Géén
bedorven vacantie-dagj!
Handhaving Zondagswet.
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
Binnenland
De concentratie van het
bijzonder onderwijs.
Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie.
DINSDAG 18 AUGUSTUS 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 270
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advörtcntiën 30 cent per regel. Ingezonden
medcdeelingen 00 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Enkele weken geleden hebben wij de
aandacht gevestigd op de niet- hand
having van de Zondagswet in sommige
streken van Zeeuwsch-Vlaanderen.
In andere streken ia men wat dit be
treft meer actief.
Zoo lazen we in een van de bladen dat
te Stolwijk tegen een tweetal landbouwers
proces-verbaal werd opgemaakt omdat
zij op Zondag aan bet hooien waren.
Zoo behoort bet ook.
Ook de Zondagswet behoort te worden
gehandhaafd.
Dat de gemeenten zelfstandig ook nog
wel een en ander kunnen doen om de Zon
dagsrust te bevorderen blijkt uit wat „De
Magistraat", Antirevolutionair maand
schrift voor Gemeentepolitiek meedeelt:
„Voor den kantonrechter te Schiedam
heeft onlangs een zaak gediend tegen
een inwoner der gemeente Maassluis we
gens het bengelen in de wateren dezer
gemeente op Zondag. Dit is bij plaatse
lijke verordening verboden en op verzoek
van den commissaris van politie te Maas
sluis liet de betrokken -hengelaar proces
verbaal opmaken teneinde een beslissing
uit te lokken, of zoodanige bepalingen
door een gemeentebestuur mogen worden
afgekondigd.
Zoowel de ambtenaar van het O. M.
als de kantonrechter waren van meening,
dat een gemeentebestuur deze competen
tie te allen tijde bezit, zoodat de henge
laar tot een kleine boete werd veroor
deeld."
De redactie van genoemd maandschrift
voegt hieraan toe, dat deze rechterlijke
uitspraak geheel in overeenstemming is
met de bestaande jurisprudentie op dit
punt.
De vraag of soortgelijke verordeningen
i wij denken hierbij- ook aan het geheel
onnoodig melkventen op Zondag - nood
zakelijk zijn, moet plaatselijk worden be
oordeeld.
Maar omtrent de* handhaving van de
duidelijke bepalingen der Zondagswet kan
geen verschil van meening bestaan.
De wet, ook de Zondagswet, moet wor
den gehandhaafd en de overtreding
gestraft.
DE OMSINGELING VAN MADRID.
GEEN KWARTIER EN GEEN TOE
GEEFLIJKHEID.
Uit Sevilla werd gisteren gemeld, dat
de nationale legers thans meester zijn in
Galicië, Asturië, Leon, oud-Castilië en en
kele centra van weerstand uitgezonderd,
ook in Aragon; verder in Estremadura
en Andalusië, uitgezonderd het gebied
rond Malaga en een deel van Jaen.
De omsingeling van Madrid, welke stad
nog niet geheel is ingesloten, vordert met
den dag.
Volgens opnieuw te Hendaye bevestig
de berichten hebben verscheidene leden
van het Spaansche kabinet Madrid reeds
verlaten en zijn naar Valencia vertrok
ken.
Uit voorzorg tegen nachtelijke luchtaan
vallen is Madrid thans iederen nacht om
elf uur reeds in een volkomen duister
gehuld, terwijl ook de trams om dien tijd
ophouden met rijden.
De verbindingen tusschen Madrid en
Valencia kunnen ieder oogenblik verbro
ken worden.
De overwinningen, welke de regeering
in de Guadarrama-bergen verklaart te
hebben behaald, zijn volgens de berich
ten, welke hier op de ronde doen, in bijna
alle gevallen op de volgende wijze be
vochten:
Zoo nu en dan trekken de nationalen
zich over een paar kilometer terug, waar
op de roode militie, die buitengewoon
dapper, doch volkomen onervaren is, snel
in het ontruimde gebied oprukt, echter
met geen ander gevolg dan dat zij uit
een of andere hinderlaag, welke de na
tionale troepen zorgvuldig hebben aan
gelegd, worden weggemaaid.
