Gratis.
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 309
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
wocltabonnomonton voor Middolburg, Goos en
Viissingon 10.20. Losso nummers 5 cent
Advortontlün 30 conl por rogol. Ingezonden
medcdeelingen 00 cont por rogol. Kloino
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
ZIJ DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN, ONTVANGEN DE NOG IN SEP
TEMBER VERSCHIJNENDE NUM
MERS GRATIS.
Toenemende onrust te Madrid
Wordt President Azana door
de communisten gevangen ge
houden?
Het radiostation van Burgos deelt mee
dat te Madrid groote opwinding heerscht
over het voortdurend oprukken van de
opstandelingen.
Hoeiwel geheimhouding wordt bewaard
ten aanzien van den toestand van het
front, schijnt de bevolking zioh toch van
den toestand bewnst te worden. Donder
dag verzamelden zich vele volisfronters
in het centrum van de stad en demon
streerden dreigend bij de regeeringsge-
bouwen.
'Gemeld wordt, dat 25 vliegtuigen der
opstandelingen boven Madrid hebben ge
vlogen en proclamaties hebben uitgewor
pen, waarin de bevolking wordt uitgenoo-
digd zich over te geven en waarin wordt
aangekondigd, dat binnenkort tot een
overval zal worden overgegaan.
De geheele opmerkzaamheid der op
standelingen is thans gericht op den toe
stand rond Madrid, in het bijzonder op
het front bij Talavera. De druk der hier
opereerende colonne van Yague wordt
zoo sterk dat men zich afvraagt of onder
de gegeven omstandigheden het voorloo-
pige doel, Toledo, niet opgegeven kan
worden en de opmarsoh op Madrid recht
streeks kan worden ingezet. De positie
van Toledo zou immers toch onhoudbaar
worden, zoodra de verbinding met de
hoofdstad afgesneden zou zijn.
Volgens een te Parijs opgevangen
draadloos bericht heeft generaal Mola
echter bevel gegeven den hoofdaanval op
Bilbao op 25 September des nachts om
één uur te doen 'beginnen; de stad moet
dan tot overgave worden gedwongen.
Op 'het oogenblik ligt de eenige wer
kelijke lijn van verzet tusschen Eibar en
Elgoibar en de volksfronters zullen alles
in het werk stellen om deze linie te be
houden, daar te Eibar een wapenfabriek
d'ag en nacht werkt om hen van wapens
te voorzien.
Volgens een onderschept bericht zou
radio-Burges aan de rebellen van het
Alcazar hebben bevolen zich niet over te
geven en de vrouwen en kinderen in de
voorste linies te plaatsen.
De Madrileensohe regeering schuift nu
alle verantwoordelijkheid op de schou
ders der reöhtsdhen.
De zender Tetoean deelt mede, dat vol
gens berichten uit Madrid de president
tan de Spaansche republiek, Azana, de
gevangene is van de communisten.
Iedere bezoeker, die Azana wenscht te
spreken, beeft een bijzondere vergunning
noodig van de bewakers; eenige linka-
republikeinsche bezoekers, die met ge
weld tot Azana wilden doordringen, zou
den zijn' neergeschoten.
DE ABESSYNSCHE KWESTIE.
Voorstel van Mr Limburg.
In de commissie voor de geloofsbrieven
der Ahessijnsche delegatie ter Volken-
bondsvergadering, heeft onze Nederland-
sche gedelegeerde, Mr Limburg, het
denkbeeld geopperd, dat het advies van
het internationale gerechtshof te Den
Haag zal worden ingewonnen over twee
prealaJbelje (rechtskwesties inzake Abesi-
synië.
De kans zou groot zijn, dat de com
missie aan de voltallige vergadering zal
voorstellen, het advies van het Haagsche
Hof over de twee door (Mr Limburg ge
stelde vragen in te roepen.
Het is waarschijnlijk, dat al
leen reeds het enkele besluit
om een beroep te doen op bet
Hof, Mussolini voldoende zal
zijn, uit Genève weg te blijven.
