De middenstand in de crisis.
U 5ENTWEL RIET
ZIEK,MAAR TOCI1
OOK MET CjEHEEL
Film»
DONDERDAG 9 JULI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVING!!: ZEALAND
50 e JAARGANG üo. £30
Buitenland.
Vertrouwen in het Kabinet.
Binnenland
U HET5T GEEN
ZIN IN UW
DAQELUK5Q1
WERK-»
inaiten
Schoon
Schift
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f 0.20. Losse nummers 5 cont.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
MINISTER COLIJN
ZIET LICHTPUNTEN.
GEEN REDEN VOOR MOEDELOOSHEID
In het gisteren gesloten Middenstands
congres heeft Minister Goiijn de slotrede
gehouden.
De heer Colijn begon met er zijn blijd
schap over uit te spreken, dat de mid
denstand in dezen tijd den moed heeft
een congres te houden om de belangen
van het bedrijf te bespreken. Er zijn er
zoo velen,op wie de tijdsomstandigheden
geen andere uitwerking hebben dan diepe
moedeloosheid.
Men vraagt in dezen moeilijken tijd al
heel gauw: wat doet de overheid? Maar
de vraag, die de middenstand stelt is van
hcoger orde. Hij vraagt: „W at doen
w ij zelf?"
Het al te zeer vertrouwen op de over
heid komt altijd bedrogen uit.
Men veronderstelt, dat de overheid over
magische krachten beschikt, waardoor de
moeilijkheden kunnen worden overwon
nen. Spr. zegt niet, dat de overheid on
machtig is en ook niet, dat zij geen ver
plichtingen heeft. De staat is volgens de
moderne opvatting meer dan een politio
neel orgaan en heeft ook het algemeen be
lang te behartigen.
De vraag is alleen maar: met welke
middelen? En dan leert de ervaring, dat
er niet zoo heel veel is dat de staat kan
doen zonder te gelegener tijd schadelijke
tegenwerking in het leven te roepen. Cri
sismaatregelen kunnen nooit zoodanig
zijn, dat iedereen wordt tevreden gesteld.
Het voordeel voor den een is vaak het na
deel van den ander.
Moet de overheid nu ook directe maat
regelen nemen voor den middenstand? Zij
heeft zich ook op dit terrein niet onbe
tuigd gelaten en reeds een tiental maat
regelen getroffen die in hef directe belang
van den middenstand zijn.
Nu zijn er raadgevers, die meenen, dat
andere maatregelen noodig zijn, bijv. het
middel om door inspuiting van geld in
de maatschappij de koopkracht te ver-
hoogen. Spr. ontkent niet, dat daar zeke
re voordeelen in zitten. Maar de vraag is:
wat isdeuiteindelijke werking
van zulk een crediet-inflatie? Een ander
experiment is wat men tegenwoordig met
een deftig woord: muntcorrectie noemt.
Daarop wilde spr. thans niet diep ingaan.
In landen, waar 'de omstandigheden met
die in Nederland eenigszins vergelijkbaar
zijn, hebben de gebeurtenissen aange
toond, dat de muntcprrectie wel geduren
de eenigen tijd verlichting bracht, maar
dat ook hier het eind den last moet dra
gen. (Applaus).
In het algemeen heb ik bedenking te
gen het diep ingrijpen van de overheid in
het bedrijfsleven, aldus- spr. Al dat steu
nen op den staat leidt tot een maatschap
pij, die zich alleen op krukken kan voort
bewegen. (Applaus). Er kunnen injecties
gegeven worden, maar die kunnen op
zichzelf geen genezing brengen.
Is dat een troosteloos beeld? Moet men
dus moedeloos gaan neerzitten? Neen I
Men moet het geloof behouden in een na
tuurlijk herstel der dingen. Er is nog
nooit een economische depressie geweest
■die eeuwig duurde. Achter de wol
ken schijnt de zon, diedeze
wolken eens zal verdrijven
Men gewaagt van Nederland als van
een duurte-eiland. Dat zijn we niet meer.
