De autonomie der Gemeenten.
EERSTE BLAD
DINSDAG 7 JULI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVIflGiE ZEELAND
50 e JAARGANG ivo. 234
Buitenland.
Kasgeldleeningen aan ge
meenten.
Belangrijkste Nieuws
Na het zwemmen
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque cn Girorekening 14455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertontiön 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
„De Magistratuur", het orgaan van het
Verband van A.R. Gemeentebestuurders,
gaf een artikelenreeks over Rijk en Ge
meenten.
Behartigenswaardige opmerkingen wor
den daarin gemaakt o.a. over de roeping
van de rijksoverheid ter handhaving van
de autonomie der gemeenten, de souve-
reiniteit in eigen kring.
Die autonomie kan in gevaar worden
gebracht, doordat het gemeentebestuur
zijin taak verkeerd ziet, door een politiek
van beloften en gaven en gunsten, z.g. om
het belang der arbeiders te bevorderen,
maar in werkelijkheid om tot socialisatie
en socialisme te komen.
Liet men de revolutionaire democratie,
en daaronder belaas ook 'die, welke speelt
met Christelijke klanken, vrij', een alge-
meene rooftocht op het goed der burgerij
zoude het gevolg zijn, de gemeente zou al
meer van het leven tot zich trekken, al
lengs de verschillende zelfstandige levens
kringen van haar gebied dringen. Men
zou trachten van de gemeente een socia
listische „gemeenschap" te maken, die
voor alles zorgt. Naar socialistisch en
trant. Hierin geholpen door den groei der
techniek, die het monopolie van allerlei
bedrijf mogelijlk maakt. Allengs zou men
de zorg voor de woning, het onderwijs, de
voeding en kleeding der kinderen, de ge
zinsverzorging, het bedrijfsleven brengen
in handen der „gemeenscha®'", n.l. van
het gemeentebestuur, waarbij! dan het be
lang van een enkele klasse op den voor
grond komt te staan in overeenstemming
met den klassenstrijd, die een geducht on
derdeel van de socialistische actie is.
Zulk streven heeft thans reeds tenge
volge gehad, dat de gemeentelijke be
moeiingen zeer ver werden uitgestrekt,
het gemeentelijk budget al hooger werd,
de lasten steeds zwaarder.
Hieraan echter werd door de huidige
crisis een geduchte hinderpaal in den weg
gelegd. De gemeenten kwamen voor zware
lasten ingevolge de werkloosheidszorg te
staan. De gemeentelijke financiën raakten
allengs in de war. Het rijk moest bijsprin
gen.
Maar nu ligt het voor de hand, dat het
rijk, althans ais anti-revolutionair inzicht
daar invloed heeft, uit bezorgdheid voor
de autonomie der gemeenten genoopt
wordt tot ingrijipen. Niet uit machtswel
lust, niet om de gemeenten te ringelooren,
maar om de zelfstandigheid der gemeen
ten, die zonder een gezond geldelijk be
heer niet bestaan kan, te beschermen.
Dei socialistische gemeenteraden plei
ten nu voor de autonomie. De regeering
heet die weg te nemen. De gemeenten
moeten hun gang kunnen gaan en als zij
niet genoeg middelen daartoe hebben
moet het rijk helpen zonder voorwaarden
te stellen. Wat hierop neerkomt, dat die
socialistisch bestuurde gemeenten gaan
leven op kosten van andere gemeenten.
Alles moet dienst doen om de socialisti
sche methoden te kunnen doorvoeren.
Zoo krijgt het den schijn, alsof thans
de sociaal-democraten alleen voor de
autonomie der gemeenten strijden. Maar
dit is slechts schijln.
Als een levenskring buiten de bevoegd
heid gaat, en de grens, hem gesteld, over
schrijdt, ondergraaft hij' eigen zelfstan
digheid.
Socialistische autonomie neemt op den
duur de zelfstandigheid van de gemeenten
weg. Wij zien daarvan een treffend voor
beeld in Duitsehland.
Dan gaat ten slotte het gemeentebe
stuur weg en de rijkscommissaris komt.
