Het huwelijk van Prinses Juliana
De financieele en ecanomlsGbe
politiek van ons land.
EERSTE BLAD
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 38
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Kmorgo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Ilureiuix Lange VorHtstniat 70, Goes.
'IcIcKiiiiiiMiiiiiiier II.
I'owirliiWfun eti Girorekening 41155
Hij kantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
.1. J. FANOY, Lange Burg li 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZU1DRMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middolburg, Goos en
Vlissingon fü.20. Losse nummers 5 cent
Advertoiitlöu 80 cent por regol, Ingezonden
medcdeellngen 00 cent per regol. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EEN INTERVIEW VAN DE „TIMES"
MET MINISTER COLIJN.
„De democratie als politiek ondergaat
thans haar ernstigste beproeving".
Minister-President Colijn heeft aan den
bij zonderen correspondent van de „Times"
de politiek van de Nederlandsche regee
ring als volgt uiteengezet:
„De onmiddelijke doelstellingen van
onze financieele politiek zijn duidelijk uit
eengezet in het memorandum van de
regeering bij de begrooting. Voor het
oogenblik zijn wij niet van plan den
gulden te stabiliseeren, noch op goud-,
noch op eenige andere valuta-basis. Onder
de heerschende zeer beweeglijke omstan
digheden is het onmogelijk, de preciese
waarde van den gulden vast te stellen.
Hij moet zijn eigen waardepeil vinden.
Ons wissel-egalisatiefonds zal op zooda
nige wijze opereeren, dat groote fluctua
ties voorkomen worden, maar het zal niet
trachten de waarde van den gulden te
doen stijgen of dalen door kunstmatige
middelen.
Onze economische politiek blijft onge
wijzigd. Ik ontken niet, dat een crediet-
expansie onder zekere omstandigheden
den handel en de industrie zoo kan sti-
muleeren, dat zij leidt tot een betrekke
lijk snelle vermindering van het aantal
werkloozen, maar ik geloof niet, dat het
gerechtvaardigd zou zijn, dat wij trach
ten verlichting te vinden van onze on
middellijke moeilijkheden door zulk een
expansie van schulden, dat zij, die na
ons komen, zich gesteld zien voor de niet
benijdenswaardige keuze tusschen opzeg
ging der nationale verplichtingen en ver
hooging van belastingen tot een prohibi
tief peil, om tegemoet te kunnen komen
aan den nationalen schulddienst. Daar
om zal de regeering zich niet in zee be
geven met een agressieve politiek van
expansie.
Het is waar, dat de vermindering van
de goudwaarde van den gulden ons een
beetje meer ruimte geeft om staatshulp
te verleenen, waar deze noodig is, maar
elk plan zal naar zijn verdiensten wor
den beoordeeld, en zal alleen dan worden
aangenomen, indien het economisch ge
rechtvaardigd is en in het beste belang
van het land. Wij zijn dan ook van plan,
voort te gaan met onze politiek van aan
passing.
Bij de uitvoering van die politiek zul
len wij een nauwlettend oog houden op
het prijsniveau, in de hoop, dit stabiel
te houden.
Wij wenschen niet, dat het nog lager
wordt en wij verwachten van onze boe
ren, dat zij de sterlingprijzen van hun
producten handhaven, opdat een grootere
winst in guldens verkregen zal worden
dan te voren.
En ofschoon het onvermijdelijk is, dat
de prijzen van geïmporteerde goederen
iets zullen stijgen, na de vermindering
van de goudwaarde van onze valuta, zijn
wij van plan, die beweging binnen zekere
grenzen te houden.
Maar zoo lang Nederland een democra
tisch land blijft, kunnen wij het voor
beeld van de totalitaire staten niet vol
gen, die trachten zich te isoleeren van
de fluctuaties der getijden der wereld
economie, door zich een systeem van na
tionale zelfvoorziening als wenschelijk en
bereikbaar ideaal te stellen.
