MAANDAG 2 NOVEMBER 1936
DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELAND
51e JAARGANG No. 28
Begrooting Handel, Nijver
heid en Scheepvaart.
Buitenland.
Binnenland
Monopolieheffing op
granen.
De belangen van den
Middenstand.
Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie.
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw",
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weokabonnemonton voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20. Losso nummors 5 cent
Advertonliön 30 cent per rcgol. Ingezonden
medcdeelingon 00 cent per regel. Kleine
Advertenticn Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Voorloopig verslag Tweede Kamer.
Verscheidene leden verklaarden van
meening te zijn, dat indien de noodzake
lijkheid van bescherming van het Neder-
landsche bedrijfsleven tegen buitenland-
sche bedreiging mocht afnemen, ook de
beschermende maatregelen van handels-
politieken aard kunnen en moeten wor
den verzacht.
Zij stemden dan ook ten volle in met
de opheffing van contingenteeringen, wel
ke reeds heeft plaats gevonden. Zij hoop
ten, dat de regeering zal kunnen beslui
ten om verscheidene andere contingen
teeringen te laten volgen. Vescheidene
andere leden meenen tegen den aandrang
om zooveel mogelijk contingenteeringen
op te heffen ernstig te moeten waar
schuwen.
Slechts zeer geleidelijk en voorzichtig
zal de regeering op dezen weg mogen
voortgaan.
Verscheidene leden gaven opnieuw
uiting aan hun overtuiging, dat een ver
hooging van invoerrechten
boven handhaving van contingenteerin
gen de voorkeur verdient.
Hiertegenover werd andermaal aange
voerd, dat contingenteeringsmaatregelen
veel gemakkelijker ongedaan gemaakt
kunnen worden, wanneer de tijden ver
anderen, dan tariefverhoogingen.
Meerdere leden stelden de vraag, of het
departement wel over voldoende krachten
beschikt om de omvangrijke en hoogst
verantwoordelijke taak, verbonden aan de
onderhandelingen over handels- en clea-
ringovereenkomsten, bevredigend te ver
vullen.
Gevraagd werd waarom de handels
missie, welke onder leiding van den
Commissaris der Koningin in Zuid-Hol
land naar Zuid-Amerika zou worden ge
zonden, nog niet is vertrokken.
Verscheidene leden bepleitten voortzet
ting van den steun der regeering bij het
streven naar ordening, opkomen
de uit het bedrijfsleven zelf.
Andere leden verwachtten van de z.g.
ordening weinig heil. Constructieve wel-
vaartspolitiek bestaat huns inziens voor
al in het wegnemen van de belemmerin
gen voor het particuliere initiatief.
Een aantal leden vroeg den minister,
of deze in samenwerking met den minis
ter van waterstaat de totstandkoming
van een bedrijfsordening, omvattende zoo
wel de producenten als de distribuanten
en de voornaamste consumenten
van steenkolen, zou willen bevor
deren.
Verscheidene leden koesterden omtrent
industrialisatie nog steeds geen
hooge verwachtingen.
De gewijzigde situatie op mo
netair gebied, zoo werd opgemerkt,
zal ook voor onze zeescheepvaart
niet onbelangrijke gevolgen hebben. Men
meende, dat de positie van dezen voor
ons land zoo belangrijken tak van bedrijf
daardoor ongetwijfeld minder ongunstig
is geworden, al zijn alle moeilijkheden
daardoor nog geenszins overwonnen.
Voor de positie onzer havensteden be-
teekent de depreciatie van den gulden,
zoo werd verder opgemerkt, een voordeel.
De Rijnvaartpremies zijn door die
waardedaling evenwel niet in beteekenis
verminderd, eerder vermeerderd. Ge
vraagd werd, welke maatregelen de Re
geering op dit gebied denkt te nemen.
DE OORLOG IN SPANJE.
De regeeringstroepen weren zich duchtig.
