Kunst en Wetenschap
Ingezonden Stukken
Gemengd Nieuws
Telegrammen.
Behandeling Ziektefonds-
wet uitgesteld.
Onze handel met
Zuid-Amerika.
Verkouden Kinderen?
Kerknieuws
onderricht gegeven terwijl dhr Stuy den
cursisten ook de noodige kennjs bij^
bracht. Bovendien is het gebruik van
gasmaskers beoefend. Maandagavond
werd de cursus voorloopig bosloten met
een interessante causerie dour dr Vaan
drager over: „De bloedsomloop". De heer
Stuy heeft hierna zijn groote voldoening
uitgesproken over de animo waarmede de
leden van den dienst de lessen hebben ge
volgd, zoodat tot de laatste les toe de
deelname algemeen is gebleven. Hij heeft
hierna zijn dank uitgesproken tot dr
Vaandrager en dezen namens de cursis
ten enkele boekwerken overhandigd. Dr
Vaandrager heeft met bijzonder genoegen
dezen cursus gegeven, omdat de cursisten
van hun groote belangstelling blijk heb
ben gegeven. Onder dankzegging voor de
aardige attentie, verklaarde spreker zich
bereid ook in den vervolge een cursus te
willen geven, zoo mogelijk met het doel
om het examen voor E.H..B.O. af te leg
gen. Namens de cursisten heeft de heer
P. A. de Moor zijn bijzonderen dank ge
bracht aan den leider van den dienst, den
heer Stuy, die zich met groot enthou
siasme aan dit werk heeft gegeven. Door
den heer I. A. de Moor, hoofd van den
luchtbeschermingsdienst en door den
burgemeester werden woorden van waar
deering gesproken over de bereikte re
sultaten.
Meliskerke. Door B. en W. is benoemd
tot ambtenaar ter secretarie dezer ge
meente de heer L. Jakobsen te Grijpsker-
ke, voorheen werkzaam ter secretarie als
volontair.
Vrouwepolder. Maandagavond hield de
afd. v. d. Ned. Chr. Landarbeidersbond
alhier haar jaarvergadering onder voor
zitterschap van dhr A. Wattel.
Uit de jaarverslagen bleek, dat er een
batig saldo was van f 6.23, en dat het le
dental stijgende was. Dhr Vingerling
sprak over den zegen der organisatie.
Dhr Janse gaf een bijdrage ten beste.
Ds J. W. Tunderman sprak een slot
woord, waarin hij wees op de sociale ge
rechtigheid naar het woord Gods. Het
was een welgeslaagde vergadering.
Het 5-jarig dochtertje van dhr G.
alhier, had al spelende het ongeluk, te
vallen, met het gevolg, dat ze haar sleu
telbeen brak.
0. en W. Souburg. De Groene Kruis-
bazaar ten behoeve der t.b.c.-bestrijding
is een groot succes geweest. De bazaar
commissie kan f 1250 aan de Vereeniging
het Groene Kruis „Souburg-Ritthem" af
dragen.
Veere. Maandagavond hield de afd.
Veere van den B.V.L. haar jaarlijksche
vergadering. De voorz. der Plaatselijke
commissie, burgem. Huinink, besprak het
droeve gebeuren in het Landstormver-
band Zeeland, doch was dankbaar dat
't instituut hierdoor niet in ledental was
achteruitgegaan. Hierna hield de voorz.
van het Zeeuwsch Verband, de heer H.
Bierman een opwekkende rede, waarin hij
aantoonde dat ook nu de B.V.L. nog
steeds onmisbaar is.
Na de pauze bracht de plaatselijke lei
der J. Bakker zijn jaarverslag uit en
hield de nieuwe secretaris-propagandist
de heer Eckhardt, een toespraak.
Aan 10 leden werd een brevet van
scherpschutter uitgereikt en aan den lei
der J. Bakker een brevet voor konings-
schutter, benevens een herinneringsme
daille.
Gemeenteraad. Gistermiddag
vergaderde de Gemeenteraad. Deze ver
gadering droeg een bijzonder karakter,
daar het 30 jaar geleden was dat dhr A.
P. Wouters raadslid is geworden. De
voorz. feliciteert hem met dezen dag,
waarvoor dhr Wouters dankt.
