IBIS SHAG 'tSchandaalbiljet van de N.S.B. EERSTE BLAD Dobbefmann lekker... man? MAANDAG 5 OCTOBER 1936 OAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 51e JMR3AN3 Ne. 4 Buitenland. De burgeroorlog in Spanje. Binnenland De Middenstand en de kleinhandelsprijzen. Belangrijkste Nieuws VOOR DE PIJP. CJitg.: N.V. Uitgovors Maatschappij „Luctor et Emorgo" tor oxploitatio van hot hlail „Do Zcouw". Duroaux Lungo Vorststraat 70, Goos. Telefoonnummer XX. Postchëquo en Girorekening Wi05 Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL ,T. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. 7)e Zeeuw Abonnementsprijs 12.50 por kwartaal, wooknljoimemofiton voor Middelburg, Goos on VlIöMitigon 10.20, Lesso ssummors 5 eont AdvortonllOn 30 cont por regel. Ingezonden mcdedeclingon 00 cent per regel. Kleine Advcrtcntiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85. Bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Het vanwege de N. S, B. verspreidde manifest over de devaluatie heeft in alle kringen der bevolking verontwaardiging gewekt. Het landsgevaarlijie optreden van deze z.g. nationalistische partij is door de mas sa zeer goed doorzien. 't Was dan ook a 1 te erg. Terwijl de Regeering met zeer groo- ten nadruk de bevolking tot rust en kalmte aanmaande, trachtte de N. S. B. door haar onvaderlandslievend gestook een paniek te verwekken, waarvan alleen een aantal speculanten had kunnen profi teered terwijl het belang van het land en van de groote meerderheid der ingezete nen in ernstige mate zou zijn geschaad. Van meerdere kanten bereikt ons nu de vraag: moet er tegen dit heiilooze optre den niets worden gedaan? Ons antwoord luidt bevestigend. Zeker moet er iets worden gedaan. Laat ieder, die het wel meent met de belangen van land en volk, in eigen kring tegen dit landsgevaarlijke gestook waar schuwen. Men 'heeft nu, doordat de N. S. B. zioh heeft blootgegeven, met eigen oogen kun nen zien, welk een ontzaglijk gevaar deze beweging beteekent, door welke heiilooze beginselen en onverantwoordelijke leiders zij geleid wordt. Welnu, dan is eerste plicht ook de oogen van anderen voor dit gevaar te openen. Als een ieder zijn plicht doet, dan kan wat als kwaad bedoeld was, nog veel goeds tengevolge hebben. HOE MEN DE KIEZERS VOORLICHT. „D'e Banier" der S.G.P. heeft weer niet kunnen nalaten de hoogst ernstige poli tieke gebeurtenissen der jongste dagen op schampere wijze voor haar lezers ml te stallen. In zijn nummer van j.l. Maandagavond de radiorede van D'r Golijn afdrukkend, plaatste bet blad boven de passage, waar in de voorzitter van den Raad der Kroon het volk zoo ernstig vermaande: rustig te blijven, een vet kopje: „D'e slaapmuts". Op de binnenpagina van hetzelfde num mer schampert „De Banier" over de be richtgeving van „De Standaard", die Za terdagavond „vmi hoogstbevoegde zijde" vernomen had, aat de Regeering in de devaluatie van den Franschen franc nog geen aanleiding vond haar eigen mone taire politiek te wijzigen. Men weet, wat er nadien is geschied. Dat nu „De Banier" haar antirevolutio naire perszuster in 't ootje poogt te ne men, is het ergste niet. De redactie van „De Standaard" zal er even gerust om geslapen hebben. Ofschoon het toch van grooter ernst zou hebben getuigd, indien de redactie van „De Banier" ten aanzien van dezen moeilijken toestand tol waardi ger voorlichting van haar lezers ware ge komen. Indien zij zich zelf had weten te brengen in de sfeer, waarin de Lands- regeering leefde en waaraan Minister Oud Dinsdagavond in de Eerste Kamer uitdrukking gaf, toen hij o.m. getuigde: „D'ie beslissing is mij zwaar gevallen, maar ik zal het de Kamer niet behoeven te zeggen: als er één is. wien deze beslis sing onnoemelijk zwaar is gevallen, dan is het wel de Voorzitter van -het Kabinet, met wien ik op dien avond van 1.1. Za terdag telkens en telkens weer de vraag heb besproken: is het nu