IBIS SHAG
De stemming in Brussel.
Iele ker... mem!
Buitenland.
De komende verkiezingen.
De „Nieuw-Amsterdam" te
water gelaten.
Uit de Provincie
MAANDAG 12 APRIL 1937
DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELAND
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
„De Schelde" te Vlissingen krijgt
opdracht voor don bouw van twee
torpedobooten.
51e JAARGANG No. 1B1
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Ve Zeeuw
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vüssingen f 0,20, Losse nummers 5 eent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
DEGRELLE DE LEIDER VAN DE
FASCISTISCHE BEWEGING KRIJGT
EEN KLAP DIE HEM HEUGEN ZAL.
De gisteren te Brussel gehouden ver
kiezing is voor de fascistische beweging
een leelijke tegenvaller geworden.
D'e bedoeling was de regeering een mo-
reele nederlaag toe te brengen, en haar
positie onherstelbaar te ondermijnen,
maar het resultaat is geweest, dat het
fascisme van D'egrelle verzwakt uit den
strijd is gekomen.
Het verloop der historie is bekend.
Dte leider der fascisten liet eenigen tijd
geleden een zijner volgelingen ontslag
nemen als lid van het parlement.
Daardoor werd een nieuwe verkiezing
noodig, waarbij de leider der Rexisten
zichzelf candidaat liet stellen.
Hiji wist vooruit dat hij wel niet ge
kozen zou worden. Maar dat was ook
niet de bedoeling.
Hü was overtuigd een zoodanig stem-
mencijfer te behalen, dat de positie van
de Regeering moreel zou worden geschokt
en dat voor ieder duidelijk zou worden,
dat het vertrouwen in haar beleid ver
dwenen is.
Welnu, dat plan is finaal
mislukt.
Op aandringen van zijn vrienden en in
's lands belang heeft de minister-presi
dent Van Zeeland zich candidaat laten
stellen.
De kiezers hadden dus de gelegenheid
zich uit te spreken.
Aan den eenen kant stond de koele
rustige werker en financier Van Zeeland,
wiens ideaal het is België door de eco
nomische crisis heen te helpen en aan
den anderen 'kant Degrelle, de leider der
Rexisten, die nog weinig anders heeft
gedaan dan onbeheerschte critiek uit
oefenen op de wijze als Mussert dat in
ons land doet.
Gisteren had de stemming plaats.
En de uitslag is geweest, dat minister
president Van Zeeland 275.840 stemmen
behaalde en Degrelle 69.242.
In vergelijking met 1936 zijn de par
tijen die Van Zeeland steunden 21.626
stemmen vooruitgegaan, terwijl het aan
tal stemmen van Degrelle met 6.479
daalde.
Degrelle heeft een klap gehad, die hem
heugen zal.
Van hoe groot belang deze stemming
werd geacht blijkt uit wat het orgaan
van de N.S.B. de vorige week schreef.
„Van Zeeland moet het bewijs leveren,
dat bet geloof van de kiezers in bet par
tijsysteem onverzwakt is gebleven. Hijl
moet dus behalen 254.000 stemmen. (HÜ
kreeg echter 21.000 stemmen meerl)
Degrelle moet het bewijs leveren, dat
het geloof in de autoritaire bewegingen
gegroeid is. Hij moet derhalve 75.000
stemmen behalen. (Hij kreeg echter 6000
stemmen minder).
Alles wat Van Zeeland minder behaalt
dan 254.000 stemmen is verlies voor de
partij-politieke opvatting. Alles wat De
grelle meer heeft dan 75.000 stemmen is
winst voor de idee van den partijloozen
staat."
Volgens deze redeneering heeft de par
tijpolitieke opvatting een groote overwin
ning behaald.
DE STRIJD IN SPANJE.
Van de fronten weinig nieuws.
De laatste dagen is er van 'het oorlogs-
terrein in Spanje weinig nieuws.
Over en weer worden mislukte aanval
len gemeld.
D'e verdedigingsraad van Madrid deel
de gisteren mede:
„DO regeeringstroepen aan het front
van Madridl hebben alle pas veroverde
stellingen ten Westen van de Manzanares
versterkt en verschillende verwoede te
genaanvallen, die de rechtsohen in den
sector van de Brug der Franschen had
den ontketend, afgeslagen. ï)e weg en de
spoorweg in dezen sector zijn geheel vrij
gemaakt. In den sector van de Gasa Del
Campo hébben de regeeringstroepen, ge
steund door de luchtmacht, na hevigen
tegenstand van den vijand, nieuwe loop-
gravenlinies bezet".
