Om deïeginselen.
EERSTE BLAD
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
5Qe JAARGANG No. 268
Bijkantoor Middelburg! Fa BOFKHANUKL
j, j, FANOY, Lange Burg B KJ, Tel, 28,
Advertontiön 30 cent per regel. Ingezonden
meUadeellngen 60 cent per regel, Kleine
AdvBrteöttüa Dingdag» en Vrijdag» 10,75, bij
vooruitbetaling, Onder ietter of motto 10.85,
Bij contract belangrijke korting,
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
De legerversterking van
Rusland.
De Nederlanders In Spanje.
Belangrijkste Nieuws
De nieuwe Douglassen.
(Jitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De vorige week hebben wij er op ge
wezen, dat de bedoeling, ook. van onze
actie op staatkundig 'gebied, moet zijin om
niet maar eenige verbetering te brengen
in den bovenbouw, maar dat het in
de eerste en voornaamste plaats gaat om
de grondslagen van ons volksleven,
om de handhaving en de bevestiging van
den invloed der Christelijke beginselen.
Wanneer wij, spreken over de grond
slagen, dan denken we aan den aanhef
van* de Apostolische geloofsbelijdenis
,-,Ik geloof in 'God den Vader, den Al
machtige, Schepper des hemels en der
aarde en in Jezus Christuc zijnen ©enig
geboren Zoon, onzen Heere", aan Wien
alle macht is gegeven in den hemel en
op de aarde.
God de Heere is als de Schepper van
alles wat bestaat, de opperste Souverein,
de bron van alle gezag onder de men-
schen.
Maar de mensoh is van zijn 'Schepper
afgeweken.
Tegenover de these, zooals die is uit
gedrukt in de geloofsbelijdenis, -heeft hij
gesteld de anti-these: dat -de mensch in
zichzelf souverein is, autonoom, telgen
heer en meester.
De zonde is in de wereld gekomen,
de -zonde van ongeloof en revolutie en
met de zonde was er ook -de dood en het
verderf.
Maar er is ook de genade.
Jezus Christus, de Zoon van God,
heeft zichzelven vernederd door gehoor
zaam te worden tot den dood des kruir
ses, waarom God Hem den Naam heeft
gegeven, die boven allen naam is, opdat
alle knie zich voor Hem zou buigen. Hij
-heeft van God ontvangen kracht en
macht -en heerlijkheid; een zoo hooge de
gansche wereld beheerschen-de positie,
dat alle schepselen -Hem onderworpen
-zijn.
Van -deze door God zelf -geproclameer
de so-uvere-initeit is niets uitgezonderd;
niets buitengesloten.
In onze gezinnen moet Christus Ko
ning zijn, maar ook in de k-erk en in de
schoo-l. In het leven van den staat, maar
ook in dat van de maatschappijl.
Op -dezen grondslag berust het pro
gram van beginselen der Anti-revolutio
naire partij'.
-Omdat het instemt met deze belijdenis,
kan het -opkomen voor handhaving van
het gezag, omdat erkend wordt, dat alle
gezag van -Go-d -afdaalt. Wie dat niet er
kent, kan óók pogen het gezag hoog te
houden, maar in -den grond -der -zaak, is
dat 'dan toch niet anders, dan eerbied
vragen voor de macht en voor hen, -die
de macht in handen hebben.
Tegelijkertijd kan ook het pleit wor
den gevoerd voor de rechten en de vrij
heden -der burgers, omdat door God zelf
aan het gezag grenzen zijn gesteld en
ook aan de onderdanen onder het bestel
'Go-ds -zekere vrijheden zijn geschonken.
En daarom o-o-k komt het op voor de
heiligheid van ih-et huwelijk een godde
lijke instelling, de basis van het -gezins
leven, waaruit het Christelijk leven op
bloeit, -dat -door 'heel de maatschappij -zijd
weg moet vinden.
Daarom ook vraagt het volkomen, vrij
heid van de kerk, -die niet afhankelijk is
en mag izijn van den staat of van den
dictator, maar 'die alleen Christus als
haar Koning erkent en die leeft bijl de
door haar Koning gestelde ordinantiën.