Onze toekomst hangt af van den bui-
tenlandschen handel, in het bijzonder van
dien met onze twee voornaamste klanten,
Engeland en Duitschland. De natuurlijke
weg naar verbetering van de Nederland
sche economische omstandigheden voert
door een uitbreiding van den handel met
die landen.
Wij hebben het laagste douanetarief
der wereld. Onze solvabiliteit staat bui
ten twijfel. Het is waar, dat wij ook een
systeem van quota voor import hebben,
maar wij zijn gaarne bereid een wijziging
daarvan te bespreken met die landen, die
geneigd zijn gelijkwaardige concessies te
doen.
Ik wensch er nogmaals den nadruk
op te leggen, dat wij bereid zijn ons vol
ledig aandeel bij te dragen aan de tot
stand brenging van die „economische de
mobilisatie", waarover de Fransche mi-
nister-president Blum gesproken heeft.
„De democratie als politiek systeem",
zoo besloot minister-president Colijn, „on
dergaat thans haar ernstigste beproeving.
Overal worden haar principiëele grond
stellingen aangevallen door de zij aan
zij gaande machten van fascisme en com
munisme. Het ligt niet op onzen weg die
landen te becritiseeren, die een politiek
systeem hebben aangenomen, dat ver
schilt van het onze, maar het komt mij
voor, dat zij onder ons, die nog steeds
gelooven aan de waarde van de demo
cratie, zoo veel gemeen hebben, dat het
voor ons gemakkelijk moet zijn onze cul-
tureele, financiëele, economische en poli
tieke contacten en betrekkingen te ver
breiden, om wederzijds ons gemeenschap
pelijk erfdeel te versterken en te beveili
gen. In die richting ligt de redding van
alles wat wij lief hebben."
DE OORLOG IN SPANJE.
Krachtige tegen-actie der regee
ringstroepen. De opstandelingen
nemen rust.
De strijd is gedurende een deel van den
vorigen nacht op felle wijze voortgezet aan
het Madrileensche front in den sector van
Gasa de Gampo. De opstandelin
gen deden verwoede aan
vallen, waarbij zij gebruik maakten
van de beste elementen hunner infante-
ïie, van cavalerie en tanks, gesteund door
geschutvuur. Terwijl een fijne regen viel
beten de regeeringstroepen zich vast in
hun stellingen, waaruit zij een stroom van
mitrailleurvuur op de opstandelingen de
den neerdalen en er aldus in slaagden den
opmarsch van dezen tot staan te brengen.
Tegen middernacht gingen de regeerings
troepen tot 'het offensief over. Deze felle,
plotselinge tegenaanval dwong de opstan
delingen terug te trekken. Hun verliezen
waren zwaar. De lijken van Spaansche
opstandelingen en Marokkaansche solda
ten lagen verspreid over het veld.
Volgens een officieus bericht zouden de
regeeringstroepen Getafe en eenige dor
pen in dezelfde streek hebben 'heroverd.
In Gasa de Gampo zit nu nog een groep
Marokkanen en opstandelingen, die vol
komen omsingeld zijn. Aangezien zij ech
ter over automatische wapenen beschikken
blijven zij zich verdedigen.
Gistermiddag regende het nog steeds
en hing het wolkendek zeer laag, met het
gevolg, dat de vliegtuigen der opstande
lingen hun dagelijksche raids op de hoofd
stad niet konden uitvoeren.
Naar de correspondent van Reuter bij
de opstandelingen meldt wordt geenszins
beweerd dat de rechtsche troepen reeds
Madrid zijn binnengedrongen. De berich
ten van eenige dagen geleden, dat in de
straten der 'hoofdstad gevochten wordt,
zijn onjuist.
Men is van oordeel, dat de opstande
lingen, indien ze Zondag en Maandag
krachtig waren opgedrongen, de stad nu
zeker grootendeels in hun bezit zouden
hebben. In stee van dezen stormloop te
ondernemen, maakten zij een flankbewe
ging welke afgeslagen werd.