Dat zijn we g e w e e s t. De aanpassing
der kostprijzen is verder gevorderd dan
menigeen denkt. We zijn er nog niet maar
we zijn er dicht bij. De jaarverslagen over
19-33 vergeleken bij die over 1934 geven
verbeteringen te zien. Meer dan één Ne-
derlandsche industrie kan vrijelijk met
gedevalueerde landen concurreeren. Dat
kan door hetgeen wij hebben gedaan maar
ook door hetgeen elders is geschied. Zoo
naderen wij. elkaar. Dat kan ook niet an
ders. Op den duur kunnen landen met
vrijwel gelijk cultuurpeil niet op geheel
verschillend economisch niveau leven.
Met de aanpassing van de kosten zijn
we er echter nog niet. Daar zijn nog de
munt-instabiliteit en de autarkische
stroo-men, twee hinderpalen die uit den
weg moeten worden geruimd. Maar
de aanpassing die is be
reikt, geeft hoop dat de
dag waarop sommige rem
men in het bedrijfsleven
kunnen worden weggeno
men naderbij' komt. Natuurlijk
komt het eind niet morgen of overmor
gen, maar de dag komt meer nabij.
Het uitschakelen van het persoonlijk
initiatief, aldus spr., kan nooit als stelsel
worden aanvaard. Hier raak ik ook de
belangen van den middenstand. Dat is
een typisch bedrijf van de persoonlijkheid.
Het verdraagt overheids-ingrijpen nog
minder dan andere.
Drie en dertig jaar geleden heeft D-r A.
Kuyper reeds voor den middenstand be
toogd, dat hij zijn eigen kracht moest ont
wikkelen. Dat heeft de middenstand ge
daan. Dit beginsel is zelfs uitgedrukt in
het bondslied, in de woorden: „Wij zullen
ons met eigen kracht een ruime plaats
bevrijden". Maar op hetzelfde programma
dat spr. voor zich heeft, staat ook: „Mijn
schilt ende betrouwen, zijt ghy, O Godt,
mijn Heer".
Welnu, eindigde Dr Colijn, als de mid
denstand een synthese tusschen deze twee
uitlatingen weet te vinden, dan heb ik
niet alleen hoop, maar ook vertrouwen,
dat de middenstanders elkaar -het vol
gend jaar onder betere omstandigheden
zullen kunnen begroeten. (Applaus).
DE TOESTAND TE DANTZIG.
De V.B.-commissaris zal genegeerd
worden.
In een onderhoud met een correspon
dent van de „Daily Express" heeft Grei-
ser, de senaatspresident van Danzig, ver
klaard: „Wijl bereiden geen staatsgreep
voor en geen hereeniging met Duitsch-
land.
Danzig zal een vrije stad blijven, maar
dan inderdaad een „vrije stad", maar mij
de baas in huis zullen zijn.
Wijl zullen niet toestaan, dat ho-oge
commissaris Lester van zij-n positie ge
bruik maakt, om ons de wet voor te
schrijlven. Wij zullen geen aandacht meer
aan hem schenken, tenzijl het kwesties be
treft, die conflicten met andere mogend
heden zouden kunnen veroorzaken.
Indien Genève ons nogmaals zal uit-
noodi-gen, verantwoording te komen af
leggen, zullen mij aan die uitnoodiging
geen gehoor geven.
De volkscommissaris zal hier in qua
rantaine gesteld en genegeerd worden.
Teruggekeerd te Danzig, heeft de Pool-
sche commissaris-generaal Papee in een
onderhoud met den senaatspresident, de
zen medegedeeld, dat de Poolsche regee
ring geen mijziging van de door het sta
tuut vastgestelde politieke positie van
Damig zal dulden.
EEN ACCOORD TUSSCHEN BERLIJN
EN WEENEN?
