Steun aan het Plan-Colijn.
Herziening van de Grondwet.
DONDERDAG 4 FEBRUARI 1937
DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG Ne. «SS
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Staten-Generaal
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Pa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Ylissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiön 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingcn 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
NAUWER ECONOMISCH CONTACT
TUSSCHEN DE OSLO-STATEN
Omtrent de redevoeringen van Koning
Leopold van België en Koning Gustav van
Zweden, waarin zoo duidelijk Warme sym
pathie met het plan-Colijn, om de Oslo-
Staten in nauwer economisch contact te
krengen met elkaar, tot uiting kwam,
wordt nog nader gemeld:
In zijn totat op 'den koning van Zweden
verklaarde Koning Leopold o.m.:
„Evenals het Zweedsohe volk, welks
groote kwaliteiten wij zeer waardeeren, is
het Belgische volk arbeidzaam en vrede
lievend, gehecht aan zijn onafhankelijk
heid en politieke vrijheid, gekant tegen
elk avontuur.
Onder een regime, dat buitensporighe
den van het protectionisme wist te ver
mijden, hebben onze economische be
trekkingen in de laatste jaren gestadigen
voortgang geboekt.
Met het vurig verlangen hun handels
betrekkingen uit te breiden zijn onze beide
landen trouw gebleven aan de overeen
komst van Oislo en aan de strekking van
dit verdrag.
België zal zeker hand! in hand gaan
met Zweden, wanneer opnieuw pogingen
in het werk worden gesteld om die over
eenkomst te verbreeden en aldus de sa
menwerking onder de volkeren te bevor
deren op het terrein va.n vreedzame acti
viteit, in een geest van werkzaamheid en
maatschappelijken welstand.
Van zijn kant antwoordde de K o n i n g
van Zweden:
„Er bestaan uitstekende betrekkingen
tusschen onze beide landen. Evenals Z. M.
wenscih ik vurig deze nog nauwer te zien
aangehaald. De verschillende gebieden van
het internationale leven bieden ons veler
lei mogelijkheden tot samenwerking. Ik
hoop, dat onze gemeenschappelijke po
gingen zullen leiden tot vruchtbare ver
wezenlijking van de Oslo-conventie, wel
ke ons tevens in relatie brengt met an
dere bevriende landen. Ter versteviging
van het vredeswerk zal overeenstemming
van standpunten nauwe samenwerking
mogelijk maken. Zij ontstaan uit ons ge
loof in het grondwettelijk statuut van on
ze landen, een statuut van vrijheid en
wettelijkheid, waaruit een onafhankelijke
en wijze politiek onzen volken den wel
stand moet blijven verzekeren".
Dë Zweedsohe minister van BuitenlandL
scbe Zaken, de heer Sandler, die tot
het gevolg behoort vein, den Zweedschen
Koning, verklaarde in een onderhoud met
een correspondent van de „Maasbode",
o.a. het volgende:
Natuurlijk wordt bij dit bezoek van den
koning van Zweden aan België ook ge
sproken over de conventie van Oslo en
haar toepassing. Zij heeft aan België en
Zweden en ook aan andere bevriende lan
den bet kader geschonken, waarin onze
economische beweging de bovenhand
heeft.
Thans, nu eenige hoop op economische
herleving in de wereld gewettigd is, voelt
de Oslo-groep, dat er voor haar een nieu
we kans is aangebroken, om weer een
stap vooruit te doen.
De verbetering van den algemeenen
toestand wordt meer gediend door inter
nationale samenwerking, dan door isolee-
ring af door het tot stand komen van el
kander vijandig gezinde groepen.
Tusschen de Noorder-landen bestaan
echter geen politieke tractaten. Op dit ge
bied heeft er altijd een intieme samenwer
king geheerscht, die geen tractaten noodig
had, om mogelijk te zijn. Deze landen heb
ben op geregelde tijden onderling contact
met elkaar en ook voor hèt plaats hebben
van belangrijke volkenbondsvergaderin
gen. Zij houden van dit soort spontane po
litiek.
