DE ZEEUW
AflISTLEVEn
De Erfenis nit Amerika
TWEEDE BLAD
Het warenhuis kan rustig zp
Uit de Provincie
Zoeklichtjes.
SSfoaA rruaaA Pof£
p&noeg, om...
VAN
DINSDAG 18 MAART 1937, Nr 140.
Nat. Socialistische theorie en practijk.
In de Sammlung Vabten, aldus de
Standaard, verscheen nu reeds het
21e deel van het door Ministerialrat Dr
Werner Hoche uitgegeven verzamelwerk
Die Gesetzgebung Adolf
Hitlers.
Tot 31 December 1936 is zij bijgewerkt
en het een flinke boekenplank vullende
Hitleriaanscho regime is een duidelijke
aanwijzing van den omvang van het ge-
massregel dat onder het nieuwe regime
hoogtij viert.
In het laatste deel trof ons de maatre
gel, die betrekking heeft op belasting van
de warenhuizen.
Wel duidelijk treedt met betrekking tot
de materie van het warenhuis aan den
dag de tegenstelling tusschen den pro-
grameisch en de werkelijkheid.
„Wij eischen het vestigen en in stand
houden van een gezonden middenstand,
het onmiddellijk in gemeentebeheer ne
men van de groote warennuizen en hun
verhuur tegen billijker prijzen aan kleine
neringdoenden" zoo luidt het eerste
deel van het zestiende der 25 artikelen.
De warenhuizen met hun joodsche lei
ders zij:n voor de nationaal-socialisten
een schrikbeeld.
In een vlugschrift, uitgegeven door de
NederlandscLs nationaal-socialistische be
weging lezen wij: „De warenhuizen zijn
typische producten van de liberaal kapi
talistische denkwijze over de rentabiliteit
en zij passen wonderwel in de ideologie
van Marx, waarbij uiteindelijk alle goe
deren in handen van enkele bevoordeel
den zullen geraken. Dan zal het tijdstip
aangebroken zijn voor het vereenigdo
proletariaat om de zaak met geweld over
te nemen. Wij, nationaal-socialisten, be
schouwen deze warenhuizen als ziekelijke
.uitwassen, als gezwellen op het organis
me van een gezonde volksgemeenschap
volgens onze opvattingen aangaande
volkshuishoudkunde, is er geen enkel ar
gument te vinden, dat voor hun blijven
de instandhouding pleit."
Uitroeiing van de warenhuizen was
een der pakkende leuzen, waarmee het
Duitsche nationaal-socialisme het bewind
aanvaardde.
In de practijk kwam er niets van te
recht. Het een en twintigste deel ver
meldt evenmin als een vorig deel iets
van de onmiddellijke overname.
De warenhuizen floreeren, over 1936
steeg de omzet in Duitschland met 8.5 pet.
Door fiscale heffingen profiteert de
staat mee van het verachte instituut.
NED. BIJBELGENOOTSCHAP.
Prov. Com. Zeeland.
Gisteren vergaderde in de Prins van
O'ranje te Goes de Prov. Gom. Zeeland
van het Ned. Bijbel Genootschap met de
afgevaardigden der afdeelingen.
De voorzitter, ds v. d. Most v. S p ij1 k
te Kortgene, opent de vergadering en kan
afgevaardigden van verscheidene nieuwe
afdeelingen, die den laatsten tijd zijn op
gericht, welkom heeten. Spr. wekt allen
op de belangen van het N.B.G. met trouw
en toewijding te behartigen.
De secretaris, ds' J. E. Visser te
Domburg, deelt mede, dat nieuwe afdee
lingen zijn opgericht te Souburg, Zoute-
lande, Koudekerke, Kruiningen, Wemel-
dinge, Bruinisse en Ierseke In ruim een
jaar tijds is 't aantal afdeelingen in Zee
land van 12 tot 21 gestegen. Hiervan
wordt met blijdschap kennis genomen.
Ds Boeke, secretaris-binnenland van
het N.B.G., doet allerlei mededeelingen
over de viering van het 300-
jarig bestaan der Staten
vertaling.