Bij een dezer gelegenheden heeft de
roode militie in tien minuten tijds on
geveer zeshonderd man verloren.
Generaal Franco heeft -een bezoek van
zeven uur gebracht aan generaal Mola
te Burgos. In de scherpste termen heb
ben zij elke gedachte van onderhande
lingen met de regeering te Madrid ver
worpen.
De bitterheid van dezen burgeroorlog
is nu zoo groot, dat er geen sprake meer
zou kunnen zijn van verzoening tusschen
de twee partijen in Spanje. In een radio
rede verklaarde generaal Mola gisteren:
„Geen kwartier en geen toegeeflijkheid".
Sprekende over den president van de re
publiek verklaarde generaal Mola: „In
dien wij president Azana gevangen nemen,
zullen wij hem niet kunnen dooden. Wij
zullen hem moeten overhandigen aan
dokters, daar de man totaal krankzinnig
moet zijn".
VERSCHRIKKELIJK BLOEDBAD TE
BADAJOZ.
Uit Badajoz wordt gemeld:
In de na lange artillerie-voorbereidingen
door de troepen van gen. Franco verover
de vestingstad Badajoz begint het leven
weer zijn normaal aanzien te krijgen;
maar nu de orde is hersteld, blijkt te
duidelijker, welke ontzettende ruïnes de
strijd in deze stad heeft aangericht.
Op een tocht door de straten stoot men
voortdurend op lijken van communisten,
die zich tot het uiterste verdedigd hebben
en in een of anderen schuilhoek, vanwaar
zij op de binnenrukkende nationalisten
vuurden, den dood vonden.
Op de kerkhoven, waar geen plaats
meer is, om de tallooze lijken te begra
ven worden de gesneuvelden bij hoopen
bij en op elkaar gestapeld en dan in
brand gestoken, en het is een sinister
schouwspel, deze afgrijselijke hoog op
vlammende „hecatomben" van verre gade
te slaan.
De hotels zijn overbevolkt, want allengs
keert de burgerlijke bevolking in de stad
terug, maar de meesten vinden hun hui
zen door granaten en bommen verwoest
en in de ruïnes ziet men des nachts de
bewoners van de huizen, die daar eenige
dagen geleden nog stonden, slapen: man
nen, vrouwen en kinderen; al dagen zijii
zij niet meer uit de kleeren geweest en
die kleeren zijn hun eenig bezit.
De voorsteden van Badajoz zijn nage
noeg geheel met den grond gelijk ge
maakt; even radicaal is alles in puin
geschoten op de wegen naar Sevilla en
Madrid. Daar hadden de rooden elk huis
in een kleine vesting herschapen, welke
stuk voor stuk door de nationalistische
troepen moesten worden veroverd.
HET SCHRIKBEWIND DER ROODEN
TE BARCELONA.
Volgens betrouwbare berichten, welke
de „United Press" uit Barcelona heeft
ontvangen eischt het schrikbewind der
rooden in Catalonië dagelijks nieuwe
slachtoffers. Zoogenaamde „stoottroepen"
doorzoeken iederen dag opnieuw huizen
en villa's in de stadsdeelen, waar de meer
gegoeden Wonen en vermoorden een ieder,
dien zij ervan verdenken, aanhanger te
zijn van de nationale beweging van gene
raal Franco.
Gisteren zijn weder verscheidene lijken
gevonden, waaronder zich ook een vroe
ger lid der generaliteit zou bevinden.
Overigens worden ook rijke kooplieden
en bekende rechtsche politici vermoord.
Nadere berichten melden evenwel, dat
de moordpartijen der rooden zich thans
niet meer uitsluitend beperken tot ge
goede burgers, doch dat zich onder hun
slachtoffers zelfs employé's van de tram
maatschappij van Barcelona bevinden.
REGEERINGSTROEPEN TE MAJORCA
GELAND.
