Ontstellende openhartigheid.
DINSDAG 10 NOVEMBER 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 35
Buitenland.
Binnenland
Een degelijk Nederlandsch
staatsstuk.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Kmergu" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
IhiiTUtix Lange Vorst,straal 70, (iocs.
Telefoonnummer 11.
l'oalc.hèquo en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa JIOEKIIANBF.L
J. J. FANOY, Lange Iiurg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDT:MA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weckabonncmcnton voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertontiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Van Italiaansche zijde is voortdurend
betoogd, dat de oorlog met Abessynië
onvermijdelijk was, door het aggressieve
optreden van de Abessynsche regeering.
Voor Italië was de veldtocht een zaak
van zelfverdediging en het oordeel van
den Volkenbond, dat men hier te doen
had met een onrechtmatige daad, werd
met de meeste beslistheid afgewezen,
Nu de oorlog achter den rug is en de
verovering van Abessynië als een vol
dongen feit wordt beschouwd, acht men
het blijkbaar niet meer noodig deze voor
stelling vol te houden.
In een boek van generaal De Bono, den
eersten opperbevelhebber in den oorlog
tegen den Negus, en waarin niemand
minder dan Mussolini een voorrede
schrééf, wordt openlijk verkondigd, dat
Italië reeds in 1932 is begonnen de cam
pagne in Afrika voor te bereiden.
Blijkens een bespreking van dit boek
in de „N. R. Crt.", verhaalt De Bono met
een ontstellende openhartigheid, dat de
toeleg was, den Negus zoodanig te prik
kelen, dat hij tenslotte tot den aanval zou
overgaan.
De Negus echter wilde den vrede. En
hij stelde zooveel vertrouwen in den Vol
kenbond, dat 'hij verzuimde de voorbe
reidingen voor een eventueelen oorlog te
treffen.
De Bono verklaart zelfs, dat de Abes-
syniërs Italië bij de handhaving van de
orde in 'Libië zeer behulpzaam
waren.
Deze vriendelijkheid van dit onbe
schaafde volk was echter voor „de bren
gers van de beschaving" te Rome geen
bezwaar, om hun booze plannen te vol
voeren.
Begin 1935 schreef Mussolini aan De
Bono: „Indien de Negus geen plan heeft
ons aan te vallen, moeten wij zelf het
initiatief nemen."
In het begin van 1935, toen de troe
pentransporten reeds in vollen gang wa
ren, was er eenige vrees dat de Negus de
heillooze voornemens van Italië zou door
zien en op een ongelegen oogenblik tot
den aanval zou overgaan. Maar toen stel
de De Bono den Duce gerust met de
mededeelingDe Negus Neghesti laat nu
teveel bidstonden houden en vastendagen,
dan dat wij nog kunnen verwachten, dat
hij' ons wil aanvallen
Deze opvatting werd door Mussolini
gedeeld. Hij antwoordde, dat inderdaad
„allerlei dingen er op wezen en dat de
onderschepte telegrammen ook bevestig
den, dat de Negus niet het initiatief tot
een botsing wilde nemen."
Toen de Negus niet bereid bleek het
sein tot den aanval te geven, bleef er voor
Mussolini, toen alles tot den oorlog ge
reed was, niets anders over dan 'het, be
vel te geven den oorlog te beginnen, en
Abessynië, „dat algemeen als barbaarsch
en de gemeenschap der beschaafde vol
ken onwaardig gebrandmerkt is," onder
den voet te loopen.
Van beschaving gesproken
En dan durfde Mussolini in zijn oor-
logspToclamatie nog over Italië te spre
ken als van „een volk dat trotsch is op
zijn eere".
Het klinkt dan ook weinig geruststel
lend, wanneer iemand die op zoo brutale
wijze het recht met voeten treedt, ver
klaart zich met Hitier tot plicht te stellen
om „de groote cultureele instellingen van
Europa te verdedigen."
DE OORLOG IN SPANJE
De opstandelingen
maken een omtrekkende beweging
om Madrid.