De voorz. deelt mede, bericht te hebben
ontvangen van den minister van Sociale
Zaken over de steunregeling. B. en W.
hebben besloten volgens dP jdvies te
haimdelen. Voor den Biddag, aldus de
voorz., is een regeling getroffen. Die wil
werken kan dit doen. Die zijn godsdienst
plichten wil waarnemen en dit aanviaagt
krijgt daarvoor vrij en ontvangt vergoe
ding.
De voorz. deelt mede dat een nieuwe
ligger der wegen en voetpaden moet wor
den opgemaakt. B. en W. wilden een
jeugdige bouwkundige dit laten uitvoeren
onder toezicht van den gem.-opzichter.
Nu kwam er echter bericht dat een
ingenieur kosteloos hiervoor wordt aan
geboden, onder wiens toezicht dit zal
kunnen geschieden, n.l. Ir Reedijk te
Goes, die dan 's Dinsdags hiervoor zit
dag houdt. B. en W. stellen nu voor om
den jeugdigen bouwkundige dit werk te
laten doen onder toezicht van Ir Reedijk.
Aldus besloten.
Ook deelt de voorz. mede antwoord te
hebben ontvangen van het bestuur van
het Godshuis inzake het besluit der vo
rige vergadering. Dit bestuur deelt mede
dat het er niet op in kan gaan.
Dhr v. Beveren meent, dat hierin
schuilt eigen belang, niet algemeen be
lang.
Dhr Simonse komt hiertegen op en
meent dat het bestuur in zijn recht is.
Voor kennisgeving aangenomen.
De voorz. deelt nu mee, dat een verzoek
is ingekomen van dhr Jac. v. Leur, pach
ter van den Campveerschen toren, om
pachtvermindering voor de laatste twee
jaar pacht die hij nog heeft. B. en W.
stellen voor niet aan dit verzoek te vol
doen. Na breede discussie werd besloten
°m met adressant een bespreking hier
over te voeren.
De VOorz deelt mede met de P.Z.E.M.
te hebben onderhandeld over aanleg elec-
triciteit tot Zandijk, maar men meent dat
het te duur zal zijn. Wel hadden B. en W.
besloten voor 1/5 tegemoet te komen.
Besloten werd om te zien hoevelen er
willen aansluiten. Mocht dit 20 of 25 be
dragen dan zal opnieuw onderhandeld
worden. Het normaal tarief voor licht zou
loopen van f 18 tot f 21 per gezin. Dit
is voor velen misschien te hoog.
Besloten werd tot aankoop van een
zeefmolen voor garnalen, daar deze altijd
nog in huur was en het beter was er zelf
een te hebben.
De heer F. J. Castel nam wegens ver
trek naar Sluis ontslag als Raadslid en
als onbezoldigd ambtenaar van den Burg.
Stand. Dhr Castel nam afscheid van den
geheelen raad en dankte allen voor de
medewerking zoovele jaren ondervonden.
De voorz. dankte hem namens allen voor
wat hij voor Veere heeft gedaan
en wenschte hem verder Gods zegen toe.
Westkapel Ie. Onder voorzitterschap
van Ds Reus vergaderde gisteren „Het
Groene Kruis". Slechts een 24-tal leden
was aanwezig. De voorz. deelde mede,
dat de heer B. Louwerse helaas te ken
nen had gegeven, dat hij de functie van
penningmeester niet langer kon blijven
waarnemen, en bedankte als bestuurslid,
De voorz. wijdde een hartelijk woord
van waardeering voor de wijze, waarop
de heer Louwerse zijn taak heeft opge
vatte. 26 jaar heeft hij met groote nauw
gezetheid het penningmeesterschap ver
vuld.
Een voorstel van een der aanwezigen
om den scheidenden penningmeester een
blijvend aandenken aan te bieden, vond
bij de vergadering weerklank.
Uit het jaarverslag 1936 bleek o.a., dat
het ledental met 22 was toegenomen en
eind 1936 het zesde honderdtal had be
reikt. Aan versterkende middelen werd
door het Groene Kruis uitgereikt 378 L.
melk en 1 K.G. vleesch, door de T.B.C.-
afd. 433 L. melk en 9 K.G. vleesch, in
totaal dus 811 L. melk en 10 K.G. vleesch.