Met deze flankbeweging hebben de op
standelingen veel kostbaren tijd verspeeld,
dien zich de belegerden ten nutte hebben
gemaakt, om duizenden man frissche
troepen, met zware artillerie en tanks,
naar de stad te halen en in den strijd te
werpen.
Intusscben maken de laatste berichten
van het front weer melding van vinnige
aanvallen der opstandelingen.
Het radio-bericht van generaal Franco
over de krijgsoperaties was gisteren uit
zonderlijk kort. Het meldt slechts, „dat
gisteren geen groote militaire acties heb
ben plaats gehad. Dte Madrileensche troe
pen hebben in alle sectoren tegenaanval
len ondernomen, doch zijn teruggeslagen
en de nationalisten handhaafden overal
hun posities, terwijl ze hier en daar zelfs
terrein wonnen".
De radioclub deelt mee,
dat de opstandelingen voor
Madrid eenige dagen rust
zullen nemen. Nabij Escorial
rukken de troepen van generaal Mola op.
Aan het front van Guadalajara zijn do
regeeringstroepen uit Almarones verdre
ven.
DE WEENSCHE BESPREKINGEN.
Een officieel communiqué.
In een na de conferentie der drie mo
gendheden uitgegeven communique wordt
de juistheid erkend van het standpunt
van Oostenrijk en Hongarije ten aanzien
van de rechtsgelijkheid inzake bewape
ning.
Italië zal rekening honden met de
wenschen van de Oostenrijksohe en Hon-
gaarsche regeeringen, betreffende deel
neming dezer landen aan de economische
exploitatie van Abessynie.
De economische samenwerking dei drie
landen zal worden voortgezet op dezelf
de basis als voorheen, terwijl de drie re-
geeiingen besloten hebben hun economi
sche betrekkingen met andere staten tot
ontwikkeling te brengen langs den weg
van bilaterale acocorden.
Verwijlzende naar de reoente bespre
kingen van Giano met Hitler en von Neu-
rath gaven de vertegenwoordigers van
Oostenrijk en Hongarije uiting aan bun
levendige voldoening over de beslissing
van de Italiaansche en Duitsche regee
ringen, om de problemen van het Do-
naubekken in een geest van vriendschap
pelijke samenwerking te behandelen.
De eerstvolgende conferentie der drie
mogendheden zal te Boedapest worden
gehouden op een nog nader te bepalen
datum.
De voornaamste op de conferentie der
drie mogendheden getroffen besluiten
zijta vervat in een geheim protocol.
Dit protocol behandelt de volgende
printen: de betrekkingen tot de sovjet
unie, de houding ten aanzien van de her
vorming van den volkenbond, het stand
punt der regeeringen betreffende de er
kenning van de regeering-Franoö, de her
ziening der verdragen en ten aanzien van
een nieuw Locarno-pact.
Een opzegging van het verdrag van
Trianon of een directe officieele verkla
ring der Hongaarsche ïegeering, waar
mede de herbewapening van Hongarije
zou worden ingeluid, liggen niet in de
bedoeling.
Naar tenslotte nog uit Boekarest wordt
gemeld, kwami in Roemeensche regee-
ringskringen de beslissing van de drie
mogendheden-oonferentie te "Weenen in
zake Hongarije's recht op bewapening
met onverwacht.
Roemenië zal op dezen stap der drie
te "Weenen geen enkel besluit nemen ten
zij in overleg met de andere staten der
kleine entente en wellicht met Frankrijk.
MAJOOR RAMON FRANCO IN ITALIË.
Met eert geheime missie naar Rome.
De Spaansche vlieger majoor Ramon
Franco, de broer van den opstandelingen-
generaal Francisco Franco, is te Napels
met zijn ©chtgenoote en dochter aan boord
van het s.s. „Vulcania' aangekomen.
Hij is met een geheime missie naar
Rome gezonden.
Op de vraag naar het eigenlijke doel
van zijn reis antwoordde Franco:
„Uw vraag is zeer indiscreet. Wij zijn
in oorlog en kunnen niets naders zeggen,
noch omtrent onze gedragslijn, noch om
trent ons doel".
