De 40-urige werkweek.
jymiÉcla
Terkoop rerMkstoestellen
door overheidsbedrijven.
WOENSDAG 24 JUNI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAAKGANG No. 223
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emcrgo" ter exploitatie van hot blad „Do Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advortontiiln 30 cent per rcgol. Ingezonden
mcdcdcelingen 00 cent per regel. Kleine
Advcrtcntiün Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
In verband met de heerschende werk
loosheid, komt ook het vraagstuk van de
beperking van den arbeidsduur weer op
den voorgrond.
In verschillende landen wordt een actie
gevoerd om te komen tot de invoering van
de 40-urige werkweek, en in Frankrijk,
waar de Staat leeft onder den druk van
de straat is zefs een wetsontwerp in dien
geest door het parlement aangenomen.
Ook in ons land gaan stemmen in die
richting op.
Hierbij moet wel in het oog worden ge
houden, dat het er thans om te doen is
de gevolgen van de crisis te bestrijden en
het aantal werkenden te vermeerderen.
Onder normale omstandigheden zou
over een algemeens verkorting van den
werktijd, althans in bepaalde industrieën
te praten vallen. De voortgaande verbete
ring van de techniek en de ver doorgevoer
de rationalisatie maken ongetwijfeld een
verdere beperking van den arbeidsduur
mogelijk.
In abnormale tijden echter, als waarin
wij thans leven, is het zeer de vraag of
een geforceerde verkorting van den werk
tijd aanbeveling zou verdienen.
Op het eerste gezicht schijnt een be
langrijke arbeidsduur-bekorting een even
eenvoudig als doeltreffend middel tot be
strijding van de werkloosheid.
In een rapport hieromtrent in 1933
door den Hoogen Raad van Arbeid uitge
bracht is berekend, dat door invoering
van de 40-urige werkweek, maximaal on
geveer 37.000 arbeiders in het arbeids
proces zouden kunnen worden betrokken.
Een vrij belangrijk aantal dus. Ongeveer
een tiende gedeelte van het aantal werk-
loozen.
De zaak is echter niet zoo eenvoudig
ais het schijnt.
Daar is allereerst het financieele
bezwaar.
Blijft het uurloon gelijk, dan zou
dit voor vele arbeiders een loonsverlaging
van ongeveer 17 pet. beteekenen. Bij hand
having van het weekloon daarente
gen, zou het uurloon met 20 pet. stijgen.
Het eerste beteekent een zware last voor
de arbeiders, het tweede een verhooging
van de productiekosten, die alle concur
rentie onmogelijk zou maken.
Nu zou een tusschenweg gezocht kun
nen worden door de Overheid, die de kos
ten van de werkloosheidssteun zou zien
verminderen, een deel van het loonverschli
te laten bijdragen, maar ook in dat geval
zou toch aan de eene zijde een loonsver
laging en aan den anderen kant verhoo
ging der productiekosten noodzakelijk zijn
En daarbij komen dan nog de t e c h -
n i s c h e bezwaren, die zeker niet ge
ring zullen zijn.
Het eind van de zaak zou waarschijn
lijk zijn, dat de bedrijven zouden trachten
door verdere rationaliseering de moei
lijkheden te bestrijden, terwijl waar dit
niet mogelijk zou bliiken, verhooging van
de productiekosten, d.w.z. bemoeilijking
van het ruilverkeer, en verhooging van
het kostenpeil, niet uit zou kunnen blijven.
Als leuze om aanhangers te winnen,
kan de 40-urige werkweek waarschijnlijk
goede diensten bewijzen, maar ter bestrij
ding van de werkloosheid en de oplossing
van de crisismoeilijkheden schijnt het een
gevaarlijk experiment.
DE BELGISCHE KAMER BIJEEN.
Kamiel Huysmans tot voorzitter gekozen.
De heropening van het Belgische par
lement is vrij kalm verloopen, daar do
oppositie zich bedaard hield.
