Prinses Juliana verloofd
DINSDAG 8 SEPTEMBER 1938
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50e JAARGANG No. 288
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
Buitenland.
De particuliere Secretaris van H. M. de Koningin
heeft in opdracht van H. M. aan den Regeerings-
persdienst mededeeling gedaan van de verloving
van H. K. H. Prinses Juliana met Prins Bernhard
van Lippe Biesterfeld.
De burgeroorlog in Spanje.
Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE BLAD.
i— n
(jitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnementsprijs i2.50 per kwartaal,
weokabonncmcnton voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f0.20. Losse nummers 5 coat
AdvcrtontKin 80 cent por regel. Ingebonden
medcdcelingen 00 cent per regel. Kleine
Advertcnticn Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Binnenland.
Prinses Juliana verloofd met Prins Bern-
hard van Lippe.
De sluitingszitting der Staten-Generaal.
De uitwijzing der vier Nederlanders uit
Duitschland gaat door.
De 35e Ned. Jaarbeurs geopend.
Meerderheid der bakkers tegen versch
brood bij het ontbijt.
De bacon-inschrijving.
Buitenland.
De oorlog in Spanje. De opmarsch naar
San Sebastian.
Koning Edward op reis.
De ziekte van Stalin.
De opvolger van Stalin zou de huidige
volkscommissaris van oorlog, Woroschi-
lof zijn, doch de dood van Stalin zou ern
stige gevolgen kunnen 'hebben en zelfs
kunnen leiden tot ineenstorting van bet
huidige regiem.
Korte Berichten.
Het ongeluk met een race-auto Za
terdag te Belfast blijkt veel ernstiger te
zijn geweest dan aanvankelijk werd ge
meld. Gister is het achtste slachtoffer van
het ongeluk overleden. Van eenigen der
24 gewonden is de toestand nog kritiek.
In de omgeving van Toulon en in de
Alpes Maritimes woeden op het oogenblik
felle boschbranden, 'die docr felle stormen
nog worden aangewakkerd, zoodat zij een
ernstig gevaar vormen voor dorpen en
boerderijen, welke in deze streek van Z.-
Frankrijk gelegen zijn.
Op 24 Augustus bedroeg het aantal
werkloozen in Engeland 1.613.940. Dit is
38.132 minder dan op 20 Juli van dit
jaar.
EINDE PARLEMENTAIRE JAAR.
Sluitingszitting Staten-Generaal.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de te
genwoordige zitting der Staten-Generaal
zal worden gesloten op Zaterdag 12 Sep
tember 1936 des n.m. drie uur.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken is gemachtigd, zich op dat tijdstip
te hegeven naar de vergadering der Sta
ten-Generaal, teneinde in een vereenigde
vergadering der beide Kamers de zitting
in naam der Koningin te sluiten.
VOORZITTER DER EERSTE KAMER.
Bij Kon. besluit van 3 September 1936
is benoemd tot voorzitter van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, gedurende
de zitting welke zal aanvangen op de a
derden Dinsdag in September 1936, de
heer mr W. L. baron de Vos van Steen-
wijk, lid van die Kamer.
VERSCH BROOD BIJ HET ONTBIJT.
De tegenstemmers in de meerderheid.
Zooals bekend, hebben de Ned. Bak-
kersbond, de Ned. R.K. Bakkerspatroons
bond en de Bond van Chr. Bakkerspa-
troons in Nederland onlangs een enquête
ingesteld in verband met de bekende actie
voor versch brood bij; het ontbijt.
De ingekomen biljetten zijn gesplitst in
de drie grootste steden, de elf provinciën,
terwijl een laatste lijst de antwoorden be
vat der ingekomen biljetten, welke niet
onderteekend waren.
De vraag luidde: „Wenscht gij: den be
staan-den toestand ten aanzien van den
verkoop van verscb brood veranderd te
zien met behoud van de huidige Arbeids
wet f"
'Het aantal ja-stemmen bedroeg 1743,
het aantal neen-stemmen 2154, terwijl 18
stemmen blanco waren uitgebracht.
OUD-MINISTER DONNER NAAR
GENEVE.
'Mr Dr J. Donner, lid van den Hoogen
Raad der Nederlanden en oud-minister
van Justitie, zal op uitnoodiging van den
Volkenbondsraad een advies uitbrengen
over klachten, geopperd door ambtenaren
in het voormalige Saargebied.
Het is de eerste (keer, dat deze oud
minister in aanraking komt mot den Vol
kenbond.
