magg1s jus-tablet
EERSTE BLAD
VRIJDAG 12 JUNI 1938
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
Algemeen of Christelijk?
Buitenland.
LIJDT NIET AAN RUGPIJN!
smakelijke,bruine Jus van
.y* PER TABLET VOOR 5 L.ö CT.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie.
50e mmm No. 213
uu ujy»
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „Do Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
,T. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA.
Abonnementsprijs i2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes on
VUssingon f 0.20. Losse nummers 5 cent
AdvortontKln 30 cent por rogol, Ingezonden
mcdcdoollngcn 00 cent por rogoi, Kleine
Advertentiön Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ZIJ, DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN, ONTVANGEN DE NOG IN JUNI
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS
Bij het in sommige bladen gevoerde
debat over de vraag of de oprichting van
Christelijke Werkgeversorganisaties zoo
veel doenlijk -moet worden bevorderd,
heeft de „Nederlander" zich aan de zijde
der tegenstanders geschaard.
Zij ziet de Christelijke werkgeversorga
nisatie niet als een eisch van het Chris
telijk beginsel. Het is voor haar zuiver
een vraag van doelmatigheid. Er kunnen
omstandigheden zijn, dat organisatie naar
eigen beginsel gewenscht is, maar op dit
oogenblik acht het Ghr. Historische or
gaan de door de Ghr. Werkgeversorgani
satie gevoerde actie verkeerd.
De „Nederlandsche Werkgever", het
orgaan van den algemeenen bond, juicht
dit optreden van de „Nederlander" toe.
Breede citaten uit het betoog van het Ghr.
Historische orgaan worden aangevoerd
om de Christelijke Werkgeversorganisatie
te bestrijden.
De „Nederlander", die blijkbaar het
pijnlijke van de situatie gevoelt, vindt deze
belangstelling allesbehalve aangenaam.
„Wij staan, aldus dit blad, eenigszins
gereserveerd tegenover de belangstelling,
die „De Nederlandsche Werkgever" aan
den dag legt voor hetgeen wij schreven.
Om te beginnen, achten wij het bestaan I
van een christelijke werkgeversstandsor-
ganisatie door de omstandigheden ge
rechtvaardigd. Dit oordeel vindt mede
hierin zijn grond, dat het Verbond van
Nederlandsche Werkgevers ondanks
zijn pretentie een algemeene
organisatie te zijn, evenals
zoovele z.g. algemeene ver-
eenigingen, zich practisch
doorgaans gedraagt als een
liberale groepeering. De ietwat
hautaine weerlegging van dit oordeel
door de opmerking van „De Nederland
sche Werkgever", dat het Verbond „zich
uitsluitend op zakelijk standpunt stelt en
de voorkomende problemen op hun eigen
merites beoordeelt" vermag ook ons wei
nig te stichten.
Wij hebben een enkele uitdrukking on
derstreept.
De „Nederlander" verklaart, dat het
Verbond van Nederlandsche Werkgevers
evenals 'zoovele z.g. algemeene organisa
ties, zich practisch doorgaans gedraagt
als een liberale groepeering.
En toch schreef zij in een vorig num
mer het verkeerd te achten over de ge-
heele linie Christelijke werkgeversvakor
ganisaties in het leven te roepen.
Dat is ons niet duidelijk.
De „Nederlander" is bevreesd voor
verdere verbijzondering van het maat
schappelijk leven en beroept zich daarbij
op het beginselprogram der G. H. Unie,
hetwelk zich krachtens de overweging,
dat het geheele volk aan de autoriteit
Gods is onderworpen, tegen een groepee
ring des volks in twee deelen naar gods
dienstige onderscheiding.
Het geheele volk aan de autoriteit Gods
onderworpen!
Dan moeten ook de organisaties
op Christelijken grondslag in een land
als het onze, als de normale, de alge
meene worden beschouwd.
En het „bijzondere" is dan, dat men
zich stelt op een z.g. neutraal standpunt.