Een deel der opstandelingen is erin
geslaagd een omtrekkende beweging te
maken en de stad in den moeilijk te ver
dedigen Noord-Westelijken sector aan te
vallen. Deze aanval heeft blijkbaar succes
gohad; Sevilla deelt thans mede, dat het
geheele terrein van het Casa del Gampo
(het Volkspark op den rechteroever van
de Mazanaresi) bezet is, terwijl tevens
het Noordstation, bet 'hospitaal en de
Universiteit bezet zijn (mogelijk is ook het
Academisch ziekenhuis bedoeld). Van de
zen sector uit doen thans zes nationalis
tische colonnes een aanval op het hart
van de hoofdstad, waarvan de val,
naar Radio-Sevilla meent,
nog slechts een kwestie
van uren is.
Inderdaad dreigt dit succes der rec'ht-
schen de hardnekkige verdediging van
den versterkten sector tussohen de Lego-
via- en den Toledobrug, waardeloos te ma
ken.
De vertegenwoordiger van Havas in
Madrid seinde, dat in de stad rust en
orde heerschte, welke laatste door de roo-
de militie verzekerd werd. De plaatsen
der mannen zijn overal door vrouwen in
genomen.
De bombardementen nemen in hevig
heid toe; de correspondent meldt hoe op
een sirene-alarm een tiental jachtvlieg
tuigen der regeering opstegen om den vij
and tegemoet te gaan; hoe de nationalis
tische vliegtuigen er niettemin in slaag
den aan him waakzaamheid te ontsnap
pen en lager dan gewoonlijk over de stra
ten van het centrum joegen, deze met mi-
trailleurvuur schoonvegende.
De Reuter-correspondent uit Madrid
meldt later, dat door de in aantal en he
vigheid toenemende bombardementen een
paniekstemming onder de bevolking be
gint te heersehen. Bij een bombardement
van de wijk Salamavea vielen 27 slacht
offers.
Thans heeft de bevolking instructies
ontvangen, om, wanneer de rechtsche
troepen Madrid binnenrukken, hun hui
zen tot vestingen te maken en van daar
uit den bloedigen strijd tegen Mooren en
legioensoldaten voort te zetten. Grijsaards
vrouwen en kinderen, allen moeten dan
het hunne er toe bijdragen, Madrid tegen
'dien vijiand te verdedigen. Op alle hoeken
van de straten, in alle kwartieren moeten
barricades worden opgericht; flesschen
met brandende benzine moeten naar de
binnenrukkende tanks en de geblindeerde
auto's worden geworpen
Bericht wordt verder, dat kolonel Cas-
teljon, een der aanvoerders der rechtsche
troepen, ernstig is gewond.
De regeer ing zet den strijd voort.
De Spaansche ambassadeur te Londen
heeft op het departement van buitenland
sche zaken een nota overhandigd, waarin
de Britsohe regeering er officieel van in
kennis wordt gesteld, dat de Spaansche
regeering zich tijdelijk te Valencia heeft
gevestigd en vastbesloten is den strijd met
verdubbelde energie voort te zetten tegen
de opstandelingen, op alle fronten en in
het bijzonder op bet centrale front.
Groot offensief tegen Malaga
verwacht.
De kruiser der opstandelingen, Alml-
rante Cervera, kwam gisteren te Algeci-
ras aan van Oeuta. De kruiser werd be
geleid door een flottielje van gewapende
sleepbooten en verscheidene vliegtuigen.
1000 man troepen en 40 stukken veld
geschut werden aan wal gezet; de mili
taire autoriteiten van Algeciras requi-
reerden alle autobussen en vrachtauto's
die beschikbaar waren voor het vervoer
naar het front van Esteporia.
Men verwacht spoedig een krachtig of
fensief op Malaga.
Mededeelingen van de zijde
der Opstandelingen.
In een radiorede verklaarde generaal
Queipo de Llano, dat de opstandelingen
Madrid nog niet zijn Mnnengedrongen,
omdat het oogenblik nog niet was geko
men.
De opstandelingen bezetten thans alle
bruggen over de Manzanares..
De radioclub van Teneriffe deelt mee,
dat generaal Valera de opmarsch in Ma
drid voortzet.
