De gevaren van Communisme
en N ationaal'So cialisme.
Houd Uw
Nieren
Gezond!
VRIJDAG 2 APRIL 1937
DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELANO
51e JAARGANG No. ?§3
EERSTE BLAD
Buitenland.
Het Prinselijk Paar te
Monte Carlo.
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2,50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlisslngen f 0.20. LOfi? nummer» 5
Advertentién ?0 cent per regel ïngesenden
mededeelingen 60 cent per '•egel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Waarschuwend woord van Jhr Mr
de Geer.
In de rede, waarmede gisteren Jhr de
Geer de algemeene vergadering van de
Chr.-Hist. Unie opende, werd door hem
met nadruk gewezen op de noodzakelijk
heid van eensgezind optreden van alle
Christusbelijders.
Wij beleven, aldus Spr., een tijd, waar
in de meest waardevolle goederen, ons
door het voorgeslacht overgeleverd, in
gevaar zijn. Van twee zijden, schijn
baar tegenovergesteld, maar
nauw verwant, worden zij bedreigd.
Fascisme en communisme, beido ont
sproten aan geweldverheerlijkende ge
schriften als van den schrijver Sorel en
anderen, hebben besloten, dat één van
hen beiden de macht in de wereld zal
hebben. Er zal geen dageraad zijn vooi
wie beiden verwerpt. Hierover zijn zij
't eens. Zij bestrijden elkaar nu in Span
je en zien in dien strijd het prototype
van wat straks overal komen zal, en
komen moet. Na Spanje volgt Frankrijk,
waar de eerste teekenen van het revo
lutionair duel zich reeds vertoond heb
ben. Straks komt de beurt aan
Nederland. De weerstand van an
dersdenkenden en van historische, in het
volksbesef verankerde, instellingen wordt
bij voorbaat uitgeschakeld. Er zal alleen
spannig zijn over de vraag, wie in den
eindstrijd de overwinning behaalt: het
fascisme of het communisme.
I
Met de vrijheid van Evange
lieverkondiging, van onder
wijs, van jeugdorganisatie,
van vergadering en drukpers,
ja van meeningsuiting tot in
particuliere gesprekken toe,
zal het dan wie ook wint
gedaan zijn. Ieder wordt de spion
van zijn buurman, en de geheime politie
waakt over allen.
Willen wij daarheen?
In het begin dezer eeuw ging er een
schok door de wereld, toen de Fransche
minister Viviani in het parlement zeide:
„Wij hebben de lichten des hemels ge
doofd, en men zal ze niet weer aan
steken".
Het was een vreeselijke uiting, blijk
gevend van bittere vijandschap, maar
tenslotte bleef het oratoria. De vrije ver
kondiging van het Evangelie, ook door
Protestanten, bleef onaangetast.
Wat wij thans zien gebeuren,
is erger. De beweging der „godloozen"
is feitelijk de Staatskerk geworden in
het tegenwoordige Rusland, en alwat
daarnaast uit betere tijden aan religie
is overgebleven, verkommert en ver
smacht onder den druk van steeds drei
gende vervolging.
En ook wat in Duitschland bezig is
zich te ontwikkelen, wekt in toenemen
de mate zorg. Het moderne heidendom
geniet er onbeperkte vrijheid om de be
volking, en vooral de jeugd, met zijn leer
te besmetten, terwijl de dienaren van
het Evangelie op allerlei wijze in hun
bewegingsvrijheid werden beknot.
Prof. Barth schreef onlangs in de „Neue
Züricher Zeitung": „Het is een feit, dat
Streicher (d.i. de man van de Stürmer)
mag praten en dat zelfs Zöllner om
van de belijdeniskerk niet eens te spre
ken in het openbaar moet zwijgen.
Het is een feit, dat de onschuldigste
Zondagsbladen „gemassregelt" en zelfs
onderdrukt worden, wanneer zij het kind
ook maar van verre bij den naam wagen
te noemen. Het is een fe.it, dat de
meest woeste Godslastering
in het Duitschland van heden
v r ij staat, dat daarentegen de
kerk in de prediking wordt
gehinderd".
De hoogleeraar noemde een reeks pe
riodieken, met een enorme oplaag, die
alle onder bescherming der Overheid hun
gif in de volksziel druppelen, met altijd
weer hetzelfde thema: „Christendom is
jodendom, jodendom is bolsjewisme.
Daarom weg met het Christendom".