En wie strijdt tegen de verbijzondering,
behoort dus te ijveren voor organisatie op
Christelijke basis.
Maar dan moet dat ook gelden voor
onze maatschappelijke organisaties.
DE STAKINGSTOESTAND IN
FRANKRIJK.
Hier werkhervatting, daar nieuwe
conflicten.
Uit den stroom van stakingsberichten
uit Frankrijk blijkt, dat weliswaar hier en i
daar het werk is hervat, doch dat in vele
streken nieuwe arbeidsconflicten zijn ont
staan, of de oude zijn verscherpt.
Zoo wordt een verscherping gemeld in
■de metaalindustrie, en in de textielindu
strie, terwijl ook in de schoenen-industrie
op tal van plaatsen het werk is neerge
legd. Stakingen zijn verder uitgebroken:
bij1 de tramwegen te Boulogne sur' Mer, in
de haven van Rouaan, te Parijs in ver
schillende takken van industrie, in de ka
toenindustrie, de chemische industrie, de
binnenscheepvaart, de bekleedingsindu-
strie, in de chemische industrie in hel
Noorden, in het taxi-bedrijf te Marseille
en bijl de reederijen te Le Havre. Te Parijs
hebben 8000 slagersknechts het werk
neergelegd, terwijl het hotel-, café- en
restaurantspersoneel een algemeene sta
king heeft afgekondigd.
Tegen den middag vonden de duizenden
en nog eens duizenden, die gewoon zijn
het middagmaal in een volksrestaurant te
gebruiken, slechts door het personeel be
zette eetzalen. Overal zag men de men-
schen naar de bakkers en de kleine var
kensslagers, die zonder personeel werken,
loopen, om brood en worst te koopen en
uit het vuistje hun twaalfuurtje te nutti
gen. Alle groote restaurants waren geslo
ten en bezet natuurlijk.
In de hotels, zelfs in de meest luxieuse,
werden de gasten niet meer bediend, zelfs
al waren zij1 vaste gasten.
Alles bijeengenomen moet men conclu-
deeren, dat de spanning eerder toe- dan
afneemt. De stakers gehoorzamen niet
meer aan de vakbanden.
Het economisch leven te Parijs ligt
volslagen stil.
In de wandelgangen van de Kamer
verluidde gisteravond, dat een delegatie
van afgevaardigen van links vandaag bijl
een zal komen om te beraadslagen, of
niet de regeering een actie in kan stellen
teneinde van de vakvereenigingen gedaan
te krij'gen, dat deze een algemeene her
vatting van het werk gelasten.
Hedenmorgen wordt gemeld:
Behalve in het hotel en restaurantbe
drijf zijn ook in verscheidene andere
branche's accoorden tot stand gekomen,
zoodat in ongeveer 60 Parijsche fabrieken
vandaag het werk zou worden hervat.
In Parijs blijft een zekere spanning
heerschen.
Gistermiddag trokken stakers door de
binnenstad met roode vlaggen en opge
heven vuist. Op vele hoeken van straten
hielden straatredenaars opgewonden toe
spraken.
In de Kamer is de opwinding ook merk
baar geworden.
De communisten raden thans ook tot
zekere gematigdheid aan.
De Antwerpsche havenstaking.
In verband met de staking in de Bel-
g'isclm havens heeft de „Norddeutscher
Lloyd'' te Bremen aan zijn schepen in
structie gegeven, de Belgische havens tot
nader order niet meer aan te loopen en
het verkeer op Antwerpen naar Rotter
dam te dirigeeren.
Intusschen duurt de staking te Ant
werpen onverminderd voort. Over het al
gemeen genomen hebben zich de laatste
24 uur .geen noemenswaardige inciden
ten voorgedaan.
D'e staking in de Antwerpsche dia
mantnijverheid heeft zich nog een wei
nig uitgebreid.
