ao9'
BismaRex
EERSTE BLAD
Belangrijkste Nieuws
WOENSDAG 5 MEI 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No, 181
Rechtmatige volksinvloed.
Buitenland.
Binnenland
Toenemend
aantal echtscheidingen.
Rexall HAAGPOEDER
De Suikerconventie geheel
gereed.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11,
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiön 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooT ïitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
OP DONDERDAG 6 MEI (HEMEL
VAARTSDAG) ZAL „DE ZEEUW" NIET
VERSCHIJNEN,
DE DIRECTIE.
Naast krachtige handhaving van het
gezag, vraagt het Verkiezingsmanifest
der A.R. partij;, bewaring van
den rechtmatigen volksin
vloed op het landsbestuur.
Daar is in den loop der eeuwen al heel
wat over te doen geweest.
Aan de zijde der machthebbers is er
steeds geweest een streven om den invloed
van het volk op het landsbestuur tegen
te gaan. Met de rechten en vrijheden van
het volk werd vaak weinig rekening ge
houden.
Wijf behoeven slechts te herinneren aan
den strijd van mannen als Groen en Kuy-
per in de vorige eeuw.
Geleidelijk is er wat dit betreft verbe
tering gekomen.
Het Nederlandsche volk wordt niet
meer als onmondig beschouwd, maar het
heeft gelegenheid ontvangen zijn invloed
te laten gelden.
Maar nog altijd zijn er de partijen die
er op uit zijn dien invloed te doen ver
dwijnen.
Daar zijn de communisten, die begin
selen propageeren, zooals die in Rusland
toepassing hebben gevonden, en waarbij
van eenigen invloed van het volk op het
staatsbestuur geen sprake is.
Ook de S.D.A.P. gaat, wat dit betreft,
niet vrijiuit. Nu eens tracht zij door een
„valsche democratie" te prediken voor
het volk een onrechtmatigen invloed te
verkrijgen en het gezag van de Overheid
terzijde te stellen en dan weer wij den
ken aan 1918 is er een pogen om het
wettig gekozen orgaan, waardoor het volk
zijn invloed kan laten gelden, op nonacti
viteit te stellen.
En nu is er de laatste jaren de partij'
van Mussert, die niet erkent de leiding
Gods in de historie van ons volk en die
openlijk verklaart allen volksinvloed op
het staatsbestuur te zullen vernietigen.
In navolging van Duitschland begeert
deze beweging een toestand waarbiji de
„leider" alle macht tot zich trekt, zonder
rekening te houden met de rechten van
gezin en kerk en school en maatschappe
lijke organisaties, en waarbij, de vrijheid
van drukpers heeft plaats gemaakt voor
een scherpe censuur, zelfs op wat in de
kerken gepredikt wordt.
Geen volksinvloed, wil deze „beweging".
Alleen cadaver-discipline, blinde gehoor
zaamheid.
Ook voor het parlement geen recht van
critiek en controle, maar alle macht in
handen van één mensch, een dictator, die,
zooals dat gewoonlijk gaat, omgeven is
door critieklooze vleiers.
Maar zeer duidelijk is dit onlangs
door de Nederlander in het licht
gesteld hiji heeft de volstrekte macht
om ook zijn onjuiste, ook zijn on-
rechtvaardige beslissingen door
te zetten. Zijn omgeving prijst hem, en
het volk vermag tegen zijn besluiten niets.
Elke rem ontbreekt hem en dus verwordt
hij tot een despoot.
Vierkant hiertegenover staat het ver
langen van de Antirevolutionaire partijl,
die wenscht handhaving van de constitu-
tioneele monarchie en het parlementaire
stelsel.
Voor de fouten van dit stelsel heeft zij
een geopend oog. Gegronde critiek wijist zij
niet af.
Maar zij1 wensoht niet prijs te geven den
ten koste van veel strijd en lijden vei kre
gen rechtmatigen volksinvloed op het
landsbestuur.