Het ergste is daarbij de organisa-
tiedwang. Deze noopt ook anders
denkenden in die giftige sfeer te ade
men. De Rijksjeugdleider, Baldur von
Schirach, roemde onlangs, dat de con-
fessioneele jeugdorganisaties vernietigd
zijn ten gunste van „een groote jeugd-
kameraadschap". Wat deze laatste be-
teekent, blijkt, als wij uit de pen van
dienzelfden jeugdleider lezen: „De Noor-
sche man kent geen scheiding tusschen
M. Polderman
Electrotechnicus
Goes
Erkend
Philips' Service
een macht, die schepper is, en een schep
sel, dat geschapen wordt. Vreemd is hem
de gedachte aan „redding" en aan iemand
die optreden zal als middelaar tusschen
hem en God. Germaansch is geloof in
zichzelf. Het woord „genade" kent hij
evenmin".
Een andere jeugdleider ried aan zijn
leerlingen, geen bijbels te koopen, maar
Hitiers „Mein Kampf"; het wachtwoord
immers moest niet langer zijn: „Allen
voor Christus", maar „Allen voor Duitsch
land".
In de werkkampen van den arbeids
dienst werd met Kerstmis een geschrift
verspreid, waarin verkondigd werd, dat
geen verwijt kan treffen hen, die den zoon
van God niet zoeken in den hemel, maar
op aarde, „waar thans ook iemand voor
ons staat, die bijzonder gezegend is door
den Schepper."
Dit noemt men thans nationaal-socia-
listische ideologie.
Wel wreed is de ontgoocheling van tal
van vrome Christenen, die destijds het
nationaal-socialisme in Duitschland met
gejuich hebben ingehaald. En wel
groot is de verdwazing van die
belijdende Protestanten hier
te lande, die zich ook nu nog
door het zoet gefluit van den
vogelaar laten verlokken.
Gelukkig zijn het er slechts weinigen,
wat trouwens niet behoeft te verwonde
ren. In tegenstelling met onze Ooster
buren, bij wie in het verleden het bederf
werend zout van een christelijk-gefun-
deerde staatkunde helaas grootendeels
heeft ontbroken, bezit ons volk in zijn
staatkundige vorming, ook in die van
de laatste eeuw, een sterk schild tegen
den waan van den dag. Wij kunnen dan
ook in dezen tijd niet dankbaar genoeg
zijn voor de politieke scholing, die man
nen als Groen van Prinsterer en zijn
epigonen aan breede lagen van onze be
volking gegeven hebben en waarvan de
invloed zich doet gevoelen tot ver buiten
hun engere geestverwanten. Wanneer
hun werk geen andere vrucht had ge
dragen dan die wij thans plukken, dan
nóg zou het op onze erkentelijkheid aan
spraak hebben.
DE STRIJD IN SPANJE.
Successen der opstandelingen.
Vandaag zijn de opstandelingen weer
zoo gelukkig, dat ze successen kunnen
melden. De strijd woedt nu weer in het
Baskenland, in de provincie Biscaje, tus
schen Vitoria en Durango. Woensdag
morgen heeft Franco's infanterie een of
fensief ingezet, dat voorbereid was door
de artillerie en verscheidene uren heeft
geduurd.
Daarop ging de rechtsche infanterie
tot den aanval over. De regeeringstroepen
moesten tenslotte wijken en trokken te
rug, op korten afstand gevolgd door de
rechtschen, die tijdens de achtervolging
gebruik maakten van hun automatische
wapens, waardoor de rooden zware ver
liezen leden.
Aan het eind van den aanval konden
zij een aantal dorpen bezetten. Gister
morgen is het offensief voortgezet en nu
moesten de regeeringstroepen nog steeds
volgens rechtsche -berichten, zich terug
trekken op hun achterwaartsche stellin
gen, zöoals Ochandia (halverwege tus
schen Vitoria en Duango).
Het regeeringspersbureau te Bilbao
geeft het rechtsche offensief toe, maar
ontkent het succes ervan Het noemt den
aanval een groote mislukking, die den
vijand op zware verliezen is komen te
staan.
STAKING IN BRITSCH INDIë.
Dag van rouw afgekondigd.
In Britsch-Indië is de nieuwe grond
wet in werking getreden.
Feer dan twee-derde van het geheele
Indische gebied, met een bevolking van
ruim 290.000.003 zielen, zal voorlaan
provinciale autonomie genieten. Dit
brengt met zich mede, dat in ieder der
elf provincies een ministerie wordt be
noemd, hetwelk tegenover een gekozen
wetgevende vergadering verantwoordelijk
is voor een uitgebre'd en duidelijk om
schreven bestuursgebied, waarover de
centrale regeering geen zeggingschap
heeft.
