Ég een verdachte zwijgen
Andere tijden, andere zeden.
Uit de Provincie
Kerknieuws
Onderwijs.
Gemengd Nieuws.
Land- en Tuinbouw
Moreelo en juridische gronden.
Aan de Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
nopens het wetsontwerp tot wijziging van
art. 29 van het wetboek van Strafvorde
ring. is het volgende ontleend:
De minister is van oordeel, dat een
verdachte, in een strafproces door de
overheid ondervraagd, in beginsel zede
lijk verplicht is volledig en naar waar
heid te antwoorden. Op zichzelf houdt
dit oordeel nog geenerlei beslissing in
'et "ositieve recht. Voor ons recht
zou dc minister dan ook een rechtsplicht
van den verdachte om de overheid vol
ledig en r.aar waarheid in te lichten niet
in het leven willen roepen. Omgekeerd
acht hij het echter onjuist, dat in de wet
bestendigd blijft de bepaling, dat de ver
dachte niet tot antwoorden verplicht is.
Het ontwerp verwijdert uit de wet
slechts de bepalingen, welke thans, bui
ten noodzaak, de vrije werking der zede
lijke krachten in den mensch belemme
ren. Hieraan moge worden toegevoegd, dat
het ook kwalijk schijnt overeen te komen
met de eischen eener behoorlijke rechts-
bedeeling, in de wet uitdrukkelijk voor
den verdachte de mogelijkheid vast te
leggen om door middel.van zwijgen een
aan het recht beantwoordende uitspraak
van de rechtmatige overheid te verijde
len of te trachten die te verijdelen.
Een goede rechtspleging eischt, dat al
len, die bij het strafproces in welke hoe
danigheid ook betrokken zijn, dus zoowel
de verdachte als de opgeroepen getuigen
en deskundigen, aan de overheid hun
volle medewerking verleenen.
De laatste gedachte kan ook niet weer
legd worden met een beroep op het opper
vlakkig beschouwd daarmede strijdige
belang van den verdachte. In den eersten
volzin is duidelijk het beginsel neerge
legd, dat de verhoorende rechter of amb
tenaar zich van alles moet onthouden,
wat de strekking heeft een verklaring
te verkrijgen, waarvan niet gezegd kan
worden, dat zij in vrijheid is afgelegd.
Een der leden van de vaste commissie
zag, blijkens het verslag, in het wetsvoor
stel een symptoom van het meer en meer
op den voorgrond tredende streven om
de rechten van den verdachte te doen
terugtreden voor „het algemeen belang".
In het strafproces, aldus de minister,
hetwelk een publiekrechtelijk karakter
draagt, kan uiteraard niet sprake zijn
van individueele rechten van den ver
dachte, te vergelijken b.v. met de rechten
bedoeld in het burgerlijk wetboek. Aan
de processueele taak van den verdachte
voor zijn deel mede te werken tot het
vinden van de waarheid, kan een bevoegd
heid, om op hem gestelde vragen niet
te antwoorden, uiteraard nauwelijks be
vorderlijk zijn.
Eenige andere leden van de vaste com
missie zouden een eenigszins andere
mededeeling aan den verdachte willen
voorstellen, naar analogie van de „cau
tion", die de Engelsche rechter tot den
verdachte moet richten. Tegen dezen tekst
bestaat echter een soortgelijk bezwaar als
tegen de bestaande voorschriften van ar
tikel 29, daar ook deze begint met de
mededeeling aan den verdachte, dat hij
niet verplicht is te antwoorden. Een zoo
danige mtadedeeling, al betreft zijl theo
retisch uiteraard de juridische verplich
tingen, moet noodwendig op eenvoudige
verdachten, welke niet gewoon zijn tus-
schen het moreele en het juridische te
onderscheiden, een verkeerde suggestie
uitoefenen en zou in zeer vele gevallen
worden opgevat als een uitnoodiging, ja
zelfs als een aansporing om te zwijgen.
De minister meent zich te dezen geheel
te moeten aansluiten bij andere leden van
de commissie, die blijkens het verslag op
dit gevaar wezen.
Met ingang van 1 Febr. a.s. wordt
de Rijksveldwachter E. J. van Renen ver
plaatst van Heikant naar O. en W. Sou
burg.
