Nieuws Souvereiniteitsleer.
KLOOSTERBALSEM
ONDRAGELIJKE
BRANDWONDEN
EERSTE BLAD
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 256
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
DE VELLEN HINGEN ERBN
Dank zi] KLOOSTERBALSEM komt
zijn hand weer goed in orde
AKKER'S
Belangrijkste Nieuws
LJitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20, Losse nummers 5 cent,
Advertentiën 80 cent per regeL Ingezonden
mededeellugen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0,85,
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De mensch is van Gods geslacht.
Dat blijkt ook daaruit, dat hij toch
altijd blijft zoeken naar God en het godde
lijke.
Ook bij de moderne en verlichte men-
schen van dezen tijd, die in hun ver
waandheid God en Zijn Woord verwerpen,
zien we, dat ze zichzelf een god zoeken
te maken. Een afgod. Een namaak-God.
Ook in het staatkundige leven kunnen
we dit verschijnsel opmerken.
Ongeloof en revolutie gaan altijd samen.
Wie niet gelooft in God zooals die zich
in zijn Woord heeft geopenbaard, den
almachtigen Schepper van hemel en
aarde, bevindt zich altijd op het revo
lutionaire spoor. Hij stelt in de plaats
van den Souvereinen God, den in zich
zelf souvereinen mensch.
Want zonder souverein gezag kan men
niet leven. Er moet er toch één zijn die
het voor het zeggen heeft, die met gezag
bekleed is.
En als het dan niet waar is dat de
absolute souvereiniteit berust bij God,
van. Wien alle aardsche gezag afhankelijk
is, dan moet er een andere bron van bet
gezag worden aangewezen.
En die heeft men gevonden in den in
zichzelf souvereinen mensch.
Die uitwerking van deze leer is zeer
verschillend geweest.
Volgens sommigen heeft het volk zijn
collectieve souvereiniteit overgedragen
aan den (heerscher die den algemeenen
wil vertegenwoordigt en wiens macht
daarom onbeperkt en onbegrensd is. De
souvereiniteit van het volk is dan opge
lost in die van den vorst of den dicta
tor. D'e toepassing van deze leer leidt ten
slotte tot het despotisme zooals we dat in
onzen tijd zien ontwikkelen in landen als
Rusland en Duitschland en naar velen
hopen straks ook in ons land.
Volgens anderen heeft het volk zijin
souvereiniteit wel aan een ander opge
dragen, vorst, president, volksverte
genwoordiging maar die opdracht be-
teekent geen overdracht. De drager, van
het gezag is dan slechts een zaakwaar
nemer, een mandataris, die men kan
handhaven, maar ook ontslaan.
Het zijn twee takken, maar van één
wortel. Bij alle verschil in uitwerking, is
er deze eenheid in beginsel, dat de sou
vereiniteit Gods wordt verworpen, en de
mensch inzichzelf souverein verklaard.
Maar nu is dit het merkwaardige, dat
deze theorie waarbij de mensch op zoo'n
hoog voetstuk wordt geplaatst, toch op
den duur niet blijkt te bevredigen.
Daarvan spreekt een dezer dagen ver
schenen boekje van den, sooiaal-demoi-
craat W. Huygens: „Kentering en Bezin
ning".
Deze schrijver spreekt niet meer van
volkssouvereiniteit, maar van „gemeen-
sohapssouvereiniteit".
De gemeenschap zoo betoogt hij
is de oermacht, die voor de staatsleer
als souvereine macht moet worden be
stempeld. De overheid kan wel feitelijke
macht hebben, maar die macht vindt haar
grenzen in de gemeenschapsmacht. De
overheid bezit de eerste macht die de ge
meenschap delegeert. Zij staat in rang
orde direct onder de gemeenschap en is
een natuurlijk en direct gemeenschaps
orgaan.
Hoewel het er veel op lijkt, is wat de
schrijver bedoelt toch iets anders dan
volkssouvereiniteit.
„Het begrip gemeenschap zegt hij
moeten wij niet „statisch" opvatten.
Daarmee wordt bedoeld, dat niet de ge
meenschap in den zin van „samenlevings-
gvoep" souverein is, maar, dat de ge
meenschap als dynamisch werkend
krachtencomplex de souvereine macht is.
Eigenlijk moeten we dus zeggen, dat de
krachten van de gemeenschap sou
verein zijn."
Erg duidelijk is het nog niet.
De schrijver wijst er op, dat deze sou-
vereiniteitsgedaohte overeenkomst begint
te vertonnen met de godssouvereiniteit.
Zoo is het echter niet bedoeld.