De mededeelingen van de strijdende
partijen in Spanje bevestigen de belich
ten dat de regeerings strijdkrachten inder
daad een krachtig tegen offensief hebben
ingezet. Hier en daar schijnen zijl de
opstandelingen wat te hebben terugge
drongen, doch mien krijgt niet den in
druk dat de beweging doorzet; wel zal zijl
het voortdringen der opstandelingen naar
de hoofdstad vertragen.
Het onverwachte tegenoffensief der
Rooden wordt in verband gebracht met
nieuwe, belangrijke wapenaanvoeren uit
Sowjet-Rusland. De Russische verklaring
dat de Sow jet-Unie zich niet langer „in
grootere mate den andere landen aan het
noninterventie-acoöord gebonden acht",
wordt opgevat als een aankondiging van
een mogelijk actieve levering van mate
rieel aan de regeering.
De opstandelingen hebben van zee uit
getracht een aanval te doen in de Baai
van Rosan aan de kust van Catalonië.
De aanval werd echter afgeslagen.
Madrid is Zaterdag wederom door
nationalistische vliegers bestookt. Uit na
dere gegevens blijkt dat bijl het vorige
luchtbombardement op de hoofdstad 41
personen zijln gedood, terwijl bijl het bom-
bardemient der voorstad Getafen 70 per
sonen om het leven zijln gekomen. Geble
ken is, dat de luchtafweerdienst der
rooden volkomen heeft gefaald.
De geruchten blijiven aanhouden, dat
de rooide regeering Madrid zou hebben
verlaten of spoedig zou verlaten.
REDE VAN MUSSOLINI.
De Volkenbond mag, wat Italië betreft,
sterven.
'Gisteren hield Mussolini te Milaan, op
het plein voor den Dom een rede.
In zijn rede verklaarde Mussolini, dat
hij de positie van het fascistische Italië
uiteen wil zetten, wat betreft de betrek
kingen tot de overige landen in dit, zoo
verwarde oogenblik.
Op de eerste plaats moet het interna
tionaal terrein worden gezuiverd van
iedere leugen en illusie van de ideologie
van "Wilson.
Een van deze, d:e ontwapening, is reeds
verdwenen, niemand wil ontwape
ning en een ontwapening van allen is
onmogelijk.
Een andere illusie is de collectieve
veiligheid, die nooit bestaat.
De Volkenbond moet vernieuwd wor
den, of sterven. „Aangezien vernieuwing
uiterst moeilijk is, kan de bond, wat ons
betreft, sterven. Wij zullen nooit de dui-
velscbe blokkade vergeten, welke de Vol
kenbond tegen Italië ontketende.
Hierna ging de duce over tot de be
spreking van de verdragen met Oosten
rijk en Hongarije, na te hebben gewezen
op de uitstekende verhouding met Zwit
serland.
Hij noemde Hongarije „de groote
verminkte", welke recht moet worden ge
daan in het Donaugebied, opdat bier
vrede heersche.
De betrekkingen met Joeg o-S 1 a v i
zijn verbeterd en de grondslagen voor een
hechte vriendschap tusscben beide lan
den zijn gelegd.
Ten aanzien van de betrekkingen tot
Duitschland verklaarde de duce,
dat dit groote land de sympathie geniet
'van bet Italiaansche volk.
„Op de spil Berlijn-Rome kunnen alle
staten van Europa, die van goeden wil
zijn, meewerken.
Voor Italië is de Middellandsche Zee
het leven. Italië wil dezen weg noch be
dreigen, noch onderbreken, doch bet wil
zijn rechten geëerbiedigd zien. De En-
gelschen moeten zien, dat dit
een voldongen feit is, waaraan
niet valt te tornen.
Er is slechts één middel tot een alge
heels oplossing. Indien men Italië in deze
zee tracht te verstikken, zal het geheele
Italiaansche volk zich verheffen.
Tenslotte verklaarde de duce, dat Italië
derhalve zijn bewapening ter zee, te land
'en in de lucht zal perfectionneeren.
Deze rede van den duce werd herbaal
de malen door luide toejuichingen onder
broken.
