Benauwende Overheidsmacht.
Veelzeggend zwijgen.
Ergerlijk, maar leerzaam.
Buitenland
De oorlog in Abessynië.
WEEK-ABONNEMENTEN
Belangrijkste Nieuws
DINSDAG 11 FEBRUARI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 112
BOVENDIEN BEHOUDEN DE
GESCHENKENBONS HUN WAARDE
Binnenland
Uitg.N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Bij het debat over de Rijksbegrooting
in de Eerste Kamer heeft de heer Van
Lanschot enkele opmerkingen gemaakt
over de plannen van de N.S.B.
Deze beweging heeft n.l. aangekondigd
dat haar bedoeling is: uitoefening van de
Staatstaak zonder te leenen.
Heerlijk denkbeeld, aldus de heer Van
Lanschot, Zonnig perspectief. Wie heeft
ooit zooiets op de financieels viool hooren
spelen?
Er is nog geen enkele Regeering, in
welken vorm ook, zelfs niet tot in de diep
ste diepte van de middeleeuwen, aan wie
dat is gelukt; en laat ik maar eens een
sprong doen in het heden: Mussolini heeft
het niet gekund en Hitier nog veel min
der. Maar de Nationaal Socialistische
Beweging in Nederland, kan het wel.
Dé heer Van Lanschot verklaarde met
zeer veel belangstelling een uiteenzetting
en een becijfering van den heer De Mar-
chant tegemoet te zien. Evenals over an
dere punten trouwens. Het N.S.B.-pro-
pram vraagt: bevrijding van den Staat
door kapitaalsaflossing op korten termijn
van zijn renteverplichtingen tegenover het
groote kapitaal, doelmatige credietver-
schaffing aan openbare en particuliere be
drijven, uitvoering van groote werken en
versterking van de weermacht. Hoe, zoo
informeerde de heer Van Lanschot, denkt
men dat alles te kunnen doen zonder te
leenen?
Ook onze lezers zullen waarschijnlijk
belangstellend zijn naar het antwoord
door den afgevaardigde van de N.S.B.
hierop gegeven.
Wij hebben voor de vermelding ervaa
niet veel ruimte noodig.
De heer De Marchant is op deze toch
zeer belangrijke vragen met geen woord
ingegaan.
Met geen woord!
Een wel veel-zeggend zwijgen.
Een van de groote deugden van het
Socialistische Plan van den arbeid, werd
door den heer Mendels genoemd, dat het
stuurt in de richting van de socialistische
maatschappij.
„Een van de allergrootste ondeugden",
repliceerde Prof. Diepenhorst, die voorts
een indruk gaf van de benauwende over
heidsmacht, waarmee bij verwezenlijking
van het Plan, de Staat op het econo
misch leven beslag zal leggen. Op deze
wijze
„Een Staats hypotheekbank zal wor
den opgericht; de circulatiebank zal ko
men in handen van den Staat, dit
Staatsinstituut zal het crediet regelen,
Staatsmonopolies voor in- en uitvoer
zullen worden geschapen, de Staat zal
de expansie der bedrijven beheerschen,
de Staat zal de rationalisatie in juiste
banen leiden, een Staats conjunctuur
bureau zal het productie-apparaat be
heerschen, de St a a t zal bij den land
bouw teeltplan en prijszetting uitvaardi
gen, de Staat zal voor heel den mid
denstand door een vergunningsstelsel de
distributie ordenen, de S t a a t zal de
vestiging van middenstandsbedrijven re
gelen, de Staat zal woningbouw en wo
ningexploitatie dwingend leiden, de
Staat moet verbieden dat anders dan
onder wettelijke architectuur wordt ge
bouwd, de S t a a t zal een leidende positie
hebben in de bouwschappen, de Staat
zal door zijn beslissend woord in de tex-
tielschappen aan de Twentsche indivi
dualisten de heerschappij ontnemen, de
Staat zal het vervoer aan een sterk
doorgevoerd vergunningsstelsel binden,
de Staat zal de verplichte keuring van
automobielen voorschrijven, de Staat
zal de verplichte verzekering tegen ver
keersongevallen aan derden toegebracht
doorvoeren, de 'Staat zal de Overheids-
exploitatie der cultures in Indië uitbrei
den.
De Staat zal het doen."
Waarlijk niet ten onrechte sprak Prof.
Diepenhorst van een benauwende Staats
bemoeienis.