Middelburg. Afdeeling Zeeland
van het Ned. Genootschap
tot Zedelijke verbetering
der Gevangenen. Uit het jaarver
slag van de afdeeling Zeeland van het
Ned. Genootschap tot zedelijke verbete
ring van gevangenen, blijkt dat in 1930
weder verschillende voorwaardelijk ver
oordeelden en een voorwaardelijk in vrijL
heid gestelde, door de rechterlijke macht
onder toezicht van deze instelling zijn ge
plaatst. Er zijin 14 voorlichtingsrappor
ten over personen, die zich aan misdrijf
hadden schuldig gemaakt, aan den be
voegden rechter uitgebracht. In die rap
porten werd meermalen tot een voor
waardelijke veroordeeling geadviseerd, en
in andere gevallen tot een voorwaarde
lijke veroordeeling met plaatsing in een
inrichting. In sommige gevallen kwam
men niet tot een bepaalde conclusie. Ver
schillende ontslagen gevangenen vroegen
en verkregen steun van de zijde der af
deeling,
Op de 51ste internationale tentoon
stelling van Avicultura te Den Haag,
heeft de heer J. Valkier, lid der Pluim-
veevereen. Middelburg en Omstr., een eer
ste prijg hohaald met Rhode Island Kriel
en twee eerste en een tweeden prijs met
Buff Leghorns.
Schore. Be heer M. Wisse, marechaus
see bij de lie divisie, vroeger alhier, is
benoemd tot agent van politie te Mon
ster (Z.-H,).
Poortvliet. Maandag werd de jaarver
gadering van de leden der vereen, tot in
standhouding van de School met den Bij
bel gehouden. De verslagen van den sec
retaris en den penningmeester wezen uit
dat de vereeniging nog reden tot dank
baarheid heeft.
Le aftredende bestuursleden werden
herkozen, terwijl in een vacature gekozen
werd dhr C. N. Krijger. Op de gebruike
lijke Ouderavond zullen refereeren van
het personeel dhr J. Hollebrands en van
het bestuur de heeren J. v. As en P. Heü-
boer.
Le schiet vereen. „Nederland en
Oranje" alhier hield haar jaarvergade
ring Uit het verslag van den penning
meester bleek, dat was ontvangen
f 383,62V2, uitgegeven 376.48, batig saldo
f 7.15 H
De aftredende bestuursleden werden
herkozen. Besloten werd in de kuil van
de schietbaan een raampje van gewapend
glas aan te brengen
Geref. Gemeenten.
Tweetal te Opbeusden, H. Ligtenberg te
Lisse en W. C. Lamain te Rotterdam-Z.
Prof. J. G. A n d r i e s s e n f.
Na een korte ongesteldheid is te Rijs
wijk overleden prof. J. G. Andriessen,
die sedert 1921 hoogleeraar was in de
werktuigkunde aan de Technische Hoo-
geschool te Delft.
Slang van gascomfoor
losgeschoten. In een perceel aan
de Tongerloschoefstraat te Tilburg is een
Igevai van gasverstikking voorgekomen,
dat den 44-jarigen V. N. v. d. P. bet leven
heeft gekost.
Toen de bewoners beneden kwamen,
bemerkten ziji in de achterkamer, waar de
vader van het gezin sliep, een sterke gas-
lucht. Het bleek, dat de gasslang vau
het comfoor was losgeschoten, met voor
v. d. P. noodlottige gevolgen.
Onmiddellijk werd geneeskundige hulp
ingeroepen. Men heeft nog geruimen tijd
getracht de levensgeesten op te wekken,
echter zonder resultaat.
Ernstig ongeluk bij
'een voetbalwedstrijd. In den
wedstrijd Tubantia IIZ. A. G. II te
Hengelo werd de keeper van laatstge
noemde club L. v. d. S. zoodanig in de
maagstreek getroffen, dat bij naar het
algemeen ziekenhuis moest worden over
gebracht. Hier werd operatief ingegre
pen daar een maag- en darmscheuring
was ontstaan. De toestand van het slacht
offer is zeer ernstig.
