Last
met Uw stoelgang
Op afbraak bedacht!
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
De monetaire politiek.
Belgische hulde aan
Dr Colijn.
M.S.S .-cachets
DONDERDAG 6 OCTOBER 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELANO
51e JAARGANG No. 7
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
(Jitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emerge" ter exploitatie van liet blad „l>e Zeeuw".
Bureaux Lange Verat,straat 70, (lees.
Telefoonnummer 11.
Poalelièque en Girorekening 05
Bijkantoor Middelburg: Fa BOF.KffANDF.L
,T. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
A b o n ;i o ai c n t n p r ij s f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vliasingen f().20. Losse nummers 5 cent
Advertenlilin .'(0 cent per regel. Inge/,enden
mededeel ingen 00 cent per regel. Kleine
Adverlenl.iën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto X0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Do N.S.B, het is genoegzaam bekend en
het blijkt ook weer uit een in deze om
geving verspreid extra-blad van „Volk en
Vaderland" wringt zich in duizend boch
ten om toch maar uit het gebeurde op
monetair gebied politiek voordeel te be
halen.
In bedoeld extra-blad kan men o.m.
lezen, dat de N.S.B. in 1931 of zelfs nog
een paar jaar daarna toen de eenzijdige
aanpassing nog niet was doorgezet, deva
luatie zou hebben toegejuicht, maar dat
in de huidige omstandigheden devaluatie
„n a t u u r 1 ij k verkeerd" is.
Nu laten wij buiten beschouwing het
feit. dat de Regeering door het gebeurde
in andere landen, genoodzaakt was
den gouden standaard los te laten. Zij
.had geen keus meer.
Maar dit daargelaten. D'e N.S.B. zal
natuurlijk zeggen dat de Regeering toch,
ondanks alles aan haar eenmaal ingeno
men standpunt had moeten vasthouden
Waarom natuurlijk?
Eenvoudig hierom, dat de heer Musseri
en de zijnen alleen letten op wat politiek
voordeel kan geven.
Toen het Kabinet nog aan den gouden
standaard vasthield tapte men uit een an
der vaatje.
Op 1 Maart 1935 toen naar
„V. en V." thans schrijft devaluatie „na
tuurlijk verkeerd" zou zijn, schreef
„Nieuw Nederland", zooiets als het we
tenschappelijk tijdschrift der N.S.B.:
„Al kunnen wij devaluatie dus niet tot
een vast programmapunt proclameeren,
de geestelijke sfeer, waaruit het streven
naar devaluatie ontluikt, is wel degelijk
wezens-eigen aan het karakter der N.S.B.
Wanneer wij vóór devaluatie zijn, dan
spruit dit voort uit onze eigen
wereldbeschouwing, en is zij
voor ons een der vele middelen om het
bestaande stelsel te vernietigen.
E'en N. S. B. er, die principieel
leg'en devaluatie zou zijn is
onbestaanbaar, want dan zou hij
met zijn lichaam in de N.S.B. zijn en
met zijn ziel in het kamp der tegenstan
ders".
De Residentiebode merkte hier
bij op:
„We zijn veel gewend van Mussert en
zijn blaadjes, maar zulk een volks verleu-
gening' als nu weer blijkt, hebben we nog
nauwelijks óóit beleefd."
j»
Het schijnt inderdaad onverklaarbaar.
Maar zooals de aandachtige lezer be
merkt zal hebben geeft „Nieuw Neder
land" zelf de oplossing in de tweede ali
nea van het hierboven aangehaalde, waar
het heet dat devaluatie een der vele mid
delen is om het bestaande stel
sel te vernietigen.
In 1935 kon men onrust wekken en de
afbraak bevorderen door voor devalua
tie te zijn.
In 1936 kan men beter afbreken door
zich er t e g e n te verklaren.
Men kan zelfs met een zóó belangrijk
vraagstuk alle kanten uit.
Als men maar onrust kan verwekken.
Als men maar kan afbreken!
Havens gebombardeerd,
houding van Rusland.
De
De kruiser „Almirante Cervera" heeft
dc havens van Barcelona en Valencia ge
bombardeerd, na voorafgaande waarschu
wing.
