EERSTE BLAD
leder z'n eigen kanarie.
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
Belangrijkste Nieuws
VRIJDAG 24 JULI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 249
RITSEMA STOFZUIGERFABRIEK.
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emcrgo" ter exploitatie van hot blad „De Zcouw".
Durcaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA.
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon 10.20. Losse nummers 5 cent.
Advcrtcnticn SO cent per regel. Ingezonden
medcdcelingen GO cent per regel. Kleine
Advcrtcnticn Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Dat is vaak de grootste ramp bij het
uitbreken van een brand van eenigen
omvang, dat iedereen tracht eerst zijn
eigen kanarie in veiligheid te brengen.
En terwijl zoo ieder zijn eigen belan
getjes behartigt, gaat de goede gelegen
heid om door gezamenlijk en eensgezind
optreden den brand te hlusschen onher
roepelijk voorhij.
Met de groote vragen die thans onzeu
tijd beroeren staat het niet anders.
Al te veel is er een streven om de eigon
kanarie in veiligheid te brengen.
Er dreigen voor land en volk allerlei
gevaren, die alleen door gezamenlijk en
eendrachtig optreden overwonnen kunnen
worden.
Doch dat gaat niet zoo gemakkelijk.
Land- en tuinbouwers verwachten dat
in de eerste plaats met hun belangen ge
rekend zal worden. Middenstanders wa
nen zich benadeeld door wat voor do
landbouwende bevolking wordt gedaan
Het grootbedrijf verlangt dat met zijn be
langen in de eerste plaats gerekend zal
worden en het kleinbedrijf zou het betoi
achten als het grootbedrijf meer aan ban
den werd gelegd. Werkgevers trachten
teneinde het bedrijf in stand te houden
de loonen der arbeiders zoover mogelijk
naar beneden te drukken en werknemers
trachten hun positie te verbeteren of al
thans te behouden zonder rekening te
houden met de eischen van het bedrijf
D'e stedelingen zouden liefst de lasten
zien afgewenteld op het platteland en
plattelanders vreezen bevoorrechting van
de stadsbewoners.
Zoo vecht een ieder voor zijn eigen
belangen. Elk voor eigen kanarie.
En daartusschen en daarboven staat
nu de regeering die in de eerste plaats
het algemeen belang heeft te die
nen en die onmogelijk met ieders belang
afzonderlijk rekening kan houden.
Van die omstandigheid maken de on
ruststokers een dankbaar gebruik.
Door voortdurend het eigën belang te
prikkelen nu eens van deze en dan weer
van die groep, der bevolking, trachten zij
ontevredenheid te zaaien en de regeering
bij de uitoefening van haar taak te be
moeilijken.
En daarom is het noodig terdege in
het oog te houden dat de taak der regee
ring is het algemeen belang en op
die wijze ook de afzonderlijke belangen
te bevorderen.
Wij moeten dat ons wel bewust zijn.
Wij moeten het ook anderen zeggen.
Wij moeten ons los maken van de on
ruststokers, van de revolutionaire agen
ten onverschillig of ze een rood dan wel
een nationaal jasje dragen.
Niet ieder voor zijn eigen kanarie
vechten.
Maar gezamenlijk en eendrachtig mee
werken om de moeilijkheden van dezen
tijd te overwinnen en het nationale be
lang te bevorderen.
Beslissende slag verwacht. Se
villa meldt: de tang om Madrid
gaat zich sluiten. In de hoofd
stad dreigt hongersnood en wa
tergebrek.
De berichten uit Spanje zijn zoo tegen
strijdig en verward, dat het uiterst moei
lijk is zich een duidelijk beeld van den
toestand te vormen.
^ast schijnt te staan, dat de troepen
van generaal Franco van drie zijden op
Madrid aanrukken en wel de Marokkaan-
sche en geregelde troepen van het Zuiden
en de monarchistische organisaties en de
Carlisten van het Noorden uit. Deze laat
ste contingenten staan onder oppercom
mando van den gouverneur van de pro
vincie Navarra. Tenslotte zijn er nog de
troepen van generaal Mola, waarbij' zich
duizenden rechts georiënteerde boeren en
fascisten hebben aangesloten.
Van den anderen kant heeft de volks-
frontregeering de haar trouw gebleven
politietroepen, civiele gardisten en leden
der roode militie tegen de rebellen-afdee-
lingen in het veld gebracht. Of rond Ma
drid reeds belangrijke gevechten hebben
plaats gehad, staat nog niet vast. Het
schijnt evenwel, dat de beslissende slag
am Spanje's hoofdstad nog niet is be
gonnen.