Alle in de Vlaamsohe gewesten gekozen
afgevaardigden legden, met uitzondering
van den liberaal Amelot, den eed in het
Nederlandsch af. Dte Rexistische afge
vaardigde van Eupen, dr Windgens, deed
het in het D'uitsch. Dit was de eerste
maal, dat zoo iets gebeurde.
Het eerste incident deed zich voor, toen
de voorzitter, het oudste Kamerlid, de
openingsrede eerst in het Fransch uit
sprak, waartegen de Vlaamsch-Nationa-
listen protesteerden. Onmiddellijk volgde
de vertaling in het Nederlandsch.
In de "Wetstraat en rondom de ge-
heele parlementszone waren afdeelingen
gendarmen en politie opgesteld, om even-
tueele oploopjes en manifestaties van sta
kers te verhinderen.
Later deed zich weer een incident
voor. De socialisten schenen er niet veel
voor te voelen, denzelfden dag nog het
bureau van de Kamer te laten kiezen.
Hierop verklaarden een communist en
een Rexist, dat men gekomen was om
te werken, wat de socialisten boos maakte
en aan een hunner woordvoerders grove
woorden ontlokte.
Na de eedsaflegging werd als voorzit
ter van de Kamer gekozen de heer dr
Camille Huysmans, socialistisch burge
meester van Antwerpen, die hierdoor uit
deze functie ontslag zal moeten nemen.
DE STAKING IN BELGIE NEEMT AF.
Tach hier en daar nog uitbreiding.
Gisteravond was een algemeene ver
mindering van de stakingsbeweging te
constateeren. Toch hadden nog enkele on
geregeldheden plaats, o.a. te Waesmun-
ster, waar politie een groep van 2500 sta
kers uiteen moest drijven. Eén staker
werd hierbij gewond.
Te Waereghem heeft een ernstig inci
dent plaats gehad. Na een vergadering in
het volkshuis trokken 800900 stakers
naar een groote houtzagerij, waar de
werklieden weigerden te staken. De sta
kers poogden de fabriek in brand te ste
ken, doch de politie greep tijdig in; twee
stakers werden gearresteerd.
In Charleroi en omgeving besloten de
werklieden in de metaalindustrie heden,
Woensdag, het werk te hervatten.
In de provincies Henegouwen, Namen
en Luik is men vrij optimistisch voor wat
betreft de algemeene werkhervatting.
Te Brussel heeft de staking zich daar
entegen uitgebreid tot de bankinstellingen.
Ook het personeel van het filiaal der
Bank van Brussel te Antwerpen is in
staking gegaan. Men vreest, dat de sta
king zich te Antwerpen tot nog meer ban
ken zal uitbreiden.
Het socialistische verbond van Vakver-
eenigingen en het algemeen Christelijk
Werkliedenverbond, de beide groote cen
trale organisaties van de Belgische vak
beweging hebben besloten de stakingsbe
weging te doen eindigen.
In het manifest aan de arbeidersklasse
wordt er op gewezen, dat de met kalmte,
beslistheid en discipline gevoerde strijd
voor lotsverbetering met een schit
terende overwinning is be
kroon d.
De loonen worden verhoogd, de arbei
ders krijgen 6 dagen betaald verlof, de
vrijheid van organisatie is verzekerd, de
40-urige werkweek zal in verschillende
industrieën onverwijld en in andere tak
ken van nijverheid geleidelijk ingevoerd
worden. De kindertoeslagen worden be
langrijk verhoogd.
Alleen in die takken van nijverheid,
waarin de patroons weigerden de eischen
der arbeiders in te willigen, zal de strijd
worden voortgezet.
De staking te Marseille.
D'e staking in de haven van Marseille
zal, naar de „Echo de Paris'' vreest,
waarschijnlijk een netelige situatie schep
pen en wellicht tot diplomatieke stappen
leiden, daar de in de haven voor anker
liggende schepen wegens het ontbreken
van sleepbooten niet kunnen vertrekken.
