Gratis.
EERSTE BLAD
r*fl
SPRUTOL
ZATERDAG 13 JUNI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 214
Verzekering tegen politieke
devaluatie-ongelukken.
Buitenland.
Binnenland
BE
RTE
LS'
Gehakt in blik voor
werkloozen.
Belangrijkste Nieuws
Zomer
sproeten
verdwijnen spoedig
door een pot
Verlenging octrooi der
Nederlandsche Bank.
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon 10.20. Losse nummers 5 cent.
Advcrtontiön SO cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0,75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ZIJ, DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN, ONTVANGEN DE NOG IN JUNI
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS
Bh de behandeling van het Vaste Las-
ten-ontwerp in de Tweede Kamer is op
nieuw het devaluatie-vraagstuk ter spra
ke gekomen.
Ditmaal werd vrij sterke nadruk gelegd
op de politieke zijde van de zaak.
Het was inzonderheid de leider van
de R.K. fractie die zich hierhiji liet gelden.
De R.K. fractie staat, naar hij betoogde,
op het standpunt dat de z.g. deflatie-
maatregelen door de Regeering ge-
wenscht, niet tot het beoogde doel kunnen
voeren. Voor consequente deflatie is de
Regeering niet te vinden en daarom zal
het moeten komen tot devaluatie.
Om dat doel te bereiken is noodig de
medewerking van andere partijen, die be
reid zijn verantwoordelijkheid te dragen.
Het ideaal van de R.-Katholieken, die
voor samenwerking met de sociaal-demo
craten toch wel beducht zijn en met
recht! is blijkbaar een samenwerking
op breede basis.
Het tegenwoordige Kabinet moet dan
verdwijnen. En dan moet er komen een
nieuw Kabinet dat bereid is een be-
heerschte devaluatie door te voeren.
Ter verdediging van dit standpunt
werd door Mr. Goseling o.m. gezegd:
„Het devaluatievraagstuk betreft niet
de groote lijnen, de groote perspectieven
van de politiek. Dit is reeds daarom niet
mogelijk omdat het als het ware in ze
ker opzicht althans door één daad be
slist is. Devaluatie is niet anders dan een
operatie, die onder bepaalde omstandig
heden noodig kan zijn, om verder leven,
verder werken mogelijk te maken. Daarna
komt het in versterkte mate op samen
werking aan, juist met het oog op de
maatregelen, die dan genomen moeten
worden. Want hoe noodzakelijk ze ook
kan zijn (juist als een operatie) de op
lossing kan devaluatie niet brengen, zoo
min als de operatie op zichzelf het her
stel beteekent. Maar noodzakelijke voor
waarde voor herstel kan zij in bepaalde
omstandigheden wel zijn. Daarom kan ik
niet aannemen, dat vooral zij, die gewend
zijn asm positief opbouwend werk deel te
nemen, zich bij voorbaat aan die samen
werking zouden onttrekken."
Het antwoord van den heer Schouten
liet aan duidelijkheid niets te wenschen
over.
Na er op gewezen te hebben dat wij
naar zijn oordeel moeten voort blijven
gaan op den aanvankelijk ingeslagen weg,
zoo mogelijk in een versneld tempo, en
dat men, aangezien dit overtuiging is, niet
kan verwachten dat aan een politiek die
in andere richting gaat, zal worden mee
gewerkt, vervolgde hij:
„Wü A.R. zijn in het diepst va,n onze
ziel de overtuiging toegedaan dat we een
bepaald politiek beleid moesten en moeten
steunen, omdat wij1 van oordeel waren en
zijn dat dit politieke beleid noodzakelijk
was en is en dat overeenkomstig de richt
lijnen van dat politieke beleid moest en
moet worden gehandeld
Vandaar, dat, als men bereid is die
overtuiging te respecteeren. men er van
af moet laten om tot ons te zeggen: er
is een zoo groote behoefte aan samenwer
king, gijl moogt u aan die samenwerking
niet onttrekken en gij moet U, om U
aan die samenwerking niet te onttrekken,
laten aftrekken van de basis waarop gij
staat en U bereid verklaren tot het aan
vaarden van een basis, die tot heden voor
U verwerpelijk is. Dat mag niet werden
gevorderd en een andere beteekenis kan
ik aan het daarover handelende gedeelte
van de rede van den heer Goseling niet
geven."
Dit standpunt was reeds eerder in de
„Standaard" verdedigd.