Voor de kleine naties is de essentieels
basis van elke politiek het handhaven van
haar onafhankelijkheid op elk gebied.
Op de vraag, of na het 'bezoek der Ne
derlandsche ministers Deckers en Gelis-
sen aan Stockholm hij binnen afzienba-
ren tijd nog in direct contact
met Nederland zou treden, ant
woordde de minister, dat de Nederlandsch
-Zweedsohe onderhandelingen verder ge
vorderd zijn dan die van Zweden en Bel
gië.
De Nederlandsche ministers, aldus
Sandler, izrijin onlangs in Zweden op ex
ploratie gekomen, om te zien of er soms
nieuwe mogelijkheden waren. Op mijn
beurt ga ik morgen op exploratie-reis
naar Nederland, waar ik den Minister van
Buitenlan'dscbe Zaken, De Graeff, en
wellicht ook Minister-Pre
sident Colijn zal ontmoeten.
DE OORLOG IN SPANJE.
Nieuwe aanval op komst.
Nu bet weer wat begint op te klaren
en de grond allerwegen droogt, verwacht
men aan diverse fronten in Spanje een
opleving der gevechten. Met vrij groote
zukerheid wordt ïeeds uit Gibraltar be
richt, dat koortsachtig gewerkt wordt
aan de voorbereidingen tot een nieuwen
aanval in de richting van Malaga,
Kiuisers der opstandelingen zijn te
Algeciras aangekomen. D'eze concentra
tie van Spaansche eenheden in de wate
ren van Algeciias zou ten uitvoer zijn
gelegd met het doel een nieuw offensief
voor te bereiden op Malaga. Het offen
sief zou tegen het einde van de week ge
opend worden.
Uit Gijon wordt gemeld, dat de regee-
ringsartillerie voortgaat de stellingen
der nationalisten rondom Oviedo te bom
bardeeren.
Italianen te Cadiz ontscheept?
De „Times" meldt uit Gibraltar, dat
Vrijdag j.l. een groot aantal Italianen te
Cadiz is aangekomen.
De Britscbe minister van buitenland-
scbe zaken beeft bevestiging ontvangen
van dit bericht.
Het telegram bevat geen mededeelin-
gen omtrent de vermoedelijke sterkte
van de Itaiiaansche troepen.
DE OVERSTROOMINGEN IN AMERIKA
Cairo waarschijnlijk gespaard.
Roosevelt heeft bericht ontvangen dat
het gevaar in Cairo minder wordt. Hoe
wel het water op het oogenblik daalt, zal
het echter nog wel vier dagen duren,
vóór het gevaar voor overstrooming ge
weken is.
Ëen ander bericht uit New York meldt
echter: Nadat het waterpeil gedurende
vijftien uur stationnair was gebleven, is
de was van de Ohio weer begonnen, met
het gevolg, dat de druk op den Cairoi be
schermenden dijk is toegenomen.
De bewakingsposten zijln verdubbeld.
Gisteravond en vannacht is de toestand
in Cairo inmiddels nog verergerd, door
dat in het Noorden der stad op verschil
lende plaatsen de waterleiding scheurde,
zoodat duizenden gallons water opspoten
en verschillende huizen instortten.
Te Louisville schijnt het ergste geleden,
maar de schade blijkt zeer aanzienlijk.
Officieel wordt medegedeeld, dat in deze
stad 221 menschen zijn omgekomen.
In het Mississippi-dal werkt men met
man en macht aan de versterking der
dijken.
Een programma voor den herbouw van
de door de overstroomingen geteisterde
gebieden, welk program zich over een
periode van zes jaren uitstrekt en dat
aan uitgaven een bedrag van vijf milliard
elf millio'en dollars vraagt, is door pre
sident Roosevelt) bijl het congres inge
diend. Het programma voorziet met name
in den bouw van enorme reservoirs ten
einde het water te kunnen controleeren.
DE STAKINGEN IN AMERIKA.
Wordt onderhandeld te Detroit?