De Antirevolutionaire partij strijdt on
der leiding van Dr H. Colijn voor de
handhaving van gezag en vrijheid.
En wij vertrouwen dat straks op 26
Mei, velen door hun stembiljet zullen
uitspreken, dat zij1 dit streven wenschen
te steunen.
DE TOESTAND IN SPANJE.
Anarchisten trachten in Katalo-
nië de macht te veroveren.
Uit Katolonië komen alarmeerende be
richten. De anarchisten doen een her
nieuwde poging zich van de macht meester
te maken. In een groot deel van Barce
lona zouden ze hierin zijn geslaagd. D'e
generaliteit zou de regeering te Valencia
om hulp hebben gevraagd.
Vierhonderd Carabineros en Guardia
de Asalto zijn door de Generaliteit in
opdracht van de regeering te Valencia
naar Puigcerda gezonden om de douane
posten en de grensbewaking te verzor
gen. D'e anarchisten van Puigcerda en
Seudurgell hebben al hun gewapende
aanhangers verzameld en wachten op een
teeken om de macht te veroveren. Dé
Volksfronttroepen hebben alle maatrege
len genomen om een verrassing te voor
komen. De weg van Puigcerda naar
Seudurgell is met loopgraven en prikel-
draadversperring versperd en men is be
zig een ring van versterkingen rond
Puigcerda aan te leggen.
Door middel van de officieels regee-
ringsszenders deed de Catalaansche re
geering om 1 uur gistermiddag een be
roep op alle burgers zich aan de zijde
der loyale strijdkrachten te plaatsen en
de gewapende benden te verjagen, die de
openbare orde bedreigen.
Om 5 uur heeft daarop de anarchis-
tisch-syndicalistische zender geantwoord
met een beroep op de politie de wapens
neer te leggen en naar de anarchisten
en syndicalisten over te loopen.
Saragossa gebombardeerd.
Dinsdagmorgen om 10 uur 'heeft een
vliegtuig der regeering Saragossa gebom
bardeerd. Verscheidene bommen kwamen
neer in het centrum der stad, waar het
verkeer druk was. Een bom kwam tot
ontploffing midden ïtn een 'groep per
sonen. Tijdens het bombardement werden
in het geheel 20 personen gedood en vijf
tig gewond.
In militaire kringen wordt medege
deeld, dat de linksche troepen sedert twee
dagen de kerk te Guernica, die evenals
het parlementspaleis bij de verwoesting
gespaard bleef, onder vuur nemen.
Evacuatie van Bilbao.
De administratie van de marine te
Bordeaux 'heeft Dinsdagochtend drie
schepen uitgekozen voor de evacuatie van
Bilbao. De „Margaux" zal te midder
nacht uit Bordeaux vertrekken en te Bil
bao vijfhonderd vluchtelingen aan boord
nemen; 24 uur later zullen de „Cari-
mare" en de „Chateau Palmer" naaT
Bilbao vertrekken en respectievelijk dui
zend en vijfhonderd vluchtelingen aan
boor nemen.
Woensdagochtend twee uur zal het
stoomschip „Havana" uit Bilbao naar
Bordeaux vertrekken met het eerste
transport kinderen.
Opmarsch naar Bilbao vertraagd.
De opmarsch der opstandelingen in
Baskenland is gestaakt, niet wijl de vij
and Mola's troepen tot staan zou hebben
'gebracht, doch omdat de rec'htsche legeTS
de laatste dagen te snel zijn opgerukt,
zoodat de troepen te ver van hun basis
verwijderd zijn geraakt.
Bovendien moeten grootere gevechts
eenheden worden georganiseerd, aange
zien in het gebergte de vijand achter
volgd moest worden in de valleien en ra
vijnen van het geaccidenteerde Basken
land.
GROOTE TROEPENSCHOUW TE
ROME.