Tot verwondering o.a. van de „N e d e r-
lande r", die verklaarde niet te kunnen
begrijpen, dat de A.R. partij1, als de zaken
anders loopen dan zij wenscht, zich mok
kend op een afstand zou houden.
Deze opvatting zal menigeen niet recht
duidelijk zijn. Hoe kan men toch van een
partij verwachten dat zijl mee zal doen
aan dingen die zij principieel verkeerd
acht?
Wat de „N e d e r 1 a n d e r" hierover
nader zegt, brengt wel eenige verduide
lijking.
Het gaat hier, aldus dit orgaan
„niet om de vraag: wilt ge de huidige re-
geeringspolitiek voortzetten óf wilt ge de
valuatie en daarna de dan in aanmerking
komende politiek voeren?
Was de vraag zóó gesteld, dan zouden
de heer Schouten en „De Standaard",
van hun standpunt terecht, de laatstbe
doelde mogelijkheid afwijzen.
Maar zoo ligt de vraag niet. De vraag
is daarentegen deze: Zijt gijl, anti-revo
lutionairen, nadat devaluatie een feit aal
aijn geworden, bereid uw steun te verlee-
nen aan de volvoering van de politiek,
die dan noodzakelijk zal zijn geworden?
Het gaat er dus niet om, zooals de heer
Schouten stelde, een keuze te doen tus-
schen een goede basis en een verkeerde
basis. Het gaat er om of nadat de eene
basis definitief zal zijn verlaten, gerekend
mag worden op samenwerking vanaf die
andere basis, zij het dan dat deze samen
werking in anti-revolutionaire oogen
toch nooit meer dat zal kunnen bren
gen wat vanaf die eerste, inmiddels ech
ter onherstelbaar verwoeste, basis, bereikt
had kunnen worden."
Als wij nu de zaak goed begrijpen,
komt het hierop neer, dat men van de
A.R. fractie wenscht een soort verzeke
ring tegen de politieke gevolgen van de
valuatie.
Verklaart de A.R. partij zich bereid
mee te doen, dan is de zaak in orde.
Men kan dan desgewenscht de devaluatie
doorzetten, het kabinet tot heengaan no
pen en dan staat onmiddellijk een nieuwe
meerderheid klaar om het werk voort
te zetten.
Als de zaak zóó staat, dan verdient de
kloeke afwijzing door den heer Schouten
niet anders dan toejuiching.
Men kan van de A.R. partijl niet ver
wachten dat zij meewerkt aan het tot
standkomen van een verzekering tegen
politieke devaluatie-ongelukken en daar
door tevens tot omverwerping van het
Kabinet-Colijn.
DE STAKING IN FRANKRIJK
NEEMT AF.
Samenscholingen in Parijs zijn thans
verboden.
Gisteren is op steeds meer plaatsen het
werk hervat en in totaal zijn 199.000 sta
kers weder aan den arbeid gegaan. De
meeste café's en restaurants te Parijs
zijn heropend.
In het algemeen kan gezegd worden,
dat ook in de provincie de stakingsbewe
ging vermindert.
Te Rijssel zijn gisteren 15.000 arbei
ders, behoorende tot 60 fabrieken, we
der aan het werk gegaan.
Te Valenciennes zijn 50.000 arbeiders
weder aan het werk gegaan.
Er is thans een aantal maatregelen ge
troffen. Samenscholingen op den openba
ren weg zijn o.a. verboden.
De slagersknechts besloten vandaag het
werk weer te hervatten.
Daarentegen heeft de stakingsbeweging
zich uitgebreid tot Sedan, waar 4000 en
tot Montbeliard, waar 2000 arbeiders in
staking zijn gegaan. Te St Nazaire en
Nantes hebben de havenarbeiders het
werk neergelegd.
Het uitgebreide politievertoon te Parijs
heeft kalmeerend gewerkt.
Sommige communistische kamerleden
zoeken eveneens olie op de golven te wer
pen en zoo heeft de leider der kamerfrac
tie T'horez, die secretaris-generaal is van
de communistische partij, verklaard, dat
men ook een staking moet weten op te
heffen, als de essentieele eischen zijn in
gewilligd en dat men een compromis moei
weten te aanvaarden, om geen kracht te
verspillen.
Bij sommige stakingen doet zich ook
eenige vermoeidheid van den kant dei-
arbeiders voor.
Over het algemeen had men gisteravond
den indruk, dat de kalmte langzamerhand
terug keert.