De leider der vakvereenigingen, John
Lewis, is gisteren in Detroit aangekomen,
waar hij een onderhoud had met Knud-
sen, den vice-president van de General
Motors.
Doel van dit gesprek was, een basis te
zoeken, waarop onderhandelingen tot bijl
legging van het conflict zouden kunnen
worden geopend.
Van de zijde der General Motors werd
mfedegedeeld, dat Knudsen zich tot dit
.onderhoud heeft bereid verklaard „op
wensch van president Roosevelt"Men
ziet hierin een aanwijzing, dat de Ameri-
kaansche president toch persoonlijk in
het geschil wil intervenieeren.
Naar verluidt, is het Roosevelt's
Wensch, dat nog een uiterste poging
wordt ondernomen, om de staking bij' te
leggen, vóór demilitairen ingrijlpen en
de fabrieken, welke door de stakers zijn
bezet, met geweld ontruimen.
In een telegram aan gouverneur Mur
phy verklaart de leiding van den vakbond
der automobielarbeiders, met absolute
zekerheid te verwachten, dat er talrijke
dooden zullen vallen, indien men ertoe
overgaat, de werkplaatsen met geweld te
ontruimen.
De toestand in de stad is nog steeds
uiterst gespannen.
KRONINGSKOSTEN EN ARMOEDE.
Protest van een bisschop.
De bisschop van Chichester, dr Bell,
schrijft in het orgaan van zijn diocees:
„De aandacht van talloozen wordt
langs vele wegen gericht op de kroning.
Wij1 zien dat groote sommen gelds wor
den besteed en wij merken op, met hoe
veel gemak gelden worden gevraagd en
gegeven, wanneer het dit groote nationale
feest betreft.
Maar tegelijkertijd zien wij, dat bij de
hulp aan de vele werkloozen in Groot-
Brittannië een vaste lijn, een constructief
plan ontbreekt. De tegenstelling tusschen
rijkdom en armoede zal duidelijker wor
den en scherper gevoeld worden indien
men toestaat, dat de pracht van kro
ningsfeesten op zulk een weelderige
schaal toeneemt, terwijl aan den anderen
kant de werkloozen verwaarloosd blijven
en de noodlijdende districten in bun toe
stand van groote malaise worden gelaten.
Britsche vioolbouw.
In antwoord op een vraag van Alexan
der, den vroegeren eersten lord der admi
raliteit, deelde Sir Samuel Hoare in het
Engelsche lagerhuis mede, dat opdracht
is gegeven tot den bouw van twee nieuwe
kruisers tegen 15 Maart a.s. De nieuwe
schepen zullen 9.000 ton groot zijn.
Gerucht over arrestatie van mevrouw
Litwinov officieel tegengesproken.
Het gerucht over de arrestatie van me
vrouw Litwinov, de echtgenoote van den
Russischen Volkscommissaris van buiten-
landsche zaken, wordt officieel tegenge
sproken. Dit gerucht zou zijn ontstaan,
doordat mevrouw Litwinov bevriend is
geweest met den vroegeren ambassadeur
te Londen, Sokolnikov, die de vorige week
tot tien jaar gevangenisstraf is veroor
deeld, en mede tengevolge van het feit,
dat zij onlangs eenigen tijd in Swerdlovsk
het vroegere Jekatarinenburg in
bet Oeralgebergte heeft doorgebracht
voor studiedoeleinden.
Korte Berichten.
Naar de„United Press" uit Berlijn
verneemt, zal rijkskanselier Hitier twee
hoogwaardigheidsbekleeders van de R.K.
Kerk ontvangen, om met hen de aan de
orde zijnde problemen te bespreken.
i Von Ribbentrop is gisteren te Lon
den teruggekeerd. D'at bij een memoran
dum van zijn regeering over de kolo
niale kwestie derwaarts zou hebben
meegebracht, wordt door Berlijn tegen
gesproken.
Nauwelijks waren de sporen van
een vorigen sneeuwval verdwenen, of
opnieuw is Boedapest onder een sneeuw
vacht van 30 c.M. dikte bedekt. E'en le
ger van 8000 sneeuwscheppers bijna
allen werkloozen is weer ijverig be
zig, de 4 millioen kubieke meter sneeuw
op te ruimen, die in de stad gevallen is.