Op aanzetten van de congresparty is
in heel Britsch-Indië uit protest tegen de
inwerkingtreding der nieuwe constitutie,
gisteren een algemeene staking doorge
voerd, welke industrie, nijverheid en han
del volkomen lamlegde.
In het geheele land is door de congres
partij de „hartal", een dag van godsdien-
stigen rouw, afgekondigd, om den afkeer
van -de nieuwe grondwet te toonen.
Te Bombay werden zes personen ge
arresteerd wegens het samenscholen op
den openbaren weg en te Delhi 25.
DE STAKINGSGOLF IN DE VEREEN.
STATEN.
John Lewis verklaarde gisteren,, dat
hij, tenzij nog vóór middernacht (plaat-
I selijke tijd) een nieuwe arbeidsovereen
komst in de bruinkoolmijnen zou zijn
geteekend, een onmiddellijke staking in
genoemd bedrijf zou bevelen.
Terwijl de gouverneur van Michigan,
Murphy, in Lansing nog ijverig in de
weer was, om te trachten een accoord
tot stand te brengen tusschen de ver
tegenwoordigers der Chrysler-fabrieken
en den bond van arbeiders in de auto
industrie en aldus een einde te maken
aan de staking van ongeveer 80.000 ar
beiders, zijn in vier fabrieken van de
General Motors, n.l. te Flint, Pontiac,
Michigan en Cleveland nieuwe stakingen
uitgebroken, waardoor al weer 18.400 per
sonen werkloos zijn geworden.
BUITENLANDSCHE BLADEN IN
BESLAG GENOMEN.
De Duitsche politie heeft Dinsdag 41
en Woensdag 25 buitenlandsche bladen
in beslag genomen.
Men veronderstelt, dat deze maatregel
een gevolg is van de publicatie in deze
bladen van berichten over de protesten
van de R.-K. geestelijkheid tegen de
schending van het concordaat tusschen
de rijksregeering en den Paus.
De Gestapo legt zich in het geheele
rijk, doch vooral in het Zuiden en Wes
ten vol ijver toe op het in beslag nemen
van exemplaren van de pauselijke ency
cliek. Op hoog bevel wordt in vele plaat
sen fel jacht gemaakt op de encycliek,
welke overal in brochure-vorm wordt ge
drukt en verspreid.
Uit verschillende plaatsen in het dio
cees Münster wordt gemeld, dat beamb
ten van de geheime staatspolitie den
geloovigen bij het verlaten van de ker
ken, waar hun de tekst van de encyclie
ken was overhandigd, dezen uit de han
den rukten.
In Aken is de Gestapo een R.-K, druk
kerij binnengedrongen en heeft er dui
zenden exemplaren van de encycliek in
beslag genomen.
MILITAIR COMPLOT IN RUSLAND.
Onbruikbare leveranties aan het Roode
leger.
Alle bladen te Warschau publiceeren
een bericht, volgens hetwelk de bolsjewis
tische geheime politie, de Gepoe, op 20
Maart j 1. een tegen Stalin, Kaganowitsj
en Jeschof gerichte samenzwering op het
spoor is gekomen, georganiseerd door of
ficieren van de militaire districten van
Leningrad en Kiew.
Reeds zou een aantal officieren, naar
aanleiding van deze ontdekking, zijn ge
arresteerd.
Uit het onderzoek, door de geheime po
litie inmiddels tot andere legerafdeelin-
gen uitgebreid, zou gebleken zijn, dat ook
officieren van de -vlooteskaders in de
Oostzee en de Zwarte Zee hiji het complot
betrokken zijn geweest.
In de zitting van den oppersten oor
logsraad is een rapport uitgebracht van
de permanente legercommissie, waaruit
blijkt, dat ongeveer een vijfde van de ge
heele artillerie-munitie der sovjets on
bruikbaar is, wijl ze niet past bij' het ka
der der kanonnen. Van de vliegtuigen,
welke aan het leger worden afgeleverd,
zou er zeker een op de drie onbruikbaar
zijn.
„Norman Davis vertoeft te Londen
uitsluitend in verband met de
suikerccnferentie"-
Naar aanleiding van ihet bezoek van
Norman (Davis aan Londen, dat tot ver
schillende geruchten aanleiding gegeven
heeft, heeft de Amerikaansche minister
van 'buitenl. zaken, Huil, verklaard,
dat de Amerikaansübe regeering geen
plannen koestert tot het bijeenroepen van
een ontwapeningsconferentie en dat Was
hington niet door bemiddeling van Nor
man Davis voorstellen te dien aanzien
aan de Europeesche landen heeft gedaan.
Norman Davis, verklaarde de minister,
vertoeft uitsluitend te Londen in verband
met de suikerconferentie.
