Oe Kamerverkiezing in België.
MAANDAG 25 MEI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANS No. 193
Buitenland.
Koninklijk bezoek aan de
hoofdstad.
Zomerpostzegels brengen
Hulp in Nood.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Snel mooi bruin
Uit de Provincie.
(Jitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emcrgo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorslstruat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20, Losso nummers 5 cent.
Advcrtcntlün 30 cent por regel, Ingezonden
medcdcelingen 00 cent per regel. Kleine
Advertentien Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
GROOTE WINST VOOR DE KATHO
LIEK-FASCISTEN, DE COMMUNISTEN
EN VLAAMSCH NATIONALISTEN, TEN
KOSTE VAN SOCIALISTEN EN VOOR
AL VAN KATHOLIEKEN.
Het was gisteren Kamerverkiezing in
België. Ze is een succes voor het radica
lisme geworden. Den uitersten partijen
van links en rechts is de winst in den
schoot gevallen, terwijl bijlzonder de R.-
Kath. partij' in het Waalsche gedeelte van
België het gelag moet betalen.
De Rex-beweging van Leon Degrelle,
den R.-Katholiek-fascist, heeft voor de
R.-K. partij' in het Walenland een groot
verlies gebracht. In het algemeen heeft
Rex in Wallonië meer stemmen behaald
dan de R.-Katholieke partij. Het lijkt ech
ter ook, dat Rex hier en daar stemmen
van de socialisten moet veroverd hebben.
De socialisten handhaven slechts met
moeite hun positie. Neemt men de ver
meerdering van het aantal kiezers in
acht, dan zijn zij' zelfs achteruit gegaan.
Zijl verliezen een beduidend aantal stem
men aan de communisten.
Voor de Vlaamsch-nationalisten zijn de
verkiezingen zeer succesvol.
De liberalen lijden lichte verliezen.
De R.-Katholieken verhezen ongeveer
een derde van hun stemmenaantal, welk
verlies geheel ten goede komt aan de
Rex-fascisten.
De socialisten verliezen ongeveer Hen
procent van hun stemmenaantal, n.l. ruw
geschat -15 procent in Walenland en 5
procent in Vlaanderen. Deze verliezen
komen hoofdzakelijk ten voordeele van de
communisten.
De socialist Vandervelde noemde in een
redevoering in het Volkshuis te Brussel
de uitslag voor de B.W.P. teleurstellend,
niettemin, zei hij1, zal de partij in de
regeering blijven.
De Katholiek-fascist Degrelle had ge
hoopt op 25 zetels. Anderen daarente
gen meenden, dat 10 reeds een hooge
schatting zou zijn. Het aantal Rexisten
zal ongeveer 21 bedragen. In het Vlaam-
sche land heeft Rex geen wortel kunnen
schieten. In het Walenland was het ge
heel anders.
De socialisten zijn nu door den terug
gang der R.-Kath. partij1 de grootste partij1
van België geworden. Dit zal tot gevolg
kunnen hebben, dat een socialist als ka
binetsformateur zal optreden. Ongetwij
feld komt er weer een driepartijenregee-
ring.
Door de ingewikkelde regeling van het
kiesstelsel kon de minister v. binnenl. Za
ken hedenmorgen nog slechts 'n gedeelte
lijken uitslag meedeelen. Het totaal aan
tal der door iedere partij behaalde stem
men is nog niet bekend, evenmin een
juiste verdeeling der zetels.
De partijen van uiterst rechts en uiterst
links behaalden groote successen, voor
namelijk een gevolg van de ontevreden
heid bij' het volk over de lange duur
van de crisis, de devaluatie van den franc
en eenige financieele schandalen, waarbij
vooraanstaande politici betrokken zijn.
De Rexisten zullen 15 a 20 zetels in de
nieuwe Kamer verkrijgen, ook de commu
nisten en de Vlaamsch-Nationalisten
hebben een stembus-overwinning behaald.