Veertigduizend man, van wie onge
veer 10.000 inlandsche troepen, zullen
Zondag a.s. deelnemen aan de parade ter
gelegenheid van den eersten jaardag
van de proclamatie van het Keizerrijk.
Er zullen 400 vaandels, 246 stuks ge
schut, 2200 paarden, muilezels en kamee-
len, 300 vrachtauto's en 190 pantserwa
gens deel uitmaken van het défilé.
Er zijn tribunes voor 100.000 toe
schouwers ingericht, doch er kunnen bo
vendien nog 200.000 menschen het
schouwspel gadeslaan.
SOMBER BEELD VAN FRANKRIJK'S
TOEKOMST.
Oud-minister Caillaux heeft bij de ope
ning van den bestuursraad van het de
partement Sart'he een somber beeld ge
geven van Frankrijk's toekomst.
Hij zeide o.a. het volgende:
Hetgeen mij in den tegenwoordigen
toestand het meest verontrust is dat er
een zorgeloos kunstmatig bedrijfsleven op
gebouwd wordt. Blindelings is besloten,
dat vrijheid voor het sluiten van en eer
bied voor contracten verouderd zijn.
Subsidies en roekelooze vermeerderin
gen van de uitgaven en uitkeeringen wor
den toegezegd, zonder te vragen waar dat
geld vandaan moet komen.
Men laat toe, dat de arbeidsproductivi
teit aanzienlijk vermindert, zonder een
onderzoek in te stellen, of hierdoor niet
een buitensporige stijging der productie
kosten zal ontstaan.
Men verwacht een snelle stijging van
de kosten van levensonderhoud, zonder
op te merken, dat de arbeiders en ambte
naren zelfs na een stijging van hun loo-
nen hier niets beter van worden en zon
der te zien, dat fabrikanten niet langer
het hoofd kunnen bieden aan de buiten-
landsche concurrentie en dat de midden
stand met vernietiging wordt bedreigd
door de hem opgelegde nieuwe lasten.
Plannen van den hertog van Windsor
vóór 12 Mei geheim.
Gisteravond is officieel aan Reuter me
degedeeld, dat over den datum van het
huwelijk van den Hertog van Windsor
met Mevr. Simpson of over hun toekomst
plannen niets vóór 12 Mei (den dag der
kroning van Koning George) zal worden
bekend gemaakt.
Wolkbreuken richten geweldige schade
aan.
Bulgarije is door hevig noodweer ge
teisterd. Overal hebben wolkbreuken
ernstige schade aangericht. De spoorlijn
van Sofia naar de Zwarte-Zeehaven Boer-
gas is over een lengte van vele kilome
ters door een wolkbreuk vernield. Bij
zonder zwaar getroffen is de omgeving
van Sofia, waar eenige dorpen volkomen
overstroomd en vele huizen ingestort
zijn. In de Donaustad Widin staan reeds
meer dan 700 huizen onder water. D'e
materieele schade wordt reeds op eenige
honderden millioenen lewa geschat.
Korta Berichten.
Bijl een ontploffing in een vuur
werkfabriek te Manilla (Philippijnen)
werden vier arbeiders gedood en vier
zwaar gewond.
In 17 Zweedsche steden hebben de
bouwvakarbeiders het 'werk neergelegd.
Te Stockholm staken wegens een loon-
conflict ongeveer 4000 man.
De Amerikaansche Senaat heeft een
wetsontwerp aangenomen, waarbij de re
geering gemachtigd wordt den overtocht
van de Vereen. Staten naar hun geboor
teland te betalen voor behoeftige vreem
delingen, die hierom verzoeken.
H. M. DE KONINGIN OP HET LOO.
Gisterenmiddag tegen half vijf arri
veerde H. M. de Koningin per auto ten
paleize Het Loo waar Zij eenige dagen
zal vertoeven. Aan het einde van deze
week zal Zij zich weer naar Huis ten
Bosch begeven. Haar komst in de zo
merresidentie geschiedde vrijwel geheel
onopgemerkt, daar het bezoek zeer on
verwacht kwam en niet was aangekon
digd.