Generaal de Llano meldt uit Zuid-
Spanje, dat de aldaar opereerende troe
pen van generaal Franco in don loop van
den dag andermaal successen hebben ge
boekt, Met steun van het lud\twapen zijn
zij1 er in geslaagd, eenige regeerings-oor-
logsschepen, die in de wateren rond Gi
braltar waren gestationneerd, door een
bomaanval te beschadigen.
General Mola zou verklaard hebben:
„Alles gaat goed. Wij spelen ome partij
methodisch en zonder ons te haasten. De
overwinning is verzekerd. Zij is nog
slechts een kwestie van tijd."
Generaal de Llano verklaarde, dat de
tang om Madrid weldra zal gesloten zijn.
„Wiji kunnen eerlang," aldus de generaal,
„onzen broeders in het Noorden de hand
reiken."
De Llano heeft voorts een radio-be
richt van generaal Mola opgevangen, vol
gens hetwelk de Noordelijke troepen nog
slechts op dertig kilometer afstand van
de hoofdstad zijn verwijderd.
De gemeenteraad van Madrid heeft alle
voorraden levensmiddelen en steenkool
voor in beslag genomen verklaard.
De Amerilcaansche ambassade te Ma
drid heeft medegedeeld, dat naar schat
ting de in de stad aanwezige levensmid
delen nog slechts voor twee dagen tüerei
kend zullen zijn.
Ook zouden de opstandelingen de bewa
kers van de waterreservoirs hebben ge
dood, zoodat thans de watervoorziening
bedreigd is.
De bezitters van radio-toestellen in Ma
drid zijn uitgenoodigd, hun toestellen,
wanneer officieele berichten worden uit
gezonden, zoo luid mogelijk aan te zetten.
Bijl weigering kan onmiddellijke arresta
tie volgen.
In de gelederen der volksfrontmilitie
bevinden zich vele vrouwen, van wie
reeds twaalf schijnen te zijn gesneuveld.
Heel Noord-Spanje in handen
der opstandelingen?
Volgens berichten afkomstig van het
hoofdkwartier van generaal Mola houden
de rebellen-contingenten geheel Noord-
Spanje tot aan Salamanca bezet. Alle
wegen van Salamanca naar "de Portugee-
sche grens worden door de troepen der
opstandelingen bewaakt. Overal zijn ma-
chine-geweerposten opgesteld. In de Noor
delijke provincies wordt de orde door af-
deelingen der fascistische militie en mo
narchistische troepen gehandhaafd.
In Salamanca is op bevel van generaal
Mola streng tegen de communisten opge
treden.
Twee communistische afgevaardigden
en 500 communistische partij-leden zijn
gearresteerd, terwijl zeven communisti
sche burgers voor den krijgsraad moes
ten verschijnen in verband met een door
hen gepleegden overval op een militai-e
patrouille. Alle zeven werden ter dood
veroordeeld, welk vonnis onverwijld door
den kogel werd voltrokken.
E'en Reuterbericht uit Gibraltar meldt,
dat 10.000 inwoners van Malaga naar de
heuvels schijnen te zijn gevlucht.
Naar verder te Gibraltar bekend werd,
heeft generaal Franco een versterking
van 500 man van het vreemdelingenlegioen
naar Algeciras gezonden. D'eze man
schappen zullen naar Malaga worden
doorgestuurd om 20.000 roode miliciens
te bevechten.
Te Gibraltar aangekomen vluchtelingen
vertellen, dat men vreest, dat er een ern
stige epidemie in La Linea dreigt. Dui
zenden aan hun lot overgelaten huisdie
ren sterven in de nabijheid der stad.
Tijdens gevechten in de streek van La
Linea zijn ruim 100 personen gedool
terwijl talrijke andere gewond werden.
SPANJE EN DE MOGENDHEDEN.
Er dreigen internationale moeilijkheden.
De Engelsche ambassade te Madrid
beeft van haar regeering opdracht gekre
gen in contact te treden met de Fransche
ambassade teneinde te protesteeren tegen
het inconvenient, dat de Spaansche regee-
ringsgetrouwe oorlogsbodems Tanger ge
bruiken als basis voor bet optreden tegen
de rebellen.
Tengevolge hiervan dreigen de Maxok-
kaansche rebellen de stad binnen te trek
ken.
Aangezien de verbinding met Madrid
moeilijk is, weet men niet, of deze instruc
ties de ambassade reeds hebben bereikt.
