IBIS SHAG
bij de S. D. A. P.
Dobbelmann
lebber... man!
MAANDAG 1 MAART 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. m
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
Binnenland
De wijziging van de
Dienstplichtwet.
De R. K. Staatspartij.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70. Goes.
Telefoonnummer 11.
Pogtchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnenjegitsprijs ?,§Q kwartaal
weekabonnementen voor Middelburg f-QP.s en
VBssiagen ffl.Sft. auw»5serp 5 e?nt.
AévostgagSa <?^a4 nes swsqal,
aeéêéwünge» §0 ©seat rsgel. Ëliia®
AdvertenMën Dinsdag? en Vrijdag? id,75, by
vooruitbetaling. Onder letter at motto t0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Het Congres van de S. D. A. P. heeft
een tweetal gewichtige beslissingen ge
nomen.
Het heeft, om te beginnen, de natio
nale gedachte aanvaard, terwijl boven
dien de nationale ontwapening is prijs
gegeven en de noodzaak van een inter
nationale weermacht is erkend.
Dit beteekent een belangrijke koers
verandering. Het is hier niet alleen een
kwestie van tactiek, maar, zooals de
heer Boekman dezer dagen schreef, het
betreft hier het karakter van de
party.
Natuurlijk zijn ook tactische overleg
gingen hier niet zonder invloed geweest.
Nu er was een sterke opleving van de
nationale gedachte, die met name door
de N.S.B. zoo sterk bedreigd werd den
laatsten tijd, en nu de internationale ver
houdingen steeds meer gespannen war
den, kwam de S. D. A. P. te staan voor
de vraag of zij zich al of niet buiten de
volksgemeenschap zou plaatsen. Zij
moest kiezen. Een duidelijke uitspraak
kon in de gegeven omstandigheden niet
uitblijven.
En zij heeft gekozen. Vóór de nationale
gedachte. Vóór de aanvaarding van de
landsverdediging.
Dat is een zwenking van belang. In het
congres van 1921 werd onder groot en
thousiasme de nationale ontwapening
aanvaard. Een standpunt dat tot nu toe
werd gehandhaafd. Nog zelfs de vorige
week hebben de roode senatoren hun
stem tegen de Defensiebegrooting uit
gebracht.
De practijk zal nu leeren in hoeverre
we hier met een innerlijke verandering
te doen hebben.
Een der sprekers op het Haagsche
congres beeft verklaard, dat bier een
natuurlijk groeiproces
gaande is.
Met belangstelling zullen we de ont
wikkeling van dit proces volgen. Zonder
intusschen onze waakzaamheid te ver
minderen.
Het centrum van Madrid weer
gebombardeerd.
De verdedigingsraad van Madrid
meldt, dat het Zondag aan het front van
Madrid kalm is geweest.
De tegenstanders deelen echter mede,
dat de regeeringstroepen op enkele pun
ten aanvielen.
De verdedigingsraad van Madrid deel
de mede, dat de zware artillerie van de
opstandelingen wederom het centrum van
de hoofdstad heeft gebombardeerd. De
materieele schade is aanzienlijk en een
aantal slachtoffers onder de burgerbe
volking valt te betreuren. Van militair
oogpunt beschouwd is dit bombardement
geheel nutteloos.
De nationalistische colonne die op
rukt om Catalonië van Valencia af te
snijiden, meldde, dat zij' zich nog slechts
honderd zeven «kilometer van de kunst
van den Levant verwijderd bevindt.
Het kolenbekken van Utrilla is voor de
volksfrenters van groote beteekenis, daar
zij uit de mijnen aldaar de brandstoffen
«.delven welke voor de oorlogsindustrie
noodig zijn.
OVERSTROOMINGEN IN WEST- EN
OOST-EUROPA.
Door het voortduiend stijgen van het
water in D'onau en zijrivieren is het ge-
heele Donaubekken van Straubing over
een lengte van 30 K.M. en een breedte
van 7 K.M. ondergeloopen. Op sommige
plaatsen staat het water 2 M. hoog boven
de akkers. Het winterkoren ia hier ver
nield.
