bank
Inspan
iricht.
EERSTE BLAD
Een valsche, maar niet
ongevaarlijke tegenstelling
De burgeroorlog in Spanje.
De Nederlandsche vlag.
DONDERDAG 25 FEBRUARI 1937
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
(G.
)37 wordt
jrgoed van
3000 Gld.
lekerke.
Iricht
Telefoonnummer 11,
nit nummer bestaat uit 2 bladen
Zoojuist nog zon. Nu
weer regen. Straks mis
schien sneeuw.
Echt weer om kou te
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
K.135
(aart 1937
verkocht
GORSEL,
Yerseke.
IAN DIJKE
I zal
RT 1937,
Centraal" te
I Erven van
hbliek ver-
fWLAND,
l. 130% R.)
fatweg naar
Dorp, den
Duinweg,
en ten kan-
Elle
femeldinge
Iruiningen
f6356; J.
C. Kor-
it, Hoede-
Kapelle
de Bat,
Kramer,
Ike, Goes
■286, J. de
25 Febr.:
richtingen,
lijdelijk re-
jeerslag in
lig veran-
N.
uur:
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg 40, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs ''.50 per kwart aal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes an
VHaslngen J0.4A Lpsso nummers 5 eaai,
Advertentie 30 eest
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85.
Bij contract belangrijke korting.
L: 755,
In zijn begrootingsrede in de Eerste
Kamer heeft prof. Anema aandacht ge
schonken aan de tegenstelling die thans
gepropageerd wordt tusschen natiunaal-
socialisme of fascisme eenerzijds en het
communisme anderzijds.
Die tegenstelling, aldus prof. Anema
is valsch, maar zij' is niet zonder gevaar.
„Zij is valsch, omdat tegenover
de Christelijke grondslagen van ons
volksleven, die ons op staatkundig
en maatschappelijk gebied vóór en
boven alles gaan, beide stroomingen
principieel even vijandig staan; immers,
het Christendom staat met de antiek-hei-
densche staatsleer, die zij' beide huldigen,
in onverzoenlijken strijd. Wat wij' in
dezen thans beleven, is een herhaling in
gewijzigden vorm van een dergelijke te
genstelling, waartegenover Groen van
Frinsterer een eeuw geleden positie bad
te nemen.
Toenmaals werd het vorstelijk absolu
tisme gesteld tegenover de volkssauve-
reiniteit en werden de volken door Met-
ternich en de zijnen voor de keus gesteld
tusschen conservatisme en liberalisme
Totantertijid droop de Heilige Alliantie
van dezelfde uiterlijke vroomheid als
thans de brochure 5 van de N. S. B. ten
onzent, en lieten vele vrome Christenen
zich daardoor meesleuren. Maar het was
Groen, die 'het mes zijner vlijmscher
pe analyse en critiek in die tegenstel
ling tusschen conservatisme en liberalis
me zette, en aantoonde, dat beide voor
den gelacmgen Christen even verwerpe
lijk waren.
Tot de conservatieven richtte hij' het
snijdend woord, dat hij wel veel hoorde
van het goddelijk recht der vorsten, maar
niets over het goddelijk recht van de
i valksvrijheden. Den liberalen verweet hij:,
dat hun vrijheidsleuze op niets dan dwin
gelandij: uitliep, zoodra er vrijheid werd
gevraagd voor christelijke plichtsbetrach
ting. Toen de conservatieven en liberalen
samen de Chr. school den strop om den
hals wierpen, zag iedereen eindelijk, wat
Groen van den aanvang zag, dat conser
vatisme en liberalisme, bij' al hun onder-
lingen Strijd, principieel één waren.
Wij' staan t'hans voor een gelijksoortige
tegenstelling. Fascisme en communisme
vechten onderling, wie zich meester zal
maken van den totalitairen Staat, dien
beide elk voor zich begeeren; het Com
munisme wil den Staat in dienst stellen
de proletariërs, de nationaal-socialisten in
dien van hun eigen beweerde élite-groep.