Het Socialisme is meermalen aange
prezen als een nieuw Evangelie, een
nieuwe Kerstboodschap, een nieuw ge
loof.
De nationaal-socialisten volgen dit
voorbeeld.
Niet alleen in het buitenland.
De vorige week had de heer de Mar
chant den euvelen moed, in de Eerste
Kamer het nationaal-socialistische evan
gelie op één lijn te stellen met 'het Woord
van God en op ergerlijk profaneerende
wijze een vergelijking te maken tusschen
ae Beweging die hij vertegenwoordigt en
het vleeschgeworden Woord.
Aldus de heer de Marchant
„De tijd is rijp voor het nieuwe; hij
roept daarom; liet steeds onveranderlijk
goddelijk licht schijnt weer eens in de
duisternis en de duisternis begrijpt het
voor de zooveelste maal niet, omdat do
duisternis om de zorg van het eigen
belang, dat der gemeenschap heeft ver
geten, omdat ze meer waarde hecht aan
de materie, aan de wereld, dan aan den
geest van God."
In hooge mate ergerlijk is dit optreden.
Maar ook in hooge mate leerzaam.
Abessynsche aanval op Makalle
afgeslagen.
Omtrent het bombardement van Dessie
heeft de Abessynsche regeering een offi
cieel communiqué gepubliceerd, waarin
zij spreekt over een „opzettelijke poging"
tot bombardeeren van de Nederlandsche
ambulance.
Honderden bommen werden op Dessie
geworpen door zeven driemotorige Ca-
proni-bommenwerpers. Eén persoon werd
gedood, drie werden gewond.
De eerste bommen waren opzettelijk ge
richt op het Nederlandsche Roode Kruis
en kwamen slechts op een afstand van
enkele meters daar vandaan neer.
Na dit eerste bombardement vertrokken
de vliegtuigen, om eenigen tijd boven de
omgeving van de stad te kruisen, doch na
korten tijd keerden zij weer naar Dessie
terug en hervatten het bombardement, dat
blijkbaar op den Negus was gemunt.
Gisteren hebben de toestellen, die we
derom boven Dessie verschenen op den
terugweg over Waldia gevlogen, waar een
Engelsche ambulance gevestigd is. De toe
stellen vlogen hier laag overheen, doch
ziji hebben hier geen bommen laten vallen.
Naar het schijnt hebben de troepen van
ras Kassa in den loop van het weekein
de opnieuw een aanval op Makalle ge
daan, welke aanval echter werd afgesla
gen. De Abessyniërs schijnen hierbij zeer
ernstige verliezen geleden te hebben.
In het Zuiden heeft de Italiaansche
colonne, die de vorige week Lama Scil-
lindi heeft bezet nieuwe versterkingen
van Dolo gekregen. De Abessynsche te
genstand bijl het bezetten van die plaats
is blijkbaar toch zoo groot geweest, dat
men bijl een verder oprukken toch liever
met krachtiger troepen opereerde.
De Italiaansche verliezen.
Het Italiaansche ministerie van oor
log maakt thans officieel bekend de lijst
van Italiaansche verliezen sedert het be
gin van den veldtocht in Oost-Arika.
Het aantal dooden bedraagt 844, van
wie er 427 in den strijd gevallen zijh, 396
stierven door ziekte, vier ten gevolge van
verwondingen en 17 worden vermist.
Ruim de helft van dit aantal dooden is
gevallen in de maand Januari: er vielen
in die maand in den strijd 341 dooden;
vier stierven later aan hun verwondingen
en 92 kwamen door ziekte om het leven.
Aan het Somalifront vielen de laatste
vier weken drie officieren en tien onder
officieren, soldaten en zwarthemden. Aan
het Erithreafront 24 officieren, 24 onder
officieren, 30 soldaten en 250 zwarthem
den.
Dit staatje ziet er zóó mooi uit, dat wel
niet velen er geloof aan zullen hechten.
De verschepingen van troepen en ar
beiders naar Oost-Afrika schijnen, vol
gens berichten in de Italiaansche bladen,
de laatste dagen weer grooteren omvang
aan te nemen.
Het petroleum-embargo.
De commissie der petroleum-deskundi-
gen te Genève is thans zoo ver met haar
werk gereed gekomen, dat haar redactie
commissie den tekst van het rapport aan
de commissie van achttien heeft toegezon
den.