D'at moet het rijk wel doen, om de ge
meente te beschermen tegen haar eigen
bestuur.
Als een gemeente door allerlei omstan
digheden in moeilijkheden komt, moet het
rijk helpen en steunen. Het steunt den
zwakken kring, doch opdat hijl weer tot
zelfstandigheid kome,
Z.g. gesaneerde gemeenten moeten" zich
dus het scherper toezicht van gedeputeer
den en van het rijk niet slechts laten wel
gevallen, maar wij moeten er op staan,
wij antirevolutionairen, dat de rijkshulp
dient om de souvereiniteit in eigen kring,
die in gevaar kwam, weer te herstellen."
Verder wordt er dan ook nog op gewe
zen, dat het toezicht van het Rijk zich
thans niet bepalen kan tot de gemeenten
die reeds „gesaneerd" gezond gemaakt
moesten worden, maar dat er ook op
gelet moet worden dat de gemeenten niet
ln gddelijlken nood komen.
Met dit betoog gaan wijl accoord, voor-
zoover het betreft gemeenten waar de toe
stand werkelijk cm gezond is, of dreigt te
worden, zoodat saneeringsmaatregelen
noodzakelijk zijin.
Maar nui dreigt hier een gevaar.
Er zijn in ons land en daarvoor ma
gen wij' dankbaar zijin nog tal van ge
meenten, die dank zij een zeer voorzichtig
eni verstandig beheer, innerlijk gezond
zijn, ook al doen zich, mede tengevolge
van de door de Regeering genomen maat
regelen, soms zekere moeilijkheden voor.
En nu krijgt men soms den indruk,
dat ook dergelijke gemeenten worden be
handeld alsof ze „gesaneerd", gezond ge
maakt moeten worden en dat een tot in de
kleinste bij'zanderheden financieel dieet
wordt voorgeschreven.
Dit geschiedt met de uitgesproken be
doeling, de gemeentelijke autonomie te
handhaven en te beschermen.
En in zooverre kunnen we daar vrede
mee hebben.
Toch dreigen hier zekere gevaren.
In de eerste plaats dit gevaar, dat
straks andere regeeringspersonen, die
zich om de zelfstandigheid der gemeenten
niet bekreunen, op den ingeslagen weg
voortgaan en meer dan noodig is de ge
meenten aan banden leggen.
En in de tweede plaats het gevaar dat
er bijl de gemeentebestuurders een zekere
onverschilligheid optreedt en dat men de
leiding eenvoudig aan de hoogere colle
ges, „die toch alles bedisselen" overlaat.
Het is te hopen, dat zoowel Gedep. Sta
ten als de Regeering voor dit gevaar de
«ogen niet zullen sluiten.
Evenals het noodzakelijk is, dat de
Gemeentebesturen blijven verstaan, dat
voor handhaving van de gemeentelijke
zelfstandigheid, een gezond geldelijk he
li eel volstrekte voorwaarde is.
DE DANZIGER KWESTIE.
De toestand vrij precair.
Men gelooft, dat in de buitengewone
zitting van het Engelsche kabinet, de mi
nister van buitenlandsche zaken, Eden,
rapport heeft uitgebracht over de bespre
kingen te Genève.
Naar Reuter verneemt, 'heeft Eden in
den Maandagavond gehouden minister
raad met nadruk gewezen op h e t ern
stige karakter van de ge
beurtenissen te Danzig. De
geheele kwestie zal in den kabinetsraad
opnieuw aan een onderzoek onderworpen
worden.
De Belgische minister-president de heer.
Van Zeeland is Zondagavond uit Genève
teruggekeerd.
Maandagmiddag, in den kabinetsraad,
bracht hij verslag nit. De huidige interna
tionale toestand werd eveneens in oogen-
schouw genomen. Een der leden verklaar
de aan de pers: „U begrijpt zeer zeker,
dat wij zeer discreet moeten blijven, maar
ik kan u wel zeggen, dat, naar mijn oor
deel, na hetgeen ik heden vernomen heb,
de algemeene toestand vrij
precair i s".