Maar beide kanten zich tegen de vrije
prediking van Gods Woord en moeten
zich daartegen kanten, want hun Staats
opvatting kan die niet dulden; voor de
Kerk blijft in 'hun stelsel geen meerdere
ruimte over dan hoogstens wat predi
king binnen de perken van het Staatsbe
lang, zooals zij dit begrijpen en voorts
wat philanthropie. Beide eischen de
jeugd op voor hun Staat.
Voor Christelijke politieke en sociale
organisaties is in hun leer en practijk
geen plaats. Souvereiniteit in eigen kring
voor bedrijf, kunst en wetenschap is voor
beiden onbestaanbaar; het wordt alles
machtsmiddel in dienst van den Staat,
Er bestaan zeer zeker tusschen fascisme
en communisme scherpe tegenstellingen
en verschillen; maar op alle principteele
punten, waarop het voor de Christenen
aankomt, is hun leer en practijk koekoek
één-zang. Daarom stelt men ons met de
keuze tusschen die beide voor een valsch
dilemma. En dat is daarom niet zonder
gevaar, omdat beide groepen vechten on
der valsche vlag en trachten de politieke
sfeer te vertroebelen.
Het nationaal-socialisme bewaart blijk
baar zijn zoo hoog geloofd heroïsme voor
den tijd, dat men de macht hoopt te heb
ben, en schrijft thans alles behalve he
roïsch, zijn ware beginselen niet fier en
vrij in zijn vaandel, om ze hoog te laten
wapperen en als het eenig mogelijk heils-
woord voor deze benarde tijden aan het
volk voor te houden, maar het tracht in
tegendeel zijn tegenstanders die beginse
len in de schoenen te schuiven. Men
zoekt zijn kracht in het suggereeren van
een dictatuur der meerderheid of van
den Minister-President, van een machts
élite der partijleiders, van onderdrukking
en geweldpleging en wat dies meer zij,
terwijl men dan beweert zelf de ware
democratie en vrijheid te zullen bren
gen en de Christelijke beginselen in ons
volksleven te zullen beschermen en ver
werkelijken.
Van de andere zijde is de ruige figuur
van het communisme omgetooverd van
beroepsopruier tot saletjonker mét inne-
menden glimlach, aan wiens soepele
hand zelfs het Christelijk onderwijs, naar
ons wordt verzekerd, veilig zijn lot zou
kunnen toevertrouwen. Een tweekamp
van Mussert in geestelijk gewaad met
witte das contra de Visser in keurig
wandeltoilet het wordt een ietwat pot
sierlijke heldenstrijd,
Maar dit alles moge dan ook zijn hu
moristische zijde hebben, de zaak is en
blijft gevaarlijk juist door deze camou
flage, want er zijn nu eenmaal licht-
geloovigen en ontevredenen genoeg, die
zich laten inrekenen door deze valsche
leuzen en groote beloften. Daarbij komt
de indruk, gemaakt door het feit, dat
groote mogendheden voor een dier stel
sels hebben partij gekozen."
Prof. Anema wees op dit alles zeer
speciaal om duidelijk te laten uitkomen
hoe noodzakelijk het is, dat in de tijden
die wij beleven, de Christelijke partijen
zoo eendrachtig mogelijk zich tegen deze
gevaren hebben te weer te stellen voor
de Christelijke grondslagen van ons
volksleven en van de instellingen die hun
lief zijn, onafhankelijk van de vraag of
zij samen een meerderheid vormen of
niet.
Om Oviedo wordt fel gestreden.
De strijd om Oviedo, zoo meldt Havas,
J behoort tot de moorddadigste krijgsver
richtingen, die sedert het begin van den
veldtocht zijn voorgekomen. Voor den
b rg Naranco, waar de militietroepen een
oogenblik doorgedrongen waren, is de
grond bezaaid met duizenden lijken. In
twee dagen, aldus wordt officieel opgege
ven, hebben de republikeinen tienduizend
dooden en gewonden verloren. Volgens
verklaringen van krijgsgevangenen is be
vel gegeven O'viedo in te nemen „tot iede
ren prijs" om den verdedigers van Ma
drid een hart onder den riem te steken.
