tjongen
Eigen graf graven.
Voor Zelfscheerders
Co.,
ludster.
EERSTE BLAD
Buitenland.
De verkiezingstournee van
Dr H. Colijn.
Nieren
Belangrijkste Nieuws
De Voorzitter van de Eerste
Kamer contra de N.S.B.
ld.
Iddelburg.
bestedingen
VRIJDAG 30 APRIL 1937
DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 177
Zorg Voor Goede Doorspoeling
der
28 A,
btraat 8, Axel.
50, pootaard-
kg; kropsla
violenplanten
0,701, ci-
es 1,201,30
ulpen 812,
2,40, eend-
00 stuks.
esteding van
wen van een
am te 'sH.
ndig Bureau
ïiningen:
Metselwerk:
f 4217, J.
ebr. Jansen,
mondt, Goes
000, G. T.
Westveer,
de Jonge,
ïakker, 's H.
Jonge, 's H.
s, Heinkens-
oedekensker-
Goes f3678;
fa. Tamse,
Goes f 343;
Wed. Eökhart
's H. Arends-
M. Roozen-
at, 's Graven
de, Kloetinge
ïpolder f383;
f312.
massa: gebr.
4722.
3.
te Vlissingen
jaar verkocht
en erf aan
ibij de Keer-
[ooper dbr L.
steelstraat no.
ooper dhr M.
1BERICHT.
van 30 April:
in het N. uit
Lngen, nevelig
oog weer, iets
3 uur:
t
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes,
Telefoonnummer 11,
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f 0.20Losse nummers 5 cent.
AdvcftepfiSn cspt regel Ingesonden
medec'eelingen CO csst per rcge' Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 075, bii
vooruitbetaling. Onder letter of rnotlo f 0.85
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
In Rusland is bet onder het gruwelijk
regiem van het Communisme veelvuldig
voorgekomen, dat men ter dood veroor
deelden eer men ze neerschoot, eerst hun
eigen graf liet graven.
Hetzelfde wenscht Mussert, maar dan
in ip 01 i t i e k e n zin genomen, óók te
doen.
De kiezers worden opgewekt op de can-
didaten van de N.S.B. te stemmen, en
Mussert aan de macht te helpen.
Stel, dat dit doel bereikt wordt en dat
Mussert inderdaad wint, nu of in de toe
komst. Wat gebeurt er dan?
Op deze vraag beeft het orgaan van de
N. S. B. reeds in 1935 een antwoord ge
geven, dat niet voor tweeërlei uitlegging
vatbaar is.
Mussert liet toen dit schrijven:
„Voor de politieke partijen is van ouds
her met het openen van de stembus de
politieke strijd afgeloopen. De zetels zijn
„binnen" en de baantjes volgen vanzelf;
zij nemen rust tot bet volgende straperlo.
Voor ons is de verkiezingsstrijd echter
van een geheel andere beteekenis; wij
doen aan dit onzinnig en weerzinwek
kend gedoe mede, om het zoodra wij
de macht hebben af te schaffen. W ij
zeggen tot de machthebbers: Is de stem
bus jullie legale wapen? Goed, dan doen
we mede. Maar we zullen jullie stembus
sen eiken keer met méér nationaal-socia-
listen volstoppen, en als w ij! de
meerderheid hebben, dan
gaan alle stembussen naar
de vaalt."
Is dat duidelijk of niet.
De kiezers die zoo tusschen de bedrij
ven door als „stemvee" worden gebruikt,
mogen eerst mee helpen om de N.S.B.
aan de macht te doen kooien. Tot zoolang
wo'rden ze met mooie lenzen en schitte
rende beloften bewerkt.
Maar als ze eerst hebben geholpen om
de N.S.B. aan de macht te helpen, dan
wordt bet „stemvee" afgedankt.
Dan gaan alle stembussen
naar de vaalt en is bet met allen
volksinvloed gedaan.
Dan komt de dictator met zijn satellie
ten en voor het volk blijft er dan niets
anders over dan te z wijge n en te ge
hoorzamen.
Zoo worden de kiezers uitgenoodigd
hun eigen graf te graven.