Tenslotte zei'de de majoor nog, dat hij
veertien dagen in Italië zou blijven.
DUITSCH DIRECTORIUM?
Hitier meer en meer op den achtergrond.
Madame T'abouis schrijft in „l'Oeuvre",
dat over eenigen tijd de regeering in
Dhitschland geheel gewijzigd zal wor
den op zoodanige wijze, dat alle actie
van het rijk onderworpen zal zijn aan
het militair gezag.
Het ontwerp van deze wijziging zou als
volgt luiden:
Hitier verheft zich meer en meer boven
de details van de uitoefening van 'het ge
zag. Hij zal zich ineer onzichtbaar maken
en meer op zijn villa in Berchtesgaden
vertoeven. Wel zal hij kanselier blijven,
doch de macht wordt uitgeoefend door
een vioe-kanselier, n.l. Goering.
Goering zou voorzitter worden van een
directorium, bestaande uit drie personen,
n.l. Von Ribbentrop, Keppler en een der
de, die nog niet bekend is.
De Rijksdag zou ontbonden worden en
vervangen door een senaat, bestaande uit
200, door den Führer benoemde leden.
Op deze wijze zou de Führer alle macht
onder zijn „geestelijke" leiding houden en
deze organisatie staat gelijk met de voor
mobilisatie van de hulpbronnen van een
geheel volk tot één geweldige poging.
De Duitsche industrieelen zouden zich
over deze maatregelen verontrusten, want
zij vreezen, dat de industrieën, welke niet
tot den oorlog voorbereiden, in 'de knel
zullen komen.
DE VLIEGRAMP IN ITALIË.
Twintig personen gedood. Een-en-dertig
personen gewond.
Thans blijkt, dat het vliegtuigongeluk
bij Rocca Gorga 20 slachtoffers heeft ge
maakt. Vier leden van de bemanning kwa
men bij den val om en 16 bewoners van
bet dorp, waarop bet toestel brandend
neer kwam, stierven aan brandwonden.
30 personen werden gewond.
Twee leden van de bemanning sprongen
met ©en parachute uit het vliegtuig, een
van dezen werd gewond.
DE MILITAIRE DIENSTTIJD IN
BELGIE.
De Belgische regeering heeft haar
standpunt inzake de verlenging van den
mjilitairen diensttijd tot 18 maanden 'her
zien. Zij zal in deze kwestie niet de ver
trouwenskwestie stellen. Zij vraagt slechts
over 18.600 geoefende manschappen te
kunnen beschikken voor de grensbevei-
liging.
De katholieke democraten hebben thans
voor hun verzet tegen den diensttijd van
anderhalf jaar contact gezocht met de so
cialisten, teneinde een compromis-formu
le te vinden.
GOEDKEURING VAN DE
ECHTVERBINTENIS DOOR DE KAMER
HET AFDEELINGSONDERZOEK.
Bij het afdeelingsonderzoek door de
Tweede Kamer van het wetsontwerp tot
goedkeuring van het huwelijk van H.K.H.
Prinses Juliana en regeling van de toe
lating van getuigen bij de voltrekking
van dit huwelijk, alsmede van eenige ge
volgen van deze echtverbintenis, ver
klaarde men algemeen, volgaarne te zul
len medewerken aan het verleenen van
de toestemming, waarvan in artikel 17
der grondwet sprake is. Men gaf daarbij
uiting aan zijn vreugde, dat de verloving
van het prinselijk paar, welke door het
Nederlandsche volk met zooveel blijdschap
werd begroet, weldra door een echtver
bintenis zal won len gevolgd. Eli men ver
bond daaraan den wensch., dat rijke ze
gen op dat huwelijk moge rusten.
De commissie van rapporteurs is van
oordeel, dat met de medeeeling van het
bovenstaande de openbare behandelng
van het wetsontwerp genoegzaam is voor
bereid.