Een later telegram meldt: Tot nu toe
is- nog geen antwoord ontvangen op bet
verzoek aan de Spaansche regeering de
oorlogsschepen uit de haven van Tanger
terug te trekken.
D'e Spaansche gezant te Tanger, Rogas
y Moreno, heeft een toevlucht gezocht op
de Fransche legatie. Hij schijnt dat hij
zoowel door Madrid als door Franco be
dreigd wordt.
D'eze laatste verwijt hem de oorlogsbo
dems van levensmiddelen te hebben voor
zien.
Een verklaring van generaal Franco.
In een interview deelde generaal Fran
co mede, dat het allerminst i:i zijn bedoe
ling lag internationale moeilijkheden uit
t e lokken, door Tanger te bezetten, maar
hij verlangde dat het regeeringskader zich
niet van deze stad als basis voor haar
operaties zou bedienen.
Franco onderlijnde nog eens, dat zijn
beweging noch de monarchie wilde her
stellen, noch een tyrannieka dictatuur in
wenschte te stellen, die in strijd zou zijn
met innerlijke gevoelens van het Spaan
sche volk.
„Wanneer eenmaal de overwinning be
vochten zal zijn, zal het leger weer weten
terug te treden".
Uit Gibraltar wordt gemeld:
Generaal Kindelin is hier per motor
boot uit Algeciras aangekomen, om den
Engelschen autoriteiten namens, generaal
Franco verontschuldigingen aan te bieden
voor de incidenten, die eergisteren zijn
voorgevallen tijdens het luchtbombarde
ment.
Nader wordt gemeld, dat het antwoord
van Generaal Franco op de protesten der
maritieme autoriteiten te Gibraltar als
zeer voldoende zijn te beschouwen.
FA VAN MEllE GOES
DE BESPREKINGEN TE LONDEN.
Reeds overeenstemming bereikt.
De eerste bijeenkomst der drie Locarno-
getrouwen, welke gisterenmorgen te Lon
den is gehouden, onder voorzitterschap
van Baldwin, duurde ruim twee uur.
Na de bijeenkomst verklaarden de Brit-
sche deelnemers, dat de zitting een be
vredigend verloop had gehad.
Doel der besprekingen, welke op aan
dringen der Fransche regeering werden
gehouden, was uitsluitend de voorberei
ding van een conferentie, waaraan alle
onderteekenaars van het Locarno-pact,
met inbegrip van Duitschland en Italië,
zullen deelnemen, teneinde een nieuw bij
standspact voor West-Europa te sluiten.
Nader wordt gemeld: De besprekingen
der drie Locarnogetrouwe mogendheden
te Londen hebben reeds geleid tot over
eenstemming.
In een gemeenschappelijk gepubliceerd
communiqué wordt verklaard, dat maat
regelen dienen te worden genomen, om
zoo spoedig mogelijk een bijeenkomst der
vijf onderteekenaars van het Locarno-
pact met inbegrip van Duitschland en
Italië, te organiseeren, ten einde te komen
tot een nieuw Locarno-pact en aldus tot
cio consolidatie van den vrede door mid
del van een algemeene regeling.
Volgens den specialen vertegenwoordi
ger van Havas zal de conferentie van
vijf te Brussel worden gehouden.
DE ONRUST IN PALESTINA.
Bom in een Joodsche school geworpen.
Uit Jerusalem wordt gemeld:
In een Joodsche godsdienstschool te
Tel Aviv is een bom geworpen, waardoor
zeven kinderen van 9 tot 12 jaar werden
gewond. Twee van hen moesten naar het
ziekenhuis worden vervoerd.
De Hooge Commissaris heeft de censuur
op perstelegrammen voor Europa opge
heven; evenwel niet voor de aangrenzen
de landen.
DE ITALIANEN IN ABESSYNIë.
Geen ernstige botsingen, zegt Rome
Naar aanleiding van berichten aan
gaande gevechten in Oost-Afrika en in
het bijzonder in de omgeving van Addis
Abeba, welke in het buitenland zijn ver
spreid, heeft de Italiaansche minister van
pers en propaganda verklaard, dat de
minister van koloniën geen enkel bericht
heeft ontvangen, dat betrekking 'heeft op
zoodanige gebeurtenissen. Hij voegde er
aan toe, dat, zelfs al hadden eenige bot
Uw verouderde
aanschaffing van
WTSEMAklop-
veeg-zuig-machlne met klopvibrator. Vraagt
U eens inlichtingen.