Gelukkig behoeven ze bet niet onge-
waarschuwd te doen.
Eerst een weinig Purol inwrijven
en daarna inzeepen; dan scheert
men zich schoon, zacht en pijnloos.
3 u.: 772.
itsen:
DE STRIJD IN SPANJE.
Bilbao gebombardeerd, Guernica bezet.
Reuter seint uit Bilbao dat de stad is
gebombardeerd uit de lucht door 15 of
16 vliegtuigen, die zonder- onderscheid te
maken, bommen op de stad schijnen te
werpen.
„De aanwezigen in het gebouw, waar
ik mij bevind," aldus seint de Reuter-
correspondent, „zeggen dat zij zestien
toestellen geteld hebben, welke op de ge
bruikelijke Duitsche modellen lijken en
die zonder onderscheid te maken bom
men op de stad schijnen te werpen."
Een nader Reuter-bericbt meldt, dat
gistermiddag 15 bombardementsvliegtui
gen gedurende een kwartier bommen heb
ben laten vallen rondom vier Engelsche
vrachtschepen, die in de haven gemeerd
lagen. De schepen werden niet getroffen.
Een bijzondere correspondent van Ha-
vas seinde gisteravond dat tegen het mid
den van den dag de nationale troepen
Guernica hebben bezet. De linkscbe troe
pen trokken zich zonder een schot te los
sen terug; de stad is een puinhoop.
Donderdagmiddag om vier uur hebben
vliegtuigen der rec'htschen verscheidene
bommen neergeworpen in de omgeving
van Valencia. Eenige dorpen werden
getroffen. In het bijzonder Carcagente.
Bijzonderheden ontbreken echter. Men
denkt dat bet 'bombardement door een
tiental vliegtuigen uitgevoerd is.
De verwoesting van Guernica.
In bet Hoogerhuis heeft Lord Robert
Cecil het luchtbombardement van Guer
nica ter sprake gebracht. Hij noemde het
„een verschrikking zonder weerga in de
Goes
Af. Polderman
Electrotechnicus
Zeelands prima
reparatie-inrichting.
geschiedenis der beschaving". Lord Ro
bert Cecil vroeg met nadruk aan de re
geering energiek te protesteeren en den
steun te zoeken van alle andere regeerin
gen; tevens vroeg hij de kwestie, zoodra
dit mogelijk zal zijn, voor den Volken
bondsraad te brengen. Wanneer deze ge
beurtenis, aldus voegde spr. hieraan toe
ten uitvoer gelegd is door tusschenkomst
van Duitsche organisaties, behoorde de
Duitsche regeering onmiddellijk alle Duit
sche onderdanen terug te roepen.
Lord Plymouth antwoordde, dat de re
geering geen enkele officieele inlichting
bezat over het bombardement van Guer
nica en niet kan zeggen, wie er het bevel
toe gegeven beeft, noch welke toestellen
daarbij gebruikt zijn. Lord Plymouth
herhaalde hetgeen Eden in dezen reeds
gezegd heeft en voegde hieraan toe, dat,
wanneer de regeering van meening is
nuttig iets te kunnen doen, zij het doen
zal, maar deze zaak te behandelen krach
tens het Volkenbondshandvest zou niet
de beste wijze zijn om 'het door allen ver
langde doel te bereiken, n.l. een herha
ling van dergelijke feiten te beletten.
De aartsbisschop van York 'heeft gis
teravond een verklaring gepubliceerd,
waarin hij in naam van de menschelijk-
beid de „strijdmethoden, zooals die ge
bruikt zijn voor. de verwoesting van Gu
ernica", veroordeelt.
Uit Parijs wordt gemeldNa zijn uit
eenzettingen in de kamer-commissie voor
buitenlandscbe zaken heeft Delbos in
antwoord op vragen betreffende het bom
bardement van Guernica verklaard, dat
met het oog op de verschillende lezingen,
die van de gebeurtenissen zijn gegeven,
inlichtingen zijn gevraagd aan de Fran-
sche diplomatieke vertegenwoordigers.
Het verhaal van een ooggetuige.