In het Noordwesten zijn de stellingen
bij het Noorderstation, de universiteit-
wijk en de landbouwschool door opstan
delingen bezet.
CLEARINGBESPREKINGEN MET
DUITSCHLAND.
Achterstallige vorderingen bijna geheel
betaald.
Te 's-Gravenhage worden thans voort
gezet de reeds eenige malen voor nader
overleg, laatstelijk op 26 September in
verband met de gewijzigde monetaire po
litiek onderbroken bandels- en clearing-
besprekingen met Duitschland. Aanvan
kelijk werd van gedachten gewisseld te
Hamburg en te Berlijn, thans is een Diiit-
sche delegatie naar Den Haag gekomen
om hier de Nederlandsohe vertegenwoor
digers- onder leiding van Dr M. H. Hirsch-
feld, directeur-generaal van Handel en
Nijverheid te ontmoeten.
De situatie voor Nederland is, vergele
ken bij vorige jaren in zooverre verbeterd
zegt de „Telegr.", dat de achterstallige
vorderingen van het Nederlandsohe be
drijfsleven, met name den tuinbouw, op
het Dhitsobe thans vrijwel geheel betaald
zijn, dank zij de reserveering gedurende
een drietal jaren van een zeker bedrag
van den export. Hierdoor komt dus, bij
overigens gelijk blijvende verhoudingen,
een grooteer bedrag op de clearing vrij
voor voldoening van loopende vorderingen
Schaarschte aan appelen in Duitschland.
Met ingang van 22 October is de leve
ring van Duitsche appelen in Duitscb
land aan de marmelade-, vruchtengelei
en vruchtenstroop-industrie verboden.
Eveneens is de verwerking van appelen
in deze fabrieken verboden. Als reden
hiervan wordt opgegeven de sterk geste
gen behoefte aan versche appelen op de
Duitsche markten.
Belangrijke besprekingen te Weenen.
Volgens geruchten zou Von Papen de
laatste dagen in Duitschland hebben door
gebracht en Zaterdag met Von Neurath
te Berlijn en Zondag met Hitier te
Berchtesgaden langdurige besprekingen
hebben gevoerd, vermoedelijk over de a.s.
conferentie te Weenen.
Gisteren heeft te Weenen het eerste
politieke onderhoud tusschen den Itali-
aanschen minister van buitenlandsche
zaken 'Giano, den Oostenrijkschen bonds
kanselier Schuschnigg en den staatsse
cretaris van buitenlandsche zaken
Schmidt plaats gehad.
Diplomatieke besprekingen te Londen.
De Poolsche minister van buitenland
sche zaken, Beek, en zijn echtgenoote zijn
Zondag te Londen aangekomen.
Ook Prins Paul van Joego S-lavië is
Zondag naar Londen vertrokken.
Hoewel het verblijf van den prins
regent in Engeland een zuiver particulier
karakter zou dragen, zal bij toch de ge
legenheid te baat nemen voor eenige po
litieke besprekingen.
Paul Kiès In Spanje.
Paul Kiès, gewezen officier van het
Nederlandsche leger en lid van de S. D
A. P., blijkt ook in Spanje te zijn en
werkzaam te wezen bij het opkweeken
van militietroepen.
Korte Berichten.
Uit Valenciennes wordt gemeld: 500
mijnwerkers zijn in staking gegaan; zij
weigeren de mijnen te verlaten.
i Gisterochtend is de bierstaking te
Rijssel en omgeving begonnen. De staking
is evenwel niet algemeen.
NATIONALITEIT VAN PRINS
BERNHARD.
Van Duitsche regeeringszijde wordt,
naar de „Telegraaf" vernam, bevestigd,
dat op '17 November a.s. Z. D. H. Prins
Bernhard van het Duitsche staatsburger
schap zal worden ontheven. Of dit in
eenigszins plechtigen vorm zal geschie
den, is officieel nog niet vastgesteld. Er
zal eerst een beslissing worden genomen
op 12 November, den dag, waarop Hitier
naar Berlijn terugkeert.
