De gehuwde Onderwijzeres.
De crisis in Engeland nog
niet opgelost.
Belangrijkste Nieuws
DINSDAG 8 DECEMBER 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No.
Buitenland.
Den koning zal tijd worden gelaten.
Een verklaring van Baldwin.
Onze grensbevesliging.
Binnenland
Zij, die zich met ingang van
1 Januari 1937 op „(Je Zeeuw"
abonneeren, ontvangen de nog
in December verschijnende
nummers GRATIS.
Uit de Provincie.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs i2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlisslngen i 0,20. Losse nummers 5 cent,
Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden
mededeelingen 60 cent, per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto fO.Sb.
Bij contract belangrijke korting.
Indertijd is de bepaling gemaakt, dat
aan de gehuwde of huwende onderwij
zeres ontslag behoorde te worden ver
leend. Hierbij werd aan den Minister van
Onderwijs de bevoegdheid geschonken
van deze bepaling ontheffing te verleenen
wanneer een gehuwde onderwijzeres naar
zijn oordeel als kostwinster van een gezin
moest worden aangemerkt of wanneer
van haar ontslag ernstige benadeeling
van het onderwijs zou zijn te vreezen.
Bij de behandeling van de Onderwijsbe
groting is van verschillende kanten o.a.
door de heeren Zijlstra en Tilanus, aan
merking gemaakt op de wijze waarop dit
besluit is uitgevoerd.
Medegedeeld werd dat van de 509 ge
huwde onderwijzeressen die voor ontslag
in aanmerking kwamen 451 ontheffing
hebben gevraagd en dat op 353 van deze
verzoeken gunstig is beschikt. Bovendien
hebben nog van de 209 gehuwde onder
wijzeressen die wachtgeldster waren, 85
dit wachtgeld mogen behouden.
Er werd op gewezen dat te Zaandam
een gehuwde wachtgeldster werd be
noemd wier man staatsambtenaar is; dat
eveneens te Zaandam drie onderwijzeres
sen gehuwd met onderwijzers, als kost-
winsters zijn beschouwd enz.
De Minister 'heeft getracht zijn beleid Le
verdedigen door er op te wijzen dat het
vaak zeer moeilijk was een juiste beslis
sing te nemen en dat tegen ontslag meer
bezwaren kunnen worden aangevoerd dan
buitenstaanders vaak meenen.
Natuurlijk is er geen reden om aan te
nemen dat de hee^Slotemaker de Bruine
deze materie niet met de noodige ernst
heeft behandeld.
Maar het feit blijft dan toch, dat ter
wijl bij honderdtallen huisvaders moesten
worden ontslagen, van de 780 gehuwde
onderwijzeressen die voor ontslag in aan
merking kwamen, aan 438 uitstel is ver
leend.
Een, naar het ons voorkomt, weinig be
vredigend resultaat.
In antwoord op een door Attlee gestel
de vraag heeft Baldwin gistermiddag in
het Lagerhuis de volgende verklaring af
gelegd:
„Het verheugt miji de gelegenheid te
hebben, wederom een verklaring te kun
nen afleggen over den toestand.
Bijl het overwegen van den
geheelen toestand is hetde
vurige wensch van de re-
ge ering geweest en het
zal dit ook blijven denko
ning de meest uitgebreide
gelegenheid te verleenen
de 'beslissing af te wegen,
■die even rechtstreeks zijn eigen toekom
stig geluk als de belangen van al zijn on
derdanen raakt.
Tegelijkertijd kan de regeering niet uit
het oog verliezen, dat een belangrijik rek
ken van den tegenwoordigeu toestand
van onzekerheid het gevaar met zich zou
brengen van ernstige schade voo-r de na
tionale en rijksbelangen.
Gezien zekere verklaringen, die afge
legd zijn ten aanzien van de betrekkingen
tussohen de regeering en den koning, wil
ik hieraan toevoegen, dat met uitzonde
ring van de kwestie van het morgana
tisch huwelijk, geen enkele raadgeving
door de regeering is verstrekt aan den
koning met wien mijn besprekingen
streng persoonlijk en informeel zijn ge
weest. D'eize kwesties zijin 't eerst niet
door de regeering, maardoor
den koning zelf te berde gebracht
in een gesprek met mij, enkele weken ge
leden, toen hij', mij in kennis stelde van
zijn voornemen in het huwelijk te treden
met mrs Simpson op het oogenblik, waar
op zij vriji zou zijn. Het onderwerp is dus
sedert eenigen tijd in de gedachten van
den koning geweest en zoodra de koning
tot een besluit zal zijin gekomen ten aan
zien van den weg, dien hij! wil volgen, zal
hij daarvan ongetwijfeld zijn regeeringen
in dit land en in de dominions in kennis
stellen."