In kringen, welke in nauw verband
staan met de officieele Oostenrijksche in
stanties, voorspelt men binnenkort een
verrassing op het gebied der buitenland-
sche politiek en wel niet meer of minder
dan een oplossing van het reeds drie ja
ren bestaande conflict tusschen Dbitsch-
land en Oostenrijk misschien nog vóór
het begin der Brusselsche Locarno-con-
ferentie.
DUitsehland zou zich bereid verklaard
hebben, de integriteit van het Oostenrijk
sche territoir te erkennen.
D'uitschland heeft buitengewoon veel
belang bij een spoedig accoord met Oos
tenrijk.
Met een Diiitsch-Oostenrijksch „vriend
schapsverdrag" in den zak zou Duitsch-
land straks te Brussel alle vragen naar
zijn plannen in Centraal Europa tot zwij
gen kunnen brengen.
Italiaansche diplomatieke kringen mee
nen echter te weten, dat de onderhande
lingen tusschen Berlijn en Weenen over
een modus vivendi nog niet in een beslis
send stadium zijn gekomen.
Te Weenen laat men zich hierover zoo
weinig mogelijk uit. Dezer dagen werd
wel uit de Oostenrijksche hoofdstad ge
meld, dat de besprekingen tusschen Von
Papen en Von Sohuschnigg mislukt zou
den zijn.
GUERRILLA-BEGIN IN ABESSYNIE?
Volgens te Djiboeti ontvangen berich
ten hebben Abessynische benden den
spoorweg Addis AbebaDjiboeti bij de
plaatsen Mojjo, Ar ba en Hadama over
vallen.
Op verschillende plaatsen zijn de rails
ernstig beschadigd, terwijl een spoor
brug in de lucht is gevlogen.
Bij deze overvallen is blijkbaar een
aantal Italianen gedood.
De guerrilla tegen de Italianen lijkt be
gonnen en neemt blijkens berichten uit
het binnenland steeds grooteren omvang
aan. Op verschillende punten hebben
zich blijkbaar reeds sterke Abessynische
troepen geconcentreerd.
HITTEGOLF IN AMERIKA.
Tientallen dooden; enorme schade.
D'e hittegolf in het midden-Westen van
Amerika heeft tot nu toe meer dan 50
menschenlevens g'eëischt. Meer dan 20
p°rsonen zijn verdionken bij het baden.
Een 20-tal anderen zijn tengevolge van
zonnesteek overleden.
De hitte bedraagt 48 graden Celsius in
de schaduw.
D'e schade, welke tot nu toe aan den
oogst is toegebracht, wordt op 300 mil-
lioen dollar geschat.
Roosevelt heeft medegedeeld, dat een
uitgebreid programma is opgesteld tot
hulp aan ongeveer een millioen slachtof
fers van de droogte in het midden-Wes
ten.
Werk zal worden verschaft aan 50.000
farmers, wier oogsten totaal vernield
zijn. Voorts zal financieels bijstand wor
den verstrekt aan de tallooze gezinnen,
die door de droogte getroffen zijn.
In vele staten zijn warmterecords ge
noteerd. De hoogste tempeiatuur werd te
Bismarck in Noord-Dakota opgeteekend,
n 1. 114 graden.
Het blijkt, dat 90.000 tarwe-verbouwen-
de boeren tengevolge van de droogte voor
een bankroet staan. Hun oogsten zijn
totaal mislukt en de kans op regen is
voorloopig nihil.
DE CONFLICTEN TE MONTREUX.
Russische pressie.
Litwinoff 'heeft gedreigd de conferentie
te Montreux te verlaten, indien hij geen
voldoening zou ontvangen op zekere
punten.
Het gaat over meeningsverschillen
met de Ehgelsche delegaties.
De Britsehe gedelegeerde Stanley, heeft
echter een onderhoud gehad met Litwi
noff, en het schijnt dat het resultaat
daarvan een wezenlijke vooruitgang ge
weest is in de richting van een oplossing.