De kamer heeft met 385 tegen 175 stem
men het wetsontwerp inzake de instelling
eener 40-urige arbeidsweek aangenomen.
EEN NIEUW KABINET-VAN
ZEELAND?
De heer van Zeeland heeft thans for
meel van den Koning opdracht gekregen
tot kabinetsformatie. Hij heeft deze op
dracht aanvaard.
De kabinetsformateur verklaarde, dat
hij al het mogelijke zou doen, om reeds
vandaag met de samenstelling der nieu
we regeering gereed te zijn.
Naar verluidt, zou de heer van Zee
land in overleg met den koning zijn oor
spronkelijk programma hebben gewijzigd.
Het is niet uitgesloten, dat hij tot
nieuwe parlementsontbinding zou over
gaan, indien de socialisten onhandelbaar
blijven, doch men verwacht, dat deze het
niet zoo ver zullen laten komen.
DE STAKINGEN IN BELGIë.
Tegen Maandag a.s. verdere uitbreiding
verwacht.
Gezaghebbende Belgische kringen voor
zien een verdere uitbreiding van de sta
kingsbeweging tegen a.s. Maandag.
De minister van Binnenlandsche Za
ken heeft verklaard, dat hij zich tegen
iedere bezetting der fabrieken zal ver
zetten.
De situatie in de haven te Antwerpen
is ongewijzigd.
Te Luik is de stakingsbeweging uitge
breid tot het kolenbekken. De kolenmij
nen van Bois d'Avroy en Grachetrigny
zijn bezet.
In het algemeen eischen de arbeiders
een loonsverhooging van 20 pet., een 40-
urige werkweek en pensioen op 50-jari-
gen leeftijd.
Dó arbeiders in de metaal-industrie
staan voor een staking.
Gisteren werd vernomen, dat ook de
arbeiders van de „nationale fabriek"
van Herstal het werk hadden neergelegd
en de fabrieken hadden bezet.
Later bleek echter, dat het slechts een
groep vrouwelijk personeel betrof, welke
zich naar de binnenplaats van de fa
briek had begeven en er den verderen
middag met zingen en dansen door
bracht.
De Negus naar Zwitserland.
De keizer van Ethiopië, Haile Selas
sie, heeft regelingen getroffen, om 17
Juni a.s. uit Londen te vertrekken naar
Vevey, in Zwitserland, waar hij een
chalet heeft.
Geen burgeroorlog in China.
Het Deutsche Nieuwsbureau meldt uit
Sjanghai, dat de Nankingtroepen de tot
dusver ten noorden van Tsjansja inge
nomen defensieve stellingen verlaten
hebben en in zuidelijke richting over
Hoengtsjau tot Leiyang zijn opgerukt.
De zuidelijke troepen trekken zich
echter terug om botsingen met de Nan
kingtroepen te vermijden.
Moskou's strijd tegen den godsdienst.
Op 7 Februari j.l. vierden de Russi
sche godloozen den tienden verjaardag
van de stichting van hun bond. Trots
werd er bij deze gelegenheid op de door
hen behaalde resultaten gewezen. Uit de
paar honderd leden, welke de bond tien
jaar geleden telde, is een leger van 7 mil
lioen gegroeid. Thans geeft de bond jaar
lijks 35 godlooze boeken uit, afgezien
van de vele brochures en tijdschriften.
In Moskou werden tijdens het laatste
Paasohfeest alle jeugdige personen door
tal van sportwedstrijden van het kerkbe
zoek afgehouden. Op den eersten Paasch-
dag hielden bovendien de jonge commu
nisten hun congres te Moskou. O'p deze
bijeenkomst werden nieuwe richtlijhen
voor den strijd tegen den godsdienst vast
gesteld.
T e r w iji 1 in 1923 nog 63 pet.
van de mannel ij1 ke en 72
pot van de vrouwelijke
jeugd op het platteland
godsdienst beleed, waren
i n 1932 deze cijfers reeds
gedaald tot resp. 11 en 12
procent.
In de steden is dit percentage onge
twijfeld nog lager.
De Russische bevolking bestaat op het
oogenblik voor 46 pet. uit jongeren, die
na de revolutie geboren zijh. Deze 46 pet.
der bevolking is door middel van de
scholen reeds totaal van den godsdienst
vervreemd.
