Last
met Uw stoelgang
MAANDAG 19 OCTOBER 1936
DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELAND
51 u JAARGANG Ko. 16
Mussertsche dwaasheden.
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
Binnenland
Nieuwe regeling van invoer
in België.
Uit de Provincie
M.S.S. - cachets
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter oxploitatie van hot blad „Do Zeeuw".
Bureaux Lange Vor^tstraat 70, Goes.
Tcloloonnummcr 11.
Postchéquo en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
7)eZeeUi
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
wookabonncmonton voor Middelburg, Goes on
Vlissingon f 0.20. Losso nummers 5 cont
Advertontiön 30 cent per regel. Ingezonden
mcdcdcelingen 00 cent per regel. Kleine
Advcrtcnticn Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Ir Mussert, de leider van de N.S.B.,
heeft te Vlissingen een rede gehouden
over „de gave gulden".
Het was, blijkens het uitvoerig verslag
in de „Vlissingsche Courant" een aaneen
rijging van onjuistheden en verdacht
makingen.
Heel de rede was er op gericht, de
positie van onze Regeering tegenover het
volk en de positie van ons land ten op
zichte van andere landen te verzwakken.
Van de houding door Nederland in
den Volkenhond aangenomen, werd een
voorstelling gegeven, vierkant in strijd
met de waarheid.
Op geraffineerde wijze werd getracht
de voorstelling te wekken als zou onze
Regeering indirect een werktuig zijn
vanMoskou.
„Colijn zegt, aldus spreker, dat hij ge
dwongen was de waarde van den gulden
te laten vallen, omdat Zwitserland deva
lueerde. Spr. neemt die verklaring niet
ernstig. Wij weten nu, dat Zwitserland
het deed door de machinaties van Léon
Blum en dat deze heer Blum in meerdere
of mindere mate een werktuig is van het
wereldcommunisme. Als Colijn gelijk
heeft, zien wij dus duidelijk voor oogen
de ketenMoskou, Parijs, Bern, Den
Haag."
Natuurlijk vergat hij hierbij' te vertel
len, dat Nederland gevolgd werd door..
Italië, dat maar even met 40 pet. deva
lueerde.
De „Nederlander" heeft onlangs het
optreden van de N.S.B. gekenschetst als
„misdadig g e s t o o k".
Dat dit niet te sterk uitgedrukt was,
blijkt wel hieruit, dat Mussert blijkens
het verslag verklaarde
„De devaluatie van den gulden is het
begin van het financieel bankroet van het
parlementaire regeeringssysteem. Er is
niets zoo failliet als de Nederlandsche
staat en spr. zou geen f 100 wagen om
stukken N(ed.) W(erkelijke S(chuld) te
koopen."
Dat is dus niets anders dan opzet
telijke ondermijning van het
Nederlandsche c r e d i e t, en het
kweeken van een stemming, waarvan al
leen onvaderlandslievende speculanten
kunnen profiteeren.
De vraag zal misschien gesteld worden
hoe iemand, die zich in dezelfde vergade
ring door een zijner medewerkers liet
verheerlijken als den man, „die eens het
meest van allen zal geëerd worden" tot
een dergelijk optreden in staat is.
De heer Mussert heeft zelf het ant
woord gegeven.
Op een onlangs gehouden landdag
verklaarde hij: „van monetaire
kwesties heb ik geen ver
stand."
En te Vlissingen „Het 1 ij'k t zeer
onvoordeelig de waarheid te
z egge n."
Van monetaire kwesties geen verstand:
Vandaar dat over deze kwesties zooveel
dwaasheden worden verkondigd.
Het lijkt onvoordeelig de waarheid te
zeggen Vandaar dat in strijd met wat
als de taak der N.S.B. werd aangegeven,
zooveel onwaarheden worden gedebiteerd.
Oviedo ontzet.
De opstandelingen hebben zich Zater
dagavond in Oviedo genesteld. De gevech
ten waren buitengewoon hevig. De opera
ties stonden onder leiding van generaal
Lombarde.