Mr Limburg betoogde, dat de commissie
voor de geloofsbrieven geen oordeel kon
uitspreken over twee prealabele rechts
kwesties, namelijk
1. Bestaat er nog een onafhankelijke
staat Abessynië?
2. Zoo ja, zijn de hier aanwezige gede
legeerden de rechtmatige vertegenwoor
digers van dien onafhankelijken staat
Mr 'Limburg stelde voor, hierover het
advies van het Haagsche Hof in te
roepen.
De Negus is gisteren met zijn gevolg
op het vliegveld Cointrin bij Genève aan
gekomen.
De Abessijnsche legatie heeft een com
muniqué gepubliceerd, waarin verzekerd
wordt, dat tweederden van het Abessijn
sche gebied nog niet door de Italianen be-
heerscht worden. 'Het meerendeel der 36
provinciën, die dus nog onafhankelijk
zijn, hebben aldus het communiqué
vertegenwoordigers naar de regeering te
Gore gezonden en hun trouw aan den
keizer betuigd.
DE JAPANSCH-CHINEESCHE
INCIDENTEN.
In Japan wordt de toestand hoogst
ernstig geacht.
In een bespreking over het zenden van
Japansche landingsdivisies naar China,
zeide de woordvoerder van de Japansche
regeering, dat dit niet alleen betrekking
bad op de incidenten van Hankau, doch
ook op het incident van Pakboi, waar het
19e Chineesche leger weigerde plaats te
ontruimen, zooals de regeering van Kan
ton beeft gelast.
Ten aanzien van de incidenten te Feng-
ta wordt vernomen, dat de Chineesche
troepen deze plaats 20 dezer te midder
nacht verlaten moesten hebben, doch de
troepen weigerden te vertrekken.
Een woordvoerder der Japansche ma
rine deelde mede, dat het zenden van
Japansche oorlogsschepen en landings
troepen ten doel had de vriendschaps
banden tusschen beide landen te verste
vigen 11
De Japansche regeering acht den toe
stand hoogst ernstig, in bet bijzonder met
het oog op het incident te Hankau en
hoopt alsnog dat de Chineesche regeering
een eind zal kunnen maken aan de agi
tatie.
Reuter meldt uit Sjanghai:
Het 19 de Chineesche legerkorps ont
ruimde Pakhoi, dat vervolgens door Kan-
tonneesche troepen werd bezet.
De huiszoekingen in België.
In Brussel en omgeving zijn de huis
zoekingen Zaterdag en Zondag voortge
zet. De politie heeft wapens ontdekt, als
mede documenten betreffende de bewa
pening der „arbeidersmilities". Verder is
een correspondentie met de provincie en
bet buitenland gevonden, waarin sprake
is van een beroep op de arbeiders, om
zich te wapenen.
De stakingsbeweging In Frankrijk.
Na tien dagen gestaakt te hebben, heb
ben 30.000 textielarbeiders in Rijsel en
omgeving den arbeid in alle fabrieken
hervat; er heeft zich geen enkel incident
voorgedaan.
Het Noorderdepartement schijnt echter
door een nieuwe stakingsgolf te worden
bedreigd. De machinisten en stokers van
het textielgebied van Roubaix-Tourcoing
eischen een loonsverhooging en dreigen
morgen in staking te gaan, als geen ge
volg wordt gegeven aan hun eischen.
Hierdoor zullen dan 60.000 textielarbei
ders tot werkloosheid worden gedwongen.
Wil Duitschland zich mengen in de
Weensche besprekingen?
In gezaghebbende kringen beschouwt
men de besprekingen van von Neurath te
Boedapest als een poging van Duitschland
om zich te mengen in de besprekingen,
die binnenkort te Ween en zullen worden
gehouden door Oostenrijk, Hongarije en
Italië.
Von Neurath zou 'het terrein verkennen
te Boedapest, omdat Hongarije voor Duit-
sche deelneming meer zou voelen dan
Oostenrijk.
De storm van Zondag.
Dé storm die Zondagavond over geheel
Zuid-E'ngeland 'heeft gewoed, heeft eenige
honderden telefoon- en telegraafleidin-
gen in het ongereede gebracht. Maandag
middag te 4 uur waren de voornaamste
verbindingen met Southampton, Bristol
en Plymouth pas hersteld.