Intusschen is men te Montreux niet
best te spreken over de Sovjet-dreiging,
waarmede de Russen blijkbaar pressie
willen uitoefenen op den gang der dis
cussies.
Eden treedt niet af.
Van Britsehe officieele zijde wordt ont
kend, dat de afwezigheid van Eden uit
Londen wijst op een spoedig aftreden, als
Minister van Buitenlandsche Zaken, zoo
als door sommige Engelsche en buiten
landsche bladen werd beweerd. Men wijst
er op, dat Eden zeer zeker de Locarno-
conferentie te Brussel zal bijwonen.
De Italiaansche vliegers in Abessynië
inderdaad vermoord.
Omtrent den overval, waarvan een aan
tal Italiaansche vliegers in Abessynië het
slachtoffer zijn geworden, meldt Stefani
thans de volgende bijzonderheden:
Einde der vorige maand waren drie
Italiaansche vliegtuigen voor een verken
ningstocht uit Addis Abeba vertrokken.
In de vliegtuigen hadden plaats genomen
generaal Vincenzo Magarocca van de
luchtmacht, de kolonel van den generalen
staf, Mario Calderini, majoor Antonio Lo-
catelli, een ingenieur en een missionaris',
die in het district Lekemti in de pro
vincie Wallega uitstapten. In den mor
gen van den 28sten Juni hebben gewezen
Abessynische soldaten, die thans als ban
dieten optreden, plotseling de Italianen
aangevallen en ondanks hun heldhaftige
verdediging vermoord. Alleen de missio
naris is er in geslaagd te ontsnappen en
den Italiaanschen autoriteiten op 5 dezer
te melden, wat er was gebeurd. Italiaan
sche vliegtuigen hebben direct represaille
maatregelen genomen tegen de bandie
ten en de huizen, waar zij heen gevlucht
waren.
Rockefeller wil 100 jaar worden.
D'e Amerikaansehe milliardair John Dl
Rockefeller heeft aan den vooravond van
zijn zeven-en-negentigsten verjaardag
verklaard: „Ik wil honderd jaar worden.
Dan zal ik eerst werkelijk beginnen te
leven.''
(Men zou geneigd zijn te gaan twijfe
len aan het spreekwoord, dat het ver
stand met de jaren komt. Red.)
Waarom vloog de Hindenburg zoo laag
boven Leeds?
In het Engelsche lagerhuis bracht de
conservatieve afgevaardigde Adams pro
test uit tegen de jongste vlucht van de
„Hindenburg'' over Ehgeland.
De afgevaardigde wees vooral op het
feit, dat het luchtschip zoo laag vloog
boven Leeds.
D'at was nu al de tweede maal binnen
enkele weken en spreker wensehte dan
ook van de regeering te weten, of zij zoo
maar aan buitenlandsch luohtmateriaal
toestond, op geringe hoogte boven Enge
land te koersen, zonder den buitenlanders
een bepaalde route aan te wijzen en een
redelijke hoogte voor te schrijven.
Sir Philip Sassoon, onderstaatssecreta
ris van luchtvaart antwoordde, dat over
eengekomen was, dat de „Hindenburg"
niet zonder noodzaak boven Britsch ge
bied zou vliegen; wat de jongste vluch
ten betreft, aldus Sassoon, is de Britsehe
regeering reeds met Berlijn in bespre
king.
Adams weer er nog op, dat de indus-
trieele districten van Noord-Engeland in
ieder geval buiten de route van de „Hin
denburg" liggen en dat het Duitsche
luchtschip daar dus weg kan blijven.
„Overigens", merkte de labour-afge-
vaardigde Thorne ironisch op, „is
D'uitschland al voldoende ten aanzien van
onze arsenalen en onze haveninrichtin
gen ingelicht, zoodat het zich de moeite
kan besparen, er zeppelins op af te stu
ren."
Goed einde van het parlementaire
zittingsjaar.
Voor de Kamer met vacantie ging
gisteren heeft zij eerst nog uitgesproken
toch wel vertrouwen te hebben in het Ka
binet.