FiliaalMiddelburg, Heerengr. M 26a, Tel. 202
(Adv.)
singen plaats gehad, het toch slechts in
cidenten zou betreffen.
De Parijsohe „Excelsior" meldt uit Dzji-
boeti, dat men daar geen bevestiging beeft
ontvangen nopens de laatste geruchten
over gevechten bij Addis Abeba.
Intusschen melden de Italianen steeds
nieuwe bezettingen, zoowel in den omtrek
van Addis Abeba als van Harrar. Bij de
laatstgenoemde plaats is de bergketen Ga-
ra Mulata bezet, waarmee de bronnen van
tal van rivieren in Italiaansche handen
zijn. In het Zuiden heeft voorts de bezet
ting van Arrio den Italianen bet toezicht
verzekerd op de Adei, de voornaamste ri
vier van bet Ruspolimeer.
TUMULT IN HET ENGELSCHE
LAGERHUIS.
In het Lagerhuis heeft zich gisteren
een ernstig incident voorgedaan tijdens de
rede van Sir John Simon ter verdediging
van de nieuwe regeling der werkloozen-
ondersteuning.
De afgevaardigde Buchanan, van den
linkervleugel der labour-partij, beschul
digde Simon ervan te liegen. Toen de
Speaker hem daarop verzocht, dit woord
in te trekken, weigerde Buchanan dit te
doen en bleef hij Simon voor leugenaar
uitmaken. De zitting werd hierop gedu
rende 18 minuten geschorst, waarna Bu
chanan wederom weigerde de gebruikte
termen in te trekken.
Simon diende daarop een motie in tot
schorsing van Buchanan, welke motie met
284 tegen 53 stemmen werd aangenomen.
Buohanan v.erliet daarop de zaal.
Stephen Campbell, een labour-afgevaar-
digde protesteerde heftig tegen de schor
sing van Buchanan. Hij werd eveneens
geschorst, omdat hij den minister van ge
zondheid een „kleine verachtelijke rat"
genoemd had.
VERSTERKING
VAN DE BRITSCHE VLOOT.
D'e Britsche admiraliteit 'heeft order ge
geven een aanvang te maken met de con
structie van schepen, welke in het vloot-
programma van 1936 vermeld staan. Vol
gens dit program zullen op de scheepswer
ven gebouwd worden: 2 linie-slagschepen,
2 vliegtuigmoederschepen, 7 kruisers, 18
torpedojagers en 7 onderzeebooten, totaal
170.000 ton.
BACON NAAR ENGELAND.
Extra-invoer van 12.000 cwt.
Reuter meldt uit Londen: Na een infor-
meerende bespreking met vertegenwoor
digers der baconproducten, grossiers en
detailverkoopers is een regeling getrof
fen, volgens welke als tijdelijke maatregel
een extra-hoeveelheid bacon uit 'het bui-
.tenland in Engeland mag worden inge
voerd. D'it extra-kwantum bedraagt 12.000
cwt., waarvan de 'helft direct kan worden
ingevoerd en de rest zal worden verdeeld
over de volgende twee weken.
SOVJET-UNIE BETAALT HAAR LAND
ARBEIDERS NIET.
Voor de ambtenaren is er wel geld.
De „Prawda" doet, naar het D.N.B.
meldt, een heftigen aanval op het volks
commissariaat voor de staatsdomeinen.
Daaruit blijkt, dat de landarbeiders, die
op de landgoederen der republiek werken
al in maanden geen loon hebben gekre
gen en daarom in vele gevallen het werk j
neerleggen. In sommige plaatsen hebben
de leiders noodgeld ingevoerd in den
vorm van broodkaarten en bons voor le
vensmiddelen, hetgeen in strijd met 'de
voorschriften is.
Opvallend is bet, dat terwijl er geen
geld genoeg is voor de betaling der loonen
de salarissen der ambtenaren van het
volkscommissariaat met sprangen znjki
gestegen, zoogenaamd door overuren en
premies terwijl de ambtenaren bovendien
nog groote bedragen tot 3000 roebel per
maand kregen.
Zweedsch jacht vergaan.
In de BotnisChe golf is plotseling brand
uitgebroken aan boord van het jacht van
den rijken Zweedschen industrieel Wi-
cander. Het benzine-reservoir ontplofte
en 'het schip is gezonken. Eenige minuten
voor de ontploffing waren de opvarenden,
de eigenaar en vier dames, in bet water
gesprongen. Zij wisten zich drijvend te
houden en werden een half uur later door
een visschersschip opgepikt.