VEREEN. VAN DUD-LEERLINGEN
DER R.L.W.S.
Algcmeene jaarvergadering te Goes.
Deze vereeniging hield heden te Goe,'
onder voorzitterschap van den heer A.
G. Zandee haar 34e alg. jaarvergade
ring. In zijn openingswoord herdenkt de
vooizitter het overleden lid G. M. Zan
dee, te Goes, die vorigen zomer door het
onweer werd gedood.
Wat de toestand van den landbouw
betreft, wil Spr. vóór alles een woord
van dankl aarheid laten hooren voor wat
we hebben. Overigens is er nog veel be
nauwends, nationaal en internationaal.
Er is veel strijd en nijd. In het bijzon
der denkt Spr. aan de klem-landbou
wers, wier nood zoo groot is, aan de
vele jonge mannen, die geen toekomst
zien, aan de bestrijders van den land
bouwsteun en aan het gebrek aan recht
vaardigheidsgevoel bij sommige kringen
van ons volk.
Vervolgens verwelkomt Spr. den spre
ker in deze morgen-vergadering, den
heer mr P. Dieleman, voorzitter der
Z.L.M.
Uit de rekening van den penningmees
ter, den heer C. Burger, bleek, dat de
ontvangsten waren f 436.59, uitgaven
f 125,62, batig saldo f 310,97 (vorig jaai
f 237,09).
D'e secretaris, de heer G. O. J. Hen-
drikse deed in zijn jaarverslag mededee
ling van gehouden vergaderingen. Het
ledental daalde van 189 tot 187. Mede
werking werd verleend aan den ontwik
kelingsdag. Ook werd een en ander ver
teld van de lotgevallen der school en van
den voorbereidenden arbeid voor de op
richting van de Z.J.L. (Zeeuwsche
J eugdlandbouwleden)
Dé voorzitter deelde mede, dat
tusschen het bestuur dezer vereeniging,
het secretariaat der Z.L.M. en den B. v
G. over de Z.J.L besprekingen zijn ge
voerd.
Daarna was het woord aan M r P.
Dieleman om hierover nadere gege
vens te verstrekken.
Rede Mr Dieleman.
Spr. wees er op, dat elke vereeniging
die levenskrachtig wil blijven, zich telkens
moet regelen in haar inrichting en wer
king, naar de zich steeds wisselende tij
den en omstandigheden, en contact moet
zoeken met het opkomend geslacht.
De fakkel, die de ouderen in handen
genomen hebben, moeten zij straks over
geven aan jongeren, die haar verder dra
gen.
De avondstemming naast de morgen
stemming. Beiden zijn noodig.
Ouden en jongen moeten samengaan en
heilzaam is ook in de besturen, die leiden
oen telkens aanvullen in vacaturen met
jongeren.
Daartoe ia noodig, dat die geschoold
zijn en zoo vroeg mogelijk ook thuis zijn
in het vereenigingsleven. Dit noodzaakt
tot een organisatie, jeugdorganisaties.
Men heeft die op allerlei genied.
Ook de Z. L. M. heeft gemeend bij de
algeheele wijziging der statuien, die pas
hoeft plaats gehad, aandacht te moeten
wijden aan de jongere leden van de ge
zinnen harer leden, die hopelijk meer en
meer en stevig óók de voetstappen der
vaderen in dit opzicht drukkend, hun lijn
willen en zullen voortzetten.
Daartoe is in art. 5, laatste lid en in
art, 6 ingevoerd het instituut van jeugd
leden.
De jeugdleden kunnen zich, hetzij bin
nen een kring in een afdeeling vereeni
gen, mits onder leiding van 't Dagelijkscb
Bestuur, evenals hun eigen bestuur. Deze
afdoelingen kunnen zich met goedkeuring
van bet Dagelijkscb Bestuur vereenigen
tot een kring, of tot een provinciaal ge
heel, waarvan evenals de afdeelingen zelf
de statuten en reglementen de goedkeu
ring behoeven van het Dag. Bestuur der
Z. L. M., alvorens in werking te kunnen
treden.
Is er een provinciaal geheel gekomen,
dan kan het Hoofdbestuur haar het recht
geven één 'of meer hoofdbestuursleden te
benoemen, doch nooit meer dan drie.