Radio-avond Geref. Jeugdbonden.
Evenals vorige jaren bij den aanvang
van het winterseizoen zal ook nu weer
D.V. vanwege de Contact-Commissie van
de 'drie Geref. Jeugdbonden: Ned. Bond.
van Jongel. Vereen, op Geref. 'Grondslag;
Bond van Meisjesvereen. op Geref. Grond
slag in Nederland; Bond van Ger. Jeugd
organisaties, een radio-avond worden ge
houden en wel op 'Donderdag 1 Oct. a.s.
De vergadering staat onder leiding van
den secretaris van den Bond voor Geref.
Jeugdorganisatie, den heer M. Grashoff
van 's-iGravenhage. Spreekster en spreker
zijn: Mej. 'B. van den Berg van Kampen,
de colonne van colonel Yaque zich thans
op 4 K.M. van Toledo bevindt.
Volgens uit Burgos ontvangen berichten
zouden vliegtuigen der opstandelingen
boven Madrid hebben gevlogen en procla
maties uitgeworpen, waarin de bevolking
wordt meegedeeld, dat de operaties tot
verovering van Madrid zouden worden
voortgezet.
In de proclamatie wordt verklaard
Indien gij u niet onvoorwaar-
delijk overgeeft zullen wij ge
noodzaakt zijn u te bombar
deer en.
De controle op de niet-inmenging.
De Britsche regeering beeft besloten,
de overige belanghebbende mogendheden
uit te noodigen tot deelneming aan de
eerste zitting van de internationale com
missie inzake het uitoefenen van controle
op de niet-inmenging in iSpanje, welke
zitting Woensdagochtend zal bijeen ko
men.
In verband met zekere inlichtingen,
volgens welke de „opstandelingen" in
Spanje gebruik zouden maken van gifgas
tegen Madrid, verklaart de Britsche re
geering officieel, dat zij; tot nu toe nog
geen bewijs heeft, dat een van beide par
tijen gebruik heeft gemaakt van gas. Den
Britschen vertegenwoordigers in Spanje
is opgedragen, te onderzoeken, in hoe
verre de inlichtingen inzake het gebruik
van gas door de nationalen juist zijn.
Bovendien is den Britschen ambassa
deur gelast, den „opstandelingen"' te doen
weten, dat het gebruik van gas bij; een
bombardement van Madrid „ernstige ge
volgen" zou kunnen hebben.
KONING EDWARD IN BULGARIJE.
Koning Edward van Engeland is giste
ren uit Turkije te Sofia aangekomen. Van
daag wordt bij te Weenen verwacht.
Bij zijn vertrek uit Istanhoel heeft ko
ning Edward Ataturk uitgenoodigd naar
Londen te komen. Deze verklaarde, dit
steeds te hebben gewensoht.
Op het Bulgaarsche station Nowoselzi
stapten Koning Boris en prins Cyrillus
in den trein.
'Om vier uur kwam men op het station
van Sofia aan.
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND.
R.-K. weekblad geconfisqueerd.
Het kerkelijk weekblad van het diocees
Berlijn, dat het herderlijk schrijven be
vatte van het D'uitsöhe episcopaat, is door
de politieke politie in beslag genomen.
In katholieke kringen toont men zich
zeer verwonderd over de confiscatie, wel
ke zou bewijzen, dat de Gestapo op haar
manier de richtlijnen tot verzoening in
terpreteert, welke door den „Fuehrer" en
den rijksminister van kerkelijke aangele
genheden zijn gegeven.
De verdediging van Engeland.
De inschrijvingen voor het corps der
nationale verdediging tegen aanvallen uit
de lucht, waarvoor 8450 man gevraagd
werden, zijn gisteren gesloten en nadat
een paar honderd candidaten wegens on
geschiktheid afgekeurd waren, moesten
er nog meer dan 1200 voorloopig naar huis
gestuurd worden, want er hadden zich
ruim 10.000 liefhebbers opgegeven.
Wapensmokkel te Antwerpen.
Volgens de „Metropole", liggen thans
weer zes schepen, die in dienst zijn van
de roode regeering te Madrid, in de ha
ven van Antwerpen te wachten op een ge
legenheid om clandestien wapens voor
het roode leger, uit België te kunnen uit
voeren, terwijl nog twee schepen met het
zelfde doel naar de Scheldestad onder
weg zijn.
