Samenwerking van de Oslo-Staten.
Hulde aan Minister Celijn.
DONDERDAG 4 MAART 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
510 JAARGANG No. ?I8
Voorbereidende besprekingen van de deskundigen In de. Residentie.
Minister Colijn waarschuwt tegen overdreven verwachtingen.
Toch daagt er nieuwe hoop.
Buitenland.
Binnenland
De Eerste Kamer.
Belangrijkste Nieuws
Ui tg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0,20. Losse nummers 5 cent,
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Gisteren is te 's Gravenhage de confe
rentie geopend van experts, die namens
de Regeeringen van Nederland, België,
Denemarken, Finland, Luxemburg, Noor
wegen, en Zweden in Den Haag samen
komen om besprekingen te voeren over
het handelsverkeer tusschen deze Staten
onderling en met andere landen.
'tWas onze iMinister-Fresident< Dr
H. Galijn, die het initiatief nam en die
de gedelegeerden heeft welkom geheeten
en tevens in zijn welkomstrede eenige
richtlijnen trok.
De heer Colijn begon, na een woord
van welkom, met er op te wijzen, dat geen
overdreven verwachtingen mogen worden
gekoesterd.
Ik ben mijl er, zoo zeide hij', ten volle
van bewust, dat een samenkomst van af
gevaardigden van de landen, welke de
z.g. Oslo-groep vormen, geen vraagstuk
ken van wereld-beteekenis tot oplossing
kan brengen, maar anderszins kan toch
niet worden ontkend, dat er overal een
groeiend besef leeft, dat de economische
moeilijkheden van verschillende staten
de grondoorzaak vormen van de politieke
spanningen, welke een groot deel van
Europa en andere deelen der wereld
verontrusten.
Indien dit waar is en ik meen dat
het juist is dan zal bevordering van
eoonomischen vrede, op zichzelf reeds
een noodzakelijkheid, tegelijkertijd een
middel kunnen zijn tot vermindering van
bestaande politieke spanningen.
Wat wij' noodig hebben, is een uitbrei
ding van het internationale handelsver
keer, waardoor de verschillende landen
ten volle een uitweg voor hun energie en
voor hun arbeidskrachten kunnen vin
den.
Wij weten maar al te goed, dat het
economisch beleid der laatste jaren op
een heel anderen koers is gericht. Het is
thans tien jaar geleden sinds de econo
mische wereldconferentie te Genève sa
menkwam ter bespreking van de moei
lijkheden van het internationaal handels
verkeer en ter beraming van middelen
om den toestand te verbeteren. Wij' we
ten evenzeer, dat deze conferentie er niet
in geslaagd is om de slagboomen voor
den handel op te ruimen en dat in de
daarop volgende jaren de toestand zich
van kwaad tot erger ontwikkelde.
Tot eind September van verleden jaar
toe scheen er geen mogelijkheid te be
staan van' een kentering in deze politiek
van tot het uiterste gedreven protectie,
doch nu er een overeenkomst inzake het
monetaire vraagstuk is bereikt, daagt er
nieuwe hoop. Met die overeenkomst
schijnt een groote moeilijkheid ten aan
zien van de vermindering van handels
belemmeringen te zijn overwonnen.
De heer Colijn verklaarde verder vol
komen overtuigd te zijn dat van deze sa
menkomst geen groot resultaat is te ver
wachten, vooral ook, omdat niets van
eenig belang kan worden bereikt, indien
grootere mogendheden niet bereid zijn
om onze pogingen te steunen.
Ons gezamenlijk handelsverkeer is
volstrekt geen te verwaarloozen factor,
doch het handelsverkeer van elk onzer
met sommige der andere landen is be
langrijker dan dat van één onzer met
alle andere leden onzer groep tezamen.
Bijgevolg komt het mij wenschelijk
voor na te gaan boe men tot het ontwer
pen van zekere voorstellen zal kunnen
komen waarmede wij andere mogendhe
den kunnen benaderen en wel in het
bijzonder de groote mogendheden die
genegen zijn om naar onze denkbeelden
te luisteren.
De noodzakelijkheid om tot resultaten
te komen is overweldigend.
Er is overvloed van goederen m de we
reld en desniettemin is er zooveel armoe
de, welke er niet behoefde te zijn. Mis
schien lijdt een aanzienlijk deel der be
volking van de aarde aan ondervoeding,
terwijl er toch soms voedsel vernietigd
wordt als praktisch gevolg van een op
de spits gevoerde agrarische protectie.