Alle buitenlandsche schepen met be
stemming Marseille hebben opdracht ge
kregen, de reisroute te wijzigen.
In geheel Frankrijk bedroeg Dinsdag
avond het aantal stakers nog 139.000,
waarvan 18.000 in Parijs en omgeving
en 36.000 in het departement Du Nord.
Regeeringsverklaring in de Fransche
Kamer.
In de Fransche Kamer heeft de minis
ter van buitenlandsche zaken, Delbos, en
in den Senaat premier Blum, een regee
ringsverklaring afgelegd.
In het algemeen wijkt de regeerings
verklaring weinig af van de hoofdlijnen
der Fransche buitenlandsche politiek
zooals die ook door de voorafgaande
kabinetten gevolgd zijn, Trouw aan den
Volkenbond en het beginsel der collec
tieve veiligheid, vredelievendheid, de
wensch met alle landen, ook DUitsch-
land, in goede harmonie te leven, het
streven naar regionale pacten als steun
punten voor een algemeene Volken
bondsactie, dit alles droeg geenszins een
specifiek volksfront-karakter.
In de Kamer is een motie van vertrou
wen in de regeering ingediend door de
radicaal-socialisten, socialisten en com
munisten. De motie luidt als volgt: „De
Kamer keurt de verklaringen van de re
geering goed, heeft vertrouwen in haar
om den vrede te verdedigen en Frankrijk
te bewaren in collectieve veiligheid en
gaat over tot de orde van den dag".
D'e motie werd met 382 tegen 198 stem
men aangenomen.
TREURREDE VAN MINISTER SIMON
OVER DEN VOLKENBOND.
De aangekondigde zitting van het En-
gelsche Lagerhuis, waarin de oppositie
een motie van wantrouwen tegen de re
geering zou indienen in verband met het
besluit tot opheffing van de sancties te
gen Italië, werd gisteren geopend in een
sfeer welke minder drukkend was dan
Donderdag.
Bij den aanvang van de zitting diende
de leider der labour-oppositie, majoor
Attlee, de motie van wantrouwen in, vol
gens welke de regeering „door gebrek aan
vastberadenheid in de buitenlandsche po
litiek het prestige van Engeland heeft
verminderd, den volkenbond heeft ver
zwakt, den vrede in gevaar heeft gebracht
en het vertrouwen van het huis heeft ver
loren."
"Wij klagen niet één lid van de regee
ring aan, zoo zeide Attlee, doch de ge-
heele regeering.
De labour-leider beschuldigde de regee
ring er van „het Abessynische vcAk Ie
hebben verraden en den volkenbond als
doelmatig instrument van den vrede te
hebben vernietigd."
Zeer sarcastisch stelde Attlee de regee
ring de vraag, of zij Somaliland, den Soe
dan en Kenya zou afstaan, als Mussolini
dit zou wenschen.
Vervolgens vroeg hij! hoe nu eigenlijk de
huidige positie der regeering is.
Onder protesten van de meerderheid
van het huis gaf Attlee zelf op deze vraag
het antwoord: „In acht maanden tijd is
de afgod geheel van zijn voetstuk geval
len."
De positie waarin de volkenbond zich
op het oogenblik bevindt, zoo ving Mi
nister Simon zijn rede aan, is er eene,
die veel verdriet geeft aan elk van zijn
leden. De Volkenbond heeft een ernstig
échec geleden.
De labour-oppositie, zoo ging de mi
nister voort, heeft waarlijk het recht niet,
de regeering een verwijt te maken, omdat
de volkenbond niet verder is gegaan. De
Minister legde er den nadruk op, dat het
doel van de sancties heeft opgehouden
te bestaan, toen de oorlog beëindigd werd.
