Een Pechvogel.
Het huwelijk van Prinses Juliana
Staten-Generaal,
DONDERDAG 3 DECEMBER 1936 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 51e JAARGANG Ne. BE
Buitenland.
Binnenland
A. C. van der RestGoes
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75. bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto fO.Sö,
Bij contract belangrijks korting,
Men moet toch maar pech hebben
De heer Mussert, de leider van de N.
S. B. houdt niet op 'te stoken tegen on
zen gezant te Berlijn, wien men het ge
weldig kwalijk neemt, dat hij niet enthou
siast is voor het nationaal-socialistische
regime.
Met name werd hem kwalijk genomen,
dat hij1 evenals de ambassadeurs van de
Vereenigde Staten, van Engeland, Noor
wegen, België 'en de gezanten van 16 an
dere landen geen gevolg heeft gegeven
aan de uitnoodiging om den partijdag te
Neurenberg bij te wonen.
Dat kwam niet te pas volgens Mussert,
die er steeds op uit is Duitschland 'hoven
ons land te verheffen. Zelfs ging hij on
langs zoover, dat hij, toen eenige Neder
landers uit Duitschland werden uitgewe
zen, openlijk verklaarde, dat de Duit'sche
regeering beter had gedaan onzen gezant
over de grens te zetten.
'Zóó nationaal voelt deze dictato-
ritus-lijder.
Maar wat wil nu het geval
Bedoelde gezant is door H. M. de Ko
ningin overgeplaatst.
En wat deed nu de Duitsche regee
ring Sprak zij haar blijdschap uit dat
deze volgens Mussert ongeschikte man
uit Duitschland verdween
Niet precies.
Aan den heer Westerman, die in de
Tweede Kamer de gevoelens van Mussert
■vertolkte werd door den Minister van
Buitenlandsche Zaken letterlijk het vol
gende geantwoord
„Ten slotte wil ik ter nadere gerust
stelling van den geachten afgevaardigde
den heer Westerman, hem nog mededee-
len, dat aan graaf van Limburg
Stirum, toen hij aan de Duit
sche Regeering zijn aanstaand
vertrek uit Berlijn had mede
gedeeld, door den Führer de
'hoogste graad is verleend van
een ter beschikking van de
Duitsche Regeering staande
ridderorde. En verder, d at dit
geschied is bij een door den
Führer persoonlijk geteeken-
de oorkonde, waarin de Füh
rer zegt, dat hij deze onder
scheiding toekende als Aus-
druck seiner Anerkennung
und des Dankes des Deutschen
Volkes."
Zoo' werd Mussert door niemand min
der dan Hitler in het zonnetje gezet.
Men moet toch maar pech hebben 1
DE OORLOG IN SPANJE.
Madrid weer gebombardeerd.
'Gisteren zijn de wijken in het Noorden
en Noord-Westen van Madrid opnieuw
gebombardeerd. De buitengewoon hevige
ontploffingen deden de geheele stad tril
len. Er zijn talrijke slachtoffers gevallen,
terwijl de aangerichte schade aanzienlijk
is. De opstandelingen versterkten opnieuw
den druk op sector Pozuelo. Na aanvan
kelijk te zijn teruggeslagen, wisten zij
tot het dorpsplein van Pozuelo door te
dringen, doch de regeeringstroepen ver
dreven den vijand na een hevigen tegen
aanval.
Den geheelen dag bombardeerde gis
teren de luchtmacht Madrid en groote
rookkolommen stijgen op, op verscheide
ne plaatsen is brand uitgebroken.
Tijdens de gevechten van
Dinsdag hebben de opstande
lingen volgens berichten van
manschappen, behoorende tot
de buitenlanders-4) ataillons,
gebruik gemaakt van gifgas.
Ook van semi-officieele zijde is later
verklaard, dat thans voor den eersten keer
sedert het uitbreken van den burgerkrijg
door de nationalisten gifgas is aange
wend.
Vijf buitenlandsche vrijwilligers lig
gen, naar verluid, wegens door het gas
bekomen letsel, in het ziekenhuis.