Men neemt vrij1 algemeen aan, dat de
commissie tot de overtuiging is gekomen,
dat een universeel afgekondigd verbod
tan petroleum-terkoop aan Italië inder-
diad een zeer doeltreffend middel zou
zijn om den oorlog te bekorten.
Bovendien zal Italië aan de doeltref
fende werking van een universeel verbod
van petroleum-verkoop niet in voldoende
mate kunnen ontkomen door het voort
brengen van surrogaten.
Daarentegen zou een enkel verbod van
vervoer van petroleum het beoogde doel
niet kunnen bereiken, omdat Italië vol
doende petroleumtankschepen bezit, om
door eigen schepen in een belangrijk deel
van haar petroleum-behoefte te kunnen
voorzien.
De gevolgtrekking uit
het rapport der petro-
1 e u m-d eskundigen zal dus
deze moeten zijn, dat de
regeeringen inderdaad
door depetroleu m-s a n c t i e s
den vrede zouden kunnen
herstellen,, mits Amerika
hieraan in den een of an
deren vorm zal willen me
de doen.
De laatste berichten uit
de Vereenig de Staten z ijl n
hieromtrent echter zeer
ongunstig, zoodat in vol
kenbondskringen thans een
pessimistische stemming
bestaat ten aanzien van
de kans op afkondiging van
de petroleu m-s a n c t i e s te
gen Italië.
De commissie van achttien zal vermoe
delijk eerst bijeenkomen, nadat de beslis
sing in Amerika is gevallen, die tegen
einde Februari te verwachten is. Intus-
schen kan Italië zijn voorraden aanvul
len!
HET BARRE WINTERWEER IN
VERSCHILLENDE LANDEN.
Boven Zuid-Engeland woedt een zware
storm en het is buitengewoon koud. Bin
nenkomende schepen melden, dat het weer
op den Atlantischen Oceaan buitenge
woon ruw is.
Ter hoogte van Plymouth is een sloep
omgeslagen, waarbij twee personen zijn
verdronken. Te Londen konden vele win
kelruiten de kracht van den wind niet
weerstaan.
De storm die op de Britsche eilanden
heeft gewoed heeft 7 dooden geëischt.
Door den feilen Oostenwind van de
laatste dagen is aan de kust van Dene
marken het water aanmerkelijk gestegen.
Te Sonderburg werd de havenwijk
overstroomd, op sommige plaatsen tot 2
meter hoog, zoodat men met booten door
de straten kan varen. Het schijnt, dat dit
de grootste overstrooming is, welke D'ene-
marken in de afgeloopen 30 jaar heeft
gekend.
De in Hongarije opgetreden koudegolf
heeft in de provincie tot hevigen sneeuw
val geleid. In verschillende deelen des
lands werd bet spoorwegverkeer stop ge
zet.
In de met ijs bedekte straten van Boe
dapest is het in den loop van den dag
tot ruim twintig ongelukken gekomen.
Een groot deel der slachtoffers moest met
arm- en beenbreuken naar bet ziekenhuis
worden gebracht.
Gruwelijke nalatenschap uit den wereld
oorlog.
Uit Weenen wordt gemeld: Een van de
afgrijselijkste nalatenschappen van den
wereldoorlog bevindt zich hier op de ter
reinen van bet groote Weensche Franz
Josephziekenhuis. Op een afgelegen ge
deelte van die terreinen staat een klein
gebouw. Vreemdelingen mogen het niet
naderen, oud-verpleegden van het zieken
huis, die het geheim weten, blijven vrij
willig uit de buurt. D'e eenigen, wien de
toegang niet geweigerd wordt, zijn een
zestal met zorg uitgekozen doktoren en
ongeveer 25 verpleegsters. In dit gebouw
„leven'' tachtig „doode mannen", slacht
offers van den wereldoorlog.
De wereld gelooft, dat zij dood zijn.
Zelfs bun familieleden is officieel mee
gedeeld, dat zij gevallen zijn: op de offi-
cieele doodenlijsten komen zij voot onder
de namen van hen, die „gevallen zijn op
het veld van eer".
Maar zij leven nog steeds.
Dé reden van hun geheime afzondering
is hun afgrijselijk uiterlijk en hun vermin
kingen veroorzaakt door bommen en gif
gassen. Ieder van deze tachtig wrakken,
die eens krachtige jonge mannen waren,
is thans geheel verlamd, blind, doof en
stom.