De Spaansche minister van Oorlog heeft
gisteren per'radio het volgende medege
deeld: „Kapitein Bayo is met de onder zijn
bevel staande strijdkrachten op Majorca
aan land gegaan, ondanks den tegen
stand door de rebellen geboden. Kapitein
Bayo heeft drie colonnes geformeerd, die
tal van dorpen hebben bezet en daar het
wettig gezag hebben hersteld. De vijand,
verrast door het debarqueeren van de
troepen, heeft zich zonder tegenstand
overgegeven".
Nader wordt gemeld, dat de nationalis
ten een tegenaanval hebben gedaan, waar
bij de regeeringstroepen groote verliezen
leden.
ONLUSTEN IN BELGIE VERWACHT.
Bezetting van fabrieken en werkplaatsen
voorzien.
Naar van zeer betrouwbare zijde gemeld
wordt, is in verband met het ontdekken
van een communistisch complot in het
militaire kamp van Beverloo, waar eenige
weken geleden ook reeds ongeregeld
heden plaats vonden en mede in verband
met verschillende andere door de Surété
Générale ontvangen mededeelingen, het
wapen der gendarmerie met 1000 man
reserve-troepen versterkt. Deze duizend
man ontvingen niét dé gebruikelijke de-
potopleading, doch zijn aanstonds naar
verschillende posten gedirigeerd, terwijl de
geoefende manschappen overgeplaatst
zijn naar die plaatsen waar ongeregeld
heden verwacht worden.
Door de Sureté Générale ontvangen
mededeelingen, wijzen er op, dat binnen
enkele weken in België opnieuw een
massastaking is te verwachten, waarbij
de stakers naar Fransch voorbeeld de fa
brieken en werkplaatsen zouden bezetten.
HET SAMENGAAN VAN BELGISCHE
SOCIALISTEN EN COMMUNISTEN.
Minister Vandervelde acht fusie een
kwestie van tijd.
Naar de correspondent van het Vader-
lansd te Brussel meldt, heeft de leider
van de Belgische Arbeiderspartij, minis
ter Vandervelde, in een persgesprek ver
klaard, dat de fusie van de sociaal-demo
cratische en communistische partijen in
België alleen nog een kwestie van tijd
is. Deze fusie zal, ook op het internatio
naal terrein, worden nagestreefd.
In dit verband wees Vandervelde op de
principiëele samenwerking van socialis
ten en communisten, welke reeds in
Frankrijk en Spanje is bereikt, terwijl de
mogelijkheid van een soortgelijke fusie
ook in Engeland, Zweden, Nederland enz.
waar zij vroeger op een onverzettelijke
oppositie stuitte, door de leiders van de
arbeiderspartijen wordt bestudeerd.
Persoonlijk, aldus Vandervelde, ben ik
geenszins een tegenstander van een unie
der twee internationales, doch het ligt
voor de hand, dat een volledige fusie in
alle landen slechts geleidelijk en na vrij
lange en misschien nog moeilijke onder
handelingen te bereiken zal zijn.
SNELTREIN IN FRANKRIJK
ONTSPOORD.
Een doode en zes gewonden.
De sneltrein, welke gistermiddag van
St. Etienne in de richting Montargis ver
trok, is op 600 M. afstand van bet sta
tion Marlotte ontspoord. De bagagewagen
achter aan den trein viel om op de spoor
baan; een der wagons kwam dwars over
de rails te staan en rukte deze los. Ook
een andere wagon en de restatauratie-
wagen liepen uit het spoor en sloegen 100
meter verder eveneens om.
Bij het ongeluk werd een spoorwegbe
ambte gedood. Het aantal gewonden be
draagt zes. In den trein bevonden zich 87
kinderen van een vacantiekolonie; slechts
twee hunner werden licht gekwetst.
Brand in een trein.