Aan de orde kwam de motie-Kupers
om een belangrijk grooter bedrag ten be
hoeve van de werkloozen ter beschikking
te stellen, dan het door de Regeering aan
gevraagde half millioen.
Het zou nu voor de R.K. fractie, die
ook een grooter bedrag gevraagd had,
een kleine moeite zijn geweest bedoelde
motie te helpen aannemen, en op die
wijze uit te spreken dat zij in het beleid
der Regeering geen vertrouwen stelde.
Zij deed dit echter niet. Zij nam ge
noegen met een toezegging van den Mi
nister om deze zaak voor 1937 nader
onder de oogen te zien, waarna de motie
met 53 tegen 17 stemmen werd ver
worpen.
Geen slecht einde van het parlemen
taire zittingsjaar.
Korte Berichten.
D'e omgeving van Tarbes is geteis
terd door een cycloon van ongekende he
vigheid gepaard gaande met hagel- en re
genbuien. Er vielen hagelsteenen met een
gewicht van een halve kilo. Van meer
dan 1500 huizen in de stad zijn de daken
door den hagel vernield. Verscheidene
personen zijn gewond, en drie moesten
naar het ziekenhuis worden vervoerd. De
materieele schade is zeer aanzienlijk.
De Zweedsche regeering heeft beslo
ten de sancties tegen Italië op 15 dezer
op te heffen.
Volgens een bericht uit Bhaum
(district Jheloem, Eng. Ind.) zijh 14 kin
deren gedood en 18 gewond bijl de instor
ting van een school, die onder den druk
van den zwaren regenval was bezweken.
De politie te Berlijn heeft den laat-
sten tijd successievelijk de leden van een
uit 13 man bestaande inbrekersbende ge
arresteerd, die 139 inbraken op haar ge
weten heeft. Voorts zijn nog 19 andere
personen geearresteerd, die zich aan he
ling en diefstal hebben schuldig gemaakt.
Dö vroegere Russische volkscom
missaris van buitenlandsche zaken, Was-
süjewitsj Tsjitjerin, is na een langdu
rige ziekte Dinsdag in den ouderdom van
vier en zestig jaar te Moskou overleden.
In het Rijn- en Moezeldal hebben
zware onweders gewoed die met slagre
gens gepaard gingen. De wolkbreuken
hebben in tal van plaatsen groote schade
aangericht.
Naar Stefani meldt, zijn thans vele
gevallen van kinderverlamming te Zurich
geconstateerd.
DE MOERDIJKBRUG
HALF NOVEMBER GEREED.
Openstelling tegen het einde van het jaar.
De werkzaamheden aan de nieuwe
Moerdijkbrug vorderen gestaag. Zooals is
gemeld, wordt de volgende week de tien
de en laatste overspanning geplaatst. Het
afwerken zal nog eenige maanden vor
deren en naar het zich laat aanzien, zal
de brug omstreeks half November geheel
gereed zijn.
Dit is intusschen niet de datum, waar
op de openstelling kan plaats hebben. Im
mers aldus meldt de A. N. W. B.
zal de zuidelijke toegangsweg, die ter
hoogte van den Bredaschen dijk op den
'bestaanden weg Moerdijk-Breda aansluit,
eerst ook gereed moeten komen en daar
mede zal langer tijd gemoeid zijn. Uit den
aard der zaak zal bij' het aan den toe
gangsweg nog te verrichten grondwerk
het weersverlo'op in het najaar een be
langrijke rol spelen, maar ook in het gun
stigste geval zal toch de openstelling zeker
niet voor het einde van het jaar kunnen
geschieden.
BOUW VAN
GOEDKOOPE ARBEIDERSWONINGEN.
Conferentie op Sociale Zaken.