Aan 13 personen werd een tegemoet
koming in ziekenhuiskosten verleend tot
een gezamenlijk bedrag van f 173,88.
Aan 158 personen werden 320 stuks
verplegingsmateriaal uitgeleend.
Uit het jaarverslag, door Zuster Traas,
de huisbezoekster, uitgebracht, bleek, dat
begin 1936 onder toezicht stonden 13 ge
zinnen met 14 patiënten. Eind December
stonden onder toezicht 8 gezinnen met
10 patiënten.
Van de hoogtezon wordt in den winter
nog druk gebruik gemaakt. Sommige
gezinnen gaan geregeld naar het con
sultatiebureau te Middelburg. In 't geheel
werden dit jaar 90 bezoeken voor de
T.B.C.-bestrijding gebracht. De inkom
sten van het „Groene Kruis" bedroegen
met het goed slot van 1935 f 1488,42 en
de uitgaven f 569,28/4, alzoo een goed
slot van f 919,13%-
De inkomsten van de afd. T.B.C.-bestrij
ding bedroegen f 499,13 en de uitgaven
f 612,26y2, alzoo een nadeelig saldo van
f 113,131/2.
De inkomsten van het hoogtezonfonds
bedroegen van 19 patiënten met 683 be
stralingen f 231,65 en de uitgaven f 178,70,
alzoo een goed slot f52,95.
Een der aanwezigen merkte op, dat in
de laatstgehouden najaarsvergadering
was besloten, naar aanleiding van een
schrijven van den Min. van Soc. Zaken,
den magazijnhouder 5 te korten op
zijn salaris. Daar evenwel het „Groene
Kruis" niet gesubsidiëerd wordt, was dit
z.i. niet noodig. De vergadering bleek
het hiermee eens te zijn, waarop dit be
sluit ingetrokken werd.
In de plaats van den heer Louwerse
werd als bestuurslid gekozen de heer
J. Stoel.
Na de rondvraag sprak de heer Ir
Hollemans over „Melk, boter en kaas,
ons beste voedsel".
Zierikzee. Maandag kwam de Gew. Af-
deeling Schouwen-Duiveland van den C.
B. en T. B. in jaarvergadering bijeen. De
voorz., de heer A. M. den Boer, verwel
komde de aanwezigen, in het bijzonder
den heer Van Mazijk, notaris te Sluis,
Van den secr.-penningm., dhr W. J.
van Schelven, was een schrijven ingeko
men, waarin hij meedeelde, wegens ver
trek als zoodanig ontslag te nemen.
De voorzitter sprak naar aanleiding
daarvan, woorden van dank voor den ar
beid door hem verricht in het belang van
den C. B. en T. B. en wenschte hem en
zijn gezin verder 'Gods zegen toe.
De zaakvoerder, dhr P. v. d. Sluis, gaf
een overzicht van de verwerking van tar
we en omzet in kunstmest en krachtvoer,
zaaizaad en pootgoed.
De aftredende bestuursleden werden
herkozen. In de vacature-van Schelven
werd gekozen dhr G. M. bij de Vaate.
Herkozen werd als lid van het bestuur
der Prov. Afd. de heer J. Padmos, en als
nieuw lid gekozen dhr A. M. den Boer.
Vervolgens sprak notaris Van Mazijk
over de nieuwe Pachtwet, waarover nog
verschillende vragen werden gesteld.
Tholen. Vrijdag j.l. herdacht burgemees
ter A. J. v. d. Hoeven alhier, den dag
waarop hij vóór 12 H jaar zijn ambt te
Tholen aanvaardde. Waar hij' reeds bij
zijn 10-jarig jubileum door de buigerij
op spontane en hartelijke wij'ze werd ge
huldigd, was het de wensch van den ju
bilaris dat thans alle feestbetoon zou
achterwege blijven. Desondanks heeft hij
dien dag van velen blijken van belang
stelling ondervonden.
Christelijk Gemengde Zangvereeniging
„Looft den Heer", 't Zand.