Tegen godssouvereiniteit ook als
men het begrip „God" als universeel
krachtencomplex voorstelt heeft de
schrijver overwegende bezwaren, omdat
dit nog teveel riekt naar den Bijbel en de
daarop gebouwde leerstukken.
"Wel echter merkt hiji op, dat zijn ge
meenschapsbegrip' niet ver staat van een
ruim geïnterpreteerd godsbegrip: „Ook in
de gemeenschapssouvereiniteitsgedachte
wordt in laatste instantie teruggrepen op
een niet scherp omlijnde macht, waarin
geestelijke factoren een scherpe binding
vormen en die voor elk mensch aanvaard
baar is."
Eendg houvast heeft men aan dergelijke
theorieën niet. Het is alles even vaag en
onbepaald.
Toch blijkt hieruit wel de onvoldaan
heid met den zelfgemaakten god van de
volkssouvereiniteit. Inplaats echter dat
men zich nu keert tot den levenden God,
zoekt men een anderen afgod, de gemeen-
schapssoiuvereiniteit.
Het is dezelfde oude revolutionaire
dwaling, maar in een ietwat ander kleed.
Ook hier is van toepassing het woord
van den Profeet: Den Springader des le
venden waters hebben zij verlaten, om
zichzelven bakken uit te houwen. Maar
het zijin gebrokene bakken, die geen water
houden.
NIEUWE BOMBARDEMENTEN.
Achter het Guadarrama-front waren
gisteren omvangrijke troepenbewegingen
waar te nemen, die in verband stonden
met de voorbereiding van het groote
offensief tegen Madrid. De stellingen van
de opstandelingen zijn vrijwel onneem
baar gemaakt.
Mola wil klaarblijkelijk zijn troepen
verspreiden, om massale concentraties,
die een gemakkelijk doelwit voor de vij
andelijke vliegtuigen zouden vormen, te
vermijden.
De luchtstrijdkrachten van de regee
ring hebben gisteren weder talrijke malen
de Guadarrama-stellingen van de natio
nale troepen met bommen en handgrana
ten bestookt. De verliezen aan menschen*
levens waren zeer gering.
Bij een luchtaanval echter, die door
uit Lerida vertrokken regeeringsvliegtui-
gen op de sterke stellingen van de natio
nalisten tusschen Saragossa en Huesca
ondernomen werden, werden tientallen
aanhangers van Franco gedood.
Naar uit het zuidelijke hoofdkwartier
vernomen wordt, heeft Franco inderdaad,
zooals gisteren reeds gemeld werd, een
„eskader des doods" gevormd, waarvan
de leden zich verplichten, zich in met
springstoffen volgeladen vliegtuigen neer
te storten op strategisch belangrijke pun
ten in en om Madrid, indien de generaal
in het kader van het groote offensief tegen
de hoofdstad bevel zou geven deze punten
te vernielen.
Volgens opgevangen radio-berichten zijn
de opstandelingen Madrid nog dichter ge
naderd.
De raadselachtige bommenwerpers
uit Italië.
Van een zestal driemotorige 11 a 1 i -
a a n s c h e toestellen, welke van Sardi
nië op weg naar Marokko, dus naar
de opstandelingen, waren, werden er twee
gedwongen om in de buurt van Oran
te dalen. Eén machine werd vernield,
twee der vijf inzittenden werden gedood,
de drie anderen gewond. Aan boord be
vonden zich vijf mitrailleurs.
Het andere toestel is later bij Lamou-
louya aangetroffen. De uit zes koppen
bestaande bemanning was ongedeerd.
Een hunner verklaarde, dat zij belast
waren met een zending naar Nador, dat
ten zuiden van Melilla is gelegen en
zich in handen der Spaansche opstande
lingen bevindt. Het toestel was niet voor
zien van registratienummers of andere
kenmerken.
Met veel moeite konden de ongeluk
kige slachtoffers uit de brandende resten
van het neergestorte vliegtuig worden ge
haald. Men vond in hun kleeren militaire
paspoorten, waaruit blijkt, dat zij 11 a-
liaansche officieren zijn!
Uit het wrak van dit toestel
werden vier mitrailleurs met
bijbehoorend gereedschap en
zeer veel munitie te voor
schijn gehaald.