Een deel van het Dnjeprgebied is door
groote overstroomingen getroffen. In de
straten van de stad Melitopol staat het
water twee meter hoog.
Ook in de omliggende dorpen heeft het
water groote vernielingen aangericht.
Verscheidene dorpen staan volkomen on
der water. Dó bewoners hebben met ach
terlating van have en goed de wijk moe
ten nemen.
Gesol met een lijk.
Uit Addis Abeba wordt gemeld, dat
maarschalk Graziani opdracht heeft gege
ven, het stoffelijk overschot van Ras
Desta naar de Abessynsche hoofdstad te
transporteeren.
Het lijk zal daar ten loon worden ge
teld, met het doel de inboorlingen-bevol-
ing ervan te overtuigen, dat Ras Desta
werkelijk dood is en dat daarmede het
aatste hoofdstuk van den Abessynischen
tegenstand tegen de Italiaansche heer-
happij is afgesloten.
Boos weer aan de Fransche kust.
Zaterdagnacht en Zondag heeft een he
vige storm gewoed aan de Kanaalkusten.
Zondagmorgen is het gebied van Bou
logne geteisterd door een zwaren storm,
welke gepaard ging met hevige hagel
en sneeuwbuien. Geen enkel visschers-
vaartuig heeft de haven kunnen verlaten.
Zondagochtend heeft te Londen een
felle sneeuwstorm gewoed. In vele deelen
van Engeland zijn de wegen door sneeuw
geblokkeerd.
De was aan de Theems blijft voortdu
ren en veroorzaakt ongerustheid. Op ver
scheidene plaatsen, o.a. te Windsor, is de
rivier buiten de oevers getreden.
Dó regenval gedurende de maand Fe
bruari van dit jaar in Engeland, is drie
maal zoo hoog als andere jaren.
Korte Berichten.
Volgens berichten uit Addis Abeba
zou de gezondheidstoestand van den on
derkoning, maarschalk Graziani, onge
rustheid wekken. Scherven van een der
bommen zouden in de longen zijn bin
nengedrongen, waardoor de maarschalk
aan longontsteking zou lijden.
i Het Australische vliegtuig, dat se
dert 19 dezer werd vermist, is op 75 mijl
ten zuiden van Brisbane gevonden. Het
toestel is geheel vernield. Van de zeven
inzittenden zijn vijf om het leven geko
men. De beide anderen, beiden inlanders,
zijn op wonderbaarlijke wijze aan den
dood ontsnapt.
De Belgische kabinetsraad heeft een
verhooging met 5 pet. van de ïeizigers-
tarieven op de spoorwegen goedgekeurd.
Krachtens een onlangs door de En-
gelsche koninklijke familie met den her
tog van Windsor gesloten overeenkomst
zal aan laatstgenoemde een kapitaal van
125.000 pond sterling worden uitgekeerd,
benevens een jaarrente van 20.000 pond.
Aldus zou de hertog van Windsor een
jaarlijksoh inkomen van ongeveer 25.000
pond sterling genieten.
Dó Duitsche ingenieur Schuster, die
sedert 1931 in de sovjet-unie werkzaam
is, is 22 Febr. j.l. te Leningrad gearres
teerd. Hij wordt beschuldigd van staats-
vijandige propaganda.
Het aantal gearresteerde Duitschers in
de sovjet-unie bedraagt thans 44.
Het Staatsblad publiceert een de
creet, waarbij bepaald wordt, dat de zo
mertijd in Frankrijk zal ingaan in den
nacht van 3 op 4 April.
i Onder groote belangstelling had
Zaterdag te Antwerpen de plechtige uit
vaart plaats van de zeven officieren, die
bij de ontploffingsramp van Brasschaet
bet leven hebben verloren. Nog is een
achtste slachtoffer aan de gevolgen van
de opgeloopen verwondingen overleden.