wel noodig; kun nen wij niet vasthouden? Maar als men dan onder invloed van deskundige advie zen van de leiding van de Nederlandsche Bank, van welke wij wisten, dat z.ij ook door niets anders werden ingegeven dau door de vraag: wat eischt het algemeen belang, tenslotte hebben gemeend het be sluit te moeten nemen, dat wij hebben ge nomen, dan aanvaarden wij daarvoor de volle verantwoordelijkheid en die volle verantwoordelijkheid aanvaarden wij met een gerust geweten, want wat er in de toekomst ook moge komen, wij voor ons hebben de overtuiging: wij hebben niets anders op het oog gehad dan het lands belang, zooals wij dat zagen." Met op zoo schampere wijze te schrij ven, heeft het S.G.P.-blad zich gesteld op het peil van N.S.B. en Communisten. Toch is het nóg erger, dat, blijkens de officieele Handelingen der Kamer, al 1 e drie de afgevaardigden der' S. G. P. in de vergadering van Dinsdag, welke de zeer gewichtige en uiterst moei lijke landsbelangen had te verzorgen, wederom schitterden door afwe zigheid. Van den heer Kersten teekent het ver slag aan, dat hij „wegens ongesteldheid verhinderd" was. Gelukkig was deze ziekte van voorbij- bijgaanden aard ,want Woensdag was hij weer present en nam aan de debatten deel. Doch toen behoefde er slechts te wor den nagepraat; de beslissingen wa ren Dinsdag gevallen. Zoo is het met die heeren der S.G.P. Als er te „praten" valt. zijn ze als de kippen erbij. Doch wanneer er verant woordelijkheid moet aanvaard en gedra gen worden, onttrekken ze zich daaraan R. A. d. O. BEIDE PARTIJEN MELDEN SUCCESSEN. Er is weer niet veel anders dan tegen strijdig nieuws over den strijd in Spanje, waarbij van beide zijden successen wor den gemeld. Franco, de leider der opstan delingen, gaat voort troepen uit Marokko te requireeren. Volgens een bericht uit Gibraltar zijn in de laatste 48 uur niet minder dan tien duizend soldaten uit Spaansch Marokko naar Cadiz en Algeciras gebracht. Boven dien werden daar ongeveer 30 vliegtuigen en een aantal batterijen zware artillerie aan land gezet. Radio Sevilla 'heeft o.a. medegedeeld: „In Asturië is de eenige fabriek van springstoffen door de luchtmacht der na tionalisten verwoest. Met betrekking tot den toestand te Ma drid wordt vernomen, dat 'het levensmid delentekort voortdurend stebker voelbaar wordt. Er is gebrek aan eieren, aadappe- len en koffie. Ook moet het waterverbruik in Madrid beperkt zijn. De SpaansChe minister van oorlog heeft Zondagochtend 9.30 uur per radio mede gedeeld, dat de regeeringstroepen bij Si- guenza de opstandelingen tegen houden. Langs de Taag bombardeert de lucht macht de voornaamste stellingen van de opstandelingen. Volgens te Gibraltar ontvangen berich ten van het front tussöhen Toledo en Ma drid, zijn de regeeringstroepen Zaterdag tot een tegenoffensief overgegaan. Zij heb ben een zeer krac'htigen aanval gericht op Bargas, dat zes mijlen ten noorden van Toledo ligt. IS STALIN GESTORVEN? Volgens berichten in het dagblad „Un- dislëht" zou Stalin Vrijdagavond in zijn villa bij Moskou tengevolge van kanker overleden zijn. D'e regeering zou dit bericht geheim houden om wanorde te voorkomen. Maarschalk Worosjilo zou de opvolger van Stalin zijn. Deze berichten zouden bevestigd zijn door iemand, die uit Leningrad in Est land is aangekomen. VERLAGING DER FRANSCHE INVOERRECHTEN. In Frankrijk zijn de invoerrechten op niet-gecontineenteerde goederen met in gang van 10 October a.s. verlaagd m!et 20 pet. voor grondstoffen, 17 pet. voor half fabrikaten en 15 pet. voor afgewerkte pro ducten. Tevens is met ingang van den zelfden datum de 'belasting op den im port van gecontingenteerde artikelen met 20 pet. verlaagd. Pertinax schrijft in de „Echo de Paris'' dat Zwitserland dit voorbeeld zal volgen en dat ook N ederlandde volgende week invoerrechten zal verlagen. DE MIJNRAMP IN BELGIE. De reddingspogingen opgegeven. In een Zaterdag gehouden