Aan de andere fronten waren de Fran
co-troepen in den aanval.
VLUGSCHRIFT VAN DE „DUITSCHE
VRIJHEIDSPARTIJ" AFKOMSTIG UIT
BUITENLAND?
In verband met het door de „Duitsohe
Viijheidspartij" in Berlijn verspreide ge
schrift, deelt het D.N.B. uit Berlijn mee,
dat aldaar is geoonstateerd, dat het ge
schrift door buitenlanders in het buiten
land waarschijnlijk door communisten
is opgesteld.
Naar hier van goedingelichte zijde
wordt vermoed, zoo vervolgt het D.N.B.,
was het doel van deze actie in de eerste
plaats om een onjuisten indruk te geven
van de werkelijke stemming in Duitsch-
land. Vandaar, aldus het D.N.B. dat deze
vlugschriften ook aan buitenlandsohe
persvertegenwoordigers zijn toegezonden.
De zaak wordt te Berlijn ais zoo onbe-
teekenend beschouwd, dat het niet in het
voornemen ligt verdere stappen te doen.
NIEUW BISSCHOPPELIJK VERZET.
TEGEN DUITSCHE
REGEERINGSORDERS.
In de R. KL. kerken te Berlijn zijn gis
teren tiwee herderlijke brieven van Mgr
Preysing, bisschop van Berlijn, voorge
lezen.
In den eersten brief protesteert de bis
schop tegen zekere regeeringsorders ten
aanzien van de jeugd, die volgens hem
ten doel hebben, het kerkbezoek door de
kinderen te verhinderen. Volgens deze or
ders mogen de kinderen in beginsel maar
eens per week naar de kerk gaan, terwijl
niemand hen daartoe mag dwingen.
Verder protesteert Preysing tegen de
bepaling, volgens welke 'kinderen geen
bewaarscholen en kostscholen, die onder
leiding van leden van godsdienstige orden
staan, mogen bezoeken.
In den tweeden brief maant de bis
schop de ouders opnieuw aan den strijd
voor de confessioneele school voort te zet
ten.
EEN POSTZEGELCONFLICT.
De Hitler-blokzegel in Praag in beslag
genomen.
Naar de Praagsche Maden melden, zijn
de kort geleden uitgekomen nieuwe post
zegels met de beeltenis van Hitier bij hun
verschijnen in Praag door de politie in
beslag genomen.
Als motief wordt opgegeven, dat het
uit vier zegels bestaande blok is omge
ven door een witten rand, waarop de
woorden nit Hitler's „Mein Kampf":
„Wie zijn volk redden wil, kan slechts
heldhaftig denken", voorkomen.
„Mijn Kampf" is in Tsjeohoslowakije
verboden en daarom is ook het citaat in
beslag genomen.
In Duitsohe politieke kringen te Ber
lijn is men over deze handelwijze zeer
verontwaardigd.
Wapensmokkel ontdekt in Zwitserland.
Te Zurich is een wapensmokkel ont
dekt, in verband waarmede de advocaat
Rosenbaum is gearresteerd. D'e gesmok
kelde wapens waren afkomstig uit bet
buitenland en bestemd voor Spanje. In
officieele kringen weigert men nadere
bijzonderheden mede te deelen.
Het blad „Bund" deelt mede, dat Ro
senbaum uit Spanje tien millioen franc
heeft ontvangen om wapenen te koopen.
Een millioen is in beslag genomen en zal
zonder twijfel aan den fiscus worden
overhandigd. D'e wapenen werden in het
buitenland besteld, doch men weet niet,
of reeds leveringen zijn geschied.
Geen klokgelui.
Te Baden-Baden zullen de kerkklokken
tusschen 10 uur 's avonds en acht uur
's morgens niet meer mogen luiden, op
dat de rust der gasten daardoor niet ge
stoord zal worden.
Het bericht vermeldt niet of in deze
mondaine badplaats gedurende dien tijd
ook alle andere bindernis van de nacht
rust: autoverkeer, motorrumoer, muziek
en wat dies meer zij, verboden is.
Korte Berichten.
i De overstroomingen, welke groote
deelen van Joego-Slavië teisteren, hebben
aan zes personen het leven gekost.
i—Uit Bilbao wordt gemeld, dal een
electrische trein is ingereden op een aan
tal personen, die in een tunnel een
schuilplaats zochten bij een luchtaanval
der nationalisten. Door het geloei van de
sirenes, welke het luchtalarm aankondig
den, hoorden zij den trein niet naderen.