In bet Noord-Westen van Japan
en op bet eiland Hokkaido woedt een
zware sneeuwstorm. In de' prefectuur
Yamagata is een trein gekanteld, waar
bij dertig slachtoffers te betreuren vie
len.
HET INITIATIEF VAN Dr COLIJN.
Russische belangstelling.
Uit Moskou wordt, volgens bet Va
derland gemeld, dat de Sowjetregee-
ring en de Sow jetpers met de grootste
belangstelling de onderhandelingen tus
schen Nederland en de Scandinavische
staten volgen. Men is van meening, dat
deze onderhandelingen, indien zij het
beoogde resultaat zouden opleveren, be
slissende wijzigingen in de handelsbe
trekkingen van Noord-Europa tengevol
ge zouden kunnen hebben.
JEUGDIGE WERKLOOZEN EN DE
INVALIDITEITSWET.
Vragen van den heer Kupers.
De beer Kupers heeft aan den Mi
nister van Sociale Zaken de volgende
vragen gesteld:
1. Heeft de minister kennis genomen
van de uitspraak van den Centralen raad
van beroep van 26 Nov. 1936, waarbij be
slist is, dat art. 4 b der Invaliditeitswet
niet van toepassing is op jeugdige werk
loozen, die in werkverschaffing zijn te
werkgesteld en dat in 'dit geval a for
tiori niet kan warden gesproken van het
verrichten van arbeid ingevolge een ar
beidsovereenkomst?
2. Is de minister niet van oordeel, dat
deze uitspraak tot ongewenschte gevolgen
zal leiden?
3. Is de minister bereid ten spoedigste
zoodanige maatregelen te treffen, ten ein
de deze groep werknemers ook onder de
invaliditeitsverzekering te brengen?
NEDERLAND EN DUITSCHLANDi.
De verklaring van Hitier.
Het Eerste Kamerlid mr van Vessem
(N.S.) beeft de volgende vragen gericnt
tot den minister van buitenlandsche za
ken:
1. Heeft de minister kennis genomen
van de zinsnede in de Op 30 Jan. door
Jen Duitschen leider -en rijkskanselier
uitgesproken rede, luidende:
„De Duitsche regeering beeft voorts
aan België en Holland verzekerd, dat zij
bereid is deze staten ten allen tijde als
onaantastbare neutrale gebieden te er
kennen en te garandeeren?
2. Is de minister bereid mede te deel en:
a. Wanneer en in welken vorm de des
betreffende verzekering door de Duitsctie
regeering is gegeven;
b. Hoe deze verzekering luidt?
DE HANDELSMISSIE NAAR
ZUID-AMERIKA.
Bijzonderheden over het reisplan
Dë Nederlandsche handelsmissie naar
Zuid-Amerika, welke onder leiding van
Jhr Mr D'r H. A. van Karnebeek zal staan
vertrekt 18 Februari uit Den Haag naar
Parijs.
Den dag daarop gaat de delegatie scheep
te Cherbourg om met de Astorias van de
Royal Mail naar Brazilië te reizen. In
Engeland! zal Ir. Verloop, directeur van
Wilton-Feijenoord, die van de delegatie
deel uitmaakt, en die reeds eerder naar
Engeland zal vertrekken, eveneens aan
boord gaan.
De aankomst te Rio de Janeiro is op 23
Maart vastgesteld en het vertrek naar
Buenos Ayres op 26 Maart. Tijdens het
verblijf in Argentinië zal de delegatie ook
een bezoek aan Montevideo brengen.
Van 1 April tot 8 Mei zal de delegatie
in Chili verblijven. Den 8en Mei vertrekt
zij van Valparaiso om door het Panama
kanaal en via Cuba terug te keeren.
STEUN AAN KLEINE BOEREN.
Wie er voor in aanmerking komen.