Het oprukken der opstandige troepen
was voorafgegaan door een intensief bom
bardement. De verliezen der regeerings-
tioepen zijn zwaar.
Uit Madrid wordt over den strijd in
Oviedo officieel gemeld, dat de regee-
ringsatrijdkrachten Oviedo bijna geheel
bezet hebben en dat de opftandelingen
zich er op zekere plaatsen hebben ver
schanst.
Do opmarsch naar Madrid wordt stel
selmatig voortgezet. Een der colonnes be
vindt zich op nog slechts eenige kilome
ters van Els Escurial. De colonnes vau
Franco zijn nabij Illescas, 30 K.M. van
Madrid genaderd.
Naar uit Madrid verluidt, brengt de
president der Spaansche republiek, Aza-
na, geen enkelen nacht meer in de Spaan
sche hoofdstad door.
lederen avond verlaat hij per vliegtuig
de stad en keert er des morgens weder
terug. Hij overnacht blijkbaar meestal in
Valencia.
BELANGRIJKE REDE VAN
SCHUSCHNIGG.
De Oostenrijksche Bondskanselier, Dr
Schuschnigg, heeft Zaterdag te Weenen
een redevoering uitgesproken voor 1500
politieke functionarissen van 't vader-
landsche front.
Hij verklaarde met nadruk,
dat men niet zal overgaan
tot een devaluatie van de
schelling.
Ook sprak Dr Schuschnigg over het op
11 Juli met Duitschland gesloten ver
drag.
De zelfstandigheid van Oostenrijk is
boven allen twijfel verheven. De beteeke-
nis der overeenkomst is veeleer gelegen
op het gebied der internationale politiek.
Het is te hopen, dat hierdoor een der
smadelijkste hoofdstukken der Duitsche
geschiedenis definitief tot het verleden
behoort.
In zijn redevoering bracht Schuschnigg
ook de kwestie van een herstel der mo
narchie op het tapijt.
Schuschnigg sprak alle berichten te
gen, volgens welke hij Duitschland zou
hebben beloofd, geen restauratie der
Habsburgers te zullen toestaan.
Niet het buitenland heeft daarover de
beslissing, ook zelfs niet de Oostenrijk
sche regeeïing, doch slechts het Oosten
rijksche volk.
Een dergelijke volksstemming is niet
binnen afzienbaren tijd te verwachten.
SPOORWEGRAMP IN EGYPTE.
Twaalf personen gedood.
D'e reis van minister-president Nahas
Pasja van Zuid-Egypte naar Cairo is in
direct de oorzaak geweest van een ern
stig spoorwegongeluk, waarbij twaalf per
sonen om het leven zijn gekomen.
Op het station van Tukh, ten Zuiden
van Cairo, waar de trein van den minis
ter-president zou stoppen, had zich een
g'roote menschenmenigte verzameld, om
den premier op zijn doorreis te begroe
ten. Daar de menschen niet wisten, dat
uit de andere richting eveneens een ex
press-trein moest arriveeren, verzamel
de zich een massa menschen op deze lijn
met het gevolg, dat de express in volle
vaart op de menigte inreed, vele men
schen meesleurend en onder zijn wielen
verpletterend, voordat de machinist er in
slaagde, zijn locomotief tot stilstand ie
brengen. Twaalf personen werden hierbij
gedood.
De omstanders waren aanvankelijk ver
lamd van schrik maar zoodra zij den
omvang van de ramp hadden overzien,
stormden zij vol woede naar de locomo
tief en trachtten den machinist te lyn
chen.
De politie had de grootste moeite, om
den man uit de handen der razende me
nigte te redden.
AARDBEVING IN ITALIË.
Zestien dooden, vele gewonden en groote
schade.
Italië is Zondagochtend door een aard
beving geteisterd.
Te Ganeva de &acile zijn 15 personen
om het leven gekomen en velen gewond
Verscheidene huizen werden vernield.
Te Conegliano werd één persoon ge
dood en zes gewond.