Er zijn geen persoonlijke ongelukken
gebeurd, maar de regenval was vooral te
Londen en de Home Counties zoo hevig,
dat het maandgemiddelde van September
dat 45 m.M. bedraagt reeds overtroffen is.
Storm op het Bodenmeer. Drie dooden.
Zondagmiddag heeft een geweldige
storm boven het Bodenmeer gewoed, voor
namelijk in het Oostelijk gedeelte boven
Lindau. D'aar een paar zeilbooten niet
teruggekeerd waren, ging de politie met
snelvarende motorbooten op zoek. die de
opvarenden van twee gekenterde zeilboo
ten, studenten uit Dtornbirn, oppikten. Een
derde zeilboot is echter tusschen Lindau
en Bregenz omgeslagen en ofschoon de
stoomboot Kempstra dadelijk van wal
stak, konden de 3 opvarenden niet meer
gevonden worden.
Korte Berichten.
i In België zal in den nacht van 3 op
4 October a.s. de wintertijd weer worden
ingevoerd.
Bij 'het inzuren van haksel zijn te
Bieslau een arbeidster en twee arbeiders
in een silo voor veivoer gevallen. D'e drie
ongelukkigen zijn door de dampen, welke
hierin waren, gestikt.
Volgens den stand van begin Sep
tember wordt de totale Duitsche graan
oogst voor het jaar 1935/1936 geschat op
22,58 millioen ton, hetgeen 500.000 ton
meer is dan begin September 1935.
In een ammoniakfabriek te Bragno,
nabij Savona (Italië) heeft een ernstige
ontploffing plaats gehad. Uit de puinhoo-
pen heeft men tegen middernacht twee
geheel verkoolde lijken geborgen. Zeven
personen, onder wie vier ingenieurs, zijn
levensgevaarlijk gewond. Men twijfelt, of
zij er het leven zullen afbrengen.
De keizerin van Abessynië is, ko
mende van Jeruzalem, via Marseille en
Parijs, met haar beide kinderen te Fol
kestone aangekomen. Zij zal daar eenige
dagen blijven totdat het huis, dat de ne
gus te Bath heeft gekocht, gereed zal zijn.
De Zweedsche minister-president
Pehrsson heeft verklaard, dat bij Woens
dag bet ontslag van de ministers der boe
renpartij zal indienen bij den koning.
'Gisteravond brak boven Muncbeu
een zwaar onweer Ids. Groote hagelstee-
nen kletterden omlaag en binnen vier
minuten waren de straten met een dikke
laag 'hagelsteenen bedekt. Vervolgens
gang de hagel over in een slagregen.
Door de douaneautoriteiten te
Oostende ia een vrachtschip met een la
ding wapens in beslag genomen. Het
schijnt, dat de omvangrijke lading, be
staande uit geweren en bajonetten, met
verscheidene vrachtauto's uit Antwerpen
is aangebracht.
DE KONINKLIJKE FAMILIE OP
HET LOO.
De Koningin heeft gistermiddag in een
open rijtuig, vergezeld van een hofdame,
een rondrit door Apeldoorn gemaakt om
de versieringen te bezichtigen. Halver
wege werd H. M. door een hevige regen
bui overvallen. De rit werd onderbroken
en door den stroomenden regen, zonder
bescherming van een parapluie, reed H.M.
naar het Paleis terug.
Prinses Juliana is tegen den middag
per auto uitgereden en een uur later op
het paleis teruggekeerd. Prins Bernhard
is naar elders in dit nr. is vermeld,
's morgens per auto van het Loo naar
Amsterdam vertrokken en 's middags te
ruggekeerd.
Dés middags vijf uur hebben Prinses
Juliana en Prins Bernhard op het Paleis
Het Loo een deputatie van de Apeldoorn-
sche padvinders en padvindsters ontvan
gen, die een plateau met een oppervlak
van zes vierkante meter aanboden, waar
op de Veluwe in beeld is gebracht.