Dé mijnwerkers in het Waalsche land
zullen Zondag een buitengewoon congres
houden. Het ligt in hun voornemen op
een nog nader te bepalen datum het werk
neer te leggen, indien zij inmiddels geen
loonsverhooging van tien procent zullen
hebben gekregen.
In het Luiksche gebied is in vijf mijn
bedrijven reeds het werk neergelegd.
Dé recherche heeft in een koffiehuis
drie Nederlanders gearresteerd, die se
dert eenige dagen te Antwerpen vertoef
den, waar zij arbeiders tot staking zou
den aansporen. Zij zijn door manschap
pen der Rijkswacht over de grens geleid.
D'e uitgewezenen Bouman en Lang-
kemper zijn leidende figuren in de com
munistisch georiënteerde Federatie van
Transportarbeiders.
DE KABINETSCRISIS IN BELGIë
Waarom van Zeeland faalde.
Het zijn de overdreven eischen der
socialisten, die van Zeeland het besluit
hebben doen nemen, zijn opdracht tot hel
samenstellen van een nieuwe regeering
van nationale unie aan den koning te
rug te geven.
In den gedachtengang van den kabi
netsformateur, die zooals bekend katho
liek is, zouden de socialisten vijf, de ka-
tholieken vier en de liberalen twee por-
tefeuilles hebben bekomen. De overige
portefeuilles zouden worden verdeeld
over extra-parlementaire persoonlijkhe
den.
Vandervelde was met deze verdeeling
evenwel niet tevreden en eischte zes por
tefeuilles voor de socialisten op, o.a. de
portefeuille van buitenlandsche zaken.
Bovendien wilden de socialisten van
Zeeland verplichten, katholieke minis-
ter-candidaten, die hij had aangezocht,
te doen vervangen door andere persoon
lijkheden. Vervolgens eischten de socia
listen, dat -de lijst van ministers, die van
Zeeland zich had gedacht, eerst aan den
socialistischen partijraad zou worden
voorgelegd.
Van Zeeland was nu terecht van oor
deel, dat dit beneden zijn waardigheid
was.
Dé koning heeft gistermiddag katho
lieke, socialistische en liberale politieke
leiders ten paleize te Brussel ontboden.
Hij heeft hen gewezen op de dringende
noodzakelijkheid, dat België zoo spoedig
mogelijk een regeering van nationale
unie zou hebben, en dat het bijgevolg
noodig is, dat spoedig een overeenkomst
zou tot stand komen.
Het resultaat van deze conferentie is
geweest, dat de koning andermaal een
beroep op den heer van Zeeland moet
Lebben gedaan.
Ook loopen er geruchten, dat het oude
kabinet-Van Zeeland voorloopig aan hel
.bewind zal blijven.
ERNSTIG SCHEEPSONGELUK OP DE
DONAU.
Vermoedelijk acht dooden.
Het passagierschip Wien, is gister
middag te Weenen tegen een pijler van
een brug gebotst. Het schip voer op volle
kracht, zoodat de botsing zoo hevig aan
kwam, dat het in tweeën brak. Na eenige
oogenblikken waren de beide stukke a
van het schip in de diepte verdwenen.
Twee leden van de bemanning sprongen
tijdig over boord en konden gered wor
den, doch de rest van de bemanning
verdween met het schip in de diepte. Er
waren geen passagiers aan boord.
Nader wordt gemeld:
Het blijkt, dat zich 32 personen aan
boord van 'de Wien bevonden. Het mee-
rendeel hiervan kon gered worden. Gis
teravond werden er nog acht personen
vermist. Het is waarschijnlijk, dat het
keukenpersoneel, bestaande uit vijf vrou
wen, is omgekomen.
GRAZIANI BENOEMD TOT ONDER
KONING VAN ABESSYNIë.
Maarschalk Badoglio heeft Mussolini
verzocht, hem te ontheffen van zijn func
tie als onderkoning van Abessynië opdat
hij onverwijld zijn geheele activiteit weer
zal kunnen wijden aan zijn functie van
chef van den generalen staf.
