Bescherming
tegen luchtaanvallen.
Uit de Provincie
WEEK-ABONNEMENTEN
Kerknieuws.
Predikbeurten.
Onderwijs
Gemengd Nieuws
Rechtszaken
Land- en Tuinbouw
MEMORIE VAN ANTWOORD AAN
DE EERSTE KAMER.
Zat flovaarlljkg gomeontsn. Ongeveer
honderd gemeenten in de tweede gevaren-
klam.
Verschenen is de Memorie van Ant
woord aan de Eerste Kamer, inzake het
ontwerp van wet tot bescherming van de
Bevolking tegen luchtaanvallen".
Hieraan is het volgende ontleend
Be bedoeling van het ontwerp is: Het
van overheidswege geven van leiding,
•hulp en raad aan de burgerbevolking, die
zich zooveel doenlijk tegen de gevolgen
van eventueele aanvallen uit de lucht
wenscht te beschermen.
Wat zijn nu de bezwaren? De organi
satie en vooral de oefeningen zouden de
meening opdringen, dat de oorlog iets
onafwendbaars is en dat beloften van de
Staten (de aanvallen uit de lucht op de
burgerbevolking achterwege te laten)
waardeloos zijn.
De regeering acht zich niet verantwoord
een voorziening tegen een aanwezig ge
vaar na te laten op grond, dat een oorlog
een afwendbaar en verdwijnend gevaar
zal worden en dat luchtaanvallen dan ook
zullen uitblijven. Zij is aangewezen op de
nuchtere werkelijkheid, maar ook zij
tracht te bereiken, dat ons land voor de
ellende van een oorlog gespaard blijft.
De regeering is er zich volkomen van
bewust, dat de onderhavige maatregelen
geenszins afdoende bescherming bieden.
Hiervan moet de burgerbevolking ook ter
dege worden doordrongen, opdat zij zelve
niet zal nalaten, eigener beweging het ge
vaar te verkleinen.
De regeering kan niet zien, hoe ge-
moeds- en gewetensbezwaren kunnen rij
zen tegen maatregelen, gericht op het be
houd van mensohenlevens, en het ver
zachten van de gevolgen van dreigend ge
vaar.
Op de vraag, wat van de ingezetenen
kan worden gevorderd, antwoordt de re
geering, dat in het algemeen de normale
burger geen schriftelijke aanwijzingen van
den burgemeester zal krijgen en zjjn aan
deel aan het welslagen eener oefening
geleverd zal zijn door het opvolgen van de
algemeene gedragsregels. Het kan zijn,
dat iemands eigendom door zijn aard of
ligging van bijzondere beteekenis is. In
dat geval kan een afzonderlijke opdracht
voorkomen.
De regeering verzekert, dat zij er naar
zal streven, noch paniekstem
ming, noch défaitisme op
grond van vermeende veiligheid in de
hand te werken.
De vrees voor administratieven omslag
deelt de Regeering niet. De opzet en do
uitvoering zal in de uiterste soberheid ge
schieden.
De opmerking van sommige leden, die
de beste bescherming van de bevolking
tegen luchtaanvallen gelegen achtten in
de verdediging met eigen vliegtuigen en
afweergeschut, betreft 't algemeene vraagr
stuk der luchtverdediging, dat buiten dat
ontwerp staat.
Met de meening van sommige leden, dat
ook de civiele luchtbescherming onder
leiding van de militaire autoriteiten moet
komen kan de regeering zich niet ver
eenigen.
De regeering geeft als voorbeeld van
gemeenten der hoogste gevarenklasse:
Amsterdam, 's Gravenhage, Rotterdam,
Utrecht, Velsen, Vlissingen, Zaandam.
Voor de tweede gevarenklasse komen
provinciale hoofdsteden garnizoensplaat
sen, gemeenten met spoorwegknooppun
ten en waterovergangen in aanmerking.