RECLAME OP ZENDINGEN AAN
CENTRAAL GIROKANTOOR
VERBODEN.
Kans op strafport en vertraging.
Aangezien het in den laatsten tijd
meermalen voorkomt, dat de zendingen
voor het Centraal Girokantoor te 'sGra-
venhage door de afzenders worden be
plakt met reclame-etiquetten, welker in
houd niet op den Postchèque- en Giro
dienst betrekking heeft, vestigt de direc
teur van dien dienst er de aandacht van
de belanghebbenden op, dat d'e portvrij
dom, welke voor deze zendingen geldt,
zich niet uitstrekt tot dergelijke reclame-
etiquetten. Wil men deze etiquetten erop
plakken, dan bestaat daartegen geen be
zwaar, mits de zendingen als gewone
brieven worden gefrankeerd.
Bij het ontbreken van voldoende fran
keeringen worden de zendingen door de
postadministratie met strafport belast,
doch in dat geval worden zij door het
girokantoor geweigerd en ontstaat der
halve vertraging in de afdoening van de
opdrachten.
In hun eigen belang wordt den reke
ninghouders derhalve in overweging ge
geven om of de etiquetten achterwege te
laten of voor behoorlijke frankeering van
de zendingen zoig te dragen.
Sommige rekeninghouders plakken eti
quetten als bovenbedoeld ook op de op
drachten zelf. Zulks is in strijd met het
bepaalde in artikel '21, lid 9, van den
Gids voor Rekeninghouders,
Om het Girokantoor geen extra-arbeid
te bezorgen zal het door het bestuur ten
zeerste op prijs worden gesteld, als de
rekeninghouders eigener beweging het
plakken van etiquetten op de biljetten
achterwege laten.
PROPAGANDA VOOR VRIJWILLIGE
VACCINATIE.
Vergadering van medische commissie.
Onder voorzitterschap van arts R. N.
M. Eykel, hoofdinspecteur van de volks
gezondheid te Den Haag heeft een verga
dering plaats gehad van een commissie,
bestaande uit arts L. Heij'ermans (Am
sterdam), dr Rijk Kramer (Amsterdam),
dr L. C. Kersbergen (Haarlem), mr dr
W. Söhuurmans Stekhoven (Utrecht), dr
A. Schuckink Kool (Utrecht) en arts B.
P. B. Plantenga (Den Haag).
D'eze commissie heeft ten doel door
voorlichting van de bevolking van ons
land de vrijwillige inenting tegen de
pokken op het juiste tijdstip en op de
juiste wijze te bevorderen. Het is de be-
Voor het gezag der goddelijke ordinan
tiën in staat en maatschappij trekken
wij op.
Daarom wordt door ons geijverd voor
de versterking van het Christelijk gezins-
en huwelijksleven, dat door de pest van
onrustbarende echtscheidingsvermeerde
ring dreigt te worden ontwricht.
Of die ijver van noode is, vraagt do
Standaard?
Van den ernst van het gevaar, dat
hier dreigt, kunnen overtuigen, enkele
sobere cijfers, ontleend aan de Amster-
damsche bevolkingsstatistiek.
Vijftig jaar geleden, in 1886, werden
in Amsterdam bij een bevolking van
378.690 inwoners ontbonden door echt
scheiding 90 huwelijken.
Vijf en twintig jaar later, in 1911, bij
een bevolking van 580.960 liep het aan
tal echtscheidingen op tot 248.
En in 1936, toen de bevolking 738.344
bedroeg, stegen de echtscheidingen tot
794.
Terwijl de bevolking verdubbelde, wer
den de echtscheidingen acht keer zoo
talrijk.
doeling zich daarbij te bedienen van de
verspreiding van geschriften en andere
propaganda-middelen, waarin en waar
bij het vraagstuk van de vaccinatie in
het juiste licht wordt gesteld.