De mogelijkheid bestaat dus, dat er
komt een Z.J.L. (Organisatie van Zeeuw
sche Jeugd Landbouwleden).
Do Z. L. M. is straks 100 jaar oud. Zij
is een der oudste, zelfstandige Landbouw-
Maatschappijen. De drang om zich op bet
landbouwgebied te vereenigen sproot
voort uit en werd aangewakkerd door de
meer wetenschappelijke belangstelling
voor landbouwvraagstukken.
De statuten der Z. L. M. zijn in 1843
goedgekeurd, terwijl toen ook Z. M. Ko
ning Willem II het beschermheerschap er
over aanvaardde. Dat was een zelfstan
dige vereeniging van landbouwers en in
den landbouw en het platteland belang
stellenden, gelijk zij dat nog is en geen
onderdeel van eenige centrale landsveree-
niging. Zij is zelfstandig.
Zij maakt deel uit van het federatief
velband in het K. N. L, G.
Het is nu niet de bedoeling om de ont
wikkeling der landbouworganisaties na
te gaan.
Spr. wilde alleen herinneren aan hef
eerste 'begin der vereeniging op dit ge
bied. Dat heeft in elk geval aan den land
bouw ongemeene diensten bewezen.
Meer dan ooit is het nu noodig, dat de
jongeren, naast de zoo ruim mogelijke al-
genieene ontwikkeling, van de lagere
school en het meer uitgebreid lager onder
wijs, vakonderwijs en opleiding hebben,
maar ook, dat zij door vereeniging met
elkander in verband van elkander leeren
en met elkander omgaan en vormend be
zig zijn voor de instandhouding van die
kloeke plattelandersstand, die terecht de
wortel der volkskracht genoemd wordt.
Van de krachtige ontplooiing van der
gelijke jeugdorganisaties hangt de toe
komst af van den Nederlandschen land
en tuinbouw, van de positie van bet plat
teland.
Zoo willen wij dan ook streven tot een
zoo algemeen mogelijke vereeniging van
jongeren.
Als vanzelfsprekend in ons land en
onder ons volk erkennende dat. de posi
tief Christelijke grondslagen moeten wor
den geëerbiedigd, zooals zij liggen wet
tisch gesproken in de Tien Geboden of
evangelisch in de beginselen der Berg
rede, en elk streven daartoe van welke
organisatie ook, die op de samenstelling
van Staten en Raden uitoefent, waardee-
rend, wenschen wijt samen te staan, zon
der onderscheid van kerk of godsdien
stige gemeenschap en inzicht, zonder on
derscheid van politieke gemeenschap of
wil men partij of fractie.
Nu zij'n er in onze provincie twee be
langrijke organisaties op denzelfden alge-
meenen grondslag staande als de Z.L M.,
die, ofschoon geen jeugdorganisatie zijn
de, toch een bepaald deel der jongeren
omvatten.
Dat zijn de vereeniging van oud-leer
lingen der landbouwwintersohool en de
z.g. B. V. G., de Bond van Gediplomeer
den. Met hen is contact gezocht.
Jeugdleden der Maatschappij1. Daar
over loopt het. Jeugdleden der Maat
schappijl kunnen zijl worden, die 16 jaar
of oudere kinderen van leden zijn, of wel
be'hooren tot de oudleerlingen van land-
bouwwintercursussen of landbouwwin-
terscholen, ook al zij'n zij geen kinderen
van leden en zoolang zij nog geen bedrijf
exploiteeren.
Deze zouden dan evenals de gewone
leden der Maatschappij plaatselijk en in
kringen en in een provinciaal geheel kun
nen worden georganiseerd, met eigen be
stuur en in verband met de Z. L. M.,
de hoofdvereeniging,
Maar, men moet rekening houden met
wat is.
Met het feit, dat meerderen in bestaan
de vereenigingen, die wiji in de jeugdor
ganisaties zouden willen betrekken, zit
ten, ofschoon zij al veel ouder zijn en
eerder tot de ouderen dan tot de jonge
ren behooren, en zeker een zelfstandig
bedrijf uitoefenen,
Tevens moet gerekend worden met het
feit, dat wie zich op andere basis ver-
eenigd hebben, zoo vereenigd moeten kun
nen blijven.