De strijd nog wel een burgeroorlog
wordt dus boe langer boe onmensche-
lijker.
Russische hulp.
De „Nationalsozialistische Partei-Kor-
re&pondenz" publiceert een aantal details
over een geheim verdrag, dat zou gesloten
zijn tusschen het hoofd van de Spaansche
volksfront-regeering, en den Sovjet-Rus-
sischen ambassadeur.
Door dit verdrag zou Moskou zich uit
drukkelijk ertoe verplicht hebben, de
volksfronttroepen in Madrid en Catalonië
te voorzien van wapens, munitie, pant
serwagens, vliegtuigen en chemische pro
ducten en bovendien een internationale
communistische armee voor Spanje uit to
rusten.
De gelande Duitschers.
De „News Chronicle" meldde een dezer
dagen, dat 2000 man Duitsche troepen
te Cadiz aan land waren gegaan. Het
zelfde blad beweert nu, dat het hier niet
om 2000, doch om 5000 man zou gaan.
Het transportschip zou zijn geëscor
teerd door twee Duitsche torpedohootja-
gers. Voorts meent het blad te weten, dat
de meeste mannen in burger waren ge
kleed, doch dat sommige uniformen droe
gen en militaire laarzen hadden.
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Telegraph" zegt te hebben verno
men, dat de Duitschers, die te Cadiz zou
den zijn geland, S.A.-lieden, mannen uit
de arbeidskampen en leden van de weer
macht zouden zijn, die als vrijwilligers
naar Spanje zijn gekomen. De corres
pondent van de „D. T." te Gibraltar be
richtte, dat zij goed uitgerust waren en
de nieuwste wapens zouden hebben mee
gebracht.
Controle op de wegen naar Spanje.
De commissie voor niet-inmenging in
den Spaanschen burgeroorlog heeft gis
teren haar aangekondigde zitting gehou
den. Na afloop van de bijeenkomst werd
een communiqué verstrekt, waarin o.a.
gezegd wordt, dat aan de Britsche regee
ring door de commissie is opgedragen
aan Valencia en Burgos een plan voor te
leggen inzake controle te land en te wa
ter op de wegen, die toegang geven tot
Spanje.
De vertegenwoordiger van Portugal
verklaarde niet zijn stem te kunnen ge
ven aan dit voorstel, dat echter toch werd
aangenomen.
MOEILIJKHEDEN TUSSCHEN DEN
ENGELSCHEN KONING EN HET
KABINET.
Dte reeds lang in omloop zijnde geruch
ten over moeilijkheden tusschen den ko
ning en zijn ministers vinden bevestiging
in een hoofdartikel van de Times, waarin
'het blad den koning op discrete wijze
herinnert aan de verplichtingen van zijn
hooge positie.
Het was, zoo meldt het V a d., al lang
bekend, dat er tusschen den koning en
zijn ministers moeilijkheden waren gere
zen. In Engeland zelf is daarvan tot nu
toe met geen woord in de pers gerept, wel
echter in Amerika, waar sommige bladen
niet hebben geschroomd over 's konings
particuliere leven te schrijven en met na
me over zijn vriendschap met een Ameri-
'kaansche dame, die voor eenige maanden
in Engeland een echtsekeidingsvonnis
heeft verkregen.
Het is geen geheim, dat deze vriend
schap, waar de koning zelf geen doekjes
om heeft gewonden, zijn ministers met
het oog op de kroning veel zorg heeft ge
baard; vooral over bet effect van deze
zeer delicate aangelegenheid op de stem
ming in de dominions maakte men zich
zeer ongerust. Het feit dat Baldwin giste
ren twee audiënties bij den koning heeft
gehad, wijst erop dat de moeilijkheden nu
in een acuut stadium zijn gekomen.
D'aarop duiden ook de vermanende
woorden van de Times.
In de laatste weken is men zelfs zoo
ver gegaan te voorspellen dat een hu
welijk zou plaats vinden, dat niet in over
eenstemming is met de Kroon, en daar
aan toe te voegen dat Queen Mary het
had goedgekeurd hetgeen in Amerika
en in de Britsche dominions veel kwaad
doet.