Bij het afdeelingsonderzoek van het
Wetsontwerp tot naturalisatie van Z.D.H.
Prins Bernhard Leopold Frederik Ever
bard Julius Gotert Karei Godfried Pieter
van Ldppe-Biesterfeld en regeling van
eenige gevolgen dier naturalisatie gaf
men algemeen te kennen, zich met de
voorgestelde naturalisatie gaarne te ver-
eenigen.
De commissie van rapporteurs is van
oordeel, dat met de mededeeling van het
(bovenstaande de openbare behandeling
van het wetsontwerp genoegzaam is
voorbereid.
Duitsche zuinigheid met afval.
De anti-afval-campagne, die de regee-
iing onlangs heeft ingezet om het tekort
aan grondstoffen te verminderen, wordt
thans ook tot de Duitsche schepen uit
gebreid.
In één der nieuwste schepen, die thans
voor de Hamburg-Ameriikalijin worden ge
bouwd, wordt een speciale dróóg-instal
latie aangebracht om het vocht te ont
trekken aan keukenafval, opdat dit be
waard kan blijven tot de eerstvolgende
haven wordt bereikt.
Indien deze installatie een succes
blijkt te zij'n, zullen alle schepen van de
Hamlburg-Amerikalijri hiermede worden
uitgerust.
Broodkorsten, ledige blikken, tandpas
tatubes, schroeven en moieren, alsmede
tal van andere artikelen worden op de
Duitsche schepen verzameld en bij aan
komst in de haven aan de Duitsche auto
riteiten overhandigd.
Korte Berichten.
In het E'ngelsohe Lagerhuis deelde
de onderstaatssecretaris van Binnen
landsche Zaken, mede, dat de productie
van gasmaskers spoedig een getal van
2 millioen per maand zal bereiken. De
gasmaskers zullen in tijd van nood kos
teloos aan het publiek worden verstrekt.
KONINGIN EN PRINSES OP HET LOO
H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses
Juliana maakten gistermiddag in een met
vier paarden bespannen open calèche een
rondrit in de omgeving van Apeldoorn.
Tegen vier uur keerden de Koningin en
de Prinses op 'het paleis Het Loo teiyg.
HOE HET PALEIS TE SOESTDIJK
WORDT INGEDEELD.
Omtrent de bewoning van bet paleis te
Soestdijk deelt men van welingelichte
zijde mede, dat het middelste gedeelte
het hoofdgebouw van het paleis Soest
dijk zal worden ingericht voor 'het ver
blijf van H. M. de Koningin, terwijl de
linkervleugel aan de zijde van Baarn
bestemd is voor bet prinselijk paar. De
rechtervleugel zal worden bewoond door
de hofdames en andere leden van de 'hof
houding.
INVOERPRIJSVERSCHILLEN
VOOR BUITENLANDSCH FRUIT.
Minister Deckers wil geen verlaging.
Op de vragen van het Tweede-Kamer
lid Dr I. H. J. Vos betreffende intrekking
van" de monopolieheffing op fruit heeft
minister Deckers geantwoord, dat het hem
niet bekend is, dat de prijs van verschil
lende fruitsoorten dermate gestegen is,
dat het voor een groot deel der burgerij
uitermate moeilijk ip geworden zich een
voldoende hoeveelheid van dit belang
rijke volksvoedsel aan te schaffen. Wel is
den minister bekend, dat de prijzen van
het fruit eenigermate gestegen zijn, zulks
behoeft echter geen verontrusting te wek
ken, gezien de abnormaal lage prijzen,
welke voordien hebben gegolden.
Binnenland.
Rede van den heer J. Schouten in de
Tweede Kamer.
Een interview met Minister Colijn.
Buitenland.
De oorlog in Spanje. Krachtige actie der
regeeringstroepen. Geheime missie der
opstandelingen naar Italië.
De Weensohe besprekingen.
De minister is voorts van oordeel, dat,
ook al mochten de bij den invoer van
fruit verschuldigde prijsverschillen een
eenigermate prijsverhoogende werking op
de binnenlandsche markt oefenen, zulks
geen reden kan zijn deze prijsverschillen
te verlagen of te doen vervallen.