Naar zeer globale schatting zullen deze
categorieën ongeveer honderd gemeenten
bevatten.
Hoofdzaak ia en blijft bescherming, die
ieder zich in huis verzekert. De openbare
schuilplaatsen zijn slechts bedoeld als
aanvullend middel, om hen op te nemen,
die zich in geval van nood op den open
baren weg bevinden en zich elders niet
kunnen verbergen.
In de meeste gevallen beteekent de mo
gelijkheid van een kort yerblijf in een
soherfvrij en gasdicht afgesloten ruimte
voor velen de redding.
Dé bescherming door openbare schuil
plaatsen zal geleidelijk worden verkre
gen, doordat in daarvoor in aanmerking
komende gebouwen eischen ten aanzien
van nieuwen bouw of verbouwing tot
schuilplaatsen worden geeffectueerd.
Het treffen van maatregelen voor de
bescherming van de bevolking tegen even
tueele bacteriologische krijg-
voering, indien deze bij luchtaanval
len wordt toegepast, zal krachtens de
ontworpen regeling evenzeer mogelijk zijn.
Welke zoodanige maatregelen worden go-
nomen, is niet bij voorbaat aan te geven.
De verbinding Zeeuwsch-Vlaanderen
Brabant.
Dezer dagen is een circulaire verspreid
met de mededeeling, dat in Zeeuwsoh-
Vlaanderen door handels- en zakenlieden
een comité is gevormd en een actie wordt
gevoerd ter verkrijging van een kortere
en snellere verbinding met Rotterdam
en Den Haag. De aotie beoogt in hoofd
zaak een veerverbinding te bekomen over
de Wester-Sohelde ter hoogte van Ossen-
drecht.
Kunnen wij ons plan ingewilligd krij
gen, aldus deze circulaire, dan zijn wij in
staat om ons op elk moment van den dag
en ook des nachts in 2 uur naar Rotter
dam en in 2V« uur naar den Haag te be
geven per motorfiets, per auto, autobus
of per autovrsohtwagen, althans nadat
eerlang de bruggen aan den Moerdijk en
Dordrecht zullen voltooid zijm, Het oo-
mitó acht het noodzakelijk, dat het hiertoe
een vergadering belegt op Zaterdag a.a. te
Rotterdam en te 's Gravenhage.
Namens het oomitó van Aotie is de
oiroulaire onderteekend door Servien van
Duyse, veekoopman; J. de Bruyne, brei-
goederenfabrikant; Metzers, breigoede-
renfabrikant; L, Zaman, grossier; Louis
Fricoti graanhandelaar; Joseph Heme-
laar, graanhandelaar.
(Wij merken op, dat het juist de bedoe
ling van den rijkswaterstaat en het Prov.
bestuur is door middel van den nieuwen
veerdienst Perkpolder-Kruiningen straks
de verbinding tusschen Zeeuwsch-Vlaan
deren en Zuid-Beveland en Brabant te
bespoedigen. Red. Z.)
Middelburg. Paohtverminde-
ring gronden. Over de tijdvakken
1 December 1932 tot 30 November 1934
en 1 December 1934 tot 30 November 1935
ia aan de N.V. Boomkweekerijen en Zaad-
handel „de Nieuwe Walcheren" 20 pet.
korting toegestaan op de pacht van
5.77.27 ha. gemeentegrond in de z.g. Oude
Haven aan den Nieuwlandsehen Weg,
wat beteekende een vermindering van
f 865,90 (f 150 per ha.) tot f 692,72.
Thans heeft de N. V. verzocht de pacht
te willen verlagen voor het tijdvak 1 Dec.
1934 tot en met 30 November 1935 tot
f 635 of f 110 per ba., zooala ook voor
19351936 is bepaald.
B. en W. achten geen voldoende termen
aanwezig om de over 19341935 toege
stane vermindering te laten uitgaan bo
ven die, welke over de beide vorige pacht-
jaren was toegestaan. Zij stellen voor
zich tot de laatst genoemde vermindering
ook voor het jaar 19341935 te beperken.