De kanunnik van de kathedraal van
Valladolid, Alberto Onaindia, die oogge
tuige geweest is van het bombardement
van Guernica, is te Parijs aangekomen
uit Bilbao; tegenover een vertegenwoor
diger van Havas beeft bij o.m. het vol
gende verteld
Maandag 26 April kwam ik om half
vijf in Guernica aan en in strijd met de
verwachtingen was het een heldere dag.
Nauwelijks was ik uit de auto gestapt,
of bet luchtbombardement begon. De
eerste bom sloeg in een buis van drie
verdiepingen en deed de ruiten van alle
buizen in de stad springen. Doordat het
marktdag was, waren de bewoners van
de omliggende dorpen 'bier bijeengeko
men; de menscben vluchtten ontzet naar
het land en lieten hun vee op de markt
achter. Ik kon waarnemen, dat eerst een
jachttoestel verscheen, gevolgd door drie
andere en voorts door zeven en zes drie-
motorige toestellen. Na hun vernielings
werk verricht te 'hebben verdwenen de
toestellen.
Het bombardement duurde van half
vijf tot kwart voor acht. De bevolking
vluchtte in de boschjes, die op een kilo
meter van Guernica liggen. 'De vliegtui
gen daalden zeer laag, 'hun machinege
weren ratelden over de bosschen en we
gen, welker greppels vol lagen met grijs
aards en kinderen, die zich tegen den
grond drukten. Tegen het einde van den
middag kon men op vijf honderd meter
afstand Guernica niet meer zien door den
dikken zwarten rook van het bombar
dement en de branden.
Men hoorde klacht noch gekerm, de
menscben waren verstard van ontzetting,
sommigen baden, anderen hieven de
armen gespreid ten hemel als om godde
lijke bescherming af te smeeken. Om ze
ven uur stond Guernica in lichterlaaie.
In de eerste uren van den nacht kon
men bet smartelijkst schouwspel zien:
mannen en vrouwen zochten de nabije
bosschen af naar hun vrienden en ver
wanten het meerendeel der lijken i!s
doorzeefd door verscheidene kogels der
mitrailleurs.
Nederlandsch s.s. „Fauna"
door vliegtuig aangevallen.
Gistermorgen 'heeft het Nederlandsche
s.s. „Fauna" een S.O.S.-sein uitgezonden,
na te hebben medegedeeld, dat het zich
bevond op 37 gr. 18 min. N.B., 2 gr. 38
min. W. L. l(niet ver van Cartagena).
Het schip meldde, dat het was aange
vallen door een vliegtuig.
Toen men het schip even daarna om
nadere mededeelingen vroeg, antwoordde
het, dat het niet getroffen was en zijn
reis voortzette.
BELGIë'S BUITENLANDSCHE
POLITIEK.
Minister Spaak voor de Kamer.
In de zitting der Belgische Kamer van
gisternamiddag, heeft de minister van
buitenlandsche zaken, Spaak, een rede
gehouden in verband met de jongste in
ternationale gebeurtenissen.
Spr. begon met de voorlezing van den
bekenden tekst van 't Engelsch-Fransch
document, waarin deze landen België
ontslagen achten van zijn verplichtingen,
voortspruitende uit de verdragen van
Locarno en van Londen.
Het verdrag van Locarno, dldus Spt.,
legde ons verplichtingen op, die, indien
ze tien jaar geleden te dragen waren,
thans verre buiten onze mogelijkheden
blijken te gaan.
België beschermde Frankrijk tegen een
miogelijken Duitschen aanval, bet be
schermde ook Duitschland tegen een
eventueelen Franschen aanval.
Het Duitschland van toen was prac-
tisch ontwapend. De waarheid verplicht
ons vast te stellen, dat Duitschland op
nieuw een groote militaire natie gewor
den is en dat in alle landen der wereld
de wedloop naar de bewapening met een
nooit geëvenaarde intensiteit is hervat.
De gedemilitariseerde zone was voor
ons, in geval van een eventueelen Duit
schen aanval, een militaire veiligheids
factor.