De R.-Katholieken verliezen de meeste
zetels aan de Rexisten, de Socialisten en
kele zetels aan de Rexisten doch de
meeste aan de Communisten.
De samenstelling van de nieuwe Kamer
zal vermoedelijk zijn:
70 Socialisten. Verlies 3
63 R.-Katholieken. 16
23 Liberalen. 1
21 Rexisten. Winst 21
16 Vlaamsch Nat. 8
9 Comm. 6
Totaal 202 zetels, de oude Kamer telde
187 zetels.
Nog nooit heeft de groote massa der
kiezers met minder belangstelling het re
sultaat der verkiezingen tegemoet gezien
dan nu; nog nooit is het kiezersvolk zoo
onverschillig gebleven bij den verkiezings
strijd.
De verkiezingsstrijd zelf was weinig
boeiend.
Alleen de Rexisten brachten wat bewe
ging, dank zij de finantieele schandalen,
waarbij leidende parlementsleden betrok
ken waren.
POLITIEKE TWIST TE ANTWERPEN.
Twee personen doodgeschoten.
Zaterdagmorgen vroeg zijn te Antwer
pen twee personen door de (fascistische)
„realisten" van Janssens doodgeschoten.
In het begin der week waren transpa
ranten, welke voor het gebouw van den
Transportarbeidersbond hingen, door rea
listen in brand gestoken. D'e socialisten
besloten daarop hun gebouw ook des
nachts te laten bewaken. Zaterdagmorgen
om vijf uur werd de bewaking er van ver
wittigd, dat een auto met „realisten" op
weg was naar het gebouw. Twee vrouwen
en twee mannen sprongen uit den wagen
en trachtten het gebouw binnen te drin
gen.
Hierop ontstond een woordenwisseling
tusschen de socialisten en de realisten,
waarbij een der fascistische vrouwen met
peper gooide in de richting van de socia
listen.
Op zeker oogenblik trok een realist
zijn revolver en schoot daarmede op zijn
politieke tegenstanders, van wie de 19-
jarige A. Wouters in de hartstreek werd
getroffen. De jonge man viel dood neer
Dte aanvallers sloegen hierna op de
vlucht, achterna gezet door de socialisten
Een der vluchtenden schoot blindelings
op zijn achtervolgers, waardoor een 38-
jarige man, zoo ernstig werd getroffen,
dat hij bij aankomst in een ziekenhuis
bleek te zijn overleden.
DE ALGEMEENE ONRUST IN
PALESTINA NEEMT TOE.
De onrust in Palestina blijft voortduren.
De steden Jeruzalem en Jaffa lijken een
legerkamp. Britsche troepen houden de
wacht en Britsche bommenwerpers krui
sen boven de steden.
De Arabieren hebben gepoogd betoogin
gen te houden te Jaffa en Nabloes. In
de laatste plaats moesten de betoogers
door de politie uiteen gedreven worden.
Er ontstond een handgemeen, waarbij een
Engelsch politieman werd gewond en een
Arabisch politieman gedood. In verschei
dene streken in het Noorden hebben
overvallen op den openbaren weg plaats
gehad en in geheel Palestina heerscht
dientengevolge een algemeene onrust.
Eenige minuten vóór het vertrek van
den Negus uit Jeruzalem, is een bom
geworpen in een openlucht-bioscöop-thea-
ter, dat bij de haven is gelegen. Twee
personen werden gewond. Het is geble
ken, dat de aanslag niets uitstaande had
met het vertrek van den Negus.
Benden gewapende Arabische terroris
ten doorkruisen op het oogenblik het land
en vuren op de politie, de militairen en
zelfs op de gepantserde automobielen.
Bovendien vernielen zij de oogsten, snij
den de telefoonverbindingen door en wer
pen met groote driestheid bommen.
De mandaatsregeering gaat thans over
tot nieuwe en scherpere maatregelen ter
onderdrukking van de stakingsonlusten.
Deze maatregelen zijn niet alleen van
algemeenen aard, maar worden ook ge
richt tegen afzonderlijke Arabische sta
kingsleiders, die naar andere steden of
afgelegen dorpen verbannen worden dan
wel onder politiecontrole worden ge
plaatst.