Vlissingen. Luchtbeschermings
dienst. Gisteravond hield de Vereen,
voor Luchtbeschermingsdienst een zeer
druk bezochte bijeenkomst in de Oude
Vriendschap.
De burgemeester, dhr G. A. van Woel-
deren, heette de aanwezigen welkom en
deelde mede, dat de gemeenten Souburg
en Ritthem als zoodanig als lid zijn toe
getreden en in de andere plattelandsge
meenten enkele personen toetraden.
Kapitein J. H. van Riessen hield, even
als elders zijn belangwekkende rede aan
de band van een serie lichtbeelden.
Maandagavond heeft wederom een bij
eenkomst plaats, doch dan in het Con
certgebouw.
(Ook te Zierikzee sprak dhr Van Ries
sen een dergelijke rede uit.)
Bloemenverkoop op Zon
dag. Bij de Raad is een verzoek inge
komen van W. Hillerding en De Graaf
om op Zondag bloemen te mogen verkoo-
pen bij de ziekenhuizen en de begraaf
plaatsen.
Goes. De collecte voor bet crisis-comité
bracht deze week f 48,45 op.
Jong Holland snakt naar
we rk. Voor dit bekende comité, dat
weer werk aan duizenden jeugdige werk-
loozen in 1936 wil verschaffen, wordt
door geheel Nederland, van 30 Maart
4 April een inzameling gehouden. Gaarne
wekken wij tot groote offervaardigheid
hiervoor op, voor zoover dit nog noodig
mocht zijn. Zeven kampen zijn reeds
geopend; straks wordt het achtste te
Ghaaom voor de Z e e u w s c h e en Bra-
bantsche jongens geopend. Ook de Ghr.
Besturenbond te Goes e.o. organiseert
een collecte te Goes en in de dorpen. Ze
wordt aanbevolen door: burgemeester
Van Dusseldorp, Ds Steinz, Ds v. d. Vegt,
Ds v. d. Vis, den heer Ghr. Kloosterman
(Vrijz. godsd.), mej. M. Th. Frese (Leger
des Heils), allen te Goes, burgemeester
Zandee en Ds J. A. Raams, 'beiden te
Kloetinge. (Zie verder desbetreffende ad
vertentie in dit nummer.)
De legesverordening, welke onlangs
door den Raad is vastgesteld, is niet goed
gekeurd, omdat indezetenen van de leges
op de ventvergunning worden vrijgesteld.
In alle plaatsen waar agen
ten van „De Zeeuw" geves
tigd zijn worden ook week
abonnementen aangenomen.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Wageningen, G. G. H. Bos
te Beekbergen; te Waarder, G. J. ten
Boer, cand. te Scherpenzeel.
Aangenomen naar Vlissingen. J. J.
Hietkamp te Serooskerke; naar Franeker,
A. F. N. Lekkerkerken, cand. te De Meern.
Bedankt voor Kootwijk, A. G. Ooster
huis te Daarle.
Rilland-Bath. Het College van notabe
len der Ned. Herv. Kerk koos tot kerk
voogd den heer P. J. Dominicus, zulks in
de vacature, ontstaan door het overlijden
van den heer M. N. v. d. Linde.
ZONDAG 29 MAART.
ZESDE LIJDENSZONDAG.
Op Zuid- en Noord«Beveland.
Ned. Herv. Kerk.
Baarland, nm, ds Blanson Henkemans.
Biezelinge, vm, en nm. ds v. Steenbergen.
Borstelen, vm. ds Raamt, nm. leetd.
Colijnsplaat, vm. dhr Overgaauw, 6 u. dt
Bont.
Driewegen, vm. dt v, Burgeler.
Ellewouttdijk, nm, dt v. Hoogstraten.