In 1936 heeft Duitschland de gedemili
tariseerde zone opnieuw bezet, waardoor
de vroegere toestanden overhoop gewor
pen werden en wij1 voor een geheel nieu
wen feitelijken toestand werden geplaatst.
Oofc is Duitschland uit den volken
bond getreden en het heeft er niet den
schijn van, dat zijn terugkeer te Genève
nabij' zou zijn. Ook hiermede dient reke
ning te worden gehouden.
Door de gedemilitariseerde zone weer
te bezetten, door het verdrag van Locar
no te verwerpen, stelde het Duitsche rijk
Frankrijk, Engeland, Italië en België in
een moeilijken toestand.
Welke zijn de grondslagen onzer bui
tenlandsche politiek?
Wijl willen een politiek,
die uitsluitend en alge
heel Belgisch is. België heeft
geen belangen buiten zijn grenzen; het
heeft geen ander streven dan te blijven
wat het is.
Maar, tot zijn ongeluk en zijn groot
heid, tegelijk, is bet sedert eeuwen een
slagveld voor Europa, een. invalweg voor
alle veroveraars.
Wij willen ook medewerken aan de col
lectieve inrichting van den vrede, aan bet
opbouwen van een internationaal recht.
Frankrijk en Engeland troffen spon
taan een dubbel besluit; zij ontslaan ons
van de verplichtingen van waarborg, die
wij' te Locarno en te Londen jegens ben
■hadden onderteekend en zij behouden de
verplichtingen van waarborg, die zij
tegenvoer ons onderteekend hadden.
De regeering weet zeer goed, dat haar
taak slechts werkelijk geëindigd zal zijn,
wanneer de formules, wel
ke Duitschland zal kun
nen onderteekenen, gevon
den zullen z ijl n.
De toestand van Europa is thans beter
dan zes maanden geleden en de Fransch-
Engelsche verklaring is een nieuw ele
ment van bevrediging.
Het belangrijkste en bet meest kiesche
gedeelte van artikel 16 is de voorlaatste
paragraaf, waarin er over het recht van
■doortocht wordt gesproken.
Wat de Belgische regeering betreft,
moeten er twee essentieele voorwaarden
vervuld worden, wil het recht van door
tocht door ons grondgebied eventueel toe
gepast worden. Jn geen geval kan het
recht van doortocht aan België worden
opgelegd buiten zijn toestemming. De
tweede voorwaarde is, dat er van deze
toestemming slechts sprake kan zijn,
wanneer het gaat om de uitvoering eener
gemeenschappelijke actie.
Onmiddellijk na den Minister nam de
Vlaamsche nationalistische afgevaardig
de mr H. Borginon het woord, om te
oonstateeren, dat de thans gevolgde inter
nationale politiek van België, de politiek
is, welke sedert jaren door de Vlaamsche
nationalisten als de eenig mogelijke werd
verdedigd.
D'e communistische spreker beweerde,
dat België thans meer in de richting is
gekomen 'van de fascistische staten,
Duitschland en Italië.
DE STRIJD OM DE KERK IN
DUITSCHLAND.
D'e R. K. 'kerkelijke wereld toont groo
te belangstelling voor de moeilijkheden
der protestantscbe kerk in Duitschland.
Men kan bijna geen nummer van de
„Weensche Reichspost" opnemen of er
staat iets in over de Evangelische kerk
en haar nood. Een medewerker heeft de
vorige week een opsomming gegeven van
hetgeen er geschied ia in de twee maan-
WOENSDAG 5 MEI IN ZEELAND.
De belangstelling voor het optreden
van Minister Colijn duurt onverminderd
voort.
Woensdag en Donderdag was de Mi
nister in Friesland, waar Z.Excellentie te
Heerenveen, D'okkum en Leeuwarden bet
woord voerde. Te Leeuwarden had men
beslag gelegd op bet groote Beurs- en
Waaggebouw, waar 7000 toehoorders een
plaats konden kiijgen. Toch was het nog
noodig ook de Koepelkerk in gebruik te
nemen waar nog 1200 belangstellenden
verzameld waren.