Op zes fronten, namelijk voor Bilbao,
Oviedo, Teruel, Madrid, Cordoba en tus
schen Motril en Almeria, werden giste
ren verbitterde gevechten geleverd, die
groote verliezen aan menschenlevens
eischten.
Het felst was de strijd weder in den
sector van Oviedo.
Op het Madrileensche front behaalde
Franco's luchtmacht een belangrijk suc
ces. Bommenwerpers vernielden namelijk
de laatste verbinding tusschen de hoofd
stad en de kust van den Levant.
GRANAAT OP EEN BRITSCH
SLAGSCHIP.
Vier lichtgewonden.
De Engelsche admiraliteit deelt mede,
dat bij den luchtaanval boven Valencia
Dinsdagmorgen een granaat van het
luchtafweergeschut ontplofte op het ach
terdek van het slagschip „Royal Oak".
Door kleine granaatscherven werden een
kapitein-ter-zee, een luitenant ter zee der
le klasse, een officier der mariniers en
een matroos licht gewond.
STAAT VAN BELEG IN ADDIS ABEBA.
Naar Un. Press meldt is over Addis
Abeba en het omliggende gebied de staat
van beleg afgekondigd. Inlanders mogen
zich volgens de nieuwe verscherpte ver
ordeningen na zeven uur des avonds niet
meer in de open lucht ophouden.
De Italiaansche troepen van 'het gar
nizoen van Addis Abeba hebben tegelijk
met de inlandsche troepen bevel gekre
gen, een omvangrijke zuiveringsactie in
het gebied ten Zuiden van de hoofdstad
door te voeren en Ras Desta, die als aan
stichter van den moordaanslag op den
vice-koning wordt beschouwd, levend of
dood te vangen.
Naar verluidt, werd de staat van beleg
afgekondigd omdat een oproerige stem
ming viel waar te nemen onder de Am-
haren, die onder de heerschappij van den
Negus een heele reeks voorrechten geno
ten en deze onder Italiaaische heerschap
pij verloren hehhen.
Van de 2000 Abessyniërs, die na den
aanslag op Graziani werden gearresteerd,
zijn er 700 weer op vrije voeten gesteld,
van ongeveer 1000 personen is de zaak
nog in behandeling.
Intus'sc'hen is van officieele, noch van
andere zijde medegedeeld, of de eigen
lijke daders van den bomaanslag gevon
den zijn.
IERSCHE VRIJSTAAT KAN DEN
KRONINGSEED NIET AANVAARDEN.
De Valera heeft in de Dail verklaard,
aldus het Handelsblad, dat er geen
sprake van was, dat de kroningseed, zoo
als die geamendeerd was om hem in over
eenstemming te brengen met 't statuut van
Westminster, door den Vrijstaat kon wor
den goedgekeurd. De Vrijstaat zal tegen
over de kroning een afwijzende houding
blijven aannemen, zoolang Ierland in twee
dealen gescheiden blijft en er in den kro
ningseed discriminatie wordt gemaakt
tegen den godsdienst, waartoe de meer
derheid van het Iersche volk behoort.
DE STAKINGSBEWEGING IN
AMERIKA.
De stakingsgolf in de Vereenigde Sta
ten breidt zich steeds meer uit, meldt Un.
Press.
Op het oogenblik zijn er niet minder
dan negentien gevallen van staking met
gekruiste armen. In totaal drie duizend
„zit-stakers" houden verschillende fabrie
ken bezet, waardoor bijna twintig duizend
arbeiders zonder werk zijn.
Verder zijn er elf gevallen van gewone
staking, waarhij veertien duizend arbei
ders betrokken zijn.
Onder de getroffen industrieën bevin
den zich de vliegtuig-, auto-, staal-, gum
mi-, schoen- en metaal-industrieën, voorts
wasscherijen, spiritusbranderijen en vis-
schersbedrijven.
