Het overlijden van Jhr Ruys,
De eeuw van de desillusie.
De oorlog In Abessynië.
N. S. B. en Kerk.
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
MAANDAG 20 APRIL 1938
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG 169
Uitg.: N.V, Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Eincrgo" ter exploitatie van hot blad „Do Zeeuw".
Bureaux Lange Vorst» truut 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
wcckabonnomonton voor Middelburg, Goos en
Vlissingcn f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Het zoo plotseling verscheiden van Jhr
Mr Ruys de Beerenbrouck, moet als een
ernstig verlies voor land en volk wor
den aangemerkt.
De overledene was een man met een
staat van dienst als weinigen, een man,
die gaarne zijn krachten en rijke gaven
.ten dienste stelde van vorstenhuis en
vaderland.
Een man ook, die in zijn ijveren voor
de publieke zaak met hoogere beginselen
wenschte te rekenen en die de overtui
ging was toegedaan, dat „het waarachtig
welzijn van het Nederlandsche volk alleen
veilig kan zijn in de heilige handen van
Jezus Christus, die ook Koning is."
Di't was vooral in dezen verwarrenden
tijd van zoo groote beteekenis.
Er worden den laatsten tijd in het
Roomsch-Katholieke kamp stemmen be
luisterd, die de vrees wettigen, dat de
tot nu toe gevolgde koers zal worden los
gelaten, dat men, in plaats van mee te
werken tot de vorming van een stevige
Rechterzijde, zich naar links zal gaan
oriënteeren.
Juist in zulke dagen, kunnen gezag
hebbende figuren als de overledene zoo
moeilijk gemist worden.
Neen, God vergist zich niet.
En niemand is 'tenslotte onmisbaar.
Maar van menschelijke kant bezien, is
het heengaan van den verscheiden staats
man, mede in verband met de ontwik
keling van ons politieke leven, een ern
stige slag, die nog lang zal worden ge
voeld.
In de rede, waarmede hij de algemeene
vergadering van de Chr. Historische Unie
opende, heeft Jhr Mr de Geer de twintig
ste eeuw geteekend als: „de eeuw van de
desillusie".
De eeuw, waarin wij leven, aldus Spr.,
heeft men bij haar intrede gedoopt „de
eeuw van het kind". Men zou haar thans
misschien beter kunnen noemen „de eeuw
van de desillusie". Op bijna ieder gebied
heeft zij aan hoopvolle verwachtingen den
bodem ingeslagen.
In stoffelijk opzicht bad
de achterliggende eeuw ons vertrouwd
gemaakt met de gedachte aan stijgende
welvaart voor steeds breedere volksgroe
pen. Uitvindingen van allerlei aard ver
hoogden de productie. Met minder men
schelijke arbeidskracht werd een grooter
aantal levensbenoodigdheden voortge
bracht. Verbeterde verkeersmiddelen
brachten de waren op snelle en gemakke
lijke wijize naar verre oorden. De ontwikken
ling van het bankwezen zorgde voor een
vlot betalingsverkeer. De toenemende we-
reldrij'kdom kwam ten goede aan alle la
gen der bevolking.
En dit alles was nog maar het begin
van wat in de toekomst bereikbaar scheen
Perspectieven openden zich van een rui
mere behoeftenbevrediging voor zéér ve
len. Tijdelijke storingen ontbraken welis
waar niet. Partieele crises, economische
inzinkingen en sociale botsingen onder
braken hier en daar de opgaande lijn.
Maar het algemeene beeld van de richting
waarin zich de samenleving bewoog, on
derging daardoor geen wijziging.
Wat van de verwachtingen geworden
is, behoef ik wel niet in den 'breede te her
inneren. Om ons tot ons eigen land te be
palen: de honderdduizenden werkloozen,
de noodlijdende industrie en scheepvaart
de zieltogende land- en tuinbouw en vee
teelt, door kunstmiddelen nauwelijks op
de been gehouden, het slinkend nationaal
vermogen, de tekorten op de budgetten
der openbare lichamen, het gestremd ruil
verkeer, moeizaam worstelend tegen in
voerverboden, contingenteering, muntver
zwakking en gereglementeerde wanbeta
ling, dit alles spreekt van een onttakeling
als waarvan wij ons 30 jaar geleden, geen
voorstelling hadden kunnen maken.