Het ligt in de bedoeling op Woensdag-
F E U I L L ETON
door An d e B a e 1 e.
88) _0_
Als een kind snikte en klaagde ze
haar leed uit en bedelde ze om mede
lijden en hartelijkheid. Zij, de dappere
en sterke, die altijd troost en hulp voor
anderen vond, voelde zich nu zelf on
eindig zwak en eenzaam. Een golf van
ontroering doortrilde het medelijdende
hart van haar moederlijke vriendin, die
al weer een troostwoord gezocht en ge
vonden had.
„Kom, kind, er is nog een God in den
Hemel, D'ie ons nooit verlaat en D'ie
machtig is om alle menschelijke plannen
en overleggingen te beschamen. Probeer
nu, hoe moeilijk het je ook valt, om ge-
loovig en blijmoedig het hoofd omhoog
te houden. Ik zal eens met mijn broer
spreken. In hem stel ik het volste ver
trouwen en dan zullen we eens zien,
wat er gedaan moet worden. Pearce
meende zijn bedreiging in volle ernst,
dus we behoeven er niet op te rekenen,
dat het nog wel wat mee zal vallen en
c.it hij nog niet zoo gauw ten uitvoer zal
avond 16 Juni a.s., na de alg. Vergade
ring van het N.B.G. een groote herdenj
kingssamenkomst te Amsterdam te hou
den, waarvoor de Nieuwe Kerk is aan
gevraagd. De redevoeringen zullen dooi
de radio worden uitgezonden.
Het idee wordt geopperd, dat de afdee
lingen zoo mogelijk op die« avond luister
bijeenkomsten beleggen, en erke
raden worden uitgenoodigd den Zondag
vóór of na 16 Juni dit belangrijke jubi
leum in de godsdienstoefening te herden
ken. In die dagen moet de Statenverta
ling in het centrum der belangstelling
van ons volk staan.
Verder wordt in het Bijbelhuis te
Amsterdam (in het gebouw of in den
tuin) een receptie gehouden.
Ook wordt van 31 Mei tot half Juli een
interessante tentoonstelling gehouden en
zal omstreeks 31 Mei een zeer belangrijk
gedenkboek verschijnen, dat tegen lagen
prijls voor leden en oontribuanten ver
krijgbaar zal zijn.
Getracht zal worden dit jaar de jeugd-
boekjes die ook over de Statenverta
ling zullen handelen vóór Juni in
plaats van in October te doen verschij
nen.
Ds Boeke wekt ten slotte de afdeelingen
krachtig op bij gelegenheid van deze her
denking een collecte te houden uit dank
baarheid voor den zegen der Statenver
taling. De opbrengst zal dan bestemd
worden voor een te vormen vertalings
fonds. Er wordt hard gewerkt aan de
nieuwe vertaling. Zeer waarschijnlijk zal
nog dit jaar het Nieuwe Testament in
nieuwe vertaling uitkomen. Maar vooral
zal dit vertalingsfonds dienen voor 't ver-
talingswerk voor Indië. Dit werk kost het
N.B.G. het meeste, maar is van zeer
groote beteekenis voor het Zendingswerk.
Wijl kunnen onze dankbaarheid voor de
Statenvertaling niet beter uiten dan door
te zorgen, dat ook de Indische bevolking
den Bijbel in eigen taal kan lezen.
De afgevaardigden der verschillende
afdeelingen brengen rapport uit van de
in dezen winter verrichte werkzaamhe
den. Het blijkt, dat verschillende Bijbel
avonden zijn gehouden en dat vooral in
de jonge afdeelingen het aantal leden en
oontribuanten belangrijk is gestegen. In
enkele plaatsen is een Bijbel-tentoonstel
ling georganiseerd. Uit sommige afdee
lingen kon wellicht een hooger bedrag
aan contributies worden ontvangen, zoo
dat daar een krachtiger actie en (of)
eventueole splitsing der afdeelingen nood
zakelijk is.
