Kentering bij de S. D. A. P.
Onder de hoede van Colijn.
Een wonder-middel
tegen PRIKKEL-hoest!
akker's Abdigsiroop
WOENSDAG 15 APRIL 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No, 165
Buitenland.
De oorlog in Abessynië.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Minister Colijn in
Den Helder.
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44155
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs i2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Ylissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Is er bijl de S. D. A. P. een kentering
op komst?
Er zij'n ongetwijfeld teekenen die in
die richting wijlzen.
De theorie van den internationalen
klassenstrijd raakt een weinig op den
achtergrond, terwijl de nationale gedachte
meer op den voorgrond wordt gesteld.
De nationale ontwapening, zoolang als
een eerste eisch van het socialisme gepro
pageerd, is nog wel niet geheel losgelaten,
maar men begint toch zich te bezinnen
op de vraag of niet in een andere richting
■moet worden gekoerst.
Wel werd in de Tweede Kamer nog
de traditie gehandhaafd, om tegen de De
fensiebegroting te stemmen en men kon
er ook niet toe komen aan de begrooting
van het Defensiefonds zijn stem te geven,
maar tegelijkertijd werd toch ook de on
houdbaarheid van het ontwapenings
standpunt erkend. Men durft niet langer
ontkennen, dat onze geografische ligging
zoodanig is, dat wijl bij een nieuwen oor
log, wanneer wijl niet zelf de eerste aan
vallen weten af te slaan, het eerste slag
veld kunnen worden.
Er is een begin van kentering. Maar
veel meer dan een begin is het echter nog
niet.
Hetzelfde geldt ook ten opzichte van de
nationale gedachte.
Tegen het zingen van het volkslied,
voorheen zoo hartgrondig veroordeeld,
behoeft nu, naar betoogd wordt, geen be
zwaar meer te worden gemaakt.
Op het met Paschen gehouden congres
verklaarde de heer Albarda in geen enkel
land te hebben aangetroffen dat de so
ciaal-democratie de nationale vlag en het
nationale lied niet als eigen symbolen er
kende.
Maar intusschen heeft, zooals het Hdbl.
opmerkt, het congres vergaderd in een
zaal waar het roode dundoek prijkte en
waar de Internationale klonk, maar waar
de Nederlandsche driekleur en het „Wil
helmus" door afwezigheid schitterden.
Een begin van kentering is er. Meer
niet. Maar toch een begin.
Van belang is hierbij de vraag, waar
aan deze verandering moet worden toe
geschreven. Is het een principieele ver
andering of is het een kwestie van op
portuniteit?
Vooralsnog schijnt het laatste het ge
val te zij'n.
De S. IX A. P. hoopt nog altijld op1 deel
neming aan de regeering in bond met de
R.K. Staatspartij1. Maar om 'dat doel te
bereiken zal men eerst wat oude leuzen
moeten opruimen.
En daarbij] komt dan nog de vrees voor
een aanval van het nationaal-socialisti-
sche Duitschland aan de eene zijide en
vrees voor de kiezers aan den anderen
kant.
Dat verklapte de heer Albarda, toen hij
op het congres opmerkte dat wanneer de
S. D. A. P. de nationale vlag en het
nationale lied blijven verwerpen, daarvan
misbruik gemaakt zou kunnen worden om
belangrijke deelen des volks van haar ver
wijderd te houden.
Hier kwam het p a r t ij' belang al zeer
sterk om den hoek gluren.
Onze verwachtingen zijtri dan ook niet
hoog gespannen.
Afwachten blijlft de boodschap.
Terwijl als een verblijdend feit kan
worden aangemerkt, dat een frontveran
dering noodig wordt geacht om den ver
kregen invloed te kunnen behouden.
Oproep van de keizerin.