■Aan het front in Aragon en in den
sector van Barbastro heeft de artillerie
de stellingen der opstandelingen bij
Huesea gebombardeerd.
De bladen melden bijzonderheden over
de aanvallen op Oviedo. De regeerings-
luehtmacht heeft verscheidene gebouwen
verwoest, met name dat van het provin
ciale bestuur.
De aanval der opstandelingen op Ma
drid schijnt nu toch spoedig plaats te
zullen hebben.
Generaal Varela, die het hevel voert
over de troepen der opstandelingen, wel
ke Toledo hebben ingenomen, zal persoon
lijk den grooten opmarsch naar 'Madrid,
die vandaag verwacht wordt, leiden. Hij
is voornemens in drie richtingen op te
ru'kk'en.
Volgens het hoofdkwartier te Burgos
is thans de omsingeling van Madrid vol
tooid op een afstand van ongeveer 70 km.
van de 'hoofdstad.
De regeering van de Sow jet-
Unie deelt mede, dat zij zich
niet langer gebonden zal kun
nen achten door het verdrag-
van niet-inmenging in Spanje
indien niet onmiddellijk maat
regelen worden genomen, dat
dit verdrag niet wordt ge
schonden.
De Russische mededeeling bevat ook
enkele verklaringen, volgens welke de
Spaansche opstandelingen wapens van
Duitschen en Italiaanschen
oorsprong zouden hebben ontvangen via
Portugal,
VOLKENBONDSWERK TE GENEVE.
Nadere mededeeüngen van Nederlandsche
zijde.
Ook gisteren waren de zes commissies
van de Volkenbondsvergadering te Genèvo
weder druk aan den arbeid.
In verband met de gewekte verwonde
ring, dat mr Van Lanschot nog geener
lei concrete mcdedeelingen deed over een
onmiddellijke bijdrage van de Nederland
sche regeering tot de afschaffing van de
handelsbelemmeringen in verband met de
devaluatie, 'heeft Mr van Lanschot gis
teren een nadere verklaring afgelegd. Mr
van Lanschot wees er op, dat de tweede
commissie niet uit het oog moest verlie
zen, dat er verschillende landen zijn, die
contingenteeringen voor vrijwel alle in
voerartikelen hebben ingevoerd, terwijl
daarentegen in Nederland slee hls
dertig procent van den invoer aan
dit regiem onderworpen is.
De Nederlandsche regeering is echter
bereid, van haar zijde mede te werken
tot de afschaffing der handelsbelemme
ringen. Mr van Lanschot kon de mede
deeling doen, dat de Nederlandsche re
geering reeds eenige contingenteeringen
heeft afgeschaft, namelijk die op leder,
meubelen en linoleum en dat andere af
schaffingen weldra zullen vol en.
Tenslotte wees Mr van Lanschot er op,
dat ongetwijfeld alle leden der commissie
het hierover eens zullen zijn, dat de lief
de voor d'en vrijen handel in goederen
niet eenzijdig zal kunnen komen.
Opmerkelijk was de verklaring van den
Tsjechischen gedelegeerde, dat Tsjecho-
Slowakije voornemens is, spoedig de de-
viezencontrole op te heffen.
De Zwitser 'Stucki herinnerde er aan,
dat de Zwitsersche regeering reeds tal
van contingenteeringen minder drukkend
voor den handel heeft gemaakt en ver
schillende invoerrechten heeft verlaagd.
De verzachtingen van de handelsbelem
meringen zullen slechts gelden voor die
staten, die niet door deviezencontrole den
Zwitser schen uitvoer en de betalingen uit
Zwitserland belemmeren en die ook niet
het toeristenverkeer uit hun land naar
Zwitserland ernstige beperkingen opleg
gen.
Autobuspersoneel te LGnden staakt.
Gistermorgen is het autobuspersoneel
te Londen in staking gegaan.
De employe's protesteeren tegen de
nieuwe reglementen.
Het aantal stakende chauffeurs en con
ducteurs van autobussen is reeds tot 2200
gestegen. De dienst stokt op 35 lijnen.
Alle besprekingen om tot bemiddeling
te geraken waren vruchteloos.