Zaterdag is er brand uitgebroken in
den trein van Southampton naar Londen,
die aansluit op de boot van Jersey. De
brand brak uit in het derde rijtuig vaD
den trein. D'e passagiers trokken dadelijk
aan de noodrem, maar toen de trein stil
stond was ook het tweede rijtuig al in
brand gevlogen. Links en rechte sprongen
de reizigers uit den trein, hun bagage op
de lijn werpende. De menschen, die rechte
uitgestapt waren, werden verrast door
den sneltrein naar Bournemouth, de
meesten vluchtten over het linkerspoor,
maar enkelen moesten zich tegen de
brandende wagons aandrukken om niet
overreden te worden. Er ging heel wat
bagage aan flarden; de inhoud vloog me
ters in het rond.
Menschen werden, enkele onbeduidende
kwetsuren daargelaten, niet gewond.
De Japansche marinebegrooting.
Het Japansche ministerie van Marine
heeft de begrooting voor het jaar 1937/'38
opgesteld. Zij bedraagt 770 millioen yen
De loopende begrooting bedroeg 550 mil
lioen.
OPBRENGST RIJKSMIDDELEN.
„Overige middelen" f 12.595.424 onder de
raming.
Blijkens de opgave van den stand der
Rijksmiddelen per ultimo Juli, gaat het
met 'het binnenkomen der belastingen niet
onverdeeld gunstig.
De „overige middelen" (d.i. de niet-
Directe Belastingen) hebben de afgeloopen
maanden f 204.127.492 opgebracht, het
geen f 12.595.424 minder is dan de raming
voor zeven maanden en f 9.648.809 min
der dan het vorige jaar over die zeven
maanden werd ontvangen.
De. o mzetbelasting bleef in Juli
nog meer beneden de raming dan de vori
ge maand; dit keer was het tekort f963.764
en er werd f 64.373 minder dan in Juni
ontvangen.
In totaal werd alleen in Juli over de ver
schillende middelen f 2.813430 minder ont
vangen dan was geraamd. Het meest bij
de raming ten achter zijn thans de rech
ten en boeten van registratie (f2.516.067),
de rechten en boeten v. zegel (f 1.365.371),
de accijns op suiker (f 1.788.613) en de
dividend- en tantième-bel. (f 1.090.248).
Méér brachten op: het statistiek-recht, de
accijns op geslacht, de accijns op bier, de
couponbelasting en de loodsgelden.
Aan directe belas.tingen
is in de maand Juli voor f 19.599.081 op
het kohier gebracht en daardoor is het
totaal bedrag, dat van dit soort belastin
gen op kohier is gebracht, gestegen -tot
f 71.620.460, terwijl de raming voor zeven
maanden bedraagt f 65.966.666. Daar deze
bedragen niet gelijkmatig over twaalf
maanden verdeeld binnenvloeien mag men
aan dit uiterlijk gunstige verschil van
f 5.653.794 geen waarde hechten.
De werkzaamheden van de des
betreffende staatscommissie heb
ben nog niet tot resultaat geleld;
de houding van de regeering kan
nog niet warden bepaald.
Op de door het Eerste Kamerlid
Droogleever Fortuyn gestel
de vragen over den stand van werkzaam
heden van de staatscommissie, benoemd
bij Kon. Besluit van 11 Februari, welke
overleg zou plegen over de mogelijkheid
van verwezenlijking van de concentratie
van bijzondere scholen op een wijze, die
de tegen paragraaf 12 van het ontwerp
van wet tot verlaging van de openbare
uitgaven van het onderwijs ingebrachte
bezwaren ondervangt,
heeft de minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen geantwoord:
De werkzaamheden der staatscommis
sie zijn nog niet zoo ver gevorderd, dat zij
haar standpunt omtrent de materie, be
handeld in de genoemde par. 12 en in do
wet van 4 Aug. 1933 reeds heeft kunnen
bepalen.
In verband hiermede kan de vraag, wel
ke houding de regeering zal moeten aan
nemen, nog niet worden beantwoord.
Mits Ge zoon handig metalen zakdoosje
met 3 „AKKERTJES" bij U heeft, ais Ge
U minder prettig gaat voelen, hoofdpijn
krijgt of kou hebt gevat. (20 cent.)