Geersdij k, vm. dt Louwerte (H. Doop), nm.
leesdlentt,
'i-üravenpoldcr, vm. dt van Hoogstraten,
nm, geen dienst.
's-Heerenhoek, geen dienst.
Hanswecrt, vm. ds Plaggemars.
Heinkenszand, 9.30 en 2 u, ds de Willigen.
(nm. Voorber. H. Av.).
's-Heer Arendskerke, vm, en nm. ds v. d.
Waa.
's-Heer Abtskerke, vm. ds Bons, nm. geen d.
's-Heer Hendrikskinderen, 9.30 en 2 u. ds
Koopmans.
Hoedekenskerke, vm. en nm. ds Hulsbergen.
Ierseke, vm. en nm. ds Engelsma.
Kapelle, vm. dhr de Jager, nm. dr Schmidt.
Kats, vm. en nm. ds Hansen.
Kattendijke, vm. en nm. ds v. d. Heil.
Kamperland, vm. en nm. ds Tonsbeek.
Krabbendijke, vm. en nm. ds Baarslag.
Kortgene, vm. en nm. ds v. d. Most v. Spijk.
Kloetinge, vm. ds Elenbaas, nm. ds Raams.
Kruiningen, vm. en nm. ds Mortier.
(H. Doop).
Nieuwdorp, vm. en nm. ds Wagner.
(nm. H. Doop).
Nisse, vm. ds Blanson Henkemans, nm. g. d.
Oudelande, vm. en nm. ds Matzer van Blois.
Ovezande, nm. ds v. Burgeler.
Rilland, 9.30 en 2 u. ds Sickesz.
Schore, nm. ds Plaggemars.
Waarde, vm. en nm. ds Hoogenraad.
Wemeldinge, 9.30 en 1.30 u. ds de Bruyn.
Wissenkerke, nm. ds Louwerse.
Wolfaartsdijk, vm. en nm. ds van Dijk.
(bev. lidm.).
Wilhelminadorp, vm. ds de Vries (bev. lidm.)
av. ds Steinz.
Op Walcheren.
Arnemuiden, 9.30, 2 en 6 u. dhr v. d. Kolff
te Dubbeldam.
Aagtekerke, vm. ds Panhuise, nm. geen d.
Biggekerke, vm. en nm. ds Korevaar.
(bev. lidm. en Voorber. H. Av.).
Domburg, 9.30 en 7 u. ds Queré.
Gapinge, 9.30 u. ds van Duyne.
Grijpskerke, 9.30 en 7 u. ds Jellema, 2 u.
geen dienst.
Kleverskerke, 2 u. ds Dippel.
(Voorber. H. Av.).
Koudekerke, 9.30 u. ds Vossers, 2 u. ds van
Kooten (H. Doop).
Meliskerke, 9.30 en 2 u. ds Bakker.
N.- en St Joosland, vm. en nm. ds Burger.
Oostkapelle, 9.30 en 2 u. ds Don.
Ritthem, vm. en nm. ds de Ru.
Serooskerke, vm.?, nm. ds Vossers.
St Laurens, vm. ds Simoons, nm. geen d.
Oost-Souburg, vm. en nm. ds Spijkerboer.
Veere, 2 u. ds van Duyne.
Vrouwepolder, 2 u. ds Jellema.
West-Souburg, 10 u. geen dienst.
Westkapelle, vm. en nm. ds Reus.
Zoutelande, vm. en nm. ds Oosthoek,
't Zandt, 10 u. ds v. Kooten (bev. lidm.), 2 u.
ds v. Voorst Vader.
Middelburg (Geref. Bond), Gasthuiskerk,
10 en 6 u. dhr Luitjes te Leiden.
Geref. Kerken.
Arnemuiden, 9.30 en 2 u. ds Scholing.
(Op. bel. en H. Av. en Dankz.).
Baarland, vm. leesd., nm. ds Leene.