Het is steeds een genoegen de uitvoe
ringen, die dit koor onder de goede lei
ding van d'hr Bommeljé geeft, bij te wo
nen. Dit keer was als plaats van optre
den niet de Concertzaal to Middelburg,
maar de Ned. Herv. Kerk van 't Zand ge
kozen. Het kerkgebouw was goed gevuld,
de sneeuw had de luisteraars niet thuis
kunnen houden. Geen wonder, dat d'hr
GroenenJberg dit dankbaar releveerde,
alsmede het feit, dat bet koor 15 jaar be
stond, Wie de zang van deze vereeniging
boort, zuiver en vol, en met een over het
algemeen goede uitspraak, moet vervuld
zijn van waardeering voor wat ook door
dhr Bommeljé en zijn koor gedaan wordt
voor veredeling van onze volkszang. Na
het Bondslied: „Eén in geest en streven"
werd een rijk programma uitgevoerd.
In het bijzonder moet genoemd worden,
de mooie oud-Fransche melodie op Gloria
in Excelsis Deo, bewerkt door F. Pijlman
en dan „Zaoht zingt de zee'' van P. M.
Zijderlaan. De telkens herhaalde toon
hoogte brengt zijn eigenaardige moeilijk
heden mee, maar de zuiverheid bleef, het
zwakke punt was hier de uitspraak
en dan vooral van de bassen (reien en
zee) en dan nog Licht geflikker, van Leo
Miens. Wat een moeilijke opgave is dat,
om dit mooie gedicht van Jacq. van der
Waals goed te verklanken.
Dat 'het koor wat aandurft, blijkt wel
uit „Heiligh, heiligh!", een van de reien
uit „Lucifer" van J. v. d. Vondel, getoon
zet door Joh. Wagenaar en dan zesstem
mig.
Moderner nog klonk Psalm 150 van
Sigtenhorst Meyer. Door enkele koorleden
werden solo's gezongen; zeker moet ver
meld worden, de uitstekende begeleiding
van dhr C. Clement, die hier ook bij
Psalm 103 van E. Mobaoh bewees een
goed organist te zijn.
Ook werden uitgevoerd een tweetal lie
deren, 'getoonzet door dhr Bommeljé. Ju
bellied van H. dien Engelsman en Aan
den Plas van J. Vreeken. Va'n de beide
doorgecomponeerde liederen, 'kon ons het
tweede het meest bekoren. Dat de zang
bij fortissimo wat ruw klonk, zal wel ge
legen zijn in de acoustiek van het gebouw
(deze kan natuurlijk niet vergeleken wor
den met die van de Concertzaal) en aan
de kleinere ruimte.
Aan den directeur, dhr Bommeljé, even
als aan dhr 'Clement, werden geschenken
aangeboden, waarna Ds van Kooten met
dankzegging eindigde. H'et koor moest
veel applaus in ontvangst nemen.
Indien Uw kinderen hoesten of verkouden
zijn, wrijf dan 's avonds keel, rug en
borstie in met DAMPO, dan zijn ze weer
spoedig beter. Doos 30, Pot 50 ct. Bij
Apoth. en D'rogisten. (Adv.)
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
Goes, 10 Maart 1937.
Mijnheer de Redacteur,
In Uw blad stond éèn advertentie in
houdende de mededeeling, dat Ds M r
Ekering, Amsterdamsch predikant, voor
de N.S.B. zal spreken over het onder
werp: „Om eeuwige beginselen".
Enkele jaren geleden werden in enkele
kerkelijke bladen, naar ik mij meen te
herinneren ook in het Orgaan van den
Bond van predikanten, scherpe opmer
kingen gemaakt op eèn Amsterdamschen
predikant, die in plaats van gemeente
werk te verrichten, wat in een groote
gemeente toch wel den geheelen mensch
vordert, in de rechten ging studeeren.
Is U ook bekend of dit de bedoelde
persoon is?
Zoo ja! zou deze predikant dan ook
daaronder rekenen als hij toch over
„eeuwige beginselen" spreekt den
plicht, dien het ambt van pre
dikant mee brengt?
Een lezer dankt U voor de opname.
Blijkbaar wel. Volgens van Alphen
is Ds Ekering de eenige predikant te
Amsterdam, die den titel van Mr voert.
Redactie.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Werkendam (toez.), H. de
Lange te Nes.