Wij' moeten clen toestand nemen, zooals
hij is. De oorlog is afgeloopen en een
voortzetting van de sancties zal niets aan
het resultaat veranderen, tenzij, men zijn
toevlucht zciu nemen tot een militaire
actie.
In antwoord op de beschuldigingen,
dat Groot-Brittannië bang zou zijn, ver
klaarde Simon met kracht, dat hij er
geenszins aan twijfelde, dat de Britsche
marine in staat zou zijin, haar taak te ver
vullen, doch gezien den huldigen Euro-'
peeschen toestand en de ernstige gevaren,
die ens omringen, aldus de minister, zou
ik niet gaarne willen zien, dat ook maar
een enkel schip zou vergaan, zelfs bij een
overwinning ter zee, voor de zaak van
Abessynië.
Een nieuw langdurig applaus van de
meerderheid onderstreepte Simon's woor
den, toen deze zeide, dat de labour-oppo
sitie nog onlangs gestemd had tegen het
verleenen van aanvullende credieten voor
de strijdkrachten in de Middellandsche
Zee.
Ik verzoek daarom, zoo besloot Sir
John, dat de motie van wantrouwen ver
worpen zal worden.
Deze poging is afkomstig van lieden
en partijen, die zelf nooit bereid geweest
zijn, om het hoofd te bieden aan de ge
volgen van een actie, die zij nu onderne
men.
TREINRAMP IN SPANJE.
Vele dooden en gewonden.
In de nabijheid van Monferrada, heeft
een ernstig spoorwegongeluk plaats ge
had.
Een personentrein is in een tunnel in
botsing gekomen met een goederentrein.
Volgens berichten uit particuliere bron
zijn reeds acht lijken uit de wrakstukken
van den trein te voorschijn gehaald.
Meer dan 20 personen zijn gewond.
Midden in de tunnel van het bergge
bied van Monferrada is de Galicia-
express met een vaart van 90 Kilometer
op een goederentrein geloopen.
Beide treinen schoven in elkaar en zijn
grootendeels vernield.
Het ongeluk is te wijten aan een ver
zuim van een baanwachter, die den snel
trein niet deed stoppen, om den machi
nist op de aanwezigheid van den goede
rentrein in de tunnel opmerkzaam te
maken.
Volgens de tot dusver ontvangen be
richten zijn bij bet ongeluk 18 menschsr
om het leven gekomen en 36 gewond
Van sommige gewonden is de toestand
ernstig.
Eden bezoekt den Negus.
In officieele kringen wijst men er op,
dat het bezoek dat Eden gisternamiddag
aan den negus bracht, plaats vond op
verzoek van den negus zelf.
Het is mogelijk, dat de negus te Genéve
voor de assemblee het woord zal voeren,
namens Abessynië.
Naar verluidt, had de negus Eden uit-
genoodigd tot het bezoek, dat de minister
hem gisternamiddag heeft gebracht, om
den Britschen bewindsman in te lichten
ten aanzien van de gedragslijn, welke de
Abessyniërs ter volkenbondsvergadering
volgen willen.
D'e federale raad van Zwitserland heeft
den negus doen weten, dat de Zwitser-
sche regeering verwacht, dat hij onmid
dellijk na de zitting van den volkenbond
Zwitserland weer zal verlaten.
Korte Berichten.
De zware, met onweer gepaard gaan
de regenval, die Zondagmiddag in vele
deelen van Frankrijk is neergekomen,
Bij' besluit van den minister van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart en van
den minister van Waterstaat is ingesteld
een commissie welke tot taak zal heb
ben van voorlichting te dienen inzake een
regeling nopens de samenwerking van
overheidsbedrijven (Electriciteit, Gas,
etc.) en installateurs, zulks inzonderheid
met betrekking tot den verkoop van ver-
bruikstoestellen in den ruimsten zin.
Voorzitter dezer commissie is: dr W. L.