Prins en Prinses betoonden zich zeer
ingenomen met dit geschenk en drukten
alle jongens de hand. Prinses Juliana
verzekerde, dat het geschenk een mooie
plaats in het palêis zal krijgen.
Het verloofde paar verscheen daarna
nog even op het bordes en begroette de
honderden belangstellenden, die voor het
paleis stonden geschaard.
DE KOMST VAN DE KONINGIN TE
ROTTERDAM.
Het gemeentebestuur van Rotterdam
ovei weegt in verband met de te verwach
ten massale opkomst bij gelegenheid van
het bezoek van H. M. de Koningin, Prin
ses Juliana en Prins Bernhard, de hulde-
betooging te doen plaats hebben in het
nieuwe Feijenoord-Stadion, mits tegen
dien tijd de toegangswegen geheel in orde
zullen zijn.
D'e rijtoer door de stad zal dan ook van
uit het nieuwe stadion plaats' hebben.
Omtrent den datum is inmiddels nog
niets vastgesteld.
PRINS BERNHARD IN DE
HOOFDSTAD.
Bezoek aan de Nederlandsche Bank.
Geheel onverwacht is Prins Bernhard
gistermorgen in de hoofdstad aangeko
men, alwaar hij den geheelen morgen na
genoeg onopgemerkt vertoefd heeft. Het
bezoek van den Prins gold de Nederland
sche Bank, waar de Prins om circa elf
uur arriveerde. In het gebouw van de
bank aan het Rokin heeft Prins Bern-
hard zioh geruimen tijd met den direc
teur, mr Trip, onderhouden. Het betrof
hier een zuiver particulier bezoek van den
Prins.
Omstreeks twaalf uur verliet de Prins
het gebouw wederom te voet, evenals bij
de aankomst. Onopgemerkt vervolgde 'hij
zijn weg door de stad. Het moet voor den
Prins wel een eigenaardige gewaarwor
ding zijn geweest, om door de stad, waar
in hij met zijn Koninklijke verloofde en
kele dagen geleden door honderdduizen
den werd toegejuicht, vrijwel onopge
merkt te kunnen wandelen.
Prins Bernhard was vergezeld van zijn
secretaris Ir. W. G. Roëll en den vice-
president van den Raad van State, Jhr F.
Beelaerts van Blokland. Na het bezoek
aan Mr Trip, directeur van de Nederland
sche Bank, verscheen tegen één uur een
open grijze cabriolet voor Hotel de l'Eu-
rope en stapten de drie inzittenden uit
om zich onmiddellijk naar het restaurant
te begeven. Onmiddellijk merkte de maitre
d'hotel op met welke voorname gasten hij
te doen had en hij zorgde dan ook, dat
Prins Bernhard, die een bruin colbert
costuum droeg en wiens oogen achter een
donkeren bril schuilgingen, een goed ta
feltje bij het raam kreeg, dat een fraai
uitzicht bood op de verkeersdrukte.
Voortdurend onderhield de Prins Zich
met zijn mede-disehgenooten, die hem af
en toe op typische bijzonderheden in het
stadsbeeld opmerkzaam maakten.
Onder de andere bezoekers, die hun
tafeltjes in de onmiddellijke nabijheid
hadden, waren er enkelen, die den Prins
herkenden. Zij namen echter de goede
vormen streng in acht en droegen zorg,
dat hun belangstelling op geen enkele
wijze (hinderlijk zou kunnen zijn.
Na de lunoh rookte de Prins op zijn
gemak een sigaar, zoodat de lunoh met
dat al ruim een uur in beslag n'am.