Aangenomen naar Brouwershaven, K.
H. Siccama, cand. te Hengelo. Naar Zwar-
tewaal (Z.H.), cand. G. H, W. van Me
devoort te Utrecht.
Geref. Kerken.
Tweetallen: Te Utrecht (vac. Ds Veder),
Joh. Meynen te D'en Helder en D. Zwart
te Aalten. Te Nijverdal (2e pr.pl.), O.
Bouwman te Zalt-Bommel en H. J. ten
Brink te Twijzel.
Bedankt voor Evang. Beilen en Nieu-
weroord, cand. H. J. Heersink te O. Pe-
kela.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen te Amersfoort, J. L. de Vries
te Dteventer.
Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Terneuzen, H. Ligten-
berg te Lisse.
Evang. Luth. Kerk.
Aangenomen naar Rotterdam, H. J.
Jaanus te Nijmegen.
Geref. Gem. onder 't Kruis.
Tweetal te Enkhuizen, G. Kramp, cand.
te Borne en J. van 't Hoog te Utrecht.
1 Geschil tusschen Commis
sie van Toezicht en Kerkvoog
dij der Neder 1. Herv. Gemeente
te Goes. Naar wij vernemen hebben de
voorzitter van de Kerkvoogdij der Ned.
Herv. Gem. te Goes de heer A. M. C. J.
Thomassen, alsmede de leden, de heeren
A Hofstra en A. de Bruijne, hun man
daat ter beschikking gesteld van de plaat
selijke Commissie van Toezicht op het
beheer der kerkelijke goederen. Eenige
weken geleden heeft ook de heer I. Wes-
sel reeds ontslag als zoodanig genomen.
De oorzaak van deze ontslagname is
gelegen in een geschil over de wijze van
dekking van een tekort, dat is ontstaan.
De Vrije Universiteit.
De 57ste algemeene jaarlijksche verga
dering van de Ver. voor hooger onderwijs
op Geref. grondslag, waarvan de Vrije
Universiteit uitgaat, zal 30 Juni en 1 Juli
te Rotterdam worden gehouden.
De traditioneele bidstond zal aan den
avond van 30 Juni ditmaal worden ge
houden te Maassluis, de plaats waar de
stichter van de Vrije Universiteit, wijlen
dr A. Kuyper vóór 100 jaar het levens
licht aanschouwde.
De „Kantoeng" aan den grond.
Gisternamiddag is de tinbaggermolen
„Kantoeng" in de nabijheid van Fowey
in het Engelsche Kanaal aan den grond
geraakt.
De twee sleepbooten, „Humber" en
„Schelde", blijven nog bij het wrak.
Omtrent eventueele bergingsmogelijkhe
den en -plannen is nog steeds niets be
kend. Men wacht op de resultaten van
het onderzoek dat daarnaar ter plaatse
wordt ingesteld en waaromtrent tot dus
ver nog geen rapport is uitgebracht.
Het zal moeilijk zijn den sleepkabel aan
de „Kantoeng" te bevestigen, doch zoo
noodig zullen duikers daartoe hun mede
werking verleenen en' den kabel onder
water vastmaken.
Britsche havens hebben het verbod uit
gevaardigd, de „Kantoeng" er onderst
boven binnen te sleepen, aangezien men
vreest, dat de baggermolen, die in deze
positie een diepgang heeft van ongeveer
dertig meter, de bavenmondingen zou
kunnen versperren.
Auto te water gereden.
Drie inzittenden verdronken
Vermoedelijk door de gladheid van den
weg is gistermiddag een auto, waarin vijf
Volendammers waren gezeten, op weg van
Hoorn naar Volendam, den dijk van het
■kanaal naar de Beemster Ringvaart onder
Schardam afgereden en in het water ge
stort.
Twee der inzittenden konden zich uit
het water bevrijden. De drie anderen, de
Gebr. Be Boer en G. van Tol verdronken.
Het was ze'er slecht weer, op den weg
lag veel sneeuw en sneeuwjachten 'belem
merden 'het uitzicht.