En eindelijk had men een open oog
voor het bestaan der vereeniging van
oud-leerlingen der landbouwwintersoho-
len en van de B.V.G. Zij bevatten een ge
deelte, kunnen althans voor een gedeelte
bevatten, diegenen die jeugdleden der Z
L. M. behooren te zijn,
Het ligt voor de hand, dat naar samen
werking wordt gezocht.
Omdat de vereenigingen van oud-leer
lingen en B. V. G. op andere basis zijn
georganiseerd, kunnen deze het best af
zonderlijk blij\en bestaan daartoe.
Umdat echter het doelwit dat B.V.G. en
.ereeniging van oad-leerlingen en jeugd- I
organisatie zich stellen, precies gelijk is,
is wederom de innigste samenwerking
geboden, waarbij men dan verzekerd is
>an den steun der Z. L. M.
Om nu het een en ander te bereiken, i
is in ontwerp gebracht een statuut voor j
een Z.J.L. (Zeeuwsche Jongere Land-
bouwledenj, een bond van afdeelingen
van jeugd eden der Z.L.M.
Besluit de vereen, van oud-leerlingen
nu tot medewerking, dan wil dat zeggen,
dat zij besluit:
a. zich te verklaren tevens tot alge-
meenen jeugdkring der Z. L. M.
b. e.entueel toe te treden tot lid van
de Z.J.L
c. hare leden ook leden te laten worden
van de te stichten plaatselijke afdeelingen
der Z.J.L.
Zij zal wellicht enkele wijzigingen moe
ten aanbrengen in hare statuten en huis
houdelijk reglement.
Wat de B.V.G. betreft, is het niet zoo
gemakkelijk.
De leden van de B.V.G. zijn verschil
lende vereenigingen, waarvan sommige
al een respectabelen leeftijd hebben, even
als sommige leden van die vereeniging.
Dat neemt niet weg, dat zij eveneens
zich kunnen verklaren tevens te zijn
jeugdafdeeling der Z. L. M. en als zoo
danig te fungeeren onder de statuten
der Z.J.L., waarbij zijl zich dan tevens
als zoodanig aansluit.
alleen zal er dan óf een behoorlijke
wijziging in de plaatselijke reglementen
en statuten moeten worden gemaakt, óf
wel voor haar als jeugdafdeeling een
nieuw reglement worden vastgesteld.
De B.V.G. afdeeling besluite (aldus ad
viseert Spr.):
a. zich ook te beschouwen als jeugd
afdeeling der Z. L. M.
b. zich als zoodanig aan te sluiten bij
de Z.J.L.
c. een apart reglement voor die afdee
ling vast te stellen en daarin te bepalen
dat leden van die afdeeling kunnen zijn
allen die jeugdleden kunnen zijn van de
ZL.M. en verder volgens de statuten der
Z. L. M. daarin kunnen zitten, terwijl
wie harer leden dat niet kan, in deze
afdeeling als toehoorder-adviseur de ge
wone vergaderingen der afdeeling mag
bijwonen) terwijll omgekeerd, wiie geen
lid kan zijn van de gewone afdeeling
B.V.G., omdat hij niet gediplomeerd is,
de gewone vergaderingen van deze mag
bijwonen als toehoorder-adviseur.
d. enkele wijzigingen te maken in het
statuut en reglement der B.V.G. ona het
rain of meer zelfstandig bestaan van een
jeugdafdeeling aan haar gecoördineerd
mogelijk te maken.
Spr stelt zich beschikbaar om als die
besluiten zijn genomen, de statuten en
reglementen, voorzoover noodig te her
zien of te ontwerpen.
Men zal op deze wijze voorkomen dat
er buiten verband met de B.V.G. en de
vereeniging van oud-leerlingen, overal
geheel zelfstandige jeugdafdeelingen dei
Z.L.M. komen, die precies hetzelfde be
doelen.
Op deze wijze zullen excursies, voor
drachten, cursussen, proefnemingen, ver
spreiding van lectuur, eventueele stich
ting van dorpshuizen, zooals b.v. Drente
die kent, eerder en beter en krachtigei
tot stand komen en in wijden kring
vruchten afwerpen. Op deze wijze ook zal
de plattelander voor zijn taak beter wor
den voorbereid.