Op de Duitsche beurzen zal met in
gang van heden de noteering van buiten-
landsche fondsen worden gestaakt.
Het hof van appèl t,e Brussel heeft
zich onbevoegd verklaard, om een vervol
ging in te stellen tegen het dagblad der
Rexisten, waarin deze beweerd hadden,
dat de Belgische schatkist een tekort van
drie honderd millioen francs had. Zoo
als men weet, was dit proces door de re
geering aanhangig gemaakt, die beweer
de, dat bet Rexistische orgaan hiermede
afbreuk deed aan bet crediet van den
staat.
Gandhi verscheen Zaterdag geheel
onverwacht nog eens op het politieke too-
neel van Britsch-Indië. De Mahatma
woonde namelijk een zitting van de con
grespartij bij, die bijeengeroepen was, om
de beteekenis van de uitslagen der pro
vinciale verkiezingen nader te onderzoe
ken.
ZEPPELIN-DIENST OP INDIë?
In 1940 in exploitatie.
Volgens berichten uit Berlijn heeft de
directie van de Zeppelinmaatschappij1 me
degedeeld, dat zij een luchtschipdienst zal
openen tusschen Europa en Indië. Dó
route van den dienst is nog niet vastge
steld, terwijl evenmin iets wordt medege
deeld omtrent onderhandelingen met de
belanghebbende landen.
Volgens een ander bericht, zou de heer
Lehman hebben verklaard, dat de zeppe
linmaatschappij in 1940 vier diensten
zal gaan onderhouden, o.a. op Noord- en
op Zuid-Amerika en ook op Indië.
Het vraagstuk van den zeppelindienst op
Indië is al reeds jaren oud en telkens
werden min of meer positieve berichten
gemeld omtrent gevallen beslissingen ten
aanzien van de exploitatie daarvan. Er
werd veel geconfereerd en gereisd, maar
steeds bleef de kwestie onbeslist.
Of nu eindelijk een besluit is genomen
konden we op het moment nog niet ach
terhalen, maar voorloopig maken we
slochts onder voorbehoud van een en an
der melding.
NED.-INDIë EN JAPAN.
Een niet aanvalsverdrag met Nederland
in Japan gewenscht?
In het Japansche Lagerhuis is voorge
steld, dat Japan een niet-aanvaisverdrag
met Nederland zou sluiten en bovendien
toestemming zou verzoeken Nederlandsch
Nieuw Guinea te pachten.
Minister-president Hayashi beloofde,
dat de kwestie bestudeerd zou worden en
voegde hieraan toe, dat Japan geen ter
ritoriale ambities beeft ten aanzien van
N eerlandsch-Indië.
Nader wordt gemeld, dat alleen ter
sprake kwam de vraag voor Japansche
onderdanen land in pacht te vragen in
Nieuw Guinea.
GEEN ROOD EENHEIDSFRONT.
Bij de opening van het verkiezingscon
gres der S.D'.A.P. deelde de voorzitter de
heer Vorrink mede, dat wederom van de
zijde der Communistische partij een aan
bod tot samenwerking was ontvangen.
Onder applaus werd besloten, dit voor
stel voor kennisgeving aan te nemen.
VERSCH BROOD 'S MORGENS.
Proef met handhaving van de bestaande
arbeidsregeling?
Naar de „Standaard" verneemt, heb
ben de conferenties, die de minister van
Sociale Zaken mr Slingenberg gehouden
heeft met de centrale van de werkgevers,
de vier bakkerijpatroonsvereenigingen, de
drie organisaties van de werknemers in
de bakkersbedrijven en de centrale werk
nemersorganisaties niet geleid tot een
eenstemmig advies.
Dó vereeniging van werkgevers in het
bakkersbedrijf, de chr. bakkerspatroons-
vereeniging, en de drie bakkersgezellen-
organisaties staan afwijzend tegenover
een eventueele wijziging van de Arbeids
wet, waardoor de tijdstippen, waarop be
gonnen mag worden met bet vervoeren,
resp. het verkoopen en afleveren van
versch brood, vervroegd zouden worden.