Deze 46 pet. heeft nog slechts sociale
beteekenis in de sovjet-unie. De rest heeft
geen socialen invloed meer. Men behoeft
zich daar niet ernstig meer mede bezig
te houden. Men laat derhalve de oudere,
nog godsdienstige menschen met rust.
BAKKERSPATROONS UITEN HUN
NOOD.
Actie tot demonstratieve sluiting te
Amsterdam.
Er heeft zich een comité gevormd van
de Amsterdamsche bakkerspatroons, be
staande uit de heeren H. J. Hamringa, D'.
Homiet, F. G. Buerger en C. F. Bach, dat
een actie zal voeren om het bedrijf gedu
rende tweemaal 24 uur te sluiten om zoo
doende de aandacht van de regeering te
vestigen op den noodtoestand waarin de
bakkerijen verkeeren. Het comité staat op
het standpunt, dat zoo spoedig mogelijk
zal moeten worden overgegaan tot ver
bindend verklaring der contracten inza
ke de prijsregelingen.
Ook Amsterdam wil de haventarieven
verlagen.
Naar gemeld wordt zullen Burge
meester en Wethouders van Amsterdam
Ingezonden Mededeeling.
$e beu* irrct~*a'
tnf>a
OLIEFABRIEKEN riv... AMSTERDAM.o.
KDOSvtHAMMH
zeer binnenkort een voordracht bij den
Gemeenteraad indienen, waarin wordt
voorgesteld, met ingang van 1 Juli a.s.,
het havengeld, het kraangeld en de hu
ren van loodsen en terreinen in het ha
vengebied te verlagen, een en ander in
dezelfde mate en op dezelfde wijze als in
Rotterdam is geschied. t
Notariaat.
Bij Kon. besluit van 10 Juni is aan M.
L. Spruyt op zijn verzoek met ingang van
18 Juni ontslag verleend uit zijn betrek
king van notaris te Gorredijk.
ONVERWACHTE INSPECTIE VAN DE
FABRIEK DOOR DEN MINISTER VAN
SOCIALE ZAKEN.
De minister van sociale zaken, Mr Slin-
genberg, heeft gisteren geheel onver
wachts een bezoek gebracht aan de fa
briek voor de vervaardiging van het ge
hakt in blik voor de distributie aan
werkloozen te IJmuiden. De minister was
vergezeld van verschillende ambtenaren.
Mede aanwezig waren vertegenwoordigers
van het Nederlandsch Verbond van Vak-
vereenigingen, het Roomsch-Katholiek
Werkliedenverbond en het Christelijk
Vakverbond.
De minister deelde in zijn inleiding
mede, dat dit bezoek zonder voorafgaande
aankondiging plaats had, opdat men een
juisten indruk kon krijgen van de werk
zaamheden. Daar het hier de fabricage
betreft van een consumptie-artikel voor
werkloozen en den laatsten tijd hierover
verschillende berichten in de pers zijn
gelanceerd, zijn mede de besturen van de
vakcentrales uitgenoodigd, opdat dezen
zich een persoonlijk oordeel kunnen vor
men over alles wat met de bereiding van
dit artikel in verband staat.
Vervolgens zette Prof. Berger uiteen,
dat het een primaire eisch is, dat alleen
in consumptie wordt gebracht datgene,
dat als voedingsmiddel geschikt is en dat
voldoet aan de daarvoor gestelde eischen.
Evenals zulks voor alle ander vleesch ge
schied, worden ook hier de noodige keu
ringen toegepast en spr. kan de verzeke
ring geven, dat bij deze fabricage alleen
runderen worden verwerkt, welke abso
luut geschikt zijn voor de consumptie.
Bij een onderzoek, dat spr. persoonlijk
heeft ingesteld, heeft hij kunnen consta-
teeren, dat het bedrijf aan alle eischen
voldoet en dat het bijv. onmogelijk is,
dat zich vuil in de fabriek ophoopt.
Voorts houdt de vleeschkeuringsdienst
toezicht op het gebruikte materiaal en op
de sterilisatie door middel van steek
proeven tot 1 procent van het afgewerkte
product. Tot dusver is bij1 deze controle
alles steriel bevonden.
Op verzoek van den minister gaf hier
na de controleur Mes een uiteenzetting
van zijn werkzaamheden. Spr. is van den
aanvang af tot de beëindiging van het
werk in de fabriek aanwezig, keurt van
te voren het te verwerken vleesch, ziet
toe, dat de juiste verhouding van de be-
standdeelen volgens het recept wordt in
acht genomen, voorts, dat ieder zijn werk
naar behooren doet en vooral, dat geen
onsmakelijke deelen worden verwerkt,
kortom dat alles regelmatig marcheert en
rein gehouden wordt.