STRIJD TEGEN DE WILDE
AUTOBUSDIENSTEN.
Vergunningstelsel wordt met ingiang van
1 Januari ingevoerd.
Naar gemeldt wordt, kan binnenkort de
afkondiging tegemoet worden gezien van
een algemeenen maatregel van bestuur,
waarbij bet autovervoer van personen aan
een vergunningstelsel zal worden onder
worpen, 'zulks in afwijking van het -be
paalde in -de wet op de openbare middelen
van vervoer. De bepalingen van dezen
algemeenen maatregel van bestuur zullen
vermoedelijk met ingang van 1 Januari
a.s. in werking treden.
De vergunningen zullen worden afge
geven door den rijksinspecteur, belast met
bet toezicht op de spoorwegen, tot wiens
competentie, zooals bekend mag worden
ondersteld, ook het toezicht op andere
openbare middelen van vervoer behoort.
Het waren dan ook deze rijksinspecteurs,
die den strijd tegen de wilde autobusdien
sten hébben aangebonden, 'evenals tegen
het vervoeren van personen tussohen twee
plaatsen per taxi of huurauto.
Tengevolge van de uitspraken der rech
terlijke macht ten deze, kon het rijkstoe-
zicht tegen deze wilde diensten onvoldoen-
de optreden. Het rijkstoezieht 'hoopt nu
met behulp van den nieuwe algemeenen
maatregel van bestuur, het euvel van de
wilde autobusdiensten enz. te kunnen be
strijden.
Onze gezant te Rome.
Naar gemeld wordt, is thans binnen
kort de benoeming te verwachten van dr
J. B. Hubrecht, buitengewoon gezant en
gevolmachtigd "minister te Boekarest, iD
gelijke hoedanigheid te Rome.
De salarissen van het rijkspersoneel.
Het bestuur van de Centrale van rijks
personeel heeft een adres gezonden aan
den ministerraad, waarin het herinnert
aan den toestand, waarin het rijksperso
neel in de jaren 19141918 verkeerde,
toen de duurtebijslagen en loonsverhoo-
gingen met het oploopen der prijzen geen
gelijken tred hielden.
Hét bestuur der genoemde centrale
acht het gewenscht, ter voorkoming van
een herhaling van 'hetgeen zich in die ja
ren voordeed, dat bij stijging van het in
dexcijfer de salarissen en loonen van het
rijkspersoneel evenredig worden ver
hoogd.
Dit ware te bereiken door een bepaling
in het Bezoldigingsbesluit op te nemen
en een maatregel van gelijke strekking
DEN KLOEKEN
MINISTER-PRESIDENT WAARDIG.
De dezer dagen verschenen Memorie
van Antwoord aan de Tweede Kamer in
zake hoofdstuk I der Staatstoegrooting,
geeft het „Utr. Dagblad" (Lib.) aanleiding
tot het maken van de volgende opmerkin
gen:
„De eerste indruk, dien men bij lezing
krijgt, is wel, dat 'hier in rustige, zake
lijke en nuchtere termen een, de omstan
digheden in aanmerking nemende, ge
zonde en in de realiteit gefundeerde po
litiek wordt uiteengezet en, voor zoover
noodig, verdedigd.
Ietwat ironisch hier, eenigszins verma
nend elders, doorloopt de Regeering lof en
blaam, haar 'door de Kamer toegezwaaid.
In klare taal zet zij de problemen en de
moeilijkheden uiteenen vergeet te
vens niet, te wijzen op 'de lichtpuntjes, die
er gelukkig ook nog zijn. Gevoel voor 'hu
mor beeft de Regeering, ondanks de 'On
gunst der tijden, behouden. Er zijn plaat
sen in de M. v. A., welke hiervan getui
gen en een ieder, die waardeering kan
koesteren voor „acrobatiek tussohen de
regels", een glimlabh ontlokken.
Aan gebrek aan tactische kwaliteiten
gaat bet regeeringsantwoord al evenmin
mank, zoodat, summa summarum, gezegd
mag worden, dat een knap en degelijk
Nederlandsch staatsstuk is vei schenen, 'n
stuk, den kloeken Minister-President
waardig".
ten behoeve van de arbeidscontracten te
treffen.