Het aantal personen, dat op bet plein
verzameld was, werd op 250.000 geschat.
DE HAVENSTAKING IN AMERIKA.
Nog steeds uitbreiding. De toestand
wordt ernstig.
Doordat ook zestienhonderd arbeiders
van de opslagplaatsen te San Francisco
in staking zijn gegaan, 'heeft de situatie
in de haven zich nog aanzienlijk toege
spitst meldt „Un. Press". Het geheele
handelsverkeer, ook de handel in levens
middelen, is reeds ontwricht en daar ook
in verschillende transportbedrijven bet
werk is neergelegd, zal de stad wellicht,
ook zonder dat het tot een algemeene sta
king' komt, waarmede intusscben reeds
gedreigd wordt, reeds vandaag moeilijk
beden ondervinden met de levensmidde
len voorziening.
De sympathie-staking in de New-York-
sche haven schijnt door te gaan.
De staking aan de Pacifickust breidt
zich met het uur uit. Meer dan 150 sche
pen liggen stil.
De staking omvat meer dan 120.000
man.
Neutrale waarnemers voorzien, dat de
staking van langen duur zal zijn.
Intusscben heeft zich een groote onge
rustheid meester gemaakt van de bevol
king.
ORKAAN VERWOEST MADRAS.
Minstens vijftig dooden.
Een deel van Madras is door een ont-
zettenden wervelstorm bijna geheel ver
woest.
Blijkens de eerste berichten, welke nog
slechts spaarzaam binnenkomen, zijn
minstens vijftig (in sommige berichten is
zelfs sprake van honderd) personen ge
dood.
Meer dan 15.000 inlanders zijn dakloos
geworden.
De orkaan woedde met onbeschrijfelijk
geweld. Bijna alle groote wegen in het ge
teisterde gebied zijn onbruikbaar ge
maakt. Dé telefoon- en telegraafverbin
dingen zijn grootendeels verbroken.
Onder den druk van den wervelstorm
is een tabaksfabriek volkomen ingestort,
waarbij honderd in de fabriek aanwezige
arbeiders den dood vonden.
In bet eveneens door den cycloon ge
troffen Ohirola werden nog 62 personeD
gedood.
Rex-meetings niet doorgegaan.
D'e zes groote vergaderingen welke de
leider der Belgische Rexisten D'egrelle te
gen gisteren had belegd, zijn niet doorge
gaan. Hij achtte den dag van Allerheili
gen niet geschikt voor bijeenkomsten mei
een politiek karakter. Daarentegen kon
digt zijn orgaan aan, dat van 8 tot 29
November 15 groote meetings zullen wor
den gehouden in de voornaamste Belgi
sche steden, met uitzondering van Brus
sel. Deze bijeenkomsten zullen ten -doel
hebben, de regeering van repliek te -die
nen na baar verbod van betooging.
Het Duitsche tekort aan grondstoffen.
Het officieele Duitsche rijksblad bevat
een decreet, krachtens hetwelk het ge
bruik van koper, nikkel, lood en hun allia
ges ten behoeve van het grootste deel der
fabrikaten voor de bouwindustrie verbo
den wordt.
Een uitzondering wordt gemaakt voor
producten, welke door het buitenland
worden besteld, omdat Duitschland daar
door deviezen krijgt.
Korte Berichten.
i Koningin Mary, de gemalin van wij
len den Engelschen koning George V, is
ziek.
Verscheiden Joodsche kooplieden
werden tijdens de markt te Neuteich
(grondgebied van de vrije stad Danzig)
door nationaal-soeialisten mishandeld.
Huizen van Joden werden geplunderd.
Er zijn verscheiden gewonden. De politie
trad niet op.
-Van 10 tot 24 October is het aantal
ingeschreven werkloozen in Frankrijk met
2500 gedaald tegenover een vermeerde
ring van bijna 8400 in dezelfde periode
van het vorige jaar.