Groeneveld Meyer, administrateur bij1 het
departement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart; onder-voorzitter: dr J. van
Beurden, Heeswijk (N.-Br.); leden zijn'
G. J. Th. Bakker, dir. G. E. B. Den Haag;
H. P. J. Bloomers, lid van den Electr.
Raad, Arnhem; P. Hijdelaar, dir. Gasbe
drijf, Zeist; mr A. Jonker, directeur Ver
een. van Nederl. Gemeenten, Den Haag;
ir H. Lohr, dir. Prov. Geldersche Electr.
Mijl, Arnhem; L. Harpman, Maastricht;
W. G. Scbeeres, Den Haag; H. P. Kroes-
sen, Den Haag; M. Oostwoud, Franeker
(deze laatste drie voorgedragen door den
Middenstandsraad.)
Secretaris is mr J. J. R. Schmal,
hoofdcommies bijl het departement van
Hlandel, Nijverheid en Scheepvaart.
heeft vooral de stad Rouaan geteisterd
Men raamt de schade bij Rouaan alleen
reeds op ruim drie millioen francs.
1 Bij het baden in de Moldau bij
Praag zijn vijf menschen verdronken.
i In Bessarabië is het nog steeds
noodweer. Tal van streken staan blank
en er zijn 7 slachtoffers. De Bessorabi-
sche spoor is op tal van punten door
overstrooming onderbroken.
De D'uitsohe regeering heeft een wet
uitgevaardigd, waarbij de doodstraf ge
steld wordt op kinderroof met afpersing
als doel. Als kind worden minderjarigen
onder 18 jaar beschouwd.
Volgens een bericht uit La Paz is in
geheel Bolivia de staat van beleg afge
kondigd.
VERLAGING VAN MARGARINE-
PRIJZEN.
De Vet-ordening.
De Ned. Bond van Margarine Meng-
bedrijven heeft een adres gezonden aan
den minister van Landbouw in zake een
verlaging van margarineprijzen en een
daarbij aansluitende vet-ordening.
Hierin wordt er op aangedrongen met
den meest mogelijken spoed een beslis
sing te nemen tot een belangrijke verla
ging, daar de positie van de produceeren
de margarinebedrijven en zeer speciaal
dat der mengbedrijven onhoudbaar is,
zoolang niet de margarine gekocht kan
worden voor een prijs, overeenstemmende
met de verminderde koopkracht van het
publiek.
BEGROOTING LANDBOUW
CRISISFONDS.
Behandeling door den Senaat.
De Voorzitter is voornemens de Eer
ste Kamer bijeen te roepen tegen Dinsdag
14 Juli des avonds te half negen. Op 15
Juli en volgende dagen zal behandeld
worden de begrooting van het landbouw
crisisfonds voor 1936, terwijl in die week
in de afdeelingen zullen worden onder
zocht de ontwerpen van wet, welke alsdan
door de Tweede Kamer zullen zijn afge
daan.
DE NIEUWE STUDIO VAN DE
A.V.R.O.
Geen officieele opening door minister
De Wilde.
Naar de „Standaard" verneemt, heeft
mr J. A. de Wilde, minister van bin-
nenlandsche zaken, er van afgezien, de
officieele opening van de nieuwe studio
van de A.V.R.O' op 2 Juli a.s., waartoe
hij was uitgenoodigd, te verrichten.
D'e feestelijkheden, die ter gelegenheid
van deze opening op D'onderdag 2 en
Zondag 5 Juli worden gehouden, vormen
één geheel. Speciaal op den Zondag zal
een massale feestviering plaats vinden
D'aardoor heeft de minister tot zijn leed
wezen zich genoodzaakt gezien, op zijn
aanvankelijk voornemen terug te komen.
Thans zal ir. M. H, Dam me, directeur
van de P.T.T., de opening verrichten.
STEUN AAN WERKLOOZEN.