Het zal dan de taak dezer
regeeringen zijin te beslis
sen,, welken raad zij zoo
n oo dig, wanneer zij! dit haar
plicht zou! den achten, den
koning zouden moeten ge
ven inhet licht van zijn be
sluit.
Ik kan deze verklaring niet eindigen
zonder uitdrukking te geven aan hetgeen
het geheele Huis gevoelt, te weten onze
Ingezonden Mededeeling.
diepe en eerbiedige sympathie voo-r den
koning in dit oogenblik."
Onmiddellijk na de verklaring van
Baldwin stond Attlee op en zeide: „Ieder
een zal van harte instemmen met de in
leidende woorden van den premier. Uit
■die verklaring blijkt verder, dat Z. M, de
Koning nog niet tot een besluit gekomen
is, en om die reden zal ik thans geen na
dere pressie voor een antwoord uitoefe
nen. Maar wel wil ik uitdrukking geven
aan het gevoel van algemeene onrust,-dat
zioh in alle lagen van het volk heeft mees
ter gemaakt, en ik hoop, dat het defini
tief besluit van den Koning zoo spoedig
mogelijk bekend gemaakt zal worden."
Ook de Lagerhuiszitting van gister
middag, waarvoor in het land enorme
belangstelling bestond, heeft dus de door
velen verwachte beslissing in de consti-
tutioneele crisis niet gebracht.
Er openbaarde zich, merkbaar in het
gansche Lagerhuis, een pro-Baldwin en
j een anti-Churchill-stemming, toen laatst
genoemde afgevaardigde den premier, na
diens verklaring over de kwestie, nog
maals met zijn vraag lastig viel. Zóó he
vig zelfs waren de protesten, die links en
rechts in het Huis opklonken, dat Chur
chill de grootste moeite had, om zich ver
staanbaar te maken. Tenslotte ging de in-
terpellant zitten, zonder zijn vraag ten
einde te hebben kunnen uitspreken.
Mevr. Simpson bereid zich
terug te trekken.
Mevrouw Simpson heeft gisteravond in
het hotel „Majestic" te Cannes aan een
twintigtal journalisten, de volgende, door
haar onderteekende, verklaring doen
overhandigen:
„Mevrouw Simpson heeft gedurende
geheel deze laatste weken, er onverander
lijk naar gestreefd, iedere handeling en
iedere suggestie te vermijden die den Ko
ning zou hebben kunnen kwetsen of af
breuk zou hebben kunnen doen aan de
positie van Zijne Majesteit of van den
Troon.
Ook thans nog is dit haar onverander
de houding en ziji is bereid, i n d i en
deze daad de moeilijkheid
zou kunnen oplossen, zich
«ogenblikkelijk terug te trekken uit een
toestand, die de laatste dagen tegelijker
tijd ongelukkig en onhoudbaar is gewor
den."
De verklaring kwam in hofkringen vol
komen onverwacht. Men is niet van mee
ning, dat zijl een einde zal maken aan de
crisis.
Men legt er den nadruk op, dat de uit
drukking „indien zulk een daad de moei
lijkheid zou oplossen", van bizondere be-
teekenis is.
DE OORLOG IN SPANJE.
Vandaag weer een groote aanval?
Van verschillende zijden wordt gemeld,
dat generaal Franco genoodzaakt is zijn
tactiek om Madrid te veroveren te wijzi
gen, omdat de regeeringstroepen hun stel
lingen buitengewoon versterkt hebben.
Het is de regeering gelukt alle nog open
liggende toegangswegen tot bet centrum
van de hoofdstad zoodanig te versterken,
dat de aanvallers bij' een opmarsoh op alle
mogelijke hindernissen zullen stooten.
Een langdurigien loopgravenoorlog met
koloniale troepen in de koudste winter
maanden kan generaal Franco niet ris-
keeren. Dit zou de reden zijn, dat hij in
afwijking van zijn oorspronkelijke plan
nen, Madrid ook uit Oostelijke richting
gaat bestoken. Daarmee zou dan een ern
stige bedreiging ontstaan voor de voedsel
voorziening der hoofdstad.
Aangezien gisteren aan het geheele
front rust heerschte, verwacht men, dat
de opstandelingen vandaag een beslissen
ten, aanval zullen ontketenen.