Tegenover de slappe houding der Bel
gische regeering bij het uitoefenen vau
toezicht, dringt het blad er met klem op
aan, dat een scherper controle zal worden
uitgeoefend dan tot nog toe het geval is
geweest.
Geen staat vanvbeleg over geheel
Palestina.
Naar verluidt zal de staat van beleg
in Palestina slechts over die gebieden
worden afgekondigd, waar door oproe
rige Arabieren telkens opnieuw geweld
daden worden gepleegd.
Volgens nog niet bevestigde berichten
zou een bommendepot zijn ontdekt in bet
gebied van Kalkilyaz. Verscheidene ar
restaties zouden zijn verricht.
Stalin's ziekte. Zijn opvolger wordt reeds
genoemd.
In een bericht over de ziekte van Stalin,
den Russisohen dictator, deelt de „Matin"
o.a. mede, dat de Russische dictator lip
dende is aan angina pectoris en dat hij
elk oogenblik zou kunnen sterven.
De reden, waarom de ziekte van Stalin
zoo geheim wordt gehouden is, dat men
vreest voor de linksche oppositie, welke
sedert de laatste twee jaar toeneemt en
welke voornemens zou zijn, zich hij den
dood van Stalin van de macht meester te
maken.
L'e verloofde van Prinses Juliana Prins
Bernhard van Lippe Biesterfeld, stamt
uit een: oud DuitsCh geslacht. De ge
schiedenis van het vorstengeslacht Lippe
gaat terug tot de vroegere Middeleeuwen.
Uit de geschiedenis blijkt herhaaldelijk
contact in den loop der eeuwen tusschen
Lippe en Nederland.
Na de uitsterving van de vorstelijke
linie Lippe in 1895 volgde de gravelijk9
tak Lippe Biesterfeld.
Prins Bernhard is in 1911 te Jena ge
boren; hij is een zoon van den broeder
van den laatst regeerenden vorst van
Lippe.
'Zijn broeder Aschwin werd in 1914 ge
boren.
De oude Prins Bernhard, vader van
Prins Benno, zooals hij door zijn vrien
den wordt genoemd, is in Juni 1934 ge
storven.
De moeder van Z.K.H., de thans 53-
jarige Prinses, is achtergebleven in het
kasteel Woynowo.
Prins Benno doorliep het gymnasium
te Berlijn en na zijn eindexamen ging hij
aan de Berlijnsche Universiteit studeeren,
in de rechtswetenschappen.
Het vorig jaar heeft hij; zijn candi-
daatsexamen gedaan.
Na een reis naar Marokko is 'hij in
dienst getreden bij de I. G. Farben, bet
grootste chemische wereldconcern.
De jonge Prins was geruimen tijd ge
detacheerd te Parijs bij een Fransch fi
liaal. Later heeft 'hij gewerkt op het
hoofdkantoor te Berlijn.
Zijn vrienden schetsen hem als een
vroolijke sportieve jongeman, die eenvou
dig door het leven wenscht te gaan en
wiens belangstelling vooral uitgaat naar
wetenschappelijke en cultureels vraag
stukken.
Uiterlijk is hij een lang en slank, krach-
tig sterk persoon.
Prinses Juliana en Prins Bernhard
hebben elkaar al meermalen ontmoet. Ook
tijdens het vacantieverblijf van Koningin
en Prinses in Zwitserland, is hij eenigen
tijd in hun omgeving geweest.
Thans logeert de Prins in Den Haag
bij een hem bevriende familie.
Iemand van groote begaafdheid, van
prettigen omgangsvorm, een stil en rus
tig tot overpeinzing geneigd karakter,
daarbij' een vlot sportsman, een goed rui
ter, een trouw vriend en bovenal een een-
voudige en degelijke persoonlijkheid, zie
daar hoe zijn vrienden over hem spreken.
Nationale blijdschap.
Wij aarzelen niet, den dag van heden
een dag van nationale blijdschap te noe
men.
Reeds meermalen liepen geruchten, in
meer of minder stelligen vorm, omtrent
een verloving van H. K. H. Prinses Ju
liana, die echter weer werden tegenge
sproken. Maar thans wordt er officieel
mededeeling van gedaan.
In breedten 'kring zal deze mededeeling
De opstandelingen melden suc
cessen. Trekken de verdedi
gers van San Sebastian terug?
Het hoofdkwartier der nationalisten gaf
het volgende communiqué uit
In de eerste uren van den morgen
namen wij het Fort Guadeloupe, dank zij
de artilleristische voorbereiding.