conferentie van de ingenieurs 'der mijn „Grand Trait" met hun collega's van het mijnwezen heeft men definitief besloten de reddings werkzaamheden stop te zetten. Men had de zekerheid gekregen, dat de acht mijnwerkers, die nog in de mijn bedolven lagen, dood waren. De red dingsploegen hebben n.l. vastgesteld, dat de mijngang, waarin deze mannen op het oogenblik van de ontploffing aan 'het werk waren, geheel in brand staat en een groote vuurzee vormt. Zelfs al waren de acht ongelukkigen dus niet onmiddellijk door de ontploffing gedood of later door het mijnras gestikt, 'dan 'zouden zij thans toc'h in de vlammen zijn omgekomen. Met dit feit voor oogen heeft men zich zeer ernstig afgevraagd of het wel verant woord was, mannen van den reddings ploeg opnieuw in den mijn te laten af dalen. Daarbij' komt nog dat de toestand in de mijn van dien aard is, dat ieder oogenblik nieuwe ontploffingen zich kun nen voordoen, Inmiddels heeft men de toegangen tot de gangen, waar het vuur woedt, dicht gemetseld, om 'het verdere uitbreiden van de onderaardsehe vuurzee te verhinderen, In het geheel telt men thans '21 dooden en nog steeds verkeeren er eenige zwaar gewonden in levensgevaar. SPANNING IN HET VERRE OOSTEN. Japan duldt geen Inmenging. Officiële kringen te Londen verklaren, dat Groot-Brittannië nauwlettend den loop der gebeurtenissen in het Verre Oos ten gadeslaat. In Britsche politieke kringen krijgt men den indruk, dat Engeland een be zetting van China of van een gedeelte van dat rijk door Japan, welke zou kun nen leiden tot de vestiging van een Ja- pansch protectoraat over China, a 1 s e e n ernstig feit zou beschouwen, in verband met de uitgebreidheid van de Engelsche belangen in China, welke al dus benadeeld zouden kunnen worden. Men meent dan ook te weten, dat de Engelsche regeering en de regeering der Ver. Staten reeds van gedachten hebben gewisseld over de jonste gebeurtenissen in het Verre Oosten. Naar aanleiding van deze berichten heeft het Japansche departement van buitenlandsche zaken verklaard, dat Ja pan geenerlei inmenging van Engeland of van welke andere mogendheid wenscht of duldt. De staking in het hotelbedrijf te Parijs geëindigd. In het hotel-, café- en restaurantbedrijf te Parijs was Vrijdag een staking uitge roepen. De boulevards boden Zaterdag weer een schouwspel van Juni. De ta feltjes en 'de stoelen van de terrassen wa ren weggenomen en de café's waren ge sloten evenals de eethuizen. Dhar de werkgevers de staking zagen aankomen, hadden zij maatregelen ge troffen. Tegen den middag hebben groe pen stakers op de boulevards gedemon streerd. De politie behoefde niet tusschen- beide te komen Een groot aantal bedrijven was door het personeel bezet; de politie begon in den namiddag met de ontruiming. Dit ge schiedde met veel tact en er deden zich geen incidenten voor. Beide partijen aanvaardden de regee- ringsarbitrage. Zaterdagavond laat seinde Reuter: D'e staking in het hotel- en restaurant bedrijf is geëindigd; Zondagmorgen zal de arbeid op het gewone uur hervat wor den. Korte Berichten. Gisteren is te Wil'helmshafen de pantserkruisr „D." van Stapel geloopen waarbij generaal von Blomberg, de op perbevelhebber der weermacht, een rede heeft gehouden. De opperpresident van de Rijnpro vincie heeft er in een omzendbrief op ge wezen, dat het de plicht is van de ambte naren om daar, waar voldoende scholen aanwezig zijn, hun kinderen naar de openbare school te zenden. Hij wijst er ook op, dat ambtenaren geen zitting mo gen hebben in het curatorium of in het bestuur van een bijzondere school. Z i e - daar dus de vrijheid van on derwijs in Duit sc bland! D'e leider der Diiitsche politie, Himmler, is uit de R.K. kerk getreden. Een vliegtuig, dat op zoek was naar de vermiste Indische sportvliegers Rous en Van Beekum. heeft de plaats ontdekt, waar beiden zijn neergekomen. De vlie gers zijn ongedeerd en bevinden