Binnenland.
De R..K. Staatspartij en het Kabinet
Colijn.
Zeppelin-verbinding met Indië.
De nachtelijke overval te Abcoude.
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje.
Spanje en de mogendheden.
De Italianen in Abesspnië.
Tumult in bet Engelsche Lagerhuis.
Versterking van de Britsche vloot.
ACCOORD TUSSCHEN BERLIJN
EN ROME.
Een luchthaven voor Duitschland aan
de Egeïsche Zee
De „Manchester Guardian" onthult
den inhoud van een vertrouwelijk memo
randum, dat afkomstig is uit officieele
nationaal-socialistische kringen en dat is
rondgedeeld onder vooraanstaande per
soonlijkheden en speciaal belanghebben
de leden der partij.
Nadat is verklaard, dat „de Fransche
mentaliteit een zeer 'belangrijke hindernis
vormde" voor iedere goede verstandhou
ding met Duitschland en de diplomatieke
metho'den van Eden aan een ironische
critiek zijn onderworpen, gaat het memo
randum als volgt voort
„Italië en Duitschland zijn thans mo
gendheden, waarmede rekening moet
worden gehouden.
Frankrijk en Engeland zullen zich aan
dezen staat van zaken moeten gewen
nen."
Het document zinspeelt vervolgens op
een recent accoord tusschen Duitschland
en Italië [krachtens hetwelk Duitschland
een luchthaven zal verkrijgen op een der
Italiaansche oevers van de Egeïsche Zee,
en zegt verder, dat deze luchthaven
„zich bevindt in een gebied van groote
spanning en dat ze in geval van nood
zou kunnen worden gebruikt voor mili
taire doeleinden."
Het memorandum wijst er vervolgens
op, dat terugkeer van Danzig tot Duiisch-
land onder zekere gunstige waarborgen
voor Polen de eenig mogelijke oplossing
is van het probleem der Vrije Stad, en
voorspelt de geleidelijke verdwijning van
alle clausules uit het verdrag van Ver-
sailes, die „oneervol voor Duitschland"
zijn.
NA ACHTTIEN JAAR SOVJET
DICTATUUR.
42.800 priesters om het leven gekomen.
Aan het in "Warschau verschijnende
Russische blad „Woskesneje Tschente-
nije" wordt uit Moskou gemeld, dat vol
gens statistische gegevens van het Volks
commissariaat voor Binnenlandsche Za
ken gedurende de 18 jaar Sovjet-dicta
tuur in de Russische concentratiekampen
Solowki, Narym, Turkestan en andere
niet minder dan 42.800 priesters om het
leven gekomen zijn.
Op het oogenblik zijn er in het ge-
heele gebied der Vereendgde Sovjet-Re
publieken nog 1200 priesters aanwezig.
De stakingen in Frankrijk.
2000 werklieden in de landbouwbedrijven
in de buurt van Melun hebben een collec
tief arbeidscontract geteekend, en hierna
het werk hervat.
Te Nancy zijn 3400 werklieden in de
schoenfabrieken weer aan het werk ge
gaan. Daar staat tegenover, dat in het de
partement Doubs de stakingsbeweging
aan kracht wint. Nadat een delegatie van
de C. G. T. een onderhoud had gehad met
den minister van Binnenlandsche zakeu
bij welk onderhoud de minister-president
aanwezig was, werd besloten, dat een ge
delegeerde van de G. G. T. naar Doubs
zou worden gezonden. Verder is te Nancy
het personeel van de tramwegen eveneens
in staking gegaan.
Hittegolf in Roemenië.
Tengevolge van een nieuwe hittegolf is
de temperatuur gestegen tot 53 graden in
de zon en 43 graden in schaduw. Een
landbouwer en een visscher werden door
zonnesteek getroffen en gedood.
Japan door een typhoon geteisterd.
In het Westen van Japan heeft een
zware typhoon gewoed. Te Kioesjoe is
het geheele verkeer stilgelegd. Over groo
te afstanden zijn straten, spoorwegwerken
en bovengrondsche leidingen vernield.
Honderden huizen zijn ingestort. Tot dus
ver maken de berichten melding van 5
dooden en 46 vermisten.
Verscheidene plaatsjes staan geheel
onder water. Ook het scheepvaartverkeer
heeft het zwaar te verduren gehad. Twee
vrachtschepen zijn gezonken, terwijl men
omtrent het lot van tal van andere sche
pen in het onzekere verkeert. De typhoon