In z e d e 1 ij k opzicht is de teleurstel
ling niet veel minder groot. „Hoe naief
schijnt ons thans" schreef onlangs
Prof. Huizinga „de verheugde illusie
van een eeuw geleden, dat de vooruitgang
der wetenschap en de algemeene ontwik
keling van het onderwijs een steeds vol
maakter samenleving waarborgden en be
loofden". De juistheid van deze woorden
zal wel door weinigen worden betwist. Al
leen reeds de wijze, waarop het huwelijk
in den loop dezer eeuw omlaag is gehaald
is verbijsterend.
In een onzer groote ste
den is het voorgekomen,
dat in een jaar meer echt
scheidingen voltrokken
werden dan huwelijken ge
sloten. En dit niet als incidenteel
verval, maar als gevolg van een los
wrikking van eeuwenoude
normen.
Het gebod van liefde tusschen echtge-
nooten, een gebod, dat een machtig schild
vormt tegen verwijdering en zelfzucht,
wordt door de moderne huwelijksopvat
ting geloochend. Iedere luim van verkoe
ling wordt aangezien als een belangwek
kend symptoom, dat men misschien niet
bij elkander behoort, en wordt het sein
om te gaan overwegen of men niet liever
scheiden zal. D'e schaduwen, die soms in
een huwelijk voorkomen en dan bestemd
zijn om de verbintenis te louteren en te
verdiepen, werken daardoor als blijvende
verstoorders van het geluk. Zóó woedt
de echtscheiding als een zichzelf voortte-
lend kwaad. Met het afschuwelijk gevolg,
dat tal van kinderen opgroeien, die be
roofd zijn van het beste wat een kind in
het leven kan meedragen: de stralende
herinnering aan een ouderlijk huis, waar
alle zorgen en moeiten zich oplossen in de
liefde van vader en moeder voor elkaar
en voor de hunnen.
Van de ontgoocheling op p o
litiek gebied behoef ik u wel niet
te spreken. Wij zijn de eeuw ingegaan
met een ongeschokt vertrouwen in de par
lementaire instellingen en de daarin ver
ankerde volksvrijheden. Aan den voort-
gezetten zegetocht daarvan twijfelde nie
mand. Het éénige, waarover men in mee
ning kon verschillen, was de vraag: wan
neer Rusland in den kring van bewelda-
digden zou worden opgenomen. Wat er
in vele landen van geworden is, is u be
kend.
In het volkenrecht hebben de
diepste diepten en de meest verrassende
uitzichten elkaar afgewisseld. Op dit
oogenblik hebben velen de hoop laten va
ren.
Met eerbiedvolle toespeling op een woord
uit de Psalmen zou men kunnen zeggen:
De jaren dezer eeuw zijn nu 36, en het
uitnemendste van die was desillusie.
De heer De Geer gaf deze maar al te
juiste teekening niet om een wanhoop-
stemming te kweeken.
Maar wel om met grooten ernst op te
wekken het toebetrouwde pand te bewa
ren, de lampen brandende te houden en
te leven als door God geroepenen ten
dienste van ons volk.
Moge dit woord in breede kringen weer
klank vinden.
Aan groote woorden is er in onzen tijd
geen gebrek. Met name socialisten en
nationaal-socialisten slaan een toon aan,
alsof zij de oplossing van de moeilijkhe
den in hun hand hebben en alsof zij in
staat zijn een nieuwe en betere wereld te
brengen.
Maar ook daar zal de desillusie niet
uitblijven.
De mensoh, die bet zonder God meent
te kunnen stellen zal a 1 t ij d bedrogen
uitkomen.
HET VREDESECHEC TE GENEVE.