En het is ook daarom, dat het aan
dringt op vrijheid van onderwijs, dat nog
heel iets 'anders1 is en meer dan de finan-
cieele gelijkstelling vo-o-r de openbare kas
sen. Wat de -Christelijke school noo-dig
heeft is -de volledige paedagogische vrij
heid om het onderwijs dienstbaar te ma
ken aan de bevestiging van 'de Christe
lijke grondslagen, aan het erkennen en
beleven van -de rechten en inzettingen
des Heeren.
Daarom ook komt dat program op te
gen alles wat indruischt tegen -de door
God gegeven ordinantiën, tegen het on
der-drukken van -de maatschappelijk
zwakken, tegen -alle onrecht ook op so
ciaal gebied, tegen de ondermijning van
het redelijk leven, de bevordering van de
publieke oneerbaarheid, die in onzen tijd
een zoo noodlottigen invloed uitoefent.
Als we -zoo de zaken zien, dan wordt
veel' wat Uitermate verward scheen,
doorzichtig en eenvoudig.
Wie den maatstaf van de door God
zelf gegeven beginselen aanlegt, zal ge
makkelijk -den weg vinden ook in dezen
verwarden en verwarrenden tijd.
Die zal zich niet laten ledden -door een
beweging, 'die zegt het gezag hoog te
willen houden, maar die metterdaad de
souvereiniteit Gods en het Koningschap
van Christus verwerpthet recht
van de kerken om onder alle om
standigheden Gods Woord te 'laten
spreken miskent'die de vrijheid
van de school niet erkent; die het belang
van den staat boven alles stelt en die de
autoriteit van den dictator 'hooger stelt
dan de autoriteit van het Woord Gods.
En wie zoo de dingen ziet, zal zich
ook niet van streek laten brengen door
halve of 'heel® „democraten", die meer
of minder consequent de volkssouverei-
nitei-t prediken en het vermeende belang
stellen boven het beginsel.
De tijd, waarin wij leven, ie uiterst ver
ward.
Wie daarbij in de eerste plaats let op
de omstandigheden en niet op de begin
selen, zal onherroepelijk den koers 'kwijt
raken.
IMaar wie -zich niet tevreden stelt met
den sChijn, maar vraagt naar het we
zen, wie van den bovenbouw terug gaat
naar den onderbouw, van de vrucht naar
-den wortel, die zal bij alle onrust en
verwarring koers houden en rustig en
welbewust meewerken tot de bevordering
van het belang van land en volk.
Badajoz thans geheel bezet. De ring
rond Madrid wordt steeds nauwer.
Volgens de laatste uit Burgos ontvan
gen bericht-en hebben de troepen van ge
neraal Franco in den loop van Vrijdag
Badajo-z geheel bezet. Een groot -deel van
de roode militie is naar Portugal ge
vlucht.
Volgens mededeelingen van het 'hoofd
kwartier van generaal Mola zal Zater
dag het normale spoorwegverkeer van
Burgos door Estrema-dura naar Portugal
alsmede het treinverkeer via 'Saragossa
naar Frankrijk worden hervat. Verder
■zijn van heden af ook de telegrafische en
telefonische verbindingen tusschen Bur
gos en Sevilla hersteld.
'Om één uur gistermiddag verspreidde
radio-Sevilla het volgende bericht
„Tengevolge van het tot stand komen
van de verbinding tusschen de noorde
lijke en de zuidelijke armee wordt -de ring
rond Madrid steeds nauwer aangehaald.
De telegrafische en telefonische ver
bindingen in alle door de nationalisten
bezette provincies zijn hersteld.
De regeering te (Madrid -blijft valsch-e
berichten de wereld inzenden, waardoor
de marxistische elementen in Andalusië
gesterkt -worden in hun voornemen, om
tegenstand te blijven bie-den.