Er kan geen twijfel bestaan aan het
kwaad en het gevaar dat dreigt; de golf
van praatjes en geruchten van den over
kant van den Atlantischen Oceaan heeft
zich in steeds grootere kringen van dit
land verbreid.
Indien de Ehg'elsche pers er tot nu toe
geen melding van heeft gemaakt, is dat
alleen een gevolg van de hoop, dat een
autoritaire handeling of verklaring haar
in staat zou stellen er eens en vooral een
eind aan te maken
Zulk een handeling of verklaring is
thans zeer noodig.
De Telegraaf meldt, dat de crisis is
veroorzaakt, omdat de koning het voor
nemen heeft te kennen gegeven met Mrs
Simpson, een gescheiden vrouw, in het
huwelijk te treden. Het is hiertegen, dat
de kerk en ook de regeering zich verzet.
Na afloop van den kabinetsraad van
gisteren had de premier Baldwin een
langdurig onderhoud met den koning.
Het zal nu moeten blijken of de situatie
nader opklaart of dat een crisis niet meer
vermeden kan worden, die zou moeten
leiden tot het aftreden van de regeering
of wel tot abdicatie van den koning.
MISLUKTE OPSTAND IN
GRIEKENLAND?
Reuter meldt uit Athene: De autoritei
ten hebben hier een strenge censuur in
gevoerd. Men zegt, dat een aantal oud
ministers gearresteerd en naar den Egee-
schen archipel verbannen zijn. Zij zouden
tezamen met officieren een complot heb
ben gesmeedom de regeering omver te
werpen.
FRANKRIJK ZEGT STEUN TOE
AAN ENGELAND.
In de „Paris-Soir" publiceert Sauer-
wein de resultaten van een onderzoek,
dat hij zoo juist in Engeland heeft inge
steld.
Hij deelde mede, dat Delbos, de Fran-
sche minister van buitenlandsche zaken,
Vrijdag in de Kamer zal mededeelen, dat
Frankrijk zich verplicht, Engeland te hulp
te komen, indien dit land het slachtoffer
wordt van een niet-uitgelokten aanval.
Deze verklaring zal in de geheele we
reld zeer de aandacht trekken.
BETERE TOESTANDEN IN AMERIKA?
Volgens het maandoverzicht van de Na
tional City Bank is sinds 1928 een der
gelijke stroom van loon- en dividendver-
hoogingen en extra-dividenden niet voor
gekomen, als thans het geval is.
De loonsverhoogingen worden verklaard
door het tekort aan bekwame werkkrach
ten.
De stijgende tendenz der winsten en
der kosten van levensonderhoud zoomede
de wensch der fabrikanten om hun ar
beidskrachten te behouden of hun aantal
te vergrooten, teneinde toekomstige vraag
te kunnen voldoen, geven meer werkgele
genheid tegen hoogere loonen.
De boeren profiteeren hiervan door
ruime aanvoeren van vee en katoen. De
verkoopen van veeteeltproducten en ge
vogelte zijn gestegen en de prijzen zijn be
vredigend. De boeren ontvangen tevens uit-
keeringen voor het conserveeren van den
bodem, terwijl hun koopkracht tevens
wordt versterkt door de stijging der goe-
derenprijzen en speciaal wel van die pro
ducten, die door de industrieele onderne
mingen worden gebruikt.
De verbetering in de industrie heeft
zich uitgebreid tot nagenoeg alle tak
ken.
Er bestaat echter geen zekerheid, dat
de basis van het bedrijfsleven gezond is,
zoolang vermeerdering van de koopkracht
ontstaat door middel van overheidsgelden.
De Belgische legerwetten aangenomen.
Na verdediging door minister-president
Van Zeeland heeft de Belgische Kamer
met 137 tegen 43 stemmen het militaire
wetsontwerp, dat den militairen dienst
plicht voor een deel van de lichting brengt
op 17 maanden, tot 1934, aangenomen.