Tot afgevaardigden naar de Centrale
Commissie Binnenland wordt benoemd
ds Visser te Domburg (secundus ds Sar-
raber te Burgh.)
Breedvoerig wordt besproken de prac
tijk der Bijbelverspreiding door middel
der afdeelingen, waarbij: ds Boeke van
voorlichting dient, Het blijkt gewenscht,
dat hierin eenige richtlijnen worden ge
trokken.
Nadat nog enkele huishoudelijke zaken
zijn besproken, sluit ds Elenbaas te
Borssele met dankzegging.
Een automobielbrandsijult voor Ritthem.
Na vele andere gemeenten op Walche
ren, heeft thans ook Ritthem een
tweedehandsch automobielspiuit gekocht,
eveneens door bemiddeling van de tech
nische commissie van den Zeeuwschen
Brandweerbon d. Het betreft hier een
spuit, die gekocht is van de gemeente
Maarssen.
Deze autospuit is evenals die voor an
dere gemeenten, geheel onderhanden ge-
xpr-
Zeker55 jaar is niet oud
maar toch moeten talloozen
van dien leeftijd dagelijks on
dervinden dat solliciteeren
voor hen bijna hopeloos is.
Daarom denken duizenden po
lishouders van Amstleven mei
dank terug aan den dag
waarop zij besloten bij deze
vertrouwde, oer-solide Maat
schappij den grondslag te
leggen voor een blijden en
onbezorgden „ouden dag''
Amstleven biedt talrijke mo
gelijkheden om op een veilige,
gemakkelijke wijze voor Uw
gezin en Uw „ouden dag"
te zorgen. Zij staat met alle in
lichtingen tot Uw beschikking
Wij zullen ook voor U gaar
ne een plan uitwerken, dat
geheel aangepast is aan Uw
persoonlijke omstandigheden.
Natuurlijk zonder eenige
verplichting I
N.V. AMSTERDAMSCHE MAATSCHAPPIJ VAN LEVENSVERZEKERING
NIEUWE SPIEGELSTRAAT XT - AMSTERDAM
brengen, wat hij met boos opzet bedacht.
Ik moet zeggen, kind, dat je hem nog al
wat waard bent en ik heb wel begrepen,
dat hij alles op het spel zal zetten om
jou te winnen.
Het zou natuurlijk verreweg het beste
zijn als we alles konden vereffenen en
dan voorgoed van dat vreeselijke mensch
verlost waren. Kom, Belle, nog is niet al
les verloren. Probeer nog eens weer op
nieuw om dapper en geloovig te blijven."
Er woedde een hevige tweestrijd in
Belle's binnenste. Ze kon de gedachte
niet van zich afzetten, dat zij haar ja
woord moest geven terwille van allen, die
haar zoo lief waren, maar dan zou ze
moeten trouwen met dien man, dien....
Ze rilde van afschuw als ze daaraan
dacht en als in woesten cirkelgang joegen
haar gedachten dooreen, telkens weer
daar beginnende, waar ze juist waren ge
ëindigd. Ze trachtte zich echter weer iets
opgewekter voor te doen en besloot bij
zichzelf, dat die vrees Jijke beslissing toch
niet eerder noodig zou zijn, dan dat de
nood op het allerhoogst was geklommen.
Samen met juffrouw B'ulcey trachtte ze
den toestand zoo nuchter en zakelijk mo
gelijk onder de oogen te zien, maar tege
lijkertijd drong zich de zorg om Char
lie's dierbaar leven weer met kracht naar
voren. Als hij tenminste nog maar voor
hen gespaard mocht blijven; al het an
dere kon misschien nog weer terecht ko
men.
Gedurende de volgende dagen hing ei
een donkere wolk van angstige spanning
en drukkende zorg boven „Castle Farm"
De stemming was gedrukt en somber en
als in koortsachtige opwinding volgden
de droeve dagen elkander op. Elke harde
bel deed een schrik beven door alle be
woners, want' in opgeschroefde nerveus
heid verwachtten ze alle dagen een tele
gram uit Montreal, dat het droeve be
richt zou brengen, waaraan allen voort
durend dachten, maar dat ieder voor den
ander trachtte te verbergen. Belle be
treurde het dikwijls, dat mijnheer Mul-
ready er nu niet was, want wie zou nu
het noodlottige papier brengen, waarop
de telegraaf in kort getik het bericht
overbracht van de nieuwe wereld naar de
oude!