De keizerin van Ethiopië heeft gister
avond een rede gehouden, welke per radio
werd uitgezonden naar Groot-Brittannië
en de Vereenigde Staten. D'e rede van de
keizerin, die in het Amharisch werd ge
houden en vervolgens in het Fransch en
Engelsch werd vertaald, werd geheel ge
stoord door morse-teekens, welke op de
zelfde golflengte ononderbroken werden
uitgezonden.
Ondanks deze storingen waren ver
scheidene zinnen uit de toespraak van de
Ethiopische keizerin, die in naam der
menschelijkheid hulp vroeg voor Abessy
nië, goed te verstaan.
Italië richt zich tot Engeland.
Volgens den Romeinschen correspon
dent van de „Paris Soir" zou de Italiaan-
sche regeering aan de Engelsche regee
ring gevraagd hebben, of de Britsehe re
geering bereid is, voor zoover met de
openbare meening in Engeland in over
eenstemming is, een tegemoetkomende
geste te stellen, welke Italië zou kunnen
beantwoorden met maatregelen ter ver
mindering van de spanning tussdhen de
beide landen.
Italië zou dan zelfs bereid zijn, tot sta
king der vijandelijkheden over te gaan.
Dezelfde correspondent verneemt, dat
de Italiaansche regeering niet voorne
mens is geheel Abessynië van de kaart
te doen verdwijnen, indien het „hiertoe
niet wordt gedwongen door de omstan
digheden of in het belang van het pres
tige".
De commissie van dertien.
Toen gistermiddag in volkenbondskrin
gen bekend werd, dat Aloisi eerst van
middag te Genève zou aankomen, om de
eerste besprekingen met de Madariaga
over de mogelijkheid van Italiaansch-
Abessynische onderhandelingen over het
staken der vijandelijkheden en het sluiten
van een vrede te houden, was men aan
vankelijk van oordeel, dat in verband met
de latere aankomst van den Italiaanschen
gedelegeerde, ook de vergadering van de
raadscommissie van dertien een dag zou
worden uitgesteld, zoodat deze commissie
eerst Vrijdag inplaats van Donderdag zou
bijeenkomen.
D'e voorzitter van de raadscomissie, de
Madariaga, heeft echter uitstel niet noo
dig geoordeeld.
Naar Dessie.
Verwacht wordt, dat Dessie spoedig
door de Italianen zal worden bezet. Wat
de Italianen zullen doen nadat zij D'essie
bezet hebben is niet 'zeker. Het is echter
waarschijnlijk, dat zij hun opmarsch nog
verder zullen voortzetten. Het uitblijven
van Abessijnschen tegenstand doet ver
moeden, dat de Abessyniërs ook met deze
waarschijnlijkheid rekening houden en
dat zij alsnog zullen trachten Zuidelijk
van D'essie nog eenige stellingen in te ne^-
men. Hoeveel moeilijkheden de weg van
Dessie naar Addis Abeba nog oplevert,
heeft men in een groot aantal brieven, o.a.
in die van D'r van Schelven kunnen lezen.
Verstoorde parade.
Spanje beeft den vijfden verjaardag
van zijn republikeinsch regiem op ru
moerige, en zelfs op bloedige wijze ge
vierd.
In de nabijheid van de tribune, van
waar de waarnemende president der re
publiek, Barrio, minister-president Azana
en andere leden van bet kabinet de mi
litaire parade gadesloegen, is een donder
bus ontploft. D'aarna is bet tot ernstige
botsingen gekomen.
Onmiddellijk werd de politie gealar
meerd. Deze moest van de vuurwapenen
gebruik maken, tengevolge waarvan een
persoon werd gedood, en verscheidene an
dere werden gewond.
Vele ministers en diplomaten doken
snel weg achter de ballustraden.
Paaschdrukte in België.
Met de Paaschdagen zijn de toeristische
steden van België en ook de kust en de
Ardennen, door ontelbare belangstellen
den uit het buitenland bezocht.
Sommigesteden, zooals Brussel, Ant
werpen, Gent en Brugge, waren letterlijk
door buitenlandsche toeristen overrom
peld. Het was vooral van Engelsche en
Nederlandsche zijde, dat deze belangstel
ling werd aan den dag gelegd.