Zes personen werden gedood en dertig
ernstig gewond.
i Bij een nieuwe wet wordt bepaald,
dat in het vervolg 1 Mei in geheel Grie
kenland moet worden gevierd als den
„dag van den arbeid". D'e laatste week
van April zal aan de arbeiders worden
voorgehouden als de week voor de cul
tuur.
i De Paus heeft voor het eerst sedert
het begin van zijn ziekte een autotochtje
door de tuinen van het Vaticaan gemaakt
Uit Oshawa wordt gemeld: De sta
king bij de General motors in 'Canada zal
omtrent Woensdag zijn geëindigd.
Te Luik zijn drie Nederlandsche
saccharinehandolaars in hechtenis geno
men.
Koning Leopold, die eenigen tijd in
Zwitserland heeft vertoefd, is gisteren
te Brussel terug gekeerd.
Bij een honderdtal soldaten te Brus
sel deden zich, na den maaltijd, vergif
tigingsverschijnselen voor. Twee en veer
tig hunner moesten naar het ziekenhuis
worden overgebracht. Van geen hunner
echter schijnt de toestand ernstig te zijn.
Vernomen wordt, dat het aantal i n-
landsche soldaten, dat in Abessynië
sedert den aanvang der krijgsverrichtin
gen tot 31 Maart 1937 gesneuveld is,
2854 bedraagt.
Het ministerie van pers en propa
ganda te Rome spreekt de berichten te
gen, volgens welke Mussolini een ont
moeting zou hebben met Hitier te Bad
Godesberg in het Rijnland. Echter acht
men de mogelijkheid in het algemeen van
een ontmoeting tusschen beide staatslie
den niet uitgesloten.
i Op de Zwarte Zee woeden hevige
stormen. Vijf Roemeensche schepen met
veertien visschers aan boord worden ver
mist. Men heeft sedert een week niets
meer van hen gehoord.
DE EERSTE KAMER.
Op 20 April vergadering.
De voorzitter der Eerste Kamer is
voornemens dit lichaam bijeen te roepen
togen Dinsdag 20 April, des namiddags
te één uur, ter behandeling o.m. van het
ontwerp van wet tot wijziging van de
dienstplichtwet. Dien dag of den volgen
den zal er ook een afdeelingsonderzoek
worden gehouden.
NEDERLAND EN INDIë.
Nederlandsche bedrijfsleiders naar Indië.
De heer Koster, die sinds eenigen tijd
optreedt als vertegenwoordiger van Werk
gevers in Ned.-Indië, heeft medegedeeld,
dat hij heeft aangedrongen op beter con
tact tusschen Nederland en Indië, waar
toe leiders van de groote industrieën en
bedrijven in Nedeiland naar Indië dienen
te komen. Daardoor zouden misverstan
den, welke tot dusverre zijn voorgekomen,
te vermijden zijn.
Naar aanleiding van dit streven van
den heer Koster, is bericht ingekomen
van verschillende leiders van belangrijke
Nederlandsche industrieën, dat zij1, het
gemis en de noodzaak van kennismaking
voelend, binnenkort naar Indië zullen
komen.
EERVOLLE OPDRACHT AAN PHILIPS
Levering van geluidsinstallatie in het
Volkenbondspaleis.
Aan de Philipsfabrieken is opdracht
gegeven tot levering van de door haar
ontworpen complete geluidsversterking-
installatie voor het nieuwe Volkenbonds
paleis te Genève.
Hoewel nog geen details bekend zijn,
staat het reeds vast, dat dit de grootste
permanente electro-acoustische installatie
in Europa zal worden.
DE K.L.M. NAAR MIDDEN-ENGELAND
Zomerverbinding met Liverpool en
Doncaster.
De K.L.M. meldt: Na langdurige on
derhandelingen met de Britsche autori
teiten en belanghebbenden heeft de K.
L. M. besloten om gedurende de zomer
maanden, van 1 Juli tot 3 October, de
luchtlijn AmsterdamDoncasterLiver
pool te heropenen.
Verleden jaar werd deze lijh gevlogen
in samenwerking met de Britsh Conti
nental Airlines en na de fusie van ver
schillende Engelsche maatschappijen de
Britsh Airways Ltd. De Engelschen vlo
gen met De Havilland 86-toestellen, de
K.L.M. met een Fokker F 18.