Gistermorgen heeft op het Département
van Sociale Zaken over het vraagstuk van
den bouw van goedkoope arbeiderswonin
gen, een conferentie plaats gehad van den
Minister van genoemd Departement, Mr
M. Slingenberg, en den chef der afdeeling
Volkshuisvesting, den administrateur Mr
P. A. van der Drift, met vertegenwoordi
gers van de gemeentebesturen van Am
sterdam, 's-Gravenhage, Haarlem, Arn
hem, Dordrecht, Rotterdam, Utrecht, Gro
ningen en Eindhoven.
'Ook de Minister van Binnenlandsche
Zaken, Mr J. A. de Wilde, en die van
Financiën, Mr P. J. Oud, hebben de con
ferentie bijgewoond.
BEqiN DAN A.S»
VRUDAC] es 2ATERDAQ
EENS MET Y INNEMEN
VAN iorZ
EN qt KNAPT
HEELEMAALOP, WANT—
DEM.S6.CAi
GU kunt niet gezond blijven, ala van dag
tot dag zich in Uw ingewanden vergiftige
afval-stoffen ophoopen, want die hebben 'n
bijzonder schadelijke werking op Uw gestel.
Tenslotte begint Ge U „zoo moe", „zoo mat"
en „zoo lusteloos" te gevoelen en last te
krijgen van allerlei onprettige verschijnselen,
zonder dat Ge beseft, waar het U hapert l
Neem eiken Vrijdag en Zaterdag een
M.S.S.-cachet ter inwendige zuivering
De M.S.S.-cachets zullen Uw haperende spij s-
vertering, Uw vertraagde stoelgang herstel
len, Uw met vergiftigde afvalstoffen gevulde
darmen zacht ledigen, Uw gestel opfrisschen.
Ge gaat U 'n ander mensch voelen. Ge bemerkt
vol welbehagen, dat ge U op Zondag-ochtend
voor het eerst eens lekker frisch en opgewekt
gevoelt, vol van levenslust eu energie, want:
BI.S.S.-cachéts Maken „Schoon Schip"
Per 12 stuks ln koker slechts 60 cent.
Binnenland.
Dé Tweede Kamer nam de wetsontwer
pen inzake oververmoeidheid van
chauffeurs en bepalingen omtrent han
delsreizigers aan.
Het middenstandscongres. Rede van Mi
nister Colijn.
Bouw van goedkoope arbeiderswoningen.
Buitenland.
Hittegolf in Amerika.
D'e Volkenbondscommissaris te Danzig zal
genegeerd worden.
Protest tegen Zeppelintochten boven
Engeland.
Accoord tusschen Berlijn en Weenen?
Dé guerrilla in Abessynië.
DREIGEND CONFLICT IN DE
TEXTIELINDUSTRIE.
Ultimatum aan de Kon. Stoomweverij
in Nijverdal.
Door de textielarbeidersbonden St.
Lambertus, 'de „Eendracht" en „Unitas''
is aan de directie van de Koninklijke
Stoomweverij te Nijverdal een ultimatum
gesteld in verband met de eisoben der
organisaties, tien procent loonsverhoo-
ging in te voeren voor de 16- en 18 ge
touwenwevers.
Indien uiterlijk Zaterdag 18 Juli a.s
geen bevredigende oplossing is verkregen,
zullen de bedoelde wevers op Maandag
20 Juli het werk niet opnemen.
ONDERWIJS
IN BIJBELSCHE GESCHIEDENIS.
„Op volstrekt neutrale wijze".
Dé beer Suring beeft gevraagd aam
den Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen:
1. Is het den minister bekend, dat de
vergadering van directeuren van H. B. S-
en in de inspecties Groningen, Friesland
■.en D'rente, alsmede Kampen, Steenwijk en
Zwolle de wenschelijkheid heeft uitge
sproken, dat op de openbare H. B. S.-en
voortaan, hetzij incidenteel, hetzij syste
matisch en „natuurlijk op volstrekt neu
trale wijze" bij Üe lessen in Nederland-
sche taal en geschiedenis meer aandacht
wordt gewijd aan de Bijbelsohe geschiede
nis?