Verscheidene andere plaatsen werden
eveneens geteisterd, waarbij schade werd
aangericht en enkele personen niet ern
stig werden gewond.
Zaterdagnacht om 4 uur is de stad Ve
netië door een krachtige aardbeving op
geschrikt. De wakker geschrokken inwo
ners kwamen tot de ontdekking, dat de
lichtvoorziening gestoord was. Zij bega
ven zich terstond naar buiten, waar de
nauwe straten reeds spoedig overvol wa
ren. Voor zoover tot dit oogenblik bekend
is, zijn geen slachtoffers gevallen en is
geen schade aangericht.
D'e aardbeving is een van de ergste ge
weest, die men zich in Venetië kan her
inneren. De beving duurde in het geheel
10 seconden.
Hevige storm.
Boven Schotland en Noord-Engeland
woedt 'n storm van 'buitengewone hevig
heid. Op verscheidene plaatsen zijn de te
legrafische en telefonische verbindingen
verbroken. Verschillende schepen verkee-
ren in een gevaarlijke positie.
Sedert 36 uur woedt boven de Noord-
Friesche eilanden een zware N.W.-storm.
De elementen hebben in de Noordzee-bad-
plaats Wijk-op-Foehr buitengewoon veel
schade aangericht. De watermassa's wer
den opgestuwd tot een hoogte zooals se
dert 1911 niet is voorgekomen.
In de haven van Wijk drong het water
tot in de straten door. zoodat de inwo
ners opgeroepen moesten worden om met
behulp van zandzakken te trachten het
water te keeren.
D'e geheele Westkust van Sleeswijk-Hol-
stein is Zondag door een buitengewoon
zwaren N.W.-storm geteisterd. De zeedij
ken hadden het zwaar te verduren.
Ook boven Pommeren heeft Zondag een
hevige storm gewoed, zoodat de scheep
vaart op de Oostzee groote vertraging on
dervond.
Amerika, land van ongelukken.
Het statistisch bureau van den natio-
nalen raad voor de veiligheid in Amerika
heeft voorspeld, dat het aantal doodelijke
ongelukken in 1930 voor de Vereenigde
Staten 110.000 zal bedragen.
Dit zou beteekenen, dat het betreffende
cijfer met 10.000 zou toenemen in verge
lijking met het jaar 1935.
Het bureau is van meening. dat 6000
doodelijke ongevallen van dit jaar kunnen
worden toegeschreven aan de buitenge
wone hitte die in den zomer geheerscht
heeft. Niet alleen dat daarvan vele geval
len van zonnesteek het gevolg waren,
maar op de heete wegen sprongen tallooze
autobanden, waardoor ongelukken ver
oorzaakt werden.
Het aantal niet-doodelijke ongelukken
zal volgens het bureau ongeveer 9.500.000
bedragen.
De nationale verdediging van Zwitserland
Ongeveer 190.000 inteekenaars hebben
bijgedragen tot het welslagen van de na
tionale verdedigingsleening in Zwitser
land, waarvan het totaal was bepaald op
235 millioen Zwitsersche francs, welk be
drag echter reeds bij de eerste tranche
met ongeveer 100 millioen werd over
schreden.
Dit teveel zal worden terugbetaald.
In een rede heeft bondspresident Meyer
het Zwitsersche yolk den dank van den
bondsraad' betuigd. De medewerking van
alle kringen aan deze leening, aldus Mey
er, heeft het karakter aangenomen van
een betooging, waarin de wensoh van
Zwitserland om zich te verdedigen, tot
uit'ing komt,
D'e bekendmaking van het resultaat van
de leen'ing is overal in het land door het
luiden van de klokken en door plechtige
betoogingen gevierd.
Korte Berichten.
De zware storm, die sedert Zater
dag boven Denemarken woedt, heeft ver
scheidene ongevallen veroorzaakt. Uit vele
deelen van het land komen berichten bin
nen omtrent schade aan gebouwen en te
legraaf- en telefoonleidingen.