Bij de beoordeeling van deze aange
legenheid dient aandacht geschonken te
worden aan de belangrijke uitbreiding,
welke de binnenlandsche fruitcultuur in
de laatste jaren heeft ondergaan, en de
maatregelen, welke door de organisaties
van belanghebbenden zijn getroffen om
de kwaliteit van het fruit te verbeteren.
Dat hetgeen in dit opzicht is bereikt, door
een onbelemmerden of te zeer verruimden
invoer van buitenlandsch fruit verloren
zou kunnen gaan, dient te worden ver
meden.
De minister is op grond van boven aan
gegeven overweging van meening, dat de
invoerprijsverschillen voor buitenlandsch
fruit niet moeten vervallen, te minder,
daar zulks noodzakelijkerwijze een over
eenkomstige vermindering van het voor
de steunverleening aan den tuinbouw be
schikbare bedrag zou medebrengen, het
geen de toestand van den tuinbouw niet
gedoogt
PLUIMVEEHOUDERIJ
TUSSCHEN TWEE VUREN.
De Vereen, v. Broederijen en Pluimvee-
fokbedrijven beeft het volgende telegram
aan den minister van Landbouw gezon
den:
„Eierprijs beden 5 pet. hooger dan in
correspondeerende week van vorig jaar.
Tarwe, mais en gerst resp. 83, 64 en
ruim 100 pet. in prijs gestegen. Aanvoer
op de pluimveemarfct Barneveld heden
dan ook weer ruim 30 pet. grooter dan
vorig jaar.
Door positie der binnen- en buitenland-
sche markt werkt de restitutieregeling
zeer onvoldoende. Pluimveehouders ont
vingen reeds twee jaren toezegging, dat
de niet gerestitueerde graanrechten voor
de naar Duitschland geëxporteerde eieren
hetgeen zeer aanzienlijke 'bedragen is' gaan
vertegenwoordigen, 'hun alsnog ten goede
zou komen. Tot dusver beeft men daar
van echter nog niets bemerkt.
Vreezen, dat de ernst van den toestand
voor de pluimveehouders, die nimmer ge
steund, doch wèl belast werden, niet inge
zien wordt. Dto steeds leeger wordende
kippenhokken spreken hier een duidelijke
taal.
In breeden kring isi onder de pluimvee
houders klimmende onrust waarneem
baar; dringen bij Uwe Excellentie met
klem op een spoedig ingrijpen aan.
DE R1JKSBEGROOTING IN DE
TWEEDE KAMER.
Dinsdag avondzitting.
Op voorstel van den Voorzitter van de
Tweede Kamer is besloten, Dinsdagavond
in behandeling te nemen hoof dstük V der
Rijks begrooting (Binnenlandsche Zaken).
c
Een werklcozeniooze gemeente.
De gemeente Limmen, die op een op
pervlakte van 1251 ha ongeveer 2300 in
woners herbergt, heeft op het oogenblik
©en benijdenswaardige positie, daar er
geen 'enkele werklooze staat ingeschreven.
M——a——a
DE ZEEUWSCHE LUCHTLIJN.
Nog geen beslissing.
Naar verluidt zajinl er op het oogen
blik besprekingen gaande over de mioget-
lijkheid van heropening of gedeeltelijke
heropening van de Zeeuwsche 'lijin der
K.L.M. gedurende het winterzeizoen. Het
schijnt, dat de kansen daarvoor niet on
gunstig staan, maar beslissing is nog
niet genomen.
Nieuw gemeentehuis te Ciinge.
De niet onaanzienlijke Zeeuwsch-
Vlaamsohe gemeente Ciinge ontbeerde
tot nog toe een haar waardig gemeente
huis; circa een halve eeuw lang moest
het gemeentehuis zich behelpen met een
oude school. Thans komt hierin veran
dering en verbetering; 'n nieuw raadhuis,