De D'uce heeft dit verzoek ingewilligd
en bekend gemaakt, dat de koning Ba
doglio benoemd heeft tot hertog van Ad
dis Abeba.
Maarschalk Giaziani is tot onderko
ning benoemd.
Arabieren verscherpen hun actie in
Palestina.
In het algemeen is de toestand in Pa
lestina niet verbeterd. De Arabische lei
ders verhelen niet, dat zij niet tot toege
ven bereid zijn.
Na geïsoleerde aanslagen zijn de Ara
bieren overgegaan tot aanvallen op groo-
ter schaal op patrouilles en Joodscho
vestingen, zij het ook zonder succes.
Dé benden beschikken over een groot
aantal patronen en bieden ernstigen te
genstand aan de militaire strijdkrachten
Er zijn tanks gezonden naar het
spoorwegstation T'oelkarem, waar rebel
len een trein tot ontsporing hebben ge
bracht, waarmede een patrouille werd
vervoerd.
Te Jericho is een Joodsch tehuis in
biand gestoken. Vier personen zijn gear
resteerd.
Het verkeer tusschen Jeruzalem en
Hebron is onderbroken, daar de rebel
len een brug hebben vernield.
Ingezonden Mededeeling.
Het leven wordt ondraaglijk, als gij voort»
durend lijdt aan rugpijn, duizeligheid, pijn
ln de gewrichten, hoofdpijn, rheumatiek ol
Ischias. Het gestel behoeft dan onmiddellijk
verzorging. Immers de organen voor het
flltreeren van het bloed kunnen verstopt
zijn en dit wordt het best hersteld door
een dluretlsch middel. Poster's Rugpijn
Nieren Pillen dienen alleen voor dit doel.
Gedurende 50 jaren hebben zij duizenden
dankbare gebruikers van hun pijn bevrijd.
1.—. 1.75 en t 3.— per doos.
Voor H.H. Winkeliers verkrijgbaar bl] Firma GEBRs. DUVEKOT, GOES.
Korte Berichten.
Dertig mijnwerkers zijn gedood en
28 gewond tengevolge van een gasont
ploffing, welke zich heeft voorgedaan in
de kolenmijn te Ohtani in Japan.
- In Letland heerscht een ongekend
hevige hittegolf. De temperatuur steeg
tot 42 graden Celsius.
Dr Schacht, de Duitsche Rijksminis
ter van economische zaken, is gisteren
per vliegtuig te Belgrado aangekomen.
Hij verklaarde aan de pers, dat zijn be
zoek in het geheel geen politieke of eco-
nomisch-politieke beteekenis heeft, wat
natuurlijk niemand gelooft.
Het Duitsche antwoord aan Enge
land komt volgende week.
De Engelsch-Duitsche vlootbesprekin-
gen zijn gistermiddag hervat. Men meent
te weten; dat zij in een gevorderd sta
dium zijn, zulks als gevolg van den voort
gang, welke is bereikt bij de Engelsch-
Russische vlootbesprekingen.
ROTTERDAM VERLAAGT DE HAVEN
TARIEVEN.
Dé gemeenteraad van Rotterdam heeft
gistermiddag na uitvoerige debatten,
zonder hoofdelijke stemming besloten tot
verlaging van het havengeld voor zee
schepen en het verschuldigd kadegeld
over het tijdvak 15 Juni tot 31 D'ecem-
ber 1936 met 28 pet. Voorts tot verlaging
.over hetzelfde tijdvak van de huren en erf
pachtcanons van gemeenteterreinen,
welke worden gebruikt voor een scheep
vaartbedrijf of daarmede verband hou
dende bedrijven met 28 pet. en tot toe
passing van een reductie van gemiddeld
15 pet. op de loodshuren, op de tarieven
van de gemeentelijke handelsinrichtin
gen' en de huren der gemeentekranen,
tippen en andere hefwerktuigen.