De Arabieren-opstand in Palestina.
Volgens een bericht uit Jerusalem is
de opstandelingenleider, Said Bey el Aasi
gesneuveld in een gevecht tusschen Ara
bieren en Britsühe troepen nabij Bethle
hem.
Naibij Bethlehem heeft een gevecht tus
schen opstandige Arabieren en een Brit-
sche patrouille plaats gehad. Een Arabier
werd gedood.
Korte Berichten.
De Etna is sedert eenige dagen met
sneeuw bedekt. Vele toeristen hebben den
vulkaan beklommen om dit zeldzame
schouwspel te bewonderen en om hier de
wintersport te beoefenen.
In geheel Zwitserland heerscht een
koudegolf. Te Bern en in andere steden
is sneeuw gevallen.
In geheel Oostenrijk, met uitzonde
ring van Weenen en omgeving en het
Burgeriand, is sneeuw gevallen, in de
hoogere streken zelfs zeer veel.
Dinsdag is de eerste sneeuw ge
vallen in het oosten van België. Ook heeft
het tusschen Verviers en Malmedy reeds
flink gevroren.
Dd Zweedsche Oceaanvlieger Kurt
Björkvall is door een Fransch visschers-
vaartuig opgepikt.
De herberekening der pensioenen.
Uit betrouwbare bron wordt gemeld,
dat de regeering ten opzichte van de maat
regelen tot verlaging van de publieke uit
gaven, met inbegrip van het aanhangige
wetsontwerp tot herberekening van de
pensioenen, haar standpunt in \erband
met de gewijzigde monetaire politiek nog
niet heeft bepaald, doch de ontwikkeling
van den toestand wenscht af te wachten.
DE MONETAIRE MAATREGELEN EN
DE PLUIMVEEHOUDERIJ.
In verhand met de hoogere productie
kosten van het ei ten gevolge van de
depreciatie van den gulden en de verla
ging van de restitutie der graanrechten
bij export, en het verbod van prijsstijging
van eieren voor den consument, heeft
de A.N.iAV, zioh met een telegram tot den
minister van Landbouw en Visscherij ge
wend, waarin het bestuur der Alg. Ned.
lTuimveetee-ltvereeniging vrees uitspreekt,
dat de piluimveeiiouderij in de knel kan
komen, nu de productie-kosten door de
ver-hooging der graanprijzen en de ver
laging van restitutie der graanrechten
aanmerkelijk zijn gestegen.
Het dringt bij: den minister aan op op
heffing of verlaging der graanrechten,
dan wel rechtstreeksche vergoeding daar
van.
DE VERLAAGDE INVOERHEFFING
OP KOFFIE.
Naar aanleiding van de verlaging der
invoerüeihng op xoiiie met oü pel., welxe
gmteren is ingegaan, verneemt het A. in.
JA van goed ingelichte zyue, dat bij de
zen maatregel o.m. de voigenue factoren
zpn overwogen:
jj'e oorspronkelijke heffing drukte vrij
zwaar, vooral op cte goeclKoopere soorten;
voor de gemande koffie bedroeg die 16
cent per kg. Toen de heffing werd inge
steld. is de prijs der koffie hier te lande
nagenoeg niet gestegen, hetgeen toege
schreven moet worden aan de telle con
currentie tusschen de branders, benevens
aan het feit, dat zich hier te lande op het
tijdstip -dat de heifmg werd ingesteld,
vrij groote voorraden nevonden. iNu deze
voorraden door zeer geringe invoeren in
de laatste maanden geslonxen zijn, was de
Kans op pjjsverlioo'ging niet uitgesloten,
waarjjjj nog uit den aard der zaak het
volte depreciatie-eiiect komt.
Wat de steunveileening voo-r de koffie
cultuur in JNed.-Indtë betreft, is het dui-
ttenjk. dat deze aangelegenheid door de
gewijzigde monetaire omstandigheden an
dere aspecten heeft gekregen. Deze ver
laging der heffing met de helft, die ge
heel in de lijn ligt van de in den laatsten
tijd getroffen maatregelen, beteekent een
aanmerkelijke verlichting.