Zelfs het uiterlijk van de hoeve begon
het kenmerk te dragen van de stemming,
die er in de kamers heerschte. Alles be
gon er min of meer vervallen uit te zien.
nu Belle's vlijtige handen zoo dikwijls
slap en moedeloos in haar schoot lagun
en haar oogen niet meer zoo scherp con
troleerden wat er in huis en op het en
voorviel. Ook Molly was niet als anders,
nomen door de leerlingen van de am
bachtsschool te Middelburg onder leiding
van den heer E. Visscher, leeraar aan
die school en secretaris van genoemde
commissie.
Maandagmiddag had de officieels
proef met de spuit plaats in tegenwoor
digheid van leden van het gemeentebe
stuur van Ritthem, gemeentebestuur en
brandweerleiders uit Souburg en het ge
meentebestuur van Veere. (Souburg heeft
alleen een handspuit, Veere ook, maar
voor die gemeente is thans een autospuit
onder handen aan de Ambachtsschool.)
In de garage van den heer Kieviet in
de St. Janstraat, verzamelden allen zich.
De heer Visscher wees er o.a. op, dat het
niet tot de onmogelijkheden schijnt te be
haoren, dat. niet alleen Ritthem, doch ook
Souburg over deze spuit wat te zeggen
zal krijgen.
Hïerna gaf spr. een duidelijke uiteen
zetting van verschillende onderdeelen van
de spuit. Met groote belangstelling volg
den de aanwezigen deze toelichting en
niet minder de practische oefening, die
daarop aan de kade werd gehouden en
waarbij zoowel met drie als met twee
stralen een flinke hoeveelheid water
werd weggespoten.
Als de spuit voor Veere ook gereed is,
zullen er op Walcheren 15 spuiten met
motorische kracht aanwezig zijn.
Nederl. Jongelingsverbond.
Het bondsbestuur van het Ned. Jon
gelingsverbond heeft voor de dit jaar in
zijn midden te vervullen vacaturen door
periodieke aftreding, wat Zeeland be
treft de beer G. Duvekot Lzn. te Goes op
nieuw gecandideerd en in de vacature
van den heer Musch, die niet herkies
baar is, candidant gesteld de heer K. L.
W. v. d. Maden te 's Heer Hendrikskin
deren.
Afd. Zeeland van den Bond van J. V.
op G. G.
In de op tweeden paaschdag te houden
vergadering van de Prov. Afd. van den
Bond van J. V. op G. G. zullen als spre
kers optreden Ds Joh. Mulder van
Haamstede en Ds J. C. Hagen te Zwijn-
drecht.
De vergadering wordt ditmaal te Goes
gehouden.
Het vlasbedrijf in Zeeuwsch-VIaanderen.
Men schrijft aan de N. R. Crt.:
De laatste jaren is in het vlasbedrijf in
Zeeuwsch-VIaanderen, dat na den kort-
stondigen glorietijd in de na-oorlogsche
jaren een kwijnend bestaan leed, weer
meer bedrijvigheid te bespeuren. Vooral
in de grensgemeenten wordt tegenwoordig
veel aan de vlasbewerking gedaan en tal
rijk zijn daar de grootere en kleinere fa
briekjes, waar velen in dezen crisistijd
werk vinden. Vroeger heerschte de groot
ste bedrijvigheid steeds in het centrum
van deze streek, doch thans is deze naar
de grensstreek verplaatst en dit komt
voornamelijk door de vele werklooze
klompenmakers, die zich op de vlasbe
werking hebben toegelegd of een eigen be
drijfje hebben gesticht. Groot zijn de ver
diensten meestal niet, doch met eigen
personeel weten die kleine vlasbedrijfjes
zich meestal toch staande te houden. Veel
vlas wordt hierin nog met de hand be
werkt, daar het benoodigde kapitaal ont
breekt om goede machines aan te schaf
fen. Behalve in de werkplaatsen worden
ook ve'len tewerk gesteld bij het zgn. bui
tenwerk op de weilanden, waar het vlas
gespreid en gekeerd wordt. Dit geschiedt
meestal door jongens en meisjes. De
grootste partijen, die in de grensstreek
verwerkt worden, komen van over de
Schelde. Vanaf den wal aan de Axelsche
Sass'ng is het dan nog een heel trans
port naar de vlasserijen aan de grens.