MINISTER GELISSEN TE WARSCHAU
Minister Gelissen heeft in het onder
houd, dat hij Poolschen journalisten in
Warschau heeft toegestaan, uitdrukking
gegeven aan zijn enthousiasme over de
vorderingen, welke Polen in den laat
sten tijd gemaakt heeft.
Hij verklaarde, dat het doel van zijn
reis, behalve het bezoek aan de Jaar
beurs van Poznan is, het Poolsch-Neder-
landsche handelsverkeer, het toeristen
verkeer, de wetenschappelijke, artistieke
en intellectueele betrekkingen uit te
breiden en hechter te maken.
De Nederlandsche minister heeft een
grooten troepenschouw bijgewoond, wel
ke ter gelegenheid van den nationalen
feestdag te Warschau voor den president
der Poolsche republiek is gehouden.
UIT HET SLAGERSBEDRIJF.
Dringend verzoek om afschaffing van de
crisisheffing op rundvleesch.
Nadat de organisaties van 'slagerspa
troons zich reeds herhaaldelijk tot de
regeeringsinstanties hebben gewend, om
afschaffing van de 10 pet. crisisheffing
op het rundvleesch te verkrijgen, heeft
thans ook het hoofdbestuur van den Ned.
R.-K. Middenstandsbond zich tot de re
geering gericht.
De zeer groote nood, welke thans in
dezen tak van middenstandsbedrijf wordt
geleden, was dit hoofdbestuur aanleiding
zich tot de ministers van landbouw en
van handel te wenden in een adres, waar
in o.a. wordt vermeld, dat:
het rechtstreeksche verband tusschen
deze crisisheffing en de kosten van af
slachting en inblikking van vee reeds
geruimen tijd is verbroken, zoodat het
langer handhaven van deze heffing be-
teekent, het eenzijdig leggen van een
bedrijfslast op het slagersbedrijf, waaruit
het landbouwcrisisfonds, dank zij de stij
ging van de veeprijzen, stijgende inkom
sten geniet, doch waarbij aan de andere
zijde het slagersbedrijf steeds verder wordt
te gronde gericht.
BELANGRIJKE ORDER VAN DE
KONINKLIJKE.
Drie nieuwe tankschepen in Nederland
besteld.
Naar gemeld wordt, heeft de Ko
ninklijke Shell order gegeven tot den
bouw van drie nieuwe tankschepen aan
Nederlandsche werven.
Twee schepen voor het vervoer van
olie, elk van ongeveer 4100 ton, zullen
gebouwd worden bdj de werf Van der
Giessen te Krimpen aan den IJssel en bij
de Nederlandsche D'okmaatschappij te
Amsterdam.
Het derde schip, dat bestemd is voor
het vervoer van verpakte producten en
dat ook ongeveer 4000 ton groot zal zijn,
wordt 'gebouwd bij de werf Gusto te Schie
dam.
Met deze order zijn eenige millioenen
guldens gemoeid.
OPBRENGSTEN VAN HET STAATS
BEDRIJF DER P. T. T.
De diensten der posterijen, telegrafie,
telefonie en postchèque- en girodienst
hebben in Maart opgebracht respectieve
lijk: f3.061.421, f342.155, f2.231.246 en
f 664.483, vergeleken met dezelfde maand
van het vorige jaar f 226.646,
f44.829, f274.234 en f44.641. To
taal f 6.299.305, vergeleken met dezelfde
maand vorige jaar f590,350.
Eén thee
lepeltje BISMA-
REX zal onmiddellijk
het beklemde gevoel na
den maaltijd wegnemen en
overtollig maagzuur neutra-
Ilseeren. Het bestrijdt oprisping en
indigestie en beschermt den maag-
\wand. Gebruik eenigen tijd BIS-
MA-REX en U zult weer voedsel
kunnen verdragen, dat U
zich jarenlang heeft moe
iten ontzeggen. U kunt
het probeeren met een
proefflacon van 25 ct.