De gang van zaken dient nu verder
te worden afgewacht.
DE AFGETREDEN GOUVERNEUR-
GENERAAL.
De heer en mevrouw de Jonge in de
hesidentie aangekomen.
Met de Lloyd-rapide, zijn gistermiddag
om 1 uur de afgetreden Gouverneur-Gene
raal van Nederiandsch Uost-Indië, Jhr.
mr. B. G. de Jonge en mevrouw aan het
Hollandsche Spoorstation te den Haag
aangekomen.
Up het perron waren ter begroeting
aanwezig de generaal-majoor tit. van het
Ned.-Indische ieger D. Q. G. F. de Jonge
van -der Halen, adjudant van H. M. de
Koningin, als vertegenwoor iiger van de
Koningin, de minister-president, minister
van koloniën, dr. H. Golijin, vergezeld van
den heer van Voorthuysen, gecommiteer-
de voor Indische zaken ten ttepartemente
van koloniën, enkele familieleden van den
gerepatrieerden oud-landvoogd, o. w. de
minister van staat Jhr. mr. dr. H. van
Karnebeek, commissaris van de Koningin
in de provincie Zuid-Holland, en andere
autoriteiten.
1 recies 1 uur stoomde de trein onder
de overkapping door.
De eerste, die den heer Ie Jonge be
groette, was- de vertegenwoordiger van
H. M. de Koningin, waarna dr. Golijin den
afgetreden landvoogd hartelijk welkom
heette. Vervolgens trok het gezelschap
zioh eenigen tijd in een gereserveerde
wachtkamer terug.
Dr. G. W. N. Rotter, die aan den oud-
gouverneur-generaal is toegevoegd, deelde
mede dat diens toestand thans bevredi
gend ka.n genoemd worden. Naar men
weet, is de heer de Jonge lijdende aan
een ader-ontsteking. Wel achtte de ge
neesheer het noodzakelijk, dat de heer de
Jonge zich nog onder medische behan
deling zal stellen.
DE RADIOREDE OVER DE WIJZIGIN
GEN IN HET MOTOR- EN
RIJWIELREGLEMENT.
Waarom werd de N. C. R. V. gepasseerd?
Het Tweede-Kamerlid Krijger heefl
aan den minister van Waterstaat de vol
gende vragen gesteld:
Is het juist, dat de Nederlandsche Chris
telijke Radio Vereeniging den minister
tijdig heeft gevraagd, indien de uitzen
ding van de redevoering, op 5 October
j.L, over „de wijzigingen in bet motor
en. rijwielreglement", niet zou geschieden
uit de studio van den dienst der Poste
rijen, Telegrafie en Telefonie, wel gebruik
te willen maken ook van den omroep van
de Nederlandsche Christelijke Radio Ver
eeniging en dat zij aanvankelijk een toe
stemmend antwoord mocht ontvangen?
„HIJ handelt zonder lawaai, maar met
prachtige zelfbeheersching".
Een bijzondere medewerker van de
„Soir" bevindt zich op het oogenblik in
Nederland en onderwerpt in zijn blad
de situatie, ontstaan na de jongste mone
taire besluiten der regeering, aan een be
schouwing.
Zoo schrijft hijl o.a., dat te midden van
dei diepe emotie, die in Europa werd
verwekt door de drie devaluaties in
Frankrijk, Zwitserland en Nederland,
wellicht niet genoeg aandacht is besteed
aan de merkwaardige wijize, waarop de
devaluatie in Nederland werd uitgevoerd.
„De gebeurtenissen hebben te meer de
energieke figuur van dr. Colijn, den Ned.
minister-president, in het licht gesteld",
zoo schrijft de „Soir". Dr. Colijn heeft
tot het laatste oogenblik, en zulks niet
tegenstaande de krachtige aanvallen,
waaraan hij het hoofd te bieden had, den
gulden hardnekkig verdedigd. Toen dit
niet meer mogelijk was, heeft dr. Colijn
als trouw d enaar van zijn land met
evenveel kracht er zich op toegelegd om
dc devaluatie de beste resultaten te doen
opleveren. Hij\ handelt zonder lawaai,
-onder mtse en scène, maar met een ver-
bazingwekkenden spoed en een prachtige
zelfbeheersing."