De Paris Soïr publiceert een tele
gram uit Brussel, volgens hetwelk te
Luik een vrouw gearresteerd is, die 15
personen door middel van digitaline zou
hebben vergiftigd.
i Tijdens een inspectiereis verklaarde
Ismet Inonu te Nazilli, dat Turkije niet
zal devalueeren. Evenwel zal de prijs van
de Turksche producten met 30 procent
worden verminderd, teneinde de export te
vergemakkelijken.
i De Egyptische minister van finan
ciën verklaart, dat Egypte niet voorne
mens is, zijn munt te devalueeren.
i Tijdens den zwaren storm die sedert
Vrijdag op bet E'rie-meer (Michigan)
woedt, is Zaterdagnacht, op 20 K.M. van
de kust. een groote zandzuiger vergaan
Negentien leden der bemanning, alsmede
de vrouw van den kapitein zijn verdron
ken. Zeven man zijn Zondagmorgen vol
komen uitgeput en half bevroren door een
vrachtboot opgepikt.
VERLAGING VAN INVOERRECHTEN
IN N.O.-INDIE.
Belangrijke derving van inkomsten.
Voor de rest van het jaar en voor het
jaar 1937 worden de volgende Indische
rechten verlaagd
Voor tarwemeel van 12 tot 6 pet.; voor
goedkoope soorten visch van 10 tot 6 pet.;
voor katoenen naaigarens van 106 pet.,
voor de goedkoopste kleeding en stoffen,
beddentijk, molton dekens en gemolton-
neerde deken van 12 tot 6 pet.; kruid
nagelen voor de strootjesindustrie van 12
tot 6 pet.; cambrics en greys voor de ba
tikbedrijven van 12 tot 6 pet.
Voor het jaar 1937 vervallen de opcen
ten op deze goederen geheel, terwijl voor
1936 de bestaande 50 opcenten op het
verlaagde recht gehandhaafd blijven. Al
leen voor zoover deze goederen niet in
de prijscourant voorkomen, worden deze
50 opcenten tot 25 verminderd.
Door een en ander is een niet onbe
langrijk deel van de prijsver'hooging door
een verlaging van invoerrechten opge
vangen.
De financieele consequenties van deze
ordonnantie zijn de derving van prac-
tisch alle inkomsten, welke door de waar-
deverhooging van import-goederen meer
aan invoerrechten zouden kunnen worden
verkregen. Deze derving kan voor de rest
van 1936 worden geschat op f500.000 en
voor het geheele jaar 1937 op f2.750.000.
VERVOERREGELING VAN ARBEI
DERS IN WERKVERSCHAFFING.
Voor het vervoor van arbeiders bij de
werkverschaffingen heeft de minister
van sociale zaken de volgende regeling
vastgesteld:
Dé arbeiders, die dagelijks meer dan
Bevredigende oplossing der
consentenkwestie.
De Nederlandsche gezant te Brussel, Mr
J. A. N. Patijn heeft met den Belgischen
minister van Buitenlandsche Zaken Spaak
een onderhoud gehad over de kwestie
van de opheffing der consenten voor den
invoer van landbouwproducten.
Voor de loopende maand werd een voor
beide partijen bevredigende oplossing ge
vonden. De Belgische regeering zal n.l.
opnieuw consenten verleenen voor 25.000
K.G. boter, 75.000 K.G. varkensvleesch, ter
wijl voor schapenvleesch de gewone toe
stand wordt hersteld. Van Nederlandsche
zijde zullen echter controle-maatregelen
worden genomen om te voorkomen, dat
de Nederlandsche producten de Belgische
markt door te lage prijzen zouden ont
wrichten.
Voor reuzel en vleeschpreparaten moet
nog een regeling worden getroffen. In
den loop der a.s. week zullen echter tus-
schen Nederland en België onderhande
lingen worden gevoerd om een definitieve
regeling voor den invoer van landbouw
producten voor de volgende maanden te
bewerkstelligen.
twee maal 15 km. hebben af te leggen om
naar en van de werkverschaffing te ko
men, dienen in den regel geheel voor re
kening van de overheid te worden ver
voerd per autobus, trein of tram.