DE HAASTRECHTSCHE DIJK
TUSSCHEN GOUDA EN HAASTRECHT
VERZAKT.
Bedreigde woningen worden beveiligd
Sinds Zaterdagmorgen is er werking
constateerd in het nieuwe weggedeelte ter
zijde van den Haastrechtsohen dijk nabij
Gouda, waaraan thans vanwege de pro
vincie wordt gewerkt. Dit gedeelte, dat
dient tot afsnijding van een bocht van den
bestaanden dijk, is ongeveer van den
spoorwegovergang Gouda-Schoonhoven ai
tot 150 m verder, gaan verzakken. Ter
plaatse van de verzakking 1 het bekende
verschijnsel in den slappen veenbodem
staat aan de Stolkijksche zijde van den
dijk ©en vijftal huizen, welke alle zijn be
woond.
Zaterdag constateerden de bewoners,
dat de deuren niet meer sloten. Na onder
zoek bleek, dat de verzakte grond van het
nieuwe weggedeelte een uitweg had ge
zocht onder de bovenbedoelde huizen,
waardoor deze omhoog waren gedrukt. De
verzakking bleek gedurende een etmaal
1.50 m te hebben bedragen. De nieuwe
weg was gistermiddag reeds drie meter
verzakt. Verwacht wordt, dat deze verzak
king nog wel een week zal duren, totdat
de gestorte zandlaag de kleilaag heeft be
reikt, die op circa 9.5 m beneden het
niveau van het normale wegdek ligt.
Teneinde ongelukken te voorkomen is
men terstond onder toezicht van den Prov.
Waterstaat begonnen nabij de woningen
den grond af te graven, opdat de nog ver
der werkende grond een uitweg zou kun
nen vinden, voordat deze onder" de huizen
terecht kan komen. Door voortdurend af
graven van den gepersten grond hoopt
men de huizen geheel en ai te kunnen be
veiligen. De verzakking heeft zich voor
gedaan over een lengte van ongeveer 150
m, doch alleen aan de Stolwijksche zijde,
daar aan den anderen kant de grond geen
uitweg kan vinden, daar het vaste lichaam
van den bestaanden dijk daartegen weer
stand biedt. De zaadstortingen voor.het
nieuwe weggedeelte worden voortgezet tot
dat de grond tot rust is gekomen.
BESCHERMINGSMIDDELEN TEGEN
STRIJDGASSEN.
De inspecteur voor de bescherming van
de bevolking tegen luchtaanvallen heeft
een circulaire gezonden aan de burge
meesters betreffende de beschermings
middelen tegen strijdgassen.
Het is den inspecteur gebleken, dat
gasbeschermingsmiddelen worden te koop
aangeboden waarvan de hoedanigheid
niet vaststaat.
Het ligt in het voornemen der regee
ring den verkoop van beschermingsmid
delen zoodanig te regelen, dat slechts
goedgekeurde voorwerpen kunnen worden
aangeboden.
Zoolang het desbetreffende besluit niet
is afgekondigd zal iederen kooper en tus-
schenhandelaar goed doen, alvorens tot
zaken te komen, van den verkooper over
legging te vragen van een door den. Mi
nister van Defensie afgegeven verklaring
waaruit blijkt, dat de gasmaskers aan re
delijk te stellen eischen voldoen.
Buitenland.
Steun aan den tuinbouw.
Opbrengst der Rijksmiddelen.
Concentratie van het bijzonder onderwijs.
Binnenland.
De burgeroorlog in Spanje.
Onlusten in België verwacht.
De verkeersbrug bij Moerdijk.
De samenwerkende commissies voor het
organiseeren van feestelijkheden te Breda
en te Dordrecht, bij gelegenheid van de
opening van de verkeersbrug bij Moer
dijk, hebben een prijsvraag uitgeschreven
voor het ontwerpen van een herinnerings
speldje, hetwelk bij die gelegenheid ver
krijgbaar zal worden gesteld.