De regeeringstroepen treffen maatrege
len om krachtigen tegenstand te bieden.
In het Engelsohe Lagerhuis heeft minis-
ten Eden in hei vragenuur meegedeeld,
dat 'het aantal onlangs te Cadiz gelandde
Duitsohe vrijwilligers, volgens betrouw
bare inlichtingen, die spr. zoowel daar als
te Sevilla had ingewonnen, ongeveer 5000
man bedroeg. Op Majorca vertoefden tal
rijke Italianen, maar er waren eveneens
veel Russen te Madrid en Franschen te
Barcelona.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND VAN
PRINSES ARMGARD.
Prinses Armgard, de moeder van
Prins Bernhard, had Vrijdag 'n hartaan-
doening Zaterdag was haar toestand
echter al weer iets beter. Reden tot on
gerustheid bestaat er dan ook gelukkig
niet. Het zal echter nog eenigen tijd du
ren, voor de Prinses, die in het Franzis-
kus-Krankenhaus te Berlijn verpleegd
wordt, het ziekenhuis zal kunnen veria
ten. De uitnoodiging van H. M. de Ko
ningin, het Kerstfeest in Nederland bij
wordt, het ziekenhuis zal kunnen veria-
Haar te komen vieren, zal Prinses Arm-
'gaid dientengevolge waarschijnlijk niet
I kunnen aannemen. Prinses Juliana en
Prins Bernhard hebben Zaterdag gerui-
men tijd aan het ziekbed vertoefd.
OVERSTROOMINGEN IN TURKIJE.
Honderden dooden en 30.000 dakloozen.
Tengevolge van de ernstige overstroo
mingen te Adana zijn verscheidene hui
zen ingestort. Op sommige plaatsen in de
stad staat het water tot twee meer hoog.
Eenige honderden personen zijn om het
leven gekomen. Men schat het aantal
dakloozen op 30.000.
Alle spoorweglijnen zijn verbroken,
evenals de telegrafische en telefonische
verbindingen.
Toenadering tusschen Hongarije en
Zuid-Slavië?
Binnenkort kunnen belangrijke gebeur
tenissen verwacht worden betreffende een
verbetering der betrekkingen tusschen
Hongarije en Zuid-Slavië.
Dfe regent, Prins Paul, zou gunstig
staan tegenover een economische en poli
tieke toenadering tusschen beide landen.
Een verklaring van de Duitsche Evan
gelische Kerk.
In het blad van de Duitsch-Evangeli-
sche kerk wordt door het kerkbestuur een
verklaring gepubliceerd over den kerke-
lijken toestand. Dteze verklaring vermeldt
o.a. dat de Evangelische kerk achter den
Führer staat in den strijd tegen het Bols
jewisme.
Echter wordt ook stelling genomen te
gen anti-christelijke propaganda. D'e ver
klaring eindigt met nadrukkelijk te wij
zen op de voor de kerk noodzakelijke „in
nerlijke vrijheid bij de uitvoering van
haar verkondiging van het Evangelie."
Korte Berichten.
Berlijn wordt op het oogenblik door
een griep-epidemlie geteisterd. Ongeveer
20 pet. der schoolkinderen was Zater
dag ziek. Ook in de kantoren ontbreekt
15 tot 20 pet. van het personeel. De griep
gaat ditmaal meest met zeer hooge koort
sen gepaard, maar duurt betrekkelijk
kort, en heeft tot dusver geen kwaadaar
dig Ikarakter.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 23 November 1.623.602, d.i.
11.792 meer dan op 26 Octoöer.
De politie stelt een onderzoek in naar
de klacht van Degrelle, den leider der
Rexisten in België, dat een schot zou zijd
gelost op zijn auto. Geen van de verschei
dene politiemannen, die om en bij de auto
van Degrelle stonden, zagen of hoorden
iets van een schot.
Wederom zijn twee Duitsohers te
Leningrad gearresteerd en naar het 'huis
van bewaring overgebracht.
In den toestand van den Paus is
een zoodanige gunstige wending geko
men, dat weer hoop gekoesterd wordt op
een spoedig herstel.
Aan de Memorie van Antwoord op de
Defensiebegroting is het volgende ont
leend:
Voor de belangrijkste in het Oosten en
Zuiden des lands gebouwde kazematten
zal, voor zoover zulks nog niet is geschied
binnenkort een permanente kernbezetting
van politietroepen aanwezig zijn.