Dit jaar zal de K.L.M. den dienst al
leen vliegen en wel met een Douglas
D.G. 2, waardoor de vliegtijid over den
afstand Amsterdam'Liverpool, die ver
leden jaar nog 3/4 uur bedroeg, wordt
teruggebracht tot 2 uur en 45 minuten.
UITBREIDING VAN MILITAIRE
GRENSBEWAKING.
Apeldoorn centrum van het Noordelijk
gedeelte.
Te Apeldoorn is het hoofdbureau ge
vestigd van den dienst voor de voorbe
reiding van de plannen inzake de uit
breiding der militaire grensbewaking. Het
staat onder leiding van kolonel R. Boom-
sma, voorheen te Nijmegen, die voor dit
doel het geheele grensgebied van den D'ol-
lard tot Mook onder zijn beheer heeft. In
onderscheiden plaatsen der Oostelijke
Candidatenlijst Herv. Geref. Staatspartij.
De candidatenlijst der Hervormd Gere
formeerde Staatspartij is voor het ge
heele land aldus samengesteld:
D's G. A. Lingbeek Voorthuizen; ds K.
E. Ei. Gravemeyer, Den Haag; ds B. Gij
zel, Amsterdam; K, Eëldering, Vianen;
ds L. Boers. Scbveningen; A. J. Bui-
ning, Appel; ds A. G. G. den Hertog, Rot
terdam; G. J. Prins, Oldebroek; B. de
Jong, Koudum; en A. J. Mast.
provincies zijn afdeelingen van dit hoofd
bureau opgericht. De voorbereidende
werkzaamheden zijn nu leeds verscheiden
maanden aan den gang en naderen haar
voltooiing.
Hoewel nog niets vaststaat, zijn de kan
sen voor Apeldoorn, dat tot heden steeds
van garnizoen verstoken is geweest, zeer
gunstig voor de vestiging van een der
volgens de plannen op te richten grens-
bataljons.
OUDi-G.G. DE JONGE EN DE TWEEDE
KAMERVERKIEZING.
Een uit de lucht gegrepen bericht.
Voor de afdeeling Zeist van het Na
tionaal Jongerenverbond heeft de oud-
gouverneur-generaal van Nederlandsch-
Indië, jhr mr B. G. de Jonge een rede
voering gehouden. Tijdens de pauze heb
ben wij, zegt het „Hdbl.", Z.Exc. gevraagd
welke waarde gehecht mocht worden
aan de hardnekkige geruchten, welke de
laatste dagen worden gehoord, n.l. dat de
heer De Jonge candidaat voor de Tweede
Kamer der N.S.B. zou zijn. Zijne Fixcel-
lentie machtigde ons mede te deelen, dat
hem hiervan niets bekend is en dat deze
mededeelingen beschouwd moeten wor
den als volkomen uit de lucht gegrepen.
Dalende werkloosheid.
Het aantal werkloozen in de hoofdstad
was einde Maart 7195 minder dan op
hetzelfde tijdstip in 1936.
Dr Th. Meinema. f.
Op 58-jarigen leeftijd is gisteren plot
seling overleden Dr Th. Meinema, ge
neesheer-directeur van de stichting
„Bloemendaal" te Loosduinen.
Dr Meinema was aanvankelijk werk
zaam als arts te Z a a m s 1 a g. In 1908
werd hij benoemd tot geneesheer aan de
stichting „Veldwijk" te Ermelo. Vandaar
vertrok hij in 1918 naar de Valerius-
kliniek te Amsterdam. In 1929 keerde hij
terug naar „Veldwijk". In 1929 werd hij
benoemd tot directeur van de stichting
„Dennenoord" te Zuidlaren en sinds Oc
tober 1931 fungeerde hij als directeur
van de stichting „Bloemendaal" te Loos
duinen.
H. M. DE KONINGIN HAKT DE
KLINKDRAAD DOOR.
Hoe groot het nieuwe schip van de
Holland-Amerika-lijn is.
Onder enorme belangstelling 1 tien
duizenden hadden zich op het terrein van
de Rotterdamsche Droogdok Maatschap
pij verzameld 1 is Zaterdag Nederlands
grootste passagiersschip te water gelaten.
Te kwart over drie ging van de 12-
meter hooge eere-trihune de Koninklijke
Standaard omhoog, ten bewijze, dat H.
M. de Koningin in aantocht was.
Een eerewacht van leerlingen der Zee
vaartschool en van Zeeverkenners stond
bij' den aanlegsteiger. De heeren Endert
en Ir Knape wachtten de Koningin bij
den steiger op, om haar naar de eere
tribune bij den boeg van de „Nieuw-
Amsterdam" te geleiden.