Borsselen, 9.30 en 2 u. ds Fransen.
Driewegen, vm. en nm. leesdienst.
Domburg, 9.30 u. leesdienst, 2 u. ds Visser.
Gapinge, 9.30 u. leesd., 2 u. ds Tunderman.
Goes, 9.30 en 5.30 u. ds v. d. Vegt.
's-Gravenpolder, vm. ds Leene, nm. leesd.
Heinkenszand, 9.30 en 2 u. leesdienst.
Ierseke, vm. en nm. ds v. Egmond.
Kapelle, vm. en nm. ds Scheele.
Krabbendijke, vm. en nm. ds Ros.
(Op. bel. en Voorber. H. Av.).
Kamperland, 9 en 2 u. ds v. d. Ende, 6 u.
leesdienst.
Kruiningen, 9.30 en 2 u. ,ds Koolstra.
St Laurens, vm. en nm. ds Koning.
Meliskerke, 9.30 en 2 u. ds Vreugdenhil.
(nm. Voorber. KL Av. en Op. bel.).
Nieuwdorp, vm. en nm. ds Beukema.
Oostkapelle, vm. leesd., nm. ds v. Dijken.
Rilland, vm. en nm. ds v. Herwijnen.
Schoondijke, 9.30 en 2 u. ds D. de Vries.
Souburg, vm. en nm. ds Bavinck.
Veere, vm. en nm. ds v. d. Guchte.
Westkapelle, 9.30 u. ds Visser, 2 u. leesd.
Wemeldinge, vm. en nm. ds v. Dijk, 7 u.
Evang. samenkomst gebouw Kanaaldijk.
Wolfaartsdijk, 9.30 en 2 u. ds v. Heiningen.
Wissenkerke, 9.30 en 2 u. dr van Zuilen.
Geref. Gemeenten.
Middelburg, 9.30, 2 en 6 u. leesdienst.
Aagtekerke, 9.30, 2 en 6 u. leesdienst.
Biezelinge, vm., nm. en av. leesdienst.
Zaterdag 28 Mrt, 7 u dhr v. d. Berg.
Goes, 9.30, 2 en 6 u. dhr v. d. Berg te R'dam.
's-Gravenpolder, 9, 1.30 en 5.30 u. leesdienst.
Ierseke, vm., nm. en av. ds Hofman.
Krabbendijke, vm., nm. en av. leesdienst.
Kruiningen, 9, 1.30 en 5.30 u. leesdienst.
Nieuwdorp, 9, 2 en 5.30 u. leesdienst.
Nisse, 9.30, 1.30 en 5.30 u. dhr Schothorst.
Doopsgez. Gemeente.
Goes (Westwal), geen dienst.
Chr. Geref. Kerk.
Biezelinge, 9.30 en 2 u. ds Franssen.
Vlissingen, 9.30 en 5 u. ds Kleisen.
Middelburg (Gebouw Vrijz. Herv.), 2 u.
ds Kleisen, 6 u. leesdienst.
Vrije Evang. Gemeente.
Goes, 7.30 u. bidstond, 9,30 en 6 u. ds v. d.
Vis. Maandagav. bidstond.
Wemeldinge, 9.30 en 2 u. ds Werges.
Ierseke, 9.30, 2 en 5 u. ds Müller van Nijver-
dal.
Geref. Kerken (H. V.).
Middelburg, 10 en 6 u. ds ter Schegget te
Amsterdam.
Leger des Heils.
Goes, 7.30 u. bidstond, 10 u. heiligingsdienst,
4 u. openluchtmeeting, 8 u. verlossingssa
menkomst, Leidster adj. Frese.
Rljktlandbouwwlnterechool Goes.