Bij zijn aankomst in de Friesche hoofd
stad werd de minister door een dichte
menigte toegejuicht. In de vergadering
heerschte een enthousiaste stemming.
Dte Telegraaf wist gisteren te mel
den, dat in Amsterdam waar de heer Go-
lijn op 10 Mei hoopt te spreken, de be
langstelling alle records schijnt te slaan.
Door iemand die geen kaart had kunnen
bemachtigen en die gaarne een paar
plaatsen wilde hebben, werd f 5 per plaats
geboden.
A.s. Woensdag 5 Mei hoopt, zooals be
kend, de minister-president naar Zeeland
te komen.
De toeloop naar de vergadering te
Middelburg wordt eenigszins ge
temperd doordat hier 's middags verga
derd wordt.
Toch is nu reeds gebleken, dat bet be
stuur van de Kiesvereeniging hetwelk
met de regeling belast is, verstandig deed
een groote tent te plaatsen. Geen enkel
gebouw in Middelburg zou de schare die
nu reeds kaarten beeft besteld kunnen
bevatten.
Naar wijl vernemen zijn er nog enkele
kaarten beschikbaar, maar alles wijst er
op dat zij' die tot bet laatste oogenblik met
het bestellen van een kaart wachten,
groote kans loopen achter bet net te vis-
scben.
Te O o s t b u r g, waar de heer Colijn
's avonds hoopt te spreken, wordt even
eens een groote schare verwacht. Extra
trams miaken het mogelijk dat uit wijden
omtie'k de bezoekers kunnen worden aan
gevoerd.
Ook Zeeland zal den leider van de
Antirevolutionaire partijl waardig ont
vangen.
den sinds men kerkelijke verkiezingen
beeft toegezegd.
Den 18den Febr. werd verboden de na
men van menechen, die uit de 'kerk ge
treden zijn, van den kansel voor te lezen.
Men beeft de Evangelische kerk „aan
geraden" haar grondbezit ter beschikking
le stellen van menschen, die zich op het
land willen vestigen „wanneer men
dwangmaatregelen wil voorkomen".
Niemöllers boek „Deutsche, schart
euoh urn GottI" werd verboden. Vergade
ringen van de Belijdeniskerk werden ver
boden.
In Februari werd in Kassei de uitvoe
ring van een requiem voor de gevallenen
in den oorlog verboden. Het slotkoor van
dat stuk was het oude koraal: „Jesus,
meine Zuversieht'', de Hitlerjeugd had
echter t'e kennen gegeven, dat zij aan de
plechtigheid geen deel kon nemen, als
dit koraal gezongen werd, want de tekst
was niet overeen te brengen met haar re
ligieus© opvattingen.
In een vergadering der Duitsche Chris
tenen te Berlijn moet D'r Rehms gezegd
hebben: Het woord van Frederi'k
den Grooten: Jeder kann selig werden
naeh sein Fasson, geldt niet meer. De
kerk moet zich onder den nat.-soc. staat
schikken. "Wie niet mee wil doen, vliegt
e r uit
De begeerte predikant te worden daalt
sterk. In 1933 was het tekort aan predi
kanten al groot, toen waren er echter op
de Duitsche universiteiten nog 7085 the
ologische studenten. Dit getal is in 1936
gedaald tot 4113. Spectator wijt deze da
ling aan den invloed van het nieuwe hei
dendom. Men zou ook andere factoren
kunnen noemen: de groeiend© onverschil
ligheid! onder de Duitsche jeugd voor
kerk en godsdienst, de voortdurende
moeilijkheden in de kerk, die het predik
ambt niet aanlokkelijk maken.
Spectator vermeldt, dat de beweging
van Ludendorff veel aanhangers wint.
Men zegt, dat sinds de verzoening met
Hitler mensohen in groepen uit de kerk
treden om zic'h bij Ludendorff te voegen,
doch dit is niet te controleeren.
ENGELSCHE BOMBARDEER-
VLIEGTUIGEN VERONGELUKT.
VIJF DOODEN.