In het artikel wordt verder een over
zicht gegeven van de wijze waarop de
devaluatiezich heeft voltrokken. De
koelbloedigheid van het Nederlandsche
volk, dat zich door geenerlei paniekstem
ming heeft laten aangrijpen, wordt be
wonderd.
Is de minister bereid, mede te deelen
om welke redenen van radio-technischen
of anderen aard het niet mogelijk bleek
van de beide Nederlandsche zenders ge
bruik te maken, zulks in afwijking van
hetgeen regel schijnt te zijn voor leden
van het kabinet, indien zij tot de ingeze
tenen des rijks via den radio-omroep
spreken over regeeringsaangelegenheden?
Is de minister bereid, gelet op de mo
gelijkheid, dat de tijdsomstandigheden
der regeering aanleiding geven voor de
naaste toekomst, bij herhaling, door mid
del van den radio-omroep, het Neder
landsche volk toe te spreken, een herha
ling van bet gebeurde op 5 October j.L
te voorkomen?
Nieuwe legervliegtuigen voor Indië.
Met de „Statendam" is gisteren uit
Amerika teruggekeerd, dr ir van der
Maas, die in opdracht van de Nederland
sche regeering naar Baltimore is geweest
om e-r de dertien Glenn Martin-vliegtui
gen te keuren, welke daar worden ge
bouwd voor het Ned.-Indische Ieger.
D'e kapiteins van Lent en de Kruyf van
D'orsen. van het Ned.-Indische leger ver
toeven momenteel nog in Baltimore om
toezicht te houden op den verderen bouw.
Verlengde contingenteeringen.
Bij de Tweede Kamer zijn wetsontwer
pen ingediend, strekkende tot regeling bij
de wet van de bij Kon. besluiten van 22
Augustus j.l. met ingang van 1 Septem
ber 1936 voor een tijdvak van 12 maan
den verlengde contingenteeringen van den
invoer van manufacturen, stoffen en
weefsels van ongebleekte, gebleekte en ge
verfde, bedrukte en bontgeweven katoen,
van manufacturen, stoffen en weefsels
van vlas, hennep en halflinnen, van niet
houtvormende siergewassen, alsmede van
azalea's en hortensia's, van tapijten en
van manufacturen, stoffen en weefsels
van echte zijde en van echte zijde met
kunstzijde.
D'e A.N.W.B. populariseert de nieuwe
verkeersregels.
Naar aanleiding van de verschijning
der gewijzigde verkeers-voorschriften,
heeft de Kon. Ned. Toeristenbond A. N.
W. B. aan de commissarissen van po
litie en aan de districtscommandanten
van de marechaussee en de rijksveldwacht
medegedeeld, voornemens te zijn, zeer
spoedig een eenvoudige brochure te laten
verschijnen, waarin een volledig over
zicht van de bestaande en nieuwe ver-
keersvoo'rschriften, verkeersborden enz.
voor alle weggebruikers zal worden ge
geven-.
Deze brochure zal in vele -honderddui
zenden exemplaren verschijnen en gratis
ter beschikking van de politie gesteld
worden, ter verspreiding onder belang
hebbenden.
In de afgeloopen jaren heeft de A. N.
W. B. reeds eenige malen met veel succes
dergelijke brochures -door bemiddeling
van de politie, de pers, de scholen enz.
doen verspreiden- te verwachten is, dat
door deze nieuwe actie van den Toeris
tenbond de nieuwe voorschriften in kor
ten tijd de algemeene bekendheid zullen
verkrijgen, welke voor een veilig verkeer
gewenscht is.
Als Uw spijsvertering- niet goed werkt, dan
hoopen vergiften zich op in Uw lichaam,
dan voelt Ge U ellendig, dan gaat Gt) er
grauw, groezelig uitzien, oud voor Uw tijd!
Jtfnak Schoon Schip, neemt:
Zij bevatten 'n bijzondere samenstelling, ge
heel afwijkend van andere laxeer-middelen.