DE NEGUS NAAR ENGELAND.
De Negus heeft zich Zaterdag inge
scheept op den Britschen kruiser „Cape
town", om daarmede naar Engeland te
vertrekken.
Bij zijn vertrek naar Engeland is den
negus één voorwaarde gesteld. De keizer
heeft zich moeten verplichten, om zich
tijdens zijn verblijf op Engelsch gebied,
te onthouden van elke anti-Italiaansche
actie.
Een later bericht meldt:
Vergezeld van zijn beide zoons, prin
ses Tsahai en eenige hovelingen is de
Negus van Abessynië uit Jeruzalem ver
trokken. De Keizerin blijft voorloopig nog
te Jeruzalem. Het uur van vertrek was
geheim gehouden.
De autoriteiten hadden een specialen
wagon ter beschikking van den Negus
gesteld.
Te Haifa heeft hij zich aan boord be
geven van de „Capetown".
De Negus zal te Londen wonen in het
huis, dat namens hem door de Abessyn-
sche legatie is gekocht. Het is een huis
van 5 verdiepingen.
RICHTLIJNEN VAN GRAZIANI VOOR
ABESSYNIë.
Het leger op volle sterkte gehandhaafd.
Maarschalk Graziani heeft een aantal i
richtlijnen gegeven voor de politieke, mi
litaire, economische en administratieve
organisatie van Abessynië.
Van bizonder belang is zijn verklaring,
dat de in Oost-Afrika gestationneerde
Italiaansche troepeneffectieven in vol
len omvang gehandhaafd zul
len b 1 ij v e n.
Het verlof om naar Italië terug te kee-
ren wordt beperkt tot die vrijwilligers,
die in Italië een politieke of corporatieve
taak te vervullen hebben. Voor het ove
rige zal slechts verlof gegeven worden
voor korte familiebezoeken of voor het
aangaan van een huwelijk.
In bizondere opdracht van Mussolini
zal onmiddellijk begonnen worden met
den bouw van moderne woningen voor
officieren en beambten met hun ge
zinnen.
Met de liquideering van de Bank van
Abessynië en de opening van het filiaal
van de Italiaansche staatsbank moet
tevens de ontplooiing van een normaal
economisch en financiëel leven in Abes
synië vergemakkelijkt worden.
Hitier zou persoonlijk de leiding van
buitenl. zaken op zich nemen.
Naar verluidt, wordt momenteel zeer
ernstig de bezetting van den vacanten
Duitschen gezantschapspost te Londen
door den tegenwoordigen rijksminister
van buitenlandsche zaken, von Neurath,
en gelijktijdig daarmede de overneming
van het departement van buitenlandsche
zaken door Hitier overwogen.
In dat geval zou de plaatsvervanger
voor den Führer, Rudolf Hess, eveneens
met de leiding ad interim van buitenland
sche zaken worden belast.
Indien het plan wordt doorgevoerd, zou
volgens de verwachting van politieke
waarnemers, Dieckhoff, een zwager van
von Ribbentrop, als leider van een in
het leven te roepen politieke afdeeling
van het ministerie van buitenlandsche
zaken doorslaggevenden invloed op de
Duitsche buitenlandsche politiek gaan
oefenen.
Protest tegen Duitsche methoden.
Op de jaarlijksche conferentie van den
Engelschen Bond van machine- en
scheepsbouwbedrijven te Scarborough zijn
felle protesten opgegaan tegen het feit,
dat firma's, die noch reeders, noch
scheepsbouwers zijn, gedwongen worden
voor aan Duitschland geleverde goederen
betaling aan te nemen, hetzij in goede
ren, hetzij in schepen, welke in Duitsch
land vervaardigd zijn.
Een resolutie werd aangenomen, waar
in de eisch gesteld werd, dat de Britsche
regeering maatregelen zal nemen om een
einde te maken aan deze methodes der
Duitsche regeering.