Dit alles is zeer ontmoedigend, doch
dit mag geen reden zijn ons aan moede
loosheid over te geven. Integendeel, nu er
een glimp van hoop daagt, moeten wij1 het
probleem opnieuw aanpakken zonder
te letten op de mislukkingen in het ver
leden.
Daarom doe ik ook een beroep op u,
om de vraagstukken aan te vatten met
den fermen wil om iets te doen. Onze
invloed op de wereld als geheel genomen
is zeer beperkt, doch wij1 beschikken
over het enorme voordeel dat wij on
derling geen politieke strijdbijlen te wet
ten hebben. Wij' wenschen slechts wat
meer welvaart en anders niets.
Onze individueele stem is de stem des
roependen in de woestijn. Tezamen zul
len wiji wellicht gehoord worden, indien
wij althans in staat zullen blijken rede
lijke voorstellen ter tafel te brengen, wel
ke niet enkel en alleen beperkt behoeven
te blijven tot tarieven, quota's en derge
lijke slagboomen van den handel. Er kun
nen andere middelen ontdekt worden,
welke de welvaart onzer volkeren en van
■de volkeren van andere landen, welke
ten slotte bereid zullen zijn met ons sa
men te werken, vermogen te verbeteren.
Om op een van deze andere middelen
te wijzen, vestig ik b.v. de aandacht op
de mogelijkheid van een meer geordend
stelsel van export en prijsvorming dan
het huidige.
DE STRIJD IN SPANJE.
Oviedo. omsingeld.
De verdedigers van Oviedo hebben hun
laatsten verbindingsweg met de buitenwe
reld thans verloren en zijn nu van alle
kanten door de strijdkrachten der regee
ring omsingeld.
Deze omsingeling is het gevolg van de
verovering van den San Claudio-pas door
de regeeringstroepen. D'eze pas vormde
den eenigen verbindingsweg, waarlangs
de belegerden van Oviedo nog munitie en
levensmiddelen kregen toegevoerd.
'De Claudio-pas werd dan ook tot het
laatste toe hardnekkig verdedigd, maar
moest worden prijs gegeven, vooral dank
zij het feit, dat de luchtmacht der op
standelingen de fout beging de posities
van de eigen troepen met een moorddadig
vuur te bestoken.
Naar van nationalistische zijde uit San
Sebastian wordt gemeld, heeft Franco be
vel gegeven tot een offensief tegen het
Baskische front rond Bilbao, ten einde
den vijand te dwingen, zijn troepen van
Oviedo terug te trekken.
Uit Madrid wordt gemeld: Met ingang
van 11 Maart wordt het broodverbruik
te Madrid gerantsoeneerd. Dagelijks wordt
300 gram. per hoofd verstrekt.
DE BELGISCHE REGEERING STEUNT
DE ZUIVEL-INDUSTRIE.
D'e margarine-industrie is de nijver
heid, die tot het uiterste gemechani
seerd en gekapitaliseerd is. Behalve een
zekere hoeveelheid koloniale producten,
verwerkt zij uitsluitend buitenlandsche
grondstoffen, en zij stelt in totaal, kan
toorpersoneel en arbeiders bijeengere-
kend, slechts een duizendtal personen te
werk. De zuivelindustrie daarentegen
geeft velen duizenden mannen en vrou
wen in honderden zuivelfabrieken en
landbouwbedrijven werk, terwijl de
grondstof van het zuivelbedrijf, de melk,
het product van den arbeid van 300.000
boerengezinnen is. Het is dus duidelijk
dat de overheid, niet in de laatste plaats
ook in het belang der verbruikers, ten
bate van de boeren moet ingrijpen.
Aldus de Belgische minister van Land
bouw, de heer Pierlot, in zijn rede, die
hij bij de behandeling van de begrooting
van landbouw in den Senaat hield.
D'e minister ontkent niet, dat de mar
garine een belangrijke rol in het volks
leven te vervullen heeft. Voor een groot
gedeelte van het volk, niet alleen voor de
arbeiders, maar ook voor vele burgerge
zinnen, is zij een onontbeerlijk levensmid
del, zoodat er voor het margarinever-
hruik een ruime plaats gereserveerd
dient te worden.
De oplossing van bet vraagstuk moet
gezocht worden in middelen, waardoor
een groote hoeveelheid boter van goede
qualiteit en tegen matige prijzen ter be
schikking van de verbruikers wordt ge
steld.