Ook dreigen verder nog reuzen stakin
gen bij de spoorwegen en in de staal- en
kolenindustrieën.
De openbare opinie is zeer opgewonden
over de ongehoorde houding van de „zit-
stakers", die het 'beginsel van de veilig
heid van den eigendom schenden.
Karakteristiek is, dat de stakers met
gekruiste armen gewoonlijk slechts de
minderheid van 'het fabriekspersoneel
vormen
Onder leiding van de vakvereeniging
van schoen- en Ieerbewerkers hebben ne
gen duizend arbeiders in de staten Mas
sachusetts en New Hampshire het werk
neergelegd.
De staking is bedoeld als middel om
pressie uit te oefenen op de werkgevers,
die de eischen van de arbeiders inzake
een loonsverhooging van vijftien procent
niet onmiddellijk inwilligen. Zij boden den
arbeiders een onmiddellijke loopsverhoo-
ging van tien procent aan en beloofden
voorts de loonen in Juli nogmaals te ver-
hoogen met vijf procent.
Dit aanbod van de werkgevers werd
echter door vakvereenigingsleiders afge
wezen.
Voor vijf en tachtig fabrieken zijn reeds
stakingspos ten opgesteld.
Men verwacht niettemin een 'spoedige
bijlegging van het conflict, daar zeventien
werkgevers zich reeds bereid verklaard
hebben de eischen van de arbeiders in
te willigen.
De stakingsbeweging in Massachusetts
en New Hampshire is de eerste kracht
proef van de sterke industrie-vakorgani
saties, die onder leiding van Lewis staan
in de staten van Nieuw England.
ERNSTIGE ONTPLOFFING IN HET
LEGERKAMP VAN BRASSCHAET.
Vele dooden en gewonden.
Woensdagmiddag heeft zich in het le
gerkamp te Brasschaert-Polygoon (Bel
gië) een ontzettende ontploffing voorge
daan, waarbij vijf adspirant-officieren op
slag werden gedood en veertien andere
militairen zoo ernstig werden gekwetst,
dat twee tijdens het transport naar het
ziekenhuis reeds zijn overleden.
Men vreest voor het leven van ver
schillende zwaar getroffenen. Een groep
adspiiant-officieren van de cavalerie
volgde onder leiding van instructeurs der
genie een cursus over ontploffingsmidde
len.
Tijdens de instructie stonden 35 adspi
rant-officieren met eenige onderofficieren
rond een hoeveelheid van 20 kg. ontplof
bare stoffen.
Plotseling deed zich een explosie voor,
welke zoo hevig was, dat de militairen
in de lucht werden geslingerd, of tegen
den grond geslagen, met het bovengemel
de gevolg.
Men kan zich een indruk van de kracht
'der ontploffing vormen, indien men weet
dat drie officieren over een afstand van
vijftig meter werden weggeslingerd en in
het kanaal terechtkwamen, juist bij de
plaats, waar de genie een brug aan het
slaan was. De geniet-soldaten brachten
de officieren op het droge. Wonder boven
wonder bleken ze alle drie ongedeerd te
zijn.
Vechtpartij in Japansche parlement.
Voor de eerste maal is het in het Ja
pansche parlement tot een vechtpartij
gekomen, waarbij twee afgevaardigden
werden gewond.
Voordat de vechtersbazen van elkaar
konden worden gescheiden, hadden zij
elkaar reeds zoo toegetakeld, dat beiden
met ernstige snijwonden en builen in het
ziekenhuis moesten worden opgenomen.
Kerkelijke oppositie in Dultschland
stelt haar eischen.
De oppositie-groepen van de Duitsch
evangelische kerk hebben aan den minis
ter voor kerkelijke aangelegenheden,
Kerrl, de volgende vijf voorwaarden over-
Rood-wit-blauw de officieele kleuren.