Mr Will Sherwood, van Hartlepool, zei-
de dat op 5 Mei niet minder dan 134.000
•ton schepen in Duitschland in aanbouw
waren, welke crediteuren onder dwang
moesten aannemen als betaling voor hun
verschuldigd geld.
„Wij kunnen", zeide hij, „de grootste
en mooiste schepen ter wereld bouwen,
en ook de mooiste treilers en kleinere
schepen, en toch worden op Duitsche
werven 16 treilers door Duitschers ge
bouwd ter afdoening van hun schulden.
„Wij kanten ons op alle mogelijke ma
nieren tegen oorlog. Wij hebben gepleit
voor en gestreefd naar ontwapening, en
toch kan Hitier, door gebruik te maken
van bevroren credieten, het noodige geld
voor herbewapening vinden. Het was voor
ons een zware schok, dat dit geld onzen
landgenooten ontnomen, en gebruikt kon
worden voor het aanstoken van vijandige
gevoelens tusschen de naties."
Mislukte aanslag op Prins Starhemberg?
Twee dooden zijn gevallen bij een ge
wapende overrompelingspoging, door na-
tionaal-socialisten ondernomen tegen de
residentie van Prins Starhemberg te Wa-
xemberg, in Boven-Oostenrijk.
Het nazi-plan was op bet laatste oogen
blik uitgelekt; althans de Oostenrijksche
gendarmerie wist ervan. Zij trof baar
maatregelen en bezette, in afwachting
van den vijand, het kasteel.
Inderdaad deed een troep gewapende
nazi's korten tijd later een inval in bet
eigendom van de familie Starhemberg.
Zoodra de gendarmen de aanvallers
opmerkten, openden zij het vuur. Twee
nazi's werden doodelijk getroffen, 8 ande
ren gearresteerd.
Men veronderstelt, dat de aanvallers in
de meening verkeerden, dat prins Star
hemberg zich in zijn kasteel te Waxem-
berg ophield. D'e prins vertoeft echter mo
menteel te Weenen.
De gearresteerde nazi's beweren, dat zij
het niet gemunt hadden op bet leven van
Starhemberg, doch van plan waren zien
meester te maken van het wapendepot,
dat, naar zij veronderstellen, in het kas
teel moest aanwezig zijn.
Deze aanslag heeft een geweldige op
winding veroorzaakt in gansch Boven-
Oostenrijk.
D'eze gewapende overval heeft veel meer
dan een plaatselijke beteekenis.
De overrompeling draagt alle kenmer
ken van een door een centraal commando
georganiseerde en met beslistheid uitge
voerde actie.
Twee feiten hebben de aandacht getrok
ken: ten eerste bezitten de nationaal-so-
cialisten wapenen, en ten tweede heeft de
overval op Waxemberg aangetoond, dat de
Oostenrijksche nazi's wanhopig trachten
zich nog meer wapens te verschaffen.
Men vreest een wederopleving van de
nationaal-socialistische activiteit.
Naar uit Linz gemeld wordt, is een
tweede persoon, die bij den overval op
Waxemberg door de gendarmerie gewond
werd, overleden.
Naar de Oranjekerk. Bezoek
aan het Koloniaal Instituut.
Zondagmorgen woonden de Koningin
en de Prinses met klein gevolg de gods
dienstoefening bij in de Oranje-kerk onder
gehoor van Ds P. J. de Jong. Het kleine,
eenvoudige kerkgebouw was geheel ge
vuld, toen om tien uur de Vorstin en Hare
dochter, begeleid door Burgemeester de
Vlugt, binnentraden en plaats namen in
de banken links van den kansel. De Ko
ningin was gekleed in het wit met zwarte
mantel en breedgeranden witten hoed
met zwarten struisveer; de Prinses in een
grijs mantelcostuum met boa en klein
grijs hoedje.
Ds de Jong had tot tekst gekozen Joh.