Na langdurige beraadslagingen heeft
de regeering besloten zeer binnenkort
een wetsontwerp bij het parlement in te
dienen, waarbij de Koning gemachtigd
wordt de productie van en de handel in
margarine en dergelijke eetbare vetten te
regelen teneinde zoodoende invloed te
kunnen oefenen op het prijsverloop der
zuivelproducten. D'e margarineproductie
zal dan gecontingenteerd worden.
Bovendien zal er een speciaal recht van
50 ctms. per kg. op de margarinefabri-
cage worden gelegd, waardoor de concur
rentie tegen de boter minder scherp zal
worden. De opbrengst van dit bijzondere
recht zal de regeering, althans ten deele
de middelen verschaffen om steun te ver-
leenen aan het zuivelbedrijf.
Slaagt de regeering er in haar ver
strekkende plannen te verwezenlijken,
dan zou ook de Nederlandsche zuivel-
export naar België, die de laatste jaren
toch reeds zienderoogen achteruit is ge
gaan, binnen afzienbaren tijd voor een
gesloten deur komen te staan, merkt bet
..Handelsblad" op.
Korte Berichten.
Van de velen, die bij de explosie van
de kruitfabriek te Pionki werden gewond,
zijn er nog 14 aan hun kwetsuren bezwe
ken.
De universiteit van Lausanne heeft
Mussolini als oud-student van deze hoo-
geschool benoemd tot doctor honoris cau
sa in ;de sociale wetenschappen.
Naar Stefani meldt, zijn er bij den
aanleg van nieuwe vliegvelden in ver
schillende provincies van Italië een
20.000 arbeiders werkzaam.
NIEUWE TWEEDE KAMER.
De zitting zal 8 Juni worden geopend.
Indien de verkiezingen van de nieuwe
Tweede Kamer der Staten-Generaal op
26 Mei a.s. plaats hebben, ligt bet zoo
verneemt men in de bedoeling, de
zitting der tegenwoordige Kamer op 5
Juni te sluiten.
D'e zitting der nieuwe Kamer zal dan
op 8 Juni geopend worden.
HET RIJWIEL-ACHTERLICCHT.
Op openbaarmaking van de eischen
aangedrongen.
Ofschoon nu reeds ruim vier maanden
geleden het nieuwe motor- en rijwielregle-
ment van kracht werd, waarin onder
meer voorgeschreven wordt, dat met in
gang van 1 Januari 1938 elk rijwiel bij
nacht een goedgekeurd achterlicht met
reflector moet voeren, zijn de eischen
welke aan dit achterlicht gesteld zullen
worden nog steeds niet bekend gemaakt.
Noch de fabrikanten, noch de handel
weten, waaraan zij zich te houden heb
ben en inmiddels wordt de overgangster
mijn steeds korter.
De A.N.W.B., die reeds bij de inwer
kingtreding der nieuwe bepalingen de
aandacht van den minister op deze kwes
tie gevestigd had, heeft thans nogmaals
in een adres aangedrongen op een zoo
spoedig mogelijke openbaarmaking van
de eischen, waaraan, het achterlicht zal
moeten voldoen.
DE VERLEENING VAN B-STEUN.
De minister van sociale zaken heeft de
gemeentebesturen een rondzendbrief doen
to'elkoimen waarin een regeling wordt ge
geven voor de verleening van z.g. B-steun
Déze rondzendbrief wijkt slechts van
den het vorige jaar gezondene af voor zoo
ver het betreft de berekening van de
rijksbijdrage, welke als volgt zal plaats
hebben.
Over het kalenderjaar 1937 mag per
gemeente ten hoogste worden besteed een
bedrag gelijk aan 'het gemiddelde aantal
werkloozen over de eerste tien maanden
van 1936 van de als werkzoekende bij de
plaatselijke organen 'der arbeidsbemidde
ling ingeschreven, vermenigvuldigd met
f 5.30. Van het hiervoor genoemde be
drag ad f 5.30 per werklooze komt f 2 ten
laste van de gemeente en f 3.30 voor reke
ning van het departement van sociale
zaken.
In verband met 'het gunstig resultaat
van de door den minister van sociale ge
nomen proefneming inzake de beschik
baarstelling van wollen en 'halfwollen de
kens behoudt de minister zich het recht
voor een gedeelte van 'het aan de gemeen
ten uit te keeren bedrag niet in geld, doch
m natura te verstrekken.
De uitvoering van de regeling wordt
wederom opgedragen aan bet plaatselijk
zoogenaamd B-oomité. Voor de samenstel
ling van dit comité gelden dezelfde rege
len als vorige jaren.