Wij hebben op gevangenen en gewon
den bevelschriften -gevonden, 'die afkom
stig zijn van de Esquerra Republicana,
welke partij zich 'hierdoor medeplichtig
maakt aan de 'gruweldaden, welke door
de roode militie worden bedreven en
welke alle verbeelding te boven gaan.
Al de-ze gruwelijke excessen worden be
gaan onder auspiciën van de regeering-
'Giral, -die de oorzaak zijn zal van den
ondergang van Spanje.
Te Madrid worden tal van generaals
gevonnist, omdat zij weigeren weder
dienst te nemen in de regeerings-militie.
De positie van de marxisten in Cata-
lonië is kritiek.
De roode troepen laten toe, -dat Spanje
van zijn -goud en rijkdommen beroofd
wordt. Hedenmorgen 'heeft een regee-
ringsvliegtuig 1940 kilo-gram goud naar
Parijs vervoerd.
De nationale rege'ering roept alle Span
jaarden, -die bezorgd zijn om de toekomst,
van hun land, uit zich wel rekenschap
te geven van het succes van de nationale
beweging.
REGEERINGSTROEPEN BEDREIGEN
CARDOVA.
Aan de andere zijde hebben ook de
regeeringstroepen enkele successen ge
boekt. De ,,'Rooden" hebben zich meester
gemaakt van Po-zo blanco in de Provincie
Cordova.
Bij 'het innemen van Pozoblanco heb
ben de regeeringstroepen 200 manschap
pen van de Guardia Civil, die aan de
zijde van de opstandelingen streden, ge
vangen genomen. Pozoblanco telt 15.000
inwoners en is een belangrijk industrie
centrum.
Verder wordt gemeld, dat het gebied
rond Cordova van opstandelingen is ge
zuiverd en de regeeringstroepen maken
zich gereed de stad binnen te rukken.
Vele vrijwilligers -zijn intusschen bij! de
grens aangekomen, vooral Polen, die aan
de zijde van de regeering tegen de op
standelingen willen strijden.
EEN VREDESLEGER ZOOALS TOT NU
TOE NOG NIET IS VOORGEKOMEN.
De Deutsche diplomatische-politische
Korrespondenz, het orgaan van de Wil-
helmstrasse, schrijft naar aanleiding van
de verlaging van den 'dienstplichtigen leef
tijd in het Russische leger o.a.:
Voortaan zal men rekening moeten
houden met een actieve legermacht in
Sowjet-Rusland, die bijna twee millioen
man telt. Daarmede wordt een vredesle-
ger gevormd, zooals tot nu toe in de mi
litaire geschiedenis van alle landen nog
nimmer is voorgekomen.
Men mag niet over 't hoofd zien, dat
deze toeneming der oorlogsmacht van
den Sow'jetstaat samenvalt met de gebeur
tenissen in Spanje. Het zal wel niemand
verwonderen, wanneer hier en daar de
argwaan opduikt, dat het reusachtige
legerapparaat, dat Rusland op het punt
staat )te vormei^, niet uitsluitend voor
defensieve doeleinden bestemd is. Dit
feit is te ernstiger, nu Rusland blijkbaar
met deze uitbreiding van het leger hoe
genaamd geen rekening houdt met de
stemming in Europa, zooais die bijl het
voornemen van de vijlf Locarnomogendhe-
den tot het houden van een gemeenschap
pelijke conferentie in den herfst van dit
jaar tot uiting is gekomen.
Wanneer eenerzijds de teekenen op een
komende toenadering wijzen, die uiter
aard alleen door een tactrijjk optreden je
gens alle deelnemenden en belanghebben
den tot resultaten kan leiden, maar van
den -anderen kant rusteloos de oorlogstoe
bereidselen, die met geen enkel argument
als in het belang van den vrede voorge
steld kunnen worden, worden voortgezet,
dan kan men den indruk niet van zich
afzetten, dat dergelijke maatregelen, die
als een bom in de atmosfeer van verzoe
ning -ontploffen, de vredeskansen drei
gen te niet te doen en- een storende fac
tor vormen voor de aanstaande onder-
hanelihgen.