Bijna al de hotels waren compleet be
zet; in vele heeft men zelfs gaste^ moeten
weigeren.
Ook de restaurants hebben goede za
ken gedaan. Wegens de devaluatie, ver
wacht men hier overal, afgaande op de
resultaten der Paaschdagen, een zeer druk
toeristenseizoen.
Of de reisbelasting in Nederland ook
noodig is!
Duitsche kerken onder pressie.
D'e Duitsche verkiezingen van 29 Maart
hebben ook de kerken voor een moeilijk
probleem geplaatst.
Teekenend is het, dat de beide Luther-
sche bisschoppen Meiser uit Beieren en
Wurm uit Würtemberg vóór den dag der
verkiezingen aan Hitier persoonlijk de
vraag hebben gesteld, of deze verkiezing
ook binnenlandsch-politieke beteekenis
had.
Op deze vraag werd uit het bureau van
den rijkskanselier geantwoord, dat de ver
kiezingen een principieel buiten-
1 a n d s c h - politieke beteekenis had
den.
Wat de R. K. Kerk betreft, is het pro
bleem der jeugdorganisatie nog steeds
niet opgelost. D'e onderhandelingen met
den staat staan volkomen stil. De kerk wil
in geen geval afzien van het recht, dat zij
heeft inzake de opvoeding van de jeugd.
De handhaving van dit recht wordt ech
ter steeds moeilijker.
Er wordt een krachtige pressie uitge
oefend op de ouders, om hun kinderen
naar de „Hitlerjugend" te zenden.
De leden van de „Hitlerjugend" worden
overal bevoorrecht en vaak vreezen de
ouders, dat het, na het verlaten van de
school, veel moeilijker zal zijn voor een
jongen een betrekking te vinden, indien
deze jongen niet in de „Hitlerjugend" is
georganiseerd geweest.
Ook de talrijke arrestaties van katho
lieke geestelijken, die leidende functies in
de jeugdbeweging hebben bekleed, oefe
nen een druk uit op de katholieke jeugd
beweging.
In de protestantsche kerk is bet de in
nerlijke oneenigheid, welke den vrede
verstoort. Er is geen krachtige leiding en
de door den staat ingestelde rijkskerk-
commissie verliest ook al weer grond.
D'e belijdeniskerk is nog steeds niet be
reid zich aan deze commissie te onder
werpen.
Over het algemeen kan geconstateerd
worden, dat de Duitsche christenen, die
een tijdlang tamelijk minder actief zijn
geweest, weer een groote campagne bera
men.
De uittocht der Joden uit Duitschland.
Uit de mededeelingen van de Düitsche
organisatie ter bevordering van de belan
gen der Joden blijkt, dat de emigratie
aanhoudt. In 1933 en 1934 weken zij in
hoofdzaak uit naar de aan Duitschland
grenzende landen, doch in den laatsten
tijd leggen zij neiging aan den dag om zich
in overzeesche landen of in Palestina te
vestigen.
Het vermoeden ligt voor de hand, dat
de meeste EUropeesche landen thans geen
Duitsche Joden meer kunnen opnemen.
Volgens de in Juli 1933 gehouden volks
telling hielden in Duitschland rond
500.000 Joden en aan Joden verwante
personen verblijf. Op 1 September 1935
was dit aantal door emigratie, enz. ge
slonken tot 420.000. Van de tot dusverre
80.000 uit Duitschland geëmigreerde Jo
den hebben zich 30.000 nedergezet in de
aan Duitschland grenzende landen, ter
wijl er 20.000 naar overzeesche gewesten
trokken en 30.000 naar Palestina gingen.
Vooral in 1935 moeten er zeer veel
naar overzee en Palestina zijn vertrok
ken. De Zionistische wereldorganisaties
schijnen maatregelen voor te bereiden om
jaarlijks 12 a 15.000 Joden uit Duitsch
land naar Palestina te doen emigreeren
Het desbetreffende comité in Engeland
moet tot dit doel reeds 3 millioen pond
sterling bijeen hebben gebracht.