Acht stemmen werden blanco uitgebracht.
Tegen stemden de Vlaamsch-Nationalis-
ten, de communisten, enkele Vlaamsche
katholieken en Socialisten. De Rexisten
stemden voor het ontwerp.
Nieuwe anti-Joodsche maatregelen
in Duitschland.
Met de nadering van den Kersttijd
wordt in Duitschland een nieuw middel
toegepast om alle „arische" winkels van
Joodsche zaken te onderscheiden.
In Frankfort a. d. Main en te Stutt
gart zijn aan alle leden van het arbeids
front instructies gezonden, dat zij ter
stond het embleem van het arbeidsfront
en het uithangbord: „Dit is een Duitsche
winkel" in hun zaak moeten aanbrengen.
„Arischen" winkels, welke het uithang
bord niet wilden aanbrengen, omdat zij
hun Joodsche klanten niet wilden kwet
sen, werd medegedeeld, dat een „Ari
sche" winkelier, die er niet toe kan ko
men, het bord: „Dit is een Duitsche win
kel" uit te hangen, door de nazi-autori-
■tei'ten met argwaan zal worden be
schouwd, omdat „er iets niet met hem in
orde moet zijn."
Korte Berichten.
Het staat vast, dat 10 van de 12 le
den der bemanning van het Duitsche
stoomschip „Elsa", dat tijdens den zwa-
ren storm op de Noordzee is vergaan, in
de golven zijn omgekomen.
Geheime documenten, welke 't lucht
vaartministerie en een vliegtuigenfabriek
te Bristol 'betreffen, zijn te Londen uit een
particuliere auto gestolen. Tot nog toe
hebben de nasporingen naar de daders
geen resultaat opgeleverd.
STIJGENDE INKOMSTEN IN INDIE.
Dé Indische landsmiddelen hebben in
de maand October j.l. f 36.800.000 opge
bracht tegen f 31.800.000 in de maand
October 1935. Er werd f 5.000.000 ont
vangen als bijzondere inkomsten uit de
aardolie-industrie.
De totale opbrengst van de landsmid
delen over de periode Januari tot en met
October 1936 bedraagt f 326.000.000, te
gen f 310.100.000 in dezelfde periode van
1935.
Dit gunstig verschil is in de eerste
plaats veroorzaakt door de genoemde f 5
millioen uit de aardolie-industrie. Verder
HUWELIJKSGESCHENK VAN INDIë.
Prinses Juliana 'heeft haar keuze voor
een huwelijksgeschenk van Ned. Indië
doen vallen op een sieraad, dat 30 Decem
ber door de daartoe aangezochte commis
sie in Nederland, bestaande uit Dr Meyer
Ranneft, Mr D. A. Delprat, Pangeran Ario
Adipati Koesoemojoedo en Raden Ario
Adipati Soejono aan Hare Koninklijke
Hoogheid zal worden aangeboden.
De Prinses zal dit sieraad bij de huwe
lijksplechtigheid dragen. Dit geschenk zal
vergezeld gaan van een thans bij den topo-
grafiscihen dienst in bewerking zijnden
gelukwensoh en hulde-adres.
Als nevengeschenk zal een representa
tieve film worden samengesteld van de
huwelijksfeesten, in Ned. Indië te vieren.
De eerste gasten uit Indië
gearriveerd.
Met den Nederland-express, aanslui
tende op het s.s. Marnix van St Aldegon-
de, zijn gistermorgen aan het S.S.-station
de eerste gasten voor 't Vorstelijk bruids
paar aangekomen. Het gezelschap bestond
uit: Z. H. Pangeran Adipati Ario Mang-
koe Nagore VII, zelfbestuurder van bet
Mangkoe-Negorosche rijk met zijn gema
ling en dochter en gevolg.
'Nadat het gezelschap in de gereser
veerde wachtkamer mede namens de Ko
ningin was begroet, vertrokken de hooge
gasten naar 'het Kasteel Oud-Wassenaar.