Gistermiddag voerden drie groote En
gelsche bombardeervliegtuigen een esca-
drillevlucht in V-vorm uit boven de
graafschappen Suffolk en Norfolk. Vlak
A LS GIJ DAGEN te bed moet blijven,
"gij last hebt van rugpijn, hoofdpijn,
gezwollen ledematen, stijve en pijn- fc.;
lljke spieren, gij u vermoeid en
zenuwachtig voelt en uw nachtrust
verstoord wordt, Is het leven vaak
een last. Zorg dat het niet zoo ver komt. Vergeet niet,
dat zulke verschijnselen van kwaad tot erger kunnen
worden. GIJ kunt ze voorkomen door uw nieren gezond
te houden door het geregeld gebruik van FOSTER'S
RUGPIJN NIEREN PILLEN, sinds Jaren bekend als het
dluretlsch middel bij uitnemendheid, fl.-. f.1.75 en f3.-
Binnenland.
Werktijdenbesluit voor kantoorpersoneel
treedt 1 Juni in werking.
De verkiezingstournee van D'r Golijh.
Buitenland.
De buitenlandscbe politiek van België.
Conflict in Loudens autobusbedrijf.
De kerkstrijd in Duitschland.
Een kleine advertentie in de rubriek
„Vraag en Aanbod" kost slechts 75 cenl
bij vooruitbetaling.
boven de grens kwam de schroef van het
eene vliegtuig in aanraking met den
staart van een der beide anderen en bei
de vliegtuigen zijn gevallen en vernield.
De vijf inzittende militairen zijn allen ge
dood.
CONFLICT IN LONDENS
AUTOBUSBEDRIJF.
Op een bijeenkomst van meer dan hon
derd. vertegenwoordigers van het Lon-
densch autobuspersoneel, beeft het mee
rendeel der aanwezigen besloten bet werk
neer te leggen.
De staking zal Zaterdagmorgen be
ginnen.
In bet Oosten van bet land zullen ook
duizenden busbestuurders en conducteurs
Zaterdag in staking gaan, als aan hun
verlangens niet wordt voldaan.
Er zouden in geheel Engeland onge
veer 80.000 aangesloten chauffeurs bet
werk neerleggen.
Korts Berichten.
Het schijnt zeker te zijn dat Musso
lini's reis naar Duitschland tot einde Juli
wordt uitgesteld.
Sommige semi-militaire organisaties
in Duitschland hebben volgens een offi
cieel staatsbesluit dezelfde bevoegdheden
om van wapens gebruik te maken gekre
gen als militairen.
Vreeselijke gevolgen!!!
Naar aan leiding van het conflict tus>-
scben een der N. S. B.-senatoren en den
voorzitter der Eerste Kamer geeft „De
Maasbode" het volgende satirieke stukje:
„Het 'was niet geheel tot ons doorge
drongen, wat er eigenlijk was geschied.
Het „Nationale Dagblad" zal bet ons
zeggen: „Het was Baron de Vos van
Steenwijk, o eeuwige schande voor zijn
geslacht, die onzen strijder Van Vessem
durfde te trappen op zijn vaderlandsch
hart en in dat trappen een steen durfde
te smijten naar bet hart van Neerlands
ontwakende volk".
Waarvoor wij intusscben in 't geheel
geen oog hadden het zij in alle op
rechtheid erkend dat was voor de
vreeselijke gevolgen, die bet woord van
den wel wat al te temperamentvollen
voorzitter van de Eerste Kamer hebben
zou.
Ook daarover worden wij door hetzelf
de orgaan ingelicht:
„Veel kan zoo een volk worden ontno
men. M'aar wee hem, die bet durft te be
staan een volk van edel bloed te trappen
op zijn ziel. Dan worden de oerkrachten
ontketend die niets en niemand teinmen
kan. Dan klimt de schreeuw om recht uit
de diepte op tot omhoog. D'an wordt de
avondstilte een storm. Dan wordt de
storm tot een orkaan. Een orkaan die
opkomt uit het Noorden en die verplette
ren zal al wat zich in dwazen men-
schenwaan daar tegen keert.
Dan breekt de ure aan, die door het
geloovig volk biddend is verbeid. Dan