D'e arbeiders, die dagelijks een afstand
van 10 tot 15 km. hebben af te leggen,
ontvangen een vergoeding van 50 ct. per
man en per week. Voor afstanden die
minder dan 10 km. bedragen wordt geen
vergoeding gegeven.
Dd regeling loopt tot 27 Maart 1937.
BESCHERMING VAN IN HET WILD
LEVENDE VOGELS.
Zal massa-vangst van zangvogels geheel
verdwijnen?
Op bet wetsontwerp inzake nieuwe be
palingen tot bescherming van in het wild
levende vogels hebben de leden der
Tweede Kamer, de heer Van Zadelhoff
en mevr. BakkerNort een tweetal amen
dementen voorgesteld.
Om zekerheid te krijgen, dat het derde
legsel van kievitten niet verstoord wordt
en om de bedoeling van art. 17 meer tot
haar recht te doen komen, dient al
dus de voorstellers bij de toelichting van
het eerste amendement de raaptijdten
minste 14 dagen te worden ingekort.
D'aardoor zullen ook de legsela van an
dere weidevogels, als tureluur, grutto,
kemphaan, scholekster e.a. worden ge
spaard. Eén inkorting van den raaptijd
met vier dagen, zooals in art. 17 voorge
steld wordt, is h.i. daartoe onvoldoende.
Bij het tweede amendement wordt erop
gewezen, dat hoewel door het Kon. Be
sluit van 30 Sept. 1933 de massavangst
van zangvogels zoo goed als onmogelijk
is geworden, zij toch nog niet geheel is
verdwenen.
Het amendement beoogt deze geheel
onmogelijk te maken.
Het werktijdenbesluit voor fabrieken of
werkplaatsen.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat het
werktijdenbesluit voor fabrieken of werk
plaatsen 1936 in werking treedt met in
gang van 1 November a.s.
DE VEREENIGINGEN VOOR ZIEKEN-
HUISVERPLEGING IN GEVAAR DOOR
DE ZIEKENVERZORGINGSWET.
Een krachtig protest.
Zaterdagmiddag kwamen op uitnoodi-
ging van bet bestuur der Federatie van
Vereenigingen voor Ziekenhuisverpleging
in Nederland in de bovenzaal van het
Nederlandsch Koffiehuis te Middelburg
bijeen afgevaardigden van de meeste der
in Zeeland bestaande vereenigingen voor
Ziekenhuisverpleging.
De voorzitter der bijeenkomst, de heer
L. 'Onderdijk, lid van bet H.B. der fede
ratie, heette allen hartelijk welkom en
zeide dat de redenen tot deze bijeenkomst
waien de bezwaren, die in den kring der
federatie gerezen zijn tegen het ontwerp-
ziekenverzorgingswet, onder de oogen te
zien. Om deze bezwaren mondeling toe te
lichten waren aanwezig de voorzitter en
een bestuurslid van de Federatie.
De voorzatter, de heer C. S t o 1 k uit
Wassenaar wees er in zijn uiteenzetting
op, hoe het ontwerp van wet vele arti
kelen wijdt aan de ziekenfondsen, die nu
ook de ziekenhuisverpleging voor hun le
den zullen moeten verzorgen, als zij
daarvan geen vrijstelling hebben gekre
gen. Men beroept zich op art. 50 der
ziektewet, waarin aan de arbeiders alleen
dan loon wordt toegekend bij ziekte, als
Als Uw spijsvertering niet goed werkt, dan
hoopen vergiften zich op in Uw lichaam,
dan voelt Ge U ellendig, dan gaat Gij er
grauw, groezelig uitzien, oud voor Uw t|jdi
Maak Schoon Schip, neemt:
Zij bevatten 'n bijzondere samenstelling, ge
heel afwekend van andere laxeer-middelen.
Zij bevatten bovendien stoffen om Uw bloed,
Uw lever en Uw ingewanden te reinigen.