De stad Fuente Arabia viel vervolgens
in onze handen.
Het D.N.B, bericht uit Irun
De toestand te 'San Sebastian is zeer
slecht; de stad bevindt zich in een critie-
ken toestand.
Levensmiddelen, water en verplegings-
materiaal raken op; alleen de tyrannie
der anarchisten verhindert de overgave
van de stad.
Vluchtelingen uit Pasajes en andere
kustplaatsen tusschen San Sebastian en
de Fransche grens berichten, dat de ver
dedigers van San Sebastian bun vooruit
geschoven posities hebben ontruimd en
nieuwe Stellingen hebben betr'okken bij
het fort Trincherpe, dat het eerste aan
valspunt der nationalen zal zijn. De ver
dedigers zouden goed bewapend zijn en
bestaan uit 7000 man der roode militie
en 60O Asturische „dynamiteros".
De civiele gouverneur van San Sebas
tian 'heeft, naar de vluchtelingen verder
mededeelen, de bevolking aangespoord,
zich in geen geval over te gev'en.
De heele bevolking van San Sebastian
schijnt het hiermede echter niet eens te
zijn. De Baskische nationalisten, die de
overgave van de stad eilschen hebben
steun gekregen uit het kamp der socia
listen. De anarchisten dreigen thans ieder
neer te schieten, die over de overgave van
de stad durft te spreken.
Intusschen zetten de troepen van gene
raal Mola den opmarsch naar San Sebas
tian voort.
Militaire waarnemers zijn van meening
dat San Sebastian op dezelfde wijze zal
vallen als Dun. Men rekent er zeifis op,
dat de tegenstand veel minder zal zijn.
Hrun en Fontarabia zijn 'gister door
regeeringsvliegtuigen gebombardeerd. In
totaal werden 15 bommen omlaag gewor
pen, waardoor op verschillende plaatsen
brand uitbrak.
De strijdkrachten der regeering werken
sinds den val van Dun met man en
macht, om San Sebastian in staat van
verdediging te brengen.
De huisivrouwen in San Sebastian be
stormden de levensmiddelenzaken en sloe
gen er in groote hoeveelheden kaarsen,
conserven en brood in. Dit alles wordt in
de kelders verborgen uit vrees voor de
beschieting van de stad van land- en zee
zijde en uit de lucht.
Hiermede handelden zij in strijd met
het bevel van den civie'len gouverneur.
Ook Bilbao bereidt zich voor op den
strijd om San Sebastian. Versche colon
nes militie worden gerecruteerd, die over
eenige dagen naar San Sebastian zullen
worden gedirigeerd.
Proclamatie aan de bewoners
van Madrid.
Een radio-bericht meldt, dat de Regee-
ringstroepen Huesca zouden hebben bezet.
Generaal Franco heeft meegedeeld, dat
verheuging 'brengen. Ons volk in over
groots meerderheid deelt in de blijdschap
van de Prinses en Haar Moeder, zooals
het ook meeleefde in dagen van smart
voor ons geliefde Oranjehuis.
Daarbij koestert het de hoop, dat deze
verloving eeNang moge leiden tot een ge
lukkig huwelijk.
De vorstelijke familie werd zoo beang
stigend klein, zoodat de vrees wel eens
werd uitgesproken, dat het Oranjehuis,
althans in rechte lijn, zou uitsterven. Des
te grooter is de dankbaarheid, dat de mo
gelijkheid tot een huwelijk van onze
Kroonprinses nu is gebaand.
D'e prins van Lippe is voor Nederland
nog een onbekende, gelijk ook in 1900
Prins Hendrik-dat was. Maar .als de be
richten juist zijn, dat 'hij een eenvoudige
en degelijke jonge man is, zal hij er onge
twijfeld in slagen de harten der Neder
landers voor zich te winnen. Immers deze
beide eigenschappen van eenvoud eu de
gelijkheid zijn bij ons volk in hooge
eere.
„Moge deze gebeurtenis, onder 'Gods
zegen, bevorderlijk zijn aan het welzijn
van Ons 'land en van zijne Bezittingen en
Koloniën in Oost en West", zoo luidde het
slot van de proclamatie, waarmede H. M.
Koningin Wilhelmina op 16 October 1900
Hare verloving met Hertog Hendrik van
Mecklenburg Schwerin bekend maakte.
Deize wensch gelde niet minder voor
Haar dochter, nu 'zij dezen belangrijken
stap in 'het leven van Haar en Haar volk
zet.