De verhoorde Italiaansche
vliegers uit het andere toe
stel hebben verklaard, dat zij
van Sardizië waren opgeste
gen om bommenwerpers en mu
nitie naar Ceuta, Melilla en
twee andere plaatsen te ver
voeren,
Of de opstandelingen dus ook van Itali
aansche zijde gesteund worden 1
Naar aanleiding van de berichten be
treffende de noodlanding van op weg
naar Spaansch Marokko verongelukte
vliegtuigen wordt van bevoegde Italiaan
sche zijde verklaard, dat de Italiaansche
autoriteiten reeds een onderzoek hebben
ingesteld. Als de berichten waar
blijken, dan heeft men hier
waarschijlnlijlk te doen met
particulier initiatief, zoo
luidt het commentaar.
Zoo maakt men er zich wel gemakkelijk
van af. Officieren zijn toch geen particu
lieren?
Bovendien zal Italië op het punt van
koloniale politiek nu juist niet vertrouwd
worden.
MM
,,'t Gebeurde door kokend heete olie en
mijn rechter hand was geheel en al
wond. Ik was ten einde raad en huilde
van de ondragelijke pijnen. Mijn man
heeft mijn hand dadelijk verbonden
met Kloosterbalsem, welke we altijd
voor ons kleintje in huis hebben. U kunt
er zich geen voorstelling van maken,
hoe dat ineens heerlijk verzachtte. Ik
geef U de heilige verzekering, dat ik
zelf verstomd sta over het wonder.
Binnen 14 dagen was mijn hand weer
Mevr. H, Fr, te 's-O.
gewoon.
ORIGINEEL TER INZAGE
„Geen goud zoo goed"
Onovertroffen bij brand- en snij wonden
Ook ongeëvenaard als wrijfmiddeL bij
Kheumatiek, spit en pijnlijke spieren
Schroefdoos 35 ct. Potten t 62'/j ct. en f 1.04
Frankrijk onder den indruk.
Volgens een bericht uit Rabat zijn veer
tien vliegtuigen gelijkvormig aan dat, het
welk hij Saidia (Algerije) neerstortte, te
Melilla aangekomen.
De „T'emps" publiceert een telegram
uit Oran, volgens hetwelk een Spaansch
vliegtuig verschenen is boven de plaats,
waar gisteren het Italiaansche vliegtuig
is verongelukt en daar een boodschap
heeft neergeworpen, benevens een zak,
waarin uitrustingsstukken van het Spaan
sche Legioen zaten. De voorwerpen wer
den door de autoriteiten in beslag geno
men.
In politieke kringen te Parijls is men
zeer onder den indruk van de berichten
inzake de noodlanding der Italiaansche
vliegtuigen, -die oorlogstuig vervoerden
en bestuurd werden door Italiaansche
militairen. Deze vliegtuigen waren op
weg naar Spaansch Marokko, dat geheel
in handen van generaal Franco is.
In verband hiermede acht men het in
parlementaire kringen noodig dat een
conferentie wordt bijeen geroepen van
de staten, die het Statuut van Tanger
garandeeren, ofwel van de drie groote
mogendheden, die belangen hebben in de
Middellandsche Zee, n.l. Frankrijk,
Engeland en Italië, teneinde een formeel
accoord van absolute niet-inmenging in
de zaken van Spanje te sluiten.
Gisteren zou de ministerraad bijeen
komen en waarschijnlijk zouden dan be
slissingen worden genomen.
De noodlanding van de vijf met Itali
aansche militairen bemande vliegtuigen
op Fransch-Marokkaansch grondgebied
wordt als een zware slag voor Franco
beschouwd.
In het noordelijk hoofdkwartier weet
niemand te zeggen, wie de vliegtuigen
eigenlijk heeft gezonden en vanwaar ze
precies kwamen, doch algemeen wordt
toegegeven, dat de commandanten van de
nationale troepen beslist rekenden op den
aanvoer per vliegtuig van verscheidene
tientallen gebruikte machinegeweren.
De ongelukkige lotgevallen van de Ita
liaansche vliegtuigen, die verongelukten
hebben den generaal genoodzaakt het of
fensief voorloopig uit te stellen.
DE STEUN AAN GESTRAFTEN BU
WERKVERSCHAFFING EN
STEUN VERLEEN ING.
