boekdrukkersbedrijf onder voorzit
terschap van den heer S. S. K o r t h u i s.
In zijn openingsrede kondigde de voor
zitter aan de stichting van een organisa
tie van patroonszoons. Verder besprak hij
de wensehelijkheid van oprichting van
een middelbare vakschool ter opleiding
van grafische patroons.
Tot voorzitter van het algemeen hoofd
bestuur werd de heer Korthuis herkozen.
Eén der zeer belangrijke punten van
de agenda was een inleiding van dón
heer H. D i e m e r te Rotterdam over
plannen tot stichting van een pensioen
fonds voor patroons.
Dë heer Diemer wees op de moeilijkhe
den in verband met de wet op het levens-
verzekeringsbedrijf en den hoogen gemid
delden leeftijd der patroons (50 jaar).
Niettemin zal een pensionneering op
basis van verplichte deelneming en een
eenheidspremie mogelijk zijn, indien de
uitkeering eerst op 70-jarigen leeftijd be
gint en uit bet reservefonds der federatie
een stamkapitaal kan worden verkregen.
De rede van den heer Diemer maakte
op de vergadering een grooten indruk en
met enthousiasme werd in beginsel be
sloten een pensioenfonds voor patroons
op te richten.
VREEMDELINGEN IN BEROEP EN
BEDRIJF.
Vergunning slechts noodig als het bij
Kan. Besluit is bepaald.
Naar aanleiding van een in enkele dag
bladen verschenen bericht omtrent de in
werkingtreding van de wet tot regeling
van bet zelfstandig uitoefenen van be
roepen en bedrijven door vreemdelingen,
vestigt de Regeerings Persdienst er de
aandaCbt op, dat ingevolge die wet vreem
delingen slechts dan in het bezit eener
vergunning zullen moeten zijn, indien het
beroep of bedrijf, dat zij uitoefenen of
wensohen uit te oefenen, bij Kon. Besluit
zal zijn aangewezen.
Voor het oogentolik wordt derhalve in
den feitelijken toestand geen wijziging ge
bracht. Aan eventueele aanwijzing van
beroepen of bedrijven, waarvoor een ver
gunning noodig zal zijn, zal uiteraard de
noodige bekendheid worden gegeven.
EEN VERDRAG MET DUITSCHLAND
INZAKE BELASTINGKWESTIES.
Donderdag is, naar de regeeringspors-
dienst meldt, te Berlijn een verdrag tus
schen het Koninkrijk der Nederlanden en
het Duitsche rijk tot voorkoming van
dubbele belasting naar het inkomen en
vermogen en tot regeling van eenige an
dere punten op belastinggebied ondertee
kend.
Alvorens1 in werking te kunnen treden,
zal dit verdrag moeten worden geratifi
ceerd.