Zij bevatten bovendien stoffen om Uw bloed,
Uw lever en Uw ingewanden te reinigen.
Werken langzaam en voorzichtig, schaden
Uw darmen niet en verbeteren Uw gestel.
Wilt Gij langzaam laxeeren, neem er één!
Wilt Gij snel en goed purgeeren, dan twéé
Eenmaal geprobeerd, dan zijt gij overtuigd,
't Is een vondst van Apotheker Dumont.
Prettig innemen, want Gij proeft niets.
Per koleer van 12 stuks 60 ct. Overal verkrijgbaar.
Binnenland.
De herberekening der pensioenen.
De verlaagde invoerheffing op koffie.
Het beheer van de gelden bij den Bijz.
Vrijtv. Landstorm.
De luchtlijn naar Zeeland stopgezet.
Treinongeluk bij Woerden. Een doode en
zes gewonden.
Brand aan boord van de Marnix van St.
Aldegonde.
Buitenland.
De kring om Madrid gesloten. De aan
val spoedig verwacht.
De economische debatten te Genève.
HET BEHEER VAN DE
GELDMIDDELEN BIJ DEN
BIJZONDEREN VRIJWILLIGEN
LANDSTORM.
Schriftelijk beantwoorde vragen
over de malversaties in Limburg
en Zeeland.
Op -de vragen van het Eerste Kamer-
ii-d Mendels, Jietreffen-de malversaties bij
het beheer van de geldmiddelen van den
•bijzon-deren vrijwiliigen landstorm in de
gewesten Limburg en Zeeland beeft de
minister van Binnenlandsohe Zaken bet
volgende geantwoord:
Wat de malversaties bij den bij-zonde
ren vrijwiliigen landstorm in -het gewest
Limburg betreft, is bij het gerechte
lijk onderzoeik komen vast te staan, dat
de delinquent door het stellen van val-
sche han-d'teekeningen onder kwitanties
en door 'het alleen uitbetalen van gelden
aan ben, die daarom vroegen, zich gedu
rende enkele jaren gelden heeft weten toe
te eigenen, welke bestemd waren om in
kleine bedragen aan plaatselijke leiders
en af-deelin'gen te worden uitgekeerd. Blij
kens het door de arrondissementsrecht
bank te Maastricht gewezen vonnis is
met de gepleegde malversaties een be
drag van plm. f 26.000 gemoeid. Het ach
terbalen van de gepleegde onregelmatig
heden i® bemoeilijkt door de uitzonder
lijke omstandigheid, dat de rechthebben
den nimmer hebben te kennen gegeven,
dat de bedragen niet door ben ontvangen
waren.
Ten aanzien van het gebeurde met be
trekking tot de geldmiddelen van het ge
west Z e e 1 a n d is nog een gerechtelijk
onderzoek loopende. Uiteraard is- het den
minister niet mogelijk, hangende dat on
derzoek zijnerzijds inlichtingen te ver
strekken, omtrent den aard en den om
vang van bedoelde onregelmatigheden.
Tot voor korten tijd was het beheer van
de geldmiddelen der nationale landstorm-
commissie, voor zoover deze van rijks
wege werden verstrekt, alsmede de con
trole -daarop, als volgt geregeld.
Van de rijks'gel-den, welke door het de
partement van -binnenlandsche zaken
vo-or den bijzonderen vrijwiliigen land
storm worden besteed, werden door de
nationale iandstormcommissie bedragen
ter 'beschikking gesteld van de onder
scheidene gewestelijke landstormoommis-
sies voor het doen van betalingen. De ver
antwoordingsstukken der gewestelijke
commissiën werden ten bureele van de
nationale Iandstormcommissie nagezien,
daarna door liet departement van binnen
landsche zaken onderzocht en vervolgens
aan de Algemeene Rekenkamer aange
boden.
Bedoelde verantwoordingsstukken moes
ten voldoen aan de eisc-hen van gelijken
aard als die, welke volgens de comptabele
voorschriften aan bewijsstukken voor de
rijksuitgaven worden gesteld.
Overigens wordt driemaandelijks van
wege het departement van binnenland
sche zaken controle ter plaatse bij den
comptabele van de nationale landstorm-