De Minister van Sociale Zaken heeft
aan de gemeentebesturen medegedeeld dat
hem is gebleken, dat zijn circulaire van
16 December betreffende hulp aan ge
straften bij werkverschaffing en steun
verlening niet in alle gemeenten op de
juiste wijze wordt toegepast. Hij heeft
daarin aanleiding gevonden de aandacht
der gemeentebesturen op het volgende te
vestigen:
a. De hulp, welke wordt verstrekt, moet
voor zooveel zulks eenigszins mogelijk is,
hulp in natura zijn;
b. Alle voorschriften van de steunrege
ling zijn op de z.g. gestraften van toepas
sing. Betrokkenen en eventueel hun ge
zinsleden moeten derhalve op de gewone
wijze stempelen. Voorts moet van alle ge
zinsinkomsten opgave worden gedaan en
bij de vaststelling van den steun moet
uiteraard met deze inkomsten, rekening
worden gehauden.
c. Db z.g. kleine baasjes, die wel bij de
werkverschaffing mogen worden geplaatst
doch niet in de steunregeling kunnen op
genomen worden, mogen, indien zij uit de
werkverschaffing worden verwijderd, niet
overeenkomstig de steunregeling als ge
straften worden gesteund. Is het verlee-
nen van hulp aan gestraften van deze ca-
tagorie noodzakelijk, dan kan zulks der
halve slechts overeenkomstig de Armen
wet geschieden.
d. Is het gedrag van betrokkenen van
dien aard, dat een uitsluiting van lango
ren duur dan zes maanden behoort plaats
te hebben, dan kan niet gedurende zes
maanden steun ingevolge de steunregeling
worden Verstrekt en eerst daarna onder
stand ingevolge de Armenwet, doch in
zulk een geval komt de betrokkene onmid
dellijk ten laste van de Armenzorg.
De minister vertrouwt, dat de gemeente
besturen aan bovenstaande streng de hand
zullen houden.
EINDE DER ZEELIEDENSTAKING TE
ANTWERPEN.
Te Antwerpen werd gisteren een nieuwe
vergadering gehouden van de vereeniging
van scheepsofficieren van de koopvaar
dijvloot, teneinde de houding van de of
ficieren te bepalen ten opzichte van het
verwerpen door de zeelieden van de be
kende voorstellen, om het stakingsconflict
op te lossen.
In geheime stemming werd met 212
stemmen tegen 36 en zeven onthoudingen
besloten, dat de arbeid onmiddellijk moet
worden hervat.
De zeelieden, die eergisteren het voor
stel tot werkhervatting hebben verworpen,
hebben gisteren een nieuwe vergadering
gehouden. D'aarin werd besloten, dat,
waar de officieren op hun standpunt blij
ven, het werk te hervatten, de zeelieden
dit voorbeeld moeten volgen.
EVen daarna boden zich een duizend
tal zeelieden aan bij de bureaux, waar
aangemonsterd wordt. Het aanmonsteren
wordt voortgezet en te Antwerpen be
schouwt men hierdoor de staking als vol
ledig geëindigd.
DE NEGUS IN BALLINGSCHAP.
Zijn levenswijze.
In alle stilte heeft de negus van Abes-
synië Haile Selassie zijn 45sten verjaar
dag gevierd. Sinds zijn vergeefsche pogin
gen om de tusschenkomst in te roepen
van den Volkenhond te Genève, vertoeft
deze „koning der koningen" met zijn fa
milie en een kleine schare getrouwe vol
gelingen in een hotel te Worthing, een
badplaats aan de kust van het graafschap
Sussex. Het publiek van Worthing krijgt
echter maar weinig van deze Oostersche
gasten te zien. Haile Selassie zelf is on
der geneeskundige behandeling; hij volgt
een streng diëet en hij heeft slechts één
wensch: rust. Juist daarom vermijdt hij
met opzet die plaatsen, waar veel volk
aanwezig is. Bij! voorkeur wandelt hij
rond het middernachtelijk uur aan het
strand van Worthing, meestal vergezeld
van zijn trouwen paladijn, Ras Kassa.
Het personeel van het hotel, waar d© ne
gus en zijn familie hun intrek genomen
hebben, krijgt soms dagenlang niemand
van het koninklijk gezelschap te zien. Om
iedere sensatie te vermijden, gebruiken de
onttroonde heerscher met zdjln echtgenoot©
en kinderen meestal de maaltijden op hun
kamers.
Om de eentonigheid van dit verborgen
leven eenigszins af te wisselen, heeft
Haile Selassie een groote kamer laten in
richten tot ping-pong-zaal. De kinderen
van den negus hebben hier veel pleizier
en vermaken zich urenlang met het ping-
pong-spel. Ook de negus zelf speelt graag
tafeltennis en hiji is van oordeel, dat dit
spel hem vooral in staat stelt, om zijn ge
dachten eenigszins te verzetten. In de
laatste dagen was de voormalige heerscher
over Abessynië zeer veel op reis: men zag
hem vaak per auto een rijtoer maken in
de omgeving van Worthing. Zooals men
Binnenland.
Steunmaatregelen voor de peulvruchten-
teelt.
De arbeidsbemiddeling te Terneazen.