Aan een journalist, die hem tegemoet-
reisde, vertelde de Prins enkele jeugdher
inneringen. Z. H. verhaalde hoe hij als
jonge man van huis wegliep, niet tevre
den met de opvoeding welke hij' kreeg.
Zijn oom, vorst Mangkoe Negoro de Zesde
die den vader van den 'huidigen vorst op
volgde, wilde den ondernemenden jongen
niet op de H. B. S. laten studeeren. Heel
Java trok de jongen rond en na veel
ontberingen kreeg hij een baantje in be
stuursdienst en later als translateur. Van
zijn spaarpenningen vertrok hij in 1913
naar Holland om college te gaan volgen
in de Semietische talen in Leiden. In den
oorlog bood de toenmalige Raden Mas
Ario Soerio Soeparto zich als vrijwilliger
bij het leger aan.
Hij begon als gewoon soldaat en bracht
het tot luitenant van de grenadiers.
„Ja, ik heb nog wachtdiensten gedaan
voor 'het Paleis Noordeinde, het Huis ten
Boscih en het Paleis van de Koningin-
Moeder. Nooit zal ik den kouden winter
nacht vergeten, toen ik de wacht had aan
den achterkant van het Paleis Noordein
de. Ik dacht, dat ik bevriezen zou, en weet
u, wat mijn dochter nu zoo aardig vindt?
dat zij thans de schildwachthuisjes zal
zien, waar haar vader op post heeft ge
staan", zegt de Prins en hij lacht er har
telijk om.
In Mei 1915 is de Mangkoe Negoro, die
door de abdicatie van zijn oom, den Mang-
koenegorosohen troon ging bestijgen, naar
Indië terug gekeerd, nadat Hare Maje
steit de Koningin hem, den voormaligen
schildwacht, audiëntie had verleend.
bracht de Banka-tin-winning een bedrag
van f 5.700.000 meer op dan in de over
eenkomstige periode van 1935, terwijl een
bedrag van f 3.300.000 werd ontvangen
aan hoogere betalingen van de vennoot
schapsbelasting. Ook de loonbelasting
bracht f 2.200.000 meer op.
Het uitvoerrecht op ondernemingsrub
ber en het aandeel in bet bijzonder uit
voerrecht op de bevolkingsrubber, dat als
bate op de gewone middelen kon worden
geboekt, brachten in 1936 te zamen f 5
millioen meer op.
De overige middelen liepen te zamen
terug met een bedrag van f 5.300.000.
PROF. DR. HUGO VISSCHER.
Bij de S. G. P. aangesloten?
De „Maasbode'' deelt het volgende mee-
„Zooals men weet heeft Prof. Dr Hugo
Visscher, oud-lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, voor de A. R. partij
eenigen tijd geleden met die partij ge
broken, met de bedoeling een Christelijk
nationale partij te stichten, die in hoofd
zaak; de Hervormd Anti Revolutionairen
zou moeten vereenigen.
In deze nieuwe groepeering schijnt ech
ter ook weer oneenigheid te zijn ontstaan.
Prof. Dr H. Visscher heeft zich, naar wij
thans vernemen, aangesloten 'bij de Staat
kundig Gereformeerde partij van Ds Ker
sten, voor welke partij' hij waarschijnlijk
zitting zal gaan nemen in de Eerste Ka
mer. Een andere vooraanstaande figuur
uit de zoogenaamde Christelijk nationale
partij, de 'heer Jansen te Zeist, heeft zich
aangesloten bij de N. S. B. Nog enkele
andere vooraanstaanden uit den Her
vormden A. R. kring, die aanvankelijk
neiging vertoonden, zich achter Prof. Vis
scher te scharen, zullen thans tot de A. R.
teru'gkeeren".
Van welingelichte zijde vernam de Ne-
derl., dat althans wat 'het eerste gedeelte
Binnenland.
Begrooting werkloosheidssubsidiefonds
aangenomen. De Tweede Kamer over
de Onderwijsbegrooting.
De heffingen krachtens de Warenwet.