De Germania merkt op dat Rusland's
nieuwe legerversterking en zijn vebond
met Frankrijk het Ehropeesche kracht
veld geheel hebben veranderd.
VERLOVING VAN KONING EDWARD?
Een der zusters van Koning George
genoemd.
Het Grieksch republikeinsehe Had
„Patris" bevatte gisteren het bericht, vol
gens hetwelk de verlo-ving op komst is van
koning Eldward van Eïugeland met een
der zusters van koning George van Grie
kenland, prinses Gatharina of prinses
Irene.
De wapensmokkelarij over de Fransche
grens.
Het D.N.OB. meldt uit HendayeDe
wapensmokkelarij aan de Fransche grens
bij Hendaye wordt onverminderd voort
gezet.
Iedere nacht gaat aan de landtong van
Fuente Arabia een klein vrachtschip voor
anker dat zijn kostbare la-ding aan tal
rijke vissohersb-o-oten overgeeft.
'Ook langs de oevers van de Bidajssoa-
rivder bloeit de smokkelhandel, hoewel de
belangrijk versterkte Fransche douane-
wachten alle moeite -doen -den smokkel
handel te onderdrukken.
Teekenend voor -den toestand aan de
Spaansche zijde van de -grens- is verder,
dat dagelijks talrijke vrachtauto's levens
middelen uit Frankrijk naar Spanje
brengen.
ONTSTEMMING OVER VLIEG-
TUIGENLEVERING.
-Gisterochtend is de kwestie van het
zen-den van burgerlijke vliegtuigen naar
Spanje onderzocht door de betrokken
ministerieele departementen te Londen.
Het probleem is niet slechts van juri-
dischen aard, maar betreft tevens het
practisch effect van elk verbod. Kan -een
vliegtuig naar een buitenlandsch vlieg
veld worden gevlogen, daar van 'bezitter
wisselen en vervolgens naar Spanje
doorvliegen?
Twee aspecten worden thans onder het
oog gezien: lo. bet verhinderen van ver
boden uitvoer, door middel van het be
letten van schepen zich met een lading
vliegtuigen naar Spanje te begeven; 2o.
verhinderen dat vliegtuigen naar Spanje
worden gevlogen. De lijst van artikelen,
waarvoor een uitvoervergunning noodig
is, zou door een regeeringsdecreet kun
nen worden uitgebreid. Er zou ook een
methode van indirecte pressie kunnen
worden toegepast, waarbij de regeering
ter kennis zon kunnen brengen, dat zij
het zenden van vliegtuigen van Groot-
Brittannië naar Spanje ongaarne ziet.
Het is nog te vroeog om te voorzien,
wedlk standpunt de Britsche regeering ten
Wij zijn U steeds gaarne van
dienst I
A. C. VAN DER REST
Ass.-Apotheker - Goes - Telef. 168
Do toestand te Madrid niet onrustbarend.
Naar men meldt, is er thans dagelijks
contact tusschen dr Flaes, die de leiding
van het Nederlandsche gezantschap te
Madrid op zich genomen heeft, en het
Nederlandsche departement van buiten-
landscha zaken. Uit de inlichtingen, wel
ke men hier gisteren uit Madrid -heeft
ontvangen, blijkt, dat er thans nog onge
veer 60 Nederlanders daar ter plaatse
vertoeven. Zij wonen zooveel mogelijk bij
een en hebben het plan -- indien de om
standigheden 'dit veroorloven 1te
Madrid te blijven. Zij staan in voortdu
rende verbinding met het gezantschap. D'e
stemming is rustig en men -heeft geen re
den tot klagen over de bejegening van de
zijde der Spaansche autoriteiten.
slotte zal innemen. Zij: is echter voor
nemens een definitief besluit te nemen,
zonder af te wachten of de and-ere naties
een soortgelijken maatregel nemen.
DE OVERSTROOMING OP KOREA.
D'e overstroomingen op Korea hebben,
naar nader gemeld wordt, een aanzien
lijke schade aangericht.