Het eenige, dat zij volgens hun verzor
gers kunnen doen, is ademhalen en eten.
Niemand weet en niemand zal oo;t
weten, wat zij denken, indien zij al
thans nog in staat zijn te denken en
welkê folteringen zij doorstaan, want geen
klank ontsnapt ooit aan hun lippen.
Zij liggen in bedden, die den vorm heb
ben van waschmanden, waarin zij gemak
kelijker verpleegd kunnen worden dan in
gewone bedden. Sommigen waren bijna
nog jongens, toen de oorlo-g uitbrak, die
hen misvormde tot wezens, hulpeloozer
dan een kind.
Al deze 18 jaren hebben zij geleden in
hun „waschmanden" als stomme getuigen
van den wereldoorlog. Een staf speciaal
opgeleide doctoren waakt over hen, alles
in bet werk stellende om hun folteringen
zooveel mogelijk te verzachten.
Engeland wenscht inlichtingen over de
Egyptische verdediging.
In zijn zifting van gisteren beeft het
Britsche kabinet besloten den boogen
c mmissaris in Egypte nieuwe aanwijzin
gen te verstrekken voor de opening van
besprekingen met de Egyptische regee
ring over een nieuw verdrag.
In het bijzonder wil ziji op de hoogte
worden gesteld van het standpunt der
Egyptische regeering ten aanzien van de
belangrijkste Egyptische verdedigings
problemen en van de veiligheid van de
Britsche verbindingen ter zee door het
Suezkanaal.
Dultsch predikant veroordeeld.
Het uitzon deringsgerechtsbof te Dort
mund heeft den predikant Fritz Tielkor
veroordeeld tot een boete van 100 Mark,
daar hij in een preek verklaard had, dat
de tempel der militaire overwinningen te
Miinchen geen geschikte plaats is om te
bidden.
Voorts werd hem ten laste gelegd, te
hebben gewezen op het „onvereenigbare"
van het christendom en de naio-
naal-socialistische leer.
Syrië in staking. Botsingen te Damascus,
Homs en Hama.
De algemeene staking, welke reeds drie
weken duurt, is thans in geheel Syrië op
gelaaid.
D'e door de inheemsche bevolking ge
boycotte Fransche tramwegmaatschap
pij en de eLctrieiteitsmaatschappij te
Damascus hebben haar bedrijven bijna
geheel moeten stopzetten.
Dë Syrische universiteit en de hooge-
school te Damascus zijn door de autori
teiten gesloten.
Het aantal dooden bij de stakingsonlus
ten te Hama en Homs is tijdens het week
einde gestegen tot tien.
De toestand is de beide laatste dagen
aanzienlijk slechter geworden.
In verschillende plaatsen heerscht nog
steeds de staat van beleg.
Men verwacht, dat de staat van beleg
voor het geheele gebied zal worden afge
kondigd.
De restauratie in Oostenrijk niet urgent.
In een interview verklaarde prins Star-
hemberg, dat het herstel van de Habsbur-
gers in Oostenrijk niet urgent is. Ten aan
zien van de problemen welke eerst opge
lost moeten worden zeide hij dat Oosten
rijk tevreden is met zijn grenzen. Het
eerst noodige is dat de Staten elkaar we-
derkeerig beter begrijpen en dat grooter
vertrouwen ontstaat tusschen de D'onau-
landen, zoodat het ideaal van Vereen.
Staten, van centraal Europa wordt bena
derd.
Starhemberg ziet in Italië de voornaam
ste en sterkste slagboom tegen het pan-
germanisme van de Duitscbe nationaal-
socialisten, dat zou kunnen leiden tot een
ondergang van Europa, door twee tegen
overgestelde kanten te vormen, n.l. het
pan-germanisme en bet pan-slavisme.
De toestand in Chili.
De, Regeering heeft de volgende verkla
ring voor de buitenlandscbe pers gepu
bliceerd:
„De regeering bad sedert eenige maan
den kennis van het feit, dat in Chili van
buitenaf met de hulp van Ghileensche ele
menten communistische aanslagen wer
den voorbereid. Het uitbreken der spoor
wegstaking diende slechts als dekmantel
voor bet begin der communistische actie.
D'e regeering zal de beweging met wettige
middelen daadwerkelijk en energiek be
strijden. In eenige provincies wordt de
staat van beleg afgekondigd, in verband
met de mogelijkheid van stakingsonlusten.