De Staatscourant van gisteravond
bevat het volgende Kon. besluit;
Wij Wilhelmina, hij de gratie Gods,
Koningin der Nederlanden, Prinses van
Oranje Nassau, enz enz. enz.
Op de voordracht van onzen minister
van staat, minister van koloniën, voor
zitter van den raad van ministers van
5 Februari 1937.
Hebben goedgevonden en verstaan:
te bepalen:
De kleuren van de vlag van het Ko
ninkrijk der Nederlanden zijn rood, wit
en blauw.
Onze ministers, hoofden van depar
tementen van algemeen bestuur, zijn be
last met de uitvoering van dit besluit,
hetwelk in de Staatscourant zal worden
geplaatst.
Zeil am see, 19 Februari 1937.
WILHELMINA.
handigd voor deelneming aan de komen
de kerkelijke verkiezingen: lo. vrijheid
van woord; 2o. vrijheid van vergaderen;
3o. vrijlating en herstel in functie der
geestelijken; 4o. erkenning door den staat
van de scheiding tusschen de Duitsche
christenen en de oppositie; 5o. de verkie
zingen moeten worden gehouden in over
eenstemming met kerkelijke gebruiken.
Ook de Fransche rivieren wassen.
D'e voortdurende regens der laatste twee
maanden hebben in Noord- en Oost-
Frankrijk groote overstroomingen ver
oorzaakt.
Men heeft de scheepvaart op de Saone
en een deel van de Seine reeds moeten
staken.
Alle direct aan de Seine gelegen ter
reinen, welke bestemd zijn voor de a.s.
wereldtentoonstelling, zijn overstroomd.
0'p een groot deel dezer terreinen moest
het werk reeds worden onderbroken.
Een Russische „Maginot-Linie" van
1500 K.M.
De correspondent te Moskou van de
„Daily Herald" meldt aan zijn blad, dat
ter gelegenheid van den 19den verjaar
dag van 'het Roode Leger de mededeeling
is gedaan dat Rusland zijn geheele West
grens, van Leningrad tot de Zwarte Zee,
een afstand van 1500 K.M., heeft ver
sterkt met een keten van forten, die het
land tegen eiken aanval kunnen bescher
men; ook tegen aanvallen uit de lucht is
deze „Maginot-linie" beschermd door de
volmaakte camouflage. D'e Russische pers
geeft uitvoerige détails. De forten zijn
steeds voorzien van voorraden, die op een
langdurig beleg z-ijn berekend.
Ook in het Verre Oosten moet, volgens
denzelfden correspondent zulk een for
tenlinie zijn gebouwd. Daarvan zijn nog
bijzonderheden medegedeeld.
Prins Bernhard biograaf uit de
Literatuurkamer gezet.
Overeenkomstig een mededeeling in het
„Boersenblatt für den deutschen Buch-
handel" van 18 Februari 1.1., heeft de
president van de Rijkskamer voor Lite
ratuur van het lidmaatschap uitgesloten
Geoig Freiherr von Eppstein, oud-kabi
netsminister en kabinetschef van het vor
stenhuis Lippe, curator van de Lepols
hoogeschool en „Wirklicher geheimer
Rat". Zooals bekend, 'heeft prof. Von Epp
stein tezamen met Hofrat Max Staercke
de biografie van prins Bernhard geschre
ven, die in 1936 bij de firma Bruna te
Utrecht is verschenen.
De uitsluiting uit de Rijkskamer voor
Literatuur wordt gemotiveerd met een
verwijzing naar paragraaf 10 van de eer
ste verordening tot uitvoering van de wet
op de Rijkscultuurkamer. Genoemde pa
ragraaf bevat de bepaling, dat een lid
kan worden uitgesloten, indien feiten
aanwezig zijn, waaruit blijkt, dat de be
treffende persoon niet de betrouwbaar
h^id en geschiktheid bezit, noodig voor
de uitoefening van zijn werkzaamheid.
Korte Berichten.
Prins Boudewijn, de Belgische
kroonprins, zal waarschijnlijk een deel
van zijn opvoeding in Engeland krijgen.