Bevordord werden van do eerste naar
de tweede klasse: Iz, de Bruijne, Cadzand;
J. Dekker, Axel; E. Doetjes, Goes; J. P.
van Dijke, Groedo; P. J. Gast, Duivoudij-
ke,; B. Geelhoed, Nieuwdorp; J. M. Goe-
mans, Zonnemaire; A. Goetheer, Wol
faartsdijk; P. A. de Groene, Wilhelmina
dorp; A. J. Groenewege, St Maartensdijk;
J. A. Klompe, Zonnemaire; A. D. van
Liere, Hansweert; I. D. Luteijn, Zuidzan-
de; A. Remijnse, Wolfaartsdijk en A. J.
Wisse, Bergen op Zoom.
Het openbaar eindexamen voor de 2de
klasse zal plaats vinden op 9 April.
Valsche toegangsbewijzen
verkocht. Bij den wedstrijd Feyen-
oord'Blauw-Wit te Rotterdam, is het
tot ongeregeldheden gekomen, omdat was
gebleken, dat (teveel toegangsbewijzen
waren verkocht.
Gisteren heeft de Rotterdamsche poli
tie een drietal personen gearresteerd, die
valsche toegangsbewijzen voor dezen wed
strijd hadden verkocht. Ongeveer 2000
personen zijn daarvan de dupe gewor
den.
DE MANIEREN VAN „LANDBOUW EN
MAATSCHAPPIJ".
Scherp protest van den Chr.
Middenstand.
Dezer dagen vergaderde, naar wij in
de „btandaard" lezen, het district Drente
en N oord-Overijssel van den Ghr. Mid
denstand te Roogeveen.
Het agendapunt „Onze houding tegen
over Landbouw en Maatschappij' lokte
een breede bespreking uit.
Naast een eigen blad en drukkerij, zul
len we nu krijgen „Landbouw en Maat-
schappij-koffie; L. en M.-thee, L. en M.-
tabaü en L. en M.-sigaren". De kas van
L. en M. (of een apart fonds) zuilen 5
pet. van den omzet krijgen.
De middenstand mag dat verkoopen,
maar nu al '(de merken zijn al in den
handel) worden er winkeliers gedreigd,
als ze niet verkoopen of niet genoeg ver-
kooien zal rechtstreeks aan particulie
ren "verkocht worden.
Een storm van verontwaardiging ging
hiertegen in de vergadering op. N.S.B.-
manieren werden dit genoemd. Staande
de vergadering werd een commissie be
noemd, welke zoo spoedig mogelijk con
tact met de andere middenstandsorgani
saties zal zoeken om een tegenactie te
voeren, terwijl den secretaris opgedragen
werd de houding van het bestuur van L.
en M. onder de aandacht te brengen van
de Ministers van Landbouw en Econo
mische Zaken, den Middenstandsraad en
het Hoofdbestuur.
Rechtbank te Middelburg.
Zitting van 27 Maart 1936.
J. S. 35 j., grondwerker te Glinge, bad
zich te verantwoorden wegens terugkeer
in het hem ontzegde gebied. Verdachte
was niet verschenen. De off. van justitie
vorderde 6 weken gevangenisstraf.
A. L. v. d. A., leeraar 39 j. wonende te
Oude God bijl Antwerpen was in hooger
beroep gekomen tegen een vonnis van den
Kantonrechter te Middelburg, waarbij bij!
wegens bet voorbanden hebben van vuur
wapens zonder vergunning werd veroor
deeld tot een geldboete van f 5 of 5 d. h.
met verbeurdverklaring van de inbeslag-
genomen geweren. Het betreft hier bet ja
gen door Belgen op de Westerschelde
onder de gemeente Rilland-Bath. De off.
van justitie eisobte bevestiging van bet
vonnis waarvan hooger beroep.