zich op 120 mijl ten zuidoosten van Kalgoorlie. Het Australische vliegtuig heeft levens middelen omlaag geworpen. H. M. DE KONINGIN NAAR GRONINGEN. Naar het „Nieuwsblad van het Noor den" verneemt, is de kans zeer groot, dat H. M. de Koningin deze maand men noemde als datum 22 October een be zoek zal brengen aan Groningen. D'e Groningers 'hopen natuurlijk, aldus het blad, dat H. M. bij dit bezoek verge zeld zal zijn van H. K. H. Prinses Ju liana en Z. H. Prins Bernhard. Hier omtrent kon evenwel nog geen zekerheid worden verkregen. RADIODISTRIBUTIE MOET AAN DEN OMROEP BETALEN. Volgens art. 37 van het gewijzigde en aangevulde Radioreglement 1930 zal de houder van de machtiging voor radio distributie voortaan f 2 per jaar en per aangebrachte aansluiting moeten betalen voor de bevordering van de belangen van den Nederlandschen Omroep. D'e N.V. Ne- Plaatselijke commissies ter beoordeellng van prijsstijgingen. Te Utrecht vergaderde dezer dagen 'het hoofdbestuur van den Ned, R.K. Midden standsbond met vertegenwoordigers van zijn diocesane bonden en zijn nationale vakorganisaties. Deze dru'k bezochte vergadering was geiheel gewijd aan de bespreking van den toestand waarin de middenstand is ge raakt door de jongste maatregelen der re geering op monetair gebied. Eenstemmig was men van meening, dat de besturen van de middenstandsor ganisaties volkomen terecht onmiddellijk gehoor hebben gegeven aan het verzoek der regeering om mede te werken, ten einde paniekstemmingen in de prijszet ting te voorkomen. Men aanvaardde ten volle dat de middenstand in deze dagen een bijzondere taak heeft te vervullen, door zich te verzetten tegen alles wat zou kunnen leiden tot het ongemotiveerd ver- hoogen van prijzen, of tot het kunstma tig 'kweeken van sehaarschte aan bepaal de producten door het z.g. hamsteren. Maar ook wanneer dit ten volle wordt erkend en vooropgesteld, blijft toch "de moeilijkheid, dat de middenstand vaa'k wordt gedwongen tot prijsverhooging, omdat de voor gaande schakels in het distributie-proces daartoe zijn overgegaan. Wat de 'grossier en de fabrikant doet, is aan het publiek niet bekend. Wat de middenstand zelf doet, blijkt echter oogenblikkelijk aan 'het publiek. Uit de vergadering werd er dan ook op aange drongen het publiek in den breede voor te lichten. Uit de .vergadering werd sterk aange drongen op regeeringstoezicht op prijs- verhoogingen door fabrikanten en gros siers. Het is van het grootste belang, dat de regeering 'hierop haar volle aandacht richt, daar de middenstand in vele geval len slechts verkeert in een dwangpositie, want hij moet prijzen vragen, die reke ning houden met de verhoogingen in den groothandel. De vergadering kon de wet tegen de onredelijke prijsverhoogingen volkomen aanvaarden, omdat ook de middenstand beseft, dat maatregelen tegen misbruiken moeten kunnen worden genomen. Echter was men wel bevreesd voor de uitvoering van deze wet, aangezien aan de burgemeesters de bevoegdheid wordt verleend om reeds bij' gegronde verden king tot inbeslagneming van goederen over te gaan. Aanbevolen werd plaatselijke commis sies van advies in 'het leven te roepen, welke zouden zijn samengesteld uit ver tegenwoordigers van de plaatselijke mid denstandsorganisaties, maar daarnaast ook uit vertegenwoordigers van plaatse lijke vereenigingen van arbeiders en 'huis vrouwen. Dergelijke commissies zouden met ken nis van zaken en objectief de oorzaken van de prijsstijgingen 'kunnen beoordee- len. derlandsche Omroep-Zender-Maatsohap- pij (Nozema) zal het geld beheeren en er volgens de bepalingen van het nieuwe art. 37 van het Radio-regelement betalin gen van doen. CHR.-HIST. UNIE. Vergadering van het Hoofdbestuur. Het dagelijksch bestuur der Gbr.