De R.-K. bakkerspatroonsvereeniging
daarentegen is evenals de drie centrale
werkgeversorganisaties, daarvoor.
Dó indruk is verkregen, dat de minis
ter er toe neigt om niettemin een proef
te nemen met verkrijgbaarstelling van
versch brood in de ochtenduren, in dien
zin echter, dat de bestaande arbeidsrege
ling in het bakkersbedrijf zal worden ge
handhaafd.
De organisaties, die een afwijzend
standpunt innemen, zijn van oordeel, dat
dit absoluut onmogelijk moet worden ge
acht, tenzij een grooter personeel wordt
ingeschakeld, wat, met het oog op den
toestand in de bakkersbedrijven, zal moe
ten leiden tot verbooging van den brood
prijs.
CENTRALE LUCHTVERKEERS
LEIDING.
Dó luchtvaartdienst van het departe
ment van Waterstaat heeft in overweging
een regeling van het luchtverkeer, waar
door het toezicht gecentraliseerd zou wor
den. Gedacht wordt aan een op Schiphol
gecentraliseerde algemeene verkeerslei
ding, waarmede alle boven Nederlandsch
grondgebied vliegende piloten in de toe
komst contact zullen hebben te houden.
O'ver deze aangelegenheid wordt een
onderzoek ingesteld door een interdepar
tementale commissie. De zaak is nog in
een eerste stadium van voorbereiding.
DE S. Dl A. P. EN DE WEERMACHT.
Het ontwapeningsstandpunt losgelaten.
Het congres der S.D.A.P. heeft na een
uitvoerige gedachtenwisseling, ten aan
zien van het militaire vraagstuk met 1509
tegen 328 stemmen besloten in het strijd-
program der S. D. A. P. op te nemen de
paragraaf betreffende buitenlandsche po
litiek en defensie, zooals deze door de
meerderheid der militaire commsisie was
voorgesteld. Er waren 49 blanco-stemmen
uitgebracht.
Hiermede is de nationale ontwapening
losgelaten.
Verlaging van de heffing op bananen.
Naar van bevoegde zijde vernomen
wordt, zal met ingang van 1 Maart a.s.
de bij invoer verschuldigde monopoliehef
fing op v^rscbe bananen van 2Vs cent
worden verlaagd tot 2 cent per kg. netto.
Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer.
Aan de memorie van antwoord inzake
het wetsontwerp tot wijziging van de
Dienstplichtwet is bet volgende ontleend:
Dó meening van verschillende leden,
dat de verlenging van den
eersten oefeningstijd van
dienstplic/htigen der zeemacht nauw ver
band houdt met de overtuiging van de
regeering, dat de opleiding van het per
soneel in principe hier te lande moet
plaats hebben, is juist.
In een te Amsterdam gehouden verga
dering van den Partijraad der R. K.
Staatspartij1, heeft de voorzitter, mr Go-
seling eenige beschouwingen gehouden
ter inleiding van de behandeling van het
bijzonder program van actie-1937.
Dit program, zoo zeide hij, spreekt zich
uit voor beveiliging der positief Christe
lijke grondslagen onzer samenleving, voor
krachtige toepassing van de bestaande
maatregelen, die aantasting van gods
dienstige en zedelijke waarden in ons
volksleven en ondermijning van het be
stuur van den Staat zelf, voorkomen en
onderdrukken. Alles moet er voorts
vooral op gericht blijven, arbeid voor ons
volk te krijgen. Van groot gewicht is bet
vraagstuk van de ordening in het
bedrijfsleven, ook met het oog op den
maatschappelijken vrede. Het ordenings-
vraagstuk is niet een Katholiek-gecano
niseerde, maar een zuiver nationaal-Ne-
derlandsche zaak.