De groote flacon h
1 f. 1.25 is voordeeliger
voor regelmatig ge
bruik.
Bh Apothekers
en Drogisten.
Verkrijgbaar o.a. te Goes: A. G. v. d. Rest,
Ass.-Apotheker, Lange Kerkstraat, Fa
Gebr. Mulder, Korte Kerkstraat, Fa J. M.
den Herder, Kade; en te Middelburg: Fa
Söhulte Thieme, Lange Delft, Fa F. H.
J. D'amen, Korte Noordstraat, Fa P. van
Sluijs, Vlasmarkt. (Ingez. Med.)
Binnenland.
D'e Eerste Kamer over de wijziging der
L.O.-wet.
De Rechtbank te Middelburg behandelt
de malversaties te Borssele.
Buitenland.
De toestand in Spanje. Anarchistische
opstand in Gatalonië.
De suikerconventie gereed.
In de eerste drie maanden bedroeg de
totale opbrengst f 17.704.032, vergeleken
met verleden jaar f881.300.
Bij deze vergelijking moet rekening 'ge
houden worden met de tariefsverlagingen,
welke de opbrengsten in 1937 beïnvloe
den!, maar die op de opbrengsten in 1936
nog geen invloed uitoefenen.
GEMEENTELIJKE STEUN AAN
TUINDERS.
Bedrijfssteun geen beletsel.
Dé minister van Binnenlandsche Za
ken heeft op verzoek van zijn ambtgenoot
voor Landbouw en Visscherij aan de Ge
deputeerde Staten der verschillende pro
vinciën verzocht de gemeentebesturen van
hun gewest ervan in kennis te stellen,
dat het niet juist is de aanvrage om
hulp van den tuinder, die voor zijn gezin
behoefte heeft aan steun in geld of na-
tura, in beginsel te weigeren, op grond
van het feit, dat hij een steuntoeslag op
zijn producten heeft of alsnog zal ontvan
gen. Dteze steuntoeslag immers dient als
een deel der bedrijfsinkomsten te worden
beschouwd, die op de grootte der gezins-
inkomsten slechts indirecten invloed
hebben.
„Java" 7 Mei terug.
Naar wij vernemen, zal Hr Ms „Java"
op den voormiddag van 7 Mei a.s. te
Den Helder aankomen, om zich gereed
te maken voor de vlootrevue te Spithead.
Nu echter een diplomatiek geschil.
Canada wil zich niet „voor de toekomst
binden".
Uit Londen wordt aan de „Maasbode"
gemeld:
De Internationale Suikerconferentie be
ëindigde Dinsdag haar besprekingen be
treffende den tekst van de conventie, en
kondigde aan, dat a.s-, Donderag de ple-
naire-slotvergadering zal plaats vinden.
Alsdan zal de overeenkomst worden on
derteekend en aan de delegaties voorge
legd.
Er werden nog eenige wijzigingen in
het ontwerp aangebracht, terwijl nog lan
gen tijd beraadslaagd werd over de
samenstelling van de uitvoerende com
missie van het Permanent Orgaan, waar
in vertegenwoordigers van .de rietsuiker-
exporteerende landen, de bietsuikerexpor-
teerende landen en van de suikerimpor-
teerende landen zitting zullen hebben.
Practisch werd overeenstemming be
reikt inzake alle punten, vervat in de
overeenstemming. De Canadeesche dele
gatie verklaarde echter, zich niet te kun
nen binden aan deze overeenkomst. Ge
hoopt wordt echter, dat ook dit land de
conventie zal accepteeren. Niet-acceptatie
zou echter voor de overige landen geen
reden zijn, om de overeenkomst niet te
teekenen.
De delegatie van Yougo-Siavië heeft