De toon van de pers van Danzig wordt
steeds scherper jegens den hoogen com
missaris van den Volkenbond.
Aan een specialen interviewer van het
nat.-soc. 'hoofdorgaan „Vorposten" ver
klaarde senaatspresident Greiser: „D e
huidige stand van zaken,
waarbij de hooge commis
saris blijkbaar bevoegd is,
zich te mengen in de bin-
nenlandsche aangelegen-
li e denvan eensouvereinen
staat kan niet gehand
haafd blijven. Wij zullen
er eens en voor goed een
einde aan maken"
Het socialistisch orgaan „Volksstimme"
dat gisteren in beslag werd genomen
wegens het publiceeren van een verslag
over de discussie der kwestie-Danzig te
Genève, schrijft, dat de bevolking van
Danzig en de geheele oppositie trouw blij
ven aan den Volkenbond en aan den 'hoo
gen commissaris Lester.
De „Volksstimme" eischt nieuwe ver
kiezingen in D'anzig. „Dan zal blijken",
zegt het blad, „hoe impopulair het nazi-
regime te Danzig is".
ROODE TERREUR
IN DE STRATEN VAN PARIJS.
Tal van gewonden.
D'e bladen maken melding van ongere
geldheden, die Zondag Dij het graf van
den onbekenden soldaat hebben plaats
gehad.
Bij deze ongeregeldheden deed zich het
veelzeggend voorval voor, dat de vader-
landsche driekleur en strikjes in de va-
derlandsche kleuren stelselmatig door de
communistische demonstranten werden
afgerukt.
Het is zeker," dat de botsingen twee
volle uren geduurd hebben. Of zij een ge
volg zijn geweest van uitdagingen of pro
vocaties van tegenstanders dan wel, zoo
als ook wordt beweerd, dat een irritee
rend politie-optreden de uitbarsting heeft
veroorzaakt, is nog niet uit te maken.
Eenige politieagenten zouden de vuist
op communistische wijze gebald hebben.
In elk geval is de politie zeer zenuwach
tig opgetreden.
Van andere zijde wordt gemeld, dat
de politie zeer sterk onder invloed staat
van het Volksfront en zich met opzet
sterk keert tegen de tegenstanders van het
Volksfront. Het Paxijsche politiecorps telt
zeer veel communisten.
Zeker is, dat de politie er bovenarms
op losgeslagen heeft, zoodat er tal van
gewonden waren, van wie er eenige in
levensgevaar verkeeren.
Toen nieuwe politie-versterkingen aan
rukten en deze beletten wilden, dat bet
Fransche volkslied werd gezongen, steeg
de verontwaardiging van manifestanten
en publiek zoodanig, dat de Champs Ely-
sees spoedig een slagveld geleek.
Twee commissarissen van politie en 35
agenten werden verwond, doch het aan
tal gewonden onder de manifestanten is
moeilijk op te geven. Negen zijn er in het
ziekenhuis opgenomen. Een groot aantal
gewonden werd echter door vrienden mee
gevoerd. Zes gewonden zijn in vrij ernsti-
gen toestand in het ziekenhuis opgeno
men. Vier agenten verkeeren in zorgwek-
kenden toestand. Een zal er een oog moe
ten missen.
Eerst toen de garde mobile en de repu-
blikeinsohe gaxde ten tooneele verscheen
was spoedig een einde gemaakt aan de
ongeregeldheden.
Berlijn en Weenen onderhandelen.
Reeds geruimen tijd worden tusschen
"Weenen en Berlijn onderhandelingen ge
voerd teneinde tot een verbetering van de
DUitsch-Oostenrijfcsche betrekkingen te
geraken. Een maand lang zijn er zelfs ge
regeld directe besprekingen gevoerd tus
schen den Bondskanselier Schuschnigg en
den Duitschen gezant Von Papen.