DE OMVANG DER WERKLOOSHEID.
Wederom eenige daling.
D'e directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt miede, dat in de week van
8 tot en met 13 Febr. j.l. bet aantal leden
van ingevolge bet werkloosheidsbesluit
1917 gesubsidieerde vereenigingen be
droeg 532.300 (waarvan 74.300 landar
beiders).
Van de verzekerden, niet behoorende
tot de landarbeiders, waren de geheele
week werkloos'.
in de week van 8 tot en met 13 Febr.
'37 30,9 pet., in de vorige verslagweek
(25 tot en met 30 Jan. '37) 33,0 pet.,
in de overeenkomstige week van 1936
34,7 pet, in de overeenkomstige week van
1935 33,3 pet.
Bij 1053 organen der openbare ar
beidsbemiddeling stonden op 13 Febr. '37
De heer Blomjous eindigde zijn rede bij
het algemeen begrootingsdebat in de Eer
ste Kamer, met warme hulde te brengen
aan Minister Colijn.
Aldus:
„Ik wil deze rede niet beëindigen dan
na eerst een warm woord van oprechte
hulde gebracht te 'hebben aan de eerbied
wekkende werkkracht van dezen be
windsman, die naast zijn taak als Mi
nister-President, voorzitter van den
Raad van Ministers en als Minister van
Koloniën de taak van Minister van De
fensie a.i. nog op zijn schouders durfde
nemen en die in betrekkelijk korten tijd
reeds ontzagwekkende arbeid verrichtte
ten bate onzer defensie en het vertrouwen
hij' ons volk op zijn veiligheid weer wist
omhoog te brengen.
Bij het naderend einde van deze re-
geeringsperiode treden meeningsverscb.il-
len, welke wij! en ook ik wel eens hadden
met dezen bewindsman, op den achter
grond tegenover den zegen, dien het Va
derland in zijn persoon, ook deze vier
jaren weer, gegeven werd. Daarvoor
Gode dank zeggend, bid ik Hem, deze
persoonlijkheid, die zijn wonderbaarlijke
werkkracht ontleent aan zijh kinderlijk
geloof en Godsvertrouwen, zijn leven en
zijn werkkracht nog vele jaren te sparen
tot heil van het Vaderland.
in totaal 467.733 werkzoekenden inge
schreven, onder wie 444.229 mannen.
Van deze werkzoekenden waren er
451.923 werkloos, onder wie 433.559
mannen.
Blijkens mededeeling van den direc
teur-generaal van werkverschaffing en
steunverleening waren einde December
1936 42.633 arbeiders geplaatst bij' een
werkverschaffing.
TELEFOONVERKEER MET INDIë.
In Febr. j.l. werden met Ned.-Indië in
totaal 670 gesprekken gevoerd, waarvan
257 in Nederland en 413 in Indië werden
aangevraagd. In Febr. 1936 bedroegen
deze aantallen resp. 216, 102, en 114. De
stijging bedroeg derhalve in totaal ruim
210 procent en was wederom het grootst
bij de gesprekken in Indië aangevraagd.
Van de in Nederland aangevraagde ge
sprekken hadden 190 betrekking op za
kelijke en 67 op familie-aangelegenbeden.
Voor de in Indië aangevraagde gesprek
ken waren deze aantallen 261 resp 152.
Verzamelgesprekken werden er vijf ge
voerd en wel alleeen in Nederland. Van
de hier aangevraagde gesprekken werden
209 van buis uit gevoerd. Voor Indië be
droeg dit aantal 345.
GOEDKOOPE MARGARINE EN VET.
Het Nederlandsch Verbond van Vak
verenigingen heeft het volgende tele
gram gezonden aan den minister van So
ciale Zaken:
D'e wijze waarop Uwe Excellentie aan
de verstrekking van goedkoope marga
rine en bak- en braadvet uitbreiding ge
geven heeft, heeft ons zeer teleurgesteld.
Slechts de kleinste gezinnen zijn bij deze
regeling eenigszins gebaat. De gezinnen
met 4 en meer kinderen komen door de
nieuwe regeling voor een kleiner kwan
tum dan voorheen in aanmerking, terwijl
op een grooter kwantum werd gerekend.
Wij dringen er daarom ten zeerste bij
Uwe Excellentie op aan, de distributie
van goedkoope margarine en bak- en
braadvet zoo te regelen, dat aan alle ge
zinnen, die daarvoor in aanmerking ko
men, een grooter kwantum voor deze ar
tikelen wordt beschikbaar gesteld.