Spr wekt met alle kracht ieder op
hieraan mede te werken.
Dhr v. G o r s e 1 merkt op, dat de Z
L. M. zich vroeger alleen op landbouw
technisch gebied bewoog. Nu gaat zij
zich, na het optreden van Landbouw en
Maatschappij, ook op cultureel gebied
bewegen. Maar de Z.L.M. wil niet aan
politiek doen en toch acht Spr. het noo
dig, dat de jeugd aan politiek doet. Ook
heeft de Z.L.M. geen ervaring van jeugd
werk. Landbouw en Maatschappij wel.
B'aarom stelt Spr. voor, alvorens een be
sluit te nemen, ook Landbouw en Maat
schappij aan het woord te laten komen
Mr Dieleman bestrijdt de uitla
ting ,dat de Z.L.M. het voogdijschap van
de Z.J.L. op zich neemt. Zij dacht aller
eerst aan de kinderen van haar leden
en verder aan de vereen, van oud-leer
lingen en den B. v. G. Zij wil niet een
algemeene, los van de Z.L.M. staande or
ganisatie oprichten. Later kunnen pro
vinciale organisaties zich aaneensluiten
tot een nationale. Spr. houdt vol, dat da
Z.L.M. en de Z.J.L. niet aan actieve po
litiek moeten doen. Dan komt er juist
splitsing inplaats van eenheid.
Dhr H. A. Hanlc en adviseert met
klem op grond van de ervaring: houdt 'de
politiek buiten je landbouworganisatie
Dat brengt 'verdeeldheid. De Z.L.M. heeft
honderd jaar gewerkt. Landbouw en
Maatschappij heeft nog niets gedaan.
Dhr v. Gorsel acht het toch noodig,
•dat de boeren beter in de Staten-Generaal
worden vertegenwoordigd.
Dhr H a n k e n Het is hun eigen
sc'huld, dat dit niet zoo is.
Dhr A. S i n k e ontwikkelt eenige be
zwaren van den Z. v. G. tegen de nieuwe
organisatie.
Mr Dieleman wijst daartegenover
op de eenheid en de samenwerking, die
er, ook plaatselijk, komt. Ook minder-ont-
wikkelden moeten omhoog.
Dhr A. S i n k e is hierin niet optimis
tisch gestemd.
In „Het Volk" troffen wij, zegt hel
Hdbl., een artikeltje aan over de herden
king van den 35Usien geboortedag van
Coen. Zooals van die zijde wel verwacht
kon worden, is vooral hoog opgegeven
van de wreedheid van Coen ten aanzien
der Inlandsche bevolking. Tegenover de
door Coen of op zijn bevel bedreven
wreedheden, past ons, aldus „Het Volk"
een gejoel van schuld jegens de inheem-
sche bevolking voor hetgeen haar aan
wreedheid en onrecht werd aangedaan."
Het blad spreekt van „een groote eere
schuld, die om voldoening roept".
Drie honderd jaar geleden is, onder
landvoogdij van Coen in Indië zeker met
groote gestrengheid opgetreden, o.a. te
genover de bevolking van Banda. Zou
zooiets in onzen tegenwoordigen tijd ge
schieden, dan zouden wij zeker met af
grijzen voor zulk een optreden zijn ver
vuld. Gelijk waarschijnlijk de Indiërs en
Nederlanders van de zestiende eeuw vol
afgrijzen zouden zijn over onze moderne
vecht-techniek met lucht- en gasoverval-
len, die niemand sparen, zooals wij thans
dagelijks uit Spanje hooren, waar rood en
zwart elkaar meedoogenloos bestrijden.
De wreedheden van Coen werden bo
vendien bedreven in een tijd, waarin fol
tering van doodgewone verdachten een
normale zaak was: de „kleine torture met
water" en het scherper middel van „bran
dende kaarsen onder de oksels" werden
toegepast naast andere gruwelijke rechts
middelen meer; maar ook tegenover Ne
derlanders in Nederland!