Korte Berichten.
Von Papen is met zijn gezin Bel
grado gepasseerd op doorreis naar Athene.
Hoewel 't een plezierreis betreft, zou er
tevens een politiek karakter aan moeten
worden toegekend.
In een metaalfabriek te Czentochau
(Polen) zijn Zaterdag alle arbeiders, ten
getale van 430 man in staking gegaan.
Zij bezetten de fabriek en besloten elk
voedsel te weigeren totdat de directie af
ziet van haar plan om de loonen te ver
lagen. Tot dusver bad de staking een rus
tig verloop.
i De „Daily Telegraph" meldt uit Ber
lijn, dat D'r Eckener heeft verklaard vol
komen in het duister te tasten over de
redenen, welke minister Göbbels er toe
aanleiding hebben gegeven te bepalen, dat
Eckener's naam niet meer in de Duitsche
pers mag worden genoemd. Dr Eckener
hoopt dezer dagen een bezoek aan Goe-
ring te brengen. Misschien kan deze op
heldering geven.
Tijdens een vliegfeest boven bet mi
litair vliegterrein van Goseelies (België)
is een sergeant bij het uitvoeren van een
„looping" met zijn toestel ter aarde ge
stort. De sergeant verloor hierbij 't leven.
Twee bandieten hebben op klaarlich
ten dag een overval gepleegd op een bank
te Parijs. Zij wisten zich met een bedrag
aan geld uit de voeten te maken. D'e open
bare meening is zeer onder den indruk
van bet toenemend aantal misdaden van
den laatsten tijd.
DE ZGN. KOLENCONVENTIE.
Vragen van den heer Wijnkoop.
De heer Wijnkoop beeft aan den mi
nister van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart de volgende vragen gesteld:
Is bet den minister bekend, dat de zoo
genaamde Kolenconventie (een samen
werking van de Limburgsche mijnen, de
Steenkolen-Handelsvereeniging, zijnde hei
verkoopkantoor van bet Rheinisch-West-
falisch Kohlensyndicat, en enkele impor
teurs van Belgische en Engelsche Kolen)
beoogt per 1 Mei a.s. opnieuw de sanee
ring van den kolenhandel ter hand te
nemen, en deze nog straffer te doen zijn
dan in het afgeloopen contractjaar het
geval was?
Is de minister niet van oordeel, dat het
vaststellen van prijzen, waaraan de de
tailhandelaren zich hebben te houden, tot
prijsopdrijving zal leiden, hetgeen vooral
voor den kleinen man een ondragelijke
last zal worden?
Acht de minister het niet onrechtvaar
dig, dat handelaren, die blijk geven bene
den de vastgestelde prijzen te kunnen le
veren, gestraft worden met geldboeten,
die, bij nietbetaling, gevolgd worden door
uitsluiting, d.w.z. stopzetting van hun
In verband met het pas gehouden con
gres van de S.D'.A.P. waar de sprekers
zich fel keerden tegen het fascisme,
merkt de Telegr. o.m. op:
Ook wij vertrouwen dat het fascisme in
ons land nooit een einde zal maken aan
onze oude democratische vrijheden. Den
meest soliden afweer tegen een fascisti
sche overstrooming zien wij in het te
genwoordige kabinet, dat voor onze vrij
heden op de bres staat en tegelijkertijd
beginselen in piactijk brengt, die de
S.D.A.P. thans in een spoedcursus tracht
aan te leeren. Zij, die het fascisme wer
kelijk vreezen, moeten zich onder de
hoede van dr Colijn aanzienlijk veiliger
gevoelen, dan zij zich dat ooit zullen doen
onder een regeering waarin de heeren
Albarda en Aalberse de eerste viool
spelen. Zoowel in Italië als in Duitsch
land is de sociaal-democratie de wegbe-
reidster van het fascisme geweest.
aanvoer, waardoor zij binnen een jaar
geruïneerd kunnen worden en het leger
der steuntrekkenden zullen vergrooten?