Hierdoor zal het mogelijk zijn uitbrei
ding te geven aan de reeds thans getrof
fen maatregelen tot het bewaken van be
paalde kunstwerken in daarvoor in aan
merking komende toegangswegen, die van
het Oosten en Zuiden naar het hart des
lands voeren, alsmede aan de mogelijk
heid deze kunstwerken binnen zeer kor
ten tijd onbruikbaar te maken of te ver
nielen.
Daarnaast zijn maatregelen getroffen,
dat in tijden van politieke spanning, de
noodige reeds thans daartoe aangewezen
onderdeelen van de weermacht snel op
voet van oorlog gebracht kunnen worden,
teneinde daarmee strategische overvallin
gen tegen te gaan en een eventueel vol
gende mobilisatie en concentratie van de
weermacht veilie te stellen.
De bij deze maatregelen betrokken on
derdeelen der weermacht worden grooten-
deels gevormd door personeel van oudere
lichtingen, dat in of nabij- het grensgebied
woont, waar het onderdeel, waartoe het
behoort, zal moeten optreden.
Ten slotte zijn maatregelen getroffen
voor een zeer snelle waarschuwing inge
val van grensoverschrijding.
HET HUWELIJK VAN DE PRINSES.
Beëediging, van Prins Bernhard als
officier.
Ter voorkoming van verdere vragen om
inlichting deelt de gouverneur der resi
dentie, daartoe gemachtigd, voorloopig
mede, dat over de te wachten plechtige
eedsaflegging van Z. D. H. Prins Bern
hard van Lippe-Biesterfeld bij hoogstder-
zelver intreden in de drie deelen der Ko
ninklijke weermacht te zijner tijd nadere
mededeelingen zullen worden gegeven.
Hoewel de bevoegdheid om de onder
scheidene uniformen van alle deelen der
weermacht te dragen met de aan zijn
rang verbonden onderscheidingsteekenen
te verwachten is, zoo staat thans vast, dat
het Hoogstderzelver voornemen is, op den
dag der plechtige eedsaflegging, zoowel
als op den huwelijksdag, de uniform van
het wapen der cavalerie met blauwe uit
monstering te dragen en dat Prins Bern
hard na de eedsaflegging aan het defilee-
ren zal deelnemen aan het hoofd van een
tot de cavalerie behoorend onderdeel, bij
welk wapen Zijne doorluchtigheid wijlen
de vader van Prins Bernhard 'heeft ge
diend.
ARBEIDSTIJD
KANTOOR- EN HOTELPERSONEEL.
De Minister van Sociale 'Zaken heeft
besloten de invoering van de Arbeidswet
voor volwassen kantoorpersoneel te bevor
deren.
Hij vertrouwt, dat een regeling ter zake
in den loop van de eerste 'helft van 1937
tot stand kan zijn gekomen. Ook vormt
een beperking van den arbeidstijd voor
het hotel-, café- en restaurantpersoneel
een punt van overweging 'bij hem.
Reserve-veldpredikers
Bij Kon. besluit van 3 December zijn
benoemd tot reserve-veldprediker voor den
tijd van oorlog bij het leger te velde de
heeren Ds H. Bout te Genemuiden; D's H.
P. Brandt te Delft; Ds A de Bruyn te
"Wemeldinge; D's P. P. Saraber te Burgh
op Schouwen; Ds J. H. D'enee te Asten
(N.-B.); D's K. W. Dercksen te Maas
tricht; Ds W. F. M. Lindeboom te Seroos-
kerke (W.); D's H. G. Meynen te Papen-
dreeht; D's H. Th. van Munster te Gorin-
chem: D's A. G. van Nood te Ouderkerk
aan den Amstel; Ds A. W. T. Nijenhuis
te Lutterade; D's A. Schippers te IJssel-
monde; D's B. D. Smeenk te Blokzijl; D's
L. Smilde te Nieuw-Vennep; D's J. de
Waard te Kampen; Ds I. de Wolff te En
schedé.
Uit de S. D. A. P.
De heer P. J, Schmidt, die, zooals men
weet, uit de R. S. A. P. is getreden,
heeft zich, blijkens bericht in „Het Volk",
weer aangemeld als lid van de S. D. A. P.
Het partijbestuur heeft geen bezwaar te
gen zijn weder-toetreding.
Bloemen van Prinses Juliana en de
deviezenbepalingen.
In verband met de ziekte van Prinses
Armgard liet het „Vaderland" zich 'het
volgende, niet onaardige intermezzo ver
tellen: Donderdag arriveerde er te Berlijn
met een der snelle vogels van onze K. L.