-Hist Unie heeft de leden en adviseerende le den van het Hoofdbestuur en afgevaar digden van de Kamerkringbesturen opge roepen tot een samenkomst, op Zaterdag 31 October 1936, des morgens 11 uur, in het gebouw voor Kunsten en Weten schappen te Utrecht, ter bespreking van den politieken toestand en de politieke ge dragslijn der Unie met het oog op de a.s. verkiezingen. DE INDIENSTSTELLING VAN DE KRUISER DE RUYTER. H. M. de Koningin te Schiedam. H. M. de Koningin heeft Zaterdag op de werf Wilton Feijenoord te 'Schiedam de nieuw gebouwde kruiser De 'Ruyter in dienst gesteld. Er was te 'Schiedam voor 'het Konink lijk bezoek groote belangstelling. Duizen den hadden zich langs de straten opge steld. •Op 'het moment, waarop de Koningin aan de werf arriveerde, omstreeks half twee, was de De Ruyter het eenige sc'hip in de haven, dat niet vlagde, maar dat was dan ook geheel volgens de etiquette. Alle andere schepen waren feestelijk gepa- voiseerd, Ook van de hijschkranen, bok ken en dokken waren de vlaggen uitge stoken. Aan dek stonden de officieren en de manschappen van den nieuwen bodem Binnenland. Vervroegde inschrijving lichting 1938. Middenstand en kleinhandelsprijzen. D'e indienststelling van een nieuwen krui ser, D'e onbewaakte overwegen. Buitenland. Spanning in het Verre Oosten. Is Stalin gestorven? De mijnramp in België. Ingezonden Mededeeling. Kro l'/7. Rookt IBIS bij voorkeur uiteen IBIS-pijp. Bij Uw winkelier verkrijgbaar. opgesteld en op het moment, waarop de Koningin voet aan boord zette, werd aan den voortrap de Koninklijke sltandaard bijgezet, terwijl de marinekapel, welke op het achterdek stond, de eerste maten van 'het Wilhelmus ten gehoore bracht. Nadat de 'Koningin zich even had op gehouden in het verblijf van den com mandant, gedurende welke oogenblikken de bemanning het 'bevel: alle hens voor den boeg ten uitvoer bad gebracht het geen hier op neer kwam, dat de geheele equipage zich op het achterschip opstelde 'hebben op dat achterdek de plechtige overdracht van het schip van de werf aan de Marine en de officieele indienst stelling plaats gehad, waarbij de Konin gin een korte rede, die door de radio werd uitgezonden, uitsprak. Na de redevoeringen begaven de Ko ningin, het gevolg, de commandant van Hr Ms De Ruyter de beide vice-admi- raals, de eerste officier en de 'heer Ver loop 'zich naar de verblijven van den commandant, terwijl de bemanning baks- gewijs aantrad. Vervolgens beeft de Ko ningin de bemanning geïnspecteerd, waarna de bemanning zich vooruit op den bak verzamelde. Toen ook de officie ren daar bijeen gekomen waren, betrad de Koningin bet voorschip en zij nam daar plaats op den voor Haar bestemden zetel. Er werd toen een foto gemaakt, waarop de Koningin zich te midden van de officieren en de voltallige bemanning van 'Hr 'Ms De RuyteT bevindt. Na zich nog geruimen tijd met den commandant, de andere marine-autori teiten en den beer Verloop te hebben on derhouden, verliet de Koningin het schip. De 'bemanning stond toen weer stram in de houding langs de bakboordszijde op gesteld, maar op het moment, waarop zij de loopbrug betrad riep de eerste offi cier „Leve de Koningin" en aan boord gingen steken en mutsen de lucht in en een donderend driewerf hoera weerklonk. De wachtenden op den wal stemden hier van harte mee in. Inmiddels waren de hofauto's nader bij gereden. De 'Koningin nam in den eersten wagen plaats, nadat zij de marine autoriteiten en de directie van Wilton- Feijenoord minzaam had gegroet. En nauwelijks zette de stoet zic'h dn bewe ging of van Hr Ms De Ruyter donderde het eerste van de 35 schoten uit de sa- hiutbatterij'. HET WERK DER COMMISSIE VAN LOON. Thans In belangrijke mate door de feiten achterhaald. Zooals men zich herinnert is destijds ingesteld de commissie-Van Loon, welke opdracht had te onderzoeken of en zoo ja 'op- welke wijze de lanldbouwcrisispoli- tiek en de steunmaatregelen veranderd zouden moeten worden. Naar aan „Land bouw en Maatschappij1" ter oore komt,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1936 | | pagina 1