1 Te Amstetten in Opper-Oostenrijk
heeft de politie een geheim wapendepot
ontdekt, waar een groote hoeveelheid mi
trailleurs, geweren, handgranaten en mu
nitie lag opgeslagen. De wapens behoor
den aan den ontbonden soeialistischen
S'chutzhund. Een dertigtal personen is in
verband met deze kwestie gearresteerd.
Aanhoudende regenval heeft in Wa-
lachye overstroomingen veroorzaakt, wel
ke een catastrophalen omvang hebben
aangenomen.
De rivier Jiu (een zijrivier van de
Donau) is buiten haar oevers getreden
en heeft eenige plaatsen onder water ge
zet en groote verwoestingen aangericht.
Eenige menschenlevens zijn te betreuren.
De Weichsel is Zaterdag buiten de
oevers getreden. Talrijke plaatsjes zijn
overstroomd. Intusschen zijn meer dan
veertig huizen weggespoeld.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag heeft te Havre een zware storm ge
woed, gepaard gaande met onweder en
hevige plasregens. Aan de kust heeft zich
een zeebeving voorgedaan, die het zee-
peil twee meter deed stijgen.
De Deensche Noordzee-visscherij heeft
vorige week tengevolge van het storm
weer ernstige verliezen geleden. Negen
visschersbooten uit Ebsjerg, met in het
geheel 30 man aan boord, worden nog
vermist.
Het vliegtuig van de lijn op Frank
furt a. d. Main is Zondagmiddag in het
Thuringer woud tijdens den dikken mist
verongelukt, nadat het met den grond
in aanraking was gekomen. Het toestel
werd vernield.
De drie leden der bemanning
en zeven passagiers kwamen
bij de ramp om het leven, terwijl
drie passagiers gewond werden.
HET HUWELIJK VAN PRINSES
JULIANA EN PRINS BERNHARDT
De Groote of St. Jacobskerk te Den Haag
is vanaf heden voor alle diensten geslo
ten, zulks in verband met de vernieuwing
van de verwarmingsinstallatie.
De conclusie ligt voor de hand zegt
de N.R. Crt. dat de bovenbedoelde werk
zaamheden worden ondernomen met het
oog op het huwelijk van Prinses Juliana
en men mag in het bovenstaande bericht
'dan ook een bevestiging zien van de eerder
uitgesproken veronderstelling, dat dit hu
welijk in de Groote Kerk te 's-Gravenhage
zal worden voltrokken.
CHR. NATIONAAL VAKVERBOND.
Vergadering van het algemeen bestuur.
Dezer dagen is -het algemeen bestuur
van het Ghr. nationaal vakverbond bijl
een gekomen ter bespreking van verschil
lende aangelegenheden.
De voorgenomen wijlziging van de
rechtspositieregeling van de bezoldigde
Voorloopig geen verlaging.
Van verschillende zijden is de ver-
waohting uitgesproken, dat binnen zeer
korten tijd de monopolieheffing op gra
nen zal worden verlaagd.
De monopolieheffingen zijn, als onder
deel van de landbouwcrisiswetten, een tij
delijke maatregel en er kunnen zich zon
der eenigen twijfel omstandigheden voor
doen, waardoor zij worden verminderd of
afgeschaft. In de wijzigingen der graan
prijzen, mede tengevolge van de mone
taire veranderingen, heeft de regeering
geen aanleiding gevonden tot verlaging
te hesluiten.
Naar het A. N. P. van bevoegde zijde
verneemt, bestaat bij de regeering niet het
voornemen vooralsnog tot verlaging van
deze monopolierechten over te gaan.
bestuurders werd voorloopig met het oog
op de gewijzigde monetaire politiek der
regeering teruggenomen. Aan de hoofd
besturen zal worden geadviseerd de ver
lagingen die voor de jaren 1935 en 1936
getroffen zijn, oolk voor 1937 toe te pas
sen.
Een voorstel van de commissie voor
samenwerking om te komen tot een slich
ting tot uitzending van leden (hun vrou
wen en/of kinderen) die herstel of rust
behoeven, werd aangenomen. Het be
drag benoodigd voor het stichtingskapi
taal werd vastgesteld.