Voorheen waren bij de vlasbewerking veel
Belgische arbeidskrachten werkzaam,
doch thans geschiedt dit hoofdzakelijk
door de Zeeuwsch-Vlaamsche arbeiders.
Getracht een schip tot zinken te brengen.
Vermoedelijk om in het bezit te komen
van de uitkeering, welke zee-risico toe
kent aan zeelieden, die hun zinkend schip
moeten verlaten, hebben twee opvarenden
van de te Rotterdam thuishehoorende
driemast-schoener San Antonio getracht
het schip in de nabijheid van de Portu-
geesche kust te doen zinken.
Gisteren arriveerde de San Antonio te
Terneuzen. De heer Hammerstein,
een zoon van den reeder, die de reis heeft
en zelfs haar komische vroolijkheid en
gezellig gemopper was verstild, nu ze
vermoedde welke zware slag de familie
bedreigde, die zij1 zoo lief had gekregen
en die zij" zooveel jaren trouw had ge
diend.
Eindelijk kwam de dag, waai op de met
verlangende spanning verwachtte brief
kwam. Flo en Marjory waren ook juist
thuis, aangezien D's Burmester en Dolly
een dag vacantia hadden genomen, en met
Weatherley wachtte de laatste de komst
van den postbode af. Zoo gauw hun bee-
nen hen dragen konden renden ze daar
na naar huis, omdat ze allebei een brief
hadden; Weatherley een voor tante Belle
en Marjory een voor tante Flo, maar bei
de brieven waren in Montreal gepost.
Met bevende vingers en trillende over al
haar leden, maakte Belle den brief van
haar vader open.
De inhoud was kort en in enkele zin
nen deelde haar vader mee, dat Charlie
zacht en kalm was heengegaan.
HOOFDSTUK XXII.
Kerstfeest.
Belle las het eerst de bevestiging van
de vreeselijke waarheid, die ze al zoo lang
had zien aankomen. En nu de slag geval-
Een merkwaardige uitlating vond ik
in het jongste nummer van „Timotbeus"
onder Briefwisseling van den Hoofdre
dacteur,
Met instemming wordt daar aange
haald wat een lezer schreef over het anti
christendom in Duitschland:
„In 1897 („Timotheus", Jaarg. 3, biz.
67), schreef H. G. Voorhoeve Ja.: „In het
land waar het Goddelijk gezag der Hei
lige Schrift het meest wordt ondermijnd,
is Duitschland....". Deze uitspraak
geldt ook n u nog. In Leiden sprak ik
veel studenten. Nimmer ontmoette ik er
één, die zijn anti-christelijke gezindheid
dekte door Engelsche of Fransche
auteurs. Nooit anders dan door Duit
sche: Nietzsche, Marx, Kant, Hegel,
Schopenhauer enz.
Frankrijk heeft wel veel groote geesten
gehad, totaal buiten het Christendom
staande, maar Duitschland veel meer, die
tegenover het Christendom stonden.
En wat zij gezaaid hebben, komt pas nu
recht naar voren."
Wat hier gezegd wordt verdient onze
aandacht. Wat zich thans in Duitschland
afspeelt is niet toevallig. Het zijn de
vruchten van wat eertijds gezaaid
werd.
Daarom is het ook in ons land zoo noo
dig dat volle aandacht geschonken wordt
aan de verkeerde beginselen die zoo
ijverig worden gepropageerd.
OPMERKER.