Buitenland.
De opstandelingen in Spanje maken nog
meer vorderingen.
De Negus in ballingschap.
Gevechten in Abessynië.
weet, heeft de negus een villa gekocht, die
hij spoedig wil betrekken en in Worthing
is de bevolking heel blij, dat de negus
daar zal blijven wonen, want allicht zijn
er menschen die daaraan eenig geld zul
len verdienen en misschien zal het ver
keer naar Worthing toenemen, wanneer
de vacantiegangers als een groote bijzon
derheid Haile Selassie willen bezichtigen.
Overal, waarheen de negus zich begeeft
wordt hij op den voet gevolgd door een
man in een eenvoudig burgerpakje, met
een heel gewoon, weinig opvallend uiter-~
lijk. Dit is een inspecteur van de reoher-
che-afdeeling van Scotland Yard, die den
negus voortdurend tijdens zij'n verblijf in
Engeland moet vergezellen. Hij heeft tot
taak de persoonlijke veiligheid van den
Oostersohen gast te bewaken en hem in
ieder opzicht bescherming en hulp te ver-
leenen.
Haile Selassie werkt den heelen dag.
Het is haast ongelooflijk, hoeveel regee-
ringszaken deze koning zonder land per
dag afwikkelt. Voortdurend ontvangt hij
diplomatieke koeriers, houdt besprekin
gen en dicteert aan zijn particuliere se
cretaresse groote brieven in de Amhari-
sche taal.
Brand in Grieksch kruitmagazijn.
In het kruitmagazijn van het arsenaal
te Athene is een brand uitgebroken,
waardoor ongeveer 40 ton kruit vernield
werden.
De vlammen konden spoedig bedwon
gen worden.
'Men vermoedt, dat de brand het gevolg
is van de groote hitte, die hier reeds
eenige dagen heerscht.
De totale schade bedraagt ongeveer 5
millioen drachmen.
Amerika's vlooisterkte.
Uit een officieele mededeeling blijkt,
dat de vloot der Veïeenigde Staten op 1
Juli 1.1. heeft bestaan uit 351 oorlogs
bodems met in het geheel 1.478.954 ton
inhoud.
Op 1 Januari 1.1. telde de vloot 350
schepen metende in totaal 1.466.244 ton.
Honderd vier-en-tachtig eenheden met
539.510 ton inhoud zijn niet meer in
dienst, doch kunnen in geval van nood
als oorlogsschepen worden gebruikt.
Anti-Nazi-betooging; te Weenen.
Ten teeken van protest tegen de Hitier-
manifestatie bij de Olympische feesten
betoogden meer dan 100.000 Weeners en
10.000 patriotten uit beneden-Oostenrijk,
onder leiding van het vaderlandsche
front, in de omgeving der regeeringsge-
bouwen.
Onderstaatssecretaris Zernatto, alge
meen secretaris van het vaderlandsche
front, zeide in een toespraak:
„Wij herhalen, dat het nationaal-socia^
lisme in Oostenrijk een kwestie is, die
slechts den Oostenrijkers aangaat.
Wij zullen het tegenoffensief onzer te
genstanders weten tot staan te brengen.
Eir zijn nog verraders op ze
kere officieele posten. Wij' zul
len den schoonmaak houden, die noodza
kelijk blijkt."
De menigte riep na het einde van de
rede: „Leve Oostenrijk!" en trok door de
stad, het Oostenrijksch volkslied zin
gend.
Patriotten mishandelden een aantal
nazi's ernstig, zoodat ze zich onder be
handeling moesten stellen.
Hondsdolheid.
In de stad Graniceru in de provincie
Araad (Roemenië) hebben 250 personen,
die spijzen hebben genuttigd, welke waren
aangemaakt met melk van door een aan
hondsdolheid lijdende wolf gebeten scha
pen, verschijnselen van hondsdolheid ver
toond.
Een zeventigtal personen moesten in
ziekenhuizen aan een speciale behande
ling worden onderworpen.
Gevechten nabij Addis Abeba.
De tallooze sensationeele geruchten ten
aanzien van de moeilijkheden, die de Ita
lianen in het veroverde Abessynsche ge
bied ontmoeten, hebben vaster vormen
aangenomen, toen een speciale trein, wel
ke 500 gewonde Italianen vervoerde uit
de hoofdstad te Dljiboeti aankwam.
Bij welke gelegenheid de soldaten zijn
gekwetst, staat niet vast.
Men merkt evenwel op, dat onlangs
niet slechts in de omgeving van Addis
Abeba en langs den spoorweg naar Dlji-