Bij den rondgang door de fabriek bleek,
dat het gesprokene volkomen in overeen
stemming was met de werkelijkheid.
De minister toonde zich voldaan over
den gang van zaken en wenschte den
Binnenland.
Gehakt in blik voor werkloozen.
Wetsontwerp tot verlenging en wijziging
van het octrooi van de Nederlandsche
Bank.
Buitenland.
De staking in Frankrijk aan het afnemen.
De 40-urige werkweek door de Fransche
Kamer aangenomen.
Uitbreiding der staking in België ver-
waoht.
Van Zeeland weer kabinetsformateur in
België.
Geen burgeroorlog in China?
heer de Bruin ook verder succes met de
exploitatie van dit bedrijf, hetwelk thans
een dagelijksche productie heeft van 7000
kg., welke echter spoedig tot 10.000 kg.
zal worden opgevoerd.
De vertegenwoordigers der vakcentrales
gaven tegenover een journalist als hun
meening te kennen, dat bij de onder
havige productie eisch moet zijn, dat het
te verwerken vleesch niet minder is, dan
hetwelk de arbeidende klasse in het al
gemeen in de winkels koopt. Zij ver
klaarden, dat zij bij dit bezoek de over
tuiging hadden gekregen, dat dit bedrijf
volkomen met dezen eisch rekening houdt,
zoowel wat kwaliteit als wat de wijze
van bereiding betreft.
Bij alle drogisten.
DE WERKKRING DE BANK WORDT
UITGEBREID.
VORMING SPECIALE RESERVE.
Ingediend is een wetsontwerp tot ver
lenging en wijziging van het octrooi der
Nederlandsche Bank.
D'e belangrijkste wijzigingen 'betreffen
de uitbreiding van den werk
kring der bank, door haar de be
voegdheid te geven een openmarkt-
politiek te voeren. Dit zal mogelijk
worden gemaakt door het koopen en ver-
koopen van wissels, binnenslands betaal
baar en van Nederlandsch schatkistpa
pier. (Dit laatste alleen dan, wanneer het
eerst van derden is betrokken, dus niet
rechtstreeks van den agent van het Mini
sterie.)
Verder heeft een wijziging van de winst-
verdeeling plaats, noodig geworden in
verband met de tevens door te voeren ver
hooging van het maximum van het reser
vefonds van f 5 millioen tot f 20 millioen
(dit laatste evenwel eerst nadat het pon-
denverlies van het jaar 1931 geheel is af
geschreven) en met de vorming van een
speciale reserve. Daarvoor zal de helft
van de inkomsten, voortvloeiende uit de
uitbreiding van den werkkring, worden
aangewend. De tantièmes voor directie,
commissarissen en commissie van advies
zullen worden afgeschaft.
De vorming van een pensioenfonds
wordt verplicht gesteld.
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR DE ZEEUWSCHE
EILANDEN TE MIDDELBURG.
Vrijdagavond vergaderde deze Kamer
te Middelburg, onder voorzitterschap van
den heer W. Berdenis van Berlekom.
Aanwezig waren met hem 13 leden. Af
wezig de heeren M. Laernoes, Enzlin, Wes-
selink, Ghijsen, Anker, P. G. Laernoes,
Machgeels en van den Berg met- en Bos
man zonder kennisgeving.
Het bureau stelde voor de Prov. Zeeuw-
sche Vereeniging tot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer een subsidie van
f 25 voor 1936 toe te kennen en nader met
het bestuur te overleggen hoe in volgen
de jaren te handelen inzake de Provin
ciale en de verschillende plaatselijke ver-
eenigingen. De Kamer vereenigde zich
hiermede z.h.s.
Het voorstel om aan de betrokken or
ganisaties te 's-Heerenhoek, Souburg, Ka-
pelle, Heinkenszand en Renesse ieder f 25
toe te kennen voor te houden winkel
weken of étalagewedstrijden, werd even
eens aangenomen.
Bijdrage Fokveedag. Het voor
stel om voor den Fokveedag aan den
Kring Walcheren der Z.L.M. een bijdrage
te verleenen van f 100 en f 25 te besteden
voor een stel medailles, gaf aanleiding
tot discussie.