Moeten wij nu soms ook wegens die fol
teringen uit vroeger eeuwen spreken van
een eereschuld van de huidige regeering
jegens het huidige Nederlandsche
volk
Wat die Bandaneezen betreft, die had
den een verdrag geschonden. Zij hadden
zich met behulp der Engelschen versterkt
en alle Hollanders en andere Compag
niesdienaren, die buiten het Hollandsche
fort kwamen, werden door de Bandanee
zen afgemaakt. In die dagen sprong men
met overwonnen tegenstanders ruw om.
■(In onze dagen hier en daar ook, met
moderne wreedheden). Maar de figuur
■van Coen is toch wel zoo groot en van
zulk een breede beteekenis, dat het van
een benepen mentaliteit getuigt wanneer
men alleen oog heeft voor dingen, die,
wanneer men den tijd waarin zij voorvie
len uitschakelt, zich louter als gebreken
en feilen voordoen.
Men moet zulke wreedheden zien in het
licht van hun eigen tijd. Even dwaa-s als
het van „Het Volk" was te spreken van
een „eereschuld, die om voldoening roept
na meer dan 300 jaar; even dwaas zou
het b.'v. zijn, wanneer van die zijde werd
gesproken van een eereschuld van de hui
dige vorsten van Midden-Java om het
volgende onrecht door hun voorvaderen
het „Javaansche volk" aangedaan in
dienzelfden tijd. Toen Mataram tegen
Batavia optrek in dien tijd overleed
Coen in die stad liet de Javaansche
bevelhebber van Mataram twee zijner on
derbevelhebbers en zevenhonderd en vier-
en-veertig anderen ter dood brengen, om
dat ze er niet in waren geslaagd
de Hollandsche schans Hollandia te ne
men. Hier dus geen vijanden, die wegens
geschonden verdrag en moord op Com
pagniesdienaren ter dood werden ge
bracht, maar eigen Javaansche men-
schen, die er niet in waren geslaagd den
vijand te verslaan. Wat zou „Het Volk"
daarover wel moeten zeggen
In antwoord op een andere vraag zegt
Mr Dieleman, dat leden van den C.
B. T. B„ die lid zijn van B. v. G. of Ver.
van Oud-leerlingen, geen lid behoeven te
worden van de Z. J. L.
Besloten wordt met algem. stemmen in
principe tot samenwerking en toetreding,
terwijl het Bestuur wordt gemachtigd de
noodige verdere besluiten te nemen.
Middagvergadering.
Veredeling van landbouwgewassen.
Vanmiddag sprak Ir G. Koopman
te Zierikzee over: „Veredeling van
Landbouwgewassen".
Spreker begint zijn inleiding met kort
te bespreken de verschillende factoren,
welke van invloed zijn op de hoogte van
de opbrengst. Hij laat hierbij duidelijk
uitkomen, dat behalve goed zaad en goede
cultuurzorgen, vooral bodem en klimaat
van doorslaande beteekenis zijn ten op
zichte van de uiteindelijk te verwachten
opbrengst. Vooral de werking van het
weer, waarop de boer hoegenaamd geen
invloed kan uitoefenen, veroorzaakt soms
in twee opeenvolgende jaren grootere
verschillen, dan de plantenveredeling in
een halve eeuw vooruit weet te komen.
Toch moet de invloed der plantenver
edeling zeker niet onderschat worden.
Vooral de laatste decennia zijn we met
groote sprongen vooruit gekomen op ver
schillend gebied.
Men vergete niet, dat alleen reeds het feit
der rassenkeuze voor den boer van groote
beteekenis is. Of bij het meest productieve
ras zaait, óf een minder productief ras
scheelt hem meestal aan zaaizaad weinig
of niets, en terwijl ook alle andere pro
ductiekosten hetzelfde blijven, kan toch de
opbrengst vrij groote verschillen opleve
ren.
Wanneer overigens zijn bedrijf in orde
is, kan een boer zijn geld dus niet beter
besteden, dan het beste zaaizaad aan te
schaffen en aan zijn goed bereiden bo
dem toe te vertrouwen. Hij zal vrijwel
nooit een hoogere rente van zijn geld
kunnen maken.
Spreker behandelt nu de verschillende