Commissie van advies crisis-organisatie-
besluit 1933.
De minister van landbouw en visscherij
heeft voor het tijdvak van 9 November
tot 31 D'ec. 1936 benoemd in de commis
sie van advies bet crisis-organisatiebe-
sluit 1933, voor zaken betreffende vis
scherij, tot deskundige leden de heeren J.
Polderman te IJmuiden; J. Tijssen te
Wieringen; W. Oskamp te Maarssen; dr
J. G. Ramaker te Breskens; F. J. L. M.
Bhooge te Philippine.
DE LICHTVOORZIENING IN ZEELAND
Laatste gemeentelijk electriciteitsbedrijf
verdwijnt.
De gemeenteraad van Sas van Gent
nam 'het onverwachte besluit het onder-
grondsdhe verlichtingsnet voor de electri-
citeitovoorziening aan de P. Z. E. M. (N.
V. Provinciale Zeeuwschie Electriciteits-
Maatsohappij) te verkoopen tegen den ge
boden prijs van f 125.000 en zulks met
ingang van 1 Januari 1937.
De onderhandelingen hierover waren
reeds geruimen tijd loopende.
Door den Commissaris der Koningin
in de Provincie Zeeland werd op een spoe
dige afbandeling van deze transactie aan
gedrongen.
Nu de verkoop een voldongen feit ge
worden is, beeft de P. Z. E. M. bet laatste
gemeentelijk electriciteitsbedrijf in Zee
land in handen gekregen.
Onder den moreelen druk, die van bo
ven af op de gemeente is uitgeoefend, ver
liest deze met de overgave 'daarvan een
bloeiende 'bron van inkomsten, die elk jaar
ongeveer f2000 winst voor de publieke
kas afwierp.
De gemeente beeft echter moeten zwich
ten voor de bedreiging, dat het contract
met de P. Z. E. M., dat 1 Jan. 1938 af
zou loopen, in geen geval zou worden ver
nieuwd, althans niet onder de thans gel
dende voorwaarden.
Tot dusverre waren de tarieven van de
gemeente Sas van Gent de laagst gelden
de van geheel Zeeuwsch-Vlaanderen, n.l.
28 cent per KWU voor hoog- en 8 cent
per KWU voor dagtarief.
Wel heeft de gemeente kunnen bedingen
dat deze tarieven ook in den vervolge
door de P. Z. E'. M. zullen géhandhaafd
blijven, doch alleen voor die perceelen,
■die ook na 1 Jan. 1937 door dezelfde be
woners zullen gebruikt worden en zoolang
zij met de maatschappij geen vastrecht-
contract hebben .afgesloten.
Bij verhuizingen of betrekken van
nieuw gebouwde perceelen worden echter
de nieuwe tarieven gelheven.
De klein-industrie gaat bij de nieuwe
regeling in eenigszins gunstiger conditie
verkeeren. (HMd.)
ACTIE VOOR HERINPOLDERING VAN
'T LAND VAN SAEFTINGE.
Te Hulst is gisteren een openbare ver
gadering gehouden onder leiding van bet
lid der Provinciale Staten, den heer P.
B'auweas, betreffende de door hem ont
worpen plannen tot inpoldering van 'het
Binnenland.
Het nationaal huwelijksgeschenk aan
Prinses Juliana.
Een verklaring van de regeering aan de
centrale landbouw-organisaties.
Teeltregeling vroege aardappelen.
De strijd tegen de wilde autobusdiensten.
Buitenland.
De strijd om Madrid. Een omtrekkende
'beweging der opstandigen.
Politieke besprëking te Londen en Wee
nen.
verdronken land van Saeftinge, gelegen
onder de gemeenten Graauw en Clinge en
tot inpoldering van de Noord onder de
gemeente Ossendrecht, ten einde zoodoen
de een betere, goedkoopere en nauwere
verbinding met overig Nederland te ver
krijgen.