HET VOORBEREIDEND ONDERWIJS.
De Minister van Onderwijs zegt in zijn
memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer, dat hij bet een daad van wijs be
leid zóu achten, wanneer de overheid
hare financieele bemoeiing met het voor
bereidend onderwijs geleidelijk aan zou
beëindigen.
D!it zou z.i. te minder bezwaar behoe
ven te ontmoeten, nu het particulier ini
tiatief ook voor bet dusgenaamde neu
trale voorbereidend onderwijs op bevredi
gende wijze toeneemt.
Het zou bet onmiskenbare voordeel met.
zich brengen, dat de overheid door zeer
enkele onderwijsterreinen niet in haar
financieele bemoeienis te betrekken, op
de overige terreinen minder zou behoeven
te bezuinigen.
De begrooting van Justitie.
Hulde aan den Minister.
De Eerste Kamer beeft gisteren de be
grooting van Justitie behandeld.
De 'heer K o 1 f f (G. H.) betuigt zijn
waardeering voor de toegezegde spoedige
indiening van een wetsontwerp tot ver
plichte verzekering van automobilisten
Binnenland.
De conferentie der Qslo-staten.
D'e Eerste Kamer over de Justitie-begroo-
ting.
De schrijfwijze vam de Nederlandsche taal.
Vreeselijke moord te Vlissingen.
Buitenland.
Steun aan de Belgische zuivelindustrie.
Oviedo in Spanje omsingeld.
voor schade aan derden en regeling' 'hun
ner wettelijke aansprakelijkheid.
Hij brengt den Minister tevens hulde
voor de krachtige handhaving van het
gezag.
Spr. juicht de uitbreiding van het aan
tal substituut-griffiers en ambtenaren van
het O. M. toe. Hij oefent eenige critiek
op de promotiekeuze voor deze ambtenar
ren, voor wie de jongste theoretisch 14
jaar op promotie zouden moeten wachten
De beer Msndels (S. D.) vraagt den
minister ihoe het staat met bet werk der
commissie tot herziening van bet Vreem
delingenrecht.
Spr. waarschuwt tegen een te ruime
toepassing van de preventieve
hechtenis. Met de „dringende nood
zakelijkheid" van de verlenging eirvan
wordt te gemakkelijk omgesprongen.
D'e 'heer Van Rappard (Lib.) be
pleit de invoering van het instituut van
bewaring van beroeps- en gewoonte-mis
dadigers.
Spr. wenscht geen samensmelting van
Rijks- en Gemeentepolitie. Deze laatste
moet onaangetast blijven en de burge
meesters moeten over hun eigen politie
'beschikken.
Hij dringt aan op strengere bestraffing
van verkeers overtreders, in
bet bijzonder van dronken auto
mobilist e n, en op spoediger intrek
ken van rijbewijzen van overtreders.
Omtrent de rechterlijke ambtenaren, die
lid zijn van de N. S. B. zegt spr., dat voor
deze ambtenaren geldt, wat voor alle ove
rige ambtenaren geldt. Het is een mis
stand, dat de betrokkenen van hun positie
misbruik maken om deze wanverhoudin
gen te laten voortduren. Spr. dringt er
met klem op aan, dat hieraan een einde
komt en dat althans deze ambtenaren van
promotie worden uitgesloten.
De 'heer H e r m a n s (S. D.) dringt
aan op krachtige maatregelen tegen het
terroristisch optreden van nationaal-so-
cialisten.
Verder wijst hij op het overbrengen van
gevangenen. Mcnschen, die wegens een
kleine overtreding de subsidiaire hech
tenis ondergaan, worden in celwagens on
der geleid© van veldwachters tegelijk met
misdadigers, die gevangenisstraf moeten
ondergaan, overgebracht.
Spr. dringt er echter op aan, dat deze
menschen zich vrijwillig kunnen aanmel
den en onder leiding van een politieman
in burger naar bun 'bestemming worden
gebracht.
'De beer VanSasse van Ys-
s e 1 t (R. K.) brengt den minister hulde
voor zijn beleid. Hij bepleit eveneens in
voering van de nieuwe bepaling inzake
het in bewaring houden van beroeps- en
gewoonte-misdadigers.
De heer Knottenbelt (Lib.) wijst
op het verzoekschrift van de Vereeniging
voor Zeerecht en de Reedersvereeniging,
dat verschillende punten 'bevat, die ver
betering ten aanzien van het zeerecht
eischen. Spr. vraagt den minister alsnog
deze verbeteringen ter gelegenheid van