Werken langzaam en voorzichtig, schaden
Uw darmen niet en verbeteren Uw gestel.
Wilt G\j langzaam laxeeren, neem er één!
Wilt Gij snel en goed purgeeren, dan twéé!
Eenmaal geprobeerd, dan zijt gij overtuigd,
't Is een vondst van Apotheker Dumont.
Prettig innemen, want Gy proeft niets.
Per koker van 12 stuks 60 ct. Overal verkrijgbaar.
Binnenland,
De nieuwe regeling van den invoer in
België.
Protest tegen do ingediende ziekenver-
zorgingswet.
D'e storm van gisteren.
Buitenland.
Aardbeving in Italië.
Oviedo door de Spaansche opstandelingen
bezet.
Rede van Schuschnigg.
Spoorwegramp in Egypte.
De verdediging van Zwitserland.
zij behoorlijk voor de zieke dagen gezorgd
hebben, dus lid van een ziekenfonds zijn.
Spr. wees er op, dat de vereenigingen
voor Ziekenhuisverpleging, die zulk uit
nemend werk doen en geheel op eigen
beenen staan, geen weistandsgrens ken
nen. Ieder kan er lid van zijn. Feitelijk
is het nu zoo, dat de beter gesitueerden
bijdragen in de kosten der minder goed
gesitueerden. Komen de laatsten nu
straks alleen te staan, dan zal dit zeker
voor hen contrihutieverhooging beteeke
nen.
Uit het ontwerp blijkt, dat er weer een
apparaat zal komen met bureaux en
ambtenaren, dus iets dat geld zal kosten,
terwijl de staat niet voornemens is er
iets voor uit te geven.
De helft der kosten zullen drukken op
de fondsen zelf, wat dus wil zeggen, con
trihutieverhooging, de andere helft op de
deelnemers, dus de doktoren en apothe
kers, die dit door hoogere honoraria en
hoogere medicijnprijzen zullen afwentelen
op de fondsen.
De Staat eischt straks een centrale
raad, maar past er voor dezen te betalen.
Het gevolg van dit alles zal zijn: be
dankjes. En dus meer kosten voor de
gemeenschap. De hulp, die bet wetsont
werp aan de arbeiders wil geven is geen
hulp, maar een duwen in den put.
Dit wetsontwerp is voor de
vereenigingen voor zieken
huisverpleging onaanneme-
lij'k.
Wij' beoordeelen niet de wet in haar
geheel. Wij' bemoeien ons niet met in
terne ziekenfondsaangelegenheden. Maar
de drie terreinenle. ziekenfonds, 2e
ziekenhuisverpleging en 3e. Groene en
wit-gele kruis moeten gescheiden blijven.
De vereenigingen voor
ziekenhuisverpleging, die on
geveer 2 millioen leden tellen
dienen vrij gelaten te blijven.
Dit mooie werk van zelf-help moet men
niet benadeelen.
Waarom moeten wij onder cnrateele
komen van doktoren, apothekers, tand
artsen en vroedvrouwen? Zijn we in onze
taak te kort geschoten? Volgens spr. niet.
Wij' willen het bestuur over onze ver
eenigingen zelf in handen houden.
De Mij. voor Geneeskunst is er fel op
om aan de Maatschappij-Ziekenfondsen
vereenigingen voor ziekenhuisverpleging te
verbinden. Wij verzetten ons er tegen, dat
wij daaraan verbonden zouden worden.
Wij willen vrije vereenigingen
blijven zonder welstands-
grens.
Scherp protest toekende spr. ook aan
tegen het derde lid van art. 21 der wet.
Voor de ziekenfondsen legt men allerlei
bepalingen in de wet vast, maar de zie
kenhuisverpleging wordt geregeld door
een algemeenen maatregel van bestuur.
Onze belangen zullen dus afhangen van
de willekeur van Minister® en ambte
naren. Van een behandeling op gelijken
voet is allerminst sprake. Men kan ons
door hoogere reserveering voor te schrij-