M. een prachtige tuil bloemen, die verge
zeld was van een brief, waarin Prinses
Juliana de beste wenschen aanbood voor
Binnenland,
Wijziging der dienstplichtwet aangekon
digd.
Minister Deckers verdedigt het land
bouwbeleid.
Buitenland.
Nog geen oplossing van de crisis in
Engeland.
Weer groote aanval tegen Madrid ver
wacht.
Ernstige overstroomingen.
een spoedig herstel van Prinses Arm
gard. De .Duitsche deviesenbe-palin-gen zijn
echter uiterst streng en niet dan in het
uiterste geval wordt toegestaan, dat de
zoo schaarsche deviezen „vermorst" wor
den aan zoo weinig noodzakelijke dingen,
als bloemen nu eenmaal zijn. De mooie
bloemensckat scheen dus voorbestemd te
wezen, om niet toegelaten en teruggezon
den te worden.
De officieele interventie van H. M.'s
Gezant te Berlijn, Graaf van Limburg
Stirum, was noodig, om de „D'evisenüber-
wachung" er op attent te maken, dat er
hier sprake was van een geschenk, het
welk niet de uitgave van een hoe klein
bedrag1 ook aan deviezen noodzakelijk
maakte.
DE VERLEGGING VAN DEN
SPOORWEG KRU1NINGEN—KAPELLE
Met de voorbereidende werkzaamheden
noodig voor verlegging van het gedeelte
Kruiningen-Kapelle van den spoorweg
Bergen op Zoom-Middelburg, is enkele
weken -geleden een aanvang gemaakt. Zoo-
als bekend, loopt bedoelde spoorweg thans
over de brug over het kanaal door Zuid-
Bevelan-d nabij bet station Vlake. Deze
brug zal mettertijd worden afgebroken en
wel zoo-dra de spoorlijn zal zijn gelegd
over de nieuwe spoorbrug, welke thans
reeds klaar is en ongeveer 40 M. ten
Zuiden van de oude brug is gelegen. Het
is begrijpelijk, dat de verlegging van den
spoorweg niet kan plaats' hebben over een
korten afstand, zoodat het nieuwe gedeel
te zich uitstrekt over een afstand van en
kele kilometers vanaf het station Krui-
ningen-Ierse-ke to-t nabij het dorp Kapelle-
Biezelinge. De oude spoorlijn vanaf bet
station Vlake tot aan het ontmoetings
punt van nieuwe en oude lijn ten westen
van het kanaal komt te vervallen, terwijl
de lijn vanaf Vlake tot bet ontmoetings
punt nabij bet station Kruiningen blijft
voor verbinding van bet intact blijvende
goederen-station Vlake met de groote
spoorlijn Vlissingen-Holland.
Zoo-als gezegd, met de voorbereidende
werkzaamheden is men reeds eenigen tijd
bezig. De werkzaamheden bestaan in het
uitzetten van het terrein en het klaarma
ken van de nieuwe baan voor bet storten
van zand. Want het terrein, waarover de
nieuwe baan straks zal loopen, is laag ge
legen polderland. Wanneer men bedenkt,
■dat de bestaande spoorlijn over het ka
naal wordt gevoerd over de kruin van de
langs dat kanaal loopende dijken en de
nieuwe spoorlijn nog ruim 4 m daarboven
komt te liggen, dan zal het duidelijk zijn,
■dat geweldige opritten moeten worden -ge
maakt naar de nieuwe spoorbrug. En deze
oprittenj klimmen slechts langzaam in
een verhouding van 1 op 30O. Groote hoe
veelheden zand moeten -dan ook worden
aangevoerd vanuit de zandputten te
Wouw in Noord-Brabant. Met de voor
bereidende werkzaamheden is men thans
zoover gevorderd, dat op Maandag 7 De
cember met het zandvervoer kan worden
begonnen. Op dien dag zijn nog slechts
twee treinen aangekomen, doch binnen
ko-rten tijd zal dat worden o-pgevoerd tot
acht treinen per dag, terwijl in de toe
komst laatstgenoemd getal no-g zal wor
den verdubbeld. Deze opvoering zal ten
gevolge hebben, dat met twee werkploegen
moet worden gewerkt.
Het zand zal allereerst worden aange
voerd voor de helling aan de oostzijde van
het kanaal en. zal tot de grootste hoogte
nabij de brug in meerdere lagen worden
opgevoerd. Op meerdere plaatsen komt
onder de kleilaag van het polderland een
veenlaag voor, doch verzakkingen, welke
uiteraard het vlugst zullen ontstaan na-