Voor een stampvolle zaal zette de beer
Bauwens zijn plannen uiteen. Het betreft
hier, naar de „Telegr." meldt, ongeveer
3600 gemeten eerste klasse bouwgrond. In
deze polders zouden ongeveer 40 groote
boerderijen kunnen worden gesticht.
De kosten voor het leggen van den in-
polderingsdijk zijn in verhouding tot de
opbrengst der gronden, welke op ruim
45 miliioen gulden wordt geschat, be
trekkelijk laag. Niet alleen uit een
oogpunt van grondaanwinning, maar te
vens ter bestrijding der werkloosheid, acht
spreker de uitvoering van het plan nood
zakelijk.
Door de verwezenlijking van het plan
zal een verbindingsweg met overig Ne
derland tot stand komen, welke slechts
een kilometer lang zal zijn, terwijl thans
de boot er twintig minuten over doet om
de Schelde over te steken. Men zou dan
een geregelden overtocht krijgen. Om het
kwartier zou men kunnen oversteken,
waardoor aan vele bezwaren zou worden
te gemoet gekomen vooral van de zijde
der zakenlieden in Zeeuwsch Vlaanderen
en de reizigers uit Holland.
Voor den handel van Zeeuwsch-Vlaan
deren is en blijft voorzeker hoofdzaak:
een korte verbinding met minder verplaat
singskosten. Deze zou men alleen kunnen
verkrijgen door de inpoldering van het
sinds 1717 verdronken land van Saeftin
ge.
Reeds geruimen tijd worden in deze
polders opmetingen en peilingen verricht
door den dienst van bet Kroondomein om
aan de hand hiervan te kunnen uitmaken
of dit land, dat slechts zelden meer onder
water komt, geschikt is voor her-inpolde
ring. Met weemoed is echter het plan van
Gedeputeerde Staten ontvangen om een
bootverbinding tot stand te brengen van
den Perkpolder naar Kruiningen, welk
plan ruim één miliioen gulden kost en
waarmee noch de handel, noch de indu
strie van Zeeuwsch-Vlaanderen gebaat
zijn, terwijl voorts de afstand nog steeds
vier kilometer blijft en de kosten van
verplaatsing stabiel blijven.
Het tekort, in de exploitatie van bet veer
Walsoorden- ->Hans>weert bedraagt per
jaar ongeveer f 100.000, waarin het rijk
80 pet. bijdraagt. Ook dit tekort kan niet
worden weggecijferd door de uitvoering
van het Perkpolder-plan, aangezien alle
verkeer en vervoer thans via den tunnel
van Antwerpen geschiedt.
Uit een onlangs gehouden telling te Ant
werpen is gebleken, dat niet minder dan
1750 Nederlandsohe auto's door den tun
nel van Antwerpen 'hun weg naar of van
Holland nemen.
Wanneer nu bet plan tot inpoldering
van het verdronken land van Saeftinge
wordt uitgevoerd, zullen deze Nederland
sche auto's hun weg vinden via Ossen-
'drecht en het aldaar aan te leggen veer.
Aan het slot der verga
dering werd een motie aan
genomen, waarin b ij Regee
ring en Staten-Goneraal
wordt aangedrongen geen
medewerking te verleenen
aan de uitvoering van het
P erkp 01 der-plan.
Deze motie zal wei te laat komen!
Zeeuwsch-Vlaamsch Bergsteilingsfoniis.
D'e gemeenteraad van Hontenisse be
sloot tot deelneming in hst Zeeuwsch-
Vlaamsch Borgstellingsfonds, in het kapi
taal voor 10 cent per inwoner voor een bij
drage van 3 cent per jaar gedurende vijf
jaar.
Een zelfde besluit werd genomen door
den gemeenteraad van Philippine.
De doodelijke aanrijding tusschen Huist
en Walsoorden.
De rechtbank te Middelburg veroor
deelde onlangs den 24-jarigen chauffeur
L. J. de W. uit Hulst, die op 21 Maart
j.l. met een door hem bestuurde vracht
auto op 'den straatweg, tusschen Hulst
en Walsoorden een 9-jarig meisje heeft
aangereden tengevolge van welke aan-