Is bet den minister voorts bekend, dat
een dergelijke saneering aan de mijnen
en indirect aan de mijnwerkers ten goede
beet te komen, maar dat ze in werkelijk
heid voornamelijk van belang is voor die
handelaren die kunnen blijven leveren?
Is de minister bereid zoo spoedig mo
gelijk stappen te doen om aan dezen toe
stand een einde te maken?
De heffing op koffie.
Artikel 11 van de Landbouwcrisiswet
is vandaag toepasselijk verklaard op de
koffie. Dit is geschied bij bet gisteren
uitgegeven Kon. besluit no. 750, dat he
den reeds in werking treedt.
Krachtens deze wettelijke bepaling kan
de invoer van crisisproducten slechts ge
schieden onder door de Kroon te stellen
voorwaarden. Als voorwaarde kan ook
worden gesteld de betaling, of het aan
gaan van de verplichting tot betaling van
een door den minister van Landbouw tel
kens voor een door hem te bepalen tijdvak
vast te stellen bedrag per door hem daar
bij te noemen eenheid.
Dr F. M. Wibaut ongesteld.
D'e beer D'r F. M. Wibaut, lid van de
Eerste Kamer is sinds eenige dagen ern
stig ongesteld. Er is echter naar gemeld
werd geen reden tot onmiddellijke onge
rustheid.
Controle op den invoer van citroenen.
Ten einde den invoer van Italiaansche
citroenen, in strijd met den algemeenea
maatregel van bestuur, waarbij Neder
land de sancties tegen Italië instelde, ge
heel en al onmogelijk te maken, beeft de
minister van Buitenlandsche Zaken be
paald, dat voor den invoer van citroenen
in den vervolge noodig zal zijn een schrif
telijke verklaring van de Nederlandsche
Groente- en Fruitcentrale te 's-Graven-
bage, waaruit blijkt, dat de in te voeren
citroenen van anderen dan van Italiaan
schen oorsprong zijn. Voordien kon do
importeur volstaan met bet overleggen
van een certificaat van oorsprong, afge
geven door een Kamer van Koophandel of
een andere daartoe bevoegde instantie.
DE UITLATINGEN IN DEVRIJZINNIG
DEMOCRAAT.
De ministers van buitenlandsche zaken
en van justitie hebben bet volgende ge
antwoord op schriftelijke vragen van bet
Eerste Kamerlid van Vessem betreffende
in het blad De Vrijzinnig Democraat op
genomen uitingen naar aanleiding van
den moord te D'avos óp den Duitseker
Gustloff:
Van de bedoelde publicatie, waarvan
de aangehaalde zinnen, uit hun ver
band genomen, een onvolledi-
genenonjuisten indruk wekken,
hebben de ministers kennis genomen. Zij
hebben tevens kennis genomen van arti
kelen over hetzelfde onderwerp in vorige
nummers, waardoor een meer volledig
inzicht wordt verkregen in de bedoeling
van den auteur van bet in de vraag ver
melde onderschrift.
Of bepaalde feiten als strafbaar voor
vervolging in aanmerking komen, staat
in de eerste plaats ter overweging vaa
het openbaar ministerie. Ingewonnen in
formatie beeft den minister van justitie
doen zien, dat het parket in dezen geen
strafbaar feit aanwezig acht. Reden, in
afwijking van deze zienswijze, last tot
vervolging te geven, is voor hem niet
aanwezig.
Voor den -minister van buitenlandsche
zaken bestaat geen aanleiding tot het doen
van eenigerlei stap.
Binnenland.
Minister Colijn in Den Helder.
De A. R. Partijdag te Goes.
De heffing op koffie.
Vragen over de z.g. kolen-conventie.
Het Prov. Zeeuwscke Groene Kruis ver
gadert.