De commissie van dertien is Zaterdag
middag bijeengekomen, om kennis te ne
men van bet rapport van de Madariaga
aan den Volkenbondsraad.
Het rapport concludeert, dat de pogin
gen tot verzoening tusschen Italië en
Abessynië ongelukkiger wijze zijn mis
lukt. Het rapport is zonder debat met
algemeene stemmen aangenomen.
Nieuw is slechts in het rapport de
mededeeling, -dat Aloisi heeft te kennen
gegeven, dat de vredesonderhandelingen
niet zouden kunnen berusten op een an
deren grondslag dan die van de werke
lijkheid, zooals deze zich na zes maanden
militaire operaties voordoet.
Het Volkenbondssecretariaat heeft een
telegram van den keizer van Abessynië
openbaar gemaakt.
Abessynië, dat thans zeven maanden
lang vergeefs wachtte, dat de Volkenbond
doeltreffende middelen zou gebruiken om
een eind 'te maken aan den aanval, heeft
thans het recht zich de vraag te stellen
of het beginsel der collectieve veiligheid
niet een doode letter is. Gedurende zeven
maanden, heeft Abessynië met eigen
krachten aan den machtigen aanvaller
weerstand geboden.
Het verlangt dat alle Volkenbonds-
staten onmiddellijk de noodige maatrege
len zullen treffen om den eenstemmig als
in strijd met het Volkenbondsverdrag er
kenden inval 'tot stilstand te brengen.
Verlaat de Rageerlng Addis Abeba?
Volgens geruchten zou de Abessynsche
regeering besloten hebben, Addis Abeba
te verlaten en zich naar het binnenleud
terug te trekken. De regeering ontkent
deze mogelijkheid niet, doch verklaart,
dat hieromtrent nog niets besloten is.
De burgemeester van Addis Abeba ver
zamelt momenteel in de straten der stad
een nieuw leger, om met de op deze wijze
geworven troepen naar bet Noorderfront
te snellen, den vijand tegemoet. Ueze on
derneming vormt een laatste vertwijfelde
poging, den Italiaanschen opmarscli naar
de hoofdstad te stuiten. De middelen,
welke biertoe worden benut, schijnen
evenwel niet bijzonder geëigend te zijn
voor deze zware taak.
De Belgische officieren in Addis Abe
ba, die de Abessynsche soldaten hebben
opgeleid, hebben inmiddels de hoofdstad
verlaten en bevinden zich momenteel op
weg naar Djiboeti.
Gisteren ging te Addis Abeba het ge
rucht, dat Ankober, 125 K.M. ten noord
westen van Addis Abeba, door de Italia
nen is bezet. Indien bet waar is, dan
zouden de Italianen een moeilijk gedeelte
van den weg DessieAddis Abeba achter
den rug hebben.
Ook bij de Giana Gobi-rivier behaal
den de Italianen een overwinning op den
vijand, die zich in rotsholen van een
onbegaanbaar terrein hadden genesteld.
Uit de ingekomen berichten blijkt, dat
de Italiaansche troepen bezig zijn Dessie
als militair steunpunt in te richten, ter
wijl de voorhoede van het leger reeds is
opgerukt in de richting van de Abessyn
sche hoofdstad Addis Abeba.
De vraag is of de Abessynen nog een
poging zullen doen de hoofdstad te behou
den. Uit Addis Abeba wordt gemeld, dat
de regeering de bevolking op de renbaan
beeft bijeengeroepen, teneinde haar moed
aan te wakkeren en er toe te brengen de
wapens op te nemen en den vijand tege
moet te gaan.
De Engelsche en Nederlandsche ambu
lances, die kort geleden weer in de rich
ting van Dessie waren vertrokken, hebben
rechtsomkeert gemaakt.
Zondag boden zich 5000 vrijiwilligers
aan om de laatste verdedigingslinie te
bezetten tegen den aandringenden vijand,
welke linie zal worden ingericht op een
niet genoemd punt tusschen Dessie en
Addis Abeba.