Inzake de deelneming aan
de regeering zeide de spr. o.a.:
indien onder bepaalde omstandigheden
het leidend deelnemen aan de regeer
macht naar redelijk inzicht, het beste
middel zal blijken, de R.K. beginselen tot
gelding te brengen, dan zullen wij ons
ook aan de zware verantwoordelijkheid,
waarop niemand belust
kan z ij n, niet onttrekken. Wij1 zijn
bereid en ook in staat, het Nederlandscbe
volk in dat opzicht naar zijn echt Ne-
derlandschen aard te dienen. Daarin
staan wij bij niemand achter.
Spreker behandelde vervolgens de
staatkundige positie der katholieke Ne
derlanders in het jaar 1937.
Wanneer wij', zoo zeide mr Goseling,
de dwaasheid zouden begaan ons te sto
ren aan sommaties, om inlichtingen te
geven omtrent onze gedragslijn, wat be
treft samenwerking met deze of gene
partij in een regeeringsmeerderheid, zou
den wij eenvoudig van de eene verklaring
in de andere gesleept worden. Men weet,
wat wij positief willen en hiermede zal
men het moeten doen.
Dó regeering is het eens met het oor
deel van die leden, die meenen, dat het
onderhavige voorstel ten gevolge heeft, dat
de maritieme defensie van Nederland be
perkt wordt tot de kustverdediging.
De gevolgen van bet nuttiger
gebruik van dienstplich
tigen in vredestijd, hetwelk
mogelijk wordt door verlenging van den
duur der eerste oefening, gaan verre uit
boven 'bet alleen verschaffen van oefen-
gelegeniheid aan beroepspersoneel. Daar
bij komt, dat ook voor oorlogstijd een nut
tiger gebruik van dienstplichtigen zal ge
maakt kunnen worden.
Tenslotte zal door het langer onder de
wapenen houden de lichting zeemiliciens
kleiner kunnen zijn dan voorheen het ge
val wa®, zoodat van iedere jaarklasse
dienstplichtigen een kleiner deel voor de
zeemilitie zal kunnen worden bestemd en
dus een grooter deel beschikbaar zal ko
men voor inlijving bij de landmacht.
Dit wetsvoorstel moet niet worden be
schouwd als een eerste stap om te komen
tot uitzending van dienstplichtig personeel
naar Indië.
Voor een vergoeding voor loonderving
bij opkomst voor 'herhalingsoefe
ningen, ook indien zij beperkt zou
worden tot de derde herhalingsoefening,
aChten de betrokken ministers geen grond
aanwezig. Wel wordt, indien bij loonder
ving een tekort aan inkomsten voor ver
wanten van den dienstplichtige zou ont
staan in den zin van art. 38 der Dienst
plichtwet, kostwinnersvergoe
ding toegekend.
Hoe de toestand voor de lichting 1938
zal worden, zal afhangen niet alleen van
hetgeen de wet hieromtrent te zijner tijd
zal bepalen, maar ook hiervan, of uit een
oogpunt van opleiding, huisvesting enz.
de grootere liohtingsterkfe reeds in haar
geheel voor de lichting kan worden toege
past.
Kon. Ned. Gymnastiekverbond.
Voor het examen van voorturnster
tweede graad, slaagden na het volgen van
een cursus, onder leiding leiding van dhr
L. van der Steen, technisch bestuurder
van den Zeeuwsoh-Brabantschen Turn-
king, de dames: B. Mulders en M. van
Galen van Achilles; C. Vemeulen en K.
Vermeulen van Medioburgum; A, J. Pe
tiet van Willhóknina, allen te Middelburg:
M. de Joode en M. Kemeling van de V. T.
V. te Vlissingen; M, Mossou en M. Pels
van Prins Hendrik te Breda; A. Wakkee
en J. Grijven van U. d. I. te Bergen op
Zoom; J. Polderman en M. Kievit van
Sparta te Krabbendijke; J. S. Swart van
Volharding te Goes; M. D'ankaerts, T, de
Jong en A. Abrahamse van L. 0. te Vlis
singen.
Rookt IBIS bij voorkeur uit een IBtS-pijp.