De door de Regeering gestelde voor
waarde, dat de particuliere havenkosten
een aanpassing zullen vertonnen van ten
minste gemiddeld 15 pet., is aanvaard,
na de toezegging uit het bedrijfsleven,
dat medewerking zal worden verleend
tot verlaging van 15 pet. van de particu
liere tarieven voor zoover dat in rede
lijkheid nog kan worden geëischt.
DE WERKLOOZEN-STEUNREGEL1NG
IN ONS LAND.
Gisteren heeft de heer F. W. v. d. Hoe
ve, referendaris aan het departement van
Sociale Zaken te Amersfoort, voor een
aantal burgemeesters en ambtenaren, be
last met de uitvoering van de steunrege
ling in het centrum des lands, een lezing
over deze regeling gehouden.
Hij wees er o.a. op, dat bij het verleenen
van steun rekening moet worden gehou
den met drie factoren: de noodzakelijkheid
de toelaatbaarheid en de mogelijkheid
Het steunbedrag moet worden berekend
naar het standaardloon. D'aalt het loon in
een bepaald vak, dan moet het steunbe
drag voor ben, die in dat vak werkzaam
zijn, eveneens worden verminderd. Anders
zou het kweeken van beroepswerkloozen
door de overheid in de hand worden ge
werkt. Spr. zeide ten slotte, dat hij krach
tig zal optreden tegen de „slampampers",
die de steunregeling in discrediet trachten
te brengen.
DE NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN
Nadeelig saldo f32.732.342.
Uit de rekening van gemeenschappelijke
baten en lasten S. S. en H. S. blijkt, dat
het saldo van de exploitatierekening, sal
do afrekening huur van rollend materi
eel, vergoeding wegens medegebruik van
spoorwegen en stations en de diverse ba
ten te zamen opleverden f 7.146.253.
De uitkeeringen wegens huur en mede
gebruik van spoorwegen, stations enz.
saldo interestrekening (f 21.297.454), af
schrijvingen, verschillende verliezen en
bijdragen vereischten f 39.878.595, zoodat
een nadeelig saldo moest worden opgetee-
kend groot f 32.732.342, waarvan ten laste
van de Mij. f 14.547.708. Door de bijbeta
ling van den Staat de Nederlanden
ingevolge overeenkomst 1920 S.S. ad
f 15.267.708, kon een winstsaldo worden
verkregen van f 720.000, waaruit 4 pet.
wordt uitgekeerd.
Van het nadeelig saldo kwam ten laste
van de H. IJ. S. M. f 18.184.635. Door de
bijbetaling van den Staat der Nederlanden
ingevolge overeenkomst 1923 H.S. ad
f 19.084.635, kon een winstsaldo worden
opgevoerd van f 900.000, waaruit weder
4 pet. wordt uitgekeerd.
Prof. Aalberse neemt ontslag als
rijksbemiddelaar.
Naar men verneemt is Prof. Mr P. J.
M. Aalberse, voorzitter van de Tweede
Kamer, bij nader beraad tot bet besluit
gekomen, dat het gelijktijdig vervullen
van de functie van rijksbemiddelaar
eventueel tot moeilijkheden zou kunnen
leiden. Hij heeft daarom tot H.M. de
Koningin het eerbiedig verzoek gericht,
hem als rijksbemiddelaar in het 4e dis
trict eervol ontslag te willen verleenen.
Burgemeesters.
Met ingang van 15 Juni is tot burge
meester der gemeente Wormerveer be
noemd de heer A. Slager te Soest, oud
hoofdambtenaar bij' de Délispoorweg-
maatschappij in Ned.-Indië en thans
werkzaam als volontair ter secretarie
van AbcoudeBaambrugge.
Binnenland.
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over vestiging middenstandsbedrijven.
Rotterdam verlaagt de haventarieven.
Buitenland.
De staking legt te Parijs het economisch
leven stil.
Nog geen Belgisch kabinet.
De Antwerpsche havenstaking duurt on
verminderd voort.