Indien deze linie wordt doorgebroken,
zal geen nieuwe poging worden gedaan de
hoofdstad te verdedigen, aangezien men
het principe van open stad wil handha
ven, ten einde het risico van een bom
bardement te voorkomen. Evenwel betee-
kent de inname van de hoofdstad door de
Italianen nog geenszins, een einde van
den oorlog. Be negus zal zich nog ver
scheidene maanden in de bergen van het
Westen kunnen handhaven.
Steeds gaat Italië voort met menschen
naar Afrika te zenden. Zondag zijn 3
schepen uit Napels vertrokken met 6000
man.
Een slag in het Zuiden?
Het 189e Italiaansche legerbericht be
vestigt, dat de Italianen nog niet klaar
zijn met Nassiboe. Het luidt:
Maarschalk Badoglio telegrafeert: Aan
het Somalifront zijp de troepen onder
commando van generaal Grazziani op 14
Vpril een offensieve beweging begonnen.
Een veldslag ontbrandde aan den linker
vleugel van het front. Het volgende com
muniqué zal nadere bijzonderheden ge
ven."
Een Abessynsch leger van 75.000 man,
onder opperbevel van Ras Nassiboe,
tracht de opmarsch van generaal Graz
ziani aan het zuidelijk front tegen te hou
den. Dit leger is geconcentreerd bij Jijiiga.
De verliezen aan beide zijden zouden
ernstig zijin.
Gebruik van mosterdgas buiten
twijfel.
Het Britscbe Roode Kruis heeft het
rapport ontvangen van dr Melly, den lei
der der ambulance nr 1, welke op 4 en
6 Maart werd gebombardeerd. In bet rap
port wordt een beschrijving gegeven van
de omstandigheden, waaronder de ambu
lance twee maal werd gebombardeerd,
terwijl de Roode Kruis-vlaggen duidelijk
zichtbaar waren op het kampement. Op
de Italiaansche vliegtuigen werd noch tiji-
dens, noch na het bombardement een en
kel schot gelost. Het rapport voegt er aam,
toe, dat ettelijke gevallen van zeer gevaar
lijke brandwonden door mosterdgas sedert
Februari door de ambulance zijn behan
deld. Een groot aantal slachtoffers was
tijdelijk blind. In bet rapport wordt ver
klaard, dat gedurende deze periode bom
men met mosterdgas geregeld in die
streek werden omlaag geworpen en dat
de veroorzaakte wonden dikwijls ver
schrikkelijk waren.
D'a J. Dijkstra, predikant bij de Geïef
Kerk te Hoorn, voorheen to G r ij p s-
kerke, schrijft in „De Standaard":
Misschien is het goed, dat eens even
gesignaleerd wordt de obscure propagan
da van de N. S. B. Het zal allicht elders
in ons land voorkomen, want het is on
denkbaar, dat alleen voor de Geref. Iierk
te Hoorn een zoo mooi-uitgevoerd aan
plakbiljet is gedrukt.
Zaterdagmorgen stond op de muurvlak
te van 't front van ons kerkgebouw aan
geplakt: DE KANSEL VOOR DEN GODS
DIENST EN NIET VOOR DE PARTIJ.
En de bekende woorden N. S. B. er onder.
Alleen op ons kerkgebouw stond dit fraais
en niet op een van de vrij vele gebouwen
van andere kerken. Het is dus vooral op
de Gereformeerde Kerk gemunt.
Nu zullen wij naar de schatting der
N. S. B.ers daaraan wel schuld hebben,
maar dat teekent toch de waarde van de
verzekering, dat de N. S. B. voor vrijheid
van godsdienst is. Wee ons, als wij het
licht van Gods Woord laten schijnen voor
het politieke leven! D'an weten wij wat ons
te wachten staat, als de N. S. B. de lei
ding mocht krijgen.
HEVIGE SNEEUWSTORM IN
DUITSCHLAND.
Het verkeer gestremd. Vier scholleren
omgekomen.