Antwerpen heeft geen klagen.
De havenbeweging van Antwerpen blijft
van een buitengewone activitoit getuigen.
Het schijnt, dat het verblijf van Prinses
Juliana en Prins Bernhard te Monte
Carlo eenige dagen langer zal duren dan
oorspronkelijk de bedoeling was, waar
aan het buitengewoon fraaie weer, dat op
't oogenblik aan de Azurenkust heerscht,
waarschijnlijk niet vreemd is.
Vooral gisteren was het een heerlijke
zomersche dag en de Prinses en de Prins
waren reeds vroeg in een kleine auto
naar de haven gereden oom per motorboot
een tocht te maken op zee, waarna ziji in
het „Hotel de Paris" de lunch gebruik
ten.
Des middags waren de Prinses en de
Prins de gasten van de Prinses van Mo
naco, in wier loge zij het bloemencorso
en de „Bataille des fleurs" bijwoonden,
dat onder een stralend blauwe lucht werd
gehouden.
De Prinses en de Prins hebben tijdens
hun verblijf te Monte Carlo enkele malen
tennis gespeeld.
Plannen om naar Parijs te vertrekken
schijnen er voor het oogenblik nog niet
te zijn.
De reeds zeer gunstige cijfers van vorige
maanden werden nog overtroffen.
Zoo boekte de haven in Maart 1920
binnenkomende zeeschepen met een ton-
nenmaat van 2.085.081 netto M-ton. D'Lt
beteekent een verhooging op de tonnen-
maat met 1.5 pet. in vergelijking met het
vorige jaar. In het eerste kwartaal van
bet jaar kwamen binnen 2874 schepen
met een tonnenaat van 6.002.288, hetgeen
vergeleken bij verleden jaar een toene
ming beteekent van 2.5 pet.
Het goederenverkeer is in nog sterkere
mate gestegen, zoodat volle ladingen, zoo
wel inkomend ais uitgaand thans legio
zijn. De Belgische industrieën en ook die
van het achterland hebben alle moeite
am het tempo in hun verschepingen bij
te houden. Vooral de staalgieterijien en
de kolenmijnen blijven dikwijls in gebre
ke. Aan den anderen kant moeten ver
schillende geregelde lijndiensten, vooral
raar Zuid-Amerika en Oost-Azië voort
durend lading achterlaten. De vooruit
zichten kunnen dus niet anders dan goed
zijn.
Dr. COLIJN BEZOCHT LIPPE
DETMOLD.
Stamslot van Prins Bernhard bezichtigd.
De minister-president Dr H. Colijn
heeft naar de Telegr. thans verneemt,
van een kort Paaschverlof gebruik ge
maakt om een autoreis te maken door
West-Duitschland. Op deze reis heeft de
minister o.a. een bezoek gebracht aan
Lippe-Detmold, waar hij1 het oude stam
slot van de familie van Z. K. H. Prins
Bernhard heeft bezocht.
Vrijdag 19 Maart is de minister, ver
gezeld van mevrouw Colijn en een logé,
per auto vertrokken en Zaterdag vóór Pa-
schen is de minister-president terugge
keerd, nog juist op tijd om zich voor te
bereiden op de behandeling van de In
dische begrooting in de Eerste Kamer.
En wat het merkwaardigste van deze
reis naar Detmold wel is geweest, dat is
dat de residentie vrijwel geheel onkundig
was van de afwezigheid van den minis
ter-president.
GRAANRECHTEN
EN PLUIMVEETEELT.
Heffing voor te conserveeren eieren
wordt gereserveerd.
Naar het Ned. Weekblad voor kruide
nierswaren verneemt, heeft de regeering
zich bereid verklaard, ten behoeve van
de binnenlandsche koelers en kalkers de
graanrechtenheffing op eieren te reser
veeren, opdat, bij eventueele afschaffing
van de monopolieheffing, de mogelijk
daaruit voortvloeiende schade zal kunnen
worden vergoed.
Hoe een en ander ter zijner tijd zal ge
regeld moeten worden, zal nog nader be
zien worden. i
DE „JAVA" TREEDT OP.
Aangehouden koopvaardijschip wordt
terstond vrijgelaten.
Havas seint uit Tanger d.d. 1 April:
Een Nederlandsc'h koopvaardijschip
heeft draadloos geseind, dat het door trei-
lers werd aangehouden. D!e commandant
van Hr. Ms. „Java" heeft daarop den
Spaanschen marine-autoriteiten geseind,
dat hij alleen het recht heeft de visitatie
van het schip uit te voeren. Het Neder-
landsche koopvaardijschip kon daarop
ongehinderd zijn reis voorzetten.