Volgens een persbericht hebben koning
Leopold en de koningin-moeder Elisabeth
besloten, den jongen prins voor een jaar
naar een Engelsche school te zenden.
Von Ribbentrop zal aan het eind de
zer week naar Duitschland vertrekken,
waar hij eenige dagen zal blijven, ten ein
de de regeering verslag uit te brengen
omtrent de Engelsche politiek.
i „British Unitet Press" heeft te Rome
uit gezaghebbende bron vernomen, dat
Italië besloten heeft, de kroningsplech
tigheid van George VI te boycotten, in
dien de uitnoodiging aan den ex-Negus
wordt gehandhaafd.
24
Blnnenlartd.
Begrooting Landbouw en Landbouwcrisis-
fonds.
Minister Gelissen over de ordening.
De Nederlandsche vlag is voortaan rood-
wit-blauw.
Buitenland.
Ernstige ontploffing te Basschaet (Bel
gië).
Hevige strijd te Oviedo.
Staat van beleg te Addis Abeba. Ras
Desta gefusilleerd.
De stakingen in Amerika.
H. M. DE KONINGEN OP HET
„HUIS TEN BOSCH".
Gistermiddag is H. M. de Koningin,
vergezeld van fraile Schimmelpenninck
van der Oye en haar adjudant, lui
tenant-ter-zee le klasse jhr Van Holthe,
op het „Huis ten Bosch" te 's Graven-
hage aangekomen.
Ongeveer een kwartier tevoren was de
koninklijke standaard op het paleis ge-
heschen, hetgeen natuurlijk de aandacht
trok van de vele wandelaars in de om
geving, die zich, in afwachting van de
komst van H. M., voor het paleis op
stelden. H. M. werd bij haar aankomst
'haitelijk begroet.
VERGUNNINGEN VOOR AUTOBUS
DIENSTEN.
Aan een tijdsbepaling gebonden.
In verhand met den overgangstoe
stand, waarin de regeling van het open
baar personenvervoer verkeert, wordt
aan alle te verkenen vergunningen voor
autobusdiensten een tijdsbepaling ver
bonden.
Beschikkende op het beroep van den
Commissaris der Koningin in de pro
vincie Drenthe tegen de beschikking van
Ged. Staten dier provincie, waarbij aan
B. ten Wolde te Oldeberkoop voor onbe-
paalden tijd vergunning is verleend tot
het in werking houden van een auto-
dienst tusschen Noordwelle en Gronin
gen (op Zondag en Vrijdag), voor zoo
ver in de provincie Drenthe gelegen, is
Lij Kon. besluit met handhaving voor
het overige van het bestreden besluit,
behoudens tusschentijdsche intrekking,
de vergunning verleend tot 1 Januari
1941.
'Dit Kon. besluit overweegt, dat in de
tegenwoordige omstandigheden, in ver
band met den overgangstoestand, waarin
de regeling van het openbaar personen
verkeer verkeert, het wenschelijk is, aan
te verleenen vergunningen een tijdsbepa
ling te verbinden, opdat de vergunning in
ieder geval na het verstrijken van den
termijn opnieuw aan de eischen van een
rationeele vervoersvoorziening worde ge
toetst.
INVALIDITEITSWET
EN WERKVERSCHAFFING.
Vragen van den heer Kupers beantwoord.
De Minister van Sociale Zaken heeft
thans beantwoord de vragen van den heer
Kupers betreffende de toepasselijkheid
van artikel 4 b der Invaliditeitswet op in
werkverschaffing te werk gestelde jeug
dige werkloozen.
De vraag, of de Minister kennis heeft
genomen van de uitspraak van den Ceit-
tralen Raad van Beroep, van 26 Novem
ber 1936, waarbij is beslist, dat artikel 4 b
der Invaliditeitswet niet van toepassing
is op jeugdige werkloozen, die in werk
verschaffing zijn te werk gesteld, en dat
in dit geval a fortiori niet kan worden ge
sproken van het verrichten van arbeid in-