Bij het vertrek verzocht de maitre
d'hotel Prins Bernhard zijn naam in het
gouden boek te willen schrijven, het bij
zondere gastenboek, dat de handteekenin-
gen van vele prominenten draagt. 'De
Prins lachte even, maakte daarop een
kort afwerend gebaar met de hand en
zeide: „D'ieses Mal nicht, ein andres Mal''
Vervolgens zijn. hoed van den. kapstok
nemend en snel naar buiten tredend,
opende de Prins het portier van de auto,
welke de letter M Van de provincie Gel
derland droeg, waarna als gevolg van een
kort uitnoodigend gebaar van zijn kant
Jhr Beelaerts van Blokland het eerst in
stapte. Onmiddellijk daarna stapte de
Prins in, terwijl Jhr Roëll achter 't stuur
plaats nam. Via de stille zijde van het
Rokin reed de wagen vervolgens over de
brug naar het Spui en zoo midden door
het drukke verkeer langs den Nieuwe
Zijds Voorburgwal naar het Centraal Sta
tion, waar de heer Beelaerts van Blok
land de auto verliet om zich na een har
telijk 'afscheid per trein weer naar Den
Haag te begeven.
'Zonder door het publiek te zijn her
kend waarbij uiteraard de donkere bril
onmisbare diensten bewees zetten de
Prins en zijn secretaris hun tocht met de
grijze auto van laatstgenoemde voort.
DE MANOEUVRES IN N.-BRABANT.
Bezoek van H. M. de Koningin.
Het ligt in het voornemen van H. M.
de Koningin een gedeelte van de leger-
manoeuvres in Noord-Brabant bij te
wonen
Dte datum van dit bezoek moet echter
nog geheim blijven, daar H. M. geen groe
ten toeloop van menschen wenscht, waar
door de goede gang van de legeroefenin-
gen zou kunnen worden geschaad.
Dte „Telegr." weet te melden, dat de
dag, waarop H. M. de legeroefeningen in
Brabant zal bijwonen bepaald is op
Woensdag, dus morgen.
NIEUWE SPOORWEG-
ELECTRIFICATIE.
Verschillende moeilijkheden moeten
worden overwonnen.
Onlangs berichtten wij, dat voor den
aanleg der nieuwe electrificatie, nog vrij
wat moeilijkheden te overwinnen waren.
Zoo was het noodig de voetbrug te Drie
bergen te verhoogen, hetgeen inmiddels
is geschied, maar er zijn nog meer obsta
kels, die in den weg staan. Zoo is er het
viaduct in den spoorweg Amersfoort-
Kesteren, welke spoorweg de lijn Utrecht-
Arnhem tusschen Maarsbergen en de
Klomp snijdt, die te laag bleek te zijn en
circa 20 c.M. naar boven gebracht moet
worden. Verder zijn van verschillende
bruggen de verbindingen tusschen de bo
gen te laag voor de bovenleiding, waarin
natuurlijk moet worden voorzien. Ten
slotte is er de monumentale voetbrug over
de sporen op het station Den Bosch, die
eveneens te laag is voor de bovenleiding
en dus omhoog moet. Door de ingenieurs
der spoorwegen zijn plannen uitgewerkt
om in deze moeilijkheden te voorzien,
welke plannen binnenkort tot uitvoering
zullen komen.
VERSTREKKINGEN IN NATURA AAN
WERKLOOZEN.
De Regeering In beginsel bereid den
middenstand daarbij te betrekken.
Op de vragen van den beer Stampei
betreffende het inschakelen van den mid
denstand bij verstrekkingen in natura
aan werkloozen, heeft de minister van
Soteiaie Zaken geantwoord, dat aange
zien slechts levensmiddelen in distributie
zdjin gebracht, die door de werkloozen
niet of slechts in geringe mate zoUden
worden gebruikt, indien zij' niet door de
distributie tegen lagen prijs te 'hunner
beschikking worden gesteld, het nadeel,
dat de middenstand van de distributie
Binnenland.
Prins Bernhard te Amsterdam.
H. M. de Koningin naar Noord-Brabant.
De verstrekkingen in natura aan de
werkloozen.
De handel met Denemarken.
De K. L. M. verkoopt vliegtuigen aan
Frankrijk.
Buitenland.
De oorlog in 'Spanje. Vrijdag aanval <*p
Bilbao?
De Abessynsche kwestie te Genève.
De verhouding tusschen Japan en China.
ondervindt, ook slechts zeer gering kan
zijn.
De Regeering is in beginsel bereid den
middenstand bi} de verstrekking in na
tura te betrekken.