Na een inleiding van den voorzitter
van het verbond, den heer A. Stapelkamp
over het bijl den Hoogen Raad van Aibeid
aanhangig gemaakt ontwerp van wet tot
wijziging van de Ongevallenwet 1921,
sprak de vergadering zich uit over dit
Ontwerp van wet. Algemeen was men
van oordeel dat dit ontwerp van wet niet
in het belang is van de verzekerde ar
beiders en de uitvoering van de Ongeval
lenwet 1921.
MECHANISATIE IN DE SIGAREN-
INDUSTRIE.
De hoofdbesturen van den Eersten
Ned. Bond van Kleinfabrikanten in de
Sdgareninduslrie, te Amsterdam en de
Zuidelijke Bond van Kleinfabrikanten in
,de Sigaren-industrie te Tilburg hebben
aan de leden der Eerste Kamer een adres
gezonden, waarin o.m. wordt gezegd:
„De ruïneuse toestand waarin zich de
sigaren-industrie vanaf 1930 bevindt, als
oorzaak van de mechanisatie en die hoe
langer hoe sterker afmetingen aanneemt,
heeft de regeering en Tweede Kamer ge
noopt een wet aan te nemen, waardoor
het voor de ondernemers (waarschijnlijk)
niet meer mogelijk zal zijln nog machines
ter vervaardiging van sigaren aan te
schaffen.
Zeer duidelijk is komen vast te staan,
dat de mechanisatie voor de sigaren-in
dustrie duizenden werkloozen heeft ge
schapen, en dat, om dit euvel teniet te
doen, de wet ter breideling der mechani
satie niet het noodige perspectief zal
brengen".
De hoofdbesturen weten, dat de Éérste
Kamer niet de bevoegdheid heeft, deze
wet in een meer gunstigen zin te wijtei-
gen, doch zijl hebben de illusie, dat er de
aandacht op zal worden gevestigd dat
met wijlziging der Tabakswet, door de be
lasting der machinale productie sterk
te verhoogen, een breideling van de me
chanisatie zal ontstaan, waaruit een
grootere werkverruiming zal voortvloeien.
Krachtige bescherming gevraagd tegen
grootbedrijf en filiaal-ondernemingen.
Bij de behandeling van de begrooting
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
in de afdeelingen van de Tweede Kamer,
werd van verschillende zijden de bijzon
dere aandacht van de regeering gevraagd
voor de belangen van den middenstand.
De toestand van den middenstand, zoo
werd betoogd, was 'voor het loslaten van
den gouden standaard reeds buitengewoon
moeilijk.
Van de maatregelen, die hetzij' reeds
genomen, hetzij in voorbereiding zijn om
den middenstand te helpen, zijn er, zoo
meenden de aan het woord zijnde leden,
slechts twee, die den middenstand spoe
dige hulp kunnen verschaffen. Deze twee
maatregelen zijn: het van rijkswege ver
strekte mid d ens tand sere- diet en
de instelling der borgstellings-
fondsen.
Dringend noodzakelijk achtten ver
scheidene leden daarom meer ingrijpend©
maatregelen ter bescherming van den
middenstand.
Met name drongen zij er op aan, met
spoed een krachtige bescherming tegen
het zich steeds uitbreidende grootbedrijf
Binnenland.
Voorloopig Verslag over de begrooting
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
Ernstige ontploffing te Schiedam. 14
dooden.
Voorloopig geen verlaging monopoliehef
fing op granen,
"Wat de regeering voor den middenstand
doet. Lezing te Middelburg.
Buitenland.
Orkaan teistert Madras.
De staking in Amerika heeft zich uitge
breid.
De oorlog in Spanje. Dé regeering krijgt
hulp van Rusland.
Rede van Mussolini.
'en de filiaal-ondernemingen ter hand te
nemen.
Verscheidene leden drongen nogmaals
aan op maatregelen tegen het cadeau
stelsel.