In het westen van Duitschland heeft
het hevig gesneeuwd, zoodat op verschei
dene plaatsen de spoorwegen sneeuw
ploegen in dienst moesten stellen. Op het
traject Brilonwald-Gorbach is een per
sonentrein in een sneeuwlaag van 2 m.
dikte blijven steken.
Uit Kempten in Allgave (Zuid-Beieren)
wordt gemeld, dat daar de sneeuwstorm
reeds gedurende 30 uur met onvermin
derde kracht voortwoedt. De verkeersbe-
lemmeringen nemen nog steeds in om
vang toe. Het postverkeer moest gestaakt
worden. Op de straatwegen stond een
groot aantal auto's die geheel inge
sneeuwd waren en niet bevrijd kunnen
worden. Op sommige punten ondergaat
bet treinverkeer daardoor vertraging.
De telefoonverbindingen zijn op som
mige punten afgebroken.
Sedert jaren beeft men een dergelijken
storm in April niet meer medegemaakt.
Een groep van 27 scholieren op den
leeftijd van 12 tot 18 jaar, die niettegen
staande het slechte weer een tocht door
het Schauinsland maakten, geraakten
eerst in een dichten mist en vervolgens
in een sneeuwstorm, zoodat zij verdwaal
den. Zij konden geen weg meer vinden
en dwaalden den geheelen dag rond en
eerst in den laten avond werd hun hulp
geroep vernomen. Men trok met sleden
er op uit om de jongens te zoeken. Later
op den avond vernam de gendarmerie
te Freiburg het geval en zond een af-
deeling van den geneeskundigen dienst
De reddingploegen slaagden er in alle
jongens en hun leider te vinden, helaas
waren evenwel vier jongens van ver
moeienis en ontbering overleden, terwijl
twee in zorgwekkenden toestand in het
ziekenhuis moesten worden opgenomen.
Een van hen is inmiddels overleden.
Dr Eckener spreekt met Göring.
Dr Eckener heeft een langdurig onder
houd met minister Göring gehad. Na af
loop er van weigerde hij iets over het
verloop van het onderhoud mede te dee-
len. Naar het schijnt is hij de meening
toegedaan, dat, indien er een verklaring
afgelegd moet worden, dit de taak van
Göring is.
Wel heeft dr Eckener medegedeeld,
dat hij de eerste reis van de „Hinden
burg'' naar de Vereenigde Staten, welke
de volgende maand plaats heeft, zal me
demaken.
Onlusten in Palestina.
Bij hevige botsingen, welke zich te
Jaffa hébben voorgedaan tusschen Joden
en Arabieren, zijn verscheidene personen
gedood. Er zijn troepen ontboden om de
orde te herstellen. De toestand zou ern
stig zijn.
Volgens te Caïro ontvangen berichten,
dragen de wanordelijkheden in verschil
lende plaatsen in Palestina een ernstig
karakter.
De hevigste botsingen deden zich voor
te Haifa, waar vier Joden en twee Ara
bieren werden gedood. Een Britsche po
litieofficier werd ernstig gewond.
De zaken zijn gesloten. De handel ligt
geheel stil. D'e beweging dreigt over te
slaan op Tel Aviv, waar men aanvallen
vreest van de Arabieren.
D'e autoriteiten hebben den alarmtoe
stand afgekondigd en troepen opdracht
gegeven de orde te herstellen.
Volgens latere berichten uit Joodsche
bron werden 9 Joden gedood en 39 ge
wond, waarvan 11 ernstig. Uit Jaffa en
Binnenland.
Steun aan Nederland aan Indië.
De prijs der margarine.
Werking der borgstellingsfondsen.
De Eerste Kamer over heffing op benzine.
De vrijz.-democraten en de ontwapening.
Buitenland.
De verzoeningspoging te Genève mislukt.
De Italiaansche opmarsch in Abessynië.
Sneeuwval in Duitschland.
Onlusten in Palestina.
Tel Aviv wordt nu gemeld, dat alles rus
tig is.