A. S. F. Korrels! 't Is nu de tijd!
Hoewel de A.S.F.-korrels langzamer
hand in vele bedrijven burgerrecht heb
ben gekregen, lijkt het niet ondienstig,
vooral in dezen voorjaarstijd, nu de be
mesting van den tuin bij den beroepstuin
der een punt van ernstige overweging
moet uitmaken, op genoemde korrels nug
eens de volle aandacht te vestigen. iJ et
ligt niet in onze bedoeling de waarde
van stalmest, compost enz. te verkleinen,
vooral niet voor den beroepsLuinder,
paaiail daartegenover staat toch onom-
stootelij'k vast, dat stalmest het nimmer
alleen kan doen, al was het slechts "lier-
om, dat de stalmest arm is aan fosfor-
zuur. Een groot bezwaar! Want het mag
wel als bekend verondersteld worden, dat
het fosforzuur zeker één van de voor
naamste noodzakelijke voedingsstoffen is,
omdat bij den groei door celvermeerde
ring het fosforzuur mede een belangrijke
rol vervult. Nu weten wij', dat bij' gebruik
van enkelvoudige, fosforhoudende mest
stoffen, z.a. superfosfaat, het opnemen
door de planten van het daarin aanwezige
fosforzuur, door verschillende oorzaken,
slechts langzaam plaats kan hebben, en
bovendien hoe zwaarder de grond, hoe
langzamer.
De grootste beteekenis van den korrel-
mest ligt o.i. dan ook hierin, dat het
fosforzuur direct opneembaar is, nadat de
korrels in het bodemwater zijn opgelost.
Bij gebruik van A.S.F. korrels, waarin
naar verhouding een belangrijke hoeveel
heid fosforzuur voorkomt, zal de uitwer
king op de bloem- en vruohtzetting nim
mer achterwege blijven: meer bloemen,
meer fruit, meer komkommers enz. In-
tusschen: ieder beoordeele zelf de uitwer
king van deze gunstig bekend staande
meststof, die steeds verrassend is.
Zijn de A.S.F, korrels het waard al
gemeen gebruikt te worden? Vergoten
moet daarbij nimmer worden, dat wij
hierbij niet te doen hebben met een meng
sel, maar wel met een verbinding: in elk
korreltje komen, zoowel als in den heelen
zak, de drie noodzakelijke voedingsstof
fen stikstof, fosforzuur en kali voor in de
zelfde verhouding. Dat is de groote be
teekenis van de A.S.F. korrelmest, die
straks algemeene toepassing zal vinden.
De verdere voordeelen van A.S.F. kor
relmest kunnen als volgt worden samen
gevat:
le de korrelmest is chloorvrij, wat voor
vele gewassen een noodzakelijke voor
waarde is, daar chloor vaak een schade
lijken invloed uitoefent op den groei; niet
veel gewassen zijn er dankbaar voor.
2e. Met korrelmest kunnen wij 3 van de
4 noodzakelijke voedingsstoffen tegelijk
geven.
In 100 kg A.S.F. korrels 17X15X18 zit
dan 17 kg stikstof, gedeeltelijk in den
salpeter en ook in den ammoniakvorm
15 kg in water oplosbaar fosforzuur -f-
18 kg in water oplosbare kali.
3e Bij de bemesting moet men met ge
middelden werken, rekening houdende
met de behoefte aan voedingsstoffen van
den grond en vooral ook van 't gewas. Bo
vendien leenen de korrels zich bij uit
nemendheid voor overbemesting, vooral
in kassen op gewassen, die slechts tijde
lijk daarin verblijven.
4e De korrelmest is goed houdbaar en
strooit zeer gemakkelijk uit. Bovendien
is bet een Nederlandsch product.
5e Vooral voor kassen en warenhui
zen, waarin vaak groote hoeveelheden
plantenvoedsel in den vorm van korrel
mest gebracht worden, is het een bijzon
dere verdienste dat met deze boog ge
concentreerde meststoffen weinig ballast-
stoffen worden gegeven. Hoe hooger ge
concentreerd, hoe beter, geldt in het bij
zonder voor alle potplanten, die zeer
dankbaar zijn voor dezen korrelmest.