WAT DOET MEN VOOR DEN
MIDDENSTAND?
Zaterdagmiddag had ih het gebouw St.
Joris te Middelburg, uitgaande van het
bureau van de Kamer van Koophandel,
een koffietafel plaats, waaraan een 10-
tal leden en verder vele vertegenwoordi
gers van Middenstandsvereenigingen deel
namen.
Zij werden verwelkomd door den Voor
zitter der Kamer, den heer W. Berde
nis vanBerlekom.
Na den maaltijd sprak de heer J. J. R.
Schmal, referendaris van het departe
ment van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart, oiver bovenstaande vraag.
Spr. koos als uitgangspunt de verschil
lende desiderata in October 1933 door
den Middenstandsraad aan Minister Ver
schuur kenbaar gemaakt.
Wanneer men die wenschen thans
overziet, blijken deze inmiddels voor een
belangrijk deel in vervulling te zijn ge
gaan.
De wettelijke regeling inzake het afbe-
talingsstelsel, waarom destijds gevraagd
werd, is inmiddels in werking getreden.
De wijziging der Winkelslui
tingswet is reeds zoolang geleden tot
stand gekomen, dat daarbij thans niet
uitvoerig behoeft te worden stilgestaan.
Hetzelfde geldt van den verkoop van
tabaksfabrikaten beneden banderolle-
prijs, een euvel, waaraan sedert eveneens
een einde kwam.
Met betrekking tot de wettelijke rege
ling ivan den verkoop met behulp van
automaten, is een ontwerp bij de
Tweede Kamer aanhanging. Dit is inmid
dels tot openbare behandeling genaderd.
Een ander onderwerp, dat inzonder
heid d'en handeldrijvenden middenstand
ter harte gaat, i§ een voorziening inzake
het incasseeren van kleine
vorderingen. -Het ontwerp houdende
maatregelen tot vergemakkelijking van in
ning van onbetwiste geldvorderingen, dat
bij de Tweede Kamer aanhangig is, is
mede bedoeld om de moeilijkheden, welke
inzonderheid de middenstand op dit ge
bied ondervindt te verhelpen.
Van verdere strekking is het denkbeeld
inzake het stellen van vestigings-
eischen voor middenstan dsbe-
d r ij v e n, dat sinds 1934 in het middel
punt der belangstelling staat; ook dit ont
werp is, nu dezer dagen de Memorie van
Antwoord verscheen, voor openbare be
handeling in de Tweede Kamer gereed.
Ook de c r e d i e t s t e u n voor m i d -
denstan dsbedrijven, die door de
crisis in licpiiditeitsmoeiiijkheden geraak
ten, is in vollen gang. Voor kleine mid
denstanders zijn daarenboven in den
jongsten tijd in verschillende deelen des
lands borgstellingsfondsen opgericht, die
van Rijkswege financieel gerugsteund
worden.
Spr. noemt voorts de Wet van 13 Sep
tember 1935, houdende regeling betref
fende het uitverkoopen en oprui
men in het winkelbedrijf, welke sedert
15 October 1935 in werking is.
Uit het bovenstaande blijkt wel, dat de
belangen van den middenstand geens zins
uit het oog worden verloren; zulks blijkt
tenslotte ook uit het ontwerp eener rege
ling betreffende het vestigen van onder
nemingen door vreemdelingen, waarover
de Tweede Kamer haar Voorloopig Ver
slag heeft uitgebracht.
Spr. vestigde overigens ook nog de
aandacht op de werkzaamheden ivan het
Economisch Instituut voor den Midden
stand.
Van de gelegenheid om vragen te stel
len of van gedachten te wisselen, maak
ten enkele aanwezigen gebruik.
De heer Burgs uit 'Goes kwam er voor
namelijk tegen op, dat bij het verstrekken
van goedkoope waar o.a. van steenkolen
aan werkloozen, de middenstand niet
wordt ingeschakeld.
De heer Menheere, lid der Kamer,