In aansluiting aan bet gepubliceerde
omtrent den te verleenen steun aan
kleine boeren kan worden medegedeeld,
dat nader besloten is, evenals het vorige
jaar bij bet eventueel toekennen van een
bijdrage geen rekening te houden mei
het aangeslagen zijn in de gemeente
fondsbelasting.
Dë regeling is thans aldus:
D'e extra-steunuitkeering zullen zij
ontvangen, wier hoofdberoep in dan
landbouw ligt, met dien verstande:
a. dat zij bij de inventarisatie in de
maand Mei 1936 niet minder dan 1 H.A.
en minder dan 5 H.A. cultuurgrond in
gebruik hadden;
b. dat zij niet zijn aangeslagen in de
inkomsten- „of vermogensbelasting voor
bet belastingjaar 19361937;
c. dat zij in het tijdvak van 1 Sep
tember 1936 tot 1 Februari 1937 in
totaal gedurende niet meer dan 5 weken
in een van rijkswege gesubsidieerde
werkverschaffing opgenomen zijn ge
weest of steun hebben genoten inge
volge een door den minister van sociale
zaken goedgekeurde steunregeling;
d. dat zij sedert 1 Januari 1937 niet
aangesloten zijn geweest bij de werk-
loozenkas eener vereeniging, gesubsi
dieerd ingevolge het werkloosheidsbe
sluit 1917.
DE SLUITING IN HET BAKKERS
BEDRIJF.
Een interpellatie.
In de Tweede Kamer beeft gisteren
de beer Wendelaar (Lib.) verlof ge
vraagd den Ministers van Handel, Nij
verheid en Scheepvaart en van Land
bouw en Visscherij vragen te stellen be
treffende de sluiting in het bakkersbe
drijf te Amsterdam en Rotterdam en
den wettelijken grondslag, waarop die
sluiting berust.
DE SPELLING OP DE EXAMENS VAN
KWEEKSCHOLEN EN VOOR DE
HOOFDACTE.
Minister Slotemaker de Bruine antwoordt
op gestelde vragen.
Op de vragen van den beer T h ij s s e n
in verband met de strekking van den op
21 December j.l. aan directeuren en direc
trices van kweekscholen gezonden rond
zendbrief van den inspecteur van de on-
onderwijzersoplei'ding inzake schrijfwijze
van de Nederlandsche taal bij de kweek
school-eindexamens en hoofdakte-exa
mens, beeft de Minister van Onderwijs,
kunsten en Wetenschappen geantwoord:
De rondzendbrief van den inspecteur van
de onderwijzersopleiding moet gelezen
worden in het licht van het feit, dat de
eenig geldende regeling inzake de schrijf
wijze van de Nederlandsche taal voor de
examens uitgaat van de schrijfwijze vol
gens De Vries en Te Winkel. Dit geldt
volgens de regels 5 en 6 van het betrokken
besluit ook voor den naamvalsuitgang n
en voor de voornaamwoordelijke aandui
dingen. Van deze regeling „mag" eohtei
worden afgeweken, behalve in bepaald
aangegeven gevallen. De bedoelde rond
zendbrief beteekent nu, dat deze afwijkin
gen voorshands niet worden toegepast.
De vraag, of het mogelijk zal zijn in de
nog overblijvende vijf maanden den aan
staanden candidaten nog de noodige ge
wenning bij te brengen, beantwoordt de
Minister in bevestigenden zin, mede, om
dat hij er geen bezwaar tegen heeft, dat in
1937 bij het schriftelijke werk voot de
examens de raadpleging van een woor
denlijst met de geslachtsaanduiding vol
gens De Vries en Të Winkel wordt toe
gestaan en zulks' te minder, omdat hij
Binnenland.
Dë Tweede Kamer over het weren van
revolutionaire afgevaardigden.
Dë Eerste Kamer over onze handelspoli
tiek.
Dë steun aan de kleine boeren.
Buitenland.
De overstroomingen in Amerika.
De stakingen in de Vereen. Staten.
Wordt er nog onderhandeld?