131 personen vonden den dood, terwijl
nog 22 worden vermist en 94 werden ge
wond.
1222 huizen werden vernield; 10.046
staan onder water.
52 bruggen werden weggespoeld en
11.400 H.A. rijstvelden staan blank.
Het spoorwegverkeer tusschen Foesan
en Seoel blijft verbroken.
EEN DEENSCHE BOERENWEER.
-Het hoofdbestuur van de organisatie
der Deensche Bo-ereno-rganisatie „Land-
brugernes Sammenslutning" -heeft beslo
ten tot de instelling van een boerenweer,
welke o.m. tot taak zal hebben aanwezig
te zijn bij „onrechtvaardige executies en
andere krasse maatregelen tegenover de
noodlijdende boeren en landarbeiders".
Het ledental zal beperkt worden tot
1000.
NIEUWE STAKINGEN IN DE
BELGISCHE MIJNEN.
Men vreest voor uitbreiding.
In de steenkolenmijnen te Seraing, Fle-
malle, Jemeppe en M-ontegnée zijn onge
veer tweeduizend mijnwerkers opnieuw
in staking gegaan. Geëischt wordt de in
voering van het minimumloon, hetwelk
bij de vorige staking werd overeengeko
men, benevens een spoedige toepassing
van het betaald verlóf.
Het wordt mogelijk geacht, dat deze
stakingsbeweging ook zal overslaan naar
het mijngebied van Luik en Herstal.
GROOT COMPLOT IN
SOVJET-RUSLAND ONTDEKT.
Het werd geleid door Trotski en Zinowjef
Het Sovjet-Telegraaf-agentsohap meldt,
dat in 1936 bet bestaan van een aantal
terroristische Trotski-Zinowjef-groepen
aan het licht is gebracht. D'eze groepen
hebben op rechtstreeks-eb bevel van den
in het buitenland verto-even-den Trotski
en onder directe leiding van het z.g. veree-
nigde centrumbloc Trotski-Zinowjef een
reeks terreurdaden tegen de leiders van
de Russische communistische partij en
van den Sovjet-staat voorbereid. Het on
derzoek heeft aangetoond, dat dit bloc
volgens de instructies van Trotski en Zi
nowjef in 1932 is georganiseerd. Voorts
kon vastgesteld worden, dat -de moord op
Kirof op 5 December 1934 volgens rech-
streeksche instructies van Trotski en Zi-
no'wjef is voorbereid en uitgevoerd.
Het onderzoek is thans voltooid. Zinow
jef, Kamenef, Jefdotimof, Iwan Smirnof,
Bakejèf, Kratsjkofski en nog eenige an
dere personen worden in handen van -de
justitie gesteld. De behandeling der zaak
voor de militaire rechtbank zal onverwijld
beginnen.
DE TOESTAND IN GRIEKENLAND.
Tegenspraak van geruchten.
Het officieele telegraafagentsohap te
Athene spreekt geruchten tegen volgens
welke vijfhonderd arrestaties zijn ver
richt. Alleen zijn 36 communistische op
ruiers in arrest gesteld. Behalve de eerste
di ie -dagen van toezicht op den telegraaf
dienst is er geen censuur geweest. D'e bui-
tenlandsohe correspondenten kunnen vrij
seinen. Ook is geen postcensuur ingesteld,
Binnenland.
De Nederlanders in Spanje.
Terugkeer van Koningin en Prinses.
Verlaging van den garnalenprijs.
Maïscultuur in het Westland.
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
De legerversterking in Rusland.
De toestand in Griekenland.
evenmin zijn buitenlandsche journalisten
gearresteerd. Wel zijn twee buitenland
sche journalisten, die onjuiste berichten
hadden verspreid, verwijderd. Van de 17
Atheensche kranten is een om financieele
redenen, opgehouden te verschijnen, toe
vallig op den eersten dag van het „re
giem".
De kroning van Koning Edward VIII.