Terwijl de Duitsohe bladen zich op
grond van inlichtingen, die zij van Duit-
sche diplomatieke zijde hebben ontvan
gen, op het oogenblik optimistisch tconen
ten aanzien van de mogelijkheid van een
gunstigen afloop der besprekingen, is men
in goed ingelichte Oostenrijfcsche kringen
zeer gereserveerd ten aanzien van het
verloop der onderhandelingen, die, naar
men aanneemt, van algemeenen aard zijn
geweest. In sommige goed-ingelichte krin
gen te Weenen is men zelfs van oordeel,
dat de besprekingen een negatief resul
taat hebben gehad; men verwacht dan ook
geen ontspanning in de D'uitsch-Oosten-
rijksche betrekkingen en meent, dat er
onoverkomenlijke meeningsverscbillen be
staan.
Op één punt toonden de Oostenrijksche
onderhandelaars zich zeer beslist, n.l. dat
de voorwaarden, welke Weenen stelt voor
elke regeling van zijn betrekkingen met
Berlijn ongewijzigd blijven. De voornaam
ste daarvan is de erkenning van Oosten
rijks onafhankelijkheid in bewoordingen,
die elke toekomstige inmenging in de
binnenlandsche politiek van Oostenrijk
uitsluiten.
Het militaire oproer in Japan van
25 Februari.
Na een onderzoek van vier maanden
heeft de krijgsraad to Tokio vonnis ge
veld in het proces tegen de rebellen van
23 Febr.; 13 actieve en 4 vroegere offi
cieren werden ter dood veroordeeld. Vijf
werden tot levenslange gevangenisstraf
veroordeeld en enkelen tot lichtere straf
fen. In totaal stonden 123 beklaagden
terecht, waarvan 71 werden veroordeeld.
Levensmiddelengiebrek in Rusland.
In de Sovjetpers wordt onomwonden
toegegeven dat er in Rusland groote mis
toestanden bestaan op gebied der levens
middelenverzorging.
De officieuse „Iswestia" schrijft o.m.
over het gebrek aan brood in het district
Dangauerowka het volgende: „In dit uit
gestrekte gebied, waar meer dan 100.000
menschen. wonen is maar één levensmid-
delenbedrijf. Om in dezen winkel een of
andere kleinigheid te koopen is men tel
kenmale gedwongen om urenlang in de
rij te staan. Versch brood is bijna nooit
voorradig.
Uit een onderzoek dat naar de levens-
middelenvoorziening in de fabrieksstad
Gharkoff werd ingesteld, is gebleken, dat
de meeste verhruiksartikelen niet ver
krijgbaar zijn. De broodwinkels zijn vuil
en er heerschen verschrikkelijke onhygi
ënische toestanden. Het afleveren van het
brood geschiedt zeer onregelmatig.
Bij een der groote winkels staat aan
geplakt: „Kameraden, voor suiker, bon
bons, kruidenierswaren en andere artike
len moeten zakken of pakpapier meege
bracht worden. In hetzelfde blad komt
nog een bericht voor, waarin de arbeiders
in Bajeff zich er over beklagen, dat het
brood slecht is en dat men er stukjes
asch, steenkolen, touw en stroo in aan
treft!
MINISTER OUD ACHT RENTE VAN
5 PCT. NIET TE HOOG.
De gemeenten, die, om in de behoefte
aan kasgeld te voorzien, bij het rijk aan
kloppen, zijn niet meer zoo talrijk. Uit een
nota van minister Oud aan de Tweede
Kamer, naar aanleiding van een supple-
toire begrooting, blijkt, dat aan de volgen
de gemeenten thans door het rijk de ne-
venvermelde bedragen als kasgeldleening
zijn verstrekt:
Het Bildt f13.200, Brakel f3.726,80,
Dantumadeel f 56.084,78, Eindhoven
f 3.400.000, Einmen f 390.893,99, Hasker-
land f 100.000, Krimpen a. d. Lek f 42.744,
Mierlo f2.421,70, 'Onstwedde f43.589,13,
Rotterdam f33.820.000, Weststellingwerf
f278.568,69.