Bij Uw winkelier verkrijgbaar.
Binnenland.
Het verkiezingscongres van de S.D.A.P.
Wijziging van de Dienstplichtwet.
Zeppelindienst op Indië?
De R.K. Staatsparty.
De S.D.A.P. en de weermacht.
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
Overstroomingen in West en Oost-
Europa.
Solistenconcours van den Bond van
Harmonie- en Fanfarevereenigingen
in Zeeland.
Het tweede deel van het Solistencon
cours heeft Zaterdag in St. Joris te
Middelburg plaats gehad en op verschil
lend gebied is een nog grooter resultaat
bereikt geworden, dan de eerste keer.
De muzikale prestaties stonden beslist
op booger peil en de belangstelling voor
al ook des avonds, was grooter dan op 20
Febr.
De heer H. Blok, eere-voorz. van den
Bond, heeft aan het slot van den dag
dank gebracht aan de dames en beeren,
die voor de begeleiding zorgden, en aan
dhr Speets voor zijn zwaren arbeid als
bcoordeelaar der prestaties.
De heer Speets deelde als zijn vaste
overtuiging mede, dat alle andere con
coursen die bij! bijwoonde, zoowel inter
nationaal als nationaal bij' dit solisten
concours verre achterstonden.
Alvorens de prijzen van Zaterdag te
melden, willen wiji eerst nog een kleine
vergissing van de vorige week herstellen;
daar stond dat D. J. de Graaf in de derde
afdeeling een tweeden prijs had met 58
punten, die was echter niet opgekomen en
bet moest zijn Jan Meliefste, uit N. en
St. Joosland met alt-saxophoue.
De uitslagen van den tweeden dag zijn.
Derde afdeeling solisten:
eerste prijs met lof: J. Ghrisliaanse,
Voorwaarts, Koudekerke, Trombone met
75 punten; B. van Damme, Prinses Ju
liana, Baarland, Piston 72 p.; eerste prijs
Jan de Regt, Apollo, Wissenkerke, Cor-
hoorn; 68 p.; S. Riemens Cz., Prinses Ju
liana, Baarland, Barytou 67 p.; G. van
Damme, Prinses Juliana, Baarland,
Bugle, 66 j.; W. Mieras, A.D.V.E.N.D.O.,
Wolf aartsdijk, Piccolo 65 p.; G. Wester-
weele, Wilhelmina, Golijnsplaat, Glari-
nette mi b. 64 p.; J. de Vriend, Prinses
Juliana, Baarland, Bugle 64 p.; Izaalk
Koster, Apollo, Wissenkerke, Trompet 64
p.; tweede prijs: Anton P. Swaluw, Ex
celsior, 's H. Arendskerke, Saxophoon
Alt, 62 p.; G. de Jonge, A.D.V.E.N.D.O.,
Wolfaartsdijk, Clarinette mi b. 61 p.; W.
de Vriend, Prinses Juliana, Baarland,
B'Oanbardon mi b 61 p.; F. de Regt, Wil
helmina, Colijnsplaat, Bombardon mi b.
60 p.; P. C. de Lange, Wilhelmina, Co-
lijnsplaat, Tuba, 59 p.; M. P. Bolier,
Prinses Juliana, Baarland, Althoorn,
57 p.; J. C. Blok, Prinses Juliana, Baar
land, Trombone 57 p.; G. Rijn, Euphonia,
Goes, Clarinette si b. 56 p.; derde prijs:
Adri J. Wisse, Excelsior, 'sH. Arends
kerke, Clarinette 54 p., A. L. Wallen
burg, Vlijt en Volharding, Souburg, Pis
ton 52 p.
Derde afdeeling, Kwartetten, derde
prijs; J. Kempe, Clarinette, M. Koster,
Piston, J. de Loof, Bariton, D. Corsuize,
Trombone, Wilhelmina, Colijnsplaat 54 p.
Tweede afd. Solisten: Eerste prijs: J.
Dingemanse, E.M.M., Kortgene, Piston