Een kleine advertentie in de rubriek
i „Vraag en Aanbod" kost slechts 75 cenl
bij vooruitbetaling.
meegemaakt, heeft aan de N. R. Crt. het
volgende over het geheurdo verteld
Wij waren op weg ivan Marokko naar
Engeland, om aldaar een lading klei in te
nemen voor Terneuzen. Onder de be
manning bevonden ziöh twee mannen, die
ons nogal wat last veroorzaakten. Tijdens
het passagieren in een van de havens
raakten zij slaags met de politie, terwijl
hun gedrag ook aan boord te wenschen
overliet. Uit een afgeluisterd gesprek
bleek, dat beide mannen duistere plannen
smeedden. Zoodra het schip de Zu:d-Por-
tugeesche haven Tavira verlaten zou heb
ben, zouden zij trachten het tot zinken te
brengen om aldus in het bezit van de uit
keering te komen. De kapitein werd van
hun duistere plannen op de hoogte ge
steld en deze nam onmiddellijk maatrege
len om de snoode plannen te verijdelen.
De politie te Tavira werd ingelicht en
even ivoordat wij vertrokken, werden de
beide matrozen van boord gehaald en
door de politie gearresteerd. Via Lissabon
zijn zij toen op transport gesteld naar
Nederland.
Brutaal smokkelstuk aan do Zeeuwsch
Vlaamsche grens.
Aan de grens te Selzaete wilden de
Belgische gendarmen een vrachtauto
aanhouden, die in groote vaart naar de
Nederlandsche grens reed. Zij gingen
daartoe midden op den weg staan, doch
het voertuig verminderde zijn vaart
niet. De politiemannen werden nu ge
noodzaakt van den weg te springen,
doch het voertuig reed op hen in en bei
den werden aangereden en in een gracht
geworpen. Door den schok der aanrijding
slipte echter de vrachtauto en reed in de
sloot, vlak bij de gendarmen. Een twee-
„al der inzittende smokkelaars wist zich
al zwemmende uit de voeten te maken,
doch een derde werd gearresteerd door
een der gendarmen, die eerst zijn zwaar
gewonden makker, die dreigde te ver
drinken, had moeten redden. De twee ge-
vluchten zijn bekende smokkelaars van
den grenskant. Zij zullen zich niet ge
makkelijk meer aan den overkant der
grens vertonnen.
Middelburg. Onbewoonbaarver
klaring. B. en W. stellen den Raad
\oor perceel 10 aan de Kuiperspoort^
eigenaar A. Geensen, onbewoonbaar te
>erklaren, omdat de eigenaar niet vol
daan heeft aan de aanschrijving van B.
en W. om aan die woning bepaald aange
duide verbeteringen aan te brengen.
len was, voelde ze zich ongewoon rustig
alsof het weten van wat zoolang angstige
onzekerheid was geweest een weldadige
rust op haar uitoefende. Met wonderlijk
beheerschte stem en onbegrijpelijke kalm
te, zei ze zacht tot Weatherley en Mar
jory, terwijl een oneindige teerheid trilde
in haar stem: „Kinderen, God heeft jul
lie vader opgenomen bij Zich in den he
mel, waar hij nu weer met moeder her-
eenigd is."
Belle dacht alleen maar aan de kinde
ren, die nu weezen waren en een gren-
zenloos medelijden doorgolfde haar ziel.
Aan haar eigen gemis, nu ze haar broer
verloren had, van wien ze zoo zielsveel
hield, dacht ze geen oogenhlik, omdat ze
eigen verdriet op den achtergrond stelde,
nu ze wist, dat dit ook een lijden voor
anderen was. Beschermend en teer sloeg
ze de armen heen om de beide kinderen,
die schreiend en klagend hun leed bij
haar uitsnikten. Flo, die zich nu ook niet
langer beheerschen kon, viel schreiend
op een stoel neer en hartverscheurend
was het tooneeltje van rouw en droef
heid om hem, die van de aarde was ge
scheiden, zonder nog eenmaal teruggezien
te hebben, allen die hem zoo lief waren
geweest.
(Wordt vervolgd.)