15 1527. De Gemeente gaf gehoor aan
het verzoek van den voorganger, om bij
het vertrek der Koninklijke bezoekers op
de plaatsen te blijven staan en geen Wil
helmus aan te heffen. In de gesloten auto
waarmede zij gekomen waren, keerden
de Koningin en de Prinses naar het Pa
leis terug.
Des middags werd onder groote belang
stelling van het publiek, dat zich zeer
geestdriftig toonde, een bezoek gebracht
aan het Koloniaal Instituut.
Vanavond zal op den Dam voor het
Koninklijk Paleis, onder leiding van eeni-
gen muziekcorpsen, een grootsche zang-
hulde aan H. M. de Koningin worden
gebracht, gevolgd door een défilé door
alle deelnemers.
Het défilé zal een interessant schouw
spel te zien geven.
Uit zeven schijnwerpers vallen scherpe
stralenbundels op het terrein voor het
paleis. In dit licht marcheeren de ver-
eenigingen van den linkervleugel opko
mende, langs het Paleis onder de tonen
van de eigen medegebrachte muziek dan
wel van de beide muziekkorpsen, welke
zich reeds eerder lieten hooren. Groep na
groep krijgt de gelegenheid haar groet
aan Koningin en Prinses te brengen.
Korie Berichten.
Tot voorzitter van den mijnwerkers-
bond van Zuid-Wales werd te Cardiff
gekozen Arthur Horner, een leidende En-
gelsche communist. Deze verkiezing heeft
in politieke kringen groot opzien gebaard.
Volgens de „Sunday Express" zou
de datum van de kroning van koning
Eduard vastgesteld zijin op 27 Mei 1937.
De politieke staatspolitie te Sofia
heeft de centrale drukkerij van de bij
de wet verboden communistische partij
ontdekt. Hier werd het verboden orgaan
der partij gedrukt. Veertien arrestaties
werden verricht.
„Geen woorden maar daden!
Koopt ze nu."
BELANGRIJKE OPDRACHT AAN DE
NEDERLANDSCHE ZENDER
INDUSTRIE.
Het groote Braziliaansche dagblad A
Noite heeft aan de Philips-zenderindus-
tiie opdracht gegeven tot het bouwen van
een omroepzender met een vermogen van
20 K.W.
Met de reeds bestaande omroepzenders
te Buenos Aires en te Rio de Janeiro is
dit de derde Philips-zenderinstallatie voor
Zuid-Amerika-
Dit nieuwe succes van onze zender
industrie is, zooais de toekomstige eige
naars van den zender verklaarden, te dan
ken aan het feit, dat de P'hilips-zenders
beter van kwaliteit zijn dan de inheem-
sche, met het 'gevolg, dat de Zuid-Ameri-
kaansche luisteraars bij voorkeur naar
onze zenders te luisteren.
TOERISTENVERKEER VAN BELG IE
MET NEDERLAND.
Naar uit Brussel wordt gemeld, is be
sloten tot de instelling van een speciale
commissie tot bevordering van het toe
ristenverkeer met Nederland. Voorzitter
van de Belgische delegatie in den schoot
van deze commissie zal zijn de heer Du-
chaine, president van de Touring-Club de
Belgique. Een gedelegeerde van den mi
nister van transportmiddelen en diverse
personaliteiten uit toeristenkringen zullen
er eveneens deel van uitmaken.
DE TRANSFERONDERHANDELINGEN
MET DUITSCHLAND.
Overeenstemming bereikt, ook
betreffende het reizigersverkeer.
Dé onderhandelingen, die de vorige
week te Berlijn nopens de regeling van do
Binnenland.
Koninklijk bezoek aan Amsterdam.
Weer een groote brand te Eindhoven.
Buitenland.
De verkiezingen in België. Groote ver
liezen voor de R.-Katholieken.
De Negus naar Engeland.
Mislukte aanslag op Starhemberg.
Italiaansche maatregelen in Abessynië.
Gaat Hitier persoonlijk de leiding van
buitenlandsche zaken op zich nemen?