Stijgende inkomsten in Indië.
Het Vorstelijk huwelijk. De eerste gasten
aangekomen.
Fraude hij den Bijz. Vrijw. Landstorm
te Alkmaar.
Buitenland.
De oorlog in Spanje. Hulp van Russen en
Duitschers.
De Belgische legerwetten aangenomen.
Moeilijkheden tus'schen den Engelschen
koning en het Kabinet?
Mislukte opstand in 'Griekenland?
Betere toestanden in Amerika?
4711 Het ideale Geschenk!
Ver fris schend, bekoorlijk
en beschaafd,
Een prachtsorteering bij
van dit bericht aangaat, het volkomen
juist is. Er dient daarbij op gewezen te
worden, dat Prof. D'r Hugo Visscher in
dividueel naar de groep Kersten overgaat
en zic'h dus heeft los gemaakt van de
door hem gestichte groep, die met de par
tij van Ds Kersten niet tot overeenstem
ming kon komen over het leiderschap,
wanneer de fusie een feit zou zijn ge
worden.
INVOERRECHT OP KORTEN
TERMIJN.
Verlenging onvermijdelijk geacht.
Volgens het Voorloopig Verslag over
het wetsontwerp tot verlenging van den
werkingsduur van de wet van 17 Mei '34-
tot instelling, afschaffing, verhooging of
verlaging van invoerrecht op korten ter
mijn, kan de vaste commissie voor over
leg met de regeering inzake aangelegen
heden van handelspolitieken aard, in wier
handen dit wetsontwerp is gesteld, zich
hiermede geheel vereenigen. Zij acht deze
verlenging onvermijdelijk.
Intusschen is bij eenige leden der com
missie de vraag gerezen of er, behalve
aan verlenging van den werkingsduur,
niet ook aan enkele wijzigingen van den
inhoud der wet behoefte bestaat.
In de eerste plaats kan de vraag wor
den gesteld, of de formuleering van art.
2, lid 1, wel ruim genoeg is. De regeering
kan de wet, zooals deze thans luidt alleen
dan ter bescherming van het Nederland-
sche bedrijfsleven hanteeren, wanneer
Nederlandsche hedrijven anders te gron
de zouden gaan tengevolge van buiten
landsche maatregelen. Zoowel de woor
den „te gronde gaan" als het woord
„maatregelen" brengen een sterke beper
king teweeg van het aantal gevallen,
waarin de wet kan worden toegepast.
Verder werd het denkbeeld bepleit, in
de wet vast te leggen, dat gelden, geïnd
krachtens een K. B. tot heffing van een
nieuw of verhooging van een bestaand in
voerrecht, moeten worden teruggegeven,
indien zulk een besluit om welke reden
ook, niet bij de wet wordt goedgekeurd.
G. Velthuysen. f
In het Diaconessenhuis te A'dam is op
den leeftijd van 71 jaar overleden de heer
G. Velthuysen, secretaris van de Neder
landsche Middernacht/,endingsvereeni-
ging, van het nationaal comité tot be
strijding van den handel in vrouwen en
'directeur van het informatie-bureau tot
bescherming van vrouwen en meisjes,
Philips-Concern in Engeland.
Gemeld wordt, dat de Radio-toestellen-
fabrieken van het Philips-concern te Mit-
cham, bij Londen, belangrijk zullen wor
den uitgebreid; 'n nieuwe, groote hoog
bouw is reeds aanbesteed.
In de fabriek, welke tot de grootste
Engelsche radiofabrieken behoort, zijn
thans ruim 3500 arbeiders werkzaam
Door de uitbreiding zullen hier binnen
kort 4500 arbeiders werk vinden.
TWEEDE KAMER
Begrooting, Werkioosheidssub-
sidiefonds goedgekeurd. Be
handeling' van de önderwijs-
begrooting.
De begrooting van het Werkloosheids^
subsidiefonds is gisteren met algeineene
stemmen aangenomen, behalve die van de
Communisten.
Daarna werd de behandeling der be
grooting van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen voortgezet.