Dat de over deze leeningen berekende
rente, welke thans algemeen 5 pet. beloopt
te hoog zou zijn, kan de minister niet toe
stemmen. Bij de beoordeeling dezer rente
mag niet uit het oog worden verloren, dat
deze voorziening in de kasbehoeften van
gemeenten een uitzonderlijke maatregel is.
De gemeenten behooren zelf in de fi
nanciering harer huishouding te voor
zien. Zijn zij daartoe niet in staat, dan
kunnen zij een 'beroep doen op de hulp
van het rijk. Deze hulpverleening kan
slechts tijdelijk zijn en de daaraan ver^
bonden voorwaarden mogen niet dusdanig
zijn, dat voor de gemeenten de prikkel
verloren gaat, om haar pogingen langs
den normalen weg in haar geldbehoeften
te voorzien, onverzwakt te blijven voort
zetten.
DE HINDENBURG BOVEN ENGELAND
Vragen in het Lagerhuis.
De Hindenburg is Zondag op de terug
reis' naar Duitsehland over Engeland ge
vlogen. De Engelsche pers maakt nadruk
kelijk melding van het feit, dat het lucht
schip boven Engeland verscheidene pun
ten van groote strategische beteekenis
heeft gepasseerd.
D'e Daily Herald vertelt, dat de Hin
denburg vloog over drie Britsche lucht
havens, over de haven van Southampton,
en over de vlootbasis te Portsmouth.
Gemeld wordt, dat over deze aangele
genheid vragen zullen worden gesteld in
het Lagerhuis.
DE ONRUST IN SPANJE.
Poging tot staatsgreep ontdekt?
Ongeveer 1000 fascisten werden in
Spanje gearresteerd, tengevolge van de
ontdekking van het plan van een staats
greep.
In Cerro Bermejo bij Madrid sprongen
gisteren op een in aanbouw zijnd gebouw
acht bommen. Het grootste deel van het
werk werd vernield, persoonlijke ongeluk
ken kwamen niet voor.
Men vermoedt, dat stakende bouwvak
arbeiders van het anarchistisch,syndica
listisch vakverbond deze sabotage op bun
geweten hebben.
Stakingsonlusten in Aiexandrië.
1200 man personeel van de tramweg
maatschappij van Aiexandrië zijn Maan
dag in staking gegaan. Het tramverkeer
staat stil; alle bemiddelingsvoorstellen
werden afgewezen.
De stakers trachtten de electriciteits-
centrale te bestormen, waardoor botsingen
met de politie ontstonden.
Twee politieofficieren en twee agenten
benevens 15 stakers werden gewond.
Massa-vergiftiging in Palestina.
Tijdens het weekend zijn onder de arm
ste deelen van de Joodsche bevolking en
Jerusalem ongeveer drie honderd geval
len van vergiftiging voorgekomen. Vier en
twintig Joden moesten in het ziekenhuis
worden opgenomen, één is reeds overleden
Tot dusverre zijn nog geen bewijzen van
opzettelijke vergiftiging van de gebruikte
levensmiddelen. Er wordt echter een che
misch onderzoek ingesteld.
Men meent te moeten zoeken in de rich
ting van een grooten voorraad visch, die
Vrijdag uit Bagdad in Jerusalem is aan
gekomen en die tegen buitengewoon la
gen prijs is verkocht.
Nederlandsche politieke
radioömroepregeling als voorbeeld gesteld
Tijdens de debatten in het Engelsche
Lagerhuis over de radio-uitzendingen,
sprak Miss Megan Lloyd George den
wensch uit, dat van den radio-omroep ge
bruik gemaakt zou worden ten bate van
voorlichting der kiezers.
In Hoüand krijgen de politieke partijen
een bepaalden zendtijd en mogen zij dien
tijd gebruiken zooals zij wiUen en niette
min is Nederland bet minst revolutionaire
land in Europa en heerscht er de meeste
vrijheid van gedachte.
Binnenland.
Het vaste-lasten-ontwerp ingetrokken.
•Goederenvervoer naar België gereglemen
teerd.
Teleurstelling onder de ganalenvisschers.