Deontwerpen moeten vóór 1 October
ingezonden worden aan het secretariaat
van de Bredasche commissie, Veemarkt
34a, vergezeld van een kernspreuk, die
ook moet voorkomen op een gesloten
briefomslag, waarin naam en adres van
den ontwerper zijn vermeld.
Een kleine advertentie in de rubriek
„Vraag en Aanbod" kost slechts 75 cent
bij vooruitbetaling.
Hulpcommies smokkelt sigarettenpapier.
De vorige week is nabij! Rilland
iemand opi bet smokkelen van sigaretten
papier betrapt, dien men uit hoofde van
zijn ambt wel bet laatst van dit straf
baar feit zou verdenken. De man was
namelijk als tijdelijk hulpcommies ver
bonden aan bet kantoor invoerrechten
en accijnzen te Woensdrecht.
Er bestond reeds eenigen tijd verdenking
tegen dezen man. Toen bij! verleden week
met vacantie zou vertrekken, werd hij
even buiten zijn woonplaats der douane
beambten aangehouden. Er werd bijl hem
een hoeveelheid sigarettenpapier aan
getroffen. Daar de verklaringen van den
aangehoudene omtrent de herkomst en
de besteaniming van dit sigarettenpapier
de collega's niet bevredigde, werd de
zaak nader onderzocht.
In zijn woonplaats beeft men eenige
iftagen tin ,<ien waan verkeerd, dat de
commies met vacantie was Thans is
echter bekend geworden, dat de tijdelijke
ambtenaar niet zal terugkeeren, daar hij
uit zijn ambt is ontslagen en hem het
betreden van het grensgebied verboden
is. Men onderzoekt thans, welken omvang
de onregelmatigheden van den ambte
naar hebben gehad.
Verbetering waterstand in Zeeuwsch-
Vlaanderen.
De .werkzaamheden voor de afwatering
van Oostelijk Zeeuwsch Vlaanderen, uit
gevoerd door het waterschap Hulster en
Axeler Ambacht, maken naar aan de
Telegr. wordt gemeld, goeden voortgang
en wanneer zijl geheel gereed zijn geko
men zal de streek wel verlost zijn van de
telkens weerkeerende hooge waterstanden,
die jarenlang grooten last veroorzaakten.
Reeds thans is een groote verbetering
te constateeren na den hevigen regenval
in den laatsten tijd. Het vele afvoerwater
uit België kan nu zijn weg volgen door
een veel breeder© bedding in de leidingen,
zoodat van hoogen waterstand en over
last daarvan geen sprake meer is.
De polder Beoosten- en Bewestenhlij
heeft bovendien een nieuwe brug gebouwd
over de waterleiding, die den hoofdver
keersweg van Axel naar Hulst snijdt,
betgeen voor het autoverkeer een groote
verbetering beteekent.
Ook worden verschillende wegen, die
in een zeer slechten toestand verkeer en,
verbeterd.
Middelburg. „Flora". Het was gister
avond weer gezellig druk op de tentoon
stelling in St Joris en meer dan 500 be-
■talenden hebben de controle gepasseerd.
Deze hebben, nu zoowel boven aan de
stands voor de ziektebestrijding en die van
het fruit, als beneden in de zalen idles
weer vernieuwd en daarom mooi aan
schouwd. Er was ook weer maar één roep
over betgeen bijeen is gebracht, en ook de
stands in den tuin mochten zich in een
groote belangstelling verheugen.
Na de wandeling zochten de meesten
een plaatsje in den tuin om te luisteren
naar bet gevarieerde programma van bet
Middel'burgsch Muziekkorps onder leiding
van dhr Joh. H. Garo. Een dankbaar ap
plaus was een welverdiende belooning voor
het gebrachte.
Hedenavond musiceert Apollo uit "Wïs-
senkerke onder leiding van dhr G. Flipse.
Zooals bekend staat dit gezelschap zeer
hoog aangeschreven.