Nieuwe aanval in Spanje op komst?
moet aannemen, dat inderdaad sinds ja
ren op vele scholen met die geslachtsaan
duiding geen rekening is gehouden.
Op de vragen van den heer M o 1 1 e r
betreffende hetzelfde onderwerp heeft de
minister o.m. geantwoord, dat de inspec
teur van de onderwijzers-opleiding zich
tot hem had gewend met een vraag be
treffende de in de regels 5, onder b, en
6 van het Kon. besluit van 18 Juli 1936
voorkomende uitdrukking: „woorden die
een kennelijk mannelijke zelfstandigheid
aanduiden." In de ontvangst van het aem
daarop gegeven antwoord, heeft die in
specteur aanleiding gevonden de bedoelde
mededeeling te doen aan de directeuren
en directrices van de kweekscholen voor
onderwijzers en/of onderwijzeressen.
De suggestie, dat door de voorschriften
inzake de schrijfwijze van de Nederlandr-
scbe taal verwarring en chaos op spei-
linggebied zou worden veroorzaakt, kan
niet als gerechtvaardigd worden aanvaard
Veeleer bedoelen deze de verwarring en
den chaos, die allengs in het onderwijs
zijn ontstaan, zooveel doenlijk terug te
dringen.
Dit doel zal zeker worden bereikt, wan
neer bij bet onderwijs, dat tot de bedoelde
examens voorbereidt, men zich nauwkeu
rig houdt aan den thans geldenden regel.
In ontkennenden zin beantwoordt de
minister de vraag van den heer Moller
of hij voornemens is de mededeeling van
den inspecteur ten spoedigste in te trek
ken.
De noed der binnenschippers.
Het bestuurscollege van de Samenwer
kende Binnenschippersorganisaties in
Nederland, gevestigd te Rotterdam, beeft
in een schrijven den minister van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart dringend ver
zocht om de z.i. hoogst noodzakelijke wij
ziging der Wet op de Evenredige Vracht-
verdeeling bij de Tweede Kamer in te die
nen.
TWEEDE KAMER.
Het weren' van afgevaardigden die gebruik
maken van onwettige middelen.
De Kamer beeft gisteren voortgezet de
behandeling van 'het wetsontwerp tot het
openen van de mogelijkheid, leden van
vertegenwoordigende lichamen, die een
streven tot uitdrukking brengen, gericht
op verandering van de 'bestaande rechts
orde met toepassing of bevordering van
onwettige middelen, van bun lidmaat
schap vervallen te verklaren.
Ter beantwoording van de over dit
voorstel gehouden algemeene beschouwin
gen zeide de Minister van B i n-
nenlandscbe Zaken, de heer
D e Wild e, dat bet parlementaire stel
sel twee desiderata heeft, waarvan er
één is, dat ruimte moet geven voor prin
cipieel uiteenloopiende meeningen.
Zoo beeft de heer D'e Viseer verleden
week verklaard, dat hij principieel voor
stander is van het republikeinsche stelsel.
D'at was zijn goed recht en zelfs beeft hij
bet recht te streven naar verwezenlijking
van dit ideaal.
Ten tweede 'komt daar edhter bij, dat
elk doel binnen 'het parlemen
taire stelsel moet worden nage
streefd met wettige middelen.
Aan deze vrijheid aal de regeering in
geen enkel opzicht tornen. Het parlement
is een essentieel deel van ons staatsbestel
geworden. Geen regeeringsdaad valt 'bui
ten de controle van bet parlement.
Inderdaad is er reden voor dit wetsont
werp. In het verleden zijn er leden van
de Kamer geweest, die aan deze eischen
niet hebben voldaan en te kennen hebben
gegeven, dat zij langs onwettigen
weg bepaalde doeleinden wilden bereiken.
De pleidooien van de heeren De Visser
en Wesiterman hebben op spr geen indruk
gemaakt. Zij hebben dit voorstel als maat
regel van willekeur voorgesteld een maat
regel, waarvan zij geen last zouden heb
ben, indien zij zich op den grondslag van
het parlementaire stelsel zelf stellen, en
daarmede hebben zij getoond, waarlijk