Tengevolge van 'het slechte weer is de
wagen geslipt en van den ongeveer 10 m
hoogen dijk in het uitwateringskanaal van
de Beemster ringvaart naar 'het IJssel-
meer, gestort. Dit 'kanaal, hoewel niet be
stemd voor de scheepvaart, is ter plaatse
vrij diep.
MejW. Beets uit Sohardami, 'had even
te voren den wagen op den dijk zien rij
nen en toen zij hem plotseling zag ver
dwijnen, vreesde zij een ongeluk. Hoewel
zij daarvan geen zekerheid 'had, ging zij
hulp 'halen bij de in de nabijheid gelegen
Coöperatieve Zuivelfabriek ..Concordia"
Vandaar gingen onmiddellijk zes man
met een auto naar de plaats waar men
dacht, dat de auto verongelukt was. Ter
plaatse gekomen, vond men daar twee
personen, die er in geslaagd waren uit die
in het water gevallen auto te komen. Het
waren de vissöhers P. Veerman en N.
Veerman, beiden uit Volendam, die ver
telden, dat zich in den wagen, die nog te
water lag en geheel onder het waterop
pervlak was verdwenen, nog drie perso
nen bevonden.
Onmiddellijk werd met 'het reddings
werk 'begonnen. De vissdhers Veerman
werden intusschen meegenomen naar de
woning van Mej. Beets, waar zij van dróge
kl'eeren werden voorzien en waar zij met
warme dranken weer eenigszins op hun
verhaal werden gebracht.
Het reddingswerk was zeer moeilijk en
het duurde ongeveer drie kwartier voor
dat men er met behulp van de auto van
de zuivelfabriek „Concordia'' in geslaagd
was den wagen tegen den berm op te
trekken. Ook toen kostte het nog veel
moeite de inzittenden uit het voertuig te
'halen.
De slachtoffers zaten n.l. alle drie op
de achterbank van de auto. De inmiddels
gearriveerde artsen konden slechts den
dood oonstateeren.
De drie slachtoffers bleken te zijn de
51-jarige C. Tol en de ongeveer 40-jarige
Gebr. J. de Boer.
De spoorwegen en de
sneeuwval. De treinenloop heeft giste
ren ondanks den hevigen sneeuwval na
genoeg ongestoord voortgang kunnen
vinden
Op het centraal station te Amsterdam
kwamen de treinen regelmatig binnen.
Slechts enkele hadden door het vastra
ken der wissels een paar minuten opont
houd. Ook de buitenlandsche treinen
hadden zoo goed als geen vertraging.
Rails en wissels moesten voortdurend
met pekel worden besprenkeld.
Koe werpt drie kalve
ren! Bij den landbouwer Weijs in het
gehucht Steeg te Venraij, heeft een koe
drie kalveren ter wereld gebracht. Het
zeldzame drietal trekt van de zijde der
landbouwende bevolking groote belang
stelling.
Eervol ontslag.
DEN HAAG. Bij KB. van 11 Maart
1937 is aan Mr G. Jansen, op zijn ver-
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
besloten het wetsontwerp tot regeling van
de ziekenverzorging in de weldra afloo-
pende zitting niet meer te behandelen.
De heer V a n D ijkA.-R., had betoogd,
dat in dit ontwerp nu zooveel wijzigingen
waren aangebracht, dat het eigenlijk een
nieuw ontwerp is geworden. De Eerste
Kamer zal het bovendien in deze zitting
niet meer kunnen behandelen. Het ge-
heele werk moet dus toch weer worden
overgedaan.
Zoo dacht de heer Kupers, S.-D., er
ook over. We dokteren aan deze materie
nu al sedert 1920. Er blijkt nu nog een
groot meeningsverschil te bestaan tus
schen belanghebbenden, nog steeds komen
adressen met bezwaren binnen.
De voorzitter, de heer A a 1 b e r s e,
betoogde, dat de regeering behandeling
van dit ontwerp zeer ernstig verlangt.
Uitstel nu, zou lang afstel beteekenen.
De belanghebbenden verlangen nu einde
lijk zekerheid in verband met reorganisa
tieplannen. Laat men in ieder geval de
regeering de gelegenheid geven, bij de al
gemeene beschouwingen haar standpunt
te verdedigen. Is men tegen de voorgestel
de regeling, dan kan men altijd nog tegen
art. 1 stemmen.