Uit Caïro wordt gemeld, dat de onge
regeldheden in Palestina Zondagmiddag
toenamen. Vele auto's, waarin Joden wa
ren gezeten, werden aangehouden en in
brand gestoken of met steenen geworpen,
de inzittenden werden mishandeld. Er
werden een 50-tal personen naar de zie
kenhuizen vervoerd. Het aantal slachtof
fers van dezen dag bedraagt 11 dooden,
van wie 9 Joden en 2 Arabieren, terwijl
een 60-tal personen gewond werd.
Korte Berichten.
De „Daily Telegraph" bericht, dat
op het oogenblik maatregelen worden
genomen om de defensie van Malta te
versterken.
KONINGIN EN PRINSES OP HET LOO
H. M. de Koningin is omstreeks 4 uur
Zaterdagmiddag per auto uit Den Haag
op bet paleis Het Loo aangekomen. H. K.
H. de Prinses is eenige uren later per
auto uit Arnhem daar gearriveerd.
De vorstelijke personen zullen in het
midden van deze week naar Den Haag
terugkeeren.
HET OVERLIJDEN VAN JHR RUYS
DE BEERENBROUCK.
Het stoffelijk overschot van den over
leden voorzitter der Tweede Kamer, wij
len jhr mr Gb. J. M. Ruys de Beeren
brouck, is Zaterdagavond in allen een
voud te half zes uit het St. Antonius-
gasthuis per auto overgebracht naar het
landgoed Suideras te Wichmond.
De begrafenis is bepaald op Dinsdag
11 uur te Vierakker (Warnsveld).
Het is de uitdrukkelijk wensch van de
familie dat ook de begrafenis een een
voudig karakter zal dragen.
De Tweede Kamei en de bureaux der
Kamer zullen Dinsdag den geheelen dag
gesloten zijn.
H:et bezoek, dat de Tweede Kamerleden
aan enkele werkverschaffingen in Overijs
sel en Drente zouden brengen, is in over
leg met de regeering tot een lateren da
tum uitgesteld.
H. M. de Koningin heeft een telegram
van rouwbeklag aan de familie van den
overledene doen toekomen.
H. M. zal zich bij de ter aarde bestel
ling van het stoffelijk overschot doen ver
tegenwoordigen door den gep. luitenant-
generaal titulair J. H„ F. graaf D'u Mon-
ceau, grootmeester van het civiele huis
van H. M. de Koningin.
De opvolger van
Jhr Ruys de Beerenbrouck.
Mr P. W. H. Truyen, hoofdinspecteur
van het lager onderwijs te Roermond zal
wijlen Jhr Mr Oh. J. M. Ruys de Beeren
brouck opvolgen als lid der Tweede Ka
mer.
In het najaar van 1932 nam Mr Truyen
wegens tusschentijdsche openvalling van
een vacature op de lijst der Limburgsche
Kamer-candi daten een zetel in de Twee
de Kamer in. Na de Kamer-ontbinding
in Februari van het volgende j.aar kwam
Mr Truyen niet meer in de Kamer terug;
Limburg had toen maar vier leden der
R. K. staatspartij in de Kamer.
Mr Truyen is ook lid geweest van de
staatscommissie die de wet op de coöpe
ratieve vereenigingen ontwierp.
Eenige maanden geleden werd bij be
noemd tot secretaris van de staatscom
missie, welke zich beizig houdt met het
moeilijke vraagstuk van de door de regee
ring gewenschte concentratie van scholen.
REORGANISATIE VAN KAMERS VAN
KOOPHANDEL?
De jaarlijksche bijdragen.
Naar gemeld wordt is de commissie in
zake de reorganisatie van de Kamers van
Koophandel tot de overtuiging gekomen,
dat een uniforme verlaging der jaarlijk
sche bijdragen niet wel mogelijk is. Daar
door zou het bestaan van 21 Kamers van
Koophandel in gevaar worden gebracht.
In overweging is, de bijdragen van de
laagste klasse, groot f 2,50, niet te verla
gen en die voor de andere klassen te ver-