De algemeene onrust in Palestina neemt
toe.
door AMILDiA-zonnebruincrême, óók bij
weinig of geen zon.
Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct.
transfer van Duitsche kapitaalrenten en
dergelijke hebben plaatsgevonden, hebben
tusschen de Nederlandsche en Duitsche
delegaties tot een principieele overeen
stemming' geleid, die alsnog de goedkeu
ring van beide regeeringen behoeft.
D'e uitwerking van de afspraken in bij
zonderheden zal nog eenige dagen in be
slag nemen.
De nieuwe regeling zal voor den tijd
van 1 Juli 1936 tot en met 30 Juni 1937
gelden.
Tegelijkertijd is de met Juli a.s. afloo-
pende overeenkomst nopens het reizigers
verkeer eveneens voor den duur van één
jaar, zij' het met kleine wijzigingen, ver
lengd. In de nieuwe reisovereenkomst is
met de belangen van de in Duitschland
wonende Nederlandsche onderdanen, die
naar Nederland willen reizen, rekening
gehouden.
HET VASTE LASTEN-ONTWERP.
Verlaging van huren gevraagd.
Het bestuur van het Nederlandsch Ver
bond van Vakvereenigingen heeft zich in
verband met het ontwerp van wet, hou
dende bijzondere maatregelen ter verkrij
ging van verlaging van sommige vaste
lasten en van huren, met een adres tot de
Tweede Kamer gewend.
In dit adres wordt verzocht het daar
heen te willen leiden, dat in het onderha
vige wetsontwerp
a. een algemeene huurverlaging van 20
procent gerekend naar de huurwaarde
van 1 Januari 1931, dwingend wordt
voorgeschreven;
b. een nog verder gaande verlaging van
de huren in bepaalde deelen des lands
mogelijk worde gemaakt;
c. in elk geval de kosten, volgens art.
10, lid 5, van dit ontwerp verschuldigd bij
indiening van een verzoek tot huurverla
ging ad f 1 komen te vervallen;
d. de rente voor eerste hypotheek op
4K procent en die voor volgende hypo
theken op procent maximaal wordt
vastgesteld;
e. de huurder de mogelijkheid behoudt
om ook gedurende het tijdvak, voor het
welk hem huurverlaging is toegewezen, de
huurovereenkomst op te zeggen;
f. de behandeling van verzoeken tot
huurverlaging niet wordt opgedragen aan
den kantonrechter met twee bijzitters,
doch aan speciaal tot dit doel in het leven
te roepen huurcommissies, naar het voor
beeld van de vroegere Huurcommissiewet.
Mishandeling door een wachtmeester der
marechaussee?
Op de vragen van den heer Weitkamp
betreffende het optreden van den wacht
meester der marechaussee te Hardenberg,
die op 18 April j.l. te omstreeks 19 uur
in de kazerne aldaar een arbeider zou
hebben mishandeld, heeft Minister Van
Schaik o.m. geantwoord, dat een onder
zoek is ingesteld. Daarbij is tot dusver het
bewijs, dat die handelingen inderdaad
zouden zijn gepleegd, niet verkregen kun
nen worden.
In verband hiermede is het tenzij
alsnog bewezen mocht kunnen worden,
dat eenige mishandeling heeft plaats ge
had niet mogelijk ter zake eenigen
maatregel te treffen.
GROEPSDAG ALG. NED. VERBOND.
Deze Groepsdag is Zaterdag voortgezet.
Met twee autobussen en enkele gewone
auto's werd de tocht aangevangen. De
eerste halte was V e e r e. Op den Kamp-
veerschen toren genoot men vanaf het
dak van het mooie vergezicht over land
en water.
In de cafézaal vereenigden zich allen
in een korte vergadering. Hier sprak mr
P. Dieleman over de geschiedenis van
de Zeeuwsche eilanden.
De heer Dieleman getuigde van de lief
de voor den Dietschen stam, voor Neder
land, maar bovenal ook voor Zeeland. Het
is van het groepsbestuur een schoone ge-