Scheepsongeluk te Weenen. Acht dooden.
Gespannen toestand in Palestina.
Graziani in plaats van Badoglio onder
koning van Abessynië.
Stadhuis te Middelburg.
Het beeld van Karei V, dat 't Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen aan de
gemeente Middelburg heeft geschonken en
dat vervaardigd is door den beeldhouwer
H. J. Etienne te Delft, zal morgenochtend
door het gemeentebestuur worden ont
huld in de nis van den Ghoertoren van
het Stadhuis aan de zijde van de Noord-
straat. Het zal dus aansluiten bij de beel-
denrij aan de voorzijde van het beroemde
bouwwerk, welke beelden de verschillende
graven en gravinnen, die over Zeeland
regeerden, voorstellen.
Borgstellingsfonds voor den Middenstand.
Donderdag hield het voorloopig Comité
inzake de oprichting van een Borgstel
lingsfonds voor den Middenstand in het
gebied der Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor de Zeeuwsche Eilanden,
eene vergadering. Het concept voor de
stichtingsacte werd vastgesteld evenals
het Huishoudelijk Reglement. Besloten
werd tot de gemeentebesturen binnen het
gebied van het Fonds een verzoek te
richten om eene bijdrage te verleenen,
zoowel in het te vormen kapitaal als voor
de exploitatie en wel in verhouding tot
het aantal inwoners dier gemeenten. Ook
aan de Provincie zal steun worden ge
vraagd.
Ten slotte werden de volgende leden
van het Comité te weten de heeren: W.
Berdenis van Berlekom, J. Onderdij'k en
Mr F. B. Evers te Middelburg; P. G.
Laernoes te Vlissingen; A. L. van Melle
te Goes; Jhr Mr A. F. C. de Casembroot
te Westkapelle; Mr Dr A. J. J. M. Mes
te Heinkenszand en A. Menheerde te 's-
Heerenhoek, gemachtigd de Stichtings
acte notarieel te doen vastleggen.
Een veerdienst Zeeuwsch-Vlaanderen
Noord-Brabant.
Eenige Zeeuwsch-Vlamingen zonden
verschillende requesten in zee aan den
Minister van Financiën en aan dien van
Waterstaat en verzamelen thans hand-
teekeningen voor een nieuw adres, in
verband met hun actie ter verkrijging
van een vaste boot- of veerverbinding van
Zeeuwsch-Vlaanderen met het overige
deel van Nederland over de Wester-
Schelde ter hoogte van Ossendrecht,
waardoor men zich, nadat de bruggen
bouw aan den Moerdijk en Dordrecht zal
zijn voltooid, zoowel des nachts als over
dag in 2 a 21/z uur per motorfiets, auto,
autobus of auto-vrachtwagen, van Z.
Vlaanderen naar het hartje van ons land,
b.v. naar Rotterdam, den Haag of naar
een andere groote stad op ongeveer den
zelfden afstand van Zeeuwsch-Vlaande
ren gelegen, zal kunnen begeven!
Tevens wordt actie gevoerd, ter verkrij
ging van de indijking der schorgronden,
gelegen in de Provincie Zeeland in de
Verdronken Landen van Saaftingen en
ten Oosten der Westerschelde, onder den
rook van Ossendrecht en wel, omdat men
na die indijking dier schorren eerst in
staat zal zijn den gewenschten veerdienst
tot stand te brengen.
(Reeds meermalen is medegedeeld, dat
bedoelde schorgronden nog niet rijp voor
indijking zijn.
Bovenstaand fantastisch plan zal o.i.
des te minder kans hebben verwezenlijkt
te worden, als straks de nieuwe veer
dienst PerkpolderKruiningen er zal
zijn. Red. Z.)
Inspectie werkverschaffing.
De inplaats van Ir. Stevens tot inspec
teur van de werkverschaffing voor Zee
land benoemde ingenieur, de heer Mark
voort, heeft Middelburg als standplaats