Nadat ook de heeren Boon, V.-B., en
Goseling, R.-K., >zich voor afvoeren
van de agenda hadden uitgesproken, is
zonder hoofdelijke stemming tot niet meer
behandelen besloten.
zoek met ingang van 16 Mei 1937, eervol
ontslag verleend als burgemeester van
de gemeente Hengelo.
Bescherming aan Nederl. koop
vaardijschepen.
DEN HAAG. In afwachting van de
komst van H. M. kruiser „Java", waar
van de reis uit Indië wordt versneld, is
H. M. pantserschip „Hertog Hendrik"
onderweg naar de Straat van Gibraltar
om aldaar bescherming te verleenen aan
de Nederlandsche koopvaardijschepen.
Dit laatste schip kan ongeveer 17
Maart a s. in de nabijheid van de Straat
worden verwacht.
Aan de gevolgien overleden.
WAGENINGEN. De 19-jarige student
C. D. Smit, die Maandagavond op den
Rijksstraatweg op zijn motorfiets in bot
sing kwam met een auto, is aan de
bekomen verwondingen overleden.
Een artikel van dr H. Colijn in het
Braziliaansche Handelsblad.
Een A.N.P.-telegram uit Rio de Ja
neiro meldt:
Zooala reeds gemeld, bestaat er in
Brazilië groote belangstelling voor de
Nederlandsche handelsmissie, welke' daar
onder leiding van jhr Van Karnebeek,
die als ambassadeur aan bet hoofd der
missie staat, is aangekomen.
Het „Jornal Commercio" bevat een ar
tikel van de hand van onzen minister
president dr H. Colijn, waarin deze
schrijft over „Het Nederlandsche grond
gebied in Amerika en Azië".
De Zuid-Amerikanen, die zelf een land
van zulke enorme uitgestrektheid en met
zulk een schaarsche bevolking bewonen,
moeten het wel verwonderlijk vinden, dat
in Nederland ruim acht millioen men-
schen opeengehoopt zijn op een opper
vlakte van een zesde deel van Uraguay,
aldus de minister.
Vanouds is er de scheepvaart, hetgeen
in de vroegste tijden vanzelf tot koloniaal
bezit leidde. Aldus heeft Nederland in
Amerika o.a. gesticht Nieuw-Amsterdam,
heden New-York, alsmede het moderne
Pernambuco. Thans bezit Nederland in
Amerika enkel nog Suriname, dat een ty
pisch stuk tropisch Zuid-Amerika is. En
voorts Curacao, dat stapelplaats van
handel en middelpunt van olie-distribu
tie is geworden.
Da Nederlandsche koloniale politiek
kenmerkt zich vooral door de ruime open
stelling voor vreemd kapitaal, voor vreem
de goederen en voor vreemde werkkrach
ten. Geen tariefbevoordeeling van het
moederland of van de koloniën geschiedt,
Brazilië. De gezamenlijke kustlijn van
slechts van fiscalen aard.
Over de uitgestrektheid van Neder-
landsch-Indië kan men zich in Zuid-Ame
rika misschien het beste een indruk vor
men indien men bedenkt, dat van Oost
tot West een afstand wordt geslagen, ge
lijk aan die van Panama naar Bahia in
Brazilië. D'e gezamenlijke kunstlijn van
alle eilanden is ongeveer gelijk aan den
omtrek der aarde.
De crisis heeft aan de Nederlandsch-
Indische welvaart zware slagen toege
bracht, doch het koloniale budget is in
evenwicht; en nieuwe ontplooiing staat
voor de deur.
Nederlandsch-Indië en Zuid-Amerika
zijn in sommige opzichten eikaars con
currenten, doch in vele andere kunnen zij
eikaars afnemers zijn. Indië kan van
Zuid-Amerika b.v. koopen verduurzaamd
vleesch, looiextract, beendermeel enz.
Aan Zuid-Amerika kan Indië verkoopen
thee, tabak, specerijen en kinine, tin, rub
ber vezels gommen enz.
De belangrijke landen rondom en nabij
de stille Zuidzee zullen verstandig doen
door zich in toenemende mate op elkaar
te oriënteeren, aldus besluit dr Colijn zijn
artikel.