QEZONDE, krachtige
zijn Uw zekerste beveili
ging tegen rugpijn, rheumatl-
•che pijnen, dat gevoel van
zwakte In den rug, stijve en
pijnlijke gawnlohten, duizelig
heid en hoofdpijn, Immera
dan worden de sohadelljke
onzuiverheden als urinezuur
enz. voortdurend uit het
bloed gefiltreerd en vla da
urinewegen uit het lichaam
verwJJderd.DenJeren bestaan
uit een groote menigte teere
filters^welke de onzuiverhe
den aacTi het bloed onttrekken
en ala zij verstopt raken,
blijven deze achter en veroorzaken kwalen als de
bovengenoemde. Zorg dat de nieren behoorlijk blijven
werken door het gebruik van een dluretlach middel en
als zoodanig kennen FOSTER'S Rugpijn Nieren Pillen
hun weerga niet. f 1.—f 1.75 en f 8.-%
Binnenland.
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
over de wijziging der Dienstplichtwet.
Algem. vergadering der Chr. Hist. Unie.
Rede van oud-minister De Geer.
De Eerste Kamer heeft de begrootingen
van Landbouw, Visscherij en Land
bouwcrisisfonds aangenomen.
Buitenland.
De strijd tusschen de Duitsche regeering
en da R. K. Kerk.
Militair oompiot in Rusland.
D'e stakingen in Amerika.
JUBILEUM H. DIEMER.
Gisteren was het 25 jaar geleden, dat
de heer H. Diemer optrad als Directeur
van onze „Rotterdammer".
Hoewel de heer Diemer den wensch te
kennen had gegeven dezen dag onopge
merkt te laten voorbijgaan, gevoelden toch
zoowel de commissarissen als het geheele
personeel zich gedrongen den jubilaris
een woord van hulde te brengen voor het
knappe en uitnemende werk door hem in
een kwart-eeuw tot stand gebracht.
Bij deze 'hulde sluiten wij ons gaarne
aan, vooral ook omdat de beteekenis van
van arbeid van den heer Diemer niet be
perkt bleef tot de N. V. Dagblad „De Rot
terdammer'', maar zich uitstrekt tot de
Vaderlandsche pers in het algemeen en de
Christelijke pers in het bijzonder.
Het moet voor den jubilaris wel bijzon
der pijnlijk zijn geweest, toen van de zijde
van een beweging, die, omdat zij niet in
staat is een principieelen strijd te voeren,
bij voorkeur het wapen der verdachtma
king hanteert, gepoogd werd door insinu-
eerende corruptieverhalen, hem en zijn
bedrijf verdacht te maken, maar hij moge
zich troosten met de gedachte, dat het
niet de slechtste vruchten zijn waaraan de
wespen knagen en dat de verdachtmaking
waarschijnlijk: achterwege zou gebleven
zijn, ala de invloed van zijn orgaan niet
zoozeer werd gevreesd.
Aan den 'heer Diemer onze hartelijke
gelufcwensehen. Geve God hem nog vele
jaren te mogen arbeiden voor den bloei
van onze Anti-revolutionaire pers in 'het
belang van volk en vaderland.
HANDELSBESPREKINGEN
TUSSCHEN BELGIE EN NEDERLAND.
Over verlenging van het accoord.
Op 30 April e.k. loopt de economische
overeenkomst tusschen Nederland en Bel
gië ten einde, die op 1 Mei 1936 van
kracht werd en waarbij de invoercontin
genten geregeld werden voor vee, groen
ten, vruchten en bloemen. Naar wij ver
nemen zullen in de tweede helft van April
'besprekingen worden gevoerd over de
eventueele verlenging van het accoord.
NEDERLANDSCHE TOERISTEN NAAR
FRANKRIJK.
Gedurende de tentoonstelling geen
paspoorten noodig.
'De K.N.A.C. heeft bericht ontvangen,
dat de Fransche autoriteiten besloten heb
ben om gedurende den tijd van de wereld
tentoonstelling, Nederlandsche toeristen
in Frankrijk toe te laten op vertoon van
een bewijs van Nederlanderschap. Vol
gens dit bericht zou een paspoort dan
niet meer noodig zijn.
Reizigers, die deel uitmaken van een
gezelschap, kunnen gebruik maken van
een collectief paspoort, dat door het
Fransche consulaat van een visum is
voorzien. Zij 'behoeven geen enkel ander
papier bij zich te hebben dan de een of
andere identiteitskaart, welke van een
foto is voorzien. Hoewel van officieele
zijd© nog geen bevestiging van dit bericht
was te verkrijgen, kan toch wel worden