Vele communistische leiders zullen naar
afgelegen oorden worden verbannen.
D'e spoorwegstaking is geëindigd, in bet
gebeele land zijn de arbeiders weer aan
het werk. De regeering is de situatie
meester."
In alle plaatsen waar agen
ten van „De Zeeuw" geves
tigd zijn worden ook week
abonnementen aangenomen.
Korte Berichten.
De toeneming van het aantal werk
loozen in Duitschland, dat in Dec. 1935
met 524.000 was gestegen, is in Januari
1936 slechts met 12.000 o-f Vs pet. toege
nomen. Eind Januari werden 2.520.000
werkloozen geteld. (Wij merken op, dat
men in Duitschland bij' de werkverschaf
fingen te werk gestelden niet meer bij' de
werkloozen telt.)
De burgemeester van Dusseldorf
heeft aan joden verboden gebruik te ma
ken van de stedelijke baden en badhuizen,
teneinde, naar hij zeide, incidenten te
voorkomen.
Uit de resultaten van de volkstelling
blijkt, dat de bevolking van Turkije thans
16.200.694 zielen telt. In 1927 bestond de
bevolking uit 13.648.270 personen. In
acht jaar tij.ds is de bevolking dus met
2.552.424 zielen toegenomen.
Bij' Perm zal een boekdrukkerij' en
-binderij worden gebouwd, die de groot
ste van Rusland zal zijn. De kosten bedra
den ongeveer 1V2 millioen gulden; de
drukkerij zal 120.000.000 boeken per jaar
kunnen afleveren. Per dag zullen 400.000
boeken gebonden kunnen worden.
In de nabijheid van het voo-r de fabriek
bestemde terrein verrijzen reeds huizen
en men verwacht, dat er een geheele stad
zal ontstaan.
Binnenland.
Memorie van Antwoord over de begroe
ting van Financiën.
Minister Slingenberg over de margarine
advertentie.
Mr P. A. Schwartz lid der Tweede Ka
mer.
De Nederlandsche ambulance te Dessie
ongedeerd.
Buitenland.
De oorlog in Abessynië. Het bombarde
ment van Dessie. Voorloopig geen pe
troleum-embargo.
Staking in Syrië.
Ingezonden Mededeeling.
RADfcAJ 0101*
DE KONINGIN WEER NAAR
SCHOTLAND.
D'e „Observer" deelt mede, dat de Ko
ningin en Prinses Juliana waarschijnlijk
in Augustus weer naar St. Filans in
Perthshire zullen gaan. D'e Koningin
heeft namelijk bevonden, dat haar jongste
bezoek haar gezondheid goed heeft ge
daan.
Er is gezorgd, dat de last van sight-
seeërs en fotografen, welken de Koningin
en de Prinses vorige maal de eerste da
gen hebben gehad, uitblijft en ze een rus
tig verblijf in de Schotsche Hooglanden
zullen hebben.
EEN PROEFBEDRIJF VOOR DE
ZIJDETEELT.
In de jaarvergadering van de Gooische
Zijdeteeltvereeniging te Huizen, werd
medegedeeld, dat het tweede Huizer
moerbei-proefveld vrijwel gereed is en
Huizen nu twee kweekerijen bezit, resp.
met 7000 en 5000 struiken, aangelegd met
rijkssteun en medewerking der Nederl.
Heide Mij.
De propaganda voor zijdeteelt is door
de vereeniging krachtig voortgezet.
Blijkens bet jaarverslag telt de ver
eeniging, welke met 17 leden werd ge
sticht, thans 189 leden, waarvan 47 ge
meentebesturen zijn.
Heeft men in 1935 met tegenslag te
kampen gehad, voor 1936 staat de ver
eeniging er beter voor; het is haar gelukt
een paar geschikte leveranciers voor de
struiken te vinden. Er zullen ongeveer
11.000 struiken en 50.000 eitjes noodig
zijn.
De voorzitter merkte op, dat z.i. niet
moet gewacht worden totdat de cocon-
prijs weer op peil is; dan is Nederland
te laat. Ons volk moet de zijde-industrie
geleerd worden en dat gaat niet vanzelf.
De ledenvergadering heeft het bestuur
opdracht gegeven, pogingen te doen tot
oprichting van een Nederlandsche Bond
van Zijdeteeltvereenigingen door con
tact te zoeken met alle geïnteresseerden
op dit terrein.