Dr van Schelven in het vaderland terug.
Buitenland.
De Duitsche kerken onder pressie.
Dessie door de Italianen bezet.
is de vanouds beproefde Akker's Abdij
siroop, daar de werking in hoofdzaak
berust cp de geneeskracht van reeds in
oude tijden bekende „genees-kruyden".
Apotheker Dumont heeft daaraan nu toe
gevoegd de resultaten der hedendaagsche
wetenschap. Nóg meer dan vroeger is nu
het beproefde hoest-geneesmiddel I
Verlóógde prijzen i f 0.75, f 1.25, f 2.- per flacon.
Tocht aan boord van een onderzeeër.
Een goed geslaagde alarmoefening.
Gistermorgen elf uur is minister dr H.
Colijn, vergezeld van zijn adjudant, in den
Helder aangekomen.
De minister begaf zich rechtstreeks
naar het Commandantsgebouw der ma
rine, waar bij ontvangen werd door den
commandant der marine, schout bij nacht
T. L. Kruys.
Kort daarop vertrokken de autoriteiten,
bij wie zich de commandant van de on-
derzeedienstkazerne, overste L. A. C. M.
Doorman en diens adjudant aansloten,
naar de O 11.
Nadat bet gezelschap geëmbarkeerd
was, vertrok de onderzeeboot, welke on
der bevel staat van luitenant ter zee der
eerste klasse G. W. Slot, naar het Mars
diep, alwaar eenige duikproeven en lan-
ceeroefeningen gehouden werden.
's Middags werd een bezoek gebracht
aan de vliegkampen De Mok en De Kooy.
'Gisteravond half tien trokken heel on
verwacht mariniers door Den Helder, die
met hun schetterende trompetten alarm
aankondigden. In alle deelen van de stad
verschenen zijl, de stilte van den regen-
achtigen avond met hun scherpe klanken
verscheurend. Er was gevaar. De mannen
werden opgeroepen zoo spoedig mogelijk
slagvaardig te zij'n.
Het was verbazend aardig de reactie op
dat getrompetter te zien. Matrozen, kor
poraals, onderofficieren zag men op de
fiets springen en zich naar de schepen
of andere bestemde plaatsen begeven.
Sommigen hadden in de baast niet de
moeite genomen cape of jekker aan te
trekken en spoedden zich door den regen
naar de Buitenhaven. Enkelen, niet in
het bezit van een fiets, wisten niet, boe
hard zij loopen moesten om binnen den
kortst mogelijken tijd ter plaatse te zijh.
Hel werden de straten verlicht door de
talrijke fietslantaarns/ van naar boord
haastende marinemensehen.
Vooral in het tuindorp, marinewijk bij
uitnemendheid, bad een ware uittocht
plaats, van een lange rij' bellende fietsers.
Natuurlijk concentreerde z.ich bet leeu
wendeel van de drukte aan de buitenha
ven waar de schepen gelegen waren. Si
renes loeiden, stralenbundels van de zoek
lichten zigzagden door de lucht. Buiten de
marinemenscben was ook de halve bur
gerij bier present, want men mist niet
graag iets wat de marine aangaat. Het
krioelde er van fietsers en auto's konden
slechts zeer moeilijk een doortocht vin
den.
Aan boord van de schepen klonken
korte scherpe bevelen. De valreepen wer
den bestormd door hen, die zich kwamen
melden. In geweldige kolommen steeg de
rook uit de schoorsteenen van de oorlogs
schepen omhoog. Zeer snel waren deze
stoom- en vertrekklaar. Geïnteresseerd
wachtte men af, of de schepen naar bui
ten zouden gaan, doch dit lag blijkbaar
niet in de bedoeling. Circa elf uur was de
alarmoefening ten einde en zij} verliep
zeer naar wensch, zooals men op het bu
reau van den marinestaf mededeelde.
In korten tijd was aan het alarm ge
volg gegeven en waren allen op hun post.
De minister van defensie ad interim, dr