Er zijn nu al duizenden plaatsen be
sproken voor de kroning van Edward
Vin te Londen in Mei, in hoofdzaak uit
de Ver. Staten, maar ook uit de domi
nions. Ook van het Ehropeesche vaste-
Iandland komen er al aanvragen naar
plaatsen binnen. De prijzen loopen van 5
tot 20 guinjes, dat is dus ongeveer van 40
tot 160 gulden.
Italië zendt een lichting naar huis.
De militairen van -de lichting 1914, die
in April 1935 onder de wapenen werden
geroepen, zullen, naar men mededeelt,
op 31 Augustus weer naar huis gezonden
worden. Hetzelfde geldt ook voor de man
schappen van andere lichtingen, die uit
stel hadden gekregen en bij deze lichting
waren ingedeeld.
Het besluit maakt echter een uitzonde
ring voor de militairen, die -zich op het
oogenblik in Oo-st-Afrika, Libyë en o-p de
eilanden van de Egeïsche Zee -bevinden.
De dienstplichtigen van de lichting 1915
die uitstel van dienst hadden verkregen,
zullen echter met ingang van 5 October
worden opgeroepen.
Het wereldhoogterecord.
D'e Russische vlieger D'etre heeft Vrij
dagmiddag met zijn Po-tez Special, uitge
rust met een Gnome K. 14 motor, een eer
ste poging gedaan om het wereldhoogte-
record, dat met 14.433 m op naam van
den Italiaan D'onati staat, te verbeteren.
Na een vluchtige aflezing van de barogra-
fen bleek, dat B'etré tot 14.600 m was ge
stegen, hetgeen de reglementaire 200 m,
waarmee het hoogtereoord verbeterd moet
worden, niet overtreft. W-el -heeft 'D'etré
-het Fransche record gebroken. Hij zal, als
het officieele onderzoek de -door hem be
reikte hoogte nauwkeurig heeft vastge
steld, een tweede poging doen.
Vliegende slaapwagens met veertien
passagiers.
In aansluiting op het bericht, dat de
K.L.M. zal overgaan tot de aanschaffing
van een aantal nieuwe Douglas-machines,
welke behooren tot de nieuwste types,
die in de fabrieken van Douglas te San
ta Monica gebouwd worden, n.l. de DC 3
en de DST (Douglas Super Transport),
kan nog het volgende worden gemeld:
Een uiterlijk verschil tusschen de beide
nieuwe types is er niet. De DC 3 heeft
evenwel plaatsruimte voor 21 passagiers,
die dan, zooals bij de DC 2, welke de
K.L.M. in gebruik heeft, achter elkaar
gezeten zijn, terwijl de DST ruimte aan
14 passagiers biedt, verdeeld over zeven
appartementen, zooals de Fokker F 36 is
ingericht met acht appartementen, elk
voor vier passagiers. In de DST kan de
steward 's avonds de gezellige kajuiten
gemakkelijk voor slaapgelegenheid inrich
ten, zoodat het vliegtuig des nachts veer
tien slapende passagiers mee kan dragen.
Ook is er een buffet aan boord, twee
waschgelegenheden en aparte kleed
kamers, een voor dames en een voor de
heeren.
De DST en de DC 3 zijn uitgerust met
2 Wright cyclone g. 2 motoren, -die het
vliegtuig op 2130 meter een maximale
snelheid kunnen geven van 343 KM. per
uur, terwijl de kruissnelheid op 3050 meter
290 KM. per uur bedraagt. Het vliegtuig
heeft een plafond van 7300 meter en een
plafond van 2300 meter, wanneer slechts
een motor is ingeschakeld.
De overige afmetingen zijn: spanwijdte
29 meter, lengte 20 meter en hoogte 4,55
meter, terwijl het leege toestel 6900 KG.
weegt. Met de nieuwe types van Douglas
wordt reeds gevlogen door de American
Air Lines, terwijl ook andere groote lucht-
verkeersmaatschappijen, zooals de Trans
western Aviation Co. (T.W.A.) en de Uni
ted Air Lines, ze in gebruik zullen nemen.