Den gemeentebesturen wordt dan ook
verzocht den middenstand niet uit te
schakelen.
Hierbij wordt ter voorkoming van mis
verstand opgemerkt, dat de Regeering
niet de meening kan deelen, als zou de
distributie, zoo zij! buiten den midden
stand cxm geschiedde, van zoodanigen in
vloed kunnen zijn, dat middenstanders
zooals in een der vragen was gesteld
den strijd eten het bestaan zouden moe
ten opgeven.
INVOER VAN VISCH IN BELG IE.
■Op de vragen van den heer Locke-
feer betreffende het in beperlkte mate
toelaten van den invoer in België van
N ederlandsche visscher ij-voor tbr engselen
aan het Belgische grens'kantoor te Kial-
drecht en het heffen van een invoerrecht
op garnalen aan dat kantoor, hebben de
minister van Buitenlandsche Zaken en
van Landbouw en Visscherij' geantwoord:
Voortbrengselen van de visscherij', b.v.
garnalen, worden bij' invoer in België aan
het Belgische grenskantoor te Kieldrecht
slechts in beperkte mate toegelaten. De
Belgische douane-ontvanger is van mee
ning, dat de van Nederlandsche visschers
afkomstige garnalen op de Noordzee ge
vangen zijn. Hij eischt daarop de invoer
rechten, welke 2H pet. van de waarde
bedragen.
Naar de juistheid van deze bewering
omtrent de vangplaats wordt een onder
zoek ingesteld, waarna het doen van
stappen bij de Belgische regeering nader
in overweging genomen zal worden.
Afgezien van het resultaat van het in
gestelde onderzoek zij opgemerkt, dat in
artikel 16 van het reglement ter uitvoe
ring van art. 9 van het tractaat tusschen
Nederland en België van 19 April 1839,
betreffende de uitoefening van het recht
der visscherij en van den vischhandel, is
vastgelegd, dat bepaalde voortbrengselen
der visscherij', welke door de ingezetenen
der beide landen wordt uitgeoefend, bin
nen de grenzen, bij art. 1 van hetzelfde
reglement aangeduid, zonder onderscheid
alle de voorrechten der nationale vis
scherij zullen genieten, mits de invoer ge
schiede onder nationale vlag, waaronder
op grond van de geschiedenis der tot
standkoming van het reglement is te ver
staan de vlag van het land, waarin de in
voer geschiedt. Bij invoer van visch in
België door Nederlanders of Nederland
sche schepen 'kan men zich derhalve op
deze bepaling niet beroepen.
ONZE HANDELSBETREKKINGEN MET
DENEMARKEN.
Mislukte besprekingen over bloembollen
en Deensche visch.
Volgens het Kopenhaagsche blad Poli-
tiken zijn de, sedert eenigen tijd tusschen
de Deensche en de Nederl. Regeering ge
voerde, besprekingen over uitvoer van
bloembollen naar Denemarken in ruil
voor verlichting van den invoer ten on
zent van Dteensche visch en Deensch
rundvleesoh thans mislukt. Men is in De
nemarken ontevreden over het feit, dat
het contingent voor Dteensche visch elke
maand binnen weinige dagen opge
bruikt raakt en dat het contingent voor
vleesch vrijwel ongebruikt blijft, aange
zien de geboden prijzen de Dteensche ex
porteurs niet kunnen bevredigen. In het
belang van de visschers van de Westkust
had men te Kopenhagen gehoopt een zoo
danige regeling te kunnen treffen, dat het
vischcontingent vergroot werd en dat de
visch direct in de Nederlandsche havens
aangevoerd kon worden, waardoor de on
kosten kleiner en de verdienste grooteï
zouden worden, maar een dergelijke rege
ling achtte men in Den Haag niet aan
vaardbaar.
Wat de bloembollen betreft, die wij, in
ruil voor de door Denemarken gevraagde
maatregelen, naar D'enemarken hadden
kunnen exporteeren, meldt Politiken, dat
het ging om bloembollen ter waarde van
755.000 Deensche kronen en dat de kwee
kers en het publiek nu zullen moeten
trachten het zonder Kersttulpen te stel-