Het verslag van het Rijkslandbouwproef
station te Wageningen en een vraag
over broeden.
We vervolgen het interessante verslag
van het Rijkslandbouwproefstation voor
Veevoederonderzoek te Wageningen. Was
er bij' diermeel nogal knoeierij', bij vleesch-
meel was bet niet minder. Hiervan vol
deed 32 pet. niet aan de gestelde eischen,
dus een derde der monsters! Van allerlei
onzuiverheden werden er in gevonden tot
gemalen schelpen, grondnotendoppen,
tarwe-grint, hoorn en zand toe. Een
mooi rommeltje dus, dat vo-or een appel
en een ei verkocht, de kippen in de maag
gestopt wordt. Geen wonder dat som
mige knoeiers goedkoop kippenvoer kun
nen leveren. Vraag echter niet hoe dat
afloopt!
Voor kuikenvoer is zulk bedrog ook
heel ernstig, want heel gemakkelijk kan
de verhouding tusschen kalk en phospho
rus in dat voer er door verstoord worden.
Nu is die verhouding voor elk voer ver
schillend, maar komt toch ongeveer op
21 neer. Als men dus een z.g. goed
recept namaakt met verkeerde grondstof
fen, heeft men nog geen succes en kan
zelfs ernstige beengebreken bij de kuikens
er door krijgen. Vandaar dat ik het pu-
bliceeren van recepten een gevaar vind
dat de knoeierij bevordert. Alleen groote
fabrikanten en coöperaties kunnen de
verschillende bestanddeelen oordeelkun
dig aanschaffen en laten onderzoeken.
Ook vischmeel, een zeer voorname ei
witbron in pluimveevoer, staat aan
knoeierij bloot, doch blijkbaar lang niet
zoo erg als de genoemde stoffen. Slechts
.5,2 pet. der monsters voldeed niet aan de
eischen, dus dat gaat.
Bij vischmeel moeten we er om denken
dat te veel schaadt. Dat is trouwens bij
meer stoffen het geval. Bij' proeven in
Amerika, waar men als eenige eiwitbron
vischmeel gebruikte in kuikenvoer, kwa
men veel ziekteverschijnselen voor en een
hoog sterftecijfer. Bijlmenging van alfalfa-
meel of melkpoeder deed de sterftegeval-
len direct ophouden. Het is dus wel ge-
wenscht in kuikenvoer (en foktoomvoer)
naast vischmeel eenige procenten onder-
melk- of karnemelkpoeder te gebruiken.
Vroeger werd algemeen aangeraden z.g.
wit vischmeel te gebruiken. Dat is on
juist, al jaren geleden nam ik proeven
met versch haringmeel en verkreeg daar
mede uitstekende resultaten. Ik beschouw
)iarin;gmeel als beter te zijn dan wit
vischmeel (dat meestal alleen van die
deelen der visschen gemaakt wordt die,
niet voor consumptie geschikt zijn) omdat
goed haringmeel de deelen van de geheele
visch bevat. Goed haringmeel kan men
ook gerust voor leghennen gebruiken. De
waarde van vischmeel hangt veel af van
het gebruikte materiaal en de bereidings
wijze.
Bij' levertraan, een der duurste grond
stoffen van het kuiken- en kippenvoer,
was de knoeierij' weer groot. Van de 65
monsters bleken er niet minder dan 20
geen zuivere kabeljauw-levertraan te
zijln. Is het wonder dat er onder de kui
kens zooveel beenzwakte en bij de kippen
zooveel bezwaren met de eieren (dun-
sohalige eieren, windeieren, slechte be
vruchting, slechte broedresultaten)?
Bij levertraan moet ook gelet worden
op het gehalte aan vrije vetzuren, daar
deze vitamine-moordenaars in minder
goede kwaliteiten traan vaak in een te
hoog percentage voorkomen. Verder kan
men tegenwoordig eischen dat levertraan
op garantie van vitaminen geleverd