Vijf ton voor extra B-steun op de
begrooting voor 1937.
In een nota, naar aanleiding van het
verslag der Tweede Kamer over het
wetsontwerp inzake de suppletoirs be
groeting Sociale Zaken voor 1935, zegt de
minister, dat het inderdaad in de bedoe-
ling ligt het van de in 1934 voor extra
Binnenland.
Minister de Wilde opent de nieuwe stu
dio van de Avro niet.
Buitenland.
De Engelsche regeering en de Volkenbond.
De staking in België neemt hier af en
daar toe.
Een Fransche regeeringsverklaring.
De Belgische Kamer bijeen.
Treinramp in Spanje.
B-steun uitgetrokken 2 millioen nog
resteerende bedrag ad f 113.500 in 1936
voor B-steun aan te wenden.
Voorts is het de bedoeling, evenals zulks
thans voor den winter 1936-1937 is voor
gesteld ook op de begrooting voor 1937
een bedrag van f 500.000 uit te trekken
voor extra B-steun.
De 67ste verjaardag van minister H. Colijn
De N. G. R. V. zal vanavond te 19.45
uur een reportage geven van de spontane
huldiging door vele duizenden ter gele
genheid van den 67sten verjaardag van
minister H. Colijn.
PROV. STATEN VAN ZEELAND.
(Slot.)
Hierna werd met toestemming van do
vergadering het woord verleend aan den
heer Goosens, die als volgt sprak:
Destijds is door mij in een der verga
deringen der Staten een motie voorgesteld
inzake aanleg van nieuwe inloophavens
te Hansweert en Walsoorden. Er is toen
door mij breedvoerig betoogd, dat zeker
niet het minst ook rekening diende gehou
den te worden met de plaatselijke omstan
digheden van Walsoorden en Hansweert
en met de neringdoende inwoners dezer
gemeenten. Ik heb toen mijn motie inge
trokken omdat Ged. Staten alle medewer
king toezegden. Nadien moet echter in de
afdeelingen van de Tweede Kamer zijn
medegedeeld, dat Ged. Staten van Zee
land eenstemmig hebben geadviseerd om
de nieuwe inloophavens te Kruiningen en
Perkpolder aan te doen leggen, terwijl
weer nadien - en wellicht als gevolg van
de actie van het havencomité te Wals
oorden - Ged. Staten 'n gewijzigde hou
ding zouden zijn gaan aannemen. Althans
ten opzichte van de haven in den Perk
polder. Ged. Staten zouden, na een bezoek
ter plaatse thans eveneens tot de overtui
ging zijn gekomen, dat de aanleg van een
nieuwe haven aan den Noorddijkpolder,
zeer wel mogelijk zou zijn. Wat betreft de
haven te Hansweert in het voormalige
haventje aan de scheepswerf, zou hierom
trent althans volgens de courantenbe
richten - een beslissing zijn gevallen in
negatieven zin, zoodat aan Kruiningen
zou worden vastgehouden.
In dit verband stelde Spr. twee vragen
aan Ged. Staten, n.l.:
le. Is het juist, dat een besluit is geno
men om de nieuwe inloophaven van Zuid-
Beveland te doen aanleggen ten Zuiden
van Kruiningen?
2e. Welk standpunt nemen Ged. Staten
in ten aanzien van het aanleggen van een
nieuwe inloophaven aan den Noorddijk
polder nabij Walsoorden en zijn Ged. Sta
ten bereid de tot stand koming aldaar te
bevorderen?
De Voorzitter zegde toe dat Ged. Staten
in de volgende openbare vergadering zul
len antwoorden.
Hierna werd de vergadering gesloten.
De volgende is op 14 Juli te 10 uur.
tóch mooi bruin. Dat staat gezond
en sportief en voorkomt tevens ver
vellen en zonnebrand. 3 x inwrijven
is gelijk aan 30 zonnebaden.
ZvrmeSluïn ctême