De groote massa van toeschouwers
heeft deze aankomst niet kunnen gade
slaan, doch weldra verscheen achter een
der groote looftsen H. M. de Koningin.
Ondanks den regen kwam H. M., niet
beschermd zelfs door een parapluie, het
open gedeelte van de werf overwande-
len. H. M. was gekleed in een langen
grijzen 'Brentschwanz mantel en droeg
een donker-paars fluweelen hoed.
Terwijl aan alle zijden het gejuich als
een verwelkoming van de vorstinne op
steeg, wandelde H. M. naar de lift, welke
haar naar het platvorm van de eere
tribune bracht.
Boven gekomen, beantwoordde zij de
nu algemeene juichkreten met een wui
vend gebaar en vriendelijke buigingen
naar alle zijden. Dan zette de muziek bet
Wilhelmus in, dat met behulp van luid
sprekers over het geheele terrein werd
uitgedragen.
Op de kleine maar 'hooge en voor allen
zichtbare tribune, waar de Koningin zich
nu bevond, waren tevens aanwezig de
president-commissaris van de R. D. M.
en de president-commissaris van de Hol-
land-Amerika-Lijn, de heer W. van der
Rookt IBIS bij voorkeur uit een IBIS-pijp.
Bij Uw winkelier verkrijgbaar.
Binnenland.
De nieuwe regeling van de pacht.
Te water lating van de Nieuw-Amster
dam.
Nieuwe order voor „De Schelde" te Vüs
singen. 1
Buitenland.
De verkiezingsuitslag te Brussel,
De burgeroorlog in Spanje.
Vorm, alsmede de twee directeuren van
laatstgenoemde onderneming, de heeren
de Monchy en Bouman, terwijl minister
Geüssen zich eveneens bij het gezelschap
had gevoegd.
Tegen half vier de zon was inmid
dels doorgebroken heeft H. M. de
Koningin den 'klinkdraad losgehakt, en
daarmee het schip vrij gegeven.
Het was ©en moment van groote span
ning. Even was er eenige aarzeling, maar
toen, na enkele seconden, 'begon het ge
vaarte onder het gejuich van de menigte
en het geloei der sinrenen te glijden om
in het ruime water een plaats in ie
nemen.
Onmiddellijk na de te waterlating had
in de feesthal een bijeenkomst plaats,
waar verschillende personen, o.a. Minis
ter Gelissen, het woord voerden en waar
verschillende koninklijke onderscheidin
gen werden uitgereikt.
Door H. M. de Koningin werd een
dronk gewijd aan het welzijn en de ge
lukkige vaart van de „Nieuw-Amster
dam".
Als aandenken aan dezen dag is door
de bouwers van het schip aan H. M. de
Koningin aangeboden het bijltje, waar
mede door H. M. de tewaterlating is ver
richt.
Dit 'bijltje, dat vervat is in een luxe-
etui, versierd met gedreven zilveren sil
houetten van New-York en Rotterdam,
bekleed met slangenleer en geplaatst op
een 'blad van Japansch lakwerk, is ver
vaardigd naar het ontwerp van architect
Wijdeveld. Het lakwerk werd uitgevoerd
door den sierkunstenaar Jaap Gidding,
terwijl het zilverwerk vervaardigd werd
op de ateliers van de „Koninklijke Be
geer" te Voorschoten.
Om zich een denkbeeld te vormen van
de enorme afmetingen van dit grootste
Nederlandse schip, kan men het 'best te
hulp roepen bekende groote gebouwen en
eens nagaan, welke daarvan in dit schip
zouden geborgen 'kunnen worden, indien
de ruimte'binnen de romp 'n geheel uit
maakte.
Zes van Nederlands bekende kerkto
rens zouden dan gemakkelijk daarin
plaats kunnen vinden, n.l. de Domtoien
te Utrecht, de S't. Laurenstoren te Rot
terdam, de Oldenhove te Leeuwarden, de
Westertoren te Amsterdam, de toren van
de Nieuwe Kerk te Delft en de Haagsche
St. Jacobstoren.
De Minister van Staat, Minister van
Defensie a.i. Dr H. Golijn heeft opdracht
gegeven voor den bouw van vier onder
zeebooten type 0' 16, waarvan twee zullen
warden gebouwd door de Kon. Mij. „De
Schelde" te Vlissingen, en twee door de
Rotterdamsche Droogdok Mij.
VOOR DB PIUR