Buitenland.
De Danziger kwestie. De toestand vrij ge
spannen.
De roode terreur in Frankrijk.
koestert gij U gaarne even in de zon.
Waak echter tegen huid ver branding.
Eerst de huid afdrog'en en dan goed
inwrijven met AMITDA-zonnebruincrême.
Deze beschermt en bruint Uw huid
tevens prachtig.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. D'oos 50 en 25 ct.
(Adv.)
Eenheidsbiljet voor Italië's spoorwegen.
De directie der Italiaansche staatse
spoorwegen heeft, met het doel, het rei
zen in Italië voor vreemdeEngen en voor
uit het buitenland terugkomende Italia
nen te vergemakkelijken, besloten, met wij
ziging van vroeger getroffen regelingen,
een eenheidsspoorweghiljet in het leven
te roepen, dat geldig is voor het verkeer
op het geheele net. Hiervoor zijn de vol
gende prijzen vastgesteld: een biljet, dat
zes dagen geldig is kost voor de eerste
klasse 250 Ere, voor de tweede klasse 170
lire en voor de derde klasse 100 Ere. Een
büjet, dat 15 dagen geldig is, kost resp.
410, 360 en 210 lire; eén büjet met een
geldigheidsduur van dertig dagen kost
resp. 900, 620 en 360 lire.
Vloekverbod in italië's leger.
De minister van oorlog heeft een leger
order uitgevaardigd, die aan aUe leger
korpsen en ia! de scholen waar cadetten
worden opgeleid, is voorgelezen.
In deze circulaire van den minister
wordt er op gewezen, dat vloeken en on
betamelijke gesprekken in müitaire krin
gen ten strengste verboden zijn.
Overtreding va» dit verbod zal zeer
streng worden gestraft en kan zelfs ont
slag uit den müitairen dienst tengevolge
bebben.
Korte Berichten.
De bekende Australische vEeger
Melrose is nabij! Melbourne met zijn ma
chine verongelukt.
Gistermorgen zijn in de omstreken
van Tongeren cavaleriemanoeuvres door
bet Belgische leger gehouden. Men ging
hierbij uit van de verondersteUing, dat
uit Noordelijke en N.O'. richting, dus van
Nederland uit, een plotselinge inval zou
plaats vinden. Het is voor bet eerst, dat
in deze streek manoeuvres worden ge
houden.
De arbeiders der Antwerpsche pe-
trolenm-installaties bebben bet werk neer
gelegd. Zij vormden een groote optocht en
trokken ten getale van plm. 500 naar de
groote Markt, waar zij voor bet stadhuis
wilden betoogen, doch de politie slaagde
er in, hen uiteen te jagen.
In bet warenhuis Grand Bazar heeft de
staking zich uitgebreid.
Door een partieele staking bebben de
havenarbeiders reeds een blijk van soli
dariteit gegeven met de stakende zee
lieden.
Thans wordt bevestigd, dat de con
ferentie der Locarno-mogendbeden tus
schen 15 en 20 Juli te Brussel zal worden
gehouden.
De Graf Zeppelin is gisteravond te
Friedrichshafen teruggekeerd. Het lucht
schip heeft met toestemming van de
Fransche regeering zijin koers over het
Rhonedal genomen.
Uit Londen wordt bericht, dat van
de Abessynsche legatie een oproep is uit
gegaan voor bet verzamelen van minstens
twee miEioen pond sterling voor de ver
dediging van Westelijk Abessynië.
Te Moskou is een ernstige griep
epidemie, uitgebroken. Het aantal zieken
is onrustbarend gestegen.
Het aantal ingeschreven werkloozen
in Engeland bedroeg op 22 Juni 1.702.676
d.w.z. 2366 minder dan op 25 Juni en
279.434 minder dan bet vorig jaar.
Het aantal werkloozen in Portugal
bedroeg op 31 Maart nog slechts 41.872,
daar gedurende bet begrootingsjaar 1935
1936, door bemiddeling van het mi
nisterie van arbeid, 109.000 